GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1821.02.24 Nr16

Czas czytania: ok. 20 min.

Wielkiego

Xiestwap O Z N A N S K I E G O.

Nakładem Drukarni NadwomeyW, D e c ker a i spółki,.- Redaktor.' Assessor Ra a b s ki.

I I I I I I I H i I I I I. 1 I

Nro, i6, - W Sobota dnia 24, Lutego 1821.

WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

Z Drezna dnia iu Lutego.

Przybiegły z W ł o c h goniec przywiózł tę radosną wiadomość, iź druga Xi<;iniczka córka Xiądęcia Maxy mii i a na, M ary an na F e r d y n a n d a (urodź. d. 57/. Kwiet. 1796) iest narzeczoną J ega Rrólcwkosiiey Mci W. Xiąięcia Toskańskiego (urodź. d. 6. Mai* 1769., wdowiec od d. 19. Wrześcra i$oa.)

ZLaybach dnia j>. Lutego.

Zanim woyefto Cesarskie w pochód ruszyło" «głoszono w dotychczasowa y głównty few.iferze wPaclui mianowanie Cesarskiego Ge trała iazdv Barona F r i m on f n» dowodząc go' Genenła woysk-q daprrywfOY« rja snoAo/ynoici w Królestwie N eapoIitańeŁiem przezn aczo»

rrego. - Woysbo fo składa się 2 następujących dywizyi: Hrabiego W ail m o d e ń, Xi<;cia W ied- Iłunkel, Barona S tut te rh e im, Xi<;cia Filipa Hesko-Homburgekśego, Barona Le derer. - Dnia 6. m» b. dwie z tyih dywizyi przeszły rzekę Pa pod St. B en e d e t t o, a dnia 7.dywizya Hrabiego Wall moden pod Ferrar3. Dnia 8- znaydowało. się zapewne całe woysko na prawym brstgu tey rzeki, a czoło pierwszey dywizyi Stanęło ttgoi samego dnia w Bononil.

Woysko itst uzupełnione i ożywione duchem, który oddawna zastępy Austryackie odznaczał I . Co od kilko miesięcy głoszona o grassi-uących iv woysku chorobach, ńst z grantu falezywem i zmsśfonern. - Zresztą zbliża się pora f gdzie wielorakie przez stroniłetwa i łaiwo ti - nyi h poprzekręcane okoliczności w prawdziwemu okaiąsitj świetle. Od cudzoziemca, który dnia 7. Lisiopa'a Opuścił B i o de J a n e i r o odebraliśmy taką wiadomość: "Głos Ludu Brazylijskiego oświadczył się bardzo pomyślnie względem przyiętego w P o r t u g a l i i systematu konstylucyinego. Rada staru zgromadzała się kilka razy; zdania wzglądem przedsięwziąć się maiących środków, były bardzo podzielone. Większa liczba Ministrów była przeciw konstytucyi, a Minister A r e o , z pomiędzy wszystkich członków zarządu kraiowego naywięcey wpływu maiący, dowodził duelnie potrzeby zaprowadzenia konetytucyi liiezpańskiey. " Wezbranie rzeki D u e r o wielkie zrządziło spustoszenia w mieście O p e r to i w całey Prowincyi między D u e r o i M in h o . A'Madrytu dnia 30. Stycznia.

Przedwczora aresztowaro tu przeszło 30 osób, między któremi znaydowało się trzech mnichów i ieden honorowy iałmużnik Królewski. Ustatni miał w domu swoim małą drukarnią. W mieszkaniach tamtych osób znaleziono kilka pism buntowniczych. Niedaleko stolicy aresztowano gardystę k&nnego, który miał przy 60bie takież pisma, a piocz tego rachunek na 16,000 Rtalów za nakujione konie dla osławionego A b u e ł o . W M u r c y i aresztowano złożonego z urzędu Al Kaid a z kilku innymi mieszkańcamI. Ze wszech stp«n Króleetwa przychodzą wiadomości o uroczyskom obchodzeniu rocznicy ogłoszenia konstytucyi. W całey Hiszpanii urządzaną iesc inilicya kraiowa z naywiększą czynnością. W p a m p e lon i e zaszły krwawe sceny między woyskiem liniowe m i gwardyą narodową. Generał kapucyńskiSolcha nga otrzymał wyrok, akazuiący go na wygnanie z H i e z p 3B O- 2 utrata, tytułów i zasczytówiGo

Z Neapolu dnia 2$. Stycznia.

Generał P e p e obi< żdżaiąc prowlnCye A b r u z z o pisał pod dniim 20. m. b. list z Ci vit a di P e 11 n a, w którym don oit, ii mu niedostaie czasu do opisania zapału i patryotyzmu wszystkich mieszkańców tych Prowincjy; że w krótkim czasie udało mu się, urządzić siłę zbroyną z 30,000 ludzi, z których 24,000 gotowych iest do pochodu; źa hasło woienrie rozlega się od iednego końca Abruzzów do drugiego. Generał Pepe zakończył pismo swe temi słowy: "N ie, 100-tysiączne woysko Austryackie nie dostanie się aż do V o l t o r n o . * ) " *) Rzeka w Krótestwie N cipoirt mskicm, wycł 0dż"'ca z g<;r Ajpenninskich i wpadaiącb w odnogę mor"'-lqj Kaieta. M i uf c hin i gre tu teraz rk-znatzącą rolę.

Jest mniemanie, iż eskacri Hollenderska, krążąca na morzu środzitmrem wkrótce połączy się z stoiącerhi na naszem -przybrzeżu eskadrami Francuzką i Angielską. Z Paryża dnia 10. lutego.

Król pracował wczoray bardzo ciągle, lecz sam tylko, w g-btnecie twoim. Z zamku Tuilteryiskiego wyprowadzić się ma, iak słychać, bardzo wieje osób: mówią także o nowey ustawie tyczą<ey się wewnętrzney polkyi pałaców Królewskich, podług którey Minister domu Król. większą będzie miał władzę. Kommissya dochodząca sprawców zbrodni dnia 27. Stycznia badała przed kilku dniami kilka osób z służby Xiezney B e r r y, wytoczyła także indagacyą « powodu dwói h znalezionych na gotowalni Xiezney A n g o u l e - me listów z pogróżkami. Aresztowano dwie osoby, które miały bydź autorami dwóch podobnych pisrn, znalezionych na gotowalni Xiezney B e rry. O owym N e v e -u powiadają teraz, M mitUany wyrzutami sumienia, odiął sobie życie vd1a tego, iż właśnie wówczas otruł swą, 2on$, ktÓIą W doifcu konąjącą znalćziooo.

titf"'poiycrtl * 5 millionó« dla Rządu N eai l * " TM *' '"

POBar"n'«<Bergarni, wracaiąey do swey . .", stanął d. 24. z. m. C h i m b e i i .

o y c z y z n y , .»." ł ł « 4 Z IVi»dnia dnia 13. Lutego.

b » S ł * V « a W i e d e ń s k a g a z e t a z a Wl e ranastępuje o , w . a d e a e fi , e Po długoletnich poi tycznych zaburzeniach, Królestwo Neapolitans w roku 1 S' 5- beznośredrią oreźa Austryackiego pomocą, oycowskiemu swoieso prawego Króla Rządowi powróconóm zostało. Obydwie uk długo rozerwane polowy Monarchii Austryackiey połączyły sie znowu, ażyczeib wszystkich dobrze mv ślących zacpokoione były błogim trwałego pokoiu widokiem. Ostatnie atoli lata ooceJIO panowania obudziły na nowo niebezpiecznego oddawna dla epokoyności Włoskieyo półwyspu nieprzyiacie U wewnęUmeęp7 Od wielu lat istniała w Królestwie N eapól U ańskiem, iak i w innych Włoskich kraiach, działaiąca sferycie sekta, którey taiemni naczelnicy zupełne obalenie wszystkich Włoskich kształtów rządowych za pierwszy Irok do wykonania ich awanturnicznych-ukłaÓW_ llw_ażali . . W chwili, kiedy M u r a fz u - «mw uwazal1 v t.u«»>, . J . ...., chwałom pokuszeniem się o zawoiowanie W ł o c h , nachybiący się do upadku tron ewóy mniemał u trzymać, rozpacz podała mu myśl wezwać w pomoc tych s,mych W ęc l a r z y, których wprzódy kilkakrotnie hamował, 'i to niespodziane przymierze nadało zbrodniczym ich spiskom wpływ, któregohy może nigdy nie byli dostąpili. Czuwanie Królewskiego Rządu, widoczne iego waranie się o zaprowadzenie nayistotnievszych ulepszeń do wszystkich gałęzi za»ąd u kraiowego i powszechne przywiązanie doMonarchy, który dobrocią oycowską wszyeUtkb poddanych swoich ąjiiewoLU sęrWj oi*

weczyły wciągu lał pierwszych, po przy w róceniu prawego Rz '" d u, wszelkie d . i . « '" sięwzięcia owey sekty, i z czasem byłaby, iak wiele podobnych związków, osłabła iw zapomnienie poszła, gdyby iey na nowo meb ł d . 6 } d k . ) k ' h Królestwo y y po filO y wypa l toryc

Hiszpańskie na początku roku i8 «o. było teatrem. Podwoiła ona teraz swo.ą czynność i zaraźliwą siłą fanatycznego przysposobienia umysłów, pomnożyła w krótkim czasie liczbę i wpływ swóy tak bardzo, lZ prawa 1 polieya kraiowa nie wydołały założyć iey tamy. Z niezmordowaną skuętooscią rozpościerała iad niechęci, nieprzyiaźnego ducha przeciw Rządowi, i namolną żądzę uganiania się za nowosclami, między wszysikiemi klassan '" spokoynego i umiarkowanego do 0wey chwili ludu, i powiodło iey się rraKorne« namową i chytrością nakłonić częsc woyeKa do przeoiewierzenia się swemu obowiązków, Wsparta tym naywysłępnieyszym ze wszystkich środków, zrządziła taż sekta w pitrwszych dniach miesiąca Lipca wybuchanie rewolucyi. Historyi tego wybuch« nie można dokfadniey i wierniey opowiedzieć, iak go maluie następuiące, przez ówczasowego Ministra spraw zagranicznych, zaraz przy obręcm przezeń urzędu, wydane do Posłów Neapo« i _l l. · »---= t tl --.---.- - U w.lpwv\n« Lo! if#> _ luańskich przy obcych dworach pismo okólne. "W nocy z dnia 1. na». - słowa tegoi "pisma opuściła większa część połku "iazdy imienia B u r b o n ó w swe leże w N 0"l a, i zatknęła troyfarbną chorągiew z napi" s e m : N i e eh ż y ie K o ns t y t u c y al w koi "lorach sek ty W ę glar z y, która od meia"kiego czasu podsycaiąc burzenie się umy"słów w Królestwie, codziennie naleghwiey "konstytucyiżądała. Sekta ta tak wielu w armu "Królewskiey znęciła Sobie zwolenników, li "woysko, które zbiegów z N o l a do porząd"ku praywieśdź miało, przeszło na ich stro» j,nę. OdpaduiAnie tego woyeka i niektóry«» "czesne poruszenia w Pro, i'!c>a,h, no- *si, "oie niektórych starszych m u r o w y c h, do "wiodły Królowi J mci, iż L u d p r a l n i« "otrzymać Rząd Konetytuey,ny.

