IV L u w r z e wystawiony iest trafny wizerunek nayetl.iieyezy. h osób Kongressu Wiedeńskiego, malowany przez P. I s a b e y .

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1819.12 Nr96?

Opat D e s m a s u r e s przybył do instytutu Kwarantany w Marsylii. Kapłan ten znany z prześladowania poniesionego pod p an o w ai iern B o n a p a r t e g o , z p o dr ó ż y svvoiey przedsięwziętey do Jer o z o l i m y 1 z Apostolskiego poselstwa swoiego w imienia prawouiernyth Palestyny !io Dywan a, nosi długą cz-rną brodę Kapucyńską zwyczajem Wschodnim. Po. wytrzymaney kwalantar.ie wystąpić m u ł publicznie i przepowiadać naukę Chrztściiińsk/\, w czćm mnże bydź pewny nayświttnieyszey pomyślności. Jakoż miał iuż w kościele Katedralnym Mareyliyekim wyborne kazanie z naywiększem wszysikich słuchaczów zbudowaniem. Xią2ę L a v a l - M o n t m o r e n c y, Poseł nasz przy dworze Hiszpańskim, przybędzie tu Lda dzień z Madryt u. Xiąźę 1 a 11 e y ran d złożył 500 franków na p o mnik P« M a 1 e e h e r b e s . Pan David mianowany naszym-generalnym Konsulem w S m y r n i e , Pewna panienka z*bń raiąca się do stanu nułżeńskn go, stawiła na lottryą i wygnła 100,000 Franków. Niesczęślwa! oszalała z radości,; a kochanek? -- zastrzelił się onegdav z rozpaczy. Jezuici kupuią niespodzianie od niedawnego czasu znacz e dobra. W stolicy tuteyszey kupili piękny dom na ulicy pocztowey; w Montro.uge, dem wieyski; w St. Anna pod Aurai w Morbihan, posiedli mieysce cudowne, licznie zwiedzane, gdzie Bretańczykowie przychodzący sliładaią pobożne @fiąryswoie. W St. Aehein pod Amiens w M o n m o r i t lon, w F o r c a 1 q u i r e i t. d. posiadiią znaczne dobra. Jtzuici, w A n once Vi va rie, dali w tym n ku 60,000 FranJfaw iedysie za TUS homości Kallegium Toulonakiego. .Piękny ten gmach byliby także Łupili, gdyby, ich-uie. była w ttm uprzedził» Akademia.

olg Między niezmieme™ mnóstwem notrycti wynalazków, wystawionych w muzeum Kroje wskiem, zoayduie się Rarzęcizie lekarza S a l a n d i e re, które zastępować ma piiawki.

grające tak wielką rolę w nowey praktyce lek-arskiey. Korzyści iego są: Że ilość krwi upuścić się maiąey dokładnie oznaczyć, płynienie iey zwolnić lub przyspieszyć, i'skutki, które lekarze rewtllu.ącemi najywsią, pewniey oirzymaó można; że nie ma przylćm nieprzyieunusci, iaJcą pijawka sprawiaj że narzęe Uk lo żadnego prawie bólu nie zadaie, i że w każdey porze roku, równie iak w każdym kraju użyte hyHś. może. (Podobny wynalazek zia wi ł się w t e w n o i w A n g l i i , gdzie, piiawki w wielkiej są cenie, i z F r a n - cy i zapisywanane byusią. *)

Okólnika, wydanego ze strony Berlińskiego przez rzeczy wbtego Ministra Stanu 1 gabinetowego, Bernstorff, do Posłów przy cudzoziemskich, dokończenie. "laka to iest natura złego, które dochodaenie i śledztwa obiawily. Pokazuie się więc, iż nie szło tu O spiski, ale o dążenie dorewol ucyi, nie w samych tylko Prusiech, lecz w eałyih Niemczech, nie o teraźnieyszy czas tylko, ale i o przyszły. Skoro Kządy Niemieckie spostrzegły i zgłębiły ranę, puwinwosclą kh było pomyśleć o sposobach wstrzymania wzrostu złego, i starać się o wykorzenienie go z gru. tu. Wypłynęło one z powszechnych przyczyn; nie można go więc odwrócić Hiaczey, tylko powaze< hnemi środkami, umówione mi iedi om- .śloie przez wszystkie kraie Nii mieckie. Karać po prostu uięte osoby, iako świadome widoków i skrytych działań tey partyi, a nie iako naywinnieysze i maiące posiuźyć do dalszego śledztwa i odkrycia, byłoby to cząstkowym niedostatecznym środkiem; ale w przyczynach należało zapobitdz skutkom. I taki to był cel parad w Karieba-clzie. Miały oce iedyniegabinetu \aynego Hrabię.

dworach zabezpieczyć towarzyski porządek w N i e m - , c z e c h , iuż to nadaiąc więcey mocy i powagi seymowi niemieckiemu, już też obmyelaiąc wspólne zasady,którychby się wszystkie klaie Ligi trzymały względem dwóch, bodźców Opinii, które mi eą prassa drukarska, i e duka - cya publiczna. Zgromadzeni w KarIsbadzie Ministrowie wszystkich większych dworów iednakowemi ożywieni byli uczuciami i widokami. Złe tak widocznie i w Uk zatrważający obiawito się sposób, Vi wszystkich umysły zaięło i przeraziło. Środki, których należało użyć do odwrócenia złego i zapobieżenia mu razem, tak były proste i widoczne, tak przez same przyczyny złego wskazane, i tak zgodne z zasadami sprawiedliwości i ludzkości, którtmi się wszyscy Xiąięta Niemieccy powoduią, iż -proporycye, które chciano podać Seymowi, naymnieyszego oporu nie doznały, ale powszechne panuiącycli i ich Ministrów zezwolenie zyskały. Iż te środki były nagle, i że ie wspólne dobro doradziło, to przekonywa, iż dosyć było WPUŚĆ ie doseymu, a ten ie przyiął natychmiast, i Jednomyślnie w uchwały zamienił. Ta droga i prawdziwie godna wielbienia iednomyślność wykazała w całey świetności iedność i związek kraiów niemieckich, a ta iedność bardziey iescze zapewnia bezpieczeństwo N i e m i e c , aniżeli nawet obmys'jne środki. A że ta iedność iest żyiąca nie imieniem, ale rzeczą samą, że z uczucia i dobra powszechnego wynika, można, a nawet należy naypomyślnieyszych po niey spodziewać się skutków. "Próżną byłoby rzeczą wdawać się w długie roztrząsanie przyczyn i pobudek, które zrodziły iednomyślność w przyięciu podanych środków. Wszakże dodamy iescze następujące uwagi. "Gdy monarchowie Niemieccy na Kongresie 'w W i e d n i u w artykule »3tym aktu zCTiązkowtgo wyrzekli, Il, róża« knie Ligi

Niemieckiey będą'miały Konetytucyąj to tylko przyrzekli, et> mogli i chcieli nadać ludom swoim, a w czem mźby się uiścili wszyscy, gdyby iiti tego przygotowawcze prace tey ustawy dozwoliły były, a co nitbawnie uczynią. Ltcz to pewna, iż ten artykuł wy« rztkł niedostatecznie, a tę niedostateczność uchwycili nowatorowie , i postanowili czczemi myślami swiiemi i fantastycznerai nadzieiami zastąpić myśli monarchów. Wypadało więc porozumitć się w tey mierze dokładnie iiasuo, ażeby powściągnąć domagania nowatorów, i zapobiedz błędom ze strony Rządów, co też właśnie Seym uczynił. "Obiecali Monarchowie ludom swoim K o n s t y l u c y ą S t a n o w ą, to iest, starożytną! ustawę, o którey ożywienie idzie; ustawę prawdziwie narodową i niemiecką; ustawę, która nadaiąc różnym kiassom właścicieli prawny sposób oświecania panuiącego, i użyczaiąc głosu organicznego życzeniom i potrzebom narodu, iest w istocie monarchiczoą ustawą. Lecz Xiąźęta Niemieccy nigdy nie chcieli, a przynaymoiey nie obowiązali się, nadać ludom swoim reprezentacyi w nowoczesnem znaczeniu tego wyrazu, według pra« wideł i na wzór innych Konstytucyi, obcych dla N i e m i e c ; reprezentacyi narodowey, która zastosowana do rozległości i ludności kraiu, i obdarzona powagą monarchiczną, zmieniłaby postać rządów istnących, i zaprowadziłaby gmittowładztwo w monarchii. Polityczna choroba ogarniaiąca część N ie mieć, i grożąca, ieśLby Się na nię lekarstwa nie obmyśliło, wymaganiem coraz więtey, Wy* lęgła się po większey części z nadużycia wolności druku, i zepsutego ducha nauczycielów w niektórych uniwersytetach. Tam to iest źródło iadu fałszywej nauki. Tu zwłaecza wspólne środki były potrzebne; bo nacóżby się przydało iednemu Rządowi Niemieckiemu hamować swawolę druku, gdyby ią inny zachęcał, a przyoaymniey cierpiałf Na eoby się zdało odebrać wPrusiech JR» rsiwo t?mu, któryby go nadużył psuuem ducha słuchaczów jego w innym uniwersytecie, gdyby się w niro umieścić spodziewał? Potrzeba więc by to zaprowadzić wszędzie iednakową w tey mierze poiicyą, i na iednychfe zasadach opartą; co właśnie eeym starał <<ię uczynić. Niełatwe było to zagadnienie.

Rozwiązano ie co do wolności druku tak, aby pogodzić dobro umieięti ości, które na tern uleży, aby uczone dzielą i głębokie dochodzenia wolne były od wszttsiey zawady , c dobrem publiczuey opinii, i sławą rządzącymi rządzonych, które wymaga-, aby gazety i pisma ulotne, podlegały cenzurze dla tego, żiby nie zarażały ludu truckoą kłamstw i falSzywey nauki, i niechańbiły obywatelów obmową i potwarzą. "Co do Uniwersytetów, niczego się wzgię.

dem nich nie tknięto, co ie czyni słusznie drogiemi narodowi niemieckiemu, pr»wdziwey wolności nauczania umieiętności, rozciągłości uczenia się, ich kształtom sczególnym i pierwiastkowym; lecz oddano ie pod iak naysurowszy dozór, i osądzono, ii naypewnieyszy iest sposób powściągnienia politycznych i anti - religiynych uchybień proftssorow, zapowiedzieć im ciężkie skutki, iakieby fałszywa ich nauka dla ich bytu wydała. - Co do uczniów, ponowiono zakaz, na którego wykonanie będzie dawana baczność, i który przeszkodzi, aby nie byli czem inne m tylko tein, czem bydź powinni, to iest, młodzieżą sposobiącą się do życia uczonego i czyn» neg6. "Napróznoby Seym te uchwały wydał, gdyby mu brakowało dłużey na mocy przynaglaiącey do ich Szanowania. Schodziło Związkowi niemieckiemu na sposcbie pewnego wykonania, * zatem na dostateczney sile, i to właśnie było niedostatkiem w akcie związkowym. Zaradzono temu niedostatkowi. K raie Niemieckie, tak większe rak mniejsze, utnały konieczną potrzebę urządzenia mocy pteyasgtaiącey. tak dalece, tź aie wahałyjo S'ę uczynić ofiary dla godnolci, trwałości t działalności Seymu z obawy, iakiey iedtiych mogła nabawiać słabość, a drugich wyższość. W tein prawie wykonawtzeiii starano się''' osczędzić niepodległość każdigo kraiii Nie« mieckiego ile tylko można było, bez wystawienia na szwank bytu Związku. Mocokazuie 6ię w gruncie obrazu, a nie będzie działała * chyba po wyczerpaniu wszelkich sposobów. Gdy nici rewolucyinego kłębka krzyż.iią się w ick kierunkach, iroz<iągjią do wielu kra- 1 iów, gdzie ie odkryły sczegolne śledztwa * nie mogąc poyśdź daley po nich, uznano, iź centralny wydział śledczy, i prawdziwie tymczasowy, dóydzie lepity wszystkiego, i wszystkie czyny powiąże, żeby ie razem Niemcom wystawił dla nauki i ludów i trybu rządzenia Xiąźąt. Sposób utworzenia tey Koinmissyi, duch Rządów, ktrire ią wybiorą'" i ograniczone iey trwanie, są dostnecznetrii do pokrzepienia umysłów, by też naybardzicy mogących się obruszyć na wszelki środek bezpieczeństwa, który bynaymniey wolności osobistey nie zagraża. - Takie to iest znaczenie środków przez Seym uchwalonych { w którem wystawisz ie WG Pan Ministrom dworu, przy którym zostaiesz. Udzielonfe ci uwagi pomogą do ich przekonania, ż ę t e środki łączą się z sobą, że są skutkiem ieduychże zasad, że do iednegoż celu dążą, i że składaią ogół, który powinien sprawić zupełne zaufanie w iego skutkach, iakie uieochybnie wydadzą. Nadewszystko zaś, ściągniy uwagę Ministrów ha dwa skutki tego nowego systematu, które dla całey E u r o p y Staną się dobredzieystwem.

"Mocarstwa Europeyskie, które połączyły usiłowania swoie przeciw obaleniu wszystkiego i przeciw zasadom rewolucyiPrancuztieyj które do dawnych zasad prawość tronów" i własność przywróciły, które uroczystemi traktatami zapewniły sobie ten stsn rzeczy, tera baidziey tętar, oiź kiedykolwiek, dbać