GAZETA
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1822.11.27 Nr95
Czas czytania: ok. 17 min.Wielkiego
ZNANSKIEGo.
Xiestwa
N akładem Drukarni N ad worney W. D e c ker a i spółki. - Redaktor: Assessor R a a b s K i.
j,i , , i . e. Nro, 95\ - W Srodę dnia 27. Listopada 1822,
WIADOMOŚCI KRAIOWE.
Z Berlina dnia 23. Listopada.
N. Król Jmć raczył brati Józefa, Franc i s z k a , S t a n i s ł a w a , T e o d o r a i Alfreda MycieIskich w vv. Xiestwie Poznańskiem, zaszczycić godnością, Hrabiów.
WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.
KRÓLESTWO POLSKIE.
Z Warszawy d. ij>. Listopada.
N a publicztiem posiedzeniu Towarzystwa Królewsk. Warsz. Przyiaciół nauk w przyszły Poniedziałek: i) Prezes Towarzystwa zagai posiedzenie; a) Scholastyk Metrop. Warsz. Professor uoiw. Król. Warsz. X. Xawery Szaniawski czytać będzie: »Rys iy<\» i prac ś. p. M a r c e lla B a c c i a r e ł J e g o. H 3) Prof« seor u iw. Król. Warsz. Jan Mile rozpruwę własna, obeymuiącą opieanit nowe
go apparatu iego wynalazku do wydania wielkiego etopnia ciepła służyć maiącego. 4) Professor uniw. Król. Warsz. Kazimierz B r o d z i ń s k i rozprawę własną o Satyrze.
Grecy przybyli do Warszawy, są przedmiotem powezeclmey ciekawości. Są oni z różnych prowincyi greckich, i maią odzież" rozmaitą, to ieet czyści ubiorów tureckich, węgierskich, multańsIuch i t. p.; powiększey części ci nieszczęśliwi wędrownicy przymuszeni byli opuścić swoie rodziny. Jeden z nich umie dobrze mówić po polsku. - Dnia 16. m. b. przybyli takie z O d e s s y do naszey stolicy, przeieźdfaiący dway młodzi greccy X-ąźęta, Alexander Dymitty i'feofau Morussi.
Numer 1. nowego dzieła: Pustelni/i Londyński r ulicy Pikadilli, przez K o n s t a n t ego Sztf K a wydawany, wyszedł z druku. Numer (en zawiera: "Rzut <>ki na ih3rakter Auglików; haodel na iouy w Anglii, iwyłątek zirajedyiLordaBirona Kaim." Dołą przybył-do ślubu i iu£ się w kcśriele yrray30. czonym itst przytóm inny rod za y pisma: 'w. Wchodzę nakoit c pomtmowol-rie do Pszczółka E:irop eyskat mieszczący rozm ite kościoła, chxąc być obecnym przy 3KMe nieartykuły, z których przytaczamy następuiący: znajomych zaślubin; iakLi moie było podziMa ci ty L a e n i b e r g, sławny astrolog w wie nie , kiedym się u yr z ł w zbiorze kilkuE u r o p i e, zapowiada na rok i<8 2 2 i 9J zimę dziesiąt samych naypowai; ity"'zych starców.
sak łęgtj, iak padobney od 50 lat nikt niepa- Wiek ich ifich ponurość, dods wała-świąt) ni mięta. W tym względzie wydał okólnik do tern większey powagi; z lawało mi się z pe« wszystkich władz admioistracyinych, biór, wnością, iakbym znaydował się .potniętizy instytutów, teatrów, szkół publicznych i t. d. aniołami. Po nieiakity chwili moiego weis P ary ż u, przestrzegaiąc, aby zawczasu wnętrznego uniesienia, iękliwe-organy udeprzysposobiono się w drzewo JIMb węgle, rzyłynnoie ucho; wciągu ich przygrywania, Przepowiedzenie to nadzwyczayrie uczyniło Pan miody, i031etni starzec, przystąpił do wrażenie w P a ryż u . Ubodzy kupuią trae - wielkiego ołtarza, a wsparty rr5I kiiu, podał wibi drewniane (les sabote) z takim pośpie- r"'kę 7gciolttsiiey Parmie S. . . . ..»"., swoiey Me chem, iż kupcy dostarczyć im nawet niemo- rzeczoney. Ob ie bladą okryci siwiz-ą, cięgą. Ministerya i iustytuta przysposobiły się żkąiuż i przytłumioną swoią wymową, szczew drzewo. Rozmaite teatra, a szczególniey ize wymawiali słowa przysięgi wzaiemney La Porte S t. Martin, maią iuż takie zna- wierności, puczem również 9 6* iolet >i KaCTY zasób drzewa. (Zdałoby się, aby i te- płan, Phban tameczny, powiązaniem rąk atr Warszawski przez wzgląd na słuchaczów nowych małżonków zakończył ten szanowny i artystów, także miał piece.- Kuryer.) obrzęd. W.y»aedłszy z kościoła, starałem W W. .. .pewna córka napominana przez się zapoznać, a,zarazem powinszować Panu matkę, tyle się zapomniała, iż matkę chciała młodemu dzinieyszego związku, przy tern uderzyć; wteyie chwili, gdy wyciągnęła rękę istotoiey o iego wieku wywiedzieć prawdy? na uderzenie, została naruszoną paraliżem iakoż po krótkiem rnoiem zagadnieniu w nawtężrękę! (WiadomośćprawdnwaOfKuryer] stępuiący sposób zaspokoić rmią ciekawość Kuryer zawiera conastępuie: List z po- nieomieszk»ł, i tak: ""Lat (pawiadaj miałem eztyodebrany, a pisany doia 5. b. T.; "W 60 z okładem, iak z pierwssą żoną nieboszdniu wczorayszym przeieżdżaiąc około kościo czka pobrałem się. Lat 30 z nią przeżył-, m, la parafialnego B.... w Wojew. Sandomier- a kilkoro wydawszy mi dzieci, od lat l-stu ikiein, dała misie spostrzedz kolasa od wie- do nitbiesliey przeniosła się clnv;ły, '"' - czney starości. Kazałem na ten widok stanąć Sądząc przeto, iż fenomen takowy godny bę1 co prędzey pobiegłem dowiedzieć się, coby dzie wiadomości, umyśliłem go dla tego weiten ekwipaż miał znaczyć, iaki pomyśltłtm łey swey opisać osnowie. - F, K., Obywasobie za czasów ch>ba B a t o r e g o mógł być teł Województwa Sandomierskiego." w używaniu. Zdięty ciekawością, oglądałem RZECZPOSPOLITA KRAKOWSKA. szczegóły tey poważney budowy, gdzie pod JZ Arakowa dnia 20. Listopada * rdzą i odwieczną pleśnią znalazłem iuż przy- Już wysz dł z druku uniwersał Senatu tarte znaki liczbowe, wyraźaiące rok 1701. Rządzącego Rzeczypospolitey Krakowskiey Zapytany służący, w stroiu Pajuckim, od te- do obywteli, deputowanych na tegoroczny goż poiazdu, iakby Pan iego się nazywał i teym, rozpoczynający się z. Grudnia, który, coby tu w godzinach poobiednich perabhł? po wyszczególnieniu czynności dopełnić się odpowiedział, iż Pan iego nazywa się W....«.., maiących na raeczocem zgromadzeniu Rep rej kiwać bidzie Sei, <!t uwiadomienia o postanowieniach waszych, opartych, iak się spodziewać należy, na miłości debra publiezingo, gorliwości obywatelekity i gruntowney znajomości położenia" diakiem się nasz kr;iy znayduie."
R O S S Y A.
Z Odessy d. 22. Października,Podług wiadomości okrętowych z K o ns t a n t y n o p o l a dnia g. m. b., wielka flotta turecka powrócić miała z swt y wyprawy prze,ci» Grekom do D a r d a n e Mów w bardzc nędznym stanie. W Ł O C H T.Dnia 10. Listopada.
Listy 2 W e r o n y dnia 7. m. b donoszą: Onegday był u Cesarza Austryackiego świetny bal, oa którym znaydowali się dostoyni Monarchowie" grono dyplomatyczne i szlacht* tuteysza. Trwał on od 7. godziny wierzorney blisko do północy.. Pan C h a t e a u b r i a n d prosić miał o odwołanie go od Kongrtseu Werońskiego. Listy z Ankony. dnia a. dunotzą-: "Deputiacya- grecka z M o r e i r na ktÓFły czele znayduie się Hrabia Jędrzey Mi tara, a która ma zlecenie, prosić Monarchów chrześciiańskich w We r o n i e o pomoc, otrzymała paszporta d o '" W e r o n y , lecz wolno iey podobno zbliżyć się. tylko na pół mili ku temu miastu Koogressowtmu. Grecy nową wtem znsyduią nadzicię, ii N. Cesarz Rossyiski przywołał do We r o n y kilku dyplomatów, obeznanych z intereesami wscbodniemi, mianowicie PP. Italińskiego, Fon tona i t. d." Listy z A n k o n y donoszą, że i Oyciec S.
niepozwala więcey wyszły m z R o s s y i Grekom puszczania się ztamtąd do M o r e i, dla walczenia za wiarę chrześcijańską. Matą oni znowu do Wen e c y i wracać, ale i tam meiepsze czeka ich przyjęcie. 9
NIBERŁANDY.
Z Bruxelli dnia 13. Listopada.
Dnia lo.nub. przebiegło tędy 6ciu gońców kupieckich z Paryża do Amsterdamu, a 7my biegł z Amsterdamu do Paryża. F' R A N C Y A.
Z Paryża dnia 13. Listopada.
pJ'eden z dzienników tuteyszych zapewni«, ii Xiąię B o u rb o n dowodzić będzie woyskiem obserwacyinem pod nacztlnem dowództwem Xiaiccia A n g o u l e m e . Dwa półki załogi tuteyszey pociągną Jeszcze do- woyska obserwacyinego. \ Generałowie Picot, Curi al, Vence, Va s s e r o t, wyieidźaią do woyska obserwacyinego, które, mianowicie pod B a i o n n ą, codziennie w strzelaniu się ćwiczy. Przed kilku dniami kazano dywizyi tameczney ruszyć w pochód na próbę, z bronią i sprzętarni.. J uL żołnierz rozumiał, ii będzie przebywał granicę hiszpańską. Niech zYie KrólI krzyknęli wszyscy, , ożywieni chęcią ruezenia czerń prędzey w pochód, aby tylko mieć przyjemność zmierzenia się z KOII-stytucyinemi i odniesienia nad nimi zwyciężtwa. Papiery wciąż spadaią. Jedna z gazet mówi: "Dosyć trudno byłoby, oznaczyć: czyli pogłoski względem wypowiedzenia H i - s z p a n i i woyny są przyczyną tak nagłego spadania papierów, lub to spadanie dało powód do owych wieści. '" Zakładaią z wielkim pośpiechem linią telegraficzną między Paryżem i Bajonną. Przybył tu Xiążę T a 11 e y r a n d i miał u Króla prywatne posłuchanie. W iednym dniu i w przeciągu 4. godzin wyprawiono tu ztąd 27. gońców kupieckich do Anglii i do Niderlandów. N isz Minister spraw zagranicznych opuścić ma W e r o n ę dnia 15. ni. b. Poseł hiszpański przy tuteyszym dworze, wyprawił Pana N u n n e z, byłego Adjutant* Generała Riego, gońcem do Madrytu.
Taktyka Pana VUlele.
Dziennik wychodzący» N a n t e s donosi, jż dnia 5. m. b. o godzinie 6. wieezorney znaleziono na progu mieszkalnego pokoju Kroi. Prokuratora Pana B e r n a r d, piękney roboty sztylet z przedniey stali z rękojeścią z hebanowego drzewa. Na kilka minut wprzódy widzieli sąsiedzi iakiegoś nieznaiomego wchodzącego i wychodzącego. J eden z dzienników tuteyszych udaie, xi ma świeżuteńkie wiadomości z wysp Jońskich, podług których miałoby się znowu źle powodzić Grekom. W B o r d e a u x biegała pogłoska o przybyciu tam Q u e s a d y dnia 6. wieczorem. Rojaliści staraią się wpzelkiemi sposoby, ażeby Panów: Manuel, Lafayette i 1>. C o t i s t a n t, nie obrano znowu Deputowanymi. Gzy się to uda, wkrótce zobaczemy. U pewniaią, iż X. P r a d t z»daie sobie wiele pracy, aby zostać Deputowanym. Kilku przyiaciół Generała C a n u e l, którego naygłównieyszym był przeciwnikiem niegdyś Minister D e c a z e s, stafaią się nayusibiey, aby w którymkolwiek z departamentów południowych został obranym. PanCassati przywiózł zEgip tu wiele starożytności do tey stolicy, szczególniejszetai są trzy rękopisma na korze papyrowey; dwa pisane są w ięzyku greckim, a ieden grecko-egipskim. J eden z nich «6 stopy długi, a 10. szeroki, zamyka w sobie umowę kupna i przedaży, zawartą na 113 lat przed narodzeniem Chrystusa pod P t o l o - inpuezem Soterem. O podobnym rękoniśmie doniósł przed kilku laty E o e k h w B e r l i n i e . Jest ieszcze czwarty rękopism z hieroglifami i rysunkami; inne zawieraią ułamki łacińskie. I t«go lata wiele tu budowano. Pomimo to, mieszkania są drogie i coraz droższe. N i wet na przedmieściu M a r a i s nie są już t<1< tanie iak bywały, Tylko dzielriicq Pala i e Royal, można wyłalzyć od tego. Wziąwszy sklepy i dolne pomieszkania, reszta, toiest, pierwsze, drugie i trzecie piętra są bardzo tanie, ponieważ ci,jCO w nich mieszkać zwykli, nie naylepszą maią sławę.
HISZPANIA.
Z nad granicy HiszPańskiey d. 4. Li stop.
Dzienniki rojslistoskie i konstytucyine, każdy na swą korzyść, opisuią zaszłe dwa stanowcze spotkania w dolinie L o s a r c o s pod L o g r o g n o w N a war z e i pod T o r a w K a t a lon i i; co do głównego wypadku zgadzaią się iednak na iedao, iż rojaliści w obu zayściach przegrali. Rigencya w U r g e l u przyięła nazwisko Regtncyi Hiszpańskiey.
Miasto U r g e l zagrożone iest natarciem konstytucyjnych" a Regencya zabiera się do opuszczenia g o, ponieważ nawet dowodzcy woyska wiary nie maią ochoty bronić tego miasta przeciw iakowey napaści. Regencya wydała ustawę, przepisującą sposoby napełnienia skarbu Królewskiego. Artykuł loty etanowi zabranie i rozprzedanie dóbr konetytucyonistów. Dziennik Urgeiski pisze: Dwa są miasta nazwiskiem Ca stelfolI it. Zdobyte przez Generała Mina z przyimkiem de N oya, iest tylko obwarowaną skałą, góruiącą nad przesmykiem i gościńcem z C a l a f do T o r a i P o n e, zresztą zaś nic nieznaczy . W arownia C a s l e 11 f o 11 i t leży nad L o b r e g a t , i wciąż a agfrd uie się w posiadaniu Rojali£tów.
Gazeta U rgelska odwołuis śmierć Generała T o r r ij os. Dnia a6. z. m. przyszło 80. ułanów z Urgelu do Puicerda. Wsysko wiary liczyło dnia 30. w P u i c e r d a tylkp 4 da 500 ludzi.
Kolumna woyska dowództwa Generał« Z a reo deI Valle wArragonii, poszła była do Nawarry, w zamiarze odparcia pista posunął się aż do Gin c a, i opanował miasto Bal bas tro wArragonii. Z Madrytu dnia 7. Listopada.
Król posłał Króiowi Szwedzkiemu order złotego runa. Królowa Jeyrać prawie zupełnie znowu wyz drowi * ła. Generał R i e g o przebył tu i wykonał przysięgę na posiedzeniu Kortezów. Sfychać, iż Generał M o r i 11 o zastrzelił się iedac do Madrytu. Podług innych wiadomości spodziewany tu iest kaźdey chwili. Poseł Angielski A' C o u r t miewa częste i długie rpzmowy z naszymi Ministrami. Dnia 4. był tu Generał Z a r c o i otrzymał instrukcye iako Poseł przy dworze Lon dyńekini. Następcą iego w dowództwie w A rr a go ni i mianowany iest Generał Vel a sc o, Kottezowie mianowali na dzisieyszem posiedzeniu nowego Prezesa, Wice-Prezesa -i iednego z 4. Sekretarzy. Xiązędel Par<fue, zwany hiszpańskim L a fa y e t t e m, mianowany Prezesem większością 78 głosów. X. Velasco, Pleban Madrytski, mianowany Wice-Prezesem większością 78. głosów. Jest to ieden z naygorliwszych patryotów. Pan G r a s e s, Półkownik artyllervi, ieden z bohatyrów wyspy L e o n, Prezes Kommissyi ivoienney w Kcrtezach, mianowany większością. 75. głosów Sekretarzem. Kortezowie uchwalili wszystkie nadzwyczajne zasiłki, iakich. Ministrowie żądali. W stolicy tuteyszey naywiększa parmie spokoyność. Płeć piękna ze wszech stanów skubie szarpie dla ranionych obrońców oy· czyzny.
Xiążę Santo-Mauro zostaie pod mocną strażą. Xiążę I n fa n t a d o dostał się Ezczęśliwie do Anglii, a Margrabia Casa-Sarria do Gibraltaru.
Z rozkazu rządu aresztowano bardzo wiele osób W Maho* na wyspie Minoren. Zuayduią się między niemi W. Rlądzca, N amiestnik Królewski, i 3. Adjutauci.
Z pomiędzy byłych Ministrów sam tyjko M o s c o s o nie aaltży do liczby oskarżonych.
BRAZYLIA i PORTUGALIA.
Oto iest dokończenie manifestu: "Aże by świat iaśnie był przekonany o tern, co tu twierdziłem, chcieymy rozebrać następuiące czynności: Stany IJ zbońs U e pogardzając tą naywaźnieyszą csęścią narodu i oddzielaiąc ią od innych, wydały prawa dla Brazylii , nieczekaiąc iey zastępców. Stany Lizbońskie zaprzeczały kraiowi temu delegacyą wykonawczey władzy, którey potrzebował do rozwinięcia sił swoich, zważaiąc na iegc tak wielką; odległość od P o r t u g a l i i . N areszcie kray ten zostewiły bez praw odpowiednych iego klimatowi i mieyscowym stosunkom i bez konieczney pomocy. Niechciały na to pozwolić, ażeby sobie utworzył środkowe mieysce iedności i siły, w zamiarze osłabienia go z zazdrości i w poiedyńczych prowincyaeh starały się wzniecać podeyrzenie przeciw władzy centralney szczęśliwym sposobem zawiązaney w R i o - d e - J a n e i r o . Wyrokiem swoim nadały kraiowi temu rneT3I..I,ce znaczenia i niemogące utrzymać się trzy władze rządowe (trzy samowładne kongresy), ciągle rywalizuia.ee z sobą, które nieznaią hirarchiczney podległości, nieustannie ucieraiąc się z sobą, niszczyły pokóy i porządek Królestwa, a podkoppiąc dawną iego potęgę, byłyby krsiowi temu i Monarchii zostawiły w epusciznie ivszelkie żywioły niezgody i bezrządu. U chyliły przemocą Brazylianów od wszystkich urzędów i zaszczytów, napełniły miasta wasze Europeyskimi żołnierzami, którymi dowodzili obcy, okrutni i nieobyczayr» naczelnicy . Wszystkie te potwory tak głę.bokie rany aadawaiące waszym sercom, które przysięgały, że eię im nigdy zagoić tiiedadzą, przyięte były od nich z zapałem i ź pochwa Jandę '" Ściągnęły Swoie kary godne ręce »kiego, gdy tymczasem bankttn niezmiernym narodowym długiem był obnażony, którym nigdy niezaymowały się Stany, choiiaz kredyt banku tego z powszechnym kredytem i dobrem mieniem Bra z y lii wścisłem test połączę: iu. Umawiały się o to z obcemi narodami, by oderwać iakie części z waszych posiedłości, przezto osłabić was i zniżyć aż do niewoli. Twierdze wasze z broni ogołociły, powypróiniały wasze zbroiownie, a waszym portom odięły władza bronienia się, gdy całą waszą marynarkę do portugalskich portów zaprowadziły.. Wyczerpały, skarby wasze przez nieustanne podatki na wyżywienie woyska przesyłanego tu bez waszego pozwolenia, a które na to tylko przybywa, by waszą krew przelewało, by waa,wygubiało; gdy tymczasem zabraniaią wam przywozu obcey broni i amunicj i, którą. moglibyście uzbro ć wasze mściwe ręce do utrzymania wolności waszey. Przekładały wam proiekt, tyczący się stosunków handlowych, który pod pozorem zwodniczych zysków, zobopólftości i prawności, poddałby skarby wasze pod ich monopoliuin, zamknąłby porty wasze obcym, i tym sposobem zni szczyłby wasze rólhictwo i przemysł. Z po ezątku obchodziły się z Reprezentantami Brazylii z niegodnem poniżeniem i z szyderską pogardą, i dotąd Jeszcze tak się z niemiobchudzą, ieieli maią tyle odwagi, by się upominali o swoie prawa, co większa« (zgroza mr.ie porywa mówić to), groziły udarować czarnych, wolnością, a przeto ich ręce uzbroić przeciw własnym panom! Ażeby nakoniec zakończyć ten długi szereg oburzających nagodzi» wości, oto wspomnione Stany, gdy po razpierwszy usłyszały wasze wyrazy niechęcią podżegnione, wtedy to, Brazylianie, pomnażały, one swoią wzgardę, chcąc niby to usprawiedliwić się z zamachów knowanych przeciwko waszym prawom i waazym korzyściom. Delegacyą władzy wykonawczey, którą dawoiey odrzucały Słany iabo przeciw-łonsty
tucyiną, delegacyą tę, ekład?iącą z- Kommiseyi z grona Stanów wybrańcy (Kommissyi dla Brazyiianuw), dawały nam nareszcie te Stany i to z taką szczodrobliwo«.śą, że miasto iedney centraluey władzy, ktńrey żądaliście, Stany pozwolić chciały na dwie, a nawet i na więtey. Co za niesłychana wspaniałomyślność! Ale któż się nie domyśli, że kb celem było zniszczenie sił waszych, uzbroiecie prowincyi przeciw prowincyi, i brata przeciw bratu! Przyztsaymy wspaniałomyślni mieszkańcy tego obszernego i potężnego kraiu, źa nareszcie spełnione zostało to wielkie i stanowcze dzieło, - dzieło tnaiące wam zjednać wasze szczęście i waszą niepodległość!' Staliście się teraz odrębnym ludem, należycie do wielkiego towarzystwa niepodległych narodów i uzyskaliście wszystkie ich prawa. Oprócz tego to samo prawo, którego używa P o r t uga li a, by zniszczyć dawną swoią konStytucyą, a nową sobie utworzyć, wy posiadacie w wyższym stopniu, 'zamicszkuiący rozległy i wyborny kray, który ma daleko więcey ludności niż P o rt uga li«, a która to lud« oość mnoży się znadzwyczaynym pośpiechem. Jeżeli Portugalia zaprzeczy wam prawa polityczntgo odrodzfcnia własnego prawa zrzec się będzie musiała, na mocy kfrfgo żąda, ażs-by iey nowa konst-Hucya od państw zewnętrznych przyznaną była. Coż w»m ieezize pozostaie czynić Brazylianie! Oio połączyć się wspólnym interessem miłością i nadzieią, utwierdzić się w tym związku, kazać przeświemey reprezentacyi BrazyJiyskiey rozpocząć swoie- urzędowanie, ai«-by kieruiąc Styrem rozumu i mądrości mogła uniknąć tych skał, przez które na burzliwem rewolucyinem morzu okręty państwa F r a n c y i, Hiszpanii i eamty. Portuga lii tyle straszney szkody poniosły; ażeby bezpieczrą ręką porozdzielała władze, a prawa nadała nam podług zasad zdrowey filozofii i do waszych właściwych potrzeb zastosowane. Nie po wątpię waycie wcale o tern Brazylianie,
ażfb Reprezentanci "'wasi nie mieli przezwyc i t'" ć trudności, 1 * cz maiąc ceł swóy przed oczyma, radadzą oni w*m prawa zapoznane od trzech witków. Prawa te będą zgod"e z waszemi zwyczaiami i obytzaiami, będą prawdziwą podsuwa Brazyliyskiey repreztttacyimy monarchii, obwołaią oni Krojem ttgo pięlfntgo krain:* "Nayiaśnieyszego J a n a VI muiego dostoyuego oyca, kióry nas wszystkkh ma w swoiem sercu." Tu przyobiecywał manifest ułożenie cywilnych, krym i aluych, woyskowych i szkolnych priw i et-tutów, czem zatrudnią się Suny Bra.zyliye.kie i tak mówił daley: "Nieobawiaycie się narodów zewnętrznych! E u r o p a przyznaiąc niepodległość Zjednoczonych Stanów Ameryki Północney, będąc neutralią w woytae z osadami hiszpańskiemi potwierdzi bez wątpienia i niepodległość B r a z y l i i, która z takiem prawem, z tylu środkami i źródłami pomocy chce takie przyłączyć się do iiczney państw rodziny. Nie lękaycie się potwarzy, iakobyśmy przeciw własnemu Królowi oburzać się mieli! Wie on' uk go im cno kochamy, i zechcemy go wydobyć z haniebnego stanu niewoli, w którey się znayduie, a tym podłym demagogom zdiąć larwę oszustwa i pozorney świę'tabliwości. Niedbaycie o zdania tych, którzy chcą w świat wmówić, ze my zamyślamy potargać wszelkie ogniwa łączące nas z P o r - tugalią. Nie, przeciwnie, chcemy ie umocnić na trwalszych posadach, I..I,cr chcemy uczynić ią wolną od niegodziwego wj ływu f kcyi niechcącey przyznać nam sposobftn ha.itbnym praw naszych, a która tylu widocznemi czym.ościami otwarcie narzucaiąc nam tyranią, i robiąc się sam »władczynią wszystkiego, tak niezbędną moralną władzę narodowcy reprezentacyi osłabia i rozwięzuie." - Xiąźę wzywaiąc do etałey iednolci i wytrwai.ia mieszkańców różnych prowincyi podług właściwych im stosunków, to test mieszkańców Bahii, Minas, Ger a e s, C«» TY, M a r a n h a m u, P a r y i in * nych, w ten fposób kończy: "Hra/.ylianie j przyiacitle, umocujmy nasz związek. Ja jestem waszym współobywatelem, waszym obrońcą. Jako nagroda naszych usiłowań niech cześć, sława i kwitnący stan B r a z ylii nieustannie wpada nam w oczy. W tejr kolei zobaczycie mnie zawsze nieodmiennym i na czele waszem tam, gdzie naywiększa niebezpieczeństwo grozić będzie. Nie wąt» pcie, źe moia pomyślność itst nierozdzieloie z waszą połączona. Jest to moią dumą" moią sławą, źe będę panował, nad dzielnym, nad wspaniałomyślnym ludpm. Daycie mi przykład, wzór cnoty i iedności, a okaże się godnym waszego zaufania. W pałacu Ri o de J a n e i r o dnia L Sierpnia .182«. - Xiąźę Regent." Rozmaite wiadomości.
Donoszą z Werony, iż Hrabia Nessel« r o d e, Mi1.ieter N. Cesarza Roesyiskiego, iest właściwie na Kongresie swego Monarchy Reprezentantem i inni zaś Ministrowie Rossyiscy, obecni w We r o n i e, znayduią si$ wtenczas tylko na obradach, gdy Cesarz dc im do tego szczególne polecenie. Hrabi« N e s s e l r o d e (iak mó»ią) zupełnie zgadze się z systematem Xiecia M e t t e r n i c h a , Kanclerza Austryackiego.
W T r i e s t c i e miano ważną wiadomość, iźCanea, stolica wyspy Kaudyi, dostała się w ręce Greków. Król Angielski chorował na podagrę, lecz przychodzi do zdrowia. Z B r a z y l i i donoszą, że tam dotąd nie się nieuetaliło, to iest: żadna strona nieprze« mogła; iedna bowiem część obywateli żąda niepodległości tego kra i u, a druga również mocna ciągle trwa przy tern, aby się nieodłączać od Portugalii. Hospodar Xiąźę G h i k a zaymuie się gorliwie urządzeniem spustoszonego kraiu, naybardziey staraiąc się, aby mieszkańcy dozna« wali sprawiedliwości, pozrzucał z urzędów ie brali tak zwane K u b a n y; postanowił nawet, ie przestępni oficyaliści cielesną karę odbierać będ A . Młody Hr?bii L s s C s s s s, po uderzeniu (nieftybichOiludsona Love biczykiem, przed wyiazdem swoim z L o o d y n u taki do niego list napisał: "Mości Panie! Po naszey kłótni przed W Pana mieszkaniem, spodziewałem się od niego wyzwania. Gdy toiednak w oznaczonym czasie oiensstąpiło, powracam dziś do F r a n cy i, Z tćfti wszystkiem, gdziekolwiek W Pau zechcesz, wszędy mnie znaydziesz gotowym." Słychać, ie postanowienie Monarchów w W e r o n i e względem H i s z p a n i i, od wszystkich Mioistrów, 3 nawet i Angielskiego., podpisanej niezwłocznie tamecznemu rządowi posłane zostało. Głoszą, ze Grecy znaleźli nakoniec potężna, Opiekę. Najstarszym synom nowych Hospodarów Wołoskich, nakazano stawić się na nauki do S t a m b u ł u, iako przyszłym następcom na te doetoyności. Będzie tO ii 33K się domyśleć można, prześliczna edukarya!o B WIE SZCZENIĘ. U równanie iedney czyści placu Sapieźyńskiego ieszcze nie planowaney obeymuiącey około 250 prętów, ma być wydane w entrepryzę · naywięce.y daiącemu. Termin licytacyjny wyznaczony iest na dzień 29. w. i r. b. przed południem o godzinie lOtey w Izbie Sęssyonalney na Ratuszu, w którym chęć podięcia się tey entrepryzy maiący stanąć, i z podaniem swem zgłosić się mogą. Warunki zaś w Regisiraturze Ratuszney przeyrzane być mogą. Poznań dnia ii. Listopada 1822.
Król. D yrektoryum miasta i Policyi.
OBWiE szczE NIE! Odwoluiąć się na Patent Subhastacyiny z dnia 32« Października r. z. (Intellii Ar.Z B'att 2 dnia. u. VVrzesnia r. b. N ro. 73 ) podaie się do" wiadomości publiczyaey, ponieważ na
9 agrunta do pozostałości niegdyś JPanu KrosU należące naywięcey t\lko 3000 Talarów o£arowanem były, na żądanie Intertssentów nuwy termin Iicytacyiny na dzień 4. Lutego 1823 roku o godzinie 10. zrana przed Ur. Krug er, Sędzią Sądu naszego tu wyznaczony został, IV Piie dnia 7. "Października 1822.
Królewsko- Pruski Sąd Ziemiański.
DONIESIENIE.
Mieszkam teraz w moiey własne y kamienicy na Garbarach N ro. 39G, i polecam się oraz modnymi stołowymi zegarkami. D a h l k e, zegarmistrz.
Znayduiące się w sklepie Tit ppmachera w rynku pod N rem 44. beczki od wina, 2 do' 14 oxeftow w sobie mieszczące, ?a prze? podpisanych w umiarkowanych cenach do przedania. Poznań dnia 24. Listopada 1822.
Kuratorowie massy kredytowey J. G. Treppniachera, Charrier. Guderian.
Doniesienie o dorobkach.
Od dnia 1. Grudnia w dnie powszechne płaci godzina (?) Zł. polsko 2, w dnie śv iąteczne piąci godzina Zł. poiskr. 3. Poznań dnia 35. Listopada Ig22.
M. Eliasze wic r.
Dobrowolna przedaź.
Posiadłość, w iednem z nayluduieyszych przedmieść Poznania, składaiąca się z domu mieszkalnego z ma izbami na doie, izbą górną, wraz z dobrą piwnicą, połączona Z wCale nowo masyf wystawioną gorzelnią, urządzoną sposobem naynowszym, w którey także dolna izba mieszkalna z 2ma łaźniami i altanka znayduie się, wraz Z stykaiącym się ogrodem z niemało znaczną licjbą drzew owocowych przedniego gatunku, iako tez wygodne podwórze zstayniarni, ie&t z wolney ręki niezwłocznie, bez; wdania się trzeciego, do sprzedania, Tuteysza Expedycya gazet chętnie wskaże teraznieyszego PaaiedzicjeHi,
We czwartek, dnia ag.
czerzą świ tźa kiełbasa z nayunlzenley zaprasza
Listopada, na wiekapustą, na którą Piotr Liidtke na Kuatforfic. Dodatek.
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1822.11.27 Nr95 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.