GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1824.01.03 Nr1

Xiestwa

OZNAttSKI

OT

Nakładem DiukarniNadwornćyW. Dekera i spółki. - Redaktor: AssessorRaabski. "\ iŁ : NA Ni'O, f. W Sobotę dnia p Stycznia iS 2 4>

WIADOMOŚCI KRAIOWE.

WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

NIEMCY.

Z Franlifortu dnia 22. Grudnia.

W czoray z południa przybył 1 ei z Liwo r o a były Cesarz Mtxykansfci, D. I t u rb i d e, z dworna eynami (8 - i laktnim), z eynowcem i z byłym członkiem Kortezew, D o n M3 ITa no To r ren te. Zapewne skutkiem swego nagłego itaitmne-go wyjazdu Major i adjutant skrzydłowy N. Króla, z L i w o m a nie rnhł przy sobie »ni iedr-3go ełuźącego; z@ wzrostu i postawy uderzai Ace B o i a no ws K i, powrócił gońcem z W i ema podobieńetwo z byłym Ce»ar.' .HIT F w n - dnia. C R . k . t l l S h . dt cyi; zreeztą po płowych włosach i.bbdey" . OSSYIS 1 s rze ec po owv c mI, ł . M » J " " ." »-<<iL h L ! 1* H£S ce ze prędze.yby WJ1osi można, ie iest rowys any gOlwem z a ryt u, przerec a Jj-» N/ _ -» U l .. · u < · d v d o P . t * ? i b u r g a . «* m z pół n o c n y c h kra. ow a n, e z - H . s Z A . 1 ni i. -J Zwiedziwszy dziś po południu, titfeysze K a e i n o i okolice mi t s ta, ruszał, o god iiJiiJ ? w dalsza drtg<j do L o n d y n u .

Z Berlina dnia 30. Grudnia.

J ey Króiewhzoska Mfść, XiczniczLa Elżbieta, Następczyni tronu, kazała wyliczyć na rqce tuteyszego Nadburmistrza, P ana Bueching, 2000 Ta!, dla rozdania między tuieyszych ubogich. s 'raconemu niewinnie księgarzowi P a l m , dzieci iego wystawiły pomnik z marmuru w Braunau.

Znad Menu dnia 23. Grudnia.

J eden z dzienników Niemiec połudi iowych zawiera następujący artykuł: "Powrót woysk francuskich z K a t a lon i i zachaczał się dotąd na układach między Marszałkiem M o n c e y a Hiszpańskim głównodowodzącym Generałem, Baronem d'Eroles. Utłady te tyczyły się obsadzenia Katalonii 1 uregulowania stosunków między francuzkie.

jririi władzarr-i woyskowemi a zwierzchnimi "ędnikami hiszpańskimi. Baron d' E r o - es iako Generał - Kapitan Katalonii, , chciał we wszyetkiem w całey prowincyi wykonywać naywyźs?ą władzę. _ Rzecz ta mu. siała się oprzeć o Madryt. Eroles otrzyA mał stosowne rozkazy, podług których nieWoloo mu przenieść siedliska swego urzędowania ani do B a r c e lon y, ani do któreyA kolwiek inney twierdzy, przez woysko francuzkie zaięiey. E r o l e s pozostanie tedy na czas w M a n r e s a . Stosownie do rozkazów z M a d r y t u , woysko\j-oj-"!i8toskie obsadzić ma zachodnią i południową część K a t a l o - n i i, gdy tymczasem woysko francuzkie zayrnować będzie część wschodnią i północną kraiu. U rządzenie policyine władz hiszpańskich w tych ostatnich częściach podawane być muszą dowódzcy woyska francuzkiego do zatwierdzenia. On wyłącznie ma sobie poruczoną wyższą policyą we wszystkich obsadzonych mieyscach."

WŁOCHY.

Dnia 13. Grudnia.

Dnia 28- z. m. w R z y m i e w kościele Ś. K a t a r z y n y ochrzcony został przez Kardynała O p p i z z o n i, izraelita, Ang eId S a c e r d o t i, z dworna synami i córką.

-i

Zona Jego mi dawnie przyięła chrzest świc.

ty. Rodzicami chrzestnemi byli przez zastępców: Xąi 4 M o d e n y , Xiąźę Następca tronu Bawarskiego,! iedną z xiczniczek Sask i c h. W L i w o r n i e biegała pogłoska, i£ Konsul angielski w T u n e c i e został zamordowany. Przez kilka doi zostawano w niepewności, aźdnia 7. listy z M a d r y t u - potrzebuiące atoli ieezcze potwierdzenia - następuiących udzieliły wiadomości: "Okręt Angielski, przeznaczony z wysp Jońskich do M a l t y, wiózł go Greków iako podróżnych.

N a otwarłem morzu zatrzymuie okręt fregatta tunetańeka i żąda wydania Grsków, Da cO Kapitan angielski nie chce zezwolić. D 0wódzca runetanski wyeeła potem mocno IJ;zbroiony bat i zabiera Greków. Kapitan angielski rusza niezwłocznie do M a l t Y i czyni doniesienie. Ztamtąd wypra-wiaią natychmiast skorożegluiący statek do T u n i s, z odwołaniem Greków, lecz zamiast wydania ich odpowiadną bisurrnany, że to sa poddani Porty, a zatem uważani być muszą za buntowników, i że zresztą nie mogą dla t e g o być wydani, ponieważ iuź los swoy odebrali. Co się właściwie stało z Konsula angielskiego w T u n i s, który się dzielnie wdawał za nieszczęśliwymi Grekami, nie wiadomo dotąd. Tymczasem zaraportowano ten przypadek d o L o n d y n u . "

FRANCYA.

Z Paryża dnia 23. Grudnia.

Generał - Porucznik Xiążę L u d w i k Alo y z y H o h e n l o h e - B a r t e u e t e i n, który dowodził trzecim korpusem w H i s z p a n i i , otrzymał od Króla wielki krzyż orderu ś! Ludwika.

P o d ś w i a d o m o ś c i z R z y m u, Oyciec Ś.

niebezpiecznie chory. Stemwszystkiem Generał b-rabia C l e r m o n t T o n n e re, oy mu d. 6 . m. b przyw.ozł nam ztamtad wiadomosc, iz podczas .ego od.azdu Oyciec S.

T V r T K r p a n C M I , » ., Kan c l e r z p o . e 1. t w . fr. n - cuz.ego w Konstantynopolu, przyie

H bSouHtm! J M T .f Sto"Cy, Hrab,. Barres de Molard, mianowany dowód«, woyska zaymu.acego w Estrem a d u r z e wyiechał di> B o daj oz. Widać ztad ze nie tylko oad E b r e m, ale i na za. chodn.ey gr.o,CY pozostate .oysko francuzkietrui e w wo d ę , n a l e j e d o # y P bI . & * ro dz in y O r l e a n s dał-powód do sprawy wytoczonej w tuteyszych sadach między x L e c i e m O r

" » " · i " « ' « * S koń c z ł i, \ e l z wyr ok królewski zezwalający na odstąpieni. kanału na rzecz miasu za stósownem L z i n y xia£ę"c e y w , M 8 f o d " D i , , ". A r a natomiast innych nabędzie dóbr nieruchornych. Można sie więc teraz rychłego spodzewać ukończenia kanału. HKonereIIIa Jeżeli można dać wiarę wies'ciom które gazeta codzienna wytyka, spóźniony 'odiazd

