N iech każdy będzie ostrożnym., by SIę na niebezpieczeństwo I lazkodzenie mie naraził , Poznan dnia 20. Maia 1821.

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1821.06.09 Nr46

Riólewsko-Pruska 'Regencya I.

WIADOMOŚCI

RRAIOWE.

Z Berlina dnia <j. Czerwca.

3. Kró!e«icowska Mość Xiążę Wiihelm (?yn Króła Jmci) powrócił z Sczecina.

Jego Królewieoeka Mość Xiążę A u g u S t wyiechał do Rh e i nsberg a, a Jego ExceiJ mcya .rzeczywisty IIyrry Minister S tanu i linansów, Klfcwic, do T e p l i c W. Xiążę Następca Meklenbursko-Szweryńeki przyiechał tu z War s z a w y. -WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

Z Lizbony duia j). Maia.

W Kongresie nalegano znowu bardzo mo,cno ażeby wszystkim zatonuikom i zakonnicom wolno było występować z klasztorów, 1 żeby ściśle zakazano przyimowania Nowicjuszów i przypueczeria ich do professyi. U chwalono w Kongresie., iż wykroczenia przędw wolności druku, nawet w przedmiotach niigiynych, sadzone być maią przez Sądy przysięgły«l\> i przyznaczono miasta, gdzie takowe sądy raaią być ustanowione. Kongres wyznaczył żądanąsummę 2 70,000 Talaiów na wyporządzcnie pałacu w Q u e - l e p dla Króli. Nie podobało się tyl&o Kongressowii iż zlecer.ie dworu z Ri 0- Jan e i r o -w tey mierze wyszło do prywatnego człowieka w L i z b o u i e, Pana L o r e n z o , a nie do Rządu. Podług rachuby, przypada w B r a z y l i i ieden biały na.12. ludzi kolorowych, z czego-wnoszą, ii się Brazylia w przyszłości za niepodległą P o r t u g a l i i ogłosi. N a zaspokcienie długu narodowego użyte liyć maią wszelkie dochody kościelne, które <<»utrzymanie -służby Bożej i duchowieństwa niekoniecznie są potrzebne. ' Pc «arts Kanoników, 4tóre zawakuią, wyiąwszy kanonikaty, nahżące do -u-.iwtrsytetu C oi rńLry, nie będą wjęc*y rozdawane, lecz dochody ich maią także na unrorżenie długu publicznego być obrócone. Pts Lendy duchowne, maiące zbyt wielkie dochody, muszą oddawać pewną tzęśó na zaspokoienia tegoż długu. Dozwolony ieet znowu bezoplalny wywóz z P o r t u g a l i i z b o ża, mąki i legumin. . Z Madrytu dnia ijJ. Maia.

Król przedłużył itscze na mIeSIąc posiedzenia Kor t e z ów, 7 przyczyny ważnych niezałatl\ionych dotąd sjnaw. W tuteyszty okoiicy z< brać się ma korpus z J 2,000 ludzi. W no,ysku te:n znayduią się także Królewscy Kirabinierowie, znani z nieprzywiązania swego do KcnstytućyL -Co to znaczy p pyta się niejeden. - Jest te zresztą proiekt Generała M o r i l i o. Trzykroó prosił ten Generał Króla o uwolnienie ?& służby, lecz go nieotrzymał. Widząc Generał ten, iż Król od zamordowania Kanonika V i n u e s a nie waży -się wychodzić z zamku, udał on się iako nowy Gubernator tuttyszy, do koszar, i wyatawił żołnierzom położenie Monar« hy, ksóry nawet tak potrztbney zdrowiu iego przechadzki sobie uymuie. "Chcecież - rzeitł do nich - ażeby Król żył tak odludnie? Nie iesteścież gotowi przelać krwi za waszego Króla? Nie bronilibyścieź Króla waszego, gdyby nędzni -" ki poważyli się na iakąiłolwiek przeciw niemu zniewagę?" - Tak, tak, niech żyie Król; odpowiedzieli wszyscy iednomyślnie.

Z namowy Generała M o r iII o odprawiła potem rodzina Król. publirzDą przechadzkę, i wszędzie rozlegały się okrzyki radości. z ów z dnia i 3. Kwi« t- 'n względem klubów patryotycznydi. Xiadz M e r i n o wydInjr żdfftił Generałowi Juan Ma i tin (i' Euipecinailii) prztz dwćch xijjiy. Ait.:-;- towany zosbł siadając właśnie u i ' -i'nfgo z Cych xiezy do stołu i tejma wiaiąc: B e n t d i c i 11 i W B a r c e lon i e oiUkryto znowu spisek, który pociągnął za sobą aresztowanie wielu osób. U spiskowych z-nal.ść miano 15,000 karabinów. Pewien ob f y Generał", zottaiący w służbie Hiszpańeiiey, był naczelnikiem spisku" z którego powzięto u it i»ie światło względem innych spisków. Wspomr-iony Generał, poszedł był w ubiorze zakonnym do B-a-celo-uy, został odkryty, lecz zt-mknął tio F r a fi c y i. Dotychczasowy Konstytucyiny 1 ?'oseł N -eapolitański opuścił tę stolicę. Z K t r t u n n y wysłano 42 nie konstytucyjnych osób do wy.sp Kanaryiski'h. Znaytfuie się pomiędzy lierai 25, xię£y, b> ly Gubernator F« rrol u, Don Joseph Blanc o i Margrabia V i 11 a ve r d e , VV Wal e n c y i giiy prays-zła- wiadomość o szksradt em zamordowaniu Kanonika V in u e sa, powiększeń» straż cv taiielli 60 ludzi, dla zapobieżenia, sit by się pospólstwo na osadzonego Dmie Generała Eli o nie targnęło. Według późniejszych wiadomości, aostił pomitnio.oy. Generał 1 a śmierć skazaaym i straconym. Półk A l e x a n d r a, Jeden z naYPlzywiaaańszych. do K onsty!ucyi> stać będzie w W i tt o r y i ,. gdzie Komcnissya woyskowa sądsi więźniów Salva ti erskkh, z których IUI kilku na śmierć skazała. Tuteyszy rządzca cywiiny zostal z urzędu oddalony. - Na mieyese Pana Bordaxi, przeznaczony iest do P a r y a a były Minister Sassa d' Jrujo,

Z Pnryz.i dnia 2$. Maim X-ięina Angouicme wyiiohała dowód Vichy.

Sprawa spiskowych l 9. Sierpnia n z. przerywa działania J?,by Parów priynay mniey La dwa miesiące, i-zaymuit bardzo uwagę];..,bliczną. Względem wypadku K y sprawy witlka panuie 1 i«-powność. Zdaje się, i-ź naycclnieysi z przytomnych oskarżonych uwolnieni zostaną iaŁo nieprzekonai.i, a C3}y ogrom winy spadnie na nieobecnych wir 0way ców :- N a a ti I, R e y, M a z i a u, L »my i t. d. B o s s yi ski P o s e ł , P a n P o z z o d i B o r g e , powrócił tu z Lubiany. Tuteyszy bankier, Karol Rothschild, mianowany iest Markizem N capolitańskii». Znany z dawnieyszych czasów pod nazwiskiem Gharles Hesse, XiaieH esse nR o t h e n b u r g, który nie dawno umarł w Frankforcie, był, iak pareiętno, wczasie naszcy rewolucyi dzielnym pomocnikiem przy wydawaniu dziennika wolnych l u d z-i (J o u r n a l I d e s h o m m e s l i b r e s ) , w kt< r>m artykuły iego pióra słowami: F i a t lux! (niexh siusianie światło') podpisywane były. Pan Professor Krug w Lipsku, Łtór.y tak dzielnie i wymownie w rozmaitych przed« miotath pisze, nazywany tu iest N i e m i ę - c ki m p T a d t e m . Znana wiesezka, Panna le N o r m a n d , która, teraz przeprowadzono z'B mx e 1 li do L 6 wen pod zasłoną, pisała do iednego z dzienników Bruxelekich list, w który ta wyraziła: "E 'rancuzkl, czująca swą godność, podnosi głos swóy, aby się dostał do trnnu. Od 38. dni, ie6iem uwięzioną w BruxeJli, aiezimącani mych oskarżycieli, ar -i świadków. Gala B r u x e J i a mówi o moiey sprawie; i» tylko iedna Die wiem, o co mnie w podeyMerr5M 1«1«. )],MC P,IJ;Oua 1<; Ncriaaci ustalona; wyzywa osczerców, tuli się pod tanzę Posła Praocuzkiego i prosi go o opiekę. Przyiechałd wołnądołtgo kraiu, ażeby swe literackie dzieła, mianowicie ostatnie: Pamiętniki Cesarzowey Józef y, przypisane N. Cesarzowi A U x a n d r o w i , za Jego zezwoleiiem, u nóg dostoynych osób złożyła. Oczt mienie iey iest bez przykładu. Znalazła tam więzy, gdzie się spodziewała lautów; lecz iest ona eamey siebie godną. Otarła oie mało łez. Można ią teraz upokorzyć, lecb nikt niepotrafi iey sławy Bplamić. Może teraz wezystko stracić bez zarumienienia się, proca honoru. O Bruxelczykowie! mówić teraz będę iak ów sławny Rzymianin: "Czyniłem dc bre w całem moiem £)ciu; dziękuię nitśniiertfInemu Sprawcy, dał mi wdzięczność i piękną duszę W dziedzictwie!" Szkoły wzajemnego uczenia maią być poznoszone. !

Z Siedmiogrodza dnia 20. Main.

oiecy pocbIebrna sobie teraz, ii popełnione przeciw głowie ich kościoła okrucieństwa, zniewolą i S e r w i a n do czynnieyszego iak dotąd udziału w ich powstaniu. Szesnaście kościołów Greckich są częścią znieważone, częścią zburzone, a połać straconego Patryarchy na pół zruyoowany. szanowny ten starzec iescze w chwili, gdy miał być «traconym, wzywał Greków do zemsty i wytępienia Turków, Następcę lego, nazwiskiem E m e n y, nie lepszy los czeka; iuz go za brodę wleczono po ulicach, i ianczarowie ledwie go wydarli z rąk pospólstwa. Posłowie Europeyscy co dzień na nowe narażeni są niebezpieczeństwa; Cesarsko- Rossyiski Poseł wybierał się iuż nawet, iak wieść niesie, do Odessy. Głoszą talźe, ti Konsul Angielski napatlniętym był zabóyczo w iwero pomieszkaniu, i że rękę stracił.

O uzbroieniach i przedsięwzięciach Greków na morzu biegaią wielorakie dosyć zgodne wieści, Podług tyih ma iuż krążyć na wodach Archipeligu 150 zbrojnych statków Greckich. Liczba ta nie iest przesadzoną, policzywszy do niey mnóstwo barków, kiór« oddawna w owcy okolicy rozboi& wiodły. Szesnaście wielkich w l d r y i i S p e c y i uzbroionych okrętów u idowiły się niedaleko Datd a n e II ów, i zrnewoliły iuż 6, okrętów Prancuzkich, płynących z pszenicą z Al ex a n d ry i, na riclv-nek Turecki, do odstąpienia im ładunku za wynagrodzeniem fracht u, chociaż okręty te płynęły pod zasłoną fregaty Baszy Egipekiego. Taiźe 2, Tureckie fregaty i 6. batów kanonierskich doEialy się na morzu Jcńskiem w ręce Grel. 0/\. Listy z Warny potwierdzają whdoeiośu o krokach nieprzyiacieiskich eskadry Amtrykaóskiey przeciw okrętom Tureckim. Wymieniaią nawet przykłady, gdzie sama bliskość owey eskadry wielce dopomogła Grekom na niektórych wyspach Archi p el ;> g u. Obchodzili także Amerykanie cswobodzei.ie M o r e i strzelaniem z dział, Z Triestu dnia iS- Maia.

Chorągwie i bandery, przyięte prze 2 Greków w M o rei i na wyspach Archi pela g u, obeymuią na iedney stronie czerwonemi promieniami obwiedziony krzyż, *a na diiigie* stronie ógniwaczka (fenix) powstaiącego piołów. Potyczka, stoczona pod N a p o l i di Malva s i a, gdzie Grecy udtrzyli na Turków, była bardzo krwawa. Amazonka Greek.-., Wubiioa, zrcb'la 3HaK na morzu, gdy tjmezasem 3. legie czyli oddziały konne nacierały na lądzie, poraziły Turków po okrr>pney rzezi, i opanowały miasto. Legie te raaią nazwiska: Ateńska /\ Macedońska i T e s e a l s k a ; główny Ba3 korpus lifchoty nazywa się p i e c h o t ą L a c e d e m o ń s k ą . Zapewniaią, iż 6,000 Turków zginęł»