GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1819.06.05 Nr45

Czas czytania: ok. 15 min.

Wielkiego

Xiestwa

POZNA S

KIEGO.

Nro. 4).

w Sobotę dnia 5. Czerwca 1319.

Wezwanie do dobroczYnności.

l ozar ognia w nocy z dnia 27go na i8my m. b na ulicy zydowskiey w mieJCIe G n i e ź n I e wszczęty, w przeciągu godzin kilku, przeszło trzysta rodzin pozbawił pomieszkania I maiatku. Miasta « t "" ,

/\ /\)1(- «/\ lbll i w owocu aptekach, zaoasv Y. jy p a i fi e po nawaLÓN , mektórych rzemieślników, rZ'niSKlk tr l\pleKaAY, pnvotka przez kilko-tygodniowe upały iakni?!\TI > parchan7 drewniane, o tak. gwałtownego rozszerzenia A AiitZL VAAV P A * 51 A 5 cube, eył niepodobnym. Poiar rojA«« S n £' 7ICzeSolniey p'ry cia W ba A ecz wszędzie zaraz z n i A S S S ' " A:Q «A Kzc:Etn rrneyscu był na nowo podeyclnrA«tn8W3fto. Wnota*! d>* ™ Ż;ff ż1iSft iJ:7!aJP71» J A u< ero wyt n6ęlc; nieważ wielu przy gwałtowności ognia zaledwie życie unieść zdołało, niemogą sobie obiecywać pomocy od dawniey zamoźnieyszych swych współmieszkańców, dzisiay współuczestników ich niedoli. IMadzieie ich polegaią na wspaniałomyślności Szanownych Współobywateli całey prowincyi naszey. Zaiste nadzieie takowe niesą płonnemi; gdyi dobroczynność Obywateli Wielkiego Xiestwa Poznańskiego w równych i rozmaitych innych przygodach świetnemi czynami, iuż po kilkakroć' przez niedawny przeciąg czasu iest dowiedziona. J\ 3 Połączywszy się w związek ku wsparciu pogorzelców miasta G n i e z n a, zaiiosiemy do Was Szanowni Obywatele! nayusjłnieyszą prośbę: byście na ulgę niesczęśliwych dary składać raczyli. Każdy datek, bądź w pieniędzach, bądź w żywności, lub w odzieży iakiegoźkolwiek gatunku, chociażby i naymnieyszy, z nayczułszą będzie przyięty wdzięcznością. Każdy z dobroczyńców raczy ofiarę swą do właściwego Radzcy Ziemiańskiego, lub Magistratu złożyć, od których my takowąź, drogą naymnrey kosztowną, odbierać będziemy. Nazwiska dobroczyńców przez pisma publiczne ogłoszonemi zostaną, a sprawa z zarządu ofiar kilku osobom, z pogorzelców wybrać się maiącym, przez nas czasu swego, zdaną będzie. Gniezno d. 30. m. Maia roku 1819.

- ** · Związek ku wsparciu pogorzelców miasta Gniezna.

,. Nowacki, UJ. Twardowski. X jasienieclii.

Ehrenfeucht. Lisiecki, ffuengst.

Z Berlina dnia t. Czerwca.

Potwierdza się nadzieia, iż N. Król w krotce zupełne odzyscze zdrowie. N. Kroi dał order cztrwonego orła trzeciey Hassy Prezydentowi Szefowi Regencyi Lignickiey, K ick h 6 fe ro w i.

Cesarsko- Rossyiski Generał - Major Ham e l n, idący B Petersburgu do Wiednia, praeiechał tędy. Z Warszawy dnia 29. Maia.

J o. Xi<uę N amiestnik Królewski w Radzie Stanu wydał pod dniem 22. m. b. następuiące urządzenie: "Gdy artykuł 16 Korstytucyi kraiowey dotąd wzupełności rozwiniętym bydź niemógł , a Jego Cesarsko Królewska Mość w odpowiedzi swoiey uwagi Izby Poetlskiey nad Rap

Schramm. Dresp.