S M I ..» > L . , X i A C i a B e i l u n o d o W i e d n i a n i e i t s t W M a d r y c i e biegał, pogłoska, iż p o. skutkiem wzbraniania się Siaźeci. Nie on .polstwo G r a n a d y dobyło się gwałtownym ,0 robi trudności, lecz iego ty tuł.' Marsza" sposobem do .""."" ",,,.,. i"mordowało ka Wiktora przyięteby bez namyślenia sie; przeszło 200 osadzonych tam konstytucyoni. ale Marszałek iest Xiazeciem B e 11 u n o « Stów Wiadomość «a potrzebnie ieszcze po- Xiestwo B e 11 u n o leży w Państwach Au twierdzenia stryacbich. Gwiazda zaś twierdzi; że, lubo W Echo du mtdl czytamy następuia- Cesarz Aus.ryacki tjtułu tego 'nie uzn ł "i II{ względem H i s z p a n u uwagę: "J est gdy, przeszkoda ta Jednak da sie. łatwo ueumniemanie, iż mkwizycya nie będzie przy. nąć. wrócona (taksię.os.ałor iS'4.zapowro. Częstokroć teraz ukończona woyr,* HiTb \ z F r a u A , ) . K li m r a l s s z & 0_ P , k ' N l , T' . , . , y « - n . , p o r o w n yw a " z « o y n , a p o e o - na kapituły lo'«««n-k,ey poruczony iest na. Postęp woyska francuzkiego "sLymyścisły dozór nad ks.ąźkam" równie os.rey wały naywięcóy chłopstwo i duchowieństwo cenzurze mianowicie w miastach pogrąni- a od Kortezów Kadyxskich niebyło cz, RO sie cznych podlegaia wszystkie zagraniczne ksi,- obawiać; teraz zaś właśnie owi wtenczas tyle w.,. f ,.. li S t r a S Z I ,i 8 li e » l b s O w i e b y li z a n a m i : b o n i e W i n n y m rojahstoskim d « » B , l a NQ III . nachodziliśmy kraiu iako nieprzyiaciele tron u BordelaiS, wyrażono pod artykułem z M a-l w i a r y . Dotrzymał słowa Król L u d w i k drytu dnia ,1 Grudnia: "Rojaliści wcale bo wszystkie zdobyte chorągwie wydano Kro! D I. kontenci ze składu nowego Ministerium; ] owi F e r d y n a n d o w i a z twierdz ani ie twierdz, on, że Casa Iruj o iest wolnym dney nie uprowadzono armaty HiszoanskU-v" mularzem H e r a d, a liberalna i afran - Taynego Nadradzcę Budowniczego s chi uJ c e s a d o S a l a z a r c o m m u n e r o, a la k e l w B e r l i n i e tuteysza Akademia sztuk Cruz, pastełero (paszte.ruk - tern na- mianowała swoim korespondentem zw.sk.em oznaczai, ludzi którzy - iak , o Generał P o z z o di B o r g o opuściwszy s. ęmow, -wszystkim świętym służą) Oba M a d r y t d. 20. z. m. lada dzień tu spodzieStronnictwa tak aobie s, przeciwne, Że cię- wany. A " żko myśleć o iednozgodoości między niemi.« W* A o d e g a w i i (Anj o u) iu£ ani nie Kanał mktOuzco, który Paryż opa- wątpia o rozwiązaniu Izby deputow.oycb! wodniczyć czterem zgromadzeniom okręgowym iuż są mianowani. Teraźniejszego deputowanego D a n d i g n e przeznaczają na Prezydenta zgromadzenia wyższego. Konstytucyoniści ze ewoiey strony myślą, iak w r, i jj 2 · '. tik i tia tegoroczną sessyą wyprawić deputacyą, i wszelka maią nadzieię, dokazać U go w owych czterech zgromadzeniach.

O nowym Mioistrze woyny hiszpańskim, Marszałku polowym de la C r u z, tyle tera * wiadomo, ie wstąpił w zawód woyskowy r. $792. iako prosty żołnierz uiilicyi prowineyabey. VV przeciągu lat kilku został podporucznikiem. Wszystkie etopnie, które przeszedł ai do Generała, winien tylko zasłudze swoiey, męstwu i wiadomościom. Dziennik Gwiazda sprzyia WCląZ Grekom Si>rzeciwi"iąc eię nieiako DostrZCgiiCZOwi Austriackiemu. Zwziaąc sprzecznosc doniesuń greckich i tureckich (czerpanych szczc-goloiey w Dostrzegaczu wschodnim) można iedyoie po skutkach sądzić o wypadkach; a gdy od lat czterech grecy utrzymują się w polu przeciw połączonym państwa tureckiego siłom, któżby niemówił własnemi Dostrzegacza słowami, że koniec tćy walki ieet b rdzo wątpliwy. Xiąźę A u g o u l e m e powiadaią przyirnował niedawno w odwiedziny matkę Generała G uil 1 e fi i t%o t, i doniósł ley w nader pochlebnych wyrszacho przeznaczeniu syna iey na posła c!o K o n s t a n t y n o p o l a . ,Daiemy synowi W. Pani - miał Xiążę powiedzieć - trzy miesiące wypoczynku pod pięknem niebem Konstantynopolitańskim; lecz potrzebuiemy g o w e F r a n c y i, a prócz tego ieet on zbyt dobrym francuzem, aby miał turkiem pozostać." Dwie prywatne osoby z W a n d e i za biuInierstwo przeciw rodzinie Krolewekiey zostały skazane na igmiesięczn« więzienie, aiedna z nich nadto na zapłacenie za karę 306 Franków.

Znad granicy Hiszpańskiej d. 22. Grudnia.

Gazeta wy hpdsącł. W P e rp ig n a n donosi, iż Generał L lob e r a e z woyskiem, które od kapituła cy i B a r c e lon y stało iv Ta rr a go n i e, poddał się teraz Królowi, i że Baron E r o l e e odbył przegląd tegoż woyeka.

Z wyłączeniem strzelby myśliwcy i pistoletów drożnych, wszelką broń muszą w Barcelonie oddawać władzy policyiney, ponieważ w pierwszych dniach Grudnia kilka osób zginęło z rąk morderców. Wsz>scy Oficerowie francuzcy i urzędnicy woyskowi, nie należący bezpośrednio do woyska zaymuiącego, odebrali rozkaz, ażeby opuścili K a t a lon i ą 1 powracali do Francy f.

Z Wittoryi piszą pod d. 7. Grudnia: Baskowie, w których kraiu leży nasze miastu wystawili, większą część woyska wiary z ludzi bardzo rozmaitych, naywięcty z Diskich stanów. Im wszystkim dekret z d. 28Listoji. keże się udać do domy, co prowincyą napełnia niechętnymi: bo wielu nie maią z czego zyc, a cirudzy utrzymuią, że woyna jeszcze nieukończona.

HISZPANIA

Z Madrytu d. 13. Grudnia.

D o n V i c t o r S a e z wyitchał dnia 6. z M a d r y t u, udaiąc się, z zezwoleniem Króla, jako kanonik do T o l e d o . Minister C a s a I r uj o , chory od dni kilku. Xiążę San Fernando ma być z Mad r y t u wygnany, W v ięzitniu w S e g o w i i znaleziono njpis grobowy, który nieiakiś D o n San tia. go G r e p s własną krwią sobie wymalował: swe g o Króla F e rd y n a n d a 7 . u m a r ł S a n t - i a g o C r e p s śmiercią zbrodniarza. S e g a - via dnia ig. Grudnia ig23." W Kadyxie uzbraiaią dwa okręty wojenne i trzy korwetty na wyprawę do pcłudniowe y Ameryki. Urządzanie królewskich oclioti.ików szybkim idzie krokiem; mianawi ie odznacza się gorliwością piowincya A v i 11 a . N a sprawienie odzieży i broni, rozpisany iest dobrowolny podatek. Szczególniey wezwane iest duchowieństwo, aby niosło ofiary. Nie wątpią zgoła, iż duchowieństwo ziezczaiąc przyrzeczenia weźmie na siebie zapłacenie długu publicznego. Rząd też szczególniey zasadza swe nadziei e na tych przyrzeczeniach w tey chwili, kiedy właśnie układać się zamyśla z zagranicznemi d u u a m i o zaciągnitnie pożyczki. Z K a d y xu piszą pod d. 2 8. z. m. iż tam rozgłoszono wieść, iakoby rząd uznał pożyczkę Kortezów. "Nie chce nam się ttmu wierzyć-mówi Restaurador albowiem krok takowy nową wkrótce zrodziłby rewolucją. "

ANGLIA.

Z Londynu d.20. Grudnia.

Okręt Ca m b ridge stoi w Po rts mo u t h ns pogotowiu do rozwinięcia żagli i popłyrienia z Konsularni do B u e n o s - Ayre e, C h i l i i Pe r u przeznaczonymi. Przeciwny wiatr wstrzymywał ich dotąd; wczoray mieli jeszcze rozmowę z Panem C i o n i n g , Sir Philip Roche przybył tu z Madrytu z depeszami do urzędu spraw zagranicznych. Generał M i n a - pisze Goniec - zdaie eię być człowiekiem, m<iącym więcćy ogłidy i delikatności, aniżeli ci, którzy go swemipółradykaloemi grzecznościami obarczają. S$ to ci sarni pankowie, którzy naszego H u n ta zrobili bohatyrem Manechesierekim, a zmarłą Królowę wzorem wierności małżeństiey (Mości Goniec/ a de mortuis aut nil aut bene ?!); przyimowaniem M i u y chcą oni wznowić swe zabiegi rewolucyine. Jest to bez wątpienia walny i waleczny człowiek, takim się pokazał, był zawsze wiernym i gorliwym obrońcą sprawy, ktorey się chwycił, lecz tak mało, iak R i e g o, ma prawa do publicznych czci okazów. Oi> sarn zdaie si ę 4" być o tern przekonany i przyiacitlowi, pytającemu go: czyli życzy być publicznie przyimowanym w stolicy? odpowiedział: " T e wynurzania czci publiczney czynią mnie nieszczęśliwym; przyimuią nu ie iako zwycięzcę, wiodą mnie na publiczne uczty, na widowiska, kiedy i * niczego uięcey nie pragnę, iak opłakiwać na ustroniu nieszczęścia mey drogiej oyczyzny. "

Od kilku dni dzienniki oppozycyine mówią znowu o bliskiey zmianie w Mmieteryum. N a rnieyscu Lorda M e l v i 11 e , Margrabia H e r f o r d ma stanąć iako nacztb itC adniiralicyi; a £e Hr. L i v e r p o o l w towarzystwie Pana Wynn odwiedził Lorda Greńville w O r o y m o v c, nie stało eię byiaynrney w zamiarze iakiey zgody polityez ey, ktor.iby ieezcze przed zwołaniem parlamentu przyiśó miała do skutku.

Wiadomości dochodzące od stanowisi floty nasze y pod wyspami In ci y i zachód' iev, staią się codaień waźnityszt mi, i oczy kupców naszych i polityków, słowem, wezyslkich ludzi myśl:;i ych, coraz bardziey zwracaią się lu zachodowi. Goniec w tym przedmiocie niewy> ztrpany, dziś następuiący zawiera artykuł: "Zagadnienie wzglętf« m nit pódl« głości Ameryki południowcy staie eię odtdnis tle dnia cieka»ez«m i ważnieySzem, nietylko dla «ridoczney styczności, którą ma z polityką szczególnieyszfcgo związku z handlera W. B r y t a n i i . Chęci i myśli samego rządu H iszpańskiego w ley mierze o tyle tylko eą waźnemi, ile z nich poznać się daią myśli i chęci i odpowiadające im zamiary tego lub owego sprzymierzeńca hiszpańskiego. H i s z p a n i a z kratow swoich zamorskich arii piędzi odbić nie m o że; lecz gazeta madrycka odzywaiąc się W obszernym przeciw nam wymierzonym artykule, "ze spróbować potrzeba, aby zniszczyć nieznaczną siłę rewol ucyonistów" , tern S3ToeT dowodzi, iź w niektórych mieyscach ludzie są skłonni do rozciągnienia zasady woyny hiszpańskiey naynowszey aż za morze Atlantyckie. Lecz o tern niech wtedy dopiero będzie mowa, kiedy taż skłonność ukaże się W czynach. Tymczasem raz Jeszcze dowodzić będziemy, że cala A m e ryk a południowa, wyiąwszy kawał królestwa Peruwiańskitgo, deJacto iest niepodległą, a dowód ten wzięty z źrzódeł autentycznych i żadnym wpływem niesfałszowanych. M e x y K o liczy mieszkańców przeszło g milliorów, a w całym tym kraiu H i s z p a n i a od lat trzech ani żołnierza niema, ani Gubernatora, ani dowódz- 4 cy, lub ktorey bądź władzy uznanóy i urzęduiącey. Ma tylko pozór władzy, trzymaiąc twierdzę S a n J u a n «) e U 11 o a, ktorey G enerał L e r a o u r broni z osadą 300 ludzi. Ł tży taż twierdza na wyspie pod Ve r a - C ru z , itóre wiele urierpiało przez bomby z twierdzy rzucane, lecz bynayrnniey nie tyle, ile Z razu głoszono. Tern zaś ważnieysze wynikły »kutki z kroków tych nieprzyia« ielskich ; bo nauiaja >e między K ommissarzarni hiszpańskimi i rządem Mexykanjkim układy o pogodzenie się z matką oyczyzną, teraz ze wszyatkiem zerwane, Hiszpani wszyscy otrzymali · lozkaz, ażeby kray opuścili; na port wchodów y przeznaczono A l v a r a d o zamiist V ei a - C r u z; nareszcie rząd Mtxykanski Hiszpańskiemu formalnie wypowiedział woynę. Lecz pytaią się: Gdzież to iest ów Rząd mexykansiti? Władza wykonawcza ieet w ręku trzech członków, na których czele ieet Gene« rał V i c t o r i a , mąż znakomitych talentów, który rzadkich dozr; ał zmian losów. O s o b y , którym zdarzyła się sposobi ość poznania go, p o ró wn yw aiąc g o z Was h i n g t o n e m, n a - zywają go równie znakomitym Rządzcą i prawodawcą, iak wodzem. Pod iego Styrem M e x y ko otrzyma wkrótce Rząd centralny z kongressem, który się zbierze dnia 3 1. Pazdz. aby ustawę rządową ostatecznie wypracować 1 uchwalić. V i c t o r i a pragnąc ściśieyszych 1 trwałych związków z Anglią, uciemiężonym rozmaicie Anglikom w V e r a - C r u z , którzy przez bombardowanie nawet iakow£j ponieśli szkodę, wszelką wyjednywał pomoc i ulgę; co więcey, starał się nawet zawrzeć zawieszenie broni z Le m o ure rn, aby własność swoię uwozić mogli w głąb kraiu; teo. zaś o zawieszeniu broni arii wiedzieć nic chciał, chcąc tylko w ogólne wniyść układy. Ve r aCruz ledwie nie opuszczone, a Victoria tego był zda< ia, ieżtli inaczey być nie moie, żeby padło ofiarą sławy narodowcy. Postanowiono żadnego nie otworzyć portu, polisie twierdza nie podda. Zatem Me XYK w istocie iest wolny i niepodległy; w żadney prowincyi, wżadnćm mieście niema stronnictwa hiszpańskiego, i wydany w skutek postępowania L e m o u r a rozkaz do wszystkich Hiszpanów, ażeby kray opuścili, położy koniec intrygom, które choć nieważne , iednak kraiowemu rządowi nieraz były na przeszkodzie. Także francuzcy wysłańce byli tam, iak się zdaie, bardzo czynnymi, i może wkrótce będziemy w etanie udzielić naszym czytelnikom niektóre ważne w tey mierze wiadomoSCl. TA ym sposobem M e x y K nieutwierdzil wprawdzie ieszcze swoich ustanowień, co w ogólności tylko dziełem czasu być może; to P« r _ Cóż to iest pustelnik; iestźe topierwszą osoba w kraiu? Gr. Bynaymniey; ludzie ci nic nie mała; wspólnego z rządem, ani tenie z nimi. O smutne przeznaczenie człowieka! Powie dz, czyliź nie uwielbiaią dotąd «ney pamięci w A t e n a c h ? Gr. Tego ci powiedzieć nie mogę, poniewaź nie znam miasta, któreś wymies "'&sÓj I * * mieszkałem wmieyscu, które n a d j '" , Se t i n es nazywają; iestto mała waląca /£ eię"'ioeka, która dawniey podobno nader świttnem była miastemzaś lest rzeczą niezawodną, źe niema w M e - x y k u reakcyi na korzyść oyczyzny, i źe pod wpływem Vi c t ory i spokoyność i porządek UMalą się coraz bardzióy i w rządzie i w kralU. Uważano, źe miedź*, którą w naszey marynarce od lat 40 obiiaią okręty, rzadko kiedy się lat 10 do 15 tr zymał a, a naywięcey przez lat 5, a czasem i rychley się psuła. Niedawno zaś P. Mushel dostrzegł na wziętym w r. 1798 okręcie hollenderbkim, źe iego mifdi etraciła wprawdzie na wadze, itcz po 2 5 latach była ieszcze iaknaylepsza; i za tą śledząc wskazówką odkrył, iaka być powinna mitdź do obiiania okrętów. Juź niektóre okręty woienne w Po r ts m o u t h obiiać mają usposobioną przez nii go miedzią. Z M a l t Y pod di.iem 18- Listop . donoszą: " S t a n ą ł t u S i r T o m a e z M a i t l a n d, 1 wy - znaczono Kommissarzy do doglądania wysp Jońskich pod względem woyekowym. Siiągaią też (u znaczną potęgę morską, która popłynąć ma stąd pod Tu n i s, i żądać powetowania krzywdy wyrządzonej banderze angieljkiey. *'

Rozmowa międzY Periklesem, Grekiem i Moskalem.

Perikles. Minos mi powiadał,żeś

Grek.

Grek. Minos ci prawdę powiedział; byłem Grekiem i naywiernieyszym wysokiey Porty niewolnikiem. P er. Co mówisz o niewolniku? czyliź Grek może być niewolnikiem? Gr. Czyliź Grek może być czem innem? Moskal. Tak w rzeczy sarney: Grek a niewolnik, iedno dziś znaczy. Per. O nitba! iakźe ubolewam moimi ziomkami!

Gr. Lo s ich nie isst tak politowania goS dnym, iak sobie wystawiasz; co do mnie, byłem dosjć ezczęśliwym w położeniu moićm; uprawiałem mały kawałek roli, którą mi JJaeza R u m e l i i docześnie udzi tlił, i za to opłacałem haracz Jego VVysokosci.

Per. Haracz! o nieszczęsne w ustach Greczyna słowo! I z czegóż się on składał? G r. Oddawałem rządowi częsc moich, zbiorów, nayetarszego Syna i naypięknieysze córki. P er. O zgrozo! co ty niegodniku, właene dzieci oddawałeś do niewoli"! Któż" widział, by współcześni M i l c i a d e e a , Aristyda, Th emis t oKI esa, Platona - - G r. Imion tych w życiu moiem nie sły.» szałem. Byiiź to Bostsngi? KapidziBaszowie ? lub tez Baszowie o trzech buńczukach? Per. do Moskala. Cóż to są za nazwiska barbarzyńskie, których sarn dźwięk razi me ucho. Cryr" w życiu twoiem nie słyszałeś o Periklesie? (do Greka). Gr. O P e r i k l e s i e ! . .. ani słowa . * tale zar3Z

. . .

N f e i e 8 t ź e t o nazwiskop e r

* * * iak i imiona T e m i s t o k l e s a i P e r ik l e s a ? czy w pieczarach iakich podziemnych dni twe przepędziłeś, kiedy nie znasz tego, co G r e c y i nayświętszem? M o s. Byoaymniey; on mieszkał w At ena eh. P er. Mieszkał, mówisz, w A t e n a c h, a mnie nie zna? M o s. Wiele tysięcy ludzi iuz przemieszkaio w A t e n a c h nie znaiąc ciebie, ni twych walecznych ziomków. A t e - n y, to niegdyś sł a wne, d umne i bogate miesto, zaltdwie dziś kilkanaście walących hat liczy; nawet i nazwisko iego czas etr?wił - zowie się dziś S e t i n e 5. P er. Czy ż mogę ternu wierzy ć? M o s . Jest to skutek niszczącego wszystko czssu, a bardzióy napływu barbarzyńców; większych nawet bad eam czas burzycieli. P er. VVitm, iż następcy A l e x a n d r a podbili G r e c y ą; lecz nie oswobodziłźe iey Rzym z niewoli? M o s. Od «wego cz.ieu iuż G r e c y a po razy kilka zmi niała swych panów. N a przemian bowit ro służyła Francuzom, Wentcyanom i Turkom.

Per. Cóż to za barbarzyńskie narody; wcale ich «ie znam. M o s . Po tern zapytaniu poznaję daw< ego Greka. Wszystkn h cudzozitm. ów, niewyłączaiąc Egi cyan, od których przecież przenieśliście oświatę do G r e c y i , nazywacie barbarzyńcami. Stcm-<szyCtkitin nazwisko to ściągać się może do Turków; albowiem Francuzi i W enecyanie w wielu rzeczach wam wyrównali, a w <*it!u was przewyższyli.

P er. O czasie r o zmiano! - Stern wszyetkiem boli mnie, iż moie czyny tak wygasły w pamięci mych rodaków. Przecież los ten, iak widzę, dzielę z wielu sławnymi prawodawcami i założycielami państw; isk bowiem o mnie, tak też zapomniano luź o O s i r i s, hl inosie, Likurgu, Solonie i t. p. Widzę, iż oświata podobna do gwiazdy, która nie może na raz iak tylko i tdnę część ziemi OSWleClC; lecz koleyno kaźdey części swego dobroczynnego udziela światła. Tak więc słońce zachodzi dla iednego, gdy wschodzi dla drugiego kraiu.

OsobliwszY sposób proszenia.

B r e z k o w s k i w dzieiach czeskich pisze: "Ces. Królewskim muzykantom nadwornym w P r a d z e wstrzy mano na nicią ki czas wypłatę peneyi, a to z niewiadomey przyczyny. W tern położeniu przyszła im wyborna myśl do głowy. Jednego wieczora roku I 6 li. wykonali orki pod oknami Cesarza R u d o l fa psalm: Miserere me2 Deus! (Zmiłuy się nad nami. Panie!) z tak wieikiem poruszeniem, iż Monanha nie tylko im zahgłą penSyą natychmiast wypłacić kazał, ale oraz choynie ich obdarzył." *

OBWIESZCZENIE.

Podpisany Sąd Ziemiański, iako Władza nadopiekóń. za podaie nmiAvszein do wiaciomości powszechney, iż U r. I g n a c y S w i ęcickii małżonka iego Alexandra z Hraib IIHK, wspólność maiątku i dorobku między sobą wyłączyli. Poznań dn a 3. Grudnia 1$'23< Królewsko Pruski S$&. Ziemiański.

(Dodatek. ')