GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1821.10.06 Nr80

Czas czytania: ok. 24 min.

Wielkiego

Xi<;stwap O Z N A N S R I E G ex

Nakładem DrukarniNadworneyW. Deckera i spółki.- Redaktor: AssessorRaabski.

Nro. 80» - W Sobotę dnia 6* Października 182 *.

WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

Z Alexandryi dnia if. Sierpnia.

Wrce-Król Egipski popierał dotąd zabory gwe w głębi Afryki przez-swego walecznego syna I b r a h i m a 2 wiełkie. Ti acz-ęściem. Wszakże ostatni nagle teraz wstrzymanym zostak w swym zwyiczfeim zawodzie, albowiem Mebemed Aly w"tzwany został od Sułtana Tureckifgo, aieby rostroprugo- wodza, syna swego I b r a h i m a przysłał do K o n s t a n t y n o p o l a , zkąd ruszyć ma ńa czele ł. czi. ego woyska do M o r e i dla podbicia znowu walczących za wołncść Greków. Wice- Król miał iuf raianować następcę evńa swego przy swem zwyciczkieHT woy.ku i rozłazić I b r a hi m.o wi, aitby się udał do Konstantynopola (Kstdiczność ta mogłaby wydać zł«- skutki dla Greków. Z Bruxi 'lii dnia 2$. Września.

J&ziś. wyruszyły ztąd trzy szwadrony półkuhuzarów E o re lar na prZYlęCle N. Króla W*. B r y ta n ii.

Na ukończenie kościoła katolickiego w H a a d z e, wyznaczył Król i 5000 złotych.

Z F rank fort u. Podług listów Wiedeńskirl;, Xią£ę, A l b e r t Sasko-Cieszyński ma być niebezpieczna złożony chorobą- Liczy on iui 83 bt. Podług odi branych tu prywatnych wiadomości, powieszono w K onsta ń t Y n b d o l u pewnego Kapitana Sardynskiego, z przyczyny \i dostarczał aniunieyi Grekonr. 'Od'granicy Francazkiey dnia 21. Wrzenia.

Dzienniki Francuzkłe zawieeaią co następuie % "Młodą małlonię Króla Hiszpańskiego, byłą Xi<;imczka Saską, która z zaletami swey osoby naypięknieysze przymioty serca 1 urny* siu iednoczy, zdaią się uiezmien ie dotykać częste burze, otacifaące tron, który ona wespół zaymuie. Bawiąc wSt.lldephonee <<idzIano kilka razy m*od,Mon 5 «hni<; <<lana. ray rano przybiegł ta ntd. vreilTOT gorie« f«« I częstokroć nieraoba iey było wy- z Walency« z wndo.fto.ti" ii Generał Trrfebokichie, zgryzot. Słowemcały Wilhe Im Va udoocourt, .eden z zb.erwac z s J I l d e h o n s e W wielkiey zoetaie gów Piemontskich do H i s z p a n i i, polmrat,obalił z powoda rozruchów wMadrycie, cy pensy, od naszego RAdu, poszedł za ooaw.e F Król mężnie obstaie przy zbrodniczym przykładem Francuza M o n«e« p"w.«em"powno-ieniu, ił nie po- tarlot, (który Ust w t łatany w ostatni spisek), wró" Pierwey do stolicy, JI gdy tamspokoy- U .rzy«ywał on . ostatnim zwiazk.iistowne i «S A zupełnie przywróconą zostanie. miał się przyłożyć do wykonam, .ego ukłaZ Londynu ama 22. Września. dów. V a u d o n c o u r t został aresztowanym Kom«<<ibsya rządowa, która pod niebytność a z nim niektóre mne osoby. Weszli orn bylr Króla piastować bidzie władze. Kro K T:Q , obydway w służb? woy.ka Arr.gon.kieg., wi · z Xiccia York, Arcy- Biskupa które ruszyć miało przeciw granicom b ranI 1 J T L r s k i e e o, W. Kanclera, Hrabi cyi. Domyślai, się, ii te dwie osoby były HarrowbV H?bl W estm orela ad, źródłem zaszłych tu dnia 6. wypadków lr Alontrose Sieci. Wellingtona, 2 dotychczasowego ich postępowania w.dać III £ 'b W n. h o . t A. Margrabi Ahol- oczywiście, ii chcieli tylko nasycić ew, oso, ei II f. Mararabi L o n d o n d er r y bist, a-mbicya . rozszerzyć w całey E u r o p i e Aiuiwiiech.łzswąmałzonk, na auły woynę i spustoszenie. Ten Vaudoncourt 1 H T Hrabi B a t h u r s t , Hrabi T a l b o t , zamyś U wpaść raptownie w gran.ee Franc y, 4 ii i - T i." D o o l Wice- Hrabi M e l v i II e , lecz wykonanie tego szalonego zamian * arew Z! Hrabi Sidmouth, Lorda Marl- sztowanie go uprzedziło. Jest on rodem « K "h Karci "» UbjikTbewey, Pana Francy i, lecz uchodzi za Piemontczyk., "r; hlsK,a Pana F. J. Robinson. dla tego, ie gdy Austryacy weszli do Ny CI W B r " f o" dLował Król zawyrokowan, wary, stał naczele kilkuoddziałów pow. »*.

kar<j śmkrci 4 zbrodniarzom. Kr<JI J» e ws" dzie d. s 4 .l u b g a t e na ukr<;,t. Parlames odroczony od d.

do 29- btetap»da. B«rgami pod.bno umarł.

Co Rozeszła tle tu wiadomość, iż woyflo Ka.5. w R a m . - J j o . A A A p: e fi u n i c y - ; III II ObWrześnia cerów Francuzki, h, a z nimi witle chłopstwa, ao. Września c A A A A bodzenia Generała o ew oz wienia>

Morillo wydał pIsmo, w ktow I r ł a n d y i wynosić m» y «,

AAwoyskiem w południowey Amerycefe *

Hiszpanki i Anocy o d t3 e s r, z L y fi a n, z« J a o ćwierć - iii o d M a d ryt li przez 6. przebranych , uZbroionych m Azrzyzn, z których . . . . . i n i a c h . Sprowadzona A . » d . « k j j l " A A / A A A Osoby podróżne zostały ze wszystkiego obra

A " I A A , " . "* A muP.o." n ne« ,,1. Acia.ey n,e sadził być z g o e .łościa zasad swoich, zaprzecza oraz , Jakoby zabrał resztę kassy woieney z N e ap OłU _

J

1 I.

r, "r 5I'JI

Między łemi było dwóch Anglików, z których ieden zostawszy ze wszystkiego ogołoconym, usiadł sobie na stronie i całą tę rozbóyczą scenę odryeował. Szef sztabu głównego, Don Sanches S a l v a d o r, mianowany iest Ministrem woyIIY, a Martinez San-Matin Prefektem cywilnym w mieysce Pana Cop on 9. Ten Pan Martinez oświadczył publicznie, iź potrafi utrzymać na wodzy klubistów złotey iontany. Z Marsilii dnia 22. Września.

Konsul Angielski z Pa tras, Pan G re e n, znayduie się tu teraz. Wyruszyło tu ztąd kilka okrętów ładownych wiktuałami dla Greków; inne popłynęły do Alexe ndry i po pszenicę dla Greków. Jakie 20 Genueńczyków, którzy bawili W Smyrnie za sprawunkami kupieckiemi, doniesieni zostali Turkom, że S3 agentami chrześciian; natychmiast porwali ich Turcy do więzienia i niezwaźali wcale na wdanie się v4*ons,uIÓw Francuzkicgo i Angił Iskiego ; biedni Genueńczykowie tpgo samego wieczora zosłali zamordowani Mirltany i Wołosczyzna.

Nowy dowódzca turecki Sala hora w Multa na c h ogłosił w J a s s a c h wzmiankowany wprzeszłey gazecie list W. Sułtana, który z sobą przywiózł? "Szanowni opiekunowie kraiu! Świetni do.

radcy, wodzowie lądu. I Wy, co zapobiegacie potrzebom, utwierdzacie potęgę i sczęehwość ludów, i których Twórca róźnemi uposażył darami; wy, Ali Muhafiz Ibraiłowa, móy Wezyrze Jusufie Baszo i Mulufiz Warny., dowódco naszego woyska w Multa nach, mAy Wezyrze Salich Basto, między wszystkimi moiego dostoynego pańatwa nay wiernieyszy i nayszbchetnieyszy Sałahoisze, którego upoważniliśmy do ukończeni* wsztikiUi iozruciiów W M li l li r j a c li! skoiQwszyscy razem odbierzecie mOle wysoli'e rozkazy, wiedzcie, ii gdy zuchwały eya wzgardzonego przez nas Jpsilantego, i złoczyńca Michała Suzzo Xiąźę M ul t a n, obadwa bez Sumienia, kray ten w nieład i naywiększe zamieszanie wprawili, powinnością naszą było starać erę, aby powierzony rraH» od Boga bezbronny lud Raajasów od wszelkich niesczęść zachować, bronić g o, przywrócić dawny porządek i sczęśliwość. Stąd dokładaliśmy wszelkiego starania, aby za pofnóćę Bożą oczyścić te prowineye od wszelkiego złego, atoli dowiedzieliśmy się, iź niektórzy z żołnierzy naezych swoiem dzikiem i przeciwnem prawom postępowa- if m zostali znienawidzonymi, i tak w et»lu y J ae sa c h, jak iey okolicach, obwodach i wsiach przywłasczyli sobie nieprawnie dobra naszych Bojarów, i dobrowolnie grabili ich mfiątki.

- Postępowanie to zaszło prz»ciw ich obowiązkom, naszym dobrym radom, i świętty Boskiey woli. Wszyscy posłuszni i męź >i żołnierze kohorty ianezarbw, nie należących do takiego postępowania, i niemogący sobie zarzucie ucisków, bęcJą szanowanymi; infti zaś, co swoiey powinności zapomnieli, i nierozwaźyłi stosunków politycznych nwaź?ni będą za głuchych i nierostropnych. - Stosownie do myśli wydanego naszego święugo A Fetfa, i naszego wysokiego rozkazu postano, wio no, aby wszyscy owj Grecy i Rasjasowie którzy z buntowniczymi apostatami i» dnako. wych uźyweli znaków, i w niektórych włościach powstali z bno'ią przeciw Muzułmanom, przypłacili za to życiem i swoiem mie niem. Zaś wszyscy ci, którzy w żadnym sposobie nie należeli do ich czynów, zachowali się wiernie, posłusznie, i okazywali to dobrem postępowaniem, iak i owi, którzy chociaż z początku, należeli do iedneyie sprawy z apoststamr, póiniey atoli żałowali j prosiii o przebaczenie, i łaskę otrzymali, +i p o J i. Czsr4 iak da.wniey do licaby prawych fedda» kę. - Te są iedyn« nasze zasady i nasza wol a. - Zcby to wszystko osiągnąć, wymagała potrzeba, abyśmy w tym względzie rzetelnego i światłego wybrali męża. -- S:ąd ciebie Sabhorze, znanego z twoich pięknych przymiotów i niezmordowaney działalności upoważniliśmy w tym celu, i po tobie naylepszego spodziewamy się skutku. - Mocą naszego Wysockiego Cesarskiego Hatli Homajume(listu rr sirakug » d aie my cizu ptłną wład/ ę,. i zalecamy, abyś zaraz i natychmiast IIJIJI się do M u 1 i a n, timie niezwłocznie 2a pTry'bycitin rxpo/.rra! szalone i niej.orządne postęfowai.ii. iolnitrAy, zaprnwadzii swoią roetropuością porządek i pokoy we wszystkitm stosownie -do zasad naszych, ,a dobrych Ra?jaeów ocbraaiat od -ucisku woyska. - Bównie i wy wyiey namienieni Wezyrowie staraycie się usilnie wykorzeniać wszelkie uciski wedle myśli moich wysokich rozkazów. Wypełłiiayci* -wszystko z doyrzałą rozwagą, szacując to święte nasze . znamię. " Odebrano w J aseach dnia 6., a ogłoszono dnia 7. Września igai. Neap o l.

Dziennik ob oie y S ycyli prosluiąc -wiadomość gazet Paxyzkich we względzie ogłoszoBego przez nie wielkiego pomoru w woysku Austryackiem, twierdzi, iż w 6 miesiącach, iak woyska te Królestwo zaymuią, ledwo 500 ludzi umarło. Z Paryża dnia 22. Września.

Podług naynowszycłi wiadomości, Król 3erzy IV. przybędzie tu około połowy m.

Listopada, powracaiąc do państw swoich ze stałego lądu. Xiążęta domu Królewskiego i Madame, Xię£na Angouleme, wyiechali do Fontainebleau. BaTOM Corvisart, ieden z naysławniey.

szych lekarzy tuteyszych, . umarł tu w tych dniach licząc 67 lat wieku swego. Był oupierwezyra lekarzem, a nawet powiernikiem N a p o l e o n a . Od 20 lat poznał on swóy de* fekt, przewidywał wnirn zaród śmierci i przepowiedział iego symptomy. Liczne towarzystwo uczonych i przyiaciół odprowadzało śmiertelne iego sczątki do grobu w A t h i s , wityskiey iego siedzibie. Aresztowany w Wa lency i General Vaud oncOUTt tirodził się roku 1765. Służył on nayprzód warmii JFrancuzkity. OKII ag"7. wBZPdł w służbę Baszy Janiny. Lfcz Al y nie trzymał g-> <Jłu.

n; Odbył potem wyprawę woienną doiłossji w woyskuNapo4eona. W odwrocie z M osk wy dostał się do niewoli, 5l którey wkroicehył wymienionym. Po różnych awanturach w Anglii i H o II a nd y i wszedł podczas powstania Piemonckiego w służbę Sardyńską i po ukończę« niu iego zefnkn A ł do H i s z p a n i i . Przybył tu z Londyn u Dr. A n to mar« « h i, lekarz N a p o l e o n a na wyspie S. H e - leny. Z Stokholmu dnia 21. Września.

Wczoray powrócił tu z Norwegii Król Jmć z Następcą tronu.

Odsłonienie pomnika Króla Karola XIII.

· odłożone zostało do dnia 4. Listopada.

Dnia 17. Września umarł Generał-Porucznik, Baron C a r d e i l. U rodził się w roku 1764 w Pruskiey Pomeranii, był organizatorem konneyartylleryiwSzwecyi, wsławił siąroku 8°7" w obronie S t r a l s u n d u , i kierował z chwałą działania artylleryi Szwedzkiey w bitwie pod G r o s s b e e r e n , D e n n e w i t z , J li t e rb o c k i pod Lipski e m. Cała artylleryi przywdziać ma z rozkazu Króla iałobę po zmarłym zasłużonym GeneTale artylleryi, Baronie C a r d e l.

Z* Triestu d. s >. Września.

- Druga klęska flotty Tureckiey w okolicy Samos, nie była tak zupełna, iak ią zrazu głoszono; albowiem, Turcy dosyć w««śnie «embeji i dostali SI,; na otwarte morze, go, przy odgłosie dobrana muzvbJ OA l' Wszakże m.mo to wpadły dwie fregaty w 1«. inkiem JPana EIsnera P" p ,*" « G rek ów. J e d e n o k r , U i " i o w y i kUk a e t 3 t . «s t ąp ił a i 3llI h O n e i n p o n t l f i c l A b " łów przewozowych, napełmonych wojskiem JWŻny Biskup Płocki s e n t Azyatyckiem, Btały 1« łupem pfumieni, in. mówi/O, I A A A ne statk, przewozowe «stały stopione. Chrześcianina i obywatela Malwazya wMoxei poddała sie, przez u- mszy swietev ...n.» U . d Greko.. W sfcutku tego dVzwolone .boi k i S u T S L S A A «*t wolne w ) iście zamożnie y sz y m Turkom i J P Z V b . rgaunM og

Aieka da ici, B ,13 » wy i własno- RJZIXXZął J S S , A S A S III JI I 2 III A « f f 1 S 1 K. nocik katedralny syte tu, Szweykowski O . * " to lest «,,, .". · " l o Je" A wspomntona mowa N i e m c e w i c z a Sekretarza · Senatu

Okoliczność, ż e przy IlocieGreckiey nigdy * « wzmianki o n a z w i e A - « i " i , chodź, ztąd ,ż dowództwo iest wspólne, znuenniąc s,<; w m.are. s.ły, z iaką każdy dom przystąpił, co dzień lub co miesiąc pod dowódzomi iego okrętów. *P .;)JC trr « -'o Po

I ,

*. ' ,

, .

sko nczon ey

Jl

VV7 rT'W'''o"

J A A A b » A « _ f t A A S « S K S ' A

""

JVV.

J. C M W. Kiąże M i koł a y i Jego do- den * pośl.dnich )l( «toyna małżonka w prze cździe przez W oie- zwio"-,rh r>: . yWatfcn .ództwo Augustówek < £ * *, £, A A

«»6 do chrztu CÓIkę. JW. L U b O we? A Prez. Kom. . August, i udarować JW. P e «sową kosz.ownemi brylantowi kolczykami-W. KiaieJnicŁi otrzymał ubakiere . Kapitan Z a o d a r m e r y i J u f K P £ III J O. Xiąże Namiestnik wyiechai dnia , 6 m, b. w Kaliskie. Ooegday odprawiło się uroczyste iałobne nabożeństwo w kościele S. Krzyża za duszę ś. p. Stanisława Hrabi P o t o c k i e g o Prezesa Senatu Królestwa Polskiego, w obecnośti ezłonków Todainy iego, wielu urzędników publicznych, Jenerałów, Profesorów uniwersytetu i wszystkich szkół tuteyszych, uczniów tychże, i licznego zgromadzenia osób płci oboiey. O wpół do i itey wyszła wiel-_ ła msza żafobns, która, miał JW. Arcybiekup Warszawski Pr jmas Któbetwa Polskief "* t e 8 o przy A f

* r a, u

« r « i fu i " r * , A A "" * kh n i e S a c e m u " '*? w 8 p . o k z f B f m u P«« h e .

, AS fe . H A A A «W» «n W . V d Z, d * C e r a u z TMm! P«« i ciermnie o l i s U e l A f A A * * * A * A Ó w f a hl e III ! T o s w i *. o fi e i «. fi n , e s III u 'TM P O _ po!ruczył?' P o fi n B o s c mówienia o nich JaUolwiekbAdz", mówić będę pokrótce o Stanisławie P o t o c k i m, iak mówić przystoi o zasłużonych w oyczyznie mężach, godnie i sceerze. Ci, co surowi tylko dla drugich, i po śmierci newet nie umieją darować, znaydą może, żem «byt powiedział- ci, któ. TYch. pokrewieństwo, ciągła przyiaiń i obcowanie, bliższa przymiotowi zasług zmarłego znajomość» drogim go eerrom ich uczyniły, znaydą może, ż'in mu niedusyć oddał słuszaości, JLecz, kiedy iu£ ziraae tylko zwłoki ułomności ludzkie nie ciążą, kfoź ich nie pominie, któż nie ziiaydzie rozkoszy w zastanowieniu się, nad przymiotami, nad usługami, długo przez męża tego oddawanemi ojczyźnie? Urodził się Stanisław Potocki w roku 3757 «fu1stfiC '81!: lłqi& c9 j@ft@fllłt\ 3 z Eustachego P j £ « M I <rtfcł< »v vuntj757 II M e > tylleryilrtewsk. ey, 11 M « aŚi ie ł8:vnŁw?e zBęJ\ ró 1 1ę J Pozwl\Jd'ii1 mad< a U g ami naddziadów. KtM o nich w dzte" iach nie wyuł? Któż «e w.e o Jakolue Potockim Marszałku Nadwornym, któremu Z v « m u n t I. poruczył iedynego syna, by, i. [biegły wódz, ćwiczył młodego Pana w «tuce \'vójenney?o KgmWitl£Vjn-e z re t?Wa "tuc e woteuney " e Y A WotewodBrad-«k«8 " D a f T ' B h r« T !» K pierVszy wsLczyw "y" n; n; *ry twierdzy* Zadnieprekie , pot *W*IłZ7V n w 7' . 1 " , ,., b c-m r I I . V d P o stu h,ach 0 y Y rrr,e ewo,ey 1 n v o « II « odzyskał? MamźemówićoRewerze, «rwo< J . Szwedów i Rakocych, o je. dr. e i u, ze dzielnym za Króla Jana Hetmanie, o Stan i s ł a w i e, co » kwiecie młodości p.erwszy

J %

«szy na Turków, osuoouu Chrześciaństwa życiem swo.em okup.» I ,ów Kościół i Senat w rodzte fyA h« y ł f roąz Potomek ich" ebIII przodków me hcząc za «woie, nie w świetnych i woiennych, iak om, «rodzony cza.aih, obywatelstwem goihwoecia radą i pracą starał się bydź .eh godnym. Wychowany w konwikcie XX. Pi»P w, · nierwszey młodości wszedłszy w zawód pu bliczny jpotrzykroć w kole rycerskiem za Stanisława Augusta na walnych sey" " h portow.I. Już. tenczas, acz w mło dym wieku, gorliwością i rzadką wymową znakomicie współziomkom swo.m poznany. W okropnych burzach, uderzających ze wszech ttren na niewinną eyczyzoe. nasze,nie osczędziły go prześladowania i więzy. Zabłysła sczęśltwa chwila; wnuk i prawnuk Królów naszych cnotliwy F r e d e ryk A u - gu s t posiadł część ufracor.ey Polski. Pan ten znawca zdatnoit i i ZJ S! ug, mianował go , Prezesem Rady Stanu i Ministrów, wysyłał w zagranicznych poselstwach, co więcey r.sy. ważnieyszą część administracyi publiczney * J .

«a ..,.- --., -I , . ł u i doświadczeniu iego powierzył. Zas w l a Królów swoich, podzi ki W z nimi egt<arfisł i' P o t o c k i srogie losu koleję. qvvpotocki 'OBU feoltl łaskawie nam panuiaey Monarcha wróciwszy istność Polsce, wyniósł* go na stopień Prezesa Senatu. W tylu ważnych dosłoieństwach i urzędach, pytam tych, to z nim prace dzielili widzieliż w nii-n inne chęci, iak chęć da , bra publicznego? Zapomniałźe kiedy na " u l " " , v b ". - . , A TX* I »u r -o «Jll nam

AAt>a k t ó r e y B ó g d a ł n 3 " . , , d z powinna nad eiguro(klC' drozsz' mu by wszystkie błache i przemiia.ące ."... aLga korpÓWii dźcie, któż posiadał sczęśliwszy dsr przywodzenia w zgromadzeniach publicznych, z iaką słodyczą i cierpliwością słuchał zdań wszystkich, iakże prędko obeymował, iak nbnakazuiącym tonem, lecz głosem iedyni«i i ia doprowadzać umiał do jgody. 2t a , l " " * Jeśli &eczyfriie przewóJLic yć w radach mężom doyrzałym, niemnic-yszą zasługą sposobić młodzież, któraby dziś pracuiących godnie zastąpić mogła. Ileż dla tak wielkiego celu łoźooych przez Stanisława Potockiego starań i trudów? Jak ściśle postrzegał, iak UfIls.ie na publicznych popisach zalecał mlcdzieiy te wszystkie cnoty, co ludzi na bog boynych i nź)tecznych obywateli sposobią! Jak wpatał w młode umysły miłość Boga, wierność Królowi, przyuczanie do oyczyzny, potrzebę 1 auki i oświaty, bez których narody tIw""ć długo tie mogą, iak im zalecał cierpliwość i wytrwałość wciesuaskach i prze ich pamięci te przed rokiem, przy ostat icm iuż pożegnaniu, gasnącym głosem, iak umieraiącego oyca, dane przestrogi! Nit dosyć na słowach;. t&, gmachy, zkąd obroty cbł niebieskich uważancmi .będą., tt gmachy, gdzie wzory sztuk pięknych dziś się iuż gro madzą; te ogrody piłne rośbn zbawiennych, te księgarnie, tu zbiory płodów natury, sztuk pięknych, tak hoyneini daty jbagacone przez niego, wszystko to świadczyć będzie obywatelska, troskliwego urzędnika gorliwość. Nie masz go! Ubył mąż zasłużony, zawsze prawey trzymaiący się drogi, przyiaciel wielu, nieprzyiacitl nikomu. Światły, uczo ny, czuły mąż i oycieł, stały przyiaciel, życie całe ciągiem palmern cierpień i chorób naawać eię mogące, życie przedłużone staraniem tylko naylrpszey żony, na usługach publicznych i pracach literackich spędziwszy, opatrzony SS. Sakramentami, pełen żalu za grzechy, pełen pog3rdj dla marności swata, pełen ufności w dobroci litościwego Boga, oddał Bogu temu ostatnie swe tchnienie. O! okropna chwilo ostatniego passowania się życia ze śmiercią, okropnie-ysza stokroć dla przytomnyth, iak dla tego, co gorj tze i ciężkie zawody życia tego ąa przybytek lepszey przyszłości zamienił! O! okropny mówię widoku! patrzeć na ten drescz śmiertelny, na twarz bladą śmiertelnym pokrytą cie nie m tego, którego przed eh>*ilą duch nieśmiertelny zażywiał, słyszeć rozpacz żony, dzieci, płacz krewnych, przyiaciół i sług nieutulonych; widzieć tego, którego przed chwilą otaczały dostatki i dostoi« -ństwa , ciasną trumnę i wieczne cienie biorącego w dziedzictwie! O! straszna chwilo, czemuż w potoku znikomych pomyślności naszey więcey nie pamiętamy na nie' Przyfizie dzień straszny, kiedy przeraźliwa trąba Anioła znisczenia koniec światom ogłosi, gdzie w posadach swoich wstrzeaie. sięziemia, rozstąpfą się nieba, zaćm! s'ę BioSee', i gwhzdy padać będą; przyidzit dzień, kiedy wśród powszeeht ego żywiołów zburzenia zagrzmi glos zagnie wanego Bogi, z ciemnych grobów wywołując umarłych. Kogóż ciężka t>beymie trwoga? VV nim pocieszaiąca zabłyśnie nadzi tia, kto wytrzyma wzrok surowy Sędziego? Oto mąż prawy, który będzie mógł powiedzieć: -- "Potężny B że! zesła y przez Ciebie na ten padół płaczu, uważałem go tylko, iako pobyt próby i wytrwania. Szanowałem zakon twoy święty; nie szukałem zaeczytów, iak w pomyślności ojczyzny moiey; wstyd i uczciwość droższerrti mi były nad wszystkie skarby i dostoieństwa; miałem o Bole na oczach święte przykazanie Twoie, opinią świata, i surowy sąd potoinności. Nikt nie zapłakał na popędliwość i niesprawiedliwe wyroki nioie; urząd był dix mnie narzędziem służenia kraiowi, nie zaś roskoszą rozkazywania! przewodzenia. Aieżeli nieoddzielne od natury ludzkiey ułomności skaziły tę nieśmiertelną duszę, niech ie łzy gorzkiego żalu mego omyią." Na takitgo to męża weyrzyi Wszechmocny oki. m łaskawym, przyimiy go do wiekujetey chwały Twoiey; na co abyśmy zasłużyli, życzę gorąco wam wszystkim i sobie.'!:

Listy z G d a ń s k a godne wiary pod dniem 20. Września doniosły nam przyiemną wiadomość, że cena pszenicy podniosła się tam niespodziewanie. Przyczyną tego tnaią byfi n "'dewszystko descze padaiące w A n g l i i przed i podczas żniwa, a ztąd wynikaiąca nieplenność tego ziarna. T ak więc pszenica, na którą trudno było przez długi czas o kupca w G d a ń s ku, i cena łasztu była ciągle 7 O O , a na ywi ę c e y 720 Z ł p . , o d p o ł o wy Września podskoczyła do 900, przy odeyściu zaś ostatr- iey poczty do 1,000 Zł. J e s t nadzieia, iż późnieysze poczty O wyżezey iescze cenie pszenicy doaiosą. nego, daią tam za naypięknieyszą pszenicę ł, o 6 o Złotych polski h, - za ordynaryiną 860 Złotych pol. łaszt. - Spekulanci spodzie waią s<ę, że ceny, klóre na pewnych zasadach tak szybko podnoszą się, bardzo wyeoko podnieść się iescze mogą» Pewnemu ob)watelowi w starem meście skradziono srebra, złota, zegarków i t- p. wartośii blizko 30,000 Zł. zlodzieie dostali eię zręcznie do mieszkania przez zręczne wybicie pieca f dzięki pilney Policji; tak wszy* etkie kradzione rzeczy, iakoteź sprawcy kradzieży w przeciągu ao» godzin wyśledzeni zostali, Z Włoch dnia- ip Lipca; PoJicya w S y c y l i i wypędziła pierworodnego syna Xiecia G i a r d i n e 11 i i Xiecia C a i a x i b e r a ze wszystkich państw Królestwa. Dnia »5. z. m. 500 Austryaków z nieco iazdy i 4. działami wyruszyło w głąb tey wyspy. Kardynał C o ne a lvi choruie od dwóch miesięcy wRzymienafcbrę

Ko %mażte wżadomoścż* Pełnomocnik Turecki wysłany do P aryża na woienney fregacie, a schwytany przez lapra J dryotów-, wio zt tam a 5,000,000 Franków »kosztownościach, złocie i wexlach, na podarunku. Jle wiadomo, miał on rozkaz, w porozumieniu z'Posłem Angielskim, stajania się o pośrednictwo F r a n c yu Powyższa zdobyć» ialro prawna" weszła zaraz do irass woiennych Greckkh> a nabrane depesze do O d e s s y odesłane zesłały. Do mieszkańców wysp Jońskich wyszły dwie odezwy Greckie" w których między inaemi te pamiętne znayduią się wyrazy r A P orzućcie ziemie, na którey łonie panuią nieprzyjaciele wasi!' - - N iemasz wolności, gdzie Angk-łski sztandar powiew*." - Anglicy są.

prz>iaciołmi barbarzyńców [ - Łączcie sl<; z braćmi waszymi! Wszyscy Grecy rzucili się iuż do broni. - W olreść itst naszem hasłem, - postrachem nieprzyiaciół." - Hydryoei wzięli w niewolę Podadrairala Tureckiego. .

Jak wiele teras Parowie zwykli po służących wymagać, dowe<fai uwiadomienie w pewney gazecie niemieckiey r gdzie bezimienny jegomość żąda sirzelca do służby, 2Tór>by umiał: pisać, czytać, strzrlać wlot, golić 1 brodę,-fryzować" uieżdźsć konie, grać na ia> kirn instrumencie i fayki cbędoźyr. W Kra k o w i e wyszły z druku rozprawy J» & n a d e c k i e g o o Filo z o fii K a n t a .

PATENT SUBHASTACYIlIY.

Wiadomo ninieyszem się c y m, iż kamienica Sukcessefów Ala rei na- O s: ii a oski egowłasna, tu na ulicy źydowskiey pod N rm, 32&» położona, sądownie na Tal, 2662 dgr. 17 d. H ocenioiia, na wniosek wierzyciela realnegonaywięcey daiącemu przedana bydź ma; ochotę do kupna nraiiących ninieyszem zapozywamy, aby na terminie, tym końc-m przed Referendaryuszem Kan tak nadzień 3, Kwietnia 1522. o godz. 9. zratia wyznaczonym w izbie naszey, instrukcyiney stawili, bcyta swe podali, poczem spodziewać się mogą. iż kamienica wspomniona naywięcey daiącemu skoro prawna nie zaydzie przeszkoda pizysądzona zostanie. Taxa i warun* k\ w Registiatuł-ze przeyrzane bydź mogą. Poznaii dnia 6. Września IS21.

Krolewsko - Pruski Sąd Ziemiański6 B W l E S G Z EN I E ? W dniu 5. Listopada r. b. o godzinie łotey zrana przed Deput. Kon. S Z. Ryli w wsi Jankowie, cegielnia stawy wnukowie iako i polowanie po borach bukowskich, TJ choroskich i Bialężyńskich na rok l $ fi więcey daiącemu w dzierżawę wypusczdne- bydi. maią, i och otę 1 dzierżawienia maiący wzyyjaią eię. Warunki dzierżawy w Registraturze naszey przeyrzane byriź- mogą. W Poznaniu dnia 14. Września [82[.

Królewsko Pruski S I d Ziemiańskimi» nastwuią dwa dodatki.)

ZAPOZEW EDYKTALNY.

Zapozywaią się ninieyszem wszyscy ci, k'ó rzy do summy 417, Tal. 23. dgr. 6 h-.na dobrach Pieraniu w Powiecie Inowrocławskim, z mocy przeznaczenia byłego dziedzica Macieiabłubickiego, i podług rekegnicyi z dnia 13. Lutego «788- J', dla Stanisława Słub i c k i e g o zaintabuiowaney, i do wystawio» nego na takową. Instrumentu w czasie woienńyin od roku 1806. do 1815. zaginioriego, prawa własności, cessyi, zastawu" lub inne pretensye mieć mniemaią, aby w terminie ]l a dz i eń 21. L i s t o p a d a r. b.

prztd J P. Auskukatorern P a t z k e J\wyznaczonym, osobiście, lub przez upoważnionych Pełnomocników, na których tuteyszych Rommissarzy Sprawiedliwości, S z u l c a, Rafałskiego i G u derya na przedstawiamy stawili się i swe pretensye zameldowali, gdyż w razie przeciwnym ztakowemi wykluczeni zostaną, i rzeczony Instrument umorzonym i wymazanie owego z książki hypoieczney Pieranią nakazanem będzie. Bydgoscz dnia r4. Czerwca igii.

Królewsko - Pruski Sąd Ziemiański.

PATENT SUBHASTALYINY.

Grunia do pozostałości Poborcy Powiatowego Kapitana Ci ne ust należące, wmieście Powiatowym Międzychód w Wieifcm Xiestwie tuteyszem pod N rem 66. i [gr położone, z domu mieszkalnego, domu tylnego, dwóch chlewów, stodoły ii-l. Morgów roh i łąki się składaiące, 4033. Tal. f. dgr. g{ den. ocenione, -będą, na wnio&tk Wierzycieli w terminach, nadzień 18. Sierpnia r. b, n a d z i e ń 10. L i s t o p a d ar. b. i na dzień 3. Lutego 1822., zrana o godzinie Otey w Izbie Audytncyonalney Sądu naszego, przed Konsyliarzem Sądu Ziemiańskiego Ur., M e y e r e m wyznaczonych publicznie naywięcey daiąeemu sprzedane Wzywamy zatym wszystkich ochotę kupna maiącJ\ch i posiadania zdolnych ninieyszem, aby się w terminach powyższych stawili, i licyta swoie podali, poczem grunta wzmiankowane naywięcey daiąeemu przysądzone będą, ieźeli okoliczności prawne exxepcyi niedozwola,.

Warunki kupna i taxe w Registraturze naszey przeyrzyć można. Międzyrzecz dnia 29. Marca igji.

Królewsko Pruski Sąd Ziemiański.

OB WIES CZENIE7 Z zlecenia Prześwietnego Królewsko S I dii Ziemiańskiego w Wschowie, sprzedaną bjuź ma drogą pdtrzt-bney siibhastacyi kaminica do massy konkursowey Karola Fryderyka B r a u n»należąca, tu w Rawiczu w rynku pod liczbą i J\. J\poioiona, która sądownie na 5000 Talarów ztwierdzoną zostawszy. Końcem tego więc wyznaczyliśmy następuiące ttrmina . k t * * la o o: , nadzień 23. Lipca, na dzień 25, Września i peremptory can y na dzień 23 Listopada r. E,c wzywaiąc ochotników i nabycia prawo raniących ninieyszem, aby w dniach namicnionych vi domu posiedzeń naszych się stawili, podania swe ogłosili i narywięcey rlaiący, ieżeli ia-kie przeszkody prawne niezaydą, przyderżenia spodziewać się może O taxie i .koudycyach sprzedaży każdego czatu W łlcgistrafurze naszey powzi.iść można wiad* mość. Rawicz dnia 26. Kwietnia 1821.

KiólewiKo - PrusKłSądPoKoju.

Uwiaifomiai e iiteraclue.

Szanownych Przyjaciół literatury Polskiey rnainhonor jiinieysjem uwiadomić, iż dla powiększenia biblioteki moiey przykupiłem roz-maite dawne i naynowsze. dzieła polskie i frartcuzkił-, które wszystkie tak dokupienia iako i czytania za opłatą 3 zł, na mieniąc'o fi aruię.N aynowszy katalog całey biblioteki moiey wyszedł z druku, mający 6 arkuszy, Numerów 2000, a Tomów przęsło 40CO. Cena tego katalogu iest 1 zł. J P P. Studenci Gimnazyum tuteyszego płacą tylko 2 zł. na miesiąc za czytanie. - Będę i na dal wciąż biblioteką moię naynowszemi dziełami powiększał. -*- Wszelkie xiaiki w obcych ięzykach wydawane sprowadzam na żądanie za tę samą cenę" za iakaJ\ one na; mieyscu swego wydania przedawane bywaią. Poznań dnia 4. Października 19si.

T. Szumski, N. p» G, 'Z składu moiłgp przedaią od dzisityszego «dnia butelłi d6-wiri'c\t <pó.<g araki zaasM . Ifuttdll i Itwartowe do wina Reńskiego, porteru, iKugundzkiego po 4. T al.; żółte butelki d-o u i1.a Reńskiego i dubeltowe butelki wszelkiego gatunku po 5 Ta!.; butelki dopiwa, sztuka po 8 pg"» Fr. Bielefeld.

DUNLES"IENrc Istnące dotąd między mną a oberżystą Panem Ze rb st stosunki dzierżawy wzglądem należącego ido mnie własnością domuzaiezdnego pod nazwiskiem H o t e l P e t e rabu rgs K i czyli pod S lo ń c e m na ulicy Wrocławskiey w iuteyszem mieście, ustały i odd.i. HI b.obiąiem znowu na siebie gospodarstwo w tym domu. Mam sobie za powinność, uwiadomić o tern wszystkich tych, którzyby mnie iako goście stawaiący obecnością swą zasczyeać raczyli, «czeJ\ólniey zaś zanoszą prośbą moią do tych łaskawców, którzy mi iuź dawniey ciągiem u mnie stawaniem dobrze życzyli; moim zaś

8*6nayuśilnieyszym będzie obowiązkiem, starać sią przez porządne i skore ust iźen e o uskarbti i » s 1j)jkU 1.liltontentowania moich szanowmcu aoscl. Poznań dnia 3. Października 182TKarol Fryderyk Jarecki, Oberżysta i właściciel h o t e l u Petersburg ski ego pod z ł o t e m s ł o ń c e m na ultcy Wrocławskiey.

Doniesienie handlowe.

Bardzo pif kny świeży wądzony RyńskiL J\osoś dostał ostatnią Pocztą. Karol Gumprecht . w Rynku pod Nr. 50.

Szanowney Publiczności donoszą nayuni * żeniey, iż tu osiadiem iako praktyczny lekarz i akuszer. Mieszkam na Garbarach w kamienicy Pana Goldenstein Nro. 427. Remsk, Doktor medycyny i chirurgii.

OBWIESCZENIE dostawy potrjeb 1n natura na żywność woyska r. 1822. w Obwodzie Regeucyinyra Poznań.

J\» fdłuff rozporządzenia Król. IV. Wydziału w wysokićm Ministerstwie W oyny, dostarc ani e potrzeb m natura na żywienie woysb T82-2. r. w Obwodzie Regencyi PoznaAskiey ivta chleba, owsa, iączmienia, siana i słomy, ; wprawdzie: } aj -w Poznaniu przez dostawą do magazynu i J\ b) w innych miastach garnizonowych prze bez pośrednie wydawanie woysku, zapewnione być ma w drodze przełożyć snf maiących submissyi przez zawrzeć sią maiący kontrakt pod nastąpnemi warunkami: 11 Tenmn dostarczania żywności ciągnie sią od 1. Stycznia do os1. Grudnia 1332. Potrzebne praeter propter ilości, tudzież sczególne mb ysca odstawek wymienione są w przyłączonym wykazie Obowiązkiem atoli będzie liweranta, przestać na wszelkiey odmianie garnizonu, zawiadomiwszy PO o tern poprzednio na cztery tygodnie, równie iak i na wydarzyć sią mocaeveh wistotnem użyciu różnicach, które niedochodzączwartey cząśct wyzey lub razey wymitnionych tu praeter propter potrzebnych ilości, a to bez dalszych boinfikaryi. Przyiącie naymniey * obrachowaney tu ilości zaręcza sią dostawicielowi, któremu też wolno, za dostarczenia nad i likwidować albo podług ceny targowey Poznańsktey w czasie dostawy, lub nodłua akordowanych mu cen kontraktowych. , <i\ Wszelkie artykuły powinny quoad qualitatem i quantitatem odpowiadać przepisom regułaaiinu furażowego z dnia 9. Listopada 1788. i dodatku dnia 3. Lutego 1796. według teraJ\nieyszey Pruskiey miary i wagi, atoli przy pośrednk-m dastarczanm bez lak nazwanego nadmiaru, być dostawiane. Zażalenia rozstrzyga Kommissya przez władzą mieyscową z dwóch dekarzy i gospodarzy ustanowić sią maiąca, którey co do furażu Oticer od iazdy nrzvdanv będzie. Wyrok tey Komroissyi wykonywa sią bez dalszego odwołania. Bezpośrednie wydawanie chleba i furażu, bądzie w właściwych mieyscach przez liweranta bez wszelkiego dla kass rządowych kosztu, atoli zawsze pod dozorem znawczego Oficera W dniach chlebnych i obrocznych uskuteczniane.

4) hieli w miastach garnizonowych Poznaniu, Lesznie, Wschowie i Rawiczu dostawiane będą przez obywateli naturale na poczet zaległych prowizyi, naowczas liweranci przyiąć ie będą musieli a conto artykułów Aiweruakowych; wszakże według dotychczasowego doIwiadczenia mało co na takowe dostawki rachować można. 'bodiemca Poznański obowiązany iesf, dostarczać żywności lotey Dywizyi, ilekroć tu lub , innem mieyscu w Departamencie Poznańskiem abierze się, za ceny akordować się maiaccr zti-. PPcMn1hcul,. a5It€P rWle¥@M6hJ; Rt fe mili IJfz z. P &Ipi ta1f1łaz ]IhąM1 r ctTalh i tu'r>A -cz.t.e.q->tygodnie poprzednio wskazane będą. o

6) Podiemca lub podiemcy obowiązani są, dostarczać wszędzie żywności w furażu dia woyska ciągnącego lub poiedyńczych przechodniów, skoro naymniey 14. dni uprzedzeni zostali przez podpisaną Intendenturę o kierunku marszu i o potrzebney ilości; także żandarmerya zaopatrywaną iesl furażami z magazyn u Poznańskiego.

7) Dziesięć od sta całey ilości entrepryzy składa podiemca w papierach rządowych iako fcaucyą.

8) Ciągle trzymany być powinien dwumiesięczny zapas naruraliów; podiemcy opłacą takie stępiowany papier do licytacyj i kontraktu, niemniey wszelkie inne gotowe wydatki",ej) We wszelkich wypadkach, _ gdzieby dla nie dotrzymania przyietych warunków rekurs do kaucyi entreprenera był wzięty, nastąpi to bez wszelkich zawodów processowych i końcem, zaspokoienia okazuiącego się niedoboru sprzedane zostaną deponowane papiery rządowe w giełdzie Berlińskiey przez przysięgłego Maklera bez przywołania podiemcy,

)];0) Zapłata warować się maiących kontraktem cen następować będzie miesięcznie postnumerando z Poznańskiey Regencyiney Główney Kassy na fundamencie przełożyć się maiacev podpisaney Intendenturze likwidacyi z urzędowym kwitem tuteyszego Amtu Prowiantowego-, wymienionego ze strony podiemcy za specyalne kwity poiedyńczych oddziafów , woyska 1 odbierAiących przy bezpośredniey dostawie.

Według tego każdy, chcący i mogący podiąc się całey dostawy lub dla mieysc pojedynczych garnizonów, wezwany iest, ażeby czytelnie wypisane submissye, obeymuiące cenyo) za 1. wencpel żyta 6) l. ditto jęczmienia c) - a. owsa d) szroty ięczmienney; «) <-- cetnar siana yj - słomy g ) chleb komiśny 6-funtowyzapieczętowane i franco pod napisem: "Submissye na tkistawę dla woyska w roku 1822." - do podpisaney Intendentury pod kopertą naydaley do 19. Października r. b. przesłał» Dnia «a Października r. b, wszelkie nadeszłe submissye otworzone zostaną przez sczególną Kommia * eyą i przełożone będą 41-nu Wydziałowi Ministerstwa W oyny. który wyda bliższą deeyzyao rezultacie każdy na piśmie zawiadomionym zostanie i w te/mierze iescze 14. dni od« Października racfmiąc, zostaie w obowiązku względem swych submissyt. "0* P o z n a ń dnia 24. Wrźnśma \sai;.

Król, Intendentura 5go korpusu arlll11, s

WYKAZpotrzeb rocznych in natura na żywność woyska praeter propter obrachowanych w obwodzie Poznańskim na rok i822.

Wymienienie Chleb Szrota 1 Żyto, bochenek Owies, Jęczmień lęCZ- Siano. Słoma o o a 6 Funt. mi tiina. mleysc garnIzonu. te W, s. M. Sifufc. W. S. Mac. W. S. M. VF. S. Fm. Cetr. Fnt. kop. snp, fiL Poenań 339 9 4 850 J li 5 55 A 9 10 809 M a Rawicz 35JI291 JO 9 9 \ 69 75 10 i3! 4 3 Wschowa - 35.229] ) 9 9 69 75 10 »31 4 4 4 Leszno li5, 566f 18' i3 - ! , 18 «of 3 093 55 453 42116 5 Ostrowo io,357ł 377 17 2 -----J 18 2543 45 373 6 Kościan , 1O-3JIq 377 »7 2 l lO} 2 543 45 373 7 Kernpno Z io,357ł 377 17 . 7 »01 2543 45 373 a>8 Rogoźno . ió,357! 377 O? I 3 IOi 2543 45 373 1 - 1 .

9 Zduny - 4,865' , 27 12 J84 35 27 21JIO Krotoszyn 4.8651 57 12 1- «84 35 17 2 - l i Kargowa . 4,8651 27 12 · 84 35 17 2 - -12 Szamotuły - 4 i 6 51 27 12 18435 27 2 - *3 Babimost .. 3.326 ! I M Zbąszyń 4,989ł - - J. m Trzciel 6,955 A , 2.( Września .. 1 3S330 56 r I . _ __ 57 4 \ , oJ Ogół 339 9 41 »73.692?13C0 7 r 4 Ił 12 5 8 18 o lf j 20,046 ! 5 2940 6!01

A, W Koźminie znayduie się prócz tego kommenda z iSgo pólku piechoty z Rawicza iWschowy, 3. Oficerów, 2. muzykusów" r. chirurga i 80. ludzi Którzy wtem ostatniem mieyscu w chleb opatrywani być inusz A ; ilość ta odtrąca SĄ od dostawy w obu pierwszych miastach.

S'.. Na J73)B9af chleby po 6. funt potrztba według zasad magazynowycli włajiznie nadmiaru macy mlynarskiey 479. wencpli 12. szetli 4. mace żytaf P , o zu an

54. W «eśnia

19.ar. .

K,ról.. Intendentura 5go, korpusu artnii.

1

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1821.10.06 Nr80 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry