GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1822.11.20 Nr93

Wielkiego

Xiestwa OZNANSK

I E G O.

Nakładem DrukarniN adworney W. D e c ker a i spółki. -Redaktor: AssessorRaabski.

Nro. 93, W Srodę dnia 20. Listopada

1 "'22.

WIADOMOŚCI KRAIOWE.

Z Poznania dnia if3. Listopada.

Monarcha, który w szczęściu swoich ludów ewoit wł-sie znayduie; co tiie szuka »ławy, kt >m plemieniu ludzkiemu zagładę niesie; Hor> go s* r' e brzydzi się krwawym wawrzynem; II r< go naywfęksyem Marariem, naywickszą rsztrn pychą, podbiiać serca swych ludów, a pierwszym poświęceń «ego celtm: być I.r>wdziwy«n i h oycf m i od nich sztrztKe locha ym; Monarcha ten, N a y i a - śnieyszy FRYDERYK WILHELM, Król Pruski, Han Nasz Naymiłoś c i w s z y , «ym zawsze w witJkim swym »»wodzi* hołdując zasadom, zakończył w dniu jfctyuł m. b. dwudziesty pi"'ry rok swoiego odwszystkich błogosławionego panowani». - · Szczęśliwy ten wypadek, - powszechne ludu święto na c ałty przestrzeni Monarchii Pruskity, obchodzony tu był w dniu niedzielnym, 17. III. b., z nayokazalszą uroczy« stością, taką dzień tak pamiętny uczcić można, z naywiększem serc wszystkich mieszkańców wylaniem, do którego tak dobry Monar, ha niezaprzeczone ma prawo. Publiczny obchj d dria tego zaczął eię wielką paradą woyska tuteyezego w obecności JO. Xiąię-ia Namitet' ika i J ey Krótewiczoskiey Mci, Xię£ut y L u d w i ki Pruskiey, dosioyney Jego Małżonki. Znajdowały się na niey wszystkie Władze eyivilne prowiocyi i miasta i mnóstwo ludu. Wśród gromu dział przeciągało v.-oyeko po rozległym placu mustry, poczem zabrzmiało potrzjkroć z zapałem powtarzane skowe nabożeństwo w kości<<1e ewanjdickim r3 G r o b li. O samt y godzinie ł 8 te y zaczęło *ię naboi« ńst<io W kościile parafialnym, w obecności Xie?!4i Jmć Nami- stnikestwa, i wszystkich Naczfcloik o w Władz cywiln>ch i woyskuwych. Obszrrny i wspat'iaiy ten przybytek Pański, napełniony był ludem wszelkiego stsnu, niosącym naygorętsze modły do Króla Królów o przedłużenie naydroższych dni dobrego Monarchy, W, JXiadz Gote z y c z e w s ki, Kanonik Katedralny, celebrował Mszą S" po którey JŁV. Hrabia G 0r z e ń s ki, Arcybiskup Poznański i GnieznińsU, w assystentyi wszystkich Prałatów i Kanoników i wszystk.cgo Duchowieństwa mieyscowego, zai-tobowai himo pochwalny: Te Deurn laudamus, który z naywiększą uroczystością odśpit wanym został. - Jey Królewiczoska Mość, Xicina Lu d wi K a, ozoaczaiąc dzień ten dobroczynnością, prawdziwie w duchu dobroczynnego Monarchy, kazała ubóetwo mieyscoive, pomnożone do 300 osób ubóstwem zpobliższey okolicy, uraczyć hoynym obiadtm, przez który i nayuboższego poddanego N. Fryderyka W i l h e l m a zrobiła uczestnikiem powszechney radości, iaka w dniu tym wszystkich ożywiała, - W kasynie był obiad, na którym liczne grono członków tfgo towarzystwa było zgromadzone. - Na wieczór całe miasto gustownie oświecono. Ratusz i portil pałacu Xiestwa J mć N amitstnikoetwa, rzęsistym iaś-iały ogniem. - Równie świetny ia* liczny bal, dany przez JO.Xiążęcia Namiestnika, zakończył uroczystość tego błogiego dla wszystkich święta. Znaydowało się na tym bJIH wysokie Duchowieństwo, Generałowie, całe grono Oficerów, wyżsi i niżsi urzędnicy, wielu Obywateli szlachty i miasta tuteyszego, ogółem kilka set osób, a nay większa wesołość i cadość ożywiała wszystkie umysły; aż. do

poranku trwały aabawy tańca. Gdy przy wieczerzy JO. X,ąźę Namiestnik wniósł tosst za zdrowie N. Króla, słowa i życzenia Jego stały się ied.ićm powszechnych uczuć wy« raźtni tm.

Z Berlina dnia fi< Listopada.

Jubiltusz cielnego panowania N. Króla Jmci obihodzoi.y był w piątek, iako w dzień poprzedzający samęż uroczystość, w dnóch tuteyezych Gymnaziach. De'putacya «Magistratu i reprezentantów miasta wydała program obchodzenia w dniu iutrzeyezym uroczystości 2 5ietnego jubileuszu panowania N. Króla J mci. J tg o Exccllencya rzeczyivisty taycy Minister stanu, Baron Stein voa Alteastein, powrócił tu z Lipska.

WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

KRÓLESTWO POLSKIE.

Z Warszawy d. 12. Listopada.

Wypis z Protokółu Sekretaryatu Stanu Królestwa Polskiego.

Z Boiey łaski, My Alexander 1«, Cesarz wszech Rossy i, Król Polski, etc. Chcąc uznać znakomity talent Jmci Pani Maryi Szymanowskiey, oraz udzielić J ey szczególny dowód Królewskiey N aszey życzliwości, postanowiliśmy i stanowiemy , co następuie: Wspomniona Jmci Pani Marya S z y m a n o w s k a mianowaną zoetaie pierwszą fortepianistką N N . Ceearzowych Jmci. - Dan w Wiedniu dnia yl. Września 182 a r.

(podp.)

Alexander.

rafialayra S. Krzyża XX. Missyonarzy obrządek poświectnia na Biskupstwo Th "'umaceńskie in partibus kfidelium J W. JX. Mi kołaia Me n ugi e w icza, Prałata, Kustosza Metropolitakego Warszawskiego. Obrządek konstkracyi sprawował JW. JX. Sz cze p a o H 0ł o w c z y c, Ari.y - Biskup Warszawski, Prymas Królestwa'" wspólkonsekratorami zaś byli JW. JX. Jan Paweł W oronicz, Biskup Krakowski, Senator Królestwa, i JW. JX.

J ó z e f K o ź m i a n, Biskup Karystenski, Suffragan Lub<lski i t. d. - Tegoż dnia JW. JX. Arcybiskup Prymas, wywiązuiąc swego Ssuffragaua, dawał dla niego i assystuiących do obrządku wielki obiad. Rommissya Rządowa Sprawiedliwości o bwieściła, źe czynność pierwiastkowey regubcyi hypotek, w Województwach Augustóweliem i Płockiem, rudzki rozpoznawania aktówteyźe regulacyi, przez wyznaczone w tym «elu Kommissyc Hypoteczne iu£ ukończoną została, źe zatem oznaczony postanowiony ezas trzymiesięczny do odwołania się od deeyzyi rzeczonych Kommissyi Hypotecznych, w materyi pierwiastkowey regulacyi hypotek wydanych, od daty obwieszczenia ninieyszego rachować się zaczyna. Po przykmnych dniach tegoroczney iesieni, mieliśmy dwa lekkie mrozy; nastąpiła.po aich słota, a nareszcie wczoraysze 7 stopni mrozu sprawdziły dawne gospodarskie przysłowie o dniu S. Marcina i pomroziły fiiałki, które po wielu gazetach i dziennikach kwitnęły. Dziś marny stopni 10. (Korrespondent.)

RZECZPOSPOLITA KRAKOWSKA.

Z Krakowa dnia 12. Listopad*.

W niedzielę odbył się tu ob«hód ślubny młodego Z bro is włościanina z Kro wo drz y, wsi pisedmieiciawey Krakowa, i Ia.zeia

.969uroczystość weselna. Chodził on do szkół krakowskich, skończy! pięć khss licealnych z dobreini zakbmi i wróciwszy z własney woli do swego stanu, pokochał piękna, córkę sąsiada, dla którey miłości, poiednał się ze stroiem wieyskim, i dziś uszczęśliwiony, błogosławi swoiey zagrodzie; iest furmanem, l przy potrzeboey nauce, którą posiada, ido» brych obyczaiach, zyska łatwo zaufanie pierwszych domó%v kupieckich. Rodzice państwa młodychroaiąsię dobrze. Wiele osób z ukontentowaniem przypatrywało się tey nkwiotiey uczcie t zabawie poczciwych Krowodrzanów i Ło bzowianów, połączonych sąsiedztwem i krew"'eństwem. Pan młody, swoim rozsątlkiem, przez miłość własnego star>u, mim@ tego, źe mógł przy dalszem uczęszczaniu na nauki, postąpić wyżey, dał piękny z siebie przykład wielu rodzicom, którzy zrobiwszy maiątek na uczciwym przemyśle, wstydzą się swoich synów poświęcać temu zawodowi, i chcą z nich mieć za czaeem gołych półpanków.

WŁOCHY.

Dnia 4. Listopada.

Według obwieszczenia Municypakości w We r o n i e, mieli tamie przybyć Król Jrnć Sardy ński w dniu 31. Paźdzkrnika przez bramę Bresciańską, a Igo Listopada Król J mć N eapolitański bramą "Mantuańską. Dostoyni Monarchowie, Xiąźęta i inne znakomite osoby, przyimować będą pierwszego przy C r o - c e b i a n c a ,3drug i e g o p rzy S t. L u c i a , Kongres rrrore przedłuży się a£ do roku następującego. Mówią, źe Król J mć Pruski opuści iutrow*ro!! < uda' f * w P *** do Kr y mu y » « l N e ap o l u. N. Pan raczył drogę swey podróźy tymcaasowo w tym sposobie ustanowić, ii udaiąc się przez M a n t u ę, B o n o n i ą, AoJtepę i Loretto? ugo w Rzymie sta« dnia ig, a potem a2. do N e a p o l u przybędzie, gdzie zabawi do 30, i przez rerrac i n ę znowu wróci do Hz y m u , gdzie sf>E"'wszy a. Grudnia, do 6. pozostanie, a potem przez Spoletto i Arezzo do Fior e n c y i poiedzie. W tern mieście zamyśla N. Pan aż do 14." pozostać, a poićm 15. w B o n o n i i , 16. w P a r m i e , a 17. z n o wu w Weronie stanąć. Jak długo N. Pan w We r o n i e bawić zechce, zdaie eię leszcze rzecz- niepewna" m iemaia, iedoak powszech - je, iż w pierwszych dniach miesiąca S tycznia do ewe.y etolicy powród. Cesarz A l e x a n d e r oględute wszelkie «- obliwości w We r o n i e, nawet budynek nieozdobny , w którym zamieszkiwał L u d w i k X V I I I, w czasie wygnania, n b by ł przepom bny. Mówią, £e Cesarz Rossyiski odprawi podrot do M e d y u U n u, parę dni um zabawi i oba:« mu Ministrowi, itory do kongresu nitna/eiy, da!>- słuchanie. Dnia 27. odbyła się wielka cbrada w przyto mn e ś« i Xię - i« W * 11 i g t o n a . P o d o b n o pyuiiie względu rn tief'" l ie< 1* woysk z Państw Neapolu ,ńskich, roz:,Kz\ grib>i era zostało.

" Podczas dstati iego wjbuibu We z u w i usza rozlałasię I» WJ wroziu»i<y h kierunkach; d« - strumienie płynęły kuR e z y n a, itden ku' 111 al a n o, a inity jaszcze ku b u s c o trec a tf, Kamienie o pol mili ulatywały, a na Neapol w oocy z «3. na 24., tudzież 24.

przez cały dzień padał tak wielki dtsz z popiołu, iż dla zasłonif-ni» się od nit go, z deazczochronami po mieście chodzono. v\ «dług pewnych doniesień, aż do 25. w pisłudi it, lawa zniszczyła około t20 mórg gruntu i 4ry domy. H OŁŁANUTA.

Z Amsterdamu d. <l. Listopada.

Na naszym targu pienięiuym witki ruvb

panuie! Sztafeta za sztafetą przybiega z Pary ż a, a każdty nowf to warzy olą pogłoski. Mówią o g r ża/ych oicbezpie cz« nstwadi, w w których się Król HisZi>ańi>ki znaj dował, o zerwaniu Kongrcssu, o z"'dsoiu przez Ros', gyą wynagrodzti ia kosztów, o gotowości de boiu fraocuzkitgo woyska obserwa, yinego i t. d- Skutki pok; .z»ły się na politycznym barometrze, gieł <zie. Hiszpańskie, Meape. utaicie, Austryackie fundusze, a mianowide pierwsze bard/o znacznie siadły. Wszy. eikit. te pogłoski grmhnęły za przybyiem w dniu 4. rn. b. nadzwyczaynego gońca do Posła A- gulskiego z P a ryż a, którego tenże zaraz tey eamey nocy do W e r o n y n»powrót wyprawił,

.PAAsTwo OiTOMAiisKib Podług doniesień z Nato lii, do wiadomey klęski Turków pod T r e b i z o n d ą, przyczynił się szczegoiniey zdradą S e l i m Hasz» E r z e r u m, na czele 20,000 wo.yska. Wypowiedziawszy poprzedjiczo posłuszeństwo Porcie, w skutek umowy taiemfieyvz Królewiczem Perskim; pt siał on do B?szy Rh eze b a, który przeciwko niemu i Persom z 0gromnem woyskiem nadciągł, piemo, w kiórew oświadczył poddacie się na łaskę i połączenie przeciw wspólnemu nitprzyiaci« I»wjr. Rhezf-b Bisza niedowierzając rzet*lności swoiego prze ci Worka, wysłał goiica z zapytani; m do K oj ss ta o ty OOp > l .r, czy m.» to przyiąć lub ?tiep H a l e t E fft o d i, teraidiey>zy f »»ryt Suita'a, u/ył cale y mocy swoiego wpływu i>a wyj-d ie a m n e s t y i te naM bu tow iknui. Zaledwie Se-Inm ii orrzym ł przez R h e z e b a, połączył z l itn natychmiast Sunie woyeko, którego tak dabce potrafi! złu.izić, ie lubo pełen podey. rzeri, postanowił udirzyć na Persnw. PerSOWIe na początku biuvy zaczęli niby pierz«bać, Ucz muz SeIIm zrzuca maskę obłu; prz d. Nioweza* powstała krwawa TZIZ, w którey woysfco rureckie wzięte we dwa @gnie, do szizętu prawie wytępione został0 4 , bo ledwie juoti r,r dobitkow potrafiło u' iknąć śmi< rei. I t U> ic szczęsna okoliczność była przyczyną, że Dywan wysbł natychmiast depmaryą do Królewicza Perskiego, z mocą zawdrtia pokoiu.

Znad granicy Tureckiey d. 31. Paźdż.

D o B e l g r a d u nadeszły wiadomości w g d. i z okolic Laryeey, według których C h u r s z y d Basza zlecił «wym Bejom 1 podwładnyui dowódzem, ażeby weszli w ukła. dy z dowódzcami Greckimi wTeesalii i E i . i r s e o zawitszenie broni. Poprzednio ieszcze przed tym krokiem, rozniosła sie. wieść w Laryesie, ze Turcy wEpirze świeio pobici zostali.

Wfdług urzędowego donieaienia adminietracyi w H y d r a o zdarzeniach w odnodze N4poU di Romania aż do ao. Wrześnią, turcy mieli oeobliwiey zamiar zdobyć S p e z z i a , i zamek w N a p o l i żywnością opatrzyć. Obydwa układy odwagą Greków zniweczooe zostvły. W potyczce tnorskiey, palrt.k gretki takie zamieszanie zrządził w flittcie tureckiey, iż turcy na wszyekie strony pi rzchali. Z Saloniki odebrano wprost wiadomość, według ktort-v Abdulah B sza Saloniki dnia 5. Października zniknął. Przyczyna ttgo niewiadoma. Cała A t t i k a , L i wad y a , A e t o l i a , AK arII a ti i > i tały P e l o p o n e z zost<ią «tnoiy Greków. Odysseusz broni Ttrmo iil ów , gdzie drugi raz C h u r s z y d]l Baszę zwyciężył, gdy tenże ważny ten przesmyk powtórnie w fcouo ludzi zdobyć usiłował. Picertas broni międzymorza ko

9 ? .

. 1ryntskiego; Mauro Corda to «toJ w At asr nanll, Ipsylanty w Atenach.

F R A N C Y A.

Z Paryża dnia 6. L istop ad«.

Poeeł Angitlski otrzymał znowu wczoray nadzwyczaynego gońra Z W e r o n y , który razem i dla wielu innych Posłów zagranicznych przywiózł depesze. Osnowa ich ma być nader ważna. O północy musiał ju£ znowu oniec Powrotem do Werony rus z a c

K ons ty tucy O nie ta zawiera wyiątek lie t u, według którego Poseł Portugalski w L o n d y n i e, z polecenia rządu swoiego proSIC mI3ł Pana C . k a n n log o ategoryczne « A d c z e n e -, lakby się An g l i a wzięła w PAypadku zagrożenia niepodległości P o r . u8 * 1 " praez św.ęte przymierze. Na co Pan Canning miał mu dać tę zaspokaiaiącą odpowiedź: ii Anglia nie dopuści nigdy napastowania Port uga lii z powodu zdań iey politycznych. x. V i II a n u e v a , teraznieyszy Minister Hiszpański przy stolicy świętey, ieSt iedr. ym z nayświatleyszych Duchownych. Jako ieden z naycelnieyszych członków Kort e« Z ów, którzy kooetytucyą Kadyxsfca układali, był po powrocie Króla prześladowanym, siedział półtora roku w więzieniu, a potem za wyrokiem sądowym zamknięty był w klasztorze, z którego dopiero po przywróceniu Kortezów w roku 1820 został wypuszczony i przez prowincyą Wal e n c y ą. z którey iest rodem, Deputowanym Kortezow mianowany. Doia 3. wykonał Królowi Pan B l a c a t przysięgę iako pierwszy Szambelan. Generał Prruc * * ik, Hrabia B r i o a, roz« «tał się Z tym światem,