J. Mecklenburg.

MusoljJ.

.1_,'." : -

portem Rady Stanu 1 53. Sierpnia (4 Września) 18 1 8 nayłaskawiey oświadczyć raczył) ii c hc e, aby nadużycia wolności druku pod« legały dawnemu prawodawstwu Polskiemu, przy zachowaniu status q u o, póki nowe prawo nie przepisze środki iey ukrócenia; chcae zapobiedź wszelkim aż do tego czasu wydarzyć się mogącym nadużyciom, postanowiliśmy i Stanowiemy. Art'ykul 1. Komrtftssyi Rządowey Wyznań Religiynych i Oświecenią Publicznego poruczamy przedsięwzięcie wszelkich środków, iakie za pqgErzebne uzna, do ukrócenia nad uiytiów wolności druku, stosuiąc się do dawnego prawodawstwa Polskiego, i urządzeń za Rządu Kięztwa Warszawskiego wydanych. A r t y kuł a.

Wszystkie G*ze*y i Pisma peryodycztie, bez *r,uIZ& Rzadowey. A r t) kuł 3» Wykonanie ninieyszego postanowienia Kcmmissyom Kządowym etc." Z Krakowa dnia 23. Rlaia.

Dzień nadtr pogodny 19. Maia uwieńczył festyn Maiowin Iiczney młodzieży Szkoły Gimnazyainey Rzeczypaspolitey naszey, »terem światłych prowadzoney Mistrzów, ltórzy chlubne nazwisko Jagitliońskiey Świątyni Nauk swoiem niezmordowanem usiłowaniem w oświecaniu młodzieży uroczy$czaią ku sławie N arodu. Dzień ten rozrywki uczniów, przechadzka do przyiemney z lasu i okazałych gmachów eremitalnych XX. Kamedułów włości B ie 1 a n, i tamże odbydź się maiące przez m ł o d z i e ż obroty na wzór Marsowych, zwabiły ku świetoieyszemu obchodowi iego liczną Publiczność z stolicy w okolicę B i e l a n, która, w części składaiące się z rodziców wdzięcznych N auczycielom za prowadzenie ich dzieci, w części z ciekawych widzów niosących zdanie o postępie młodzieży tak w na ukach, obyczayr.ości, iak ćwiczeniu się w obrotach, odniosła 7. widoczną korzjścią młodzi słodkie swe zadowolnienie. O godzinie jjtey z rana kapela ianczareka dawney gwardii Obywatelskiey tuteyszey stolicy odezwała się na eztle uszyłowaney młodzi Gimnazyainey na ulicy S. Anny przed kollegiami, która iuź napełnIona ludem, okazały z siebie wystawiła widok. Po krótkiey przemowie Rektora Gi mnazyum W. H i m o n o w s k i e g o do uszykowaney młodzieży pod naczelnictwem Professorów zoetaiącey, wyniesiono sztandary Szkolne w girlandy przybrane, i przyśemią uwerturą muzyki poruszona młodzież, rozpoczęła śpiew festynu przez Ur. B o g u c k i e g o Professora Gimnazyum napisany z takiego tema; Ela! Juventus mode*sta Scholar um, Spes Patriae at am decus pmeciarum,

