GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1824.02.04 Nr10

Wielkiego H

Xiestwa

ZNANSKIEGO

Nakładem DrukarniNadworneyW. Dekera i spółki,- Redaktor: AssessorRaabski.

Nr o. 10.

W Srodę dnia 4. Lutego 1824,

WIADOMOŚCI KRAIOWE.

Z Berlina dnia 31. Styczniu.

Dnia 24. Stycznia Król. Akademia umiejętności obchodziła rocznicę Fryderyka II publicZnem posiedzeniem. Sekretarz wydziału fizycznego zagaił ie; poczem P. Butną an mówił o papierze pozwiianym, który zEgiptu przywiózł Generał Menu Minuto li; P. Lich te ns tein zdał sprawę z czynności PP. Doktorów Ehrenberg i Hemprich, wysłanych od Akademii do Egiptu; P. Kar s t e n czytał o kombinacyach chemicznych; P. B o d ę podał wiadomości niektóre o komecie teraz się pokazującym.

M O W A przy tegorocznym kościelnym obchodzie uroczystości korcnacyiney i orderowey dnia 18. Stycznia 1824,mianaprzez Biskupa ewanjelickiego, Królewskiego Kaznodzieię nadwornego i Kawalera, D ri . EYŁERT.

(DokonezenIe. )

Pobożna to wierność powołania, która ly: iac w piersiach każdego woiownika, łączy całe woysko w iednę w sobie zamkniętą niezwyciężoną silę. Pobożna to wierność powołaniu kaźdey władzy kraiowey, kaźdey zwierzchności, nadaie ów poważny i łagodny charakter pewności i godności, i zabezpiecza iey błogosławieństwo powszechnego zaufania. W poboż ey to wierności powołaniu łączf się wszystkie siły, wszystkie serca i ręce Zil co lud, co naród czyni wielkim, niezwycięźonym i szanownym. Wszędzie, gdzie zastaniem pełnione biernie obowiązki i błogosławieństwa stąd wynikaiące, bądź w pałacu, bądź w chacie, czy to na świetney widowni świati, czyli w cicheiu ustroniu, czy w wielkiem, czy w małem, od czynu olbrzymiego, który sławnem zwycięstwem ocala oyczyznę, ?ź do nieznacznego w powinnościach usiłowania na nayniiszych stopniach publicznego urzędowania, wszędzie to wierność wszystkie Ae błogosławieństwa wznieca, pitlęgnuie, wyiednywa i do doyrzałości przyprowadza, Z tayi.ey iey siły, z ckhey iey mocy, z głęboiiey iey miłości, wyszło wszystko, co ludzkości i oyczyznie przyniosło zbawienie i błogosławieństwo. Onę to chowali i strzecli w sercu, w niey byli doświadczeni, w niey działali, cierpieli, zwyciężali wszyscy znaiomicie szlachetni i prawdziwie wielcy roęźowie: tych, gdzie znaleźliśmy i znaydzitmy, wszędzie to poważny, pogodny, miły obraz wierności, który się od nich odbiia. Świetna ona wszędzie w błogosławionych ich ekutkach. Przeto więc obrócone są Króla OczY na Wierne na ziemi, aby siadali zemną: chodzący drogą niepokarlaną, ten V/H służYł. I na Wsa, Szanowni Mężowie, spoczywa dziś z upodobaniem łaskawe Króla oko, i z nową uprzeyrnością zgromadza Was około tronu swego. A moźeż się Króla i Pana naszego upodobanie z tego, co na wskazanych Wam mieyscach wiernie działacie, moleź się wynurzać czulćy i z głębszą myślą, ale i powaźniey i w sposób więcey Was obowięzuiący, aniżeli wynurza się łącząc uroczystość dostoynego domu swego z uroczystością K RÓL E S T W O P O L S K I E . zaszczycania i publicznego uznawania Wa- Z Warszawy dnia 26. Stycznik, ZXC)lAz.a l,J.g. Tak Król nasz i Pan pełen . _ _.. r , r N a onegclayszem publicznera poeiedzeoi uprzeymey łatki Swoią część łączy z Waszą, Towarzystwa Król. Warsz. Przyiaciół nauk, K

a Waszą z Swoią, tal węzeł »iecznotrwałwiąże sprawiedliwego Pana i sług Jego wiei» nych.

Wierność od dawna świetną była gwiazd; iaśnieiącą na piersiach panujących nam Xiąźą wierność od dawna zasadą charakteru naród naszeg», wierność, która wśród naycięźszyc. doświadczeń nie zachwiała się, i w naync wszym czasie świetnie się stwierdziła. Taką to sławę, najdroższą, którą JCró J ego Rodzina i naród zaszczycać się moer odziedziczyliśmy od przodków nieśmierte, nych, tego zaszczytu zachowaliśmy się godnymi, i wzbogacony niech przeydzie do pc tomków i dzieci naszych, Do dzieci naszych - tak iest - z odmło* dniała nadzieią spoglądamy na nie, odiąij wiemy, że dziedzic tronu pędzi dni błog obok małżonki, która iest serca iego wybc rem, Króla oyca roekoszą, dostoynrgo do mu ozdobą i kraiu radośnem uwielbieniem Nierozwiązanym węzłem spoionem niech bc dzie kwitnące domu królewskiego szczęście i naszem, z nim niech wierność nasza odmłc dnieie i nowych sił nabędzie. N iech sir stanie coraz czystszą w ewem źródle, córa mocnieyszą w swoiey zasadzie, coraz czynnieyszą w swych pracach, coraz głębie' 2 czasem zakorzenioną niech będzie prze, żywą wiarę w Zbawiciela świata, który i j tey świętćy chwili przemawia do nas wszj etko obeymuiące wielkie słowo* lJądź wierny aż do śmierci, a da» ci koronę żYwota. (Apoc. II. \o(

WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

Członka tegoż towarzystwa S z u b e r t a o nasionach roślin, można uważać za uzupełnione dzieło o nasieniu; materya ta należy niezaprzeczenie do nayobszernieyezAch i naytrudnieyszych wcałey Botanice; dotąd ur polskim ięzyku mało i niedokładnie była znaną. Deputacya oddaiąc sprawiedliwość pracy autora osądziła tę rozprawę godną umieszczenia w rocznikach Towarzystwa. - Następnie doniósł o usiłowaniach Doktora M i ł e g o w doprowadzeniu barometrów do tego stopnia, aby naymnieysze w atmosferze zmiany, naocznie wykazywsć potrafiły. - Daley doniósł o doświadczeniach chemicznych powtarzanych przez Professora Sk rod z kie go, o tabeiiach wygotowanych przez Professora K o l b e r g a względem porównań rozmaitych niwtllacyi do teraźnieyezyrh miar kraiowych, O proiekcie suszarni podanym przez J a n a Chód orec kiego Podkomorzego Bracławskiego, która może być przydatną nietyiko do suszenia mięsa na potrzeby marynarki, ale równie do suszenia zboża, słodu, kartofli, owoców. Wczoray w kościtle tuteyszym ewangelickim wyznania Augsburgekiego, zostali ordynowani na Duchownych PP. Jer zy Wen d t i L u d w i k H o ff, Missyonarze towarzystwa Londyńskiego, do rozkrzewienia chrześciańetwa między wyznawcami Moyżeszowemi. Obrzędu tego dopełnił W. JX. L a u b e r t Rsdzca Kor.s>storza i pierwszy Pastor Zgrormdzeoia Ewangelicko-Augsburskiego, w assyetencyi JX. Te t z n er, drugiego Pastora tegoż Zgromadzenia, oraz JX. Tock, Pastora gminy ewangielickiey w N o w o - dworze. Od nowego roku 1824 następujące pisma peryodyczne wychodzą w War s z a w i e : Gazeta Warszawska 4 razy na tydzień, Gaseta Korrespondent A Warszawskiego 4 razyna tydzień, Monitor Warszawski 2 razy na tydzień. Kuryer Warezaweki 6 razy na tydzień, Dostrzegacz Naowiśbn»l*! m-li; na tydzień, Izys raz na miesiąc, Aetna iv.z na miesiąc, Rozrywki dla dzieti raj. i a kwartał, Lutnia (z muzyką) raz na tydzitń i Dzicoi.ik Wojewódzki.

A uts T R Y A Z Wiednia dnia 14. Styczni/t.

J. C. K. Mość wydał do 11 ice- Prezydenta naywyższego Sądu surawkdliwnś i, Byrona U l m, następuiący list własnoręczny: "Kochany Baronie U I m ! " "Dowiedziawszy się, że sala rady naywyższego Sądu sprawiedliwości tu w W i e d n i u odnowioną został a, spowodowany iesttm w dowód Moiego upodobania z wiernych usług W W Panów i bezstronności sądzenia, ozdobić pierwszą salę Wfanów Moiern popiersiem z bronzu roboty Z a u n e r a, i życzę sobie, ażtby Członkowie Daywyższego Sądu na widok tego popiersia zawsze pamiętali na Moie godło i swoie wysokie przeznaczenie. Względem dostania ttgo popiersia zgłosisz się WP an do Xiązęcia Xi c II e r n ich, a o przyzwoite postawienie porozumiesz się WPan z Moim Ministrem Skarbu. - Schonbruond. 12.

Września 1823. Franciszek mp." Gdy wszelkie przygotowania poczynione były i urządzono podstawę z napisem: Justitia Regnorum Fundamentum. XII.

Septembris MDCCCXXlU.

Prezes naywyższego Sądu Sprawiedliwości wyznaczył dzień 30. Grudnia 1823. na uroczyste wystawienie popiersia JCKMości, na której to uroczystości w wielkićy sali Rady naywyższego Sądu, oprócz obóch Wice- Prezesów, Radzców nadwornych i wszystkich członków naywyższego Sądu, był także JO. Jmci Xią£ę Arcybiskup, Prezydya appelacyb nego Sądu Niż. Aust., Sądu kratowego szlacb. wreście zgromadzenie Ajentów dworskich i Adwokatów, którzy także byli zaproszeni.

Uroczystość zaczęła się odczytaniem powyźBzego własnoręcznego listu, poczena WicePrezes Baron U l m w mowie stósowoey do tego obchodu wyrażał uczucia naygłębszego lozczulenia z powodu zyskaney naywyższey łaski i okazanego upodobania z czyuności naywyższego Sądu. Podczas Uy mowy odkryto popiersie. N amowę tę odpowiedział drugi Wice-Prezes Baron G a r t n e r w imięniu Członków naywyższego Sądu, a na końCU mowy swoiey wniósł prośbę o złożenie u Stopni tronu wyrazu naywiększey wdzięczności za otrzymaną tak zaszczytną pamiątkę, N a tern skończyła się ta dla naywyźezego Sądu sprawiedliwości pamiętna uroczystość,

NIDERLANDY.

Z Bruxelli dnia 2<j> Stycznia, Biega pogłoska, iż czynności układania eię-między Nuncyuszem Papiezkim a naszym Rządem na miesiąc przerwane zostały. Jest mniemanie, iż dopiero za powrotem gońca, którego Pan N a s a 11 i wyprawił do Rz yin u, znowu'rozpoczęte zostaną.

F R A N c Y A.

Z Paryża dłlia 24. Stycznia.

