WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1821.06.16 Nr48
Czas czytania: ok. 15 min.Z Lizbony dnia 16. Mitia.
"'Stany C o r t e s zdały Królowi sprawę z czynności swoich i przedstawiły mu zasadne rysy Konetytucyi, które ma zsprzysiąd *. Wyrokiem Kor t e z ó« oznaczone zostały lata służby woyskowey i obywat« li, w piechocie na 7 lat, a w ieżdzie na 9 Ut. Biskup V i 11 a v i c i o B a, nieprzyiaciel konetytucyi i podburzający lud swe-mi naukami i kazaniami do bur. tu, ma być aresztowanym i według podobieństwa potem z kraiu wypędzonym. Z Londynu dnia 1. Czerwca.
Pan W or tle y (członek ministeryalny) «»pytał się Ministra: czyli umiesczony w gazetach okólnik, wydany podobno przez Monarchów sprzymierzonych na odiezdzie z Lubi any, iest urzędownym. - Margrabia Ł o n· donderry odpowiedzi»!: że nie iest urzędownym, ale autentycznym. Na to oświadczył pierwszy, ii wniesie naganę przeciw niemu, ponieważ go u waza być niebezpiecznym dla wolności Aogtclsłiey. Lord B u s s e l pytał się: czy prawda, ii A us try a wypiera się długu 17 mtlłiooów, należących się Anglii. - Zaprzeczył temu M. . Londonderry, lec* życzył, ażeby Izba teraz w rzecz tę nie wchodziła, gdyi wkrótce Ministro-wte obydwóch gabinetów zaczną się o to układać. Dziś miał Kanclerz Izby Skarbowey przełożyć swóy budżet niźszey Izbie. Nie będzie on podobno żądał ani pożyczki ani nowych danin. Podług óbrachowania wynosiły dochody w aeezłym roku 74,306,196 Funt. Stertingów. Wydatki 69,448,899 Funtów.
Preychód na TOK igri. (raehuiąc wraz * powyższym nadwpływem 5 millionów) wynosi 74"'5417,195 Funtów. Wydatek 70,850,741 Funt. - Fundus» <<padły o 3 od sta.
I y
Biega pogłoska, iż -w P a r y i u 5 tu toczą się układy względem ustanowienia we wszystkich państwach. zasady, ażeby osoby, oskarżone o wykroczenia przeciw prawości, niwz-aiem wydawane były. Rozchodzi się tu wieść o-smIerci B o naparte go i przywiezieniu do Anglii testamentu iego. Jutro odbiorą 3 adwokaci Królowey prawo obywatelstwa miasta Ł en d y n u. Dnia 9. · obiadować będą z Królową u Lorda Majof».
W I r l a n d y i wciąż panuią rozruchy. Powaga Władz nie iest dostateczną do przywrócenia porządku. Kroi Hiszpański przysłał Królowi i Królowey podarunek w winach. Mieszkańcy miasta C h e s t e r ofurowalt Królowi, w rocz; icę urodain iego, wietki placek z rozenkami, maiący dwa łokcie obie« tości, a -I łokcia grubości. Ważył'65. fun« tów; na wierzchu znaydował się hetb Królewski i napis: God save King George the fourth. Utworzyło się tu niedawne tak zwane towarzystwo konstytucyin-e, które w wielkiey żyie niezgodzie z B a d y ka lista mi. Korpus, Dałmahoy- Yeomanry-, Of1S> rewał swoiemu Kapitanowi J o h n I n g l i s wazę do punczu. J eden z delegowanych miał do niego mowę, w którey, między in-» neini, tak się wysłowił: "Dziwno ci się zdawać będzie, Kapitanie, iż ci ofiaruiem wazę do punczu zamiast miecza; lecz ci to stan kraiu wyjaśni. Bez mieczy obeydziemy się, pewnie długi czas w tym kraiu, i owszem iyczemy, aieby wszystkie pordzewniały iak stare gwoidzie, i stępiały, iak lemiesze. **
£ Madrytu dnia 26. Mata.
Między kraiem macierzyńskim, a osadamI, Mexyk, Nowa- Granada, San t» F « , ZiitiiAtAg/Ęgjrmaii <<i*iłklad»nos W-any tu lest Fant Zea, Wice-Preaes Hzepliey K o l u m b i i , kroremu dano zlecenie, aztby, pogodził B oli wara z H i s zp a ni ą. W powszechności zdaie się być przywróconą Bpokoy.ncść w prowincyacb, i rczproezontini kufiy powstańców. M e r i n o rie iest dotąd uiętym i niewiadome, gdzie się obraca. N a taynem Kor t e z ó w posiedzeniu*, zdał' nowy Minietir epraw zagranicznych, Pan Hard a xi, raporc swóyo stanie H is z p a ni i, we względzie stosunków dyplomatycznych z inne mi mocarstwami;, zapewniał'w nim na nowo, ii żadne z pomiędzy nieh do naszych spraw wewnętrznych wdawać się nie będzie. Kardynał B o u rb o n, Arcy- Biskup To* ledzki, wydał w stolicy i w swoiey dyecezyi list pasterski, którym napomina wszystkich do przestrzegania Konstytucyi i utrzymania porządku i *pokoynt»ści. Stany C o r t e e przyjęły wyrok względem dziesięcin, które zostaną" do połowy, zmnieyszonem1. Głoszą teraz, i£ Infanci D o n C a r los i Don Francisco de Paula udadzą się, pitrwezy do Mexy K u, ostatni do- Południ@* wo-Amerykańskich Prowiicyi, dla zniewolenia ewą obecnością wszystki«h umysłów system.-to wi koi. Btytucyinemu, Prezydent Rzej itty K o l u m b i i, Generał Bo I i v a r, pisałlist do ttraztiieysz*go wodza naszego woyeka Amerykańskiego, Generała Ł a t o r r e, w którym mu oświadcza: że, ponieważ w woysku iego bardzo się zagnieźdiaią choroby i o iywność coraz to trudniey, widzi się zniewolonym, żądać dopełnienia 1 2go artyk-ułu rozeyrau, podług którego kroki nieprzyjacielskie dopiero w 40 dni po wypowiedzeniu odnowione być mogą. "Jeżeli Rządowi Hiszpańskiemu- tak sięwyraźa między innemj zakiy na moieyprzyjaźni, te dosyć miał ezisu'do zawarci» pokoiu." Podług tego oświadczenia rozpocząć się znowu miały kruki nieprzyiacie-lskie w dniu ? 8. Kwietnia. Generał La t o t t e wydał natychmiast odezwy do mieszkańców Venezuela i rozkaz de żołnierzy, ażeby do nowego boiu byli gotowymi. Niektóre dzienniki powiadaią, że oprócz N eapolitanów i Piemontczyków, zbieraią się w południowey. H i s z p a n i i, demagogowie Portugalscy i Francuzcy, aby U mie groźna siłę rewolucyjną utworzyć.
Multany i Wołosczyzna.
Z nad granic Muhan dnia 30. Maia.
Stan rzeczy w M ul ta na eh iest iescze ciągle ten sam tylko z różnicą, iż G r e c y , którzy pierwey wstrzymywali się od wszelkich bezprawiów, doświadczywszy, ź-e M» U anie powstają przeciwko nim -, rabuią domy zbiegłych Boiarów. Z Greków, którzy dnia 11. e. ms powrót ciii dc J a s s , i zaięli umocnijmy klasztor Ga la c, (Ga Ha ta?) wyruszyło a60. ludzi do T e r g u F r u m o s, gdzie w okolicy, dopuścili się wiele złego,. Do F ok. z s n przybyło na dniu t i. b. m.
»40 Turków pod sprawą Mustafy B a ira Ktara i S e e n d e r a Agi; zaięli oni dwa klasztory Greckie i oczekiwać maią spodziewanych posiłków. Pięciu Turków, którzy się udali d o R i m n i k a dla uspokoienia ludu» zabili Grecy. Między J u s u p h e m Baszą I b r a i ł o w a i Kapitanem Baszą dowodzącym flotilla pod Gala c, nie masz dobrego porozumienia; Basza Ib raiło wazarzuca mu, że niedość wcześnie uderzył na G al« c wodą, przez co wielu Grefcói* miało sposobność; uyść D u n a i e m . Listy z Bukarestu z dnia 14. Maia zapewnaią, ii tam. do owego czasu nie nadciągnęli T u r c y , i « T < e o d o r S l u d z i e i NQ n y . , kar e s l e m, Y p s y l a u t y zaś w T e r g o v i - et ej niedawno przedsięwziął on rozpoznanie ai do Kimpolun-g; atoli powrócił wnet do T i r g o v i s t e, gdzie-bronić się chce pxzeciwto wszelkiemu naps-dewiT -urków, którzy pod K a l a r a s c a przeszli D a n e n , j tam dotąd Gtoią. Niewiadomo dla -czego nie po&uwaią się dale y ; tymczasem Ypeyla"'nty ma codziennie wielki napływ Judzi, ponieważ przy Ścieśnionym zarobku, ci, którzy nie chcą wyiść do zielni Siedmiogrpdzkieyj staraią się U niego o zarobek i utrzymanie* Z Neapolu dnia 27. Mata.
Król Jroć ustanowił oddzielnym wyrokiem Wczorayezey daty, rząd administracyiny dla N e a p o l u i S y c y l i i , bez \jKszelkiey i ednego z drugim styczności.. Przed kilku dniami szukano Generała Car a a c o s a, w zamiarze aresztowania g o, lecz on zapewne powziął wcześniey o lem wiadomość i zniknął . Jak słychać, chxe rząd jegłębić iego postępowanie ad dnia a. do .6. Marca, gdzie jnuiatwo było, znisczy£ rewolucyą w zarodzie, gdyby zamiast uderzenia, nie był zaczynał układać się z powstańcami ca Monte"'-forte. Ma być publicznie zapozwanym, a -ieżeli się nie stawi, utiaci »we znaczne dobraW ostatoich dniach uwięziono wiele esóh«, mianowicie wydawców pism politycznych i tóźnych młodych ludzi, którzy po oberiach zaczynali graf role Demagogów. N adzwyczayni Posłowie mocarstw «przymierzonych, uprzedzili iednym dniem przybycie Króła> W ostatnich dniach lego miesiąca wsiądzie dywizya W,allmx>dena na okręty i popłynie de Sycylii. Liczyć ma 10,000 głów. Wysłanie tego woyeka do Sycylii naypewnieyszym iest dawadem naszey tuteysz. «y spokoynoj cj.
Dnia 16. przyjmował KTO! wszystltich'Generałów i Oficerów C Austryackiego wojska w ubraney przepyezuie sali aronowey i przytyk3iącyi.h pokoiach. ' Król rozmawiał ba-rdzo łaskawie z nimi i oświsiiczył'" ii im tylko winien odzyskany widok pięknych niw Królestwa e»ego. Przytonny był Królewicz, Xiąźę K.alabryi, z .rnałźon-fcą i dziećmi, dla ucałowarua ręki doetoynego Oyca. Wylania synowskiego usjarowani* i oycowekiey .miłości, wysławiały tkliwy obraz, który wszystkich przytomnych w s fcxoś przejmował. Na dniu 2. «i. b. spalano tu publicznie wyrok rządowy w dniach rt wolucyi ogłuszony, urządzający dytcezye i powinności du chowieństwa, iajco teź przełożenie węglar z y, w tym samym celu .do r,ządu zat.icsione; nadto spalono wydrukowany w r. 1 g /6" Katechizm nauki Chjzelciiańbkiey I p - o w i n n o ś c i to war zy skii h.
Z Paryża dnia 2. Czerwca.
fcteabia Stackelberg, Tayny Radzea Cesarza Eossyśsksego, «dał u Króla posłu» chanie. Przybyli łu Lordowie H o 11 a n d i E e re - s ford. Jtfa posiedzeniu Izby Deputowanych dnia 30. z- m. miał Minister Stanu, Pan 110 u Tie n n e, długą i mściwą mowę z powodu petycyi względem gier. Konsul nas* wMoiei, Pa« Pouque» v i 11 e, uralował iycie hlistp 1,500 niesczę» śliwym Euuoptyczykom. Podług liatów z B a i o n n y , fakcyoniści w Kadyxie w\"'a<nzić ąiieli na powietrze więzienie, w Vi rem ei«dzą sprawcy rzezi dnia 9. Marca i% 10. Roziechało się iuż wielu liberalnych Deputowanych. - Budiet nie da powodu do długich rozpraw. Król dał Margrabi d.e bo »nay cśierocp» .n;e pe Xi<;ciu C o i g n y gubernatorstwo, Po wymienianiu zatwierdzili zawartego między Rossyą i Szwecyą układu gr<*iticznego, otrzymał Hrabia. Ii a g e s t v ó' m, kcsztowr )il złotą t b< K i t - r <; z wizerunkiem N. Cesarza Roasyiekit-go dyarnentami obsypanym; takie Generał -Adjutant, Pułkownik P e yloii i pierwszy Sekretarz gabinetowy, Sc hiils e n b e i m, otrzymali kosztowne tabakiery.
Z Turynu dnia if. Mnta.
Xiążę C a ri g u a a «podziewany tu lada dzień powrotem. Słychaó, iz odebrał rozkaz od Króla Karola Felisa, ażeby powrót ił do Piętno ntu. Zaraz po swoiem tu przybyciu, ma być ogłoszony domysłowym Następcą tronu i pizyiąć tytuł: K r Ólewicowska Mość.
Z Warszawy dnia 10. Czerwca. \ J o. Xiążę Namiee-tnik Królewski wyjechał w tych dniach do Województwa Kaliekiego. «- Także JW, Mioiśer religii i oświecenia Hrabia G r a b o w s ki, wyjechał do Kaliszu. N a teraź"nieyszy iarmark sprowadzono @prócz rozmaitych towarów, wiele wina i penrrem. Na niektóre towary i produkta ustanowioną «ostała cena w giełdzie tutAyszey; podług niey przedaie się kamień kawy e dZł. (IJ;. do 7 ; kamień cukru od Zł. 40. do 46; beczka porteru od Zł. OO do 360. i t. d, ogłoszono tu nowe urządzenie pensy! i suk&ł płci źtńakiey. Podług niego, utrzymuiący pensyą panien, nie mogą przyimować, jak dotąd hywało, dzieci przychodzących codziennie na n* ,uki. Od lat trzech wybrukowano i oezosowaoo w War s z a w i e ulic w takiey długości, He wynosi mii 3 i ćwierć. W księgarni W ę c k i e g o wyszła nader użyteczna książka, Naukadła włościan przez Tomasza Wnllcklege, Iroezlule Zł. EV i pół. P«dobni«4 M-etoda na skrzypce prze* B a i lot a, w języku Polskim i Francuzkiru, z notami muzyeznemi.
Z Wiednia dnia). Czerwca.
Wódz woyska Greckiego w AJ o re i, P ete os Mauro«n ech ales, wydał następniący manifest do dworów Europeyskich w ięzyku nowo-greckim: ANieznośne iarzmo tyranii Ottomaaskiey do tigo stopnia w przeciągu przeszło stu lat przykry swóy ciężar posunęło', ti niesczęsliwyra Grekom w P - e l o p o n n e z i e nie pozostawało nic więcey proc» ducha życia, i to lyllfo dli wyciskania westchnieA serca. Pogrążeni w tak nędzney dol-i, wyzuci z wszystkich ewobód naszych, postanowiliśmy jednomyślnie, uiąć broń i powstać przeciw oaBBym uciemięsycielom. Wszelkie wewnętrzne niecnaeki, owoc tyranii, pochłonęła otchłań zapomnienia, i wszyscy oddy haią wolnością. Bece nisze, któr« dotąd dźwigały żelazne barbarzyńskiego pognębienia okowy, są dstiś wolne, i nios$ broń przeciw tyranom. Nogi nasze, krępowane dzień i noc sidłami oszukańetwa, zaesynaią przebiegać zawód w sprawie odzyskania swobód naszych. Głowa nasza, «ginaiąca dotąd K3rK pod iarzmo, etrąciła ie i myśli t ylko»o wyzwoleniu. Język nasz, który ne «miał wyrzec słowa, prócz nadaremnego błagania o miłosierdzie uiarzraicieli, podnosi teraz silnie głos swóy, ażeby się w powietrzu naysłocleze imię wolności rozlegało. Sfowem, postanowiliśmy, być wolnymi lub śnjifcrć ponieść. Dla tego wzywamy pomocy wszystkich uobyczaiopych Ludów Europejskich, ażebyśmy tóm prędzey t pewoiey śivę<y i sprawiedliwy cel osiągnęli, ażebyśmy odzyskali prawa nasze ś podzwignęli znowu ród nasz Grtrki tak srodze od losu pognębieny. Z sprawiedliwe OT domaganiem wzywa oświecenia, Waszego prędkiego ludzkiego wsparcia grcszero, bronią i rada" i pełni ieSieśmy dobrey nadziei, ii go nam odmówić »it zechcecie. My natomiast zobowiązujemy się, wywdzięczyć wam się czynnie w spogobney porze za daną nam pomoc. W obozie dnia 6. Kwietnia. Pedjis. P e t r o s M a u10m e c h a l f S, wódz naczelny i Rada Mestenieńsk -a." Podług listów lupieckhh z Konstantyn o p o l a, daleko bardzie y, obchodzą, teras Dywan wypadki w M orei i na Archipelagu" aniżeli, powstanie. W o ł o s z c z y z n y. Dla tegoż przeciw' temu półwyspowi przedsiębrane są naydzielnieyeze śrudki. Porta chce wysłać Janczarów przeciw M-orei» a ra nimi nay większą część nadciągającego z A z y i woyska, co iest tem potrzebniey, kiedy wielka część woyska Baszów, którzy mieli znisczyć byłego Easzę J a n i n y, przeszła do Greków. W.. Sułtan kazał, ściąć kark byłemu przez krótki czas Wezyrowi Bender Aly, który, aię tak okrutnie obszedł z Patryarchą G r z egorzem. Teraźniejszy W. Wezyr Sali P a s z a zdaie się być nieco łsgodtieysstym.
Zołdaetwo i molło.h rządzi iescze po części.
Do Warny w Bessa rab i i wysłano korpus 5,000 Janczarów; wsiadł cm w T o - phana na okręty. Ciągnąc nadciaśniną BOB; p or us dopuścił się naywiększych rozpust i' zrabował pałac Hiszpański, przy czem dwóch Hiszpanów życie utraciło» Boseyiski Kadzca Legacyiny, Pan Souton (Fontone?)" tem tyiko dom ewóy w B uj u k d e r e uratował, iż garściami pieniądze z okna wyrzucał. Chorągiew Rossyiska na hotelu podziurawiona iest kulami; dwóch Rossyan umarło. Z Włoch.
Generał Wilhelm P e p e, cira eięAsehronit do H i s z p a n i i, takie zostawił N eapolitanom pożegnanie: "N eapolftan!e!' Po ttin, coście uczynili, i czegom od» a t doświadczył" wstyd mnie nazywać się ziomkiem waszym. Brakłoby, roi wyrazów, g-łybyra tu chciał dostatecziie określić, ile brzydzę S ę postępowarmm łych, 10 niedawno byli na czele tpraw pubiicznyeh, i ile m< ie wasze tchórzostwo-na widok nieprzyiacielaj oburza. Pierzchnęliście z pola chwały i poddaliście się chanitbnie! Wbrew przyrzeczeniem waszym, zapomnieliście owyeh przysiąg w<hwili powszechnego zapału wykonanych; zamiast rnaiątki i życie za wolność i niepodlegli śe oj czyzny poświęcić, przyjęliście warunki" iakie się tylko zwycięzcy narzucić wam po« dobało. Gdyby stałość zdobiła serca wssze, gdybyście duli byli odpór i nierpowątpiewali o zwyjięztwie, stan wasz'i móy, odmień« nym byłby od teraźniejszego; ogień wolności, byłby się na całym półwyspie Włoskim rozszerzył.' Zniknęły iu A II3Bre i redu ludzkiego nadzieie! Są tary pomiędzy wami, co nad tem ubolewają nieeczęściem, Itcz iui zaradzić mu nie-podobna, bo por»-minęła. Nie trapi mnie bynaymnity wygnanie; e-pokoynie los- móy zniosę i chętnie bym=się na gorezy poświęcił, gdyby to oyczyznę moią uratować mogło! Dopełniłem- powinności moiey, i to mnie tylko pociesza. Zegnam, wae A N «apolitanit&!'"
Rozmaite wiaaovtoi 'ci.
Król Szwedzki żądał od Stymu Norwegskiego, ażeby uchwalił prawo przeciw nadużyciom wolności. druku.. Dnia j 7. m. b. skończy- eię Seym Saski W Dreźnie.
Liczba i bogactwa duchowieństwa w Gre cyi są bardzo znaczne. J'tak przy samey górze Athos ma być iakie a,OOO, w Morel, przeszło 2,400, a w reszcie Grecyi. iakieao,OGO duchownychA . ,. .. , znaIomOSCI przy gaszenIU pozarow oparte prawidła. Bzecz tę chemia rozwięzuie. N aleiy przeto dla osób nie dosyć w ważney tey nauce biegłych, przebiedz dobrze iui wiadome niektórych żywiołów własności. Albowiem jedynie tym sposobem okoliczność tę zrozumiałą uczynić można. Powietrze atmosferyczne zamyka w sobie obok dwóch innych gazów, gaz kwasorodny. Gaz ten służy iedynie do oddychania i łącząc się z ciałami palnemi sprawia ogień. iCwasoród przeto utrzymuie życie zwierząt, nadto bez niego niernasz spalenia. Jm zaś większa onegoż ieet ilość w styczności z materyą palną, Um ogień gwaJtownieyszy, tern Spalenie prędsze. Większa zaś onegoż ieet ilość w ten czas, gdy powietrze więcey ieet - kupione; co ma nmyece, gdy mniey przez ciepło rozrzedzonym ieet. Okoliczność tę należy zatrzymać; na tey bowiem własności powietrza, opiera się takie sposób gaszenia pożaru. Woda nie iest iak dawniey mniemano żywiołem czyli ciałem poiedyńczem. Składa się ona z dwóch pierwiastków: z wodorodu, fctóry przez cieplik zamieniacie w gaz i z kwasorodu. Wodorod iest ciałem palnem; (ro«umie się sarno z siebie, w styczności z kwaeorodem.) Tak ii można go używać w tnieySce świecy lub lampy, małąc go wetóaownem naczyniu. Chemia rozmaicie rozkłada wodę. - Sposoby stoli te nie należą tu do rzeczy.
Wspomnieć tylko wypada, iż woda pusczana w drobnych kroplach na ogień, rozkłada się na powyższe dwa pierwiastki, przez co ogień znacznie *ię powiększa. Źe woda przez ciepło ulotnią się w postaci pary, ie ta para więcey iescze zamyka w (Obie ciepła iak wrząca woda, rzecz znaioma, -
To ustanowiwszy, <cf) rzeczy. Kiedy pftsystęp kwaeorodu z powietrza do palenia koniecznie potrzebny, tedy. wynika, iż wszystko co wstrzymuje przystęp onegoi do materyi palney ogień gasić <4 przytłumić musi, Jeżeli więc lei e się wodą grub y m strumieniem na przedmiot palący, woda tworząc warstwę nieprztścigłą zamyka przystęp kwasorodowi, i ciało goreiące przestaje się palie. To iest bezpośrednia przyczyna, dia którey woda ogień gasi. Widzieliśmy wyżey, ii woda za pomocą cieplika zamienia się w parę, zachowuiąc w tym stanie nader wiele ciepła. Część wody ua goreiące upadłey ciało, ulotnią się natychmiast, a wznosząc się w górę rozrzedza powietrze atmosferyczne, i oddala od przedmiotów goreiących znaczną część kwasorodu; przez co iak wyżey nadmieniono, pożae mniey staie się gwałtownym. Tak więc woda dwoiako gasi ogień, raz bezpośrednio, przecinając styczność kwasorodu z ciałem palnem, drugi raz pośrednio, rozrzedzając przez zparowanie się, powietrze atmosferyczne. Na "tey więc. własności wody oprzeć można niektóre pTawidła w gaszeniu poiarów . a) Nie naleiy uiywać wody do gaszenia w kształcie desczu, lecz raczey w kształcie -grubego strumienia. Albowiem, iak iui powiedziałem, woda w małych częściach: lub kroplach tykaiąc się ognia, rozkłada się na swe palne pierwiastku powiększa pożar. a) Nie należy rzucać wody w płomień, lecz bezpośrednio ile podobno na samo ciało goreiące. Ponieważ w razie pierwszym - znaczna iey część chemicznie się rozkłada, i zamiast gasić zwiększa ogień. 3) Ponieważ wszelkie ciała przecinające Iti> czność kwasorodu % przedmiotem palącym, ogień pTzytłuroić mogą, przeto dobrze iest mieszać w wodę do gaszenia UŻYWana" lecz owszem ki7.epr:ą.ina palącym \ rztdmiocie powłokę, formuła. Chemicy Niemieccy radzą, rozczyn ałunu lub sol Glau'berBl.t Leps« ZJŚ bo pTuśikysza- i tańsza ket glina, w wodzie rozpusczona. Dla tfgo r większym iescze skutkiem używać moiai przy gaszet.iu pożaru gr>oiów,ki, wody z kałuży, lub, co się caJ\sto znayduie 3 wody z dołów, gdzie glina- kopaną była.
Szanownym Członkom Resursu w domu lożowym donusiemy mnieyszein, iź spóźnione do tych eza-s z przyczyny potiiic'm.ych urządzeń Otivoize riie iKiszego ogrtidu resurswvego obchodzone będzie w sobotę chi a 16 m. b. koncertem w ogrodzie, a ua wieczór balem w sali resursowey. Począwszy od tego d'nia będzie w ogrodzie muzyka każdego poniedziałkuprzezcałelato. Poznań dniaII.Czerwca 1&2J..
D y t e K c y a.
ZĄPOZEW EDYKTALNY.
Nizey podpisany Królewski Sąd Ziemiański podaie ninieyszerrr do publiczpey wiadomośei, ii nad maiątkiem starozakormego G a b ryela K o p p e l handlerza wełną w Kościanie, na dniu dzisieyszym konkurs otwoizony zo* »ta ł .
Zapozywaią się- wiec niriieysrem publicznie ei wszyscy, którzy pretense e lakowe do tego G a b r y e l a K o p p e l mieć Tsniernaią, aby Bię na terminie iikwidacyinym dnia 19, Września r. b. przed południem o godzinie 9. przed Delegowanym Sędzia Ziemiańskim Wnyivi G a-e de wyznaczonym osobiście, lub prz z Pełnomocników prawnie do tego upoważnionych, na których im tuieysi Romraissarze Sprawiedli wości "5arbach i Kaulfus, lub Adw.kaci F e i d l e r i S t o r k propunuią się- stawili, pr'. tensye swe podałi, prawa swe. iakieby ,1J;a dojpierwszeńatwa służyć mogły, udowodni
4 .
Q, i dowody należycie wyhisezyli, znayduia,ce się zaś w ręl u ich pisma i papiery w mieyscu razem złożyli. Nie stawiaiący zaś niezawodnie spodziewać »ię jnogą, iź z pretensyami swemi do teraznieyszey massy pr< kludowanymi zostaną" i onym przeciw zgłaszaiącym s.ę kredytorom wieczne milczenie nakażąnem będzie. Wschowa dnia 15. Marca 1821.
Króiewsko- Pruski Sąd Ziemiański.
'.-'-»1
- - !o H WI K S G Ż E N I E . Trybunał Cywilny livszey Instancji, Woiew'edztwa Fłockitgo Wydziału ligo. Zwaiaiąc. ii zwołanie Hierzycieii massy I g n a c e g o Hrabi D z i a ły ńs, kie go Generała na dzień IX Maia- r. b. meodpowiedział zupełnie zamierzonemu eelowi, gdy zbyt mała liczba Wierzycieli zgromadzonych, nie- mogła dostatecznie zarządzić dalszą Ad/ minislracyą ińassy; wzywa p"o« tórnie ponueiiioney massy Wierzycieli, aby w dniu 25. Lipca r.b. przed Delegowanym Sędzią Ciiwali b o g i e m w sali posiedzeń IV, banału stawili się, gdzie im przedmioty poprzedniemi obwŁscztniamł z dnia 19,. Marca r. b. obiete, przez Kuratora będą przedstawione. W P ł o c k u dnia 5 Czerwca i8-2r.
1 I J i e n K o w 3 - ki, P r e z y d u t ą c Y ,
UWIADOMIENIE.
N iiey podpisany przez Władze Lekarskie w l i e r l i n i e, W i e d n i u i War s z a w i e approbowai.y lekarz zębów, uwiadomią izanowną Publiczność o swoićm tu na czas króiki prxyb')Ciu, ofiaruiąe J ey swe posługi, Stoi w starym rynku pod ISrem 57. w kamienicy JPana Hellinga, Kupca.
P o z n a ń dnia 14. Czerwca 182f.
J. Ascher, Dentysta.
W rynku w kamienicy NQ 0,63. iest pierwsze pięlro do naięcia tak podczas tranzakcyt świę(pianśtich, iako też w roczną dzierżawa: o warunkach d/ierza'Wy dowiedzieć się można u JP ana B o c h a c k i e g o mieazkJ\iącego na Wodney uliiy Nso. 1&0.
Dodatek,
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1821.06.16 Nr48 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.