GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1821.12.01 Nr96

Wielkiego

Xi stwap O Z N A N S K I E G O.

Nakładem Drukarni Nad worney W. D e c ke r a i spółki, - Redaktor: AssessorRaabski

Nro. 96» - W Sobotę dnia 1. Grudnia 1321.

D,ugie ciągnienie premiow na obligi długu publicznego, stosownie do 8« paragrafu obwiesczeuia t d, 34. Sierpnia r. z., zacznie się d. 2. Stycz.-iia r. nast., odbywane się iak pierwsze ;ublicznie wtuteyszym domu giełdy poddozorem tychie samych Król. Kommissarzy Z przybraniem trzech zmitniaiących się Deputowanych z grona starszych kupiectwa tutoyszeco. Berlin dwh> 34. 1. Listopad» lij a».

Kroi. Konam i ssyado wydawania prem i o w na o b l i g i dl» 1 g U Kra i o w e g o. Rother. Kayser. Woioy.

WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

Z nad granicy BiszYańskky dnia 10. Listopada. NN. Królestwo ciągle bawią w Ea kuria lu.

Król dii poznać s*óy zjmiar, iźnie prediey powróci do M a d ry t u, dopóki tam spokoyność nis będzie zupełnie przywrócona i zabezpieczoną. Gwardya Królewska została od nieialiitgo czasu powiększoną, a po środkach ostrożności uważać można, iż ei<; obawiaią burzliwego ducha, obwiesczaiącego się w stolicy i w rozmaitych okolicach pllWetwa. Innie - iak z pewnością wiedzą - ostrorniciwo, które zawistnóm 6poglądaiąc okiem na obecny poraądekrzeczy, radeby n» rozwaliiiach tronu Reczpcapolitą zasczrpilo. Ze wszech suon dochodzą wiadomości, wy? łazutące iasro len sposób myślenia i zamlst. W Madrycie zgromadzają się w masie Jakobini i jrzibifgaią ulice. Wszędzie rozlega się krzyk: I r a g a l a p e r r o .' Rząd zewey strony nie próżnuie; woysko osady i milicya czuwiią; i 4 a'jo rozkaz, aitby strzelić do gromad z przeszło 6 osób, ieśli »ię na pierwszy z iak i ierozłączą; wielka część mieszkańców slutha tego rozkazu, a niewiasty zamykają się w swych domach; lecz właściwy jakobin według ostrości. Takie z innych miast przy. chodzą zatrważaiące wieści, które rząd t a ił Królowi przez Ministrów udziela. Sczególniey w S a rago sie i Kadyxie wybuchnął duch stronnictwa. Duia 24. Października obnoszono w Kadyxie z tryumfem popiersie Generała Riego. Dnia 28. i 29. zaezły krwawe sceny w Saragosie. Słychać odtąd, ii Jakobini w Kadyxie władze wypędzili, i że wprzód krew przelaną została. M o r e d a , naczelnik cywilny S a r a g o s y , uszedł był do M a d r y t u, lecz rząd kazał mu do swey pro wiary i powrócić, co on też, lubo bardzo niechętnie, uczynił. (Podług innych wiadomości niepowrócił tam wcale, a rewolucyoniści obrali kommeodantem Generała A la va.) Zresztą postanowił rząd opierać się statecznie zamachom ludzi, eo Bzeczypospolitey iądaią.

Z Krakowa dnia 24. Listopada.

Sławny L i p i ń s k i zabawiwszy trzy dni w etolity JIa3rey, wyiechał do L I T o w a. Seym Rzeczypospolitej Krakowskiey, rozpoczyna się 3. Grudnia. Słychać, ie pomnik Xiecia Jozefa Poniat owskieg o, ma być odlewany w Pa r y fu, co niezmiernie osczędzi kosztów na sprowadzenie do War s z a w y (gisserów) odlewaczy bronzu. Liet prywatny z pewney stolicy.... donosi, ie artyści drammatyczni francuzcy, przeieidiaiąc tamtędy bez myśli zabawienia.... uwięźli. . . . iedni mówią, ie na boczney uliczce ile wybrukowaney, drudzy, ie w sercach.... 2 tak dalece niebezpiecznie, ie kto wie czy daley poiadą. Od naetępnego roku przy Psczołce KraJtowskiey wychodzić będzie nowe pismo peryodyczne pod nazwiskiem Krakus. Mieścić będzie rozraąicgści wjzęlkiego rodzaiu i

Jo,i e

nowiny tak mieyseowe Jak zagraniczne. Prenumerata kwartalna obu tych pism z pocztą fcosztuie zł. 15.