Hue ad este y convoliit 2 7 Diem [estis celebrate - > M cjales! Maj ale s I Mars« z fŁ o d o i s k i wyprowadził młodzież z murów miasta ulicą Wiślaną i Smoleńskiem za rogatki, a śpiewy połączone z muzyką zaprowadziły ią do mieyeca oznaczonego B i e l a n około 7mey godziny, gdzie W. X. Mar czy K Proboszcz Parafii S. Mi-! kołaia, Professor i Katechista Gimnazyalny, czekał iuź z Mszą Stą na przybywaiąee roty w świątyni XX. Kaniedułów. Po skon- l czoney ofierze S. przy himnach uczniów od- l bytey, rozwinąwszy Nauczyciele szyki- W różne oddziały, dali »nak do zabaw, które! na przemian w różny sposób" przy huczney janczarskiey i stósowney muzyce rozpoczęła młodzież. W oka mgnieniu włość Bielany, ereiuitarnią wystawuiąca, stała się obszernym i nayprzyitmnieyszym z położenia swego obrazem; niezliczona liczba oboiey płci widzów, mnóstwo poiazdów, iezdców, nader okazały wystawiały widok. Tsm pędzel amatora znalazłby był dla siebie obszerną; przestrzeń! Oioło iiey z południa, po dwugodzinnym spoczynku i zasiłku, na odgłos bębna uszykowana młodzież, za wskazaniem obrotów przez Ur. K o s i c k i e g o Professora Gimnazyum, rozdzielona na dwie partye, uderzyła w przyiemnych obrotach na SIebie; zbliżywszy się do siebie pattye, i zachowując nayprzyzwbitsze względnie siebie stosunki w walce, okazywały zręczność, dowcip i odwagę. Godzina naostatek 6sta była przeznaczona do powrotu; uszykowana, przy odgłosie bębnów i muzyki młodzież pewracała trakttm napełnionym gminem wieyskirn, pojazdami i iezdcami przez Przegorzały ku Zwierzyńcowi, gdzie zbliżywszy się do pomników ku smutnty pamiąfce oeierociałych z oyćzystey ziemi W oysk Polskich pod dowództwem ś. p. JO. Xcia Poniatowskiego naczelnego Wodza roku 1813 mieczem zwy JW. z Xiąźąt Czar t-o ryskie h Ordynatową Z a m o y s k ą, Damę wzoruiąrą cootami i ezladt-. tnos'cia duszy właśtiwey Polskiey Spartance, wystawionych, na znak przez vv. X. Wal i t z k o Rektora Kollegium S. Barbary dany zastanowił się ten okazały szyk młodzieży. Salutowano sztandarami głazy pomnicze, a krótka przemowa, wystawuiąca ctJ tych pomników ku nieocenioney czci i cnocie zgislego Witlkiego Wodza, rozczuliła słu.lurzow, i wzbudziła winne temuż Bohatyrowi rodu naszego łzy: "Młodzieży! Te oto głazy śwuią ubarwione darnina przypominaj nam przykry obraz oyczyzny naszey roku « 8 '?» przypominają nam. cnoty i wielkość Buhatyra wieku naszego, utrjtę iego nigi'y dla ziemi Polekiey niepowetowaną. Niestety! gdyby nie gruba kiru powłoka zasłaniała śmiertelne zwłoki iego, »..daną nam napowrót dziełem naywspanialezrgo z Monarchów Oyczyzre nauczałby was oceniać, bronię i wsławiać. Sława iego cieniom, sława poległym z nim współbraciom i towarzyszom oręża nieih będzie wieczna w serca»Ii naszych, niech źyk!" Potrzykroć z salwami wykrzyknęła młodzież: nieih żyie ! !! Tuman wznoszący się, tenttnt koni, poiazdów, i odgłos muzyki ianczatskiey wprowb'djU w mi.sto powracaiącą 2 festynu młodzież. W dtflowaniu otoczona ludem, około pałacu JVV, JX. Biskupa Dyecezyi Krakowskiey W o r o n i c z a Senatora Kroltsiwa Pois-iigo wykrzyknęła po trzykroć. "IW. nayprzykbdnieyszy Pasterz naczelny, niecli żyie! Grodzią ulicą i rynkiem głównym idąc wśród okrzyków i oklaeków ukontentowany li z tak przyiemnego i obyczaynego zachowania się, stanęła uszykowana w mieyscu, z którego wyruszyła z rana, okryta blusczem Maiowym na znak obchodzin fcstytiu. Po trzy razy powtórzony h salwach insigniami, na wniosek W. 11 im o D o w i k i e g o Rektora Gimnazyum: H "N ayiaśnieyszym i naywspanialszym Twórcom i Protektorom krainy naszey »dzięczne ezkoły" po trzykroć przy odgłosie mu?yki i b b , k k . > N . h .' , " ę now wy rzy nIe. o: " lec ZYlą... JW. Prezes SeDatu Rządzącego, mąż z cnot i światła znakomity, Protektor Muz oyczystych, naczelnik Rząd u, z naydoetoyr.ieyszemi Członkami, Senatu:*' "Niech ż>ią! Nitch żyią! !! JW. Rektor Uniwersytetu i dostoyne członki Aklderni1 i Towarzystwa Przyiaciół Nauk nie. h żyią! Niech źyią!*' Po tych wykrzyknienbeh, odprowadziły szkoły, pełne wdzięczności, zasłużonego w usłudze publicznty Rektora szkół Gimnazyalnycli W. Hi m ono w sk iego do pomieszkania iego, przy wy krzykach radosnych złożyły insignia szkolne, i rozeszły się nayskromniry iuż w wieczór późny na łono Rodziców i na spoczynek domowy, Z Petersburga dnia f. Maia.