Poraź iedenasty sprowadził roczny obchód żałobny dnia 21. Stycznia całą Francyą do ołtarzów Przedwiecznego. Znacznieysza część mieszkańców i Reprezentanci europeyskich mocarstw udali się do czcigodnego dawnego opactwa S t. D e n i s , gdzie i Jego Królewiczoska Mość Mo n s i e u r, wraz zXięz n ąA n g o u l e m e i ową dostoynąXiężniczką, która wszystkich nieszczęśliwych cieszyćumie , się znaydowali. N im się udali do S t. D e - nic, byli obecni uroczystości, która się po*raz pierwszy odbyła w kaplicy wystawionćyna cmentarzu S. Magdaleny, gdzie USWlęcone zwłoki męczennika Króla i J ego małżonki 25 lat spoczywały. Poraź pierwszy także obchodzono uroczystość ai. Stycznia w kaplicy du T e m p i e, ostatniego mieszkania krolewskiśy familii. Wszystkie kuścioły napełnione były modlącemi się, a przy czytaniu owego pamiętnego testamentu oczy wszystkich łzami były zroszone, Z b r o d n i a , która, dz i e ń 2 1. p r zyp o min a i na wieczne czasy zachowuie, iest razem, mówi Dbiennik sporów) etraezliwą nauką dla ludów; wiedzą teraz, do iakich wybuchów szaleństwa przyiść mogą ludzie, którzy przez wyb'>r nieprawy , którym obłąkane namię tności kierowały, do znaczenia przyszli. Chętniebyśmy. wierzyli, że podczas ich wjbiera-' nia mała tylko liczba członków Konwentu układała w swey myśli ową zbrodniczą kreskę, którą we 3 miesiące późniśy iawnie dał a, aby wydać na śmierć Króla \eprawiedliwego i dobroczynnego. Zbrodnia takowa niepodobnąeię prawie zdawała; większa część iey uczestników stała się nimi dopiero wtenczas, kiedy ich trwożliwych i nie maiących dosyć mocy do oparcia się, drudzy gwaftownyrn wichrem z sobą porwali; a tak okazali się oni tylko wiernemi dziećmi swey matki, którą była fakcya wszystko rozprzęgaiąra. Nie iest bjrnaymniey naszą myślą, szukać uniewinnienia dla tego, co się uniewinnic nie da; ale oznaczamy tylko krwawą drogę, po którey zbrodnia rokoszem wzniecona iść mu kazała. Król Jegomość kazawszy przenieść zwłoki L u d w i K a XVI i iego małżonki do kościoła w S t. D e n i s, postawić kazał na cmentarzu S. Magdaleny pomnik. Plan do tego pomnika, do którego kamień węgielny w r. i 8» 5 X;ąźęta Monsieur, Angouleme i Berry położyli, iest zrobiony przez architekta F o n i a i n e . Jest to kaplica z trzech stron mniki Króla i Króiowey, u spodu ieet pieczara.. Do tey całóy budowli prowadzi ulica cyprysowa. Akademia umiejętności, sztuk i literatury nadobney w D ij o n, niebyła kontenta z odpowiedzi na prztbzłoroczne zadania w różnych wydziałach umiejętności poczynionych, i dla tego na ten rok ie pooowiła. Są zaś takowe: 1. Jakie postępy uczyniła sztuka lekarska przy wpływie nowych lekarskich umieiętności pod względem traktowania ostrych chorób? 2. O poezyi, iak się takowa przy uroczystości ich z powodu wielkich zdarzeń łączyła z obchodami publicznemi wczasach dawnych i nowych? Biała chorągiew następuiącą przydała uwagę do wyroku Króla hiszpańskiego, tyczącego się ustanowienia Junty przemysłowcy: iź takowy wyrok zaszczytny ieet dla Monarchy; ale skutków pomyślnych napróżno się spodziewać, dopóki mądre prawa nie przywrócą powszechney epokoyności, nie zapewnią wewnątrz pokoiu, i nie przywrócą zaufania, które iest podstawą szczęścia naro dowego. W naszey marynarce wielka panuie czynnosc. Krzątaią się tak w porcie B r e s t , iak T o u lon; z tego ostatniego wzmocnioną zostanie nasza stacya morska w L e w a n c i e , ułożona w porę tylko z fregaty Me de a 1 kilku pomnieyezych okrętów. Dnia 8- m. b. fregaty G a l a t h e a , C y b e l e, N e r e i d e , i k o rwe t t Y V i c t o r i e u s e i I z y s, p o p ł y - nęły 2 Generalnym Konsulem do T u n i e . Fregatty i korwetty te prowadzi Pan D r o ua u l t d o S r n y r n y i z as tąp i P a n a R i g n y na stacyi lewantekiey. Wielki brig A b e i 11 e i Kirassyer maią inne przeznaczenie. Do Martyniki popłynęły brigi la Ghapelle i Antilope. - Fregatta Juno powiezie

>7

naprzód woysko do Kor s y ki, a potem Generała Poruez. Hrabię Guilleminot do Stambułu.

HISZPANIA Z Madrytu d. 14. Stycznia.

Król wydał pod dniem 5. t. m. wyrok IJ):I;Stępuiącey treści: "Dla zapobieżenia złemu, które z różnych pochodząc źródeł, ciemięży H i s z p a n i ą, tudzież zważając, że potęga i chwała panujących po części na mnożeniu się tych dóbr zawisła, które pokóy przynosi na drodze handlu, sztuk i rękodzielni, i że Hiszpani a dla żyzności i położenia sprzybiącego handlowi ze wszystkiemi narodami, daleko bogatszą się etać i daleko większą mieć p 0winnaby ludność, gdyby szczęśliwe zdolności i buyna wyobraźnia mieszkańców nie dozna-« wała w swych działaniach przeszkody; uznał J ego Królewska" Mość za rzecz potrzebną, ustanowić Juntę z mężów, których gorliwość O dobro państwa równie iest znana, iak ich zdolności. Ta Junta, maiąc na czele Don. Juana Perez Nuamil, iako Prezydenta, ma ewoią uwagę zwrócić na wszystkie rodzaie bogactwa narodowego, równie na teti które doetarczaią żywności i surowych materyalów, iak i na sztuki, które takowe wyrabiają, i na handel, który ich spotrzc-bowanie ułatwia, a tak ich stan kwitnący wspiera. Ta Junta ma wszystkie ustawy dotąd trwające przeyrzeć i J. K. Mości sposoby podać, któreby nayskuteczniey mogły się przyłożyć do pomnożenia i udoskonalenia wieyskich J przemysłowych płodów, dośpitsznieyszego wzniesienia się kunsztów, handlu i żeglugi. T udzież ma się tu Junta i nad tern zastanowić, czyli przywrócenie głównóy Junty dla handlu, mennicy i górnictwa stósownćmby było." Pierwszy Minister Margrabia de C a s a 1 ruj o, leży bez nadziei życia.