Z Lizbony dnia JOe Października.

Dnia 19. installowaną została nowa rada Stanu i zgromadza się w porządku dwa razy co tydzień. Nadeszła 2 Pernambuco wiadomość, ii kraiowcy powstali przeciw władzom Portugal« skini, i maią zamiar, oderwać się od P o rtugalii.

Z Londynu dnia 10". Listopada.

S ir H u d e o n L o we przedstawiony był pierwszy raz po powrocie z St. H el en y Królowi J mci, któremu złożył rozmaite przywiezione z tamtąd rzeczy. Od owey nieprzyjemności, która go w teatrze była «potkała, pokazuie on się bardzo rzadko publicznie. Składki na wystawienie w Dublinie pomnika narodowego Królowi, wpływaią od nitiakiego czasu bardzo skąpo, tak ii skończy się pewnie na dobrem życzeniu. W parkuSt, J a m e s, na przeciw odwathu, etanie wkrótce ig stóp wysoki posąg brcnzowy, wyobrażaiący obnażonego woiownika, na uwiecznienie pamiątki zwycięztw Anglików w Hi s z pa ni i. Odlany z dział zdobytych w H i s z p a n i i, i Jest wielką kopią sławnego Gladiatora w Rzymie. Posąg ten waży 66000 funtów i wzniesiony iest przez płeć piękną na cześć Xiecia W e II i n g t o n a . Kur y e r pisze z nieiaką obawą o trwaiącyc h wciąż w Ir land y i zaburzeniach i bezprawiach, popełnianych na osobach i maiątkach. Pomimo rozstawionego w widu mieyscach woyska, nie można wytropić wrnowayców; tak silnym iest węzeł przysięgi, łączącey sprzysiężonych. N ie masz między niroi iadnego doapskifUj ładnego zdraycy, o zmianie Ministrów. Nayprzód, mówiono, miała być powszechną; wieść atoli tę pusczono tylko dla zniżenia papierów S t o c ks. Wszelakoż iuz przed odiazdera Króla do H a n n o w e r u głoszono o cząstkowey zmianie. Po powrocie Króla zgromadzali się i naradzali iuź kilkakrotnie Ministrowie w tey okoliczności. Wypadek wkrótce zastanie urzędownie ogłoszonym i ma być, iak z pewnością uirzymuią, taki: P a n C a n n i n g będzie pierwszym Lordem admirałicyi; Pan P e e l Kanclerzem izby skarbowey; Lord G ren vi Ile Prezesem rady Ministrów na mieysce Hrabi H ar r o w by, który wychodzi z Ministerium. Sir Thomas Maitland kazał w Cefa i o n i i aresztować Biskupa, czego nIeWIadoma dotąd przyczyna. Admirał Brio n umarł dnia 2g. Czerwca w C u ra<; a s, zkąd był rodem, w 3gtym roku wieku sn ego. Prowincya M o n t e vi d e o po podniesieniu sztandaru rewolucyi, połączyła się z Brąz y , łią. - Patryeci intxykanscy wybiwszy się na wolność, po zawarciu rozeymu z woyekami Hiszpańskiemi, ogłosili cesarstwo M es y k u udzielne i niepodległe , a Ces?rzem F e r d y n a n d a VI I. Króla Hiszpańskiego, z warunkiem aby ziechał do stolicy i nreezkał ciągle w nowe m państwie, w razie przeciwnym aby którego z swoich braci nadesłał. - N ader ciekawą icst rzeczą, iak sobie Król Hiszpański postąpi w tym przypadku.

Multany i Wołosczyzna.

Z nad granic Multan dnia 14. Listopada.

