GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1822.09.18 Nr75

Wielkiego

ZNANSKIEo.

Xiestwa

NAakladfemDrubamLNadworney w, Deck era i spółki*-Redaktor: AssessorRaabs ki« Nro* 7), - w Srodę dnia i 8. Września 1822.

WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

Królestwo Polskie.

Z Warszawy dnia 10. Wizdma.

Wide osób powraca z wód zagranicznych i kratowych. Polaków tego roku naywjęcey byio w Karl »ba d', lecz liczmey od wszystkich lat poprzedzających uiyweno kąpiel w Cq ździkowie, Nałęczowie i Krzes z o w i c a c h . Dziedzice tych rnieysc co raz bardziej sturaią się przymnażać wygód dli podróżnych, a wiele iuź okazało się przykładów, ile te wody kraiowe są ekRęczne i ile urnłiieyszaią. putrzeby szukama zdrowia, za granIcą. Jeden z- Polaków bawiących w P a ryż u przysłał do War s z a w y opis wystawy tegotoczney w Paryżu płodów malarstwa i soycerstwa; przytaczamy to, co się tyczy P o l s ki i Polaków. Paana Lizińeka odbiera sprawiedliwe pochwały iako doskonała artystka W malowaniu miniatur; twarze przez orą malowane zalecaią się trafnem podobieństwem, delikatnością i pracowitem wykończeniem; po wsławionym teraz miniaturzyście Panu A u g u s t i n , Panna ta pierwsze zaymuia mieysce. Wystawiono dwa obrazy wyobrażające zdarzenia, z życia Króla S t a n i s ł a w a Leszczyńskiego, na iednym młody Stan i s ł a w podaie żywność służącemu iegooyca» skazanemu na więzienie o chlebie i wodzie; na drugim i'uf w podeszłym wieku donoai swey rudzihie, że iego córka ma bydźlŁrólową Francuzką* Pan C o u r t i n, który przez 1st kilka był malarzem dekoracyi w teatrze naród, w Warszawie, powróciwszy do Pary ż a, podał na wystawę publiczną obraz wyobrażający pałac Królewskich Łaziełiek w Warszawie, za takii obraz otrzymał-w Polflzce nadgrodę, i w Paryżu znawcy We r n e t , pomiędzy wielu obrazami, wykończył ieden wystawiaiący bitwy Francuzów i PoiaŁów Z Hiszpanami. Pomiędzy snycerzami także znayduie się Po13K lub przynaymniey maiący polskie nazwisko S tub i nic ii; wystawił kilka dzieł godnych uwagi, a między innem: posąg S e kwa n y, iuż przeznaczony na ozdobienie fontanny na placu du Tempie. Gdy donosiemy o naszych rodakach weławiaiących się w malarstwie i rzeźbie, przytaczamy iescze o artystach muzycznych. O L i p i ń s k i m pisma zagraniczne nieprzestaią donowi z uwielbieniem; a Porannik niemiecki doniósł, że do Frank fortu nad Menem w \l-\in r,b. przybył Polak Birowski pozbawiony wzroku, i daie koncert wokalny, na którym do śpiewu sam sobie towarzyszy na gitarze. Jest to interessuiący artysta, eam ieden odbywa podróż, a pełen zaufania, swą osobę i dochód z swego talentu powierza dobrotliwości obcego mu świata. Słychać, że wielu Fabrykantów sukna z ob-, cycb kraiów życzą przybyć tak do Warszawy, iako też osiąść i założyć rękodzieloie po różnych mieyecach Królestwa Polskiego. Zakaz wprowadzania obcego sukna, ułatwi i iuż istoieiącym i zaprowadzić się raniącym fabrykom korzystny odbyt, a im więcey ich będzie tym bardziey spodziewać się można z emulacyi coraz lepszych gatunków sukna. Właściciele owczarni inaią teraz sposobność korzystania z tey części gospodarstwa, napływ zaś fabrykantów pomnoży konsumpcyą, gdy zboże niełatwo z» granicą zbywaaem być może. 3 ui rstnieiace rękodzielnie, a osobliwie Warszawska rządowa, dostarcza wszelkich gatunków sukna; rzadziey iuż widzieć można mundur lub frak robiony z sufc'ia zagranicznego. Kompania rossyieko - amerykańska odebrała od ewoiey oaacty S i tka wiadomość, że na! północ cbśniny Behring pod 67 stopniem, szerokości jtsogr. znayduią się, familierossyiskie; dostały się one tAm przez burzę, która po rozbiciu iednego okrętu przed wiekiem wyrzuciła ie na brzegi. Kompania oczekuje uraz na obszernieysze wiadomości o potomkach tych nieeczęśliwych rozbitków, A U S t 2 Y G.

Z Wiednia dnia 5. Września.

Dnia 31. z. rH. przybył tu 2 Frankfortu Hrabia B u o 1- S c b a u e n e t e i n, prezyduiący Pcseł na seymie związku niemieckiego. Dostrzegacz Austryacki zawiera następujące wiadomości z K o n s t a n t y n o p o l e dnia 2r. Sierpnia: "Dnia 11. m. b. przybyło tu kilku tatarów z wiadomością, iż M a h m u d Bisaa (zapewne Basza Saloniki), odniósłszy zwycięztwo nad powstańcami w 2ch potyczkach, z których ostatnia zaszła pod M e g a r a, opanował miasto i cytadellę K o - ryn t. - Dnia 15. odebrała Porta bezpośrednie od C h u r s z y d a Baszy doniesienia, które powyższą nowinę potwierdzają, i z których okazuie się, że, pomimo nieprzyjaznego położenia ziemi, i zapowiadanych ze wszech stron uporczywych środków obrony, wojska tureckie wygodnie z Z e i t u n aż do Megara postąpiły. 49 wsi między Z ei tun i Koryntem przyięłyamnestyą; a Cbursz y d Basza zdaie się chcieć więcey łagodnością, aniżeli surowością, położyć koniec woynie z powstańcami. - S e r a s k i e r zdał byt tymczasem młodemu i zwycięztitmu Mali« mu do w i Baszy dalsze działania w Morę i. Ten zdobywszy Ko ryn t posłał korpus z 6000 ludzi lekkiego wojska na rów inę N a p o 1 i di Romania, ażeby miastu ttmu, względem którego ostatecznego losu źad; ey iescze niebyło pewności, albo dał odsiecz, lub ie znów odzyskał. - T e g o samego dnia, którego donieiienia C h u r s z y d a Baszy nadeszły, otrzymała Porta wiadomość, iż wielka połączona fiotta przywinęła przed P a t r a s , ie C a r a M e h i n e d Bisza obiął naczelne dowództwo, i że gooo ludzi, którzy się, ua flocie zoaydowali, na ląd wysadził. Ogólną siłę turet ,ką, łtor* teraz przeciw Morei djkłs, podaią na 60,000 ludzi z okładem, licząc w to pomoc Albańszykow. Woyna z Suliotami zupełnie ukończona. £Zob, Wł ochy.) - Ministrowie tuteysi nietaią się z tern wcale, iż niezgoda między dowódzcami powstańców raylepszym była sprzymierzeńcem wodzów tureckich. Każdy z nich pamięta tylko o sobie. Kolo K o t r o ni pierzchaią». z obozu przed P at r a s, zabrał z sobą znaczną kassę woyekową, i miał «ię potem schronić w góry Mainotskie, glzie, idąc za wielu innych przykładem, starać eię będzie o przebaczenie Porty, i pozyscze ię, ieśli sobie będzie umiał dać radę. - Powstanie greckie upada, lubo powstańcy znatznych klęsk nieponieśli. Samo posuwanie się woysk tureckich rozgrambło i rozpraszało wszędzie ich źle uorganizowane, a iescze gorzey di>wodzone siły zbroyne. Senat w Arg o s ma być rozwiązany, o czem DostrzegacZ Austryacki zachowuje sobie dokładni* ,-yszą zdać sprawę, skoro eam dokładnieyszą odbierze wiadomość. Dnia g< Września.

N. Cesarz Rossyiski, przybył tu onegday w południe w towarzystwie naszego naymiłościwszego Monarchy, który wyjeździł na Spotkanie swoitgo dosEoynego gościa, i stanął W przygotowanych dlań pokojach zamku Cesarstiego. Ces. Rossyiski S< kretarz stanu, Hrabia N e e s e l r o d e, przybył tu dnia 4. z P e t e rsb u r g a, a O s . tioeeyiski Poseł przy dworze francuzkirn, Generał-Porucznik Hr.bia Po«zodiBorgo, dnia 5. z Paryia. Przybyli tu takie 2 P e t c r s b u r g a . L K. nadzwyczay« ny Poetł i pełnomocni Mifisaer przy dworze Ctssrsko-łitissyiekim, Baron Ł e b z e l t e m , Rossyiski Generał- Porucanik, Hraoia CzerBiszef, i Król. fraucuzki Poseł przy CesarAo-RossyrsAtm dworze, Hrabia Fe rtonaysv Król, ftancuski M b i A i Ssłsaasa stanu

-* jspraw zsgranicznych, Podbrabia Montrutł* rency, przybył tu z Paryża w nocy na 7» Xiąźę W e 11 i n g t o n spodziewany tu ies£ miedzy 12tym i łAtym. Po nadeyściu depeszów z Konstantynop o l a rozchodzi się wieść, iż sprawa Greków tak nagły wzięła obrót, że iey do Kongtessu w W e r o n i e odkładać nie możrsa, lecz że owszem, zaraz za przybyciem doscoynych. Monarchów i pełnomocnych Ministrów, tu w W i e d n i u będzie roztrząsaną. Do powyższey wieśii należy iescze ten przydatek, iż Poetł Angielski przy Porcie, Lord S trangf o r d, odebrał zalecenie, ażeby tu przybył, i bywał, równie iak i -Baron L u t z ów, na obradach pomienioney sprawy dotyczących. Listy od granicy Dalmackiey smutną przynoszą wiadomość, iż zaraza rozlała się także w Epirze i Morei. Wszyscy miełzkańcy J a n i n y opuścili to miasto i błąkaią w okolicy. Wszystkie wyspy Jońskie podlegaią 15Sto* dniowey kwarantanie względnie K orf u. W portach morza Adryatyckiego tern bardziey ZfAirzone zostały wszystkie urządzenia kwarantany, im większem iest niebezpieczeństwo szerzenia się zarazy przez wychodźców, którzy ze wszech stron stałego lądu Greckiego śpieszą tłumnie na wyspy Jońskie, a mianowicie do Za nte. Uf i O e h y.

Dnia 2. Września.

Arcy-X.azeRayner, Hicc-Król Włoch Austryackicb, otrzymał kilku posobnie gońców z W i e d n i a w interesie maiącego eię odbye Kongresu w W e r o n i e , gdzie iuźwielkie 1 w tym celu czynią przygotowania. Niezawodna, iż tam także zjadą Kr« lowie · Neapolitańsfci iSardyński, W. Xiążę Toskański i Xiąię M o d e n y . Według do o K sień z Korfu - pisze DoItrzegacz Austryacki - woyoa w E p i r z e zdfbycjęm warowni S * U ukończona została. Albanczykow, tony warowni tey bromh, był wnukiem Al, Baszy, trzeci syn M u, a

, . .

. ,łffl ce iBsW8 QSi 0 fJzi cPoo ft?dtP * Wgi\\1i1 fr* go w Korfu o o dno wie me dawnupzych · «.<<inko<< handlowych m.ędzy tym kraiem

Z nad granicy Tureckhy dnia z6. Sierpnia, Podług w..Trosodnych wiadomości, było w J a s a c h do dnia i 9. rn. b. spalonych 4,700 domów, «zkodę hczono do 8. nnllmnow piastrow. Pożar ten zacznie. dnia 10. m. b. a dnia .9 trwał ,escze po piwnicach. Ratunek był niepodobny, bo ulic. miasta ,yyłozone tam będąc drzewem me brukiem, paliły się razem z domami. A tak do ognia przez ogień tylko przedzierać a,ę trzeba było. Dzwony kościelne potopiły się niemal wszy«b e Dziesięć osób «raciło życie ofiar, poświęcenia się ratunkowi. Mnóstwo Chrześciiac ze wszech narodów nienagrodzona, poniosło klęskę. N aywięcey żałować trzeba kupców, którzy się dali uwieśdź do powrotu, a którzy niezmierna, ponieśli stratę. Bojarowie także znieczeni; nawet zakopane ich skarby zostały wygrzebane z ziemi. Tylko dom Konsula Austryackiego został ocalony wielkich usiłowań. Wielu mniema, były ukartowane rzeczy, i że Turcy li do Jass łatwowiernych kupców jedynie dla tego, ażeby łupić mogli. _ Gdy dowodzca Turków przybyłzłupamtzJass do Sylistryi, miał Seraskier Selim Bargo

." na . p 0.6 r. t o o. nj m ionem o W . a« , * , ii ł " j «">? upy gą włlłnoi< Sui Barn! Turcy p o róż n i aj J c z e o , o - W

. »"'»«, U U uzi wiem od p <ffiielPlj-d Hz scf.U; 9 .-silĄ%fł;O bbY d i oĆ dżinach opuścili J a s 8 y, z zagrożeniem i£ któryby po ,ym termi,ie pokLI s'ie wtemz S t a m b u ł u do J a e s i witle Drzvczvnia 1« si? do przywrócenia porządku. - P o I 3 r W Jassach od «duszonych janczarów byt podłożony. Horda ta dzika katowała tych którzy do gaszenia ognia ephszyU List z Bi t oglii dnia g. Sierpnia "(któremu porównywać go z wiadomościami zDostrzc gacza Austryachiego wierzyć prawie meno dobna) pi sx €. "od moiego ostatniej listu z dnia 3,. L i p c a' w k t O WPanu donioełem osczęśiiwych wypadkach pod Zi t t u n v okoliczności Grecyi iescze pomyślnieyjy' wzięły obrót. Woysko tureckie które ze bra wszy się w okolicy La r i s s y' znaczne" mi wzmocnione siłami, na nowo zaczepnie działać zaczęło, od d 1 do m b drugi dosczętnie zbite" i ' zniscżons z o . u ł " Niedobitki dostały się w niewole Bvł07ń

- . - -. - --. -

*"toznayduie eię. on między' zabitymif 7 e d C innych między niewolnikami. Od doi, 6 przybywa tu wiele zbieeów, którzy te wi ł . domości przynoszą y 'OJ Menu -dnia rP IVrztsnia, 'Cesarsko- Rossyiski Mi ist« r i Minister Se"kretarz sianu spraw zagranicznych, Hrabia 'Capodistrias, iadący ra urlopem do Eins, przybył onęgciay <io F r a n k f o r t u . W F r a n k fu r c i e zawięzuie się teraz towarzystwo ku wsparciu -Greków, na wzór Stutgardskicgo. Jest także w proitkcie zaciągAienie dla Greków pożyczki, która za dwa lata ma być zwróconą. Królewicz Szwedzki, który dtAa 23. Sierpnia przybył do E i chs t e dt, i tamie z wielką przyimow-aay był uroczystością, wyiechał r» T:Q ; 1 duia 3 1 . Sierpnia wieczorem do Won ach i u m, i e»biadował nszaiutrz u Króla w Nymphenburgu. Dnia 2. m. b. -wyiechał Monarcha z 'N y rn phe n burga do B e r c h t e s g a b e n , 3 Królewicz szwedzki do A u s z p u r g a , zkąd dnia 3. puścił się w dalazą drogę do Sz way ca r y i. Wychodzący w O f f e n b a c h u Dostrzegacz nad Menem i Renem zoetał od .rządu W. Xiecia Heskiego zakazanym, 3 to podobno za to, ii do iedoego 2 swych numerów przyłączył litografo wartą kopią wyszłey w P a ryż u karrykatury, wystawiaiącey "E u r o p ę i g a a " w postaci rak a z róźnemi aiie-gorycznemI figurami.

"F 2 a n c y a.

Z Paryża dnia 4. Września.

Poruszenia woyska wciąż trwaią. Niektóre półki w Lotaryngii i Alzacyi odebrały rozkaz ruszenia ku Pire n c-iora. Koszary w B aj o n o i e zostaią powiększane i nowe zakładane. Rozpusczono tu wieść, ii zakon maltański zamyśla przełożyć na nowo Monarchom na Kongresie swe prawa do władztwa wyspy M a l t Y . Cesarze Austryacki i Rossyieki są bardzo przychylni temu zakonowi, i uważaią go i wyspę Maltę za wał przeciw Turkom. Hrabia Santa Boga, były Sardyńeki

Minister spraw · wewnętrznych, bawiący w Al e n A o o, otrzymał rozkaz, aieby w przeciągu 4% godzin udał Aię pod strażą iednege żandarma do B o u r g e e, i bawił tam do dalszych rozporządzeń. Prosta uwaga uderza tu każdego Z dnia na dzień przybywają wzoaoemy liczbie z H i s z p a n i i wychodźcy, należący do przeciwnego konstytucyi stronnictwa. Gdyby powodzenia powstańców hiszpańskich tak świetne były, j<:k ie niektóre francuzkie maluią gazety, to przyjaciele ich nieobieraiiby do opusczenia kraiu tey pory, w któreyby nowym pochlebiać sobie mogli tryumfem. Hrabina Gothland (Królowa Szwedzka) · przybyła dnia 30. Sierpnia do S t ra sb u rga , zkąd uda się do S z way car y i. W Zurich widzieć się będzie z synem, Xieciem O s kar e m , N astępcą tronu Szwedzkiego.

N owe hiszpańskie Ministerium podać miało Posłowi Francuzkiemu w Madrycie bardzo dobitną notę, którąś tenże niebawnie posłał do Paryża. Miano w niey oświadczyć, że, ieieli kordon zdrowia nie zostanie zwiniętym, przymuszoną będzie H i s zp a n i a uważać to za wypowiedzenie woyny- Zapewniaią nawet, ii wymieniono wyraźny termin, w przeciągi, którego'zwinięcie to ma nastąpić. Ponieważ godność F r a n c y i niedozwala ulegania takiemu peremtorycznemu żądaniu, należy przeto nader ważnych oczekiwać skutków. Jakoż; woyska w więkzey niż dawniey liczbie ciągną ku P i r e n e i o m , a między stoiącemi wzdłuż gór korpusami panuią poruszenia. W P o i t i e r e s odbywaią się "wciąż badania w sprawie Generała B er t o n . Oskarżony B e a u fil s, iedenzdonosicielów, odwołał część swoich zeznań , nie zaparł się iednak, iż należał do związku Kawalerów wolności. Oświadczył między innemi, iż liczba p i ę ć stanowi mak pomawania się między członkami tego zakonu. Tak np. gdy ieden ka poznać pokazaniem dwóch pafcy. - Drugi oskarżony potwierdził takie tylko cześć swoich dawnieyszych zeznań. Powiedział on między innerni: ii celem związku Kawalerów wolności iest, bror>ić Kartę i Króla przeciw zamachom szlachty, ie na czele zwitku Stoją: F o y , S e b a s t i a n i , L a f a y e t t e , Keratry (nie B. Conttant.) Generał AIIix wyznał, ii miał związki z Lafaye t t e m i z A r g e n s o n e m, lecz nie polityczne i t. d. - Generał B e r t o n powiedział między innerni, że co uczynił, uczynił to dla utrzymania Karty Ronstytucyiney, ie nawet nie iest Kawalerem wolności, ie 2 iego wiedzą nie rozdano iadney odezwy, i nie słyszano iadnego innego okrzyku, iak tylko: Niech iyie Karta! którą Królieat obięty. Potem ełuchany był Porucz' .ik W6lfe 1, który po opowiedzeniu wiadomych już sczegółów uięcia B e r t o n a, oświadczył miedzy innerni: ii G r a n d m e u i l zawiadomił go o swoich rozmowach i związkach z LiafayettPTn, i powiedział mu, iż rząd tymczasowy sltładi eię z członków Izby D eputowanych Lafitte, Foy, B. Consłant i Manuel. Świadek Bsudier zeznał, ii był z Grandmeniłem u Lafayetta, ie go dawnie y nieznał , i ie nie rozmawiano o żacin- y wainey rzsczy. Zresz-ą opisał L a fa y e t t a, kko człowieka mogącego mieć 45 - 5 O li t, miiącego czarne wł<>sy i czarne dużAe piesaki Czy to zaś był L a f a y e t t e Ojciec, czy L a fa y e t t e syn, czy kioś iony udaiący Ij3f3 yet ta, tego nitwiedział. Pomiędzy .13. obranymi przysięgłymi znayduie się Aciu Kawalerów orderu S. L u d w i b a rtszid Silachts. Adwokaci wszyscy , wyznaczeni z urzędu. - Głównymi świadkami są 4. N otsryusze lub Adwokaci, J. ku-, piec, 8 -, Oficerów, powiększey części wy£ezych stopni, Podporu(z,nik (czernie iest właściwie?) W6lfel i t. d»

Sprawa Bertona będzie przed 15. m.b, f»>*Mrzygntocą, Jest nadzieia, ii wiele z osób, przez niego uwiedzionych, łagodnieyszą poniosą karę. Cirkawość, iaki obrót weźmie obwiaienie w tey sprawie Generała Lafjyette, - Generał B er ton wyznał: Prawda iż sfałern na czele wyprawy, ale to " l e i wszystko. " Hiszpania.

z Madrytu dnia aB. Sierpnia, Król oświadczył na nowo i)czetiie wyie« chania do S a c e d o n lub do E s kur i a l u , lecz dano mu do zrozumienia, ii obecne okoliczności wcale na to niezezwahią. N ayprzód orakuie woyska do potrztbney eskorty, któreyby strai" osoby iego powierzyć można j powtóre nowi Ministrowie nie są iescze nale * życia obeznani z swemi wydziałami, tak ii nieprzytomność Króla w tey chwili tokby interessow wstrzymała. Zresztą przyrztczono, ze skoro tylko przywróconą będzie spokojjność, co, isk iest nadzieia, wkrótce rastąpi, nic wyiazdowi Króla nie etanie na przeszkodzie. Odiazd dwóch Rossyiskich i dwóch Frar*.

euzkieb gońców z wainemi depeszami, wielkie tu robi wrażenie. Głoszą, ii Generał Villacamp o zb'l na głowę fskeyonistów w górach U o n d y . JI n g l i a.

z Londynu dnia ' 6. Września. Król odbył dwie rady gabinetowe i dawał codziennie posluthanla sw)tn Ministrom, Lordowi Kanclerzowi, Hrabi L i v e r p o o l i Bathurst, Lordowi Sidmoutb, Panom Peęl i Long. Nitprzyzwał on iescze do siebie Pana Canninga, o ktArAm itdnakże powszechnie słychać, ii weydżie do Ministerium i będzie następcą B. L o n - d o n d e r r y, lecą nie poiedzie na Kongres» (Wieczór dzisieyszy rozstrzygnął tę okolicznosc. Pan C a n n i n g mianowany u s t pieiwszym Ministrem. Jedna z gaztt lutty szych nazywa go Ul tta - CaB tlereagh.) Nie zestaie on w dobrem .porozumieniu z Xieciem W e 11 i n g t o n e m , ale wtem lepszem z Hrabim Liverpool. Dziennik the Times wyraża się względem okoliczno* .! hiszpańskich w następującym sposobie: "Przeciwne konstytucyi stronniI et wo w Hiszpanii widząc z rozpaczą, że nie dokaże niczego mocą oręża, chce teraz mocą odezw znisczyć rząd konstyłucyiny-. Margrabia M a t a - F i o r i da wydał odezwę z miasta U r g eJ, z ktorey iasno widać, 'ja_ ka obrońców konstytucyi czeka łaska, gdyby stronnictwo dworstie znowu wygórować rnialo. Zaczyna on w niey od opowiadania Hiszpanom, iż od dnia 9. Marca iSao, dnia, w którym konstytucya znowu przywróconą została, Król Ferdynand znayduie się w niewoli. Złamanie Królewskiey przysięgi usprawiedliwianem iest przezto, że ią przyrnuszony był wykonać. Fałsz to. Jeżeli Ferdy-naod niepochwalał tey przysięgi, mógł się uchyl.ć od iey wykonania nie tylko z bezpieczeństwem, ale i z chwałą. Artykuł pierwszy głosi, iz wszystko znowu ma być przywrócone tak, jak się znaydowało dnia g, Marca 1820. Mocą tego artykułu stany C o r t e s zniesione, a święta inkwizy, . ,,, cya w całey JasnoscI przywrocona. Kuryer utrzymuie, ie próżną sobie pracę zadali Kortezowie Portugalscy, w pisaniu dodatkowych artykułów konstytucyinych dla B r a z y l i i, be ta niezawodnie ogłosi eię niepodległą. Rozmaitewiadomości.

Według prywatnych wiadomości, teatr narodowy Warszawski wielką a może nIe nagrodzoną poniósł etrarę przez zawcześna. śmierć Pana A 1 o y z e g o Ż ó ł k o w s k i e g o , Ittóry z powszechnym mieszkańców War - szawy i wszystkich, co go znali, ialtm, 1» dniu 11. ra. b. iyci« zakońceył.

Za teraznieyszych czasów zawiCsfufa, wę lewarzy siwa przeciw zbytkom, potrzebom wymysłów y m i t. p. choebi czasy same. staiąc się coraz gorszerai, tworzą nieznacznie towarzystwo b i e d y, do którego nareszcie wszjsey chcąc niechcąc przy.stlPić będą musieli. Poseł francuski w L o n d y n i e dał Króle« wiezostwu Duńskiemu, podczas ich taszsże bytności, tak gustownie urządzoną ucztę, iź ieden z dzienników ftao« uzStich umieścił Ią w rzędzie uczt K 1 a s s y c r o y c h. · Valmont de BOlOare opowiada: IZ w Ma d u r a osły bardzo wielkie marą zna * czenie. Jedno z pokuleń indyjskich wyrządza im cześć iako bóstwib i wierzy, iż dusze szlachty przechodzą w osłów; Kasta rządząca; twierdzi nawet, iż iey linia z rodu osłów pochodzi, i dla tego żyie z osłami iak z braćmi. (Dzień. Beri.: "D (r Geetllschifter. ") Nie małe było wszystkich Ministrów tureckich zadziwienie, gdy im tłomacz z gazet francuskich przeturcczczył; " l a t a i ą c a artyllerya cudów dokazywała." Kazali oni niezwłocznie prosić Posła francuskiego o udzielenie im sposobu, za pomocą którego armaty latać mogą.

Hiszpańskie talary Z roku 16'$4 Kto sczególoiey lubi paść swe oczy wido.

kiem worka brzęczącemi talarami napełnioneg o, temu też sczególniey spodoba się napis na hiszpańskich talarach (Duros) z r. ibLUnus non sufficit (Nie doić na iednym) Lecz przypatrując się uważniey pięt, u p o l strzeże na talarze obie półkule ziemi/ nad tem, koronę królewską i m O c n y s ł u p mi d obiema, wtenczas z napisu tego wykrywacie dawne dumy hiszpańsliey przysłowie: "i eden świat dla nas za mało.« - przecież" rzuciwezy okiem na A m e ryk ę , <<idziemy dziś ukochanych wychowańców, prsviie zupełnie od maIlI ojczyzny oderwanych»