W ukazie Jego Cesarskie y Mości do Rządzącego Senatu pod dniem i i. Kwietnia A Baroku wyrażono: "Z przyłączeniem na wieczne czasy Królestwa Polskiego do Cesarstwa Bossyiskiego pragnąc wszelkiemi sposobami przykładać się do wspólnych pożytków wiernyth poddanych naszych, i utwierdzać wzaiemne ich związki, naymiłościwiey rozkazuiemy, równie dla znehęjenia i pomnożenia własnych końskich stad, iak i dla skutecznieyszego zaradzecia niedostatkowi koni w Królestwie Polskiem, dozwolić swobodnego i btzposzlinowego wyprowadzania z Rossyi koni do kraiów Królestwa Polskirg»; będącego zaś t' raz zakazu wyprowadzania koni z Państwa rozkazaliśmy przestrzegać z wszelką scisłoś.ią na zewnęirzi ey granicy Królestwa Polskiego zupełnie tak, iak się tego przestrzega po wszystkich innych stronach granic Państwa." Professor Wiltńsk: Uniwersytetu Prat<k mianowany kawalerem orderu Swi<;tey An s y te tu G r o d d e ck, Ś wi ę t e g o W ł c d z i m i e - rza 4tey klasey. Dozorca honore wy szkoły powu.towóy Bof)'sowBkiey Miński Marszalek Guber ialny Z e n o w i i Z, Świętego W ł o d z i m i e r z a 4 tey klassy. Z Wiednia dnia ij). M air.

Gazeta Wiedeńska umitścila porjiższe uwiadomienie: "Dogadzając życzeniu posisdaczów cblig'cyi dawnie)82}eh długów Stanu, któryth urzędy likwidacyine znayduią się na prowincjach, podaie się do wiadomości publiczney, że uprzywileiowany bank Austryacki narodowy umyślił wszystkie przedmioty tyczące się obligatyi skarbowych i dornestykalnyth Czeskich, Morawski h Śląskich, Styryiskkh, Kary niskich, Gallicyiskich, Karniolskićh i Gorceryiskich, tudzież obligacyii Kamery nadworrey Węgierskiey przeznaczyć na pcźyrzkę otworzona w nir.ityezym Instytucie. W ogólności, zachowane będą przy tern te 5)me przepisy, które ustanowione są według obuicscztuia z dnia 1 jgo Msrca roku bieżącego względem obligacyi potrzebuiąiych przerobionemi bydz" na imię urzędu pożyczki i depozytów go uprzywilejowanego Austryackiego banku narodowego; w eczególności zaś, ku wygodzie pubiiczney dla lem pewnieyszego przeistoczenia powyższych obligacyi dozwala się przeciąg czasu dwóck miesięcy od dnia rezolucyi dozwalaiącey żądanego zaliczenia, aż do dnia złożenia obliga. cyi przeznaczanych na zastaw. Zaliczać się będzie trzecia część wartości giełdow* y, kfórą okazać msią przeisioczone prowincyine papiery pub iczne w dzień złożenia onych w uprzywilejowanym banku narodowym, od którego to dnia rachowane będą także i prowizye. Naostatek oznaymu'e się, że bank w każdym przypsdku, gdzie papiery publiczne przeistoczone będą t a imię U rzędu poźycaki i depozytowego, i nie są złożone iakozastaw, talowe zwrOCI, Czyli odstąpi nazad właścicielom, za złożeniem należytości trzydziestu kraycarów waluty bankowej od tysiąca złotych ryńskich każdoczeaney wartości gitłdowey w monecie konwencyiney." w W i e d n i u dnia 6 . Maia i 8 > o (N astępuią podpisy.) Hrabia A r g e n t e a u Generał artylleryi umarł dnia 4. w Brunn w 77 roku życia. Tuteysza fabryka porcćllaoy, około siu robotników zatrudr.iaiąca, wyrabia codziennie »,550 funtów gliny porcellanowey i innych, doskładu porcellany potrzebnych. ZwycHa) IICY zaś gliny potrzebuie codziennie ig, iysięiy fumów na skrzynki, czyli tak zwane frap*uik'i, Trzyiern wyj aa rocznie około 6 tysięcy sążiii drzewa, i 7 do ijoo miar węgli, 3 na przlotę potrzebuie blisko ćwierć cent.»ara Czystego złota. W roku 1 $ 16 i i 8 17 spfzidauo przeszło za million ryńskich w papierowey monecie różnych iey płodów. Doniesiono z Idryi w Illiryi, że tam dnii 2. bir żącfgi» mit śląca o godzinie 3 z połud ia dało się uczuć trzęeitnie zie mi w kierunku wschodi io-j>oiudniowym ku północy. Trzęsienie to trwało sekundę bez zrządzenIa szkody.

Z Paryża dnia 22. Maia.

Relikwie S. Dyonizego, w czasie rewolucyi ukryte, i ocalone, w przyszłym tygodniu z Kościoła parafialnego w St. Denyg, należącego do Karmelitów, do Kościoła Opactwa tamże z naywiększą okazałością odprowadzone zostłną. Minister woyny Marszałek G o u v i o n St.

CYT Wyifżdźa do Kar l s b a d u, dla używania kąi ieli tamecznych. Pod niebytność iego zastępować go będzie Margrabia D e s - soles. Lord W hi tw ort h spodziewany tu wkrótce z powrotem; naiął dom wiejski na 6. miesięcy. Przez swoia ostatrvia mowę w Izbie Deputowanych. przeciw przywołaniu wszystkich ygnań <oiv, fettle Minister de S er r e z po pularoości ewcy utracił, Woysko Frjneuzkie, pisze iedoa tuteysza gazeta, będzie wkrótce w tak poprawionym stanie, ii potrafi obrouić niepodległość ziemi naszey przeciw tym wszystkim, coby ią by Daymniey naruszyć chcieli. Zakupuią wkłe koni pod naszą iazdę. Z liurdegalli dnia ij. llIa2a.

Onegday przeiechał tędy Markiz S e r a 1bo, Grand Hiszpański, iadący w znaczęniu nadzwyczayuego Posła Jego Katoliikiey Mci do pewnego północnego, a iak mniemaIą, do Drezdeńskiego dworu w celu proszenIa o rękę przyszłt-y małżonki Króla, Pana swoIego.

Z Londynu dnia 21. ma2a.

Wczoray było świetne zebranie za Xiec1a tRegenta w Garlton-House. Przedstawieni mu b j li: nowy Poseł Francuzki Margrabia La tou r- M a ubo u rg, Poseł Perski Mirza A bui Hassan K li an, i Delegowany Algierski (ostatni godziną nói K y po dwóch pierwszy;!». Guy Poseł Perski, kióly i ui raz był w L o n d y n i e, wszedł do sali posłuclialne y, »dal się Xiążę Regent o kilka kroków naprzeciw niego, i odezwał sie doń po angielsku. Złożył Poseł Regentowi upomi ki swoiego pana, iakoto: bułat suto drogiemi kamieniami sadzony, złote pudełko z wizerunkiem Szacha, bogite szale, iedwbbne kobierce, perły i kamienie drogie. Przed zamkiem stały dwa Arabskie k-onie , łtóre takie należały do podarunków, a na których iui wprzód PoseJ iezdził p o L o n«łynie, Czyh ieden z tych Arabskith wierz«howeów wiedział o tern, ze test przeznaczonym od Szacha dla Regenta, i ie zatem grzbiet iego nie dla pana Posła; dos>ćże na kilka dni przed posłuchaniem przysłużył się J ego Świetności PoBelskiey kopytem tak, ii

- .

»nu się odechcfalo.,.wą!!ąić lescze.ypf na*niego, Sir Re k t r t I C b eJ\s i e r muJ\iaJ z tego powodu służyć Posłowi Ul; podpierkę. Tak le DeJ egic Algierski ofiaj oxvai. .Regentowi w imieniu Deja sześć koni Arabskie n. DnU 4. Czerwca, iafco, w rocznicę urodzin, Króla, zgromadzi się znaczna część Krolewskiey rodźmy, wfJLo n d y a i't. Gazety tuteysze twierdzą, ii Rząd koiarzy nowy traktat z Posłem Algierskhn; dodaiąc, ii traktat zawarty przez Deja z Lordem A x m o u t h test dla Algierczyków zbyt korzystnym, iżby na zasadzie onegoż przyJ\ażjj potrwać długo miałav Zawrzeć siej maiący nowy soiusz odpowiadać będzie bezpiecztństwu i "h o n o r o w i" oL>dwóca trałów, W roku ig »8 wprowadzono za 13 millionóiv Funtów zbuia; w tylko za 2 milliony. Pochodzi zboże cudzoziemskie może tylko bydż" wprowadzane, gdy cena przewyższa prztzoaczonJ\ za J\ruowe, zboże maXImum O Szylingów»do A n g l i i roku 1% 15 tu zląd, 11 W ten .czas

W M a l c i e pokazały się niezawodne ślady morowego powietrza, na które iui kilka osób umarło,

L 1 s t t a a n u e l a P a ł a c i e -, Ministra spraw zagranicznych Wen e z n ę l i, do Djputowanego tychże prowincyi w L o n d y n i e, donosi z Augustory, co następuie: Kon. gres zaprowadzony, Generał B oli va r Prezesem, Generał J ea Vice-Prezesem, Obywatel Rosejo Prezesem Izby Reprezentantów, Ministrem spraw wewnętrznych U rb a» ne Ja, Ministrem woyny M e n d er, Ministrem spraw zagranicznych P a i a c i o - Jest w robocie prawo o amnestycyi i proiekt konstytueyi; zaroyślaią takie o połączeniu NOwey Grenady z Wen e z u e l ą. Deputowani z obwodu Casaqafa zasiedU iui w Ko));. resif, -* Między Soi tlirtlmi podspJ\wą Morula sto lat naprzód, a iczeli cJopuśclemy ijn, 3DY t' powstmc-armJ\ped 'dowództwem Paeza drzed narhi ustalili przyiaiń z Ameryka , zaszła'-bitwa' w d. <).. K, i ł 5.'''( r>ieiv\iażono p o ł u d n i o w ą, posuniemy ie znowu o a!», którego rmfsiara). DmV1i 5. cofi ął się Mo- Tat naprzód. Któż rooże zaręczyć, że się rille dla braku "koni 3 bydła do śztzi. Inna to nie 6tanie? Rząd Ameryki półnowiadomość "7, N owego O r l e a n u donosi na- c n e y, czuwaiący w sprawie swoiey, i zatomiaet, li Morillo w 900 ludzi trafił dn. wsze dbały oto, aby nie pominąć żadtef 9. Lutego iha 7000 licznego r.ieprzyiaciela przy'iai'iey sposobności, wysiał juz Kommispod C a l a b o z o, ubił mu 300 łudzi i zdobył sarzow do owych 'trzech Rządów niepodlearfylleryą, obóz i nbdry; potem ścigaiąc nie- głych Ameryki południowcy., których, przyiacieta za-brai San' Ftmando dei zdanie sprawy, wiadome Łuź po częśu PuApura. (Ale whdomcść ta dochodzi tyl bliczności. Wtzclako świat niewie, o c» ko do 9. Lutego, a na ieden dzień byłoby mogli skiycie umówić się3 i lak prędko wytego za nadto.) - B o l i v a r .wyiecbał dnia iśdź m gą na jaw «kutki tych umów. MaQ )];6. (którego?) z A u g u s t ur. y , di« oh'Ul; ajentów we wszyetkńh ókolica-ch na stałym *ia naczelnego dowództwa woysk wszystkich lądzie A m e ryk i p o ł u d n i o w c y , rozciąktóre 6000 ludii wynosić msią, Tachuiąt. w to gaiącyh coraz swoy wpływ i swoie związki, 500 przybyłych Anglików, i rozpoczęcia kam- podczas gdy my utrącamy powoli ową popupanii na pobrztźu. Wnlesobie obiecuią po larność, ktorey doznawaliśmy iescze przed aego działaniach. - S z y m o n B o l i v ar, kilkoma laty. Amerykanie przystopowali wydał z pałacu swego w A u. g u s t u r z e pod wprawdzie z wielką przezornością do dzieła, d, 2, Marca r. b. odezwę do iołniejzy i may- atoli nie działo się to z delikatnego uczucia tków Hiszpańskich, spodziewanych Z wypra- dla Mocarstw Europeyekich, tylko przee wa Radyxska., Przyrzeka każdemu z nich wzgląd na Hiszpanią. Lecz moinaż do, któryby przeszedł na strona powstańccjw, nie pusczać, ie i teraz będą tak wstn zmięźliwetylko przyiaeielski-e ptzyifcie, ale oraz iź mi w działaniu, kiedy iu.ż posiadają F lor ywaztlkie tffikta woieon«, które przy eobie dy? Moie w kilka miesięcy będziemy w stamieć będą, iako to anrunicya lub inne rzeczy, nie rozwiązania tak ważnych zapytań." <;iarooe ira będą gotowizną; Każdy Oficer W Anglii panuie naywyższe nieukonpostąpi na wyższy stopień i odbierze wyższą tentowaijie z powodu tjaktatu handloweg» płacę, a kto zapragnie poaiadlośei wewnątrz przyznającego A m e ry c e pół n o c n e y prakraiu, będzie mu dana* wo rybołóstwa na brzegach N owe y FundZ przylądka d o b r e y n a d z i e i ruszyło l a n d y!. 1 Korporscye, których się to QBwoyeko przeciw licznemu korpueowi zhunto- tycze, wniosły nayżyweze skargi przeciwko wanych ksfrów. tem u, a nawtt ofiarowały złożyć summy, W dystrykcie Gt a n d e A n s e na wyspia aby umouę cofni ono. Wszystkie prawie gaH a y t i wybuchło pows,taoi-e. Prezydent zet y Angielskie obruszaia się mocno na to; B o y er wysłał woysko przeciw powstańcom. ieden 5l ministtryalnych dzienników wyraża Cazeta Morning _ ChronicIe umieściła: eię pTry tey okoliczności: "Ten będzie sku5,ile»olHcya Fran-cHrKa, nabycie Łui5l ya- tek szkodliwy owego traktatu, że rybacy j i yi F lor y d, tudzież rezuitata woyny osta- Amerykańscy będą mieli dokładną wiadotuiey posunęły Z j e d n o c r. o n e S t a n y mość o wszystkich postępach do rzeki S. WaA m e ryk i p ó i o o c n e y ra le dny m razem o wrzeńca, przesco w przypadku woyny mr<; bydź m>gą kraiowi swoiemu. Nadto bętlzitm musieli, utrzymywać «v H a l i fax daleko większa siłę morską, niż dt tychczas . - Ira tvigcty roztrząsamy ten traktat, tem wincey nas zadziwia. Traktak ten tak zgubny dla handlu, żeglugi i marynarki AngieJskiey, przyspieszy wypadek, o który iuź dawno lękamy się (odpadnienie kanady od W. Brytanii.) Niedziwilibyśmy się, gdyby Ameryfc ni«- zakładali teraz osady w N owey F u n d - i.iti.»j, lub na wyspach pobliskich, czego subie życzą od dawna. Handlowe domy w Londynie, maiące związki z N o w ą F u n dl a n d y ą, zwątpiły teraz ze wszystkiem. *'

Rozmaite wiadomości.

Gazety N iemieckie donoszą o b a n d z i e , 11 bardzo słaby i bliski śmierci.

Xiazg C a r a dj a, były Hospodar W ołoski, podróiuie teraz po W ł o s z e c h. W M e d y o l a n i e obeyrzał wszystkie osobliwości. Król J mć Bawarski przfdłużył posiedzenia Seyrau Bawarskiego do d Aia 20. Czerwce.

Nowy Wynalazek Nowy wynalazek w P ary i u zatrudnia mocno tamecznych lekarzy i chemików. Pan M a n g e posirzegł, ii kwas drzev.owy otrzymany z dystyllowania drzewa, zapobifga gniciu ciał zwierzęcych. Dosyć iest umoczyć tylko na krotką chwilę mięso w tym kwasie, a będzie ie można poty trzymać, póki się podoba. Mięso iebrowe, wąiroba, nerki I króliki w miesiącu Lipcu roku zeszłejo preparowane, są dotąd itscze tak świeże, iak gdyby ie dopiero z iatki rzezniczey przyniesiono. Widziano trupy, które przed trzema tygodniami umyte wspomnionym kwasem, dotąd nie okazały naymnieyszego śladu gnicia. N ie tylko zaś przez to zapobiega ti%

49?zgniliznie, ale nawef utrzymuie s!ę ciało w świeżości. Łatwo sobie wystawić można, iakie ztąd korzyści dla wypraw morskich, sztuki ltltarskiey, rękodzieł i t. d. wyniknąj. Ztąd takie wytłumaczyć sebie można przyczynę, dla czego mięso suszone w piecu nieu. trzyma!« się, gdy tymczasem wędzone tak łatwo zepsuciu nie podlega. Odkryła się więc teraz (iak się zdaie) taiemnica robienia mumiy Egipskich, które od 3,000 lat byry,mniey niezepsute, z-powierzchowności zdaią się bydź okopcone dyrnira.

ZAPOZEW EDYKTALNY.

Gdy zamężna Rozuia z Nergfrów Walter, eorka zmarłego tu cieśli Jana łirysiyana i\r» ger, około 36 lub 40 lat, a mianowicie lat kilka po śmierci iey męża tuteyszego stolarza Jerzego Wittitia w roku T770 nastąpionty, ztąd się oddaliła, przeto zapozywarny ią ntriieyszern lub iey Sukcessorów niewiadomy« h czyli Spadkobierców, aby się osobiście lub piśmiennie naypoźiiiey na wyznaczonym prztd Deputowanym Sędzią W. Borzęckijń terminie na dzirA 12. Stycznia 1820 przed południem o godzinie 9tey stawili i dalszey decyzyi oczekiwali; w razie albowiem nie stawienia się, taż Jiozyna ti'aturoiva stosownie do uczynionego przez przydanego iey Kuratora, Ur. lVieizhinskitgo, Komrnissarza Sprawiedliwości, równie iak prj.ez iey siostrzenicę w Rosnowie Powiatu Poznańskiego rsiitszkaiącą, Katarzynę Z Sclilrmtiów owdowiałą Goeitz, do Sądu naszego wniosku, za zmarłą ogłoszoną zostanie, a w skutek tego pozostały po riiey maiątek, a w sczególności wyznaczona iey testamentem oyca Jana Ntrgtra legityma, naybliźszym iey SukcesSorom, albo też w niedostatku tych, Fiskusowi Kroi. przyznana będzie. Poznań dnia 11. Lutego Królewsko - Pruski Miho tski.

i8ta. Sąd Ziemiański.

v. Kryger.

Dodatek.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1819.06.05 Nr45 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry