GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1821.05.12 Nr38

Wielkiego

Xiestwap O Z N A N S K I E G O.

Nakładem DmkarnlNadworney "W .Deckera i spółki, - Redaktor: Assessor Ra ab s ki,- '

N ro. 38«.

w Sobotę dnia 12. Maia 18*1

WIADOMOŚCr ZAGRANICZNE.

Z Bruxelli dnia 2./3. Kwietnia.

XiaAc; We 11 i n g t o a spodziewany nlebawnie w Belgium. Policya Francuzka rozesłała nacałey północney graDicy rysopisy różnyih PiemontClykow, z rozkazem imania ich, gdzieby ich napotkanoDnia a6. nawałnica wiele szkody zrządziła w Dortrecht. Duży grad wytłukł wszystkie niemal okna domów i kościoła. Przedaią tu teraz razem wizerunki Gre«Yiego Xiąźęci* y p s il a n t e g o i Panny 1 e Normand, wróżki.

Z Londynu dnia 27. Kwietnia.

Odrzucony w Izbie Wyższey" bil za katolilumi sprawił w D u b l i n i e nader smutne wrażenie; obawiano się nowych rozruchów » kraiu,

W G l a s g o w i e chciało pospólstwo na obchód urodzin Króla palić ognie radości \ zaczęło iuż tym końcem rozrywać palisady; dragoni, którzy mieli rozkaz, przeszkodzie temu, zostali zrazu odparci, lecz powróciwszy w większe*}' sile rozpędzili pospólstwoW natłoku zarwał się Juk ieden dreweianego mostu pcd zbytnim cięiaietf» męscayzn, kobiet i dzieci. Sczęściem była woelanizka» iż nikt nieutonał, ale za to wielu połamało«' . .

ręce 1 nogI. W I r l a n d y i zaczyna znowu być niespokoyno, mianowicie, w okolicy Li m m fink. , Nt. Ile autentyczne doniesienia potwierdzała, ważna- wiadomość, iż H i s z; a n i * gotowa iest uznać niepodległość P o ł u d n i cwey-Ameryki, iak Anglia przed he 34. uznała niepodległość Półuocney- Ame*syki. t e n t J-.i'ueranitm podpisów, w celu uzyskania c; osobów «achęcrni» ?n»yduiących się w Angl ii i Ir 1 a n dy i-cyganów do przyjmowania ilicligśi Glirzeschńskicy. W jednym z iey ostatnich raportów --wyrażono: "Biegaliimy · dotąd od udnegy końca świata do diugicgo aa nawi'ft.'s.iit m pchańcow., gdy 'tymczasem od 400 lit rośmy w naszym własr.ym kraiu · <<i<<wiemych. którzy uszli nsseey uwadze, a których iui »>ię do i-8,000 dusz rozamoi y k» , " $4>dkig tuteyszych gaset, zapłaci N e e - f tal Auetryi 4 milliony Funtów Szterlingów za podięte koszta woienne.

Z Madrytu dma 20. Kwietnia.

Getif,70ł Morillo znayduie sie, tu od 3.

dni» Miał on wczoray posłuchanie u Króla. Ha wieczór dano mu serenady. Przeież43żaiąc przez kray ozięble był przyimowany.

Osądzono na śmierć kilkunastu uczestników spisku d. 14. Sierpnia. Razar ie mnicha jednego przeciw Konstytucja DYlo w mieście Barga"hasłem powstania, które mole nie tak prędko poskromionem zostanie. Takie były W. Inkwizytor Hiszpanii zneyduie się teraz w B a r c e Ilon i e, zkąd popłynie do Włoch. AMunicypalnie miasta »Mallagi podała prośbę do Kor t e z ów, ażeby Hiszpanie, niegdyś * przychylni sprawie J o z e fa Bo nap a r t e g o , zarówno wszystkim innym byli uważani, ażeby mieli prawo do wszelkich urzędów i t. p. Warowne miasta w K a t a lon i i stawiaia, ccem prędzey w stanie obrony i zaop3t.uią We wszelkie potrzeby woienne.

W fi arc e I lon i e spodziewano si«, przybycia z P o r t u g a l i i wygnanego KardynałaPatriarchy .

Mul tany i TTołoPCKy zns.

Znad granic Mj.ltan tinia -23. Kwifriuu Podług wiadomości nadeezłycb z J a s * pod dniem 30" b., ra. Y psy la my znaydoie. się -w Bukareecie i pomimo zakazu N.. cesarza Wszerh Rosa y i uzbraia się KIJ; wspieraniu dalcy -ewoiego -j rzedsięwziccia._ Do J a s s przybywaią ciągle iuź urbroieni Grecy, a część cnyih zabit-rała aię właśnie do pochodu na Wo ł o s c z y z n ę. - Pa wyiściu żołnierzy Greckich, których y p eylan ty zostawił był w J ass a cii, pusczonCQ TurVow nawoiność, których en byi u-więził.

Niektór/y znich, popc-znawali swcie rsseczy, w czasie uwięzienia swoiego przez Amantów zabrane; Jadali enycli powrócenia, ale im to Amauti odmówiii, Pewien Turek dobył na ulicy pałasza na kupca Greckiego, co dało powód do wielkiego w dniu 1 g. fa. <m zbiegowiska, i uzbroienia się wiedney chwili świtżo przybyłych Greków. Zadali oni wydania Turków" lecz Bojarowi« oparli si« temu i szeregowych Tureckich r. itn&nqli 51» klasztorze Galatha leżącym pod J assaini. Za spskoyność Turków znakomitszych zaręczyli mieszkańcom, iikoż spokoyność tymczasowie przywrócona została. Z tern wszystkie«! dopokąd Turcy nie powrócą do swoiego kraiu, obawa trwać będzie, aby ich Wściekłość znowu nie wybuchnęła. - W.

Sułtan mianował Baszę I br a iłowa Seraskirem (naczelnym Wodzem) wszystkich woysfc Tureckich znayduiących się wBulgaryi, Serw ii i w ogólności w twierdzach Naddu« nayskich, oraz zalecił mu «żyć stosownych środków woyskowych przeciwko buntownikom, gdyby dobrowolnie ustąpić nie chcieli. O wypadkach Konstantynopolitańskich ni * mamy żadnych dokładnieyszych wiadomości*

Z Ueapolu dnia jj. Kwietnia.

Wszystkie teatra. które od nieiakiego czasu były zamknięte, będą dziś znowu artystów wykona sławne dzieło H a y d e n a: Stworzenie świata.

Krół ustatjowrł 4-lY J o n t y, łtóre dache» Sz\& be<U; pc6te;powati13 Duciiowliyeh, Pentyonansy i urzędników publicznych. Pierwsza dla sług ołtarza yod przewód ijie&y em Arcy-Bukupa Nespolitanskitgo; druga ma przebadać osoby, które rozgłaszały pisma drukowane i dawały naukę miodzieiy ; Srzecia słuchać będiie uraędiiikńw sadowych, a- czwart."» urse;di.ikow- administrat y tu y cb. W Palermife ustanowiony iest dla Sy-ylii -rząd tymczasowy pod pittwsztńsiwem Kardynała Gravinaz Pjl/yźa atiia 2*: Kwietnia. Po u,12$6\2Ulyllo wyjedzie dwór, IŁ u d.

· i. } t t « u - b i i * a d , P o» «ł aasz VI przybył tu encgdsy. Dnia o> n 'i pszyięła- laba DcputowsBycb proii-ift prawi, podług itórego plac dawnego domu opery-y w którym Xią;£ęBerry iycie utracił, rit ma byś"zsbudowanym. N a mieysce Margrabi F o n t a n e s obrany iest Pan V i l h m a i n szłoak-iem> AisdsraJi Frsnsuzkiey. .

J eden z przybyłych, do Bo sd-c au 3 okrętów zapowiedział nitodavowuyi powrót Kapitana Ga u t r a i n, icdyntgo Francuaa, ktor.y nieia.o cudownym eposobc-m uszedł śmierci podczas wypadiów w M a nj J l i . Dnia ig. i J O. była- straszlhra burza sa górze 8. G o ( o r d a» Przestał ta £jć Hrabia Germain? Psi Fra ne y i.

Z N e a p o ł u doncsaaf, iż znsyduiące ele; * tameczney przystani Hiszpańskie okręty Hoieone,. Guerrero od 74. i fregattaPerła eri 4.4, dział} odebrały rozkaz r aieby nieawhxanie wyizłf ps&iagle i CQpuściły Pwty

Onegcłąjr podał Minister spraw wewn$» trznych labie Deputowanych proiekt prawav względem «aeiągnienia summy i,ftoo,oeo> Franków na wystawienie ncwtgo dowiił op e ry. Kaidy Deputowany otrzymał od Król» osobny bilet zapraszaiący na obxzadek chrziu Xie;cia Bardegalskifgo.

Onegday odbył się uroczysty pogrzeb Marszałka Be u m o n viii e . Końce eałunu nieśli Marszałkowie J o u r d a n i O u di not, tudziei Parodie Hiabia K a p p i JCią£ę Duod t a u V i i l e . Paiostwo dal Król synowcowi Marszałka, de 3 e u r n o n viile, Rofs-yisld Oficer Sztabowy, wiozący bar» «Iw ważne depesze, przeie&hsl iii.ia 24 AO przez B or de a ux. Dotychczasowe wieści, ii Xią2ę D e c a - aes popadł w niełaskę., wierutnym były fsłazem, Jeden r wyissjyeh Oficerów Sztabu g ł ó - wnego niegdyś osady Gdsńskiey, umieści! w DalenniKu Rozpraw artykuł, w któ rym podarła Neapolitańskiego Ex - Gtnerala Rossa sei. Jakoby lenie dowodził wówczas woysteiem w Bossy l, Królewcu iGdasŁs ku, oiwiadcaa byd fałszywemu Spodziewaią się tu-, ii KlOl- Angielski ia> da* do Ha R no w e ru, odwiedzi tu try sz% stolice, która, zoczył sobie widzieć będaA c j estza Xiai<;ciera Wall i-L Listy, z M-a-rsy Lii ftsierdząj ii Ksól W v» i tor E m a n u e l postanowił" obiąi znowu» rządy państwa swego», da cztgc-, bk sape» wniaiąA naAwieAee A się miał pr-sjłoiy- aas» Rząd, Au s t r i a i R(*5«y,3".

Buenos A.yrea m*ało wciąga ledhegc» KM II przeszło i-a. W. Raądaców! Ostatnim by$ B o d i i g ij e zj ; szyli, oh», dotychczas itst A, wAtpie naleiy" Znany Póiiownilt de Coneil. He» nrzf» płynął d o - B a r c e Ilon y »a bsygptiXynm- na» m-hi» )fi Pae» A ! i» III B a« «armsist» -- jniało pierwiastkowe założenie tow.-rzy.etwa Węglarzy szlachetniejsze" cele, airieli · się w ostatnich czasach dato poznać. Wówczas było iego zamiarem, wydobyć Królestwo Neapelitańskie Z iarzma B o nap art e go. · Wszystkie mocarstwa stałego lądu zaiste poówczas były własna sprawą; dla tego udało \ <<ię to towarzystwo do A n g l i i . DnIa s 6.

· Grudnia i 8 ' 3 - wjsłany był śeden 2 naczel· ników tych Unionistów czyli K a rbonaxych do Londynu. Wydali oni naówczas następującą uchwałę: " U chwaliliśmy i uchwalamy «o następuie: 1) Państwo Włoskie będzie wolne m i nie* podległem, a) Granice ttgo państwa stanowić będą trzy morza i Ałpy. 3) Korsyka, Sardyn-ia, Sycylia i wszystkie inne wyspy morza Adryat.yckiego i Jońskiego będą częściami państwa Rzymskiego. 4) Bz y m będzie stolicą państwa isitdzibąCezaca. 5)Cho« · rAgwie i godła będą te same, iafcie były za czasów starego Rzym u. b) Zaraz po ustą; pieniu Francuzów z W ł o c h, obrany będzie nowy Cesarz z Królewskich domów N eapo"łitańskiego, Sardyńskiego lub Angielskiego.

7) Lud i woyeko obiorą Cesarza, g) J 11 y"rya kształcić będzie osobne państwo-, przeznaczone dla Króla Neapelitańskiego w wynagrodzeniu go za Sycylią i t. d." Wszakże A n g l i a odrzuciła wszystkie mćwczaeowe przełożenia W ę g l a r z y .

Z Rzymu dnia 11. Kwietnia.

Xiąię H<e n ry K Pruski powraca znowu do N e a p o l u , a Królewicz Następca tronu Bawarskiego do W li r z b u r g a.

Wieść niesie, iż Poseł Hiszpański w N eapol u, Kawaler d'Onis, odebrał rozkaz, ażeby wyiechał z tey stolicy. Król Neapolitański przybył tu daia 16. m.

b. Małżonka iego, Xiężua FI orida, poprzedziła go dwoma dniami. Taki« zawie

Tzytelnleni-u "Króla nadzwycz:yni f'oslome dworów sprzymierzonych znayduią się tu teraz. Król wyiedzie do Ne a p o i u w kilka dni po Witikiey- Tiocy. N asze wiadomości z tty stoJicy dochodzą do dnia 14. i zupełnie zaspokoiaią. N aywiększa w całśrn Królestwie panuie spokoyność. Wieści o zamordowaniu niektórych Austryaków były «upełr.ie fałszywe.

Z Stokholmu dnia 2j. Kwietnia.

Od dni I4SIU żyliśmy tu w wielkiey obawie. Królewicz Jmć Następca tronu zapadł był na ciężką febrę-, która się z niepokoiącemi zaczęła symptomy. Sczęściem przeminęło iuż wszelkie niebezpieczeństwo, i Królewicz przychodzi do zdrowia. Smutny ten wypadek postręczył obywatelom wszystkich klasB sposobność, okazania swoiey do Królewicza przychylności.

Z Turynu dnia 20. Kwietnia.

Ze wszystkhh miast Prowincji naypomyślnieysze cdbieramy wiadomości. Wszęd<<i* zaprowadzono znqwudawny porządek rzeczy. Zdaie się, iż sprzymierzone mocarstwa postanowiły, zakończyć rzeczy tak, ażeby Kongres ninieyszy był ostatnim. Zapewniał a, iż im teraz łatwo poskromić na zawsze tych, którzy tak często spokoyność Europy mieszali. Onegday poezła brygada grenadyerów gwardyi do Genui, a półk Aosta pociągnął do Alessandry i. Akademia tuteysza została zamkniętą.

N oszenie lasek z okuciem żelaznem za, kazane. Młody Hrabia L i s i o, Półkownik i ieden, ze sprawców rewolucyi, zastrzelił się. Był on iedynakiem Generała tegoż nazwiska i dzierżył znaczny maiątefe. Zdaie się, iżKról Wiktor Emanuel zamyśla »nowu obiąć tządy Królestwa. Zdanie sprawy z czteroletnich prac naukowych Towarzystwa KrólewskoWarszawskiego Przy iaciói Nauk, to iest z roku 1817, 1818, lS19. i8iO, przez JW. Staszica Radzc Stanu, Prezelsa tegoż Towarzystwa na po, siedzeniu publicznem dniaSo.Kwie tnia 18 JI. sN a posiedzeniu dzkieyszem mara zdać '»pnwę z czteroletnich prac naukowych Zgromadzenia. Głównym iest zanrnrtm naszego "Instytutu doskonalenie mowy oyczyetey, za*chowanie wiernie dzieiów narodu, i rozpoznawanie wszelkich kratowych ziemiopłodów , z zastosowaniem ich do użyteczności publi«zney. Te" przedmioty ciągłera zatrudnieniem Towarzystwa były. Końcem udokładnienia znaczeń słów ięzyka i okazania iego bogactwa, iego składni, iego zwinności w towarzyszeniu wyrazom, wypracował Xiądz O s i ń s k i członek zgromadzenia słownik przykładowy. Tenże, oddaiąc w imieniu Towarzvstwa esfatnią cześć pamięci Xie;dza Kopczyńskiego, wzbierał wszelkie iego naukowe dzieła, sczególuiey wykazane przez niego- prawidła gramatyki ięzyka polskiego. Kollega E l s n e r Dyrektor muzyki narodowego teatru, i Rektor instytutu muzyki, zastanawiaiąc się w rozmaitym względzie nad ięzykicm polskim wywodził, ie składnia tego ięzyka nadaie mu wielka łatwość stosowania się do muzyki; zawiera razem takie własności, z których możnaby wyprowadzić i ułożyć etałe polskiey prozodyi prawidła. Rozbierane także były przesłane od niektórych kraiowych pisarzy do Towarzystwa myśli, aby zbogacić ięzyk polski przez wprowadzenie iednostaynych technicznych wysłowień do rozmaitych umieiętności, matematyki, fizyki, hietoryi natuialney, chemii. S t a ni si a w C z e r s k i Professor "w głmna» zyurn Wileńslnem przestał pod rozwagę Towarzystwa rozprawę o kxikografii łacińskopolskiey. Do hietoryi rtsrodu 7'0Isfcirgo" iuż są wy kończone parowania Władysława Jagiełły, i Władysława Wann fis'kiego, Zy-gmunta l i t . Jana Kazimitrza, a w większey części let przygotowane panowania Zygmunta Starego, Henryka Walezyusza, iBiforego. Do-wstępu teyźe historyi pracowicie zebrał, zgłębił i ułożył dzieło o początkach Sławian eney pamięci Xiądz Cza y ko w ski Prałat Łowi« cki, członek Towarzystwa. Opisanie działań woiennych wroku 1 794oddziału wojska polskiego pod Generałem S i er a K o w s ki m WTękopiśmie Towarzystwo.

przesłane przez Z e n« wic za Marszałka gubernii Mińskiey, było sprawdzone przez samego wodza tey wyprawy, członka zgromadzenia, i w zbiorze pism złożone. N ayświetnieyszey części naszych dzieiów opisaniem legionów trudnią się członkowie, którzy cnoty, męztwa i niczem niezrażocego poświęcania się Polaków swey oyczyznl*» świadkami byli. Po zupełnem podzieleniu kraiu, po zagubieniu narodu, ięzyka, i imienia Polaków, utworzył» się w roku wiek ośmnasty kończącym pod obcem panowaniem Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Historya tego Instytutu opisana i w rocznikach T owarzystw* wydrukowana została. Medale eą iednyra z skutecznych środków do zachowania pamięci głównieyszych epok i spraw w dzieiach judzkich. Te u gatunek pomników i w naszey history! od wieków kilku znacznieysze zdarzenia oznacza. Mfesczą się między tymi głównieysze czyny i aławne wypadki. LI Nie zaniedbało Towarzystwo i te dzieiów naszych pomniki odkryć, podnieść i zachować. Szanowney pamięci A l b e r t r a n d * «Wawił w ręku zgronudzenia starannie wypia«owany rękopisra w ięzyku rodowitym i częścią w francuzkim, o medalach polskich. JLecz opis ten nie obeymowat itslze wszystkich pomników. Towarzystw-o ciiAgle przez eatatnie łata starało się oj is Len z dodaniem TYC'IO uzupełnić, To-iuż iest w części uskatecznjone. Naylicznieyszy. zbiór mtdalów polskich posiada X'4Zę ELe nryk Ł u b o m iAr1 K i. Ten gorliwy naaz członek, TaIJ;c oryginalne wzory, chętnie ich do rysowania, paawolił, i sam własnym kosztem wysztychotvać przyobiecał. Tak wkrótce waine dla dzitiów polskich dzieło Daczę literaturę zbo£»ci. Pisarz historyi polskiey w wzglęckie politycznym, moralnym i naukowym przedsiębiorąc dzitłp. swoie udokladnić i ptmięItszyć, uczynił do Towarzystwa odezwę, aby mu udzieliło swoich rad. Wykazane i przesłane mu zostały przez wydział oauJtźrlódłjf, te których naypewnjeysze suaydzi* wiadomości.

N iezaprzeczenie w historyi narodu polskiego w rzędzie dzielnych hetmanów i cnotliwych obywateli) mieści się C z a r n e c ki. Dzieła iego wwentis i cnoty obywatelskie «pisane i uwielbione zostały przez Generała [Wincentego K casfńskiego.. Zoryari C h o d a k o w s k i członek terreapondeot Towarzystwa powziął użyteczny zamysł zwiedzić i rozpoznać w różnych osadach eławiańekich, a sezególnity w B o s s y i i P o l s c e, anayduiące się w rozmaitym rodzaju naydawjJ eysz» starożytności S tawian. Zamysł ten udzielił Towarzystwu. Poparło zgromadzenie uk użyteczne przedsięwzięcia, wskazało mu przedmioty, na które w tey podróży scaegplniey należałoby zwrócić uwagę, i udzieliło pomocy. Znakomitsi zagraniczni pisarze trudniący się opisywaniem wielkich i uczonyoh ludzi W lóipjcb ĄJ2W>, ugzpju d> Te war

-)I( ·stwa odezwęA aby im udzieliło opisu męlów wielkich i uczonych w narodzie polskim,. Zatrudnialiśmy sie" z< braniem takowych wiadomości, i te iądaiącym przesłane, W ose. bnych rozprawach zebrane i wykazane zostały pod kardem panowaniem hoynoBci Pelskich Królów dla nauk lekarskich, Uczony Witt m an powziął zamysł odby« wania podróży w kraiach B o s e y i i P o l s k i w względzie botanicznym. Pian iego był w Towarzystwie rozważany. Jest on dokła A dnie odpowiadaiący zamiarowi Przedsięwzięcie kst wielkie, PoErztbuie witie wiadomości i znacznych funduazów. Znana biegłość autora w nauce ruśfinney pierwszy? w:runels zaspakau. A poi uwal rozpoznaw-atit> WPZ> lic ich zieminpkidow Polskiego* kraiu itst iedi ym z głównych rrztdBilotow prac Towarzystwa Prjyiacioł Nauk, pochwa» liło więc 1c>1 użyteczne przedsięwzięcie" i nie oraieszt »*0 uczynić sfarań i przełożeń o pe» . A jIOIUOG.

jrzee-łany był pod rozwagę Towarzystwa» opis dzieiów Ziemi Wschousaieyi ztbraoo. zostały wiadomości* o Rzeczypospolite*. Babińskiey; rozbierane były. prace naukoAvs Jana D*an'reLa Ja noc.k i ego, który wit le przyczynił-się da upowszechnia ia wiadomości o piearzadi dzieł" iakie iescze po więIszey części'nie były znane.

Jak stsTarmie zatrudnialiśmy- się zbieraniem przygotowawczych, wiadomości do historyi naszego narodu, równie pilnie zwróeoBą była> uwaga na wesyelko, «o się tyczy historyi na» tuMlney naezey ziemi. Prócz ukończonego jeologicznega opisu, czyli zitniiorodziwa ziemi polskiey, proca wypracowanych rozpraw» uiytecznośc-i z chemicznym rozbiorem różnych ziemiopłodów, zbierane były znaionwsci wszystkich dawnycb pisarzy O' różnych gatuDkacb historyi «alujaiaty w Poleoe* dnym z naydoskonalszych dzieł wzorowych starożytnych śest niezapYzecsenie poema o rolnictwie i iyciu wieyskiem Jeorgiki Wirgilego. Staraniem było Towarzystwa przełożyć to d*ieiCQ na ięzyfc oyczysty. Zacny członek zgromadzenia Hadzca Stawi Koźla i an za tym starożytnym wzoTtm idąc, nasze życzę mia ieseze ulytecietee;y <Ul kraiu uprzedził. Ziemianin rolnik otworzy? sobie pole piaania oryginalnego o rolnictwie poeKiatu narodowego; w nim wystawca salfety naszr.y ziemI, obfite iey płody; wzbudza i tchnie w -rodaków miłość swego kra'u,; o&awie im w względzie polityc«tiym i w względzie moralnym scz«golnieysze korzyści dla tego l ud u, kter«ge dostatki wypływaią r, pra*y około roli.

Po nieodżalowaney straci« F e l i ń skSe go »tarało się Towarzystwo zachować pozostałe po nim wszelkie naukowe pisma. Jedne r tych i esc a.n; nie ogłoszone, drugie iuz były «pane» Itcw. jwe$< samego autora przydatkami zmienione lub powiększone pnaydowaij tie w ręku zacnego kollegi Rtfereadarza Wyszkowskiego. Z tych nitktóre WY» rąiki joi publiczności udzielone były. Zasługi obywatelskie i prace naukowe uanowney pamięci Czackiego i MatuSzewica godnie uwielbione · zosiały, W wieku teiaźnieyszym słychać głos powszechny, że pognębioną iest sprawiedliwcść, ie zepsutą iest moralność. Są to skutki oddawna pogwałconych odwiecznych stwórcy «tosunków, na których się iedypie może i powinna gruntować moralność i sprawiedliwość, a z których nienaruszalności tylko może wywiiać się tych obydwóch praktyczność. Przecież widzlemy razem w tyroio aamyni wieku przeciw zwrotowi tych odwiecznych stosunków nayśiloieyszy opór z stiony użytkujących z złego, z widoków osobistych «amolubstwa, Z stropy fałszywych mędrków,

{ 14l z strony powagą wspieranych', I.Q * tfo. MMa, nie dozwałaią rozwiiać się rzetelnym wyobrażeniom sluA-nos'o i niesłuszności powinności i ni, 'i(źności ludzkich. Przykład podobnegoż oporu i podubnych dgiałań podaią nam dziele naygłębszcy starożytności. Tak się właśnie działo i w czasie ied, ego z naycnotliwszych starożytnych mędrców Zacny koJlega Z a b e 11 e w i * z Professor Szkoły główney Warszawskiey, rozebrał gruntownie w swey rozprawie życie i naukę Sokra te sa. Ten był w starożytno<<! pierwszy, co wskazai ludziom prawidła ich powinności i Ich należności. T'en wscaął pierwszy nauko o odwiecznych stosunkach człowieka'« człowiekiem, człowieka r zrwnętrznemi iestelrtwami, i z iedną naywyższąistnoścją, z Bo. giero. Cnotliwy S ok r a t e s nauczał i f t odwiecznych stwórcy stosunków powrotu p 0trzeba na ziemi. Bes* tych powrotu, be* tych ustalenia, będą luJzie nieustannie wsdy- ' chać do moralności i do sprawiedliwości* będą .powtarzać te wyrazy «łownie, będą ich nauczać teoretycznie. Lecz z taką tyl to gadaniną nie będą się Judzie morsiizować, tylko oszukiwać się będą; nie powatjBą między nimi ani sprawiedliwość, ani moralność praktyczna. (Dalszy ri; >g następnie)

Dnia s. m. b. wyszedł m druku 5. i 6. numer Dziennika Narodowego: Sybilla Nadwiślańska. Między materyami tych numerówAsczególnieysząswraca - ią uwagę: " P a " miętniki Xie;cia Józefa Poniatowskiego o woynie w roku 1793.« Dnia 5, m. b. przy budowie nowego domu na ulicy Senatorskie?, usunęła się ziemia i zasypała czterech robotników! chociaż pomoc natychmiast była daną, przecież p» wydobyciu, dwóch znaleziono iuźnieżywych, a dwóch mocno osłabionych, Łtrórzy iedualr mogą być uzdrowieni. Ci którz:y postradali życie, nazywali ń%: Krokodyli Sł owik. Król N eapolitańeki odprawi! wfazd ewóy do R z y m u wśród gromu dział. Przyimbwał go Kardynał Sekretarz Sianu Co n sa lvi. Dnia 17. odwiedzał Król Oyca S. w botach i surducie, bo tak etykieta ksż«; zaiechał zaś w thomnjm powozie parokonnym z 2 służącymi. Piętnaście tysięcy Austryaków powracaią przez Rzym z. Królestwa Neapolttańskiego -do wyższych W ł o c h . Baron F r i m o n t , wódz naczelny, tak bardzo iest kontent z panuiącego w stolicy i w kiaiu Neapol.tsń«kina ducha, iż oświadczył, że hscze drugie 315,000 ludzi z woyska swego mógłby odesłać, bez narażenia publicznego porządku i spokoyncśd na naymnitysze niebezpieczeństwo. Tak sklecona, tak-nędznie założona była budowa Kor.ctytacyipą wbrew prawdzi* «j m całego narodu widoEom. ,

Rozmaite ttiiademaścu N. Kroiowa Saska została w wielki piątek tknięta apoplexya i odtąd iest bardzo słaba. W N e ap o l u podrożały znacznie głowy- rewolucyine. Oznaczono bowiem tamże tysiąc dukatów nagrody, dla każdego, któryby Policyi dostawił n. p. Pułkownika de C o n c i i i i s , Majora M o r e l i i, Kanonika M i n i c h i n i, tudzież P P « . S H v a t i i G apucio. - Carascosa, Pedrinelłł i Col e t a, skazani zostali na wygnanie z kralu. Generał Wilhelm Vaodoncourt, byt przewodnikiem powstania PieHiomskiego i OD to dowodził wyprawą przeciw Generałowi La t o u r pod N o vara, gdzie byłby niezawodnie odniósł zwycięztwo i resztę, kraiów Piemontskich opanował, gdyby nad spodziewanie przybycie woysk Ausiryackich, nie było tey walki zbyt nie równą uczyniło.

41' .

,

OBWIESCZENIE.

W czasie zeszłego Rządu, mianowicie wrto-f cy Z dnia 19. na 20. Kwitmia 1 r4- zsbrali Oficyaliści pograniczni owczasov.'ey Komory Celney w Keippnie Tragarzom, J o z e f o w i ' Abrah3amowi Oseiiero-wi tiehe!owi S c h war z o w i, i G h a y IIa o wi J ó z e f o w i K Kempna, a manowcu między wsią Chok einem w Sląsku a folwarkiem Zagasłem, wówczas Warszawskim położonym, 14. posuwów sukna ordynaryinego 4S0. łokci po 2» Tal. wartości wynoszącego.. Właściciel wspomnionego sukna niezostal dotąd wyśledzony, gdyż ten, którego rzeezeni tragarze podali, zaprzecza twierdzenie ich.. ' Stosownie do przepisu . 180. Tit. 5 r. Części I. Ordynacyi Sądowey uwiadomiaiąc o tern Publiczność nadmieniamy, iż ieżeli się w przt ciągu 4. tygodni właściciel pomienionego sukna nie zgłosi r na ówezas skonfiskowanem niezwłocznie zostanie. P o z n a ń dnia 8. Marca 1821» Królewsko - Pruska Reg,encya II.

.1i i -

OBWIESCZENIE.

Wieś Chwałkowo' i folwark Czartki do massy konkursowey Antaniego Korytów, s ki e g o należące na lat 3, od S. Jana roku bieżącego" aż do tegoż czasu 7824- na nowo zadzierzawione bydź maią. W tern cela termin IIa dzień 26. Czerwca r. b.

przed Konsyliarzem Sądu Ziemiańskiego H e b d m a n n przed południem o godzinie 9. wyznaczonym został Kto przypusczonvm, bydź ma do licytacyi, winien wprzód kaucyą 500 Tal. w gotowiźsiie lub w fandbrifach Deputowanemu złożyć. Warunki licytacyi w Registraturze naszey każdego czasu przeyrzane bydź mogą. Poznańdnia- 12. Marca 1821.

Królewsko- Pruski Sąd Zkmiański.

W xiagarni G. S. M i 11 1 e r a w Poznaniu w rynku pod N rem. 90. dostać można: O duchu czasu i o duchu wieczności, w treści zebrane przez J, "K. 8. dgr. (Zł. a.)

Dodatek.

POZEW EOYKr\LNY.

N ieznaiomi Sukceesoiowie tu w mieście S2.

Kwietnia r. z. zmarłego Sekretarza mieyskugo p i o t r a S o b o l e w s k i e g o , z.ipozywaią się wskutek wniosku Kuratora poz stałości Komin-ssarza Sprawiedliwości W i e r z b ń s k i t g o n a dz 11 ń 7. Si fci p :i i a 1$2J« przed południem o gadzinie 9. przed Assesor*m Sądu Ziemiańsko go (Jul t in a 1111 w naszym Zamku Sadowym do zameldowania i uclowodrrienia ich prawa sukcesy; lub innych pntensyi, 1 do dopilnowania ewyrhpraw, na co im w p r zyp. nI I u, gdyby betibiścir stanąć memogli, al'.o znainmnści tu niemieli, Kommissarze AprawiedhwoM i ITr. M i t t e l s t a e dt i ł i o ye r, iako Via idaryusze się propoiuia, pod tym warunkiem publicznie, ii niesławaiąry z swoi m. t« < e ni-: gąc( mi prawami do suk'tssyi i msz« m pretensyami daley słuchani oie będą, 1 p> zosiałośc ta iako dobro wł.ś<i cięła oitauay luiącr podług .481 Ty t Q. oddzału I. Praw pows. fiskusowi oddana 20 OJ I i Ił.

P o z n a ń dnia S Październiku 182«.

Alóiewsko-Priióki ?ąd Ziemiański.

YPXr S UHH\SrA« - YtNY.

N e u.li.itHość dawmey dow<ifooiikow Ahlf c i u i r o w, teraz do p o. ostdiości Ko 11 s ta 11 Żupańskiego nale.ąca, na przedmieś« 1 .utiys.em Środka pod liczbami 43 i 44. sytuowana, z dwóch w iede-i dom w ryglowittj stawiany, Ha froncie ulicy położonych, dwóch tylnych budynk w, stayni, ogrodu i t. d. skda ąca się, sądownie na 1,542 lal. oszacowana. na d.ilszy wniosek wierzyciela Stalnego publicznie Więcey daiąiętnu sprzedana bydi ma. Wzywamy przeto ochotę nabyc'a i zdolno ć posiadania maiących, aby się w termini« do przedaiy tey na dzień 30 Czerwca r. b. zrana o godzinie 9 przed Dtput wanym Konsyliarztm Sądu naszego F r o m h o l z wyznaczonym w izbie naszey instrukcyir.ey stawili, licyta swe podali, a naywięro daiący przymierzenia spodziewać s ę moie, icżei prawne nie zaydą przeszkody, Licytuiący kauryą ióo. Tal. Depuiowanettui złożyć winien, a i ne warunki kupna i taxe w Ret>istratur«v naszey prjeyrzeć można. IfoJsnań Jnia 19. Marra 13JI.

Arótewsko- Pjritsfci ć>ld Ziemiański.

OBWISEf ZENIE.

Dobra Bodzewo z częścią S rzi lec i folwarkiem Łó dź, do massy konkursowev niegdy Ur. S t a n i s ł a w a Kur n a t o w s k i e g o należące w Powiecie Krobskim położone, miią bydi 51 inwentarzem gruntowym na rok iedeu od S Jana roku bieżącego w dzierżawę, wypusczone, w tym celu został termin do publicj.ney licyracyi na dzień 13. Czerwca rano o godzinie 9 przed D d e ;owanym Sqdji { Zien iań.skim B o y wyznaczony WzVwaią E ę przeto wjzyscy chęć zad ierzawitmą tych door niai-icv, aby na tymże oznaczonym 1 r m i u t e si < s t a wili, p o d a ni a s w e 1 z na c zy li , i spndz e.wali się, iż dobra te naywięce\ i tiayk. rzyMiney daiącemu, u. i ii laka prawna nie za\r'*'if prj.esj.koda, w dzierżawę przysądzone będą. Warunki dzierżawy w ninieyezey Registrą« turze W każdym czasie przc-ytzane bydź mogą. Wschowa dnia 19. Kwietn.a J82£.

Królewsko-Pruski Sld Ziemiański.

PATENT SUBHASTACYINY.

Grunta do pozostałości Poborcy Powiatowego K5Ipu;arra G n e u e t należące, wmieście Pow atow b> Międzychód w Wielfc m Xiestwie lute*szem pod N n n i 66 i 6 3 ' położone, z domu mieszkalnego, domu t\lnego, dwóch chlewów, swidoły l i t. Morgów roi i łąki się składaiąre, 4033. Tal. 7. dAr. gl den, ocenione, będą, na wniosek Wierjyu. li w terminach, ni dzii ń »8. Sierpnia r. b, na dzień 10. Listopada r. b. i na dzień 3. Lutego 1822., zrana o gotłainii Otty w Izbie Audyencyonalney Sądu nasz« go pi zed, Konsyliarzem Sądu Zi miańsktigo Lir. M e ye r e m wyznaczonych pu-bJicznie naywi Acey daiącemu sprzedane Wzywamy z.itym wszystkich ociiotę kupna mających i posiadania zrlolnych nitaityszem, ał»y się w terminach powyższych stawili, i licyra swoie podali, poczem grunta wzrniank wane n:»ywięc. y daiącemu przysądzone będą. iti <li okoliczności prawne excepc>i niedor.wolą. WarunIj kupna i taxe w Registraturze mV ezey przeyrzyć można. Międzyrzecz dnia 29. Marca i««T.

Królewsko- Pruski Sad Ziemiański.