WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1821.09.22 Nr76

Z Lizbony dnia 22. Sierpnia.

Gazeta «rzędowa donosi o nastąpionym dnia s 2. tn. b. oditzdzie następujących osób do Ang l i i: B3rorra Th uy 11, Ministra Cesarza Juści Rossyis D ego; Barona S t li r m er, Ministra Ceearza i« i i Autryaekiego i Kawal B . k A UBtT ac /\ e o G l K era 1 s, Y genera nego onsul« w L i z b o n i e. - 00 {ego douieeieoia przyłączona iest kopia ogólnika do Ministrów Portugalskich przy dworach zagranicznych, wyiaśniaiąca przyosynę tego wydarzenia, które pochodzi z illuminacyi w Marcu, podczas którey wytłuczono okna Auetryackiego G 6 . neralnego Konsula, dla tego ie nie były oświecone. Stany C o rt e e oświadczyły były Barouowi S t li r m er, iż ukarani będą wmowaycy, skoro zostaną odkryci. Gdy zaś tych wyśledzić niebyło można, miał Baron Stu rEi e r donieść o tern swemu dworowi i żądać dalszych rozkazów, i zostać odwołanym, I w przypadkuby następnie nie miał otrzymać żądanego zadośćuczynienia. Takie Doseyiski i Pruski Posłowie nie fcszali byli oś<<ie»ić «wych óiien, których iednakże meuszfcodziło pospólstwo. Dla czc-go Minister Rossyiski «tąd wyiechał, niewiadomo iescze publiczno.

eci. - Pruski Minister Hrabia F l e m m i n g , <<1iał iescze przed wybuchnieniem rewolucyi, udzieloaiy sobie odewego dworu urlop udania *ię do «wey oyczyzny.

Z Livaorna dnia -;><l. Sierpnia.

Wypędzeni, iak wiadome z swey oyczy«Dy Parganiod, , Tctórzy szukali byli schronienia na wyspach Kor f u i P« x o % powracaią teraz do E p i r u, prayimuią służbę u Sulliotów i gaszą pragnienie zemsty w krwi Turków. Sftłobyti oni wstępnym boiem Argia i Rip e z a, a teraz trzymaią w oblężeniu zamek @yczystego swego miasta P a t g ». Zrobili imi ikltakrotoie wyłom f przypuśeitt szturm,

$c4lecz mę?iwo ich rozbiialo się dotąd o zacięła walecjzcość Turków, którzy lednak nie będą eię mogli długo trzymać, maiąc zupełnie odciętą wodę. Xiążęta Dem etry usz I p f ii a n t y i C a n t a c u z e n o nie opuścili P e l o p o n e z u , lecz -odbyli niedawno pojis woyska Arcybiskupa G e r m a o o . Xiążę I p s i 1 a n t y zwiastował woysłu zwycięzkie zdobycia Vra« chori i M issa lon gi. Wygiądatą bdadziiń raarifesiu Seraru w C a i a m a t e, w którym obwitsczone będzie mocarstwom Chrześcijańskim odrodzenie się G r e c y i iako mocarstwa Europeyskiego,

Z Madrytu dnia ij. Sierpnia.

Minister woyny, Don Thomas Moreno y Da viz podał o uwolfieni« od urzędu la przyczyny Btargsnego zdrowia. Przyeh)fit eię Król do iego żądania, i mianował następcą iego, D e n O i «, g o C o n ta d o r, Generała- Porucznika j 84 ' ,tt: iego star<a. BJWIOO «J aloie 9.3 granicą w poselstwie; załtępowaćgo więc będzie aż do powrutti Minister marynarki. Posłowie Bo li wara, bawiący tu w celu układania się z Rządem, odebrali rozkaz, ażeby wy ie» hali z KI'3 ' rn aż do dalszego rozporządzenia. W Si, Ander odtbrano wiadomość --..i ła Guayra o dosczętne:«' woyska naszego po? rsaeiiin. Boli war ieet zwycięzcą i panem całey kra'ny T i e T r a-l * i rm e, wdawszy miasta Puerto Cabfll» i lumana. Nowy nasz Wice- Król M e i y i u, CD - trał O'Dtin.ojhu, stanął d'ia 2. Lipca na okrę.

cie liniowym Asia w Puert«i C ab i-lic Mówią o tayi.em towarzystwie, którego główf.emi być maią narzędziami Generałowie S i y i s i L o u g a, a na którego cre le LiberaIiści Infanta D o n C a r los suwiaią. ł n n i mówią o spieku, który miał wybuchnąć dnia 30., ado którego także Q t J I r o ,6 I ma wcbo« dzifY odkryć go miał hloriilo. {Z Bajo«

- -- g 05

51 Y donoszą pod dniem 1. Września, - za co iednak ręczyć nie inozoa - iż w Madrycie nowa wyIju hła rewolucya, i wprawdzie ca korzyść klubietow.) Z Paryża dnia $. Września.

Generał G o u r g a u d, który długo bawił na wyepi"e S. H e l e fi y, popłynął niedawno do Anglii. Słychać, ii go tam posłał Xią£ę Leuchtenberg (Eugeniusz Beauh a m oie), ażeby się upominał o wydanie zw.'ofc N a p o l e o n a . Jedna z gazet tuteyszych twierdzi, ii Ceearz Alexander w podróży ewey do południowe y R o aJI y i odwiedzi takie P r e s b u r g i widzhćeię tamie będzie z Cesarzem F r a nciszki t m. Podług iedney z gizet tuteyszych znajdować się mt i8,oco Greków w służbie Cesarza Rossyiskii go.

Marszałek, Xiąię R a g u z y, mianowany iest Gubernatorem pierwszego okręgu woyekowego. Dnia 2. m. b. odprawił się w B u r d ega M i pogrzeb Generałowey Moresu zwieHąureczystcscią. Naypitrwsze władze miasta znaydowały się w orszaku pogrzebowym, a Pan Ra ve z, Prezes Izby Deputowanych, szedł na czele onegof. Do G e n u i przybyło kilka uszłych rodzin Greckich.

Kommiesya woyekowa Piemontska skarała na śmierć Porucznika L a u e r t, z brygady Alesandryiskiey, obwinionego ie był sprawca owego powstania w Al e s a n d ry i. Został więc dnia 25. z. ro- powieszonym. N aynowsze wiadomości z K a t a lon i i potwierdzaią, iź ż ó ł t a g o r ą c z k a nie tylko panuie w lazarecie i porcie B a r c e l ł o n y , ale nawet 1 w Ba rcello n c tte, i ie mieszkańcy tego miasta wynoszą się ztamtąd dia uniknisnia zarazy. W iednem z miasteczek, Burmistrz siedząc przy obiedzie z swoją rodziną, został przezkogoś postrzelony $ dwie kafe wpadły prze as okno i trafiły w grzbiet Burmistrza nie n> ezywszy nikogo« iego farailii. Uroczystości Rróiowey rozy wznawiają się we F r a n c j i; po wielu gminach uwkńczaią, corocznie naytrtotluvsze panienki; naliczono iih w tym roku 54. Wiele rozmaitych pism wychodzi codaient nie @ N a p o l e o n i e, i takie tylko dzieła 1 % teraz w P 3 ry i u na) modniejsze mi i aaayp»> kupnieyezemh

Z Petersburga dnia 28- Sierpnia.

Gazeta tuteye*a zawiera: "Pisma publiczne mówią o planie podziału, skutkiem którego powatsćby mogły rad Bo sforę m wolne miasto świata i woldy port świata." Z Stambułu dnia tg. Sierpnia, Ogłoszono tu (pisze Dostrzegaez Au8 try ac ki) następujące pismo W. Sułtana: Do znakomitych Rządców, szanownych Mirymiranów , poważnych Mollasów , Sędziów, Podscdków, Muteseljmów-, Wojewodów i Ajanów ; oraz do innych włada zwierzchniczych, i cełnieyszych obywateli kratowych, tudzież do wszystkich mieszkańców trudniących siej interessami w całey N a t o lii, wydaie sig mmeyszy rozkaz. "Oczywistą iest rzeczą, ii wszystkie oddawna w Państwie mo em aachowywan» przepisy i polityczne urządzenia opieraią si /\ na wspaniałych rozkazach czystego prawiktóremu Bóg obiecał stałość i trwałość ai do czasu zmartwychwstwania. Z tego więc powodu, ani Ministrom krsiowytn, ani urzędnikom moiey wysokiey Perty, ani jakiemukolwiek człowiekowi wyznającemu religią Mahometańską, nie moie bydi wołno przeciwnie postępować. Równiei oczywistą iest rzeczą, ii wszyscy Raiasowie (poddani niewyznaiący religii MahomcJ ańsŁiey), którzy ed niepaułie.tDjrcb jat zostaj pod włada*, i wiązki poddaństwa pełnili, doznawali bezpieczeństwa własnośei i iycia, i byli przedmiotem względów i opieki inoiey wysokiey Aorty, tak iednak, ii ilekroć wychodząc z granic poddaństwa, przestaj iii linitą posłuszeństwa, trzeba było takie ukarać ich stosownie do wspomnionego praw"a. Grecy byli oddawna hołdowniezemi poddanemi moiey wysoŁiey Porty. Okazywano im w kaidym względzie miłosierdzie i łagodność; zapewniono im honor, życie i własność, nigdy się z niemi ioaczey nie obchodzono; doznawali wszelkich łaek i dobrodzieystw w wyiszym nierównie Stopniu, aniieli traktatami zastrzeżono. Mimo tego przecież ośmielili się "deptać prawa boskie, których byli przedmiotem, udać się drogą niewdzięczności, i z wrodzoną sobie fatszywością umysłu ięli się zdradzieckiego i wiarołomnego sposobu postępywania. Lubo w niektórych mieyscach udało się Grekom podnieść bunt przeciwko dostoynemu rządowi memu, Łtóremu podlegaią i którzy się z niemi tak łagodnie obchodzi, przecież dzięki Wszechmocnemu, potężnePaństwo moie iest iescze Państwem M a ho m e ta, a naród nasz, narodem Ach meta. Za łaską i pomocą B o g a , o p i e kun a wiary nasz e y i n aro d u n aszego, naylepszego ze wszystkich pomocników, i przez błogosławieństwo duchownego wsparcia prawodawcy naszego i wielkiego Prorok», wysoka moia Porta dowiedziała się o buncie zaraz po iego wybuchnieniu. Użyła więc bez zwłoki potrzebnych śr< dków, i tak przez właściwych urzędników, iako tei przez Patryarchę kazała natychmiast kilkukrotne Wydać oapomnienia i zalecenia do wszystkich Greków« Wezwała ich, aby nie zbaczali z drogi wierności i poczciwości, (rzymaiąc się granic poddaństwa i posłuszeństwa, a tym sposobem okazała zupełnie potrzebną litość i łagodność. Z drugiey MrOny wyśledziła uczestników buntu, którzy wszelką poprawosposobu myślenia odrzucali, i po poprzedni« czem przekonaniu ukarała. N ie umieli iedoak cenić okazaney im łaski i łagodności, i nie słuchali wcale danych rad i przestróg. Gdy owszem zuchwałość ich i bunt coraz bardziey wzrastały, moia wysoka Porta myślała iedyriie o sposobach utrzymania porządku i bezpieczeństwa w kraiu, a przywróceniu spokoyności tnitszksńców. Wydano rozkazy pozwalaiące ukarać i poskromić zbuntowanych R?jasów, ośmielaiących się walczyć z Isla misami, zagarnąć ich maiąttk, i rodziny zabrać w niewolą. Chociaż wola moia obiawia się w przestrzeganiu zas. 'dy, ii poddani, którzy się cicho i spokojnie zachowuią, i tylko domowtmi i K terę Ma mi suemi są zaięci, oraz ci, którzy lubo do buitu należeli, późniey itdnak sc/i rze tego iałuiąc do posłuszeństwa powrócili, maią bycli równie iak przedtem, zasłonieni i okryci łagodnym cieniem moiey wysokie y Porty, i chociaż- nie dozwabm iadnego [rztciwnego czynu, dowiedziałem się atoli, ii w nlektó-' rych mieyscach nie miaro bacz; ości,na tę zasadę. Uiyto gw=>łiu względem bezbronnych spokoynyih poddaiyih, ni*- będących wcale uczestnikami bun tu, i ośmielono się targnąć na ich własność, rodziny i kościoły. Nie potrzeba itowodzić, iż ani prawo, ani rozum nie pochwala takiego postępowania,. które zupełnie sprzeciwiała się istnącym zasadom moiego Państwa, i równie z wolą Boską iak z rozkazami me mi nie zgadza się pod żadnym względem. Oczywistą więc iest rzeczą, ii podobnie czynią tacy tylko l udzie, którzy sami siebie nie znaiąc, nie umieią rozróirtić okoliczności i etósunkó\p, Wydaią ssę więc ninieysze rozkazy do N ato lii i R o m e l i i . Zalecam wam, Rządcom, Mirymiranom, Mollasom, Sędziom, Podsędkom i wszystkim innym urzędnikom, abyście taki stan rzeczy w Powiatach waszych, i mieyscach pod juryzdykcyą waszą zostaią naymocniey ostrzegli, iż ktoby odtąd śmiał napastować wolnych, spokoynych i niewinnych poddanych, będzie za to odpowiedzialnym. Macie dawać pilną na to baczność i wszelkiemi sposobami zasłaniać' cichych, spokoynych i do buntu nie należących podda, , " , nych doetoynego rządu mojego od takowych napaści. Powinniście oraz przedsięwziąć wszelkie środki, aby tacy poddani używali bezpieczeństwa i opieki pod cieniem aprawiedJiwpŚd moiey; tych zaś, którzyby nadal dopuś.cili się_podobnych hezpra, wiów.... l ma t cie natychmIast p-OwscIągac I Karac. u a ego ninieyszy móy firrnan wydaie się i iak nayprędzey wam przesyła. Uwiadomicie więc wszystkich w ogólności i każdego w sczegohmści o tych moich zaleceniaih i urządzc ii "h; a skoro się dowiecie, id'taka ust nay wyższa wola inoia, abyście się iak naytroekliwity star-Ui o zeeł.ooiefiie spokoynych i rii<-witjnyi'h poddanych od skrytey lub publiczney napaści, z zagrożeniem, iż hędzje,,<;;ie odpowiedzialni za naymnieyszą w tey mierze medbdłośc i opieszałość, powinniście Stosownie postępować, dopełnić rozkazu moifgo I «oti, okazać poirzeb-ią znaiomość rzeczy, , strz.dz s,ę dozwalać, aby przeciWni lcz1ytn)i rti . DzjiaibJ\ gzię .w / MG-dIko,vyc h dniach masiąca Silkide 1236., to ieat W połowie Sierpnia l 8.2 » .'* Z Warszawy dnia 17. Września.

}. C M. W. Xiezna Alexandra Feder o w n a po sześciodniowym w mteyszey stolicy pobycie wyiechała wczoray zrana, aJ. C. M. Wi Xiążę Mikoła.y iey małżonek, udarowawszy nas obecnością swoią przez ej. dni, -wyierhał tegoż dnia późno wieczoremDuia II. b. ni. przebył do (uttyszey Stolicy i. K. M. X ąźę Eugeni Wirtembsrgeki; nazaiulrz byli u niego dla złożenia mu hołdu uszanowania Generałowie i Oficerowie.

Sok AAAAAAAAAAAAAAm Śmierć Stanisława Hrabi Potockiego Prezesa Senatu, Po ciężkich i długoletnich cierpieniach zakończył dni swoie JWźny Stanisław Hrabia P o t o c k i Prezes Senatu, Kawaler Orderów Polskich i Legii honorowey.

, O _ miot Ą , i A Z \ t h m R ł g Ri będziem się długo rozciągali, znaią ie żyiący, znać będą potomni z czynów obywa telskich, dzieł liurackich, wielkich zawodów pod sterem iego wzrm "ionyrh, hoyoych nakonuc darów akademi Warszawskiey uczy. nionych. Urodził się mąż ten w rofcu 1757. z Eustachę go.Po toc kiego beoerała anylLryi Lite*skiey i Maryi Konctiey, .ór.<i sławnego ZH J a n a I I I. Generała artylieryi koronni). - W młodym wieku wszedł w zawód publiczny. Za panowania S t a n i s ł a w a A u g us (a potrzykroć sprawował funkcye Poselskie, zasiadał w Radzie Nieustaiącey.

P o d N. F r e d e ryk i e m A u g u s t e m Królem Saskim Xiąięciem Warszawskim wyniesiony został na godność Prezesa Rady Stanu i Ministrów, i Prezesa Edukacyi publiczney.

Panuiący nam łaskawie Monarcha mianował go Prezesem Senatu. Przechodził P o t oc ki z drugimi przez ciężkie koleie. któryc R ray nasz d. ośwIadczał; cierpiał z drugimi prześladowania, straty i więzy. Mimo atoli zmiany czasów i okolicznos'ci, nie zmieniał nigdy ani uczuć, ani prawideł swoich. Dobry obywateli Polak, pracowity urzędnik, sprawiedliwy sędzia, czuły mąż i oyciec, n i * miał na celu, iak Boga, Oyczyznę, Króla i całość zakonu, łaskawie nam przez tegoż Monarchę nadanego. - W utrzymaniu praw oyczystych, w rozszerzeniu oświaty, moralności i pożytecznych nauk nieprzerwanie gorliwy, starał się przygotować pokolenie, godne służenia bez skazy królowi i kraiowi, - Uczony, wyraowny, łagodny, łatwo zapominaiący uraz, ochotnie czyniący przy nie stał się przyczyną. - Wpośród łez rzewnych tjieutuloney żony, dzieci, krewnych, wauków, przyiaciół, opatrzony święcemi Sakramentami przez JW. Jmć Xiętlza Hołowczyce Arcy-Biskupa Warszaw»kiego, Prymasa Królestwa Polskiego, i Proboscza miejscowego, oddał Bogu duszę w W i II a n o w i e dnia i 4. .Września roku bieżącego około godziny piątey wieczoraey. -Zwłoki ifgo złożone będą w koś*ieleVViIianowskim obok zwłok brata I g n a c e g o Potockiego Marszałka W r Litewskiego, uroczyste zaś exekwiie odprawią się w kościele Ś w i ę t e g o Kr zy ż a w dzień póź.iiey wyztiaezony. Z Wiednia dnia n. Września.

Wczoray powrócili tu NN. Cesarstwo z przedsięwziętey podróiy do swych Austryackich familiyriych niaiętności, a potem do Linz, ba ieburga i t. d. wnaypożądańszem zdrowiu Łu nayczulszey radości witrnych mieszkańców tey stolicy. Tuteyei Grecy darowali 5,000 Złotych srebrną monetą wychodźcom Wołoskim, między którymi znayduie się wielu młodzieńców ranionych pod Rimnik. Co ci ludzie poczną, niewiadomo, naywtęcey ich jednak.iy«ZY dostać się do M o r e i.

D o s t r z e g a c z A u s t r ya c K i udziela z odebranego z Z a n te dnia 30. Lipca listu następuiących sczegółów r "Położenie rzeczy w M o rei i w sąsiednich Prowincyacb Rum c i i i eiaie eię fcszdego dnia zawikłąńszem. Każdy chce w tych powstaniem zaiętych krauch rządzić, każdy rozkazywać,a niktsłuchać. Xiążę D e m e t r y u e z l p s i l a n t y, który niedawno prajbył doCalamata i iako pełnomocnik brata swego Alexandra w M 0r. ei wystąpił, mniemaiąc iż eię wszystko zar*z podda iego rozkazom, Wezwał MeiropoJitów, Biskupów, wodzów i Senat tymczasowy, do wykonania mu przysięgi podległości.

Przedstawił on to żądanie' w obozie ped T i i p o l i z a . Rząd z ośmiu osób złożony odmówił mu wykonanie tey przysięgi. Tern powodowany powrócił Xiąźę De me t ryus % \ I p e i l a n t y do C a 1 a m a t a. Tymczasem I Metropolita Pa t r a s K i uważa się w ewey I lezydencyi O b ł o za nay wyższego wodza i I dyktatora; to samo prawo mniema mieć Me- I tropolit3 Kalamatski, któremu eię Kor o r>, i M a tun, ArK ady a i przyhgła okólna prze- I moeą oręża poddały. P a p a di a m 3 n do. j p u lo, który powrócił z zagranicy z ł Hun - j kiem amunicji woienney, i za to ecb.vLlal I znowu względy narodu, chce także być naczelnym wodzi-m. Prymas PatrasH L e n - I d o g i a, nie pesiadaiący żadnych przymiotów prócz nitsłyihaney i.uiny, przywłasrza sobie naizclnictno, i z te go [ owociu Huci się bez ustauku z dyktatortm w O b 1 o. J ędrzey L o n d o, były Prymas w W o s s i z z a, ubiega się takie za hetmaństwem. Bei z M a in a chce przywodzić i w Seuacie i w obozie; toż samo iakiś Colocotroni. Generał Petirnesa, ciarłata» Broseo i aptekarz Ger,ac a r i s , podobne robią p rete nsj e. Słowem, iak się iuź powiedziało, wszyscy chcą rozkazywać, a nikt słuchać, i kray podzielony ieet na tyle stronnictw, ile naczelników tychże, z których każdy swey. własney broni sprawy. To ułatwia Turkom grę. Posiadają oni wciąż wszystkie warowne punkta, których, pomimo doymuiącego im coraz bardzk-y niedostatku żywności, mężnie dotąd bronią. Grecy oblegaią na nowo i* a t ras. Miastu Pre v es a, które Sulioci od połowy Czerwca ściśle opasywali, dał odsiecz dnia 14. Lipca 3tysiączny korpus, który tam z J a n i n y pod dowództwem I s m a i l a Baszy przyciąguął. Aii Blsza J a n i n y trzyma się w ewoich dawnych osadach. Pan C a i II a u d, towarzyszący synowi Baszy Egipskiego w wyprawie iego do N u b i i , dał o sobie świeże wiadomości. Ponieważ lfS* mineralogiem, a Basza epoclzlew? się od- Wiadomości o W ołoirezyinfe kryć znaczne miny, ma przeto nadzwyczayne i Militariach. wsparcie, dostateczny fconwoy i wielbłądy ( D o koń c z e n i e . ) ziywnościami, aby się mógł wszędzie uda- VIII. wać, gdzie tylko zechce. Odkrył on także Każda wieś w kraiu posiada mały kościół bardzo ważne starożytności; niedaleko D o n - z itdnym tub KI1KOT3 duchownymi. Chłopi gola p ó d T h e rb a e przeszło 300 stóp dłu- obieraią sami z pomiędzy siebie tych duchogą świątynię z go kolumnami przeszło 30 stóp wnych, którzy się iedynie długą brodąoznawyeokie.ni, wszystko eaś ozdobione hierogli- czają. Podobne innym prowadzą życie, i farni i nisko-rzeźbami, które to ostatnie, ró- też sam« zatrudnienia odbywają co i chłopi. wnie iak Egipskie, pTocessye i obchody zwy- Wyięci są od podatków, i tylko 15. piastre* cięstwa wyobrażaią. Pod N o u r i znalazł corocznie Metropolicie opłacać muszą. NayeczątH 7 świątyni 36 piramid; na wyspie A r- większa 5l nich część nie limie ani czytać eni go dwa koiossy 7. różowego granitu, nader pisać; w każdym obwodzie zostaią pod zapiękney mboty. Ponieważ wielu Włochów rządzeni Arihymandr.yty. przyłączyło się do woyska, spodeiewaią eię Oprócz tego iyie w M ul tariach i n# przeto iescz« wi<<1e poetrzeżeń względem tey Wo ł o e c z y z n i e przeszło 15,000 Cygadotychczas bardzo nieznaney krainy. Ofice- nów, którzy podobnie żydom ( iak we wszyrowie frsnruzcy, tawarzyezący Panu C au- stkich kraiach, tak i (Utay, zachowali swoie la u d, zatrudnieni są w porę przenoszeniem własności. W swouh obyczaiaeh, sposobie N i l u na mappę i uważaią, iż dawnieysze życia i religiynytrh obrzędach zupełnie są pokarty, a nawet i te, które B r u c e wydał, dobni do swoich ziomków rozproszonych po bardzo są niedokładne. lanych kraiach E u r o p y, ta tylko tutay iest różnica, że eą podzieleni na dwie klassy, % których iedna it st własnością rządu, a druga prywatnych. Liczba Cyganów rządowych wynosi 30,000 dusz. Dozwalają im włóczyć eię po kraiu, i go- tylko po 40. pżastrów podatiu «ybieraią rocznie od każdego, który 15ty rok ukończył: Zarab.aią sobie tu pieniądze po naywiększey części z piasku złotego, kjóry w rzekłch zbie* raią. Zyią rozproszeni po kraiu, razem po 1 0-15. familii; ich mieszkaniem eą namioty, N ayieęściey sadowią się w pobliskości poblicłtiych gościńców» Podróżny zbliżaiący się ćo ich koczowiska, bywa otoczony gromadą nagich dzieci, którym każdy krok opłacać musi. Mężczyźni, kobitty i dzieci wyrabiaią róne żeleziwa, kosze 1 pleciona. Posiada» A z natury bardzo wiele zręczności do robót ręcznych, lecz tyle tylko pracuią, ile iest

Z Włoch dnia 2$. Sierpnia.

Dnia J3. m. b. przepłynęło koło Mesey10 y kilka Greckich okrętów ładownych bronią i potrzebami woiennemi» Dnia a i. t. m. przebiegł przez Rzym »iec fiossyiski do N e a p o l u .

Rozmaite wiadomości.

N. "Cesarz A l e x a n d e r spodziewany iest w O d e s s i e, gdzie tna przybyć także deputacya od Greków. Słychać że Grekom wolno używać chorągwi i znaków Rossyiekich. Mową o ziezdzieAnieklórych Monarchów ra końcu Września do Wi 1 helrnsbad pod H s nj w i [ . Król Angielski spodziewany tam w tym czasie.

p'ulfzefcnem do utrzymania ich nędznego bytu. Wielu zarabia sobie przygrywaniem na skrzypkach po domach szynkownych lub u Bobrów.

Druga klassa Cyganów należąca do Boiajów trudni ei<; naywięcey służbą domową. U żywaią ich takie -do pracowania po winni«ach, lub dozwalaią im włóczyć się po kraiu i handlować małymi towarami. Bardzo złą ieat rzeczą używać ich do kuchni, wprawdzie w dużem gospodarstwie gdzie wiele sług podobne zatrudnienie wymaga, osczędza się tern, gdyż ieden Cygan za wielu pracuie, atoli W kuchniach Boiarow panuie tak wielkie niechluystwo, że ie wyśmienicie z kuczaqii polownać można. Niepomagaią żadne kary, żadne chłosty i ćwiczenia, przywykły donieezy*tuś> i Cygap, iest tylko na chwilę posłusznym. Tym nędznym służalcom powierzaią Bojarowie swoie dzieci. Damy z wyższych stanów nie maiąc czasu zaymować się małemi dziećmi, powierzaią ie piastunkom Cygańskim, których rozpustne i niechluyne życie wielu ich słabości nabawia. Dziwną iest rzeczą, że ci Cygani w tak głębokiey pogardzie wszędzie zostaią. Złodziey a Cygan są słowa maiące iednakowe znaczenie, a mieszkańcy gorzey się z nImI obchodzą iak z bydłem. Wołoscy i Multaństy Cygmi mówią Ięzyiiem używanym w tych kraiach. Wałęsający , *ię zaś maią właściwą mowę z przekształconych sług Bułgarskich, Serwibńskich i W ęgUrskich, do których niekiedy Turecki« rr.Ieszalą. Liczba obcych Europeyczyków w tych Xiestwach iest bardzo znaczna. Suzegób ie handel pociągnął wielu do usadowienia się w tych stronach. Wszystkich artykułów przepychu, iak i wszystkich publicznych rozrywek Ul; cudzoziemcy pizcdsiębiercami.

Pierwsza Imperaiorowa Ka' bI rYlI a t6t» nowiła Konsulów uwierzytelnionych w tych ' Xiestwach. Za iey przykładem poszła Au.

S t ry a, F r a n cy a i A n g l i a a nakoniec i p o r t a, chociaż z ni e b ką niechęcią. Liczba Rzymskiego wyznania thrześciaa ł iest znaczna. Maią dwa kościoły w Buka- l r e ś c i e i J a s s a c h . T 51 li e P r o t e s t a n c i maią [ dwa kościoły, zało£ < ne przez Karo l a XII. J podczas itgo kilkoktniego pobytu w tych I kraiach. Oba Xiestwa wiele winny Rossyanom, którzy przez częste przebywanie w tych strunach, wykorzenili znacznie dzikość i przesądy. Stztyolnic Boisrowit Multańscy Wygk; daią z U; ragnic-uie m Rossy"'now i spodzie'" waią się przez nich b>ć wyrwanymi z tego eta- u nii doli i ucięmieiei i». W6fclcy vas Bobrowie mniey się k ćmiąc l« i.E'-lzJeiii, oddali się zupełnie system.nowi iupiestwa, którego c-iły ciężar znosić i czuć muszą ich ubożsi ziomkowie.

, , , , ,.. - ' - J_.

DONIESIENIE Stosownie do życzenia JO. Xi/\ciaNamiestru.

ka, popis publiczny w Królewskiem Ghnnazyum nie odbędzie się dnia 25, 26, 27, *3, Września, iak iuż doniesiono, lecz dnia 8«, 24, 25, 26, Września.

p o z n a ń dnia 21. Wjześnja ig2i. D. Kaulfufs.

DONIESIENIE.

Gdy podług zlecenia P. Konsystorza i Kollegium szkolnego w kaśsie opłat szkolnych żadnych nie ma być zaległości, przeto wzywam Rodziców, których synowie, poimmo częstych napomnień, iescze się nicuiścili z .opłaty za przeszły rok szkolny, aby"na\późniey na l. Października niezawodnie Opiate szkolną złożyli, i oświadczam, że uczniowie, którzy za teraźnieysze półrocze aż do l. Października nie zapłacą, dnia 2. Października do klass przyleci być nie mogą. Poznań dnia 20, Września Ig2t.

D, Kauliufs.

Lł1Hr 1

Dodatek