Dr-ia 5. b. m. napadli w Jassach Kossyiekiego poddanego Hadzi Mandiroe wiego mieszkaniu Janczarowie należący do 71 Oity (oddziału), i zabrali mu 3 kufry z kleynotarni i różoemi rzeczami wwartośu 301» tysięcy piastre w. N a doniesieni« S arii c h B ai tszy w d,mu naslępmącym, uczynIone prreB uszkodzonego, odebrał Aga sein» Ag a (pierwszy Aga) rozkaz wyszukania i poymania winnych. Powiodło mu eię to, i tako« wych po nieco niełagodnem z nimi obeyściu przystawił dowódzcy miasta, który ich u« więzić rozkazał . Zebrane rzeczy odkryto i oddano właścicielowi. Tegoż samego dnia Agassi m Aga nie obawiaiąc eię nic złego, położył się w mieązkaniu swoiem po południu dla wypocznienia, gdy niespodzianie napadnięty od 160 Janczarów 71 orty, którzy wystrzeliwszy broń i pistolety do okien i drzwi, ięli szukać Agassim Agę, aby się pomścić za uwięzienie swoich towarzyszy. Służebni Agi zaledwie mie-i li tyle czasu, £e Pana swoiego obudzili ze enu i ukryli w kominie, gdzie go wściekłe Janczary sczęściem nie znaleźli. Druga kupa Janczarów z teyże eamey orty, napadła II3 dom dowódzcy miasta, który ledwie mógt tylnemi drzwiami uyść, i czem prędzey wezwał 38 ortę Janczarów na pomoc; tymczasem uwolniono uwięzionych. Poczerń wsczęla się formalna potyczka między 38 i 7» orla. JaDczarów na ulicach J a s s, i trwała więcey godziny. Z oboiey strony legło kilku Janczarów na placu, a 40 raniono. Tymczasem dla przywróienia'spokoyności wydsł S a l i c h Basza rozkazy Baszy Baeziiaga, który nsduągnąwszy w i 000 ludzi zapewnił Liiących się o zadosyć uczynieniu i zniewolił ich do rozeyścia się W nocy napadnięto z rozkazu Salich B a s z y hersztów wich mieszkaniach i beat wsztHiego sprawy wytoczenia, ścięto. Gdy ich towarz)Szt dowiedzieli się o tem dnia na« stępuiącego, sarkał! na 10, lecz nic nie przedeięwzili. Wtedy 38 orta, która wspierała Rząd dnia poprzedzaiącego, zaczęła żądać głośno wydania 10 ludzi z owe y buntowniczey 71 orty pod iey zarządzenie, lub wysła? nia iey za D u n a y, i przy odeyściu poczty J a esach. Rayroakan Stefan W o go r y d y, który w d. 6. przybył dla uspokoienia rozruchu' zaledwie uciekł wś ieiłośii Janczarów, , którzy otoczywszy p'uwoz, strzelali doń t sweitmi nożami (handzans) tatowy porąbali. Pokazanie sięB. szy Be s z li a g a, ocaliło rau życie i tak z boiaj.t.ią uniknął śmierci. Tatar, który przybył na d. 8- b. m. do J a s« Z K o n s t a n t y n o p o l a, p r z yw i ó z ł u - rzędową wiadomość, że flotta Turecka zniosła Grecka. Zapewniał on, iż iak wiadomo mianowany Xieciem Wołosczyzny, lecz przez W. Porte, z Konstantynopola oddalony Jt"fcrżę"5 kar l a t K a l i m a c li i został p rzywołany dla udania się na sweie przeznaczenie; tym czasem woyska Tureckie pomrnażaią się' w M u l t a n a c h j niedawno przybyto zHowu przez Bari ad du Jas s mo o ludzi.

· Z Marsylii dni u J. Listopada.

Ostn ie wiadomości 2 Grecy i, za których ręcztmy autentyczność, donoszą co naItepułt : W ladze tuieckk w T e s a lon i c e posłały Deputowanych do półwyspu Kassand-ra, w celu oznay mienia tamecznym Grekom aninestyi sułtańskiey i wezwania ich, zżtby broń zł.oży.li. W. sultan prjzyrzeka im powszednie przebaczenie i wszystkie dawne swobody. Nie mogąc oni sobie przypomnieć, ażeby fcifcdy zostawali w ;.. ych stosunkach, iak w stóstintaih niewoH, nast-ępuiąA ą przeto dali nosiannikom odpowiedź: "Idźcie i powiedzcie Baszy TessoloniciieffIu, ii B*ni.ra słurh.-.ć moi; my iego propozycji pokoiu, mamy mu do u zynieuia niektóre zapytania; z mim itgo słowom damy «qare., i przestaninny go uwai «ć za naszego ni tp.rzyiaciela, »inniśniy do niego przemówić: Baszo! przypomniy swbie nisze żony, nasze siostry, któreś porwał z naszego łoua i przrdał do JI z y i iako niewolnice; któreś kazał

10 i« publiez! ie gwałcić, dla wywarcia na ca« zemsty, a których, po tak sprośnym postępku, niemoglibyśmy i ui uznać za nasze prawe tfi.łionki i e.ostcy, chociażbyś nam ie nawet powrócił. Przypomoiy sobie tę sromotną obelgę, Nórcjś nam wyrządził i zapytay się samego siebie: czyli sięzj.ayduie wtwey mocy, w twych bogactwach, iakowe zagładzaiące ią wynagrodzenie? Zastanów się! Azaliż zdobędziesz się na iaką odpowiedź na to? A ieżdi na to potrafisz odpowiedzieć, to aię zapytamy: Gdzież są dzieci nasze, któreś nam wydarł, ażeby twoim szkaradnym służyły namiętnościom, a które kazałeś edukować w twey fałszywcy religii, ażeby nayświętszy węz<ł przyrodzenia stał się dla nas icó * dłem naszych obecnych cierpień i przyszłey zgrozy? Jeżeli chcesz żyć « nami w pokoiu, wyday nam nayprzód twe broń, albowiem znamy iwę wiarołomną duszę, i <demożerny zawierać z tobą żadnego układu, dopóki środki do złamania onegoż w twoich znayduią się rękach. Jeżeli chcesz pokoiu, odday nam T e ssa I o ni K ę na zatniesz I anie i wynagrodzenie 75 spalanych wsi; chcesz pokoiu, to przestań woiować ]l Al i m Baszą, który iest naszym przyi-cielem i sprzymierzeńcem; to wskrześ C h i t r o s a, B a H a n o sa i M e - n exe a3, tych spofcoynych urzędników w T e s s a l e n i c e , których szkaradnie zamordowałeś. A gdybyś i tego wszystkiego do - - kazać potrafił, tobyśmy tescze musidi żAdsć ażebyś wydał Grekom wszystkie warowne s.a. nowieka T e s s a lon i ki; bo iak nieprzystoi psczołom, mieć lisa za Króla, tak Grekom mieć Turka za paca."

Z Par)i,a dnia ty. Listopada.

Onegday udała się wielka depulacya Izby Paro«' cio sali tronu. Margrabia- P a s t o r e t czytał Królowi adres teyź- izby, w Łto>rym między inne mi wyrażono: "Król u! U irzymanenii zostaną nadał przyiacit-Iskie 51 obcerai ści, uszanowanie charafcterowi Twem u przynależne, uczucia Twoich dostoynych sprzymierzeńców, 1 A II III tego rękoymią. Zaiste okropna burza napełnia niesczęściami wschód E u r o p y! Nie maez chrześciianiaa, którtgoby nie przerażały zgrozą, nie n usz serca, któreby się niekraiało. Dziękuiemy ci K.rcluza pocieszbiąrąnadzieię, którąś nam uczynił,ii wkrótce jjuyrzemy ostateczny kres tych scen zaburzenia i okrucitńbtwa. Oby iedi ość mocarstw »ynaleść mogła środki, zadośćuczyr>itnia wszystkiemu, co sprawiedl wit żą<fariem być moż e, i oby przekonała się polityka, że, chcąc dziś utrzymać swą między ludźmi powagę, religii i ludzkości odpowiadać powirms. "

Bulońskim odbyło SIę w tych poiedynków. kazali Missyonarze w kośiitle S.

W lasku dniach kilka Onegday ,S,tefa.na.

Przybył tu Hrabia L i e wen, powracający znowu do L o a d y n u iako Poseł przy tamecznym dworze. Przybył tu tafele były Hiszpański Minister rnsrynsrki, Pan j a ba t. Ma on tayne polecenie i posiada całe zau'uioie Król» swego. Głoszą, iż podług ostatnich doszłych rządu urzędowych wiadomości zdaie się, że, ieżiliby w samey rzeczy przyszło do woyny między R o s s yą i P o r t a, to wątpić należy, iżby to przed wiosną naetąr iło. Nie potwierdziło się; ii Pani C a t a 1 a t, i kuliła mnętuość le s O r m e s . Podług urzędowych wiadomości z B a r c elon y, umiera tam iescze codzit-n. ie po e,n;a ludzi, co przy tak wie Uiem wyiudr ieiiu przez śmierć i wyprowadzanie się, wicie; zasmuca.

L« karz Pa ri s e t przewidział swą śmifró.

Wyieidz - iąc z P a ryż a żałował tylko t'rgo, li uiebtfdzie mógł wiphr. -ć swey sędziwry (Bitki, Xiążę M o n s i e u r pobłał iey 2i»00i S _ rr* *franków. Zapewne i rząd ućzyn* eU niey iakifc dobrpdzieystwo. p a n B e n o i s t o n de C h a t e a u n e u t wy. dał teraz właśnie pełne ciekawych wiadomości p i s m o : R e c h e r c h e s s u r l e s c o n s o m - mations de Paris. Następuiące posłużyć mogą dostrzegaczowi za materyą do rozmaity, h uwag! "W Paryżu samym stawiaią rocznie na loieryą do aj milliowów franków; przez roit.e gry wygrywają i przegrywaj ; .rziszło Qoa miilioaówj 1.a pt. sAe óh dzieli mnitaczone w kolltgiach i szkołach b\ mil« liona, «a publiczce widowiska 6 millionów, na koszta pr. wi - e, uxy sądowe 33 miilionów, za Książki (których cer'K do 3000 wychodzi n. wyi.ii) 1£ milliota, za peruki i fałszywe loki 2 milltuti), 03 krawców mAzkich a rhilliony, tu bi łogłow-kich i million, na praczU 2g milUoua, z.« najęte krztcła w kościoła»-h i na prztcbadjkaih 300,000 frank, i t. d. Płody przemysłowe w j ?wvm P a ryż u ażacuią na 200 rniilionów, z kiory-ch za 100 mit, bonów sarnę miasto potrztbuśe, ta 50 mili. ptowneye, a reszta wychodzi za granicę. O ile polepszył się dobry stan P a ryż a, okazuie się ztąd, iz ogół stiawior-ych w P a ryż u corocznie rztczy, bury « roku 17<;.S pod *u$rarhuby Lavoisie ra 32 t m li Mono w 947,00» franków wynosił, teraz dochodzi do 64a roiiHunów 89-6,000 franków.

Z nad granicy Tureckiey dnia 3/. Pa %iiziermka. Oto są bliższe srzeg A ły j dobycia T r y p o - l i z y : " O d z n a c z e i A o i uż z a s u s u s - I e n i i o p a « Siiii by i i lu'cy od t-blezińców, n-tf-ep o dziewki się ieduak wrale natarci? na rwi. rdzę wstępnym bei m c.lt strony n*: szyi h w-jiowników Ryło to właśnie d. 6. P i zier ika, gdzie Kauitsi: P a n 3giotf- s K > jth a 1 e iiwaiaiąc p-.myślr>ą do pstef rmt"c*ei b sztarmu · v'Ai\6vt\i sit; po br; .f. rs«'n z (jodwf*.

thmui sw)iui, którzy dz\tląc i.g> zdanie mgnieniu dostał się ów dzielny mąż na mur i zatkwił na nim chorągiew religii i wolności greckiey. Pusczaiąc się mężnie za iego przykładem wielu walecznych Specyotów i Hydriotów, zdobyli tuz iednębałeryę, obrócili ią przeciw miastu i strzelili do niego, gdy tymczasem dostawszy się Peloponnezowie do mia. eta przez rozsadzone br3TY, mieczem iogniem łarabinowym dokazywali. Turcy przerażeni tą niespodziewana odwagą, zamykali się w «łomach, ch'ąc się w nich utrzymać. Tymczasem cisnęło się coraz więcey woyska do miasta, i powstał zacięty bóy, który trwaiąc bez przerwy od południa do wieczora, przyprawił" wprawdzie ni« iednego Greka o śrnit-rć »aoyczyznę, dakko iednak nie tyle, ile się trudność przedsięwzięcia lękać kazała. Ledwo ich 300 zginęło. Lecz nieprzyjaciół pożarł wszystkich miecz; ochroniono tylko iiaycelnieyszych Agów z ich orszakami, i haremy dwóch Baszów, działaiącego przeciw A le m u Baszy C h u r s z y d a i M a h m e d a Baszy. Karząca N e m e s i s dotknęła nareszcie tu i niegodziwych żydów, którzy w P e - loponnezie, w tyra świętym boiu, naychaniebnicy przeciw Ghrześciianom postępowali. Miasto w skutku takowego zdobycia uległo rabunkowi. Dostało się tedy w ręce Greków to nader ważne miasto, które główną dla ich powodzeń w P e l o p o n n e z i e było tamą. Turcy opatrzeni byli na całą zimę w potrzeby. - Za przydatek do charaŁteryetykiTurków od wielu iescze podziśdzień przechwalanych, niech następuiąca posłuży okoliczność: Dumny i napuszony Ki aj aB e y z A r g o s, który to miasto w perzynę obrócił, i w Peloponnezie tak wiele złego nawyrządzał, zostawszy wziętym w niewolę, *tak się nikczemnym ckazał, iż upadał na twsrz przed naybrudnieyszymi nawet M a ili o t a r a i , całował ich nogi i nazywał ich swymi panami i bidmi.

14 ..

Między dwoma naypbrwszymi urzędnikami w Konstantynopolu, W. Wczyrąm i Kapudanem Baszą, wybuchnąć miały wielkie zakłóeeoia, które bliskiey zmiany w Mi-, nisterium Porty spodziewać się każą. Pierwszy obstaie za utrzymaniem pokoiu, drugi żąda woyny. Do Baszów Azyatyckich nictylko ponowioBo dawniejsze rozkazy względem spiesznego dostawienia woyska, ale nadto żądaia, go w podwóyney liczbie. Zapewuiarą, j£ w wyszłych rozkazach oświadczono, że isla« mizm naywięlszem zagrożony iest niebezpieczeństwem i ie tyiko powszechr.em wszystkich muzułmanów powstaniem ocalony bye może. Senat Kalarnatski wydał wyraźnie woynę Senatowi M.doneńskiemu.

2 Wars%awy dnia 24. Listopada.

N. Pan raczył mianować Prokuratorem Ge» nerałnyrn wmieysceJW. S z ani a ws ki eg o Dyrektora Generalnego w Kommissyi Oś wie.

cenią, iW, Xawerego P o t o c k i e g o Badzcę Stanu nadzwyczaynego, Sędziego naywyiszey instancyi. Sąd Policyi poprawczey wydziału Płockiego, ogłosił obszerny list gończy, w którym wyraził, iż w miesiącu Październiku r. b. odkryją została w okolicy Modlina i Zakroczymia banda złodzitiow. z którey 3 męsczyzni i a kobiety schwytani iuż są w więzieniu osadzeni, a kilka osób z teyże bandy tak męsrzyzn iako też kobiet znaleźli sposób ucieczki. Od kilku tygodni znayduią się w W aj s z aw i e przi ibż'!ź uący Pastor Angielski. Jest przy nim także i:ma rędzina złożona z kilku osób. Słuchać, iż ten Pastor n Jeży do T 0warzyrtwa zwracającego Izraelitów do wiary Chrzt-śtiiańskiey. Cał.-> ta rodzina i iey domownicy żyią- przykładnie i pobożnie, pp trzykroć na dzi«ń przed iedz< r itm śpie»aią, pąajmy. VV Niedzielę wstrzjmuią się od fffzelliey chociaż nayranleyszey pracy a natręt od zabaw. . Odebraliśmy zapytanie, (pisze Kuryer) czy przez Lwowską iaenowidzę wymieniona osoba na, ulicy Miodowey a będąca w szóstym stopnia Illognetyzmuznayduie się rzeczywiście? odpowiadamy, iż pomimo troskliwego badania dotąd o wspomniorsey osobie niemogiiśmy »asiągnąć wiadomości.

J P. N ag e l oddany naukom chemii i technologii, wynalazł wodę z połączeniem rozmaitych roślin i essencyi, nader pomocną w wiciu dolegliwościach. Na mocy raportu i aprobacyi rady ogólney lekarskiey Wars7. otrzymał upoważnienie od Kom. rządowey spraw wew. i pol. przedawania teyźe wody, którą nazwał aromatyczną. Oto są iey skutki: oddala rumatyzm, wzmacnia żełądek, wzbudza apetyt, uśmierza ból głowy, oddala wszelkie bóle zębów, ochrania cd zepsucia dziąsła, zabezpiecza od cuchnięcia z ust, epędza krosty i plamy z ciała, cerze nadaie świeżość, ułatwia rośniecie włosów, wzmacnia osłabione nerwy, oczyscza powittrze przez kadzenie, służy oraz'za napóy nader przyiemny a ułatwiający śtrawność, użyteczność iey rozciąga się iescze do wielu innych słabości, co obszerniey z sposobami wewnętrznemi i zewnętrznemi użycia znayduie się w opisaniu będącem przy kaźdey flaszce tey wody. W Bibliolece Wilanowskiey znaleziono ćwiartkę welinowego papieru, na którym własnoręcznie napisana znayduie się następuiąca assygnacya: J a n Król do Pod6tarościego w Żółkwi. Wydasz wasze primo żyta fcir.y 6, secundo kaszy korcy 10, nadto połeć słoniny, pod odpowitdzi' - 'lniiscia woli naszey Podstarości ma dopełnić - Datt 1685. - Zapewne byłe to Jałmużna, którą Monarcha komuś przeznaczył. Listy kupieckie odebrane tu wczoray z HolUndyi. doooeza, iż. tata znowu cena żyta podniosła się znacznie. Mamy także wiadomość z Litwy tudzież Woiewództw Lubelskiego i Sandomirskiego, że i w tamtych stronach bar« dziey popłaca.

Rozmaite wiadomość i* W N e a p o l u odby waią się ciągle sprawy rozmaitych osób należących do oetatniey rewolucyi; naywięcey sąd skazuie na wygnanie. Schwytano lam dwóch takich byłych powstańców przebranych po grecku. Dwór N eapolitańsfei układa się z Austryą o zninieyszenie woysk obu narodów w tym kraiu. W L i z b o n i e na posiedzeniach stanów ieden z Deputowanych wniósł proitkt, aby zburzono gmach gdzie była S. lakwizycya, a na tym mieyscu aby postawiono pomnik z napisem: każdy Portugalczyk niech będzie przeklęty, ieżeli na zawsze niebędzie mieć w obrzydzeniu tego piekielnego wynalazku. Obydway Burmistrzowie w Fra n kforcie n. M. nie przyięli zaproszenia na świetna, ucztę, którą tam dał Pan Rothschild dla Xiecia M e t t e r n ich a.

Zamiarem iest, dębinę należącą do małey Starołęki, położoną o małe pół mili od Poznania urządzić na mieysce rozrywkowe dla tuteyszey publiczności,' do czego uproiektowano i oznaczono iuż na założenie ogrodu, domu mieszkalnego i staien, 14 morgów 50 pręt Magd., które przez licytacyą w wieczystą dzierżawę wypuścić zamyślamy. Wyznaczyliśmy na ten koniec termin licytacjiny na d z i e ń ao. G r u d n i ar. b. o godz'nie 10. rano w izbie naszey sessyonalney przed W. Sturtzlem Radzeń Regencyinyrn, i zapozywamy każdego rnaiąrego chęć dzierżawienia, aby się na terminie tym stawił. Warunki dzierżawy wieczystey mogą ny6 przeyrzane każdego, czasu w Registraturze uaszey ekonomiezney. Poznań dnia ,6. Listopada ign.

Królewsko - Piuika Kegencya Ib