GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1822.12.14 Nr100

Wielkiego

Xiestwap O Z N A N S K I E G O.

Nakładem Drukarni NadworneyW. Decker a i spółki,-Redaktor: AsseseorRaabskl.

Nro, 100, - W Sobotę dnia 14. Grudnia 18*2.

WIADOMOŚCI KRAIOWE.

Z Berlina dnia 10. Grudnia.

Przybyły doi? 7. ra. b. z W e r o n y goniec przywiózł smutną nowioc o wrclkiey i boleaney stracie, którą ponióał kr«y przez śmierć JO. Xiecia Hardenberg, Kanclerza Państwa. Po itróikiey chorobie umarł on w Gen ui dnia «6. z. m. o godzinie l itey wieczorn e j powietrzem ruszony. - H a n n o v e r był kolebką tego wsławionego m<ji». Karol August H a r d e n b e r g urodził się w H30aoHecr» dria 31. Maia 1750. Oyeitę i«go umarł Feldmarezałki* m H3nnowerskim; dowodził on w 71et iey woynie częścią woyska hannowt rskif go pr'Y armii sprzymierzoney pod sławnym Xiazcciem F>erdy a andern Bruuswiciioi. Rod Baconów Hardenbergów, z którego Xiązc po. chodził, iestiednyin znaydawnieyszych i osy. zacniey szych domów w N i e m c z e c h . Siary gród Hardenberg pod Norten, niedaleko Gottingen, iest gniazdem lego starożytnego domu; w trzynastym iui wieku Hird e n b e r g o w i e wielkie mieli znaczenie tak na dworze Arcybiskupów Mogunckich, iakotei na dworze Xiąźąt Brunświckich. Takie nasz Xiąźe, Karol August skończywszy szkoły, wszedł w słuibe, ewey oyczyzny; był rayprzód przy sądownictwie, a potem Radzcą kameraloym przy kamerze w H a n - no werze. Lecz nieprzestał Hardenberg na kształceniu swego do wzniosłych dziel utworzonego geniuszu w szczupłych przestworach biórowych. Wysoki umysł iego ubiegał się chciwie za wizjstkiemi skarby dził on powiększey części na podróżowaniu wNiemczech, we Francyi, Anglii i H e 11 a n d y i , ale i w tym przeciągu czasu doskonalił się H a r d e n b e r g wciąż w zarządzaniu sprawami przez ewóy przydłuższy pobyt przy naówezasowym sądzi« kameralnym Rzeszy Niernieekiey w We c l a r z e , przy Seymie w R a t y e b o n i e, a mianowicie tez w B e r l i n i e, gdzie ekonomia polityczna Fryderyka Wielkiego, uwagę całego świata wówczas na siebie zwracała. Po odprawieniu późniey dwcch podróży do A ngl ii w roku 1776 i 1781 j powołał go sławney pamięci Xią£ę Karol W i ihe-lin Brunświcki do swoich usług i mianował go rzeczywistym taynym Radzcą w swoiem Ministerium. Wnet H a r d e n b e r g stał s:ę przyiacielem i powiernikiem tego Xiążęcia. Ternu to zaufaniu winien był H a r d e n b e r g, iż po śmierci Fryderyka W. posiał go Xiążę do .Berlina z testamentem tegoż Monarchy wBrunświku złożonym. W kwiecie ówczas lat m ę ski c h H a r d e n b e r g 1 uz t o p r z e z swe osobiste przymiot)', iuż przez wjberne taienta. wzniosłą grał role na świetnym F r y d e - ryk a Wilhelma FI dworze, i zjednał sobie względy tego Króh, których wkrótce odebrał dowód. W roku bowiem l 790, gdy ostatni Margrabia Anspach-Bsreytski uyrzawszy się zniewolonym złożyć rządy, źąA ł' o d - Kr ó l a MinisttJ, ren mu polecił H a rdenberga, a gdy Mirgrabn w reku 1792 'zupełnie zrzekł się rządów tego kraiu i ten do P ru s s zosiai wcielonym, miano-wał go naczelnym Ministrem @bu sdęstw A n a p a c h i B a y r e u t . Zaięty ciągle zarządem tych ppowincyi, był craz czynnym w «prawach dyplomatycznych; mianowicie układał się o pokóyz Francyą w roku 1795 i zawarł pokóy w Bazylei. - Od weyścia na tron naszego teraźniejszego. Króla, B e r l i n zaczajb;ć mieyscem iego starego pobyiu; Bayprrel1 iako zarządzanego Ministra owych ed tey chwili z całem państwem pod iego administracją połączon)th'prowincyi, a późniey od roku 1804, po oddaleniu się Hribiego H augw i t z a, iako naczelnika wydziału spraw zagranicznych. W świeźey wszystkich zostai e pamięci, według iakich zasad kierował wówczas H a r d e n b e r g terui sprawami, i iakie okoliczności zniewoliły go do ich porzucenia. N a krótki czas od Kwietnia i 8 o 7 do zawarcia pofcoru Tyliyiskiego, stał znowu na ich czele. N astępnie oddalił się na ustronie z>cie do dóbr swoich T e m p e l b e r g, gdy w roI u 1810 powNołał go na nowo Król do swey rady, a wyniósłszy go na dostoyność Kanclerza Państwa, powierzył mu nayobszernieyszy zakres działania, iakiego laden Pruski M iniftt r przed nim niepoeiadał. - Rzućmy okiem na położenie Europy i Pruss w owym czasie, i spoyTzyimy na osiagnioną wolność, wielkość i sławę państwa w chwili, W które y zgaeły X'u;£e zawód swóy doczesny zakończył. Wi-idomy całemu światu udział iegó w tern dziele, iest iego pochwałą; wymierzaiąc mu Król za to nagrodę, zaszczycił go ilostoynośeiąxią£ęcą; i pamiątkaKiąlęci; Ha rd e n b e r g a pozostanie w błogosławieństwie wszy-stkich, którzy w wielkie P r u s s przeznaczenie wiergij. Pismo, wktórem go Król o misnowsniu Xiążęciem zawiadomił, tey było osnowy: "Tego, czem WP. byłeś i pozostaniesz dla oyczyzny, niemogę żadną wynagrodzić dostojnością. N agrodę usiłowań Twoich znaydziesz WP an w skutkach wielkich wydarzeń, do których się niespracowanie przykładałeś." - Umarł on w Genui dnia 26. Listopada, pełnił jeszcze w tym dniu z mocą duszy obowiązki powołania swego i wspominał do otaczających go osób« iż dzień 26. Listopada był także dniem skonu iego oyca, Feldmarszałka H a r d e n - b e r g s . C&wała imieniu i dziełom iego! wiczoskiey Mości Xią£ęcia W i l h e l m a, syna N. Krób Jmci, Baron FI a l K e n h a us e n, przybył tu gońcem z We r o n y .

WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

KRÓLESTWO POLSKIE, Z Warszawy dnia <!. Grudnia.

Senat Królestwa Polskiego utracił iednego 2 swych szanownych członków; doszła III wiadomość, ii w Grabowie JW. Felix K r e t Ł o w s ki, Senator Kasztelan, rozstał się z tym światem. W handlu tuteyszym JP. Peskarego przy ulicy Sesiatorskiey Nro. 497, przedawać się będzie od nowego roku kawa kraiowa, funt po złotych l i gr. 6. Jest to ta roślina, o którey iuż było doniesionem w I z y d z i e P o l s k i e y i Kuryerze Warszawskim; chemicy zastanawiali się nad nią, i dali zdanie, że zdrowiu nietylko nie iest szkodliwa, owszem dobre skutki sprawiać może. Po kiłku dniach mroźnych od Iż. do 15.

Listopada, ciągle znowu są dni ciepłe, a cza> sem w południe wiosna się przypomina; w polach orzą rolnicy, i niekióre rośliny ieszcze wypuszczała listki. Przytaczamy niektóre wyiątki z naszych Historyków o nadzwyczajnie ciepłych zimach, wydarzonych niegdyś w kraiach Polskich: S t r y i k o w s k i pisze na stronicy 509: W roku 1418» wLitwie i w Ż m u d z i zima taka była ciepła nadzwyezay (zwłaszcza w krainach północnych zimnych), iż w miesiącu Styczniu i w Lutym z wielkiem podziwianiem, kwiatki, fiołki, ró ż a, ogrodne iarzyny, i sady kwitnęły. -Tenże donosi, iż w roku 1493 ra J a n a Olbrec-hta, miesiąca Stycznia i Lutego, tołie było-ciepło w Polskich, krainach, żer053też ia-błka l owoce ioeze kwitnęły, ptacy gniazda sobie po lesiech czynili, 1 kwiatki po łąkach pięknie się zieleniały. Potem. miesiąca Marca te.<oż reku takie zimna i mrozy powstały, ie onę zlelouość wszystką pomartwiły. G wag n i n pisze: Przez rok -»473 było ciepło i wielka susza w P o l e z c e , aż W i s ł a tak bardzo była wyschła, że przea nię ieżdźono u T o r u n i a; lasy gorzały, dobytek wespół z trawą Aiidł piasek, i ztąd zdychał; o żywność było bardzo tru-dno, zatem mor był wielki, przed którym Król do WLślice ustąpiwszy, lam mieszkał. - W rękopiśmie Kaspra Janickiego znayduie się, że zima r. 17.3» była arcy łagodna, po którey nayobfusze nastały urodzaie i chleba mieliśmy podostatkiern.

RZECZPOSPOLITA KRAKOWSKA.

Z Krakowa dnia $. Grudnia.

N a pierwszem posiedzeniu seyuiowem Rzeczypospolitey Krakowskiey, obrany większością głosów Marszałek seymu, miał mowę następ.uiącą: Mowa Felixa Grodzickiego, Senatora, przy otwarciu Zgromadzenia Reprezentantów miana r. i8a2. "Szanowni Reprezentanci! Przyimuiąc z wdzięcznością zaszczyt, którym powtórnie mnie udarowaliście, przewodniczenia obradom waszym, zataić niemogę obawy: czyli będę dosyć szczęśliwy, abym zupełnie, iak pragnę, usprawiedliwił zaufanie i oczekiwanie Wasze. - Zmniejsza tę obawę sumnienie czystey woli służenia wara i kraiowi, ale odwagi do ochotnego zapuszczenia się w ten zawód, wasze tylko dodaie mi tak dobrze znane światło i obywatelstwo. Obierać mamy urzędników w mieysce ubyłych, z obrazu statystycznego Łraiu przes rząd złożonego przekonywać się o administracji, stanowić o proiektach dopraw przez uchwalać nowe zasiłki skarbu; wszystko to ku istotnemu dobru kraiu, ku tern większey dogodności i swobodzie obywateli, bo wszystko wolnemi i stanowcze mi obradami, których nie ogranicza ani wiąże, prócz czyste wasze obywatelstwo, rozsądek i przy słusznym ocenieniu korzyści tey formy rządu Wd<<ię<<rie< iey r przyzwoite używanie. Nadali nim ią< Trzey potężni Monarchowie, Nayłaska wsże 'Opiekuny, Nasze, powołuiąc do udzielności, a ustaliwszy nią nasze swobody wewnątrz, zapewnili bezpieczeństwo zewnątrz, i tern zupelnieyszem czynią szczęście położenia naszego, £e na iadne zmiany polityki oglądać się nie marny; w obmyślaniu i doskonaleniu tego wszystkiego, co podnoszeniem rolnictwa, rękodzielni, nauk, porządkiem, bezpieczeństwem, ozdobą miast i wsi, czystością i uprzeymością obyczaiów w mieszkańcach, dar Monarchów tych usprawiedliwiać, Rzeczpospolitą Naszą pochwalać, 1 Nam szczęście nadal zapewniać może. - Ochoczo więc Szanowni Keprezentanci zaymuycie się przedmiotami obrad waszych, i Już teras cieszcie się dobremi skutkami, iakie Wam światło was«e, iedność i zgoda, w nadgrodę czystych Waszych chęci gotuie." Onia 5. b. m. czytane były rozmaite proiekta do praw administracyinych i skarbowych, między inne mi proiekt do prawa znoszącego podatek Subsidium Charitativum i prawo górnicze. N* wczorayszem szóstem posiedzeniu seymowem, Kommiesya Skarbowa złożyła do decyzyi hby proiekt do prawa, przez aczajacy połowę dochodów Idteryinych na rzecz Towarzystwa Dobroczynności, którjr iednomyślDi * przyięto. ROSSYA.

Z Petersburga d. 22. Listopada, Przybyły tu ostatnio goniec t W e r o n y

"34

przywieść miał nader warne depesze, e których atoli osnowy nic dotąd na jaw nie« wyszło. Korpus W icgensztei n a, który dotąd bardzo rozległe zaymował leże. od Woł y n i a d o B e s a r a b i i, otrzymać miał rozkaz, ażeby się bardziey skoncentrował. D>ta 17. mieliśmy tu straszliwą burzę, podczas którey N e w a tak bardzo wezbrał a, iż niektóre części miasta w wodzie zanurzyła. Słychać, iż Generał - Adjutant Xią£ę Mę-, żykow, posłany został z poleceniem do Mołdawii! Wołoszczyzny.

AUSTRYA.

Z Wiednia dnia 1. Grudnia.

Podług listów z We r o n y dłna 23. z. m.

opuszczą NN. Państwo dnia 15. m. b. to miasto, i udadzą się nayprzoddp yv e o e c yi, gdzie do wielkich festynów czynią przygotowania. Zumiąd ruszą powrotem na Tri« est do Wiednia.

W LOCHY.

Dnia 26. Listopada.

O bytności N. Króla Pruskiego w Rzym i e, to ieszcze w pismach publicznych czy. tarny: "Oyciec S. mocno był ucieszony, i2 osobiście poznał tak wielkiego Mo archę, którego oycowekiey pie«;zy poruczył ijk nayStaranniey kośc>oły katolickie znayduiące się w państwach J * g o . " O owych Cire« kitli Deputowanych- którzy, rzecz ocztwista , nigdy w tty wł?sności uznanymi być niernogli, wszystko zupeftie ucichło. K a no w a« zostawić miał maiącku 7 millionów Frat ków. W dniach 1 1. do 14. roesyiscy dyploms<<i Hrabiowie L i e r e n i N e s s fI r o d e , szcztgóiniey naradzali się często 2 Xiccitm N. Cesarz Al e x a n d e r misł 2 nim rozmowę, która trzy godziny trwała, i zd*ie *ię b)ż zwornikiem dawaieyszycfa naradzę ń Dzień i 5ty był iedoym z nayważnit yszych dni tegt» zboru dyplomatycznego. Mitistro wie wielkich mocarstw'naradzali eię przez trzy godziny u Xiecia M e t t e r n i c h, a po ukończeniu tego posiedzenia, kancelbrye Xieoia M e t t e r n i c b a i W e 11 i n g t o n a były bardzo czynne.

NIEMCY.

Od Menu d. 3, Grudnia.

Twierdzą powszechnie, iź Kongres Weroński skończy się z dniem 1 5. Grudnia. Listy prywatne r G e n e w y donoszą co następnie: Na wiadomość o chorobie Króla Francuzki * 3 O i o zgwałceniu territorium francuzkitgo przez woysko konstytuiyine Generała Mina, spadły w Pary i u papiery. List napisjiiy na samym wyieździe gońca donosi, iż Ministrowie itd lomyślnie woy115 przeciw H i s z p a n i i uchwalili. (N i e ręczą gazety za tę wiadomość.) Przyartsztowane w S tul t gar dzie dzieło Pana G o er r e s: ,,0 kongresie w Weronie" wolno teraz przedawać. Wiadomości z Darmstadu czynią nadzielę, ii gazecie Mogunckiey odpuszczone będą, grzechy, i przywrócone iycie.

FRANCYA.

Z Paryża dnia 30. Listopada.

N. Cesarz A l e x a n d e r opuści W e r o n ę dnia 15. Grudnia i powróci przez War s z awę do Petersburga. Potihribia M o n t m o r e n c y, Minister epraw zagranicznych, powróci tu może cizisifc>szgo wieczora z W e r o n y; chybaby się W L u g d u n i e zatrzymał.

Dziennik tuteyezy Journal du Commerceposiada, iż iedeo z bankierów Paryskich ofi»-' rował pożyczkę Sułtanowi tur-ckittnu. , Z powodu listu do PodprttekU S urnurekitgo skazany został Pan C o n s t a n t ;,i 6tygodniowe więzienie i zapła-enie 100.

Franków za karę, a wydawcy czterech liberajnych dzienników, każdy na 5 idniowt więzienie i zapłacenia 500 Franków. Xiadz P r a d t i wydawca Konstyturyonistyt poeiąg:iieni do sądu za artykuł pod napisem: Mon congres, uwol ieni zostali wyrokiem sądu poiicyi poprawczey. Xiadz N i c o 11 e , który został znieważonym w fakultecie lekarskim, wziął dymissrą iako członek Król. rady edukacyiney. Inne gazety Paryskie- odnołuią tę wiadomość. Gazeta Nadzwyczajny Kuryer BrazYlijski, donosi w nunurze fc., iź w di iu 3 1. Wrzfśnią kray ten ogłosił swą niepodległość. Przemawia on temi słowy: "Obywatele! GłoB przyrodzenia rozkazuie A m e r y c e być wolną i niepodltgłą! Bóg przyrodzenia zachował Brazylii Xiąźęcia Regenta, ażeby niepodległość tego ogromnego państwa przywrócił. Dla czegóż się ociągamy? N adeszła pogodna chwila! P o r t u g a l i a nas obraża! Ameryka nam zazdrości! Europa spogląda na nas! Xiąźę nas broni! Obywatele, wykrzykniycie wszyscy: Niech żyie konstyiucyiny Cesarz U razyliyski, Don P edr o 1.«

HISZPANIA.

Z nad granicy Hiszpańskiey d. 22. Listop.

Dnia ig. m. b. z południa o godzinie 3., wyniosła się Regencya z P u i c e r d a do Litt ad y i a 20. minut późniey most przebyła. Na przodzie ezło 25. ludzi piechoty pod dowództwem Oficera, potem 8- powózek z rzeczami, za niemi kompania gwardyi Begencyiney 54. ludzi rnocra, potem iazda, za nią Margrabia Ma taflo rida z białą wetę nistrowie O rtaffa i G i s p e rt, wraz z Generałem L a g u n o, Kornmendantem - P u icerdy i kilku Oficerami; w końcu garstka proporcników, syn Pana M a t a flor i d a i a iezdzcyDnia ig. srana przywieziono do Puicerd y ranionyth. z U r g e l u . Przednia strai woyska Generała Miny, weszła, niepopełniwszy naymnieyezey zdroinuśni, do U rgel u. Za przytyciem uchodzącego Barona E r o l e e do P u i c e r d a , wszyscy postanowili uciekać z nim fa3 e T do F r a n c y i. Chciał się leszcze wprzód potrzymać przy G e r r y, ale zbroyne iego rycerstwo tak zdrobniało, iż, niemożna było lepszego zrobić wyboru, iak bez zatrzymania się uciekać. List K Bo u rg - M ada m e dnia 20. m. b, zawiera bardzo dokładne doniesienia o świetnych przez M i n ę w C o n c a odniesionych korzyściach, których skutkiem woysko wia- ry zostało zupełnie rozproszonetn; potwierdza oraz wiadomość o przybyciu Regencyi d o L l i v i a , wsi na pół francuzkiey i hi« azpańskiey, równie iak o przybyciu do Francy i wielu do woyska wiary należących osób. W iedoey chwili Generał M i n a zbił Bajona E roi es, a Generał Milans woysko pod dowództwem Mi aas a i T a r g a r o n y . Ostatni stracili 170 w zabitych, wielu rannych i zabranych, a re6zta rozpędzoną, została. List z Ferpignan z dnia 20. m. b. do· nosi, iz na granicy zaszła potyczka między fconslytucyinemi i woyskiem wiary, i że jierwsi zapaliwszy się w pogoni za ostatniem nieezanowali territorium francuskiego. Generał Iguia przybył dnia 20, z Baj o n ny do P a u, a nazaiutrz wyiechał do " Tuluzy.

Gl\netal .dowódzcą artjUeryi wyruszył d.

28. o godzinie 3. ranney Z P e rp fg n »oj a? Generał G u r i a l wyieźdza ztaintąd na wieczor. W P e r p i g n a n odebrano rozkaz, ,ażeby w lazarecie przygotowano 200 łóżek dla rannych, i to, iak słychać, dla rannych francuzów i hiszpanów. Zdaie się bouiem, iż przyszło do utarczki między źołniereemi woy. ska wiary a 6iym pólkiem lekkiey piechoty, z przyczny ii pierwsi wszedłszy na territorium francuzki e niechcieli złożyć broni, pomimo źe Półkownik rzeczonego półku kilkakrotnie ich po przyjacielsku o to wzywał. Podobno wSaragosie wybuchnął nowy spisek przeciw konstytucyinym.

PAIŚSIWO OTTOMARSKIE.

Z nad granicy Tureckiey d, 23. Listop.

Przy boku Xiaiecia Maurokordato znaydiiie eię wielu Anglików. Staraią się oni szczególniey zobowiązać sobie tak nazwane stronnictwo konstytucyine w G re c y i, i pozyskać wpływ u niego, gdy tym Cf3Berrf stronnictwo woyskowe im nieufa i nie chce nic mieć z nimi do czynienia. W Archipelagu nowe powstały nieporozumienia między greckiemi uzbroionemi Okrętami a okrętami handlowe mi zachodniey E u r o p y, które ładowne będąc potrztbami żywności i bronią dla załóg tureckich w M o - r e i i N e g r o p o n c i e, zostały przez Greków zabrane i do Hydry zaprowadzone. Okręty woienne tych narodów, do których owe okręiy handlowe należały, żądały wydania ich napowrót, lecz nadaremnie. Także w ciasninie Salonickiey podobne zaszły nieporozumienia, lecz spodziewają się, iż niepociągną,za sobą żadnych nieprzyjemnych skutków. M a rek B o z a a r i s zbił ku końcowi Października O m e r a V r i o n e, następcę Alego Baszy J a n i n y, przymusił go do cofoif: wiadomości z dnia »6. Listopada głoszą, iź potnie mony tu1fck posunął się drugi raz ai uiedalefco Miasalunghi i że znowu odebrał taką iafc pierwszy raz nauczkę.

Rozmaitewiadomości.

Poznań.

Listy z B e r l i n a znowu smutną zwiastują nowinę, podług którey Tayny Radzca gabinetowy, Pan A l b r e c h t, towarzyszący w teraźnieyszey podróży N. Monarsze, tak nieszczęśliwie wywrócony został z powozem, iź się o życie iego lękaią. Pan jGabrielski, słyszany tu iuź raz z powszechnóm upodobaniem na czarownym instrumencie, któremu tak wiernie hołduie, przybył tu znowu w powrocie twym przez to miasto do B e r l i n a, i zamierza dać w niedzielę koncert w tuteyszym domu widowiskowym. Sprzyroitrzą się zapewne wszystkich przyjaciół sztuk pięknych życzenia, ażeby przedsięwzięcie iego nayplonnieysze dla Publiczności i dla niego wydało owoce - to iest, aby Pan Gabrielski więcey g n ł iak pierwszy. raz i to mu na tern większy pożytek kruszcowy wyszło. Pierwszego zapewne on chętnie dopełni, a co do drugiego, możnaby w niedostatku zabaw podobnych upatrywać rękoymię.

Król Szwedzki zamknąwszy seyra Norwegski powrócił dnia 2;. Listopada do S t o kh o l t n u. Królewicz, syn iego, stanął dnia 6. Grudnia w H a m b u r g u .

Kroi Portugalski wydał odezwę do Xiecia Regenta Brazyliyskiego, w którey pozdrowiwszy go na wstępie temi słowy: "J a, Król, pozdrawiam. W ae!" IWpoeiina go, aiebyl i 37formalności, iafeą prawo względem zapreyw sięźenia polityczney Konstytucyi Monarchii przepisuie, wtem co się iego-osoby dotyczę, wiernie dopełnił, i dał przezto innym przykład, dla zadośćuczynienia tey woli prawa. Do Werony przybył zGAecyi pewny Oficer; zapewnia o n, źe Grecy chcieli Xiecia, We 11 i ng t o n a obrać swym Królem, naradzali się nad tern ieszcze wGzerwcu, iuź nawet miało przyść do tego że wybrane Deputacyą, któraby udała się do Xiecia z wezwaniem go na tron, lecz w końcu większa połowa Senatorów greckich oświadczyła, i£ woleliby widzieć koronę na głowie Xiecia Ipsylanfego, na czem spór się zakończył.

WPółnocney Ameryce zebrano znaczne składki dla Greków. Dziennik Londyński, Kury er, mnIema, iż młody L a s C a s a s zapewne tylko iako pełnomocnik innych osób wykropił biczykiem PalI3 Hudson Lowe. Zaraz publiczność Londyńska pokazywała palcem nai Pana O ' M e a r a ; lecz ten odpowiedział Redaktorowi w pismach publicznych, iź nigdy do biczyka niepotrzebował prokuratora" i źe iemu samemu usłużyć potrafi. Kuryer oświadczył na to, ii gardzi pogróżką, i że mu się każdego czasu stawi. W czasie obiadu po wiadomey audyericyj Posła Auatryackiego u W. Sułtana, Wezyr często skazuiąc na przysmaki, mówił do Posła po niemiecku Gut Gut (zapewne ażeby pokazać źe nietylko Postł Austryacki po turecku, ale i Wezyr turecki poniemiecku urnie. )

Urywkowe wiadomości.

W zbroiowni Sztokolmskiey widzieć moApa cały szereg Królów Szwedzkich porobio« pych iak lalki wich ubiorach izbroiach.

(2 dnia ii. Grudnia 1822.)

DONIESIENIE.

W Piątek, dnia ao. Grudnia, po południu, Wszystkim uczniom Królewskiego Gymnazium i szkoły przygotowawczej 'i wydane będą zaświadczenia półroczne. Poznaii dnia 13. Grudnia i$z%.

Dr. K a u 1 fu g s.

OBWIESZCZENIE.

Stosownie de wyiszey dyspozycyi sprzeda« ny być ma, naywięcey ofiarującemu grunt przy ulicy Szerokiey po tey stronie mostu Chwaliazewskiego, na prawey stronie pod N rem 386.» przy gruncie Wojferta sytuowany, do rządu należący, i so Q Pręt<5w jo Qstop obeymuiący, wraz z zoayduiącym Się na tymie gruncie domem wartowym. Terrnina łicytacyi wyznaczone są na 12. 19. i 3°_ m. b. zawsze o godzinie 9tey przed południem «r Izbie Sessyonalney na Ratuszu, na które chęć kupienia maiących zaprasza. Warunki kupna wraz z taxa przeyrzane być mogą w zwyczajnych godzinach służbowych W Registraturze raluszney.

Poznań dnia 3. Grudnia i82S.

Król. Dyrektoryum miasta i Policyi.

OBWIESZCZENIE.

N astępujące dochody mieysttie iako tos j) cło wielkiego mostu Gliwabzewsl<iegOI 9) cło brukowe mieyskie, wypusac/one będą przez publiczną ticyfacyą W dzierżawę na rok śeden to iesi: na rok 18*3" Terrnina łicytacyi peremptovyczne wyzna* « o n e są; ad 1. na dzień J g. ad 2. na dzkń ig. III» i jr, b *}

*? "4 A

zawsze o godzinie gjey srana w IzW« SesijonaJney na Ratuszu, na któse chęć podięcia się tey dzierżawy zaprasza. Warunki dzierżawne przeyrzane być mogą przed terminem w Regisiraturze mieyskiey, w zwyczaynych godzinach służbowych. Poznań dnia 10. Grudnia 1822.

Królewskie Dyrektorium Policyi 1 miasta.

OBWIESZCZENIE.

W domu Pinkusa Tobiasza w Kurniku, maią być sprzedane _w" terminie Arftria ffj. @rodnia zS?S " przed południem o godzinie gtey eTarra, nś. źne sprzęty domowe i bryczka, więcey daiąternu za gotową zapłatę. Poznań dnia 13. Grudnia 2823.

Refcrendaryusz Król. Prus. Sądu Ziem» S o 1 m s.

PATENT SUBHASTACYINY.

Młyn wodny Nadolnik zwany, w naszym Obwodzie Powiecie Szamotulskim położony, do pozostałości zmarłego Gottfrida Schulza należący, który podług taxy Sądowey na 156a. Tai. 3. śbrgr. S- den. oszacowanym został, na wniosek wierzycieli dla długów publicznie naywięcey daiącemu sprzedanym być ma, Wskutek obwieszczenia z dnia 6. Czerwca r.b.

xv terminie dnia 7. Września r. b. 1050. Tal. licytowano; gdy iednak Sukcessorowie Schóhza na przybicie rzeczonego młyna za podane licytum nie aezwalaią, przeto wyznaczpnym został termin na dsień 3a. Stycznia r. p. przed Sędzią C u k m a n n, przed południem O godzinie OJIey, i zapozywaią się ochotę KHo.n;a Kisiący, i adoinolć posiadający, Ba

Xa M> 1:tI»* tenże, aby po złożeniu kaucy» 200 Talarów ewe licyta do protokołu podali, i spodziewał» · ic, że przybicie nastąpi, leżeli prawne przyczyny na przeszkodzie nie będą. Poznań dnia 29. Października 1823.

Królewsko- Pruski Sąd Ziemiański,

ARESZT OTWARTY.

Gdy nad maiątkjem J. W. Koehlera kupca V Bydgoszczy mieszkaiącego, dekretem z dały dzisieyszey konkurs otworzonym, czas otwarcia na dzień dzisieyszy o godzinie I2tey w południe ustanowionym i oraz areszt otwarty zadekretowanym został, więc nakazuie się wszystkim, którzy iakowe do pospolitego dłuinika należące pieniądze, rzeczy, effekta, lub papiery posiadaią, aby onernuż nic bynaymniey z tego nie wydawali, lecz owszem @ tern podpisanemu sądowi wiernie donieśli, i rzeczy t pieniądze z zastrzeżeniem swych <ch nich rpaiących praw, do depozytu tegoż złożyli, jeżeliby pomimo tego miało co kojnu innemu, iak naszemu depozytowi być zapłacone, lub wydane, natenczas to, iako nie nastąpione uważanem, i co iuź zapłacone i wydane zostało * na rzecz massy powtórnie ściągnionem będzie, a gdyby posiaAuący też pieniądze, lub rzeczy, one 'zamilczał, lub zatrzymał, tedy za utracaiącego »we do nich mieć mogące prawa zastawu i inne uważanym zostanie. ' W Bydgoszczy dnia 5. Grudnia ig22« Króleweko- Pruski Sąd Ziemiański.

S KŁA D Ś KŁA.'

SzanowneyPubliczności mam zaszczyt nayuniieniey donif-ść, iż posiadam kompletny dobór pięknych, gładkich 1 slifowanych towarQw d śklannyeh i przedaię onei w umiarkoway » «l .Poznań dnia 1 *, Grudnia 1822 Karol Senftlebtn, W narożniku Garbarskiey i WódAfy ulicy.

Bardzo przednie zagraniczne piwo dubeltowe, butelka po 4 dgv. i kasztany funt 5 dgr, są do nabycia u

Bielefelda.

Doniesieniehandlowe.

Świeże ostrzygi odebrał ostatnią pocztą Karol Gamprecht»

Świeże ostrzygł 1 płynny kawiar cotylko odebrał P o w eis K iświeży.płynny Kawiar, odebrał Szymon S i c k i e c h i n, na ulicy Wroeławeiiey Nr. 2J4.