wprowadzania książek: "Policya czuwać będzie, ażeby ani morzem ani lądem ni@ wprowadzano książek w iakjmkolwiek bądź ięzyku bez wyraźnego mego rozkazu lub pozwolenia tayney Bady po przejrzeniu wprzód exernplarza, który nam podany być powinien. Policya za poprzedniczem i taynero wybadaniem i znośnie z generalnym przełożonym drukarń zabierać będzie wszelkie książki, bez zachowania przepisów wprowadzone, a znayduiące się wksięgarniach, drukarniach, w ręku osób prywatnych lub w publicznych instytutach, iakie bądź posiadaiących przywileie, i oddawać winnych przyzwoitey władzy po ukaranie. Policya przeszkadzać będzie wprowadzaniu, obnoszeniu i czytaniu dzienników, pisemek ulotnych, satyr, karrykatur i t. p. targających się na moią osobę, szydzących z przedsięwzięć moiego rządu lub czy iących nad niemi postrzelenia, i pociągać winnych do ukarania." Stan kupiecki w L i z b o n i e sprawił wielką ucztę królowi i iego rodzinie.

ANGLIA.

Z Londynu d. 22. Stycznia.

Król zagai osobiście Parlament, a pierwsze rozprawy zapewne poświęcone będą uznaniu południowcy Ameryki. O nowyih Ministrach w R i o - J a n e i r o mówi Kronika poranna (co takie z nióy Monitor Paryski umieścił): Wszyscy ci nowo mianowani Ministrowie eą rodowici Brazylianie ) - Minister spraw zagranicznych, J o s e de Cavalho e Mello ma nawet być rodem Mułit - należy on do strony umiarkowacey; nie iest bez talentów. Minister spraw wewnętrznych, Maciel da Costa, należy także do umiarkowanych, źe iednak żona i rodzina iego żyią obecnie w P o r t u - g a l i i, zdaie się, przeto być w pcdeyrzeniu.

Trzty nastepuiący Ministrowie finansów, sprawiedliwości, woyiiy, P e r e i r a da Fonse ca, Ferreira Franca, silveira M e n d o c a byli - iakikolwiek mcźe być dzisiay ich polityczny sposób myślenia- · zabitymi republikanami. Miniatur marynarki Viiiela Barboza był nawet członkiem Korttzów Konstylucyinych w L i z b o n i e .

Okręt Creole przypłynął z B i o - Jan e i r o z list"mi do dnia 26. Listopada. Na wieczór dnia :0. panował* w Rio wielka trwoga i zamieszanie z powodu nadeszłego do koszar rozkazu Cesarza, ażeby wszystkie woyeka stanęły przed iego pałacem. Za przyczynę tego podano dnia II. zrana odkrycie, iż przeszły pierwszy Minister J o s e Bonifacio de Andrada usiłował pożyć żołnierzy. Kortezy posłali do Cesarza ćelegacyą z prośbą o deklaracyą, a nie odebrawszy iey pozostali całą noc zgromadzeni. Onia la. otorzyły woyska dom kongressu, zatoczyły działa przeciw niemu, Oficerowie weszli, rozwiązali Kortezy w imieniu Cesarza i poymoli Deputowanych A n t o n i o, Carlos M a r t i n , F r a n c i s c o (brat Ministra Jose Bo o ifacio) Montezurna i Laich a. Wsadzono ich w łódź i posłano do Ilha da s Cabras. W krotce potem przeieihał Cesarz w świetnym orszaku przez ulice miast3, pozdrawiany będąc wszędzie gło* śnemi okrzyki radości. Na wieczór było powszechne oświecenie. Jose Bonifacio ztmknął z swego domu, lecz go dostano i uwięziono. Od dnia 14. do si. położone było ambargo na wszystkie okręty, a ostatniego dnia okręt przewozowy puścił się na morze z owymi sześciu poymanymi Deputowanymi maiąc zapieczętowane rozkazy, iak powiadają do Ha vre. Potem wyszła odezwa, przyrzekająca 400 Milreis za wskazanie sprawców różnych publicznych spisków przeciw naynowszemu postępowaniu Rządu; krokfen narobił więcey trwogi, iak wszystkie inne, ponieważ się lękano, ażeby kogo nie wzięła chętka, krzywo przysiądz dla zysku. Dnia 22. przestała wychodzić osutob gazeta oppozycyina. - D >n ra. nadeszła wiadomość, iż woyska Brazylijskie zaięły M o n t e v i d e o .

PAKSTWO OTTOMAIJSKIE.

Z nad granicy Tureckiey d. 13. Stycznia.

Rząd centrah y Grecyi udał się do Arg o s . C o lOK o t r o n i, który d o P a t r a s ciągnie, podoboo oświadczył, ii nie chce być więcey członkiem rządu, lecz tylko Generałem. - Admirał hydryotów Miauli popłynął do T i n ę, gdzie żądał i otrzymał od Greków 20,000 li3stfów. Katolicy, których daleko iest moiey, musieli mu 40,000 Piastrów wyliczyć. Złożył on także z urzędu Exarehe w T i n ę, ogłosił go za złego zarządzcę i oszusta, i rozkazał mieszkańcom, ażeby zadney innćy nie uznawali władzy, prócz czterech Ephorow, których on mianował. Lecz Exarch nie chce mu być posłusznym, i wyspa podzielona iest na dwa Stronnictwa.

Rozmaitewiadomości.

Donoszą w listach z Ba ta w ii, że w K a n t o n i e znowu wybuchnął pożar w początku Sierpnia, ale nie był tak okropny i niepoczynił tyle spustoszeń, co roku zeszłego. Europeyskie faktorye nie zostały uszkodzone.

Państwo Kabul.

Pewne pismo francuzki e następujące wiadomości podaże o tern państwie, na które niedawno artykuł KuryeraAngielskiego uwa

gę prawie powszechną zwrócił, wspomnieniem: "że teraźnieyszy iego rządca bardzo ambitne plany ma w myśli." Kabul od nieiakiego dopiero czasu iest dokładoiey znany. E l p h i s t o n e, który ze strony towawarzystwa wsthodnio.iiidyiskiego był Posłem przy Monarsze temerznym, miał sposobność zwiedzić wszystko i o wszystkiem się wywiedzieć; iego więc podróży, którey opis wydał w f. lyi 5., dokładoieyszą i obezernieyszą wiadomość o tym kraiu winni jesteśmy. Kab u l, albo mówiąc whśiiwie, P e r s y ą wschodnia, w pewnych tylko epokach opłacała daninę Persom. ludyanie zwykli ten kray zwać Afghani i Dur a hi, od ludów, które go opanowały. Ostatni z nich kusili się w przeszłym wieku przyłączyć do podbitego kraiu i P e r s y ą właściwą; ale sławny wówczas N adir- Szach czyli Th amas-Kulg-Khan odparł ich napad i haracz na nich nałożył. Po iego iednak śmierci odzyskali wolność. Xiąię wielkich talentów, Achmed S z a c h , ugruntował tamże Monarchią niepodległą; ale pod iego następcami piękny ten kray bezustannie przez niezgody wewnętrzne się niszczył, aiw teychwi. li, nieprawy rządzca, imieniem R u n d g i r . Sing, tron opanował. Anglicy są w obawie, czy nie knowa szkodliwych planów przeciw ich posiadłościom indyiskim, i dla tego iest rzeczą intereesuiącą, zastanowić się nad środkami, których ten przedsiębiorący rządca mógłby użyć do wykonania swoichzamiarów . Państwo iego rozciąga się od 27. do 36. stopnia szef. półn., 3 od 53. do 76. stop. długości (podług południka Paryskiego.) Dolina tak często wzmiankowana K a s z m i r składa iednę część tego kraiu K a b u l, która na północ graniczy z T u r k i e t o n e m i małym T yb e t e m, na wschód i południe s Indostanem a na zachód z Persyą.

Zawiera 27 prowincji, które zostaią pod do