"Wydał więc Król dnia 6. odezwę, w kTp"Tey przyrzekł, ogłosić w ośmiu dniach głó-1'» vne zarysy Konstytucji" i ot.. d: re d " To pierwsze zwycięztwo było tylko za kroieniem dru[iego stanowczego -.-zamac M. v ., T 1 , - u -7-N azaiutrz przymusili rokoszanie Monarchę do ogłoszenia K o n s t y t u c j i H i s z p a n - skiey , wymogli od Króla, Ministrów, pubhcznych urzędników i woyska, uroczyste zaprzysięgnie tey, w chwili przestrachu i zamieszania, bez wszelkiego przygotowawczego kroku, na fundamentalne prawo Królestwa wyniesioney Kon. ty. ucyi. Kroi, daiąc pierwsze przyrzeczenie, uczymł to wszystko, co tylko dła bezpośredniego uspoko.ema podburzonych umysłów mógł uczynić H u b o Króll uważał, iak szalonóm j zuchwałem było zadanie w ośmiu dniach podstawy nowey konstytucji, to wszelako pozostawała nadzieia doyrzahrzego namyślenia się w tey mierze, skoroby pierwsza wrzawa przeminęła; drugie natomiast wymagacie - wymaganie bezzwłocznego przyjęcia ustawy, w obcym kraiu, wśród innych wcale okoliczności i wrogów, przed ośmiu laty napisaney, dla Królestwa oboiey S y c y l i i zupełnie nieetósowney, którey ani sam Król, ani iego Ministrowie, ani którykolwiek N eapolitańczyk, prócz kilku spiskowych, nie znał inaczey, iak tylko z artykułów gazetowych, aktora w N e a p o l u, podczas iey Ogłoszenia, nawet przetłumaczoną nie była to mówię domaganie zbyt iawną swego źródła i nieprawych środków, za których pomocą iedynie mogło bydź wymuezonem, nosiło na sobie cechę, ażeby od tey chwili naymnieysza pozostawać iescze mogła była wątpliwość względem prawdziwego połoi«af)2i?ia MOH3rJIH'i P3rbIlOa. F.jeĘp i , g r o : . " r.n;<l> wyr i n y gw a u s p '" u i I T f , izy tiry fenu się do wniosku trkh ruwiiie pom.śbość kraiu-. iit ,jJ M , , r b ; a bI .« a i a ł . d u £ u J łi .c-teni wlel Riemu befo Ń t icfci «iel tl« z f "dniom; mogła wymodz na Królu njc.2wjotótie pizyzwoicniB tak raptownego, lał «:Q. b. lIg o przedsięwzięcia. Po dopięciu ™ tea spos,bnaycel. "eyszfgo zamachu idosczeti"'m whdzy Królewsku y znisczeniu naczelnie» sekty i najzręczniej si ich wspólnicy w oie /, wszych rewolucyi scenach, ogarnęli natych miast wyłączne: panowanie Opiera« ie si e Królestwa Sycylijskiego samowładnym ich przedsięwzięciom, pogromili krwi rozlewem i spustoszeniami. Dla nadania swey przy własc.oney wlaizy pozoru prawości, utwo" rzyli pod nazwisku«, narodowego Parlamentu narzędzie, przez które w kilku miesiącach znisczyliwszystkie istniei.ee prawa i porzadki, i bezradnego pełnomocnictwa, prócz ich własnego widzi-mi-się, przez dowolne iadnein niestwierdzonedośwbdczeniecn, cha' rekterowi równie iak potrzebom narodu"'pr««ciwne formy, stargali wszystkie polityczne i spółeczeńekie związki. Król, przeięty uczuciem, U tak nienaiuralnj stan rzeczy trwać długo nie może edy tymcz,sem każdy niewczesny krok położeni» złemu tamy, na nowe Jego nay wyższa osobę Jego rodzinę , Jego kray, naraziłby niebez! pieczeństwa, znosił w cichey uległości przypadły mu w podziale los niezasłużony. Ws/y" BCY rozumni mężowie w kraiu, nawet nieledwie wszyscy ci, którzy nadzieia lepszeeo wypadku złudzeni, wspierali rewolucyą,przel konani dziś jednomyślnie, iż wybrana'przez panuiące stronnictwo konstytucya, be« wszelkiego na powszechne dobro względu, dogadzaiąca iedynie ich samolubnym widokom samo tylko niesczęście i znisczenie spłodzić mogła, pwyrauezeni byli d« mUezenia. Ogól ]l nie:)?iuraJaego u po te. nia , 'upokorzony spełStfetni na Iji-iaT.i, nie bez przeczucia twardszy; i loso» blitkiey przyszłości, wyglądał w -,itm>.) obawie rozwiązania widowiska. Tak -się rzecz tni z pozorcą-spokoynością, z którą ów c H ry Parlarrrent -dopc-łi ia-i woli «woich prjwdu vyeh wł»dzi>d.iwcew, małey liczby gotowych do wszelkiego gwałtu despotów, i Jkrok w krok wiódł «ło znisczenia Królestwo; -Ipokoynt>śrią, pod ktorey mzmiącą zasłoną i tak wyu' . dana anarchia 4»s.ztlki jubliczney pomyś'c'ści zabytek pcierała, a względem Łtórey rzeczywistego stanu żaden Rząd zagraniczny na chwilę mylić się nie mógł. Wypadki w N e a p o l u nayiywsze w całych W ł o s z e c h -sprawiły wrażenie. Rewolucya, przysposobiona przez skrytych fznatyiujw, dokonana przez wbrołomnych żołnierzy, co w niewielu dniach wyzuła Kroła r władzy i wolności, i dwa narody wepchnęła " . .", w przepasc zamIeszanIa, lUZ zswey natury, iakąkoiwiekby z czasem przyiąć mogła postać, wzniecał» mocne obawy w Rządzcach wszystkich państw eąsiednkh. Głośne sprawców tey rc wolut yi tuaxyrny; łatwość, ziaką ie mową i pismem we wszystkich częściach W ł o c h rozpowszechniać mogli; widok ich «odzien6yth czynności; wzrnjgaiąca się nadzielą ich zagranicznych poctziwicidi; wszystko to dopełniało miary tych obaw. Żaden Xiąeę Włoski nie mógł ukrywać przed sobą, iż pokóy wewnętrzny i pomyślność państw iego, przykładem, iak( skutkami, tak gwałtownego wstrząśnienia wszystkich filarów budowy spółeczeńskiey, nayistotniey zagrożone były. Zbyt prędko przekonał się N. Cesarz o zniknieniu na długi czss spokoyności i porządku we W ł o s z e c h, akoroby sprawcom tego niczem usprawiedliwierómbydż nie mogącego oburzenia, Wolno było poświęcać bezprzeszkodnie Monarchią Sycyliyska, swoimi« 3szalonym przyWiasceeńiom. Wer-jńem«e£NQ ciu tegOj co Cesarz J mć winien utrzymani« i bezpieczeństwu państw Swoich, obronie - Swoich wiernych 1 sczęśliwyeh Ludów, Sweim przyiac:eh>kim stosunkom z Xiąlętamf Włoskimi, i posadzie Swey w systemaele Państw Europeyskich, mniemał iż nie może ra prędko iąć się środków w celu powściągnie« nia dalszego postępu bezprawiów, i objawie niebawnie bez obwódek tryb postępowaniaj którego się we względzie rewolucyi N eapolitańskicy trzymać umyślił. Jakkolwiek przykro bydź mogło N. Cesarzowi, w czasie, w którym miał nadzieię zaięcia się wyłączni * wewnętrzne mi polepszeniami, i w Łtóryat stałe wykonanie zakreślonych przez zarząd kraiowy układów «aypomyślnieyezy skutek Tokuie, obarczyć skarb nieprzewidzianemf mnogiemi wydatkami" tak mało mógł st$ namyślać nad poświęceniem wszelkich innych względów dopełnieniu «ayświętszych Swoich obowiązków. Zebranie korpusu woyska t» Prowlncyach Włoskich było" wśród r acht)dzących okoliczności środkiem nieodzownie potrzebnym; uznany on był za taki od wszystkich dobrych obywateli i od wszystkich przyiaeiół porządku w E u r o p i e , Jak dobroczynnie środek ten działał na spokoynośd państw zaściennycb, lak zbawienny miał wpływ w N e a p o l u nawet na przyiaeiół i nieprzyjaciół, ieden tylko słyszeć głos we wszystkich kratach Włoskiego pół-wyspu. Poicchał N. Cesarz w tym samym czasie do O pa wy, dla wspólnego naradzenia się z Swymi dostoynymi Sprzymierzeńcami w oko« liczności, która nie tylko dla W ł o c h, nie tylko dla Monarchii Austryackiey, ale die ogólnego intCTeesu związku Państw Europeyskich równie Ważną była. Na tych obradach' okazała się nayzupełnieysza iednomyśloośł w zdaniach wszystkich dworów względem. pierwszego początku i znamienia rewolucyi Neapolitańskiey, hko też względem niehex« #twa. Jeżeli właściwe stosunki i «aine pobudki nakłoniły Rząd Angielski do oie nakakiaz do dalszych uchwał reszty dworów A a przystępu Rządu Francuskiego tylko pod pewriemi dozwoliły ograniczeniami, to natomiast nie Hiałern dla N. Cesarza było zaspoloieniem, znaydować się z M< narchami Ros«yiskim i Pruskim w nayzupełnieyszem wzglądem wszystkich traktowanych przedmiotów porozumieniu; miał oraz to słodkie przekonanie, iż zmienność posady i postępowania, nie mogła bynaymniey tamować zgody mocarstw Europeyskich, iednostayncści ich' pragnień i usiłowań. Obecni w Opawie Monarchowie, postanowiwszy nieodzownie, tueuzoawać prawości zmiany w N e a p o l u rokoszem i gwałtem "dokonaney, i ziednoczcną wolą i siłą przeszkodzić dalszemu trwaniu Wynikłego Ztąd stanu rzeczy, pragnęli oraz z drugiey «trony lak naymo«niey, dostąpić swego celu na. drodze peiednawczey i 2 naywiększem «chronieniem kraiu wewnętrznymi llęskami Już tak srodze dotkniętego. W tey m) śli «sprosili Króla Neapolitańskiego do L u b l a - jpy (Laybąch) w celu ściełego zastanowienia tię z sprzymierzonymi Monarchami nad obe*nem i przyszłera Państwa iego połużer.iem.

Zaproszenie to wsparte było przez N. Króla . Francuzkiego .

Wedługiedrego artykułu obcego prawa, Łtóxe ma rządzić Króle etwem oboiey S y cy lii, nie jwolno Monarsze bez zezwolenia Parlamentu przekroczyć granicy państw swoich. Król, Jktóry w wezwaniu Monarchów czcił skinienie opatrzności, poddał się temu upokarzającemu przepisowi. Zezwolił na to Parljment, lecz pod warunkiem, względem którego myśli i skutku sami iego sprawcy omylić się nie mogli, a który życzenia i oczekiwania umiarłowańszych przed czasem zniweczyć musiał. Parlament, lubo dokładnie znaiąc zasady izdania dworów sprzymierzonych, w musza! przemożnie na Królu, ażeby zmierzoną Konstytuc)ą Hiszpańską w N e a p o l f. za iedyny cel i podstawę wszystkich ukłajów z sprzymierzonemi dworami uważał. W tem określeniu nie miał Król żadnego iuź widoku, prócz nadziei znalezienia ostatniego ratunku w sprawiedliwości i mądrości Swoich doBtoynych przyiaciół, dla Swego tronu i nksczęśliwego kraiu. Wśród takiey wróżby przyiechał Król N eapolitański d o L a y b a c h , i przekonał się niezwłocznie, iak nadaremną byłoby rzeczą* ehekć iakiżkolwiek wniosek opierać na odrzuconym nieodzownie przez sprzymierzonych Monarchów warunku. Monarchowie ci oświadczyli Królowi: iż iest ich doyrzale rozważoriem i mocnćm postanowieniem piedopuścić istnienia w N e a p o l u Konstytucyi, Królestwu Neapolitańskiemu przez nkupo-, wainrone i nieupełnomocnione stronnictwo widocznym i zbrodniczym gwałtem narzuconey, z bezpieczeństwem · państw sąsiednich i utrzymaniem pokoiu w E u r o p i e niezgodney; że ieżeliby stosownie do ich uślinego życzenia i nadziei, nie był położony koniec obecnemu stanowi rzeczy, przez dowolne zrzeczenie ze strony tj c h, którzy się w posiadaniu rządów znayduią, dzielność oręża użytą bydź. musi; że, ekoro w tym lub innym sposobie zniknie ta zawada pokoiu dla N e a - p o l u i dla W ł o c h, skończy się ich działani e; iż naówczas zostawią samemu Królowi N eapolitańskiemu, ażeby z przybraniem nayświatleyezych mpiów Swego kraiu, dzielność i skład Rządu Swoiego na przeszłość, na sprawiedliwey, dobrze urządzoney, nieodmiennemu interessowi obudwóch pod Jego berłem połączonych Ludów dogadzaiącey oparł konstytucyi, i razem wszystkim sąsiedzkim państwom dał'dostateczną rękoymią bezpieczeństwa i spokoyności. Po takich Bczerych i dobitnych oświadcz« przed sobą, ii iako oyciec i obrońca Ludów Swoiih, po uprzątnieniu wszelkiey inney kwestyi, winien ograniczyć się na itdynera przedsięwzięciu, - na zachowaniu znacney, wierney, dobrze myślące? większości Poddar.ych Swoich od klęsk i niebezpieczeństw woyny, którą uporczywe zaślepienie, lub zbrodnicza żądza ambicyi poiedyńczych podburzaczów iedynie na nich stoczyć mogła. Powoduiąc się tem uczuciem, wydał Król do Syna Swego i ddmyślnego następcy tronu, proste oycowakie pismo, wystawuiąc czule Xiążęciu ważność chwili i obowiązek Jego, do użycia wszystkich w mocy iego będących środków dla uratowania kraiu. Do Królewskich słów pokoiu przyłączone były sczegółowe instrukcye, wydane przez gabinety Austryacki, Rossyiski i Pruski, do ich tamecznych dyplomatycznych Agentów, tudzież przez Pełnomocników N. Kroją Francuzkiego, do Sprawuiącego interessa ich dworu w N e a p o l u . Skutek łych ważnych kro* ó # rozstrzygnie nay bliższy lus Królestwa oboiey Sycylii. - Wtem rzeczy położeniu, woyeko do przywiedzenia do skutku przyjętych w L a y b a c h uchwał przeznaczone, odebrało rozkaz, przeysc rzekę P o, i postępować ku granicom Neapolitanern). Nie chce N. Cesarz przypusczać tey myśli, iżby woysko to prawdziwy odpór znaleść mogło. Tylko nieprzyjaciele oyczyzny, tylko nieultczeiii stron, nicy eystematu, którego upadek M o nanhii Sycyliyskity btzposrednim bydź musi- skutkienij mogą iescze wśród obecnych okoliczności bydż ślepymi na to, co każdemu prawemu mężowi, każdemu prawemu woiownikowi tey Monarchii, powinność względem Króla, i interes spółobywateli przepisuie. Wielki ogół narodu, przychylny swoiemu prawemu Rządzcy, maiący wstręt ku uroioney wclności, która go naygaębliwszey

nabawiła tyranii, «mordowany nlcspoboynym i niebezpiecznym bytem, a przyton» razem pewny oddawna sprawiedliwych i życzliwych chęci N. Cesarza, zabiegać z ufnością będzie drogę tym, którzy w imieniu Jego, i w imieniu dostoynych Jego Sprzymierzeńców, podadzą mu rękę pokoiu, przytaźni i obrony. Gdyby te niepłonne nadzieie omy« lonemi zostały, potrafi woysko i trudności przezwyciężyć, a ieźeliby nad wszelkie spodziewanie , i z r.aywiększą dla sprzymierzonych Monarchów boleścią, to życzliwe i od Wszelkiego nieprzyiacielskiego zamiaru dalekie przedsięwzięcie, wyrodzić się miało w wyraźoą woynę, lub odpór nieubłaganey fakcyi, 'i pożałowania godnych krwawych ofiar iey szaleństwa, przedłwżył się na czas nicpe A wny, na ówczae N. Cesarz Rossyiski nieodmiennie wierny Swoim wspaniałym zasadom, Swoiemu głębokiemu przekonaniu o konieczney potrzi bie zwalczenia tak wielkiego złe« go, i owym szlachetnym i stałym przyiaźni uczuciom, których N. Cesarzowi tak wiele nowych i nieoszacowanyćh dał dowodów, niebawnie swe zastępy z tuteyszostronnemi połączy. Sprzymierzeni Monarchowie we wszystkich Swoich dotądczasowych układach i uchwałach, mit li iedynie na widoku obowiązek względem powierzonych J ch wodzy państw i spokoyność świata. To iest cała taiemoica polityki. Żaden irmy przedmiot, żadea interes, żadna inna polityczna kwestya nie mogła znaleść przystępu na obradach Jch Ministrów. Świętość wszystkich istnącyck praw, niezawisłość wszystkich prawych Rządów, nietykalność ich ziemi, - tę są węgielne zasady, od których żadna Jch uchwała nigdy nie odstąpi. Osiągnionyrn byłby ceł J ch życzeń, odniesioną naywyższa, iedyna usiłowań Jch nagroda, gdyby Jm się dostała w podziale przyiemność, widzieć ubezpieczoną także trwale na tychże zasadach we prawdziwą wolność i sczęśhwość, bez których pokóy zewnętrzny ani się osrać, ani wartości «nieć nie może. Błogosławiliby tę chwilę, Itóraby im, niedoznaiącym źadney więcey przeszkody przez obce interessa,- dozwoliła wszystkie użyczone Jm od Boga sposoby r »iły dobru Jch Poddanych poświęcać" Dowodzący Generał postępuiącego do N ea p o l u CK, woyska, Generał iazdy, B;jroń F r i m o n t , wydał podczas przeyścia rzeki P o, następuiący rozkaz: "Powierzone przez N. Cesarza naczelnemu dowództwu moiemu woyske, przestępuie granicę oyczyzny w ducha pokoiu. Wypadki, które nadwerężały spokoyność W ło c b.. Są iedynym pochodu naszego powodem.

Kie ciągniemy iak roku i 8 ł 5 - przeciw zu%hwsł*mu nieprzyjacielowi j wszyscy wiernie i dobrze myślący w Królestwie Neapolitańskiem będą A naszymi przyiaeiołmi. Powinnością ieet Oficerów i żołnierzy przestrzegać nayściśleyszy porządek; nu ią powinnością utrzymać go wszysikiemiaiły. N ieedstępnem będzie moiem staraniem, tak w pochodzie przez epokeyne państwa Włoskie, iako tez przy wkroczeniu woyska do Królestwa Neapolitańskifgo, zachow ć' mu sławę karności i miłości porządku, którą sobie iuż asiednało między łatami i g i 5. i 1 8 · 7- w łych eamych okolicach, w które Uraz- wstępu. " Jemy.

"Tylko nieprzyjaciele spokoyności' swych »półobywsteli i buntownfcy przeciw zamiaJtom swego Krób, mogą nam atswić się odpoiem. Gdyby nawet innych do tego uwiedli, »iewatrzymaią nas w osiągnieniu zakreślonego nam zbawiennego celu. '* "Skutki ich przedsięwzięcia spadłyby na wh głowy, nie zaś spokoynych obywateli. Jeżeli 2aU2pLtm Ust dopełniać powołaniawoiownika w bitwach w związl-u staczanych*" nie mniey on AWub-tego* dopełnia obowiązku, zabezpieczaiąc powszechną spokoyność przeciw zamachom, poudyńczych. źle myślących ludzi." · "Cesarz- nasz zdafe się na nas- Potrafię» my i teraz usprawiedliwić Jego zaufanie, sła v węJ ego woyska i naszą powinność. ,,

Cesarski Postł Hrabia F i q u e l m o n t w F lor e n c y i mianowany iest pełnomocnym Ministrem, do N e a p o l u, a dotychczasowy Poseł w Dreźnie Hrabia Bombelles do F lor e n c y i . Z strony A u e t r y i iedzie Generał hzdy Baron V i n c e n t ; z strony Rosayi Hrabia PozzodiBorgo; z strony F r a n c y i Hrabia B 1 a c a a;, Z strony Prus Hrsbia Bernstorff, iaka nadzwyczayni Posłowie w orszaku Króla oboity Sycylii, do Neapolu, dokąd woyska Cesarskie iuż naprzód poszły. Cfsarz Auetryackr poiechał dnia 9. z Layb a c h do T r i e s t u; także Cesarz Rossyiakr poiedzie tamie w ee1» obeyrz-eiaa poczynionych dla woyska granicznego urządzeń.

Dwa pod Nrem 29. i 30, położone na' GarbaracL do massy wierzyciclney T r e p pm a c h er ó w należące sKpi«hlerze wraz Z przylegaiącym do nich lokalem ogrodowym i ogrodem, są od WieJkiey nocy do S. Michała r. b. w Kantorze Podpisanych pod N rem 4f. w rynku, zwolney rAki do wypusczenia» P o z n a ń dnia 14. Lutego 1821.

Kuiatorowie massy kredytowey' J, G. Treppmacherów, Charrier. Guderian.

Wozownia zabezpieczona ort ognia, w dwóch oddziała, h, sczególniey na s. ład wódki użytą być mogą, ieat do wypusczenia uJ ó z e f H o r n, w rynku Nco-. 42..

Dodatek.

Rozmaite wiadomości.

Dnia 17. Stycznia stanąć narescie w T e rne o traktat sprostowania granic między JRossyą i Szwecyą.

Ustanowiona w Konstantynopolu kassa filantropiczna (miłości bliźniego) dla tfbogwy uezącey sięA młodzieży, działa bardzo dobroczynnie. Zogtaie bezpośrednio pod zarządem Greckich Archim sdry.tó w, i kilku znakomitych kupców. \ Vitle i skutecznie przykłada się Patryarcha G r z e - g o r z, maiąty wielki udziai ch> wszystkiego; «o ma związek z publiczną oświatą.

Nieabyt dawno zaczęto wytłaezać-w K on9t a n ty n o p o l n wielki słownik ięzyka G reckiego tak dawnego iak i nowego. Wynaleziono w A n g l i i sposób bardzo wygodny do przewracania kart w autach zamiast ręki nogą. Machina, którą kieruie noga graią.c'ego ma pięć rozmaitych poruszeń; pi'rwsit przewraca kartę, drugie odwraca ią znowu, gcfY potrzeba ce z początku (da Gapo), trzecie utrzymuie drugą kartę, gdy się tym caaeein pierwsza przewraca, czwarte posuwa drugi h'Jitl na mitysce pierwszego, a za piatem poruszeniem wskaz-uie cała machina w swoie karby dla przewrócenia karty następuiącey. Znaycluie się oiu wewnątrz fortcfjiiana, i w tea cza» tylka widzialną iest, gdy łijj icy uiywa.

Opis klcrssy lndyan Parias zwaney.

Piąta klabsa ludzi (pisze R a y n a I) zwana Pa tia s, żyie, w iakiey pogardzie, iak zwierzęta w lasach; wchodzenie do .kościołów, przechadzki po publicznych ulicach, czerpanie wody z publicznego źródła iest iey zabronione. Ludzie ci mieszkają albo na ostatecznym końcu miast lub Wsi, albo też w okolicach pustych i odludnych A w strzechacha Poznańskiego Nru i6»ukrytych, w lasach! na drzewach. Niemała, on: ani własności, ani stałego siedliska, » ieżeliby który z nich wmieszał się do kasty Braminów, żołnierzy albo rękodzielników, aa tę zuchwałość śmierć by go czekała, iako niegodnego opieki prawa.. Gdy uprawiają ziemię, ewoith Panów iako ich poddani, natenczas w pobhskości roli, wystawiona bydź* powinna chatka lub loch wykopany, gdzie pod karą śmierci zachować się muszą, za odgłosem zbliżania się ich Pana; ten za przybyciem ewoiem iak Bóg niewidzialny, wydaie poddanym swoim rozkazy i odchodzi. Nie« łylko zaś przed własnym Panem, ale nawet przed Jtaidym człowiekiem muszą swoie wzgarr dzone ciało i zaraźliwą istotę ukrywać; ich bowiem oddech za powietrze iest uważany. Jeżeli przypadkiem płody przyrodzenia nie odpowiedziały widokom' właściciela ziemi, ieżeli nadzwyczajne iakie zdarzenie zniweczyło-nienasyconą chciwość Pana, natenczas mściwy i dziki ten despota zapala stzechę tych nieeczęśliwych poddanych 1 upodlony i z bydlętami porównany P a ria s, nie śmie wyrwać się z otsczaiących go płomieni, 'i żywcem się pali!: Gdy się noc zbliża, gromadnie zebrani P a r i a s o w i e , opusczaią swoie hgowiska, dla kupowania żywności. - Za zbliżaniem się do zaludnionych okolic, wydaią niekiedy głośny, okrzyk dla oznaymienia ich wzgardzonego przybycia. Skoro się kupcy z wiktuła-mi okażą, wszyscy natenczas kryią się za płotr, tak, aby ich nikt nie widział, a ztamtąd dopiero oznaymuią czegc im potrzeba, złożywszy za to wprzód cenę. Przekupnie zostawuią im żądane przedmioty i odchodzą, a w tenczas dopiero przełażą P a r i a s o w i e przez p ł o t, rzucaią się do zostawioney żywności, i iak z zdobyczą iaką w iamach swoich się kryią. j i c h i s , i tym używanie ognia ieet zabronion e; oie wolno im także strzech stawiać i muszą tylko w bagnach i na drzewach szukać przytułku. Gdy im się głód da poczuć, zaczynaią wyć iak dzikie zwierzęta, a ieżeli wtedy iaki Indyianin tamtędy przechodzi, natenczas zostawia nieco ryżu lub ioney żywności, i spiesznie ucieka, aby widokiem tych, którym świadczy dobrodziejstwo) splamionym nie zostało B W I E E SC Z N I E . Stosownie do wyższego zalecenia, mają.

bydź" wypusczone w wieczystą dzierżawę grunta i budynki pod N rem 8- 9. i 10, na przedmieściu SL Rocha sytuowane i do tamecznego kościoła należące. Termin licytacyi w którym tyłko na kupne dzierżawy wieczystej licytować się będzie, wyznaczony ieet na d z i e ń 1. M a r c ar. b" O godzinie lotey zrana w Jzbie expedycyiney na Ratuszu, wzywam przeto ochotę nabycia tych gruntów maiących, iżby się w terminie siawili. Każdy grunt będzie z osobna wypusczony, warunki i taxy wraz z anezlagami mogą bydź przeyrzane. w Regislraturze w zwyczaynych godzinach służbowych. P o z n a ń dnia 19 . Lutego 1821.

Król. Radzca Regencyiny, Dyrektor miasta i Policyh Brawru

PATENT SUBHAST ACYINY.

Podaie się ninieysz-ym do wiadomości r Iż budynek z przyległojciami na przedmieściu tuieyszem Wałłiszewre pod liczbą 138. położony, do Sukcessorów L u i z y Wilhel miny z Kraehmerów Pietsehowe y Rendantowey należący, na 8710. Tal. sądownie oszacowany, na wniosek Wierzyciela realnego, publicznie więcey dającemu przedany bydź ma.

II

W szyscv, którzy grunt ten nabyć chcą, wzywaią się ninieyszem, aby się w terminach do przedaźy d n i a 24. L i s t o p a d ar. b., dnia 27. Stycznia 1821, dnia 27. Marca 1821, przed połi eniem o "godzinie lotey wyznaczonych, Z których ostatni zawitym iest, przed Deputowanym Referendaryuszem Arn o l d, w Izbie Insirukcyiney Sądu naszego stanęli; a więcey da ący przysądzenia spodziewać się może. Taxa i werunki kupna w Registraturae naezey przeyrzane bydź mogą. P o z n a ń dnia 28. Sierpnia t&20.

Królewsko Pruski Sąd Ziemiański.

Dyrekcya Kasy na uprasza Szanownych członków, ażeby na bal maskowany dnia 6go Marca dniem wprzódy posłali do W. Kommen» danta Kapitana Wilia mów i capo bilety, które tylko o s o b i ś c i e są ważnemi, a bez oddania których przy wniyściu wstęp nie iist dozwolony 111 Osoby zza P o z n a n i a mogą tylko mieć przystęp będąc wprowadzone»! , prztz aktualnego i odpowiedzialnego członka e __ee_ .

l>oniesienie dzierżawy * Położona w W}elkiem Xi<;stwie Poznańskiem Powiecie Sremskim maięmość Xiąi, wyi>usczoną zostanie od S. Jana r. b., w sześć" lub dziewięć"letnią dzhrzawę, w dniu 20. Mar a r. b. drogą licytacyi. Chętni dzi rzawy i sposobni do zaręczenia kaueyi uz-ywaii się, ażeby w rzeczonym terminie etanęli w izbie sessyunalney Miliezkiegfc, Urzęd;i Ekonomiczneg o, zainformowali się AJ warunkach dzierżawnych, zadeklarowali swe podania i oczekiwali przyderzenia dzierżawy nawiewy ofiaruiącemu po nastąpionem zatwierdzeniu.

Oberża pod Złfttym Lwem tj1; przedmieściu S. Woyciecha N ro 20 , tudzież szptchlerz, są od Wieikiey Nocy albo do wydzierżawienia, lub sprzedania. Eiiższey wiadomości udzieli właściciel» Lewin Indig.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1821.02.24 Nr16 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry