GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1824.02.21 Nr15

Wielkiego

Xiestwa Z N A N S K I E G O.

Nakładem. DrukarnlNadwornóyW. Dekera i spółki,- Redaktor: AssessorRaabskj.

Nro. 15.

W Sobotę dnia 21. Lutego 18*4.

WIADOMOŚCI KRAIOWE.

Z Berlina dnia IJ. Lutego, W niedzielę dnia 8- m. b. zawierzytelniony przy dworze tuteyezym Król. Francuski nadzwyczayny Poseł i pełnomocny Minister Baron Ba y nevall, miał zaszczyt, na uroczystym poełucharriu, podać Jego KrólewiczoefiSćy Mości Xiąięciu Następcy tronu znaki orderów S. Ducha i S. Michała, które edebrał tym końcem od swego Monarchy, przez Pana Kawalera T h i o l i er, urzędnika tychże orderów.

WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE.

N I E M c T.

Znad Menu dnia. iii Lutego.

C«p; zboŻll w Anglii od oieiakiego cmsu

tak idą ciągle w górę, iż wielkie iest podobieństwo do prawdy, ie wkrótce naywyższego daydą etopoia i że tym sposobem zakaz wprowadzania obcego zboża do Anglii zniesionym zostanie.

W Ł OCHY.

Dnia 5. Lutego.

Podług wiadomości z F lor e n c y i umarła tam dnia 29. z. m. Hrabina Albaoy, z domu Xiezniczka StoIberg - Gedern. Z nią gaśnie imię Królewskiego domu Stua r t ów, którego iako wdowa (zmarłego w óSriu 3 1. Stycznia xjbS-) Xiąźęcia S t u a r t sama leszcze używała. Powiadała, iż w drugiey połowie m. Marca lub naydaley na początku Kwietnia oddział z iakich 7000 ludzi od armii Generała F r i m o n t wyruszy Z Królestwa N eapolitsńskiego w powrocie do WYŻSzych Włoch»

>F * * *' k , l".

- A&Paryża dnia zoo Lutego.

Zag lietiw lrb nastąpi dnia 7. Kwietnia, lako w rocznicę przeyścia woysk naszych przez B i d i s s o ęi KrbI« wskie towarzystwo nauk wyzwolonych przyz-nało pirzedwczoray nagrodę za Bay lepsze poema na wyprawę do H i e z p ani i Pat'U 01« me ija z C o m p i g n e . Minister Pan" C h a t e a u b r i a n d, Marszałek M o lito r i wiflu innych G-enerałów byli przyto in ni. JI Oficerowi« ?go, 8go, 38g 0 pólłu liniowego i 6go półkq l-eikiey piechoty, składających p' powrocie z H i s z p a n i i załogę tuteySją, mieli wczoray zaszczyt, być przedstawionymi przez Generała- Porucznika Hrabię C o u t a r d Ich Królewicz. MM. Xiążęciu Mortsieur, Xię2 ie Madarae, Xiążęciu Angouhme 1 Xiężnie Berry. Każdy był Xiaictom i Xieiniczkoin po nazwisku wymieniony i »zczególniey M a d a m e nader uprzeymie i czule z nimi rozmawiała, wypytywała się o ich rany i rzekła do młodego Oficera z 3 8go pół IIIU liniowego, nazwiskiem Bot na y, który był raniony: "WPan wiele ucierpiałeś!" Bozrzęwniony Oficer odpowiedział: "Czułe wyrazy t któremi W. KróIfwirzuska Mość mnie zaszczycasz, wszelką lec«ą ranę. *1 --o Dziś przedstawieni będą ci Oficerowie Królowi J tnci, Onegday była nadzwyczayna rad» Ministrów u W. Kanclerza, trwaiąc dwie godziny. D ziennik Paryski zarzuca Cadbiettjjikowi, iż: sobie, obrał siedtn następuiąeych modlitw II3 kaidy dzień w tygod'.iu: l) Zniesienie wolności druku. s) Powierzenie edukacyi Xlęzom. 3) Przywróceni« cechów. 4) Wyrueo-waoie patentowanych ze zgromadzeń wyborowych. 5} Przywrócenie klasztorów., 6) Przywrócenie prawa pierworodrrości. 7) Uchwalenie 30 millionów rent na wynagrodzenie enjigrantów.

Uczniowie K.iólewskióy szkoły nruzycarjiśy dnia 24. Grudnia r. z, świetną uzyskali nagrodę dawanych w ciągu roku dowodów pilności i talentu. Marszałek Margrabia L a u r i s t o t l w znaczeniu Ministra domu Królewskiego: znayduiąc się na tćy uroczystości Zagaił isj mową, którą Proftssorowie, uczniowie i całe obecne zgromadzenie z równą słuchali uwagą. "Jankulwiek wielka iest przewaga, rzekł Minister, w któróy utrzymuie się m uzyka nasza instrumentalna, tak mało pocieszając widoki otwiera śpiewanie nasze względem doskonalenia, a nawet utrzymywania sceny naszóy liryczoćy.5" Zrobił przy tera Minister uwagę wielce ważną, którą bez dalszych tłumaczeń każdy zoaydzie zgodną z prawdą. "Narzekaią na niedostatek pięknych głosów, i trzeba przyznać, ie są rzadkie, nie dla tego iednak, żeby ie nam skupiło przyrodzenie, lecz dla tego raczey, ponieważ wielu, którym dar ten drogi użyczonym został, niszczy go przez rozpustę, którey nigdy nie przepuszcza. Zycie śpiewaka powinno być nader umiarkowane i trzeźwe; żadney igłować nie powinien wstrzemięźliwości, kto sztukę swą szczerze kocha. Sta. rożytni łącząc we wszystkiem (eoryą z praktyką ściśle przepisali prawidła dyetetyczne dla zachowania czvstosci głosu." Z wielką dobitnością oświadczył się Minister przeciw głosom krzykliwym i przesadzonym szkoły łrancu-skiey, i niesz< zędząc próżności narodowcy nadmienił, że Włosi głosy krzykliwe nazywaią wyciem francuzkiem (ur-ło francese.)

Bióro utworzone p-rzez liberalnych fcojicem oświecania każdego obiorcy, któremu robione będątrudnościi iest często uczę* szczane; dziennik iednak roialistoweki sądzi, że tacy tylko tam bywaią l udzie, którzy U siebie ciepłćy izby niemaią. Zasiada tam zawsze czterech wieszczków dai "'cych swe wyroki p"'taiąjcym.

ZnadgraaicyHijzpańskiey d.-3m. Stycznia. J eden t wai-oych punktów, w*rr*jnnjNQ« Do Herpignan wciąż przybywają kon- cych podobno dotąd wydanie wyroku arone«tytuxyonisci hiszpańscy z K a t a lon i i, kto- styi polega na umowach, zawartych przez izy prowincyą tę opuszczają. Może takowe dowodzcow woyeka konstytucyjnego z zastcw.ynoszenit się z kraiu ma iaką styczność p-cami Xiąźę.cia wodza naczelnego, które owi zwieście, że Kro l e s wkroczyć-ma do E ar- dowouzcy chcą w tak obszernem tłoroaczyć c e lon y w 5,000 6wego woyeka. Mówią, znaczeniu, iak-it go nitmogla dozwolić wola ie Francuzi obsadzą tylko cytadellę M o n t - Xiąźęcia, którego całe staranie dążyło do tejoui i twierdzę Atresanes. go, ażeby w naynaniejszyra. nieubliiyć spoMonitor Paryski udziela listy zS a r ag o s- sobie prawom Monarchy, którego woysko sy na końcu Stycznia pisane, które o dosyć franeuzkie przyszło oswobodzić, i nie przewałney donoszą kłótni, zasziey między kor- pisywać mu, iak ma postępować. Jest mr.iępusami dwóch roialistowskich dowódzców mapie» iż następca Fana € a s a - Ir uio wieC a p a p e i M i r a ł l e e, w ktorey z obu stron le iuż uprzątnął przeszkód, sądząc po czę,było wielu rannych i zabitych. Zniewoliło etych naradach Posła francuzkiego z MicLto władzę wyższą do oddalenia obu korpusów strami J ego Król. Mci, z miasta i wskazania im leź w okolicy. . Restaurador ciągle donosi o rozruchach H I S Z P A N I A , po kraiu. Niedawno zgrai* konstytucyjnych Z Madrytu d. 2. Lutego, wpadła do miasta N a v a s (w prow. la M a nKról podpisał dokument długu należące- «ha.) Bessieres wysłał przeCIW nley go s-ię F r a n c y i w summis 30 miUionó-w woyeko i rozpłoszył ią" Franków. N a spłacenie tego długu przezna- Wiele miast S t a r e y K a s t y l i i podały ezone frą s-aliny Ar r a g o n i i i cło graniczne Królowi adres, w którym upraszaiąozatwierM i r a n d y . dzeoie kupna dóbr narodowych.

Wyiście gwardyi francuzkich zostało nie- Zapewniaią - pisze Gwiazda iżiaoo@ zawodnie odłożonem. Irlandczyków weydzie w służbę hiszpańską, Posłany do wyspy K u b y Podpółkownik kiedy iuż dawniey Królowie hiszp»ńscy mieB ar r e d a udzielił pomyślnych wiadomości, wali półki irlandzkie. N alegaj z wielustroa Pisze on, między innerni, iż własntmi rę- o utworzenie znowu tych cudzoziemskich hukami obalił kamień konstytucyiny. fców, a to tern bardzićy, że więcey okazały Dnia 26. Stycznia Generał S a r e fi e l d wieroos'ci aniżeli kraiowe woyska rewolucy*odprawił wiazd swóy do B a r c e lon y , ie- ne. U rządzenie tey gwardyi irlandzkiey ma dnakże bez woyska, tylko w towarzystwie być w związku z pożyczką 200 miilionów 4ch Adjutantów. Zgłosił się on do władz Realów (50 miilionów Franków), którą dofrancuzkich i stanął w pałacu Podkrólowćy my angielskie - mianowicie bracia H li l - Peruwuńskiey. 1 et - rządowi hiszpańskiemu ofiarowały" W pałacu Króla odprawiła się rada tay- Domy te angielskie chcą dostawić rządowi na w skutku odebranych ważnych depesz naszemu korpus z ,n;aooo Irlandczyków_ 2 P a ryż a. Zapewniaią, iż rzecz idzie o każdego z bronią i odzieżą za 800 Franków» zatwierdzenie kapitulacyi. Korpus ten zaWląze się w A n g l i i cza» GubematorposłałrozkazydoHawanny, służby na lat 6 oznaczony. Dług te'n ma aby tam przeszkodzić lądowaniu Miny" gdy- być umorzony dziesięcinami, które beda by ie miał prMdaicwaiAść. pomienionym domom oddane. Panuie dotąd naywiększa niepewność względem środków do wydobycia naa z przykrey owey tymczasowości, w którey się wszystko koło nas znayduie. Powodów do niechęci niemało, a ieżeli się nie będą mieli dobrze Da baczności, stronictwo liberalne łatwoby z tego rzeczy stanu korzystać mogło, aby wielki rozniecić polar, może straszniejszy, aniżeli ten, który dopiero ugaszono. Gdyby się wodze rządu dostać miały na powrót w ręce liberalistów , zapewne niezaprzestaną, iak tą rażą, na środkach połowicznych. Zwinięcie woyska z siebie dobre nie było uskutecznionem z dostateczną znajomością [rzeczy. Nie ieden oddział z przyczyny swćy przychylności sprawie Królewskiey karmiąc eię nadzieią dalszey służby i nowego urządzenia, został rozpuszczonym, i osoby, z których się składały, w prywatnym stanie po domach czekać muszą, czy rząd ich na nowo wezwie. Więc podszczuwaią teraz ludzi tern, ie się poświęcili nie na co innego, tylko żeby swe pieniądze dać mnichom, i że to cały owoc przywróconey władzy Królewskiey. Rozpuszczonym nawet drogi porządnie nie przepisano: którey to niedbałości skutkiem są liczne kradzieże, a nawet rozboie. Z K ad y xu donoszą, ii między przewodnikami stronnictw wielką widać czynność. Z Puerto de Santa Maria rozchodzą się na prowincye zatrważające wiadomości, które prawych roialistów utrzymywać maią w nieczynności. W P o r t u g a l i i panuie spokoyność.

Zwinięto dwie trzecie części starego woyska, i takich tylko Woyskowych w służbie zatrzymano, którzy niewątpliwie dali dowody swego przywiązania do rządzącego domu. A N '& X I A.

i' " Z Londynu d. 3. Lutego. Z powodu słabości Króla, Kommissarze zagaili dziś parlament mową, czytaną przez

II i8

LoTda Kanclerza, którey treŚĆ następne: "Milordowie i MM. PP.! Mamy rozkaz od Króla, wynurzyć W Panom szczery żal Jego, ii nie może tey chwili znaydować się z WPanami w Parlamencie. Przyiemnoby Mu nader było, powinszować W Panom osobiście szczęścia z powodu kwitnącego stinu kraiu. Handel wewnątrz iak zewnątrz rozprzestrzenia się. We wszystkich l iemal gałęziach rękodzielnictwa pomnażająca się panuie czynność. Powiększanie się dochodów nietylko utrzyrnuie kredyt kraiowy i dowodzi nieścieśnioney obfitości naszych źródeł posiłkowych, ale owszem rozlewa zarazem pomyślność na wielką massę ludu, co tern przyiemnieysze Królowi Jmci sprawia uczucie. Rolnictwo wzoosi się z ucisku, którym było obarczone, i za pomocą ciągłego wpływu przyczyn naturalnych, zayrnuie posadę, do którey ie ważność iego w rzędzie wielkich interessów narodowych upoważnia. Nigdy niepanował lepszy duch między wszystkimi mieszkańcami (ey wyspy. N. Pan ma przyczynę wierzyć, iż żadna nieepokoyność zewnątrz niebAdzie hamować postępów wewnętrzney pomyślności. Wszystkie «przyiaźnione mocarstwa życzą szczerze pozostać w tych związkach z Królem, który z swey strony niczego nie zaniedba, aby i pokóy powszechny utrzymać i związki przyiaźoi między innemi narodami a W. B r y t a n nią tern silniey wzmocnić. Czynności dyplomatyczne Posła Króla Jmci w Stambule, aby zagodzić nieporozumienia między R o s s y ą a Porta Otiomańską, są, iak Król Jmć sobie pochlebia, bliakiemi pomyślnego ukończenia. W c< lu uregulowania prefensyi pieniężnych A n g l i i do dworu Wiedeńskiego, zawarł Król umowę z Cesarzem Austryackim, która WP ano m będzie przełożoną." - Po nadmienieniu o neutralności zachowaney podczas woyny Hiszpańskiey, tak daley wyrażono: "Co do prowincyi amerykańskich, s z p a n i i, postępował Król otwarcie i wyraźnie, wynurzając szczerze swe zdanie tak H i s z p a n i i, iak wszystkim innym mocarstwom. Król J mć mianował Konsulów dla portów i miast handlowych pomienionych prowincyi." W końcu mowy'powiedziano: iż Król nie spuścił z uwagi wyrażonego na ostatniem posiedzeniu Izby niższey życzenia, aby obmyślić środki ku polepszeniu doli niewolników czarnych; przełożone będą obiaśnienia w tey mierze Parlamentowi, któremu iednak poleca Król, aby się tym przedmiotem zaiął z zimną rozwagą i ostrożnością, i - kich rzecz ta wymaga. W izbie niiszey wniósł Pan R o w J a n d H i 11 o adres podziękowania Królowi, a Pan D a ł y popierał go. Obydway malowali nay.

pięknieyszemi farbami szczęśliwy etan A n - glii, dodaiąc, iż od gmiu lat zmnieyezono O 20 milliooow podatków. Co do południowo-amerykańskich państw, oświadczył Pan D a ł y, iż wprawdzie mocnoby się cieszy,!, gdyby 16 millionów istot ludzkich otrzymało wolność, lecz trzeba dsiiałać bardzo ostrożnie l nie wyzywać osad do rokoszu przeciw krajowi macierzyńskiemu. Pan B r o u g h a m nie był bardzo kontent z tego wszyetkiego. (Inne parlamentowe wiadomości odłożone być muszą dla szczupłości mieysca do piryszłego numeru. *)

Zdrowie Króla wciąż się polepsza.

Rossini i żona iego podjęli się występować w operach przez tę zimę za 5000 Funtów. Bossini dostaie za każdy wieczór 50 Fun tów; za każdą poiedyńczą lekcyą 5 Funtów. Duch niespokoyny, który, iak wiadomo, na zachodnich angielskich wyspach powstał, pekazuie się iuż i na M a r t y n i c e . P Ali ST wo OITOMAlisXII.

Znad granicy Tureckiey d. 2$. Stycznia.

Do dnia i o. m. b. niebyło ieszcze Pana MinetaKi w Stambule.

Zaszłe pod S m y r n ą wypadki zajęły «ł a uwagę stolicy. W S m y . n i e , na która Grecy uderzyć chcieli, panowała wielka trwoga, a Konsulowie frankońscy pisali spiesznie do Senatu w 1?5ar3, pod dniem ,0. Gru, dnia, wzywaiąc Greków, aby niepraedsiebrali napaści na S m y r n ę . W odpowiedni na to wezwanie wyrażono między innerni: Widzimy się nawet znk wolonymi dVdVc",'iż z mocy, iaką nam prawo woienn« nadaie, me przestaniemy nigdy ścigać Turków na ' wszystkich brz.gach ich Urritorium. Jeżeli oni w rozgniewaniu na nas, poniewierać hędą chr*eściańskich Raiasów i Europeyczyków dowodzić to tylko będzie ich barbarzyństwA które wszelkie prawa ludzkości i ucywiiizawaney Europy nogami depce.« NJ końcu Żądano od Sm y rn y haraczu, ieżeli miasto l zatoka nitchcą być nadal niepokroio-nejni. Pokóy z Persami nie iest ieszcze zatwierdzony. Sułtan miał iuż rozkazać Baszy Bagdadskie mu, ażeby odnowił działania woienne. N a wyspie S c i o i M i ( y i p li e Grecy warownie się usadowili i wszędzie okazuią coraz więcey dzielności charakteru. Ow Dostrzegać* wschodni nie mys'li wcale rzucać swego zawodu, iak głoszono lecz będzie nadal wychodzić. Wydawca ' uż -la się w liście do iednego z ewych przyiaciół, iż dziennik iego coraz bardziey kredyt traci; dodaie o n, iż nie będzie pisał przeciw Grekom, kiedy wszystkie wypadki pomyślnie im sprzyiaią. Kandyoci porazili Turków i eabrali ich ptjsady. Rzeczy na tey wyspie i»* naylepi A y storą dla Greków. Z każdym dniem pomnaźaią się nadzieie Greków. Wyglądają «H> 1_ kich wypadków na przyszłą wiosnę. Listy z N a p o l i di R o m a n i a 51 dnia ag.

Grudnia potwierdzają, iż Generał Uł y ee. Aj A n d r u s o zdobył szturmem twierdzę Caris.tos na wyspie Negroponte dnia e,n; Giudnia (y. s.) W dzień S. Jędrzeia. BodaijJ eraz, \i na archipelagu uzbniaią Wyprawę a 100 okrętów na zdobycie M e t e l i n y . List z M i l o dnia 6. Grudnia zawiera co · B-astępuie: "Podług wywodnycb wiadomości, 4 COtylko z wyspy Ka t) d yi nadeezłycb, odińeśli wówczas Turcy nowe korzyści, które zdawały się być stano-wiącemr, a przeciwnie Grekom bardzo eię tarn niepomyślnie powodzi. FJotta Podkrola Egiptskiego przybiła do Kand y i, gdzie zabrawszy niezwłocznie 6000 Turków na okręty, popłynęła z nimi 8u Rety m i ot y K i. S i ła ta p o t o c z y ł a s-ię z T u r t a - - mi Re t yńi y i Kari er, niemniey z Krseamiotarni i Seliniotami, którzy eię do Kanei byli -Schronili. W liczbie może 9000 ludzi ruszyli ip»z*ciw szczytowi gór prowineyi M i l o - P ot a m o, któróy cieśniny i posiadłości bronione są od natury, i gdzie Generał Hydryotów T o m b a e i stał z 60-00 "Greków. Grenerał Grecki *da"ł się uwieśdź do zeyścra na dół z swych szańców i stoczenia bitwy; wdał on eię w potyczkę z przednią strażą turecką; lecz ta została niebawnre od kilku tysięcy ludzi wzmocnioną, Turcy odnieśli zwycięstwo, a Grecki Generał unikarąc doszczętney klęski, chciał się cofnąć i zaiąć znowu rwą waiowną posadę; stemwszystkiem zamiar iego został zniweczonym, uyrzawszy ią zaiętą od 9000 Turków, którzy się na dół spuszczali, aby go wziąść między dwa ognie. Teraz powstała na nowo straszna potyczka, zupełnie zgubna dla Greków, którym przyszło walczyć Z przewyższaiącą siłą; 1500 Greków legło na poboiowisku. T o m b a e i, który składał przednią straf z ewyra korpusem, uszedł z znaczną częścią teyże przedniey straży; takie 3000 Greków uchodziło po drugiey stronie, · zukaiąc schronienia w niezmierney grocie Stomarambello, gdzie opasani przez Turków, przymuszeni byli poddawać się na dyskrecyą. Zwycięzcy turey rozlali się po całym Łraiu nakeztałt potoku, spustoszyli i »palili 36 greckich wsi i pobrali do niewoli

7400 mA/ów, fon i dzieci. Od Kandyi aż na milę od S p h a z z i 3, cały kray zaięty przez Turków. - W Mo rei znayduie się 6»,000 ładzi ze W6zyst!ciem uzbroionych, raehaiąc w to- Aibańczyków, którzy na 6tro«ę Greków przeszli.

Zamierzone lądowanie Grelów na wyspę M e t e l i n o ( M y t i l e n e czyli L e s b o s ) miało się zupełnie udać. Helleniści podnie« śli wszędzie chorągiew fcizyża i zmusili swych przeciwników do zemknienia za ich zbliżeniem się do niektórych warowni; wkrótce pewnie Turcy z całóy wyspy będą musieli ustąpić.Inne listy zapewniają, ii załoga turecka W P a t r a s , dowiedziawszy' się o pierwszych przygotowaniach Greków do opasania i zdobywania szturmem tey twierdzy, uznała za rzecz dobrą, wyiść z P a t r a s - i cofnąć się do L e p a n t o. '.W. .'.' KRÓLESTWO POLSKIE.

Z Warszawy dnia t$. Lutego.

J. C. W. Wielki Xiązę Konstanty, wczoray wieczorem wyicchal do P e t e r s b u r g a . Ogłoszonym został W5rok N. Pana wydan y w P e t e r s b u r g u dnia 6. S tyc z nia r. b. oznaczający prawidła względem stawiania i reparacyt kościołów w Królestwie PolsHem. Artykuł 2gi tego postanowienia iest następuiący: "Właścici« le dóbr uieruchumych w Parafii wybierać będą co 6 lat dozór kośuelny za poprzedoiczem uzyskanetn upoważnieniem od Kommissyi Woiewódzkiey, która czas i mieysce zebrania oznaczy. Do tego dozoru kolator dziedzic i dziekan miejscowy z prawa, 3 zaś innych parafian właścicieli, przez wybór oznaczonych, należeć maią'll' Listy przed kilką dniami odebrane z G d a ńska zapewniaią, fe tam za pszenicę w do. brym gatuoiu, płacą iuź łaszt po 700 zł. pol. Na ostatnich targach Warszawskich, płacono za korzec iyta zł. od 7 do g. Pszenicyod 13 do 14. Jęczmienia od 6 do 6 i gro. 10. Owi a od 4 i pót do 5. Siana fu grywać rolę wyższey komiki, iako to: Figara W Cyruliku Sewilskim i Małżeństwie FigaTi, irętosza w Baliku na kredyt i u p. Byl przedziwnym w rolach płasko-komicznych. Grał wybornie Mieszczanina Szlachcica, Frantostwa Panfila, Doktora Lubelskiego i inne, Cra:Qcy celował naywięcey prztz nieporównana mimikę twarzy i de U amaiyą, każdy wyraz stosownie i dobitnie wysłowiaią. cą. Artysfa ten raz tylko cpuślił W ars z a. W ę, udaiąc się z towarzyszami swemi w r.

J785 - do W i l n a , złąd powróciwszy w r* 1790-, iuż nieprzerwanie służył Publiczności W arszawakiey, ktorey i teraz w utrzymaniu porządku przy wejściu idy do teatru, ostatek dni swoich poświęca. Był w War s z a w i e pewny Oficyalista, którego iycie i powodzenia zdawało się mieć związek z numaratni domów w których mieszkał. Urodził się 18. Stycznia i Numer -8. przypadł na kamienicę w Starem mieście, gdy w War s z a w i e pierwszy raz oznaczono domy numerami, w tiy kamienicy oa przyszedł na świat. U marł iego oyciec roku .790., gdy mieszkał w domu pod tymże numerem. Na nowe gospodarstwo naiął dorn także w Starem mieście pod Nr. 23. i tak sie wydarzyło, że aię ożenił 23. Lutego. Matka iego umarła w domu pod Nr. 85., gdy koń czyła rok gs. s w e g o 2ycj -. Późmiy przeprowadził się winną stronę miasta pod Nr" 1807. i roku i 8 o 7. urodził mu się syn. Wrofc przeprowadził siew podle pod Nr. 1303. 1 tegoż roku iego iedynak żyć przestał. W roŁu 1815- był w Wiedniu i szczególnym trafem stanął w domu podN r. 1 815. Późniey będąc słabowitym, unikał domów maiących numera roku, dnia i miesiąca bieżących w o ba wie, aby w nich niezafcończył życia,fa.ednokonna od JO do

15 do l 8 I S łomy fura o d 5 do 6.

Naydawoieyezy z żyiącjch Aktorów Pełskicb JP - Jak ó b H e m (. i ńs ki, wczoray ukońzył śoiy rok, od chwili, w ktorey pierwszy raz ukaz ił się na setnie. Zsczął on grywać w 9 lat po utworzeniu publicznego teatru Polskiego. Te paVutke wczoray artyści teatru narodowego świetnie obchodzili; pierwszy (o iest takowy obchód w dziejach naszey sceny. J JWW. Prezes i członkowie Dyrekcyi rząduwey; auiorowie i tłumacze dzieł, scenicznych, kompozytorowi« a p u, raczyli się znaydować na biesiadzie, na ktorey z artystami dramatyczne:»] i muzyczne»»A płciobiey, znaydowa.ło się 100 osób. W czasie chóru ułożonego przez Rektora E l sn e r a , młode artystki oddały zasłużonemu weteranowi bukiet z kwiatów niezapomiuayki i mirtu wtselnego złożony -? W czasie obiadu śpiewano stosowne wesołe strofy, poczerń nastąpiły tańce, rozpoczął je solenizant, dotąd noszący ubiór dawny Polski.

Jak p b H e m p i ń s ki. urodził sie w PoZ ańskiem Woiewództwie, W Powiecie Kościańskim, dnia %2. Lipca 1749 roku.

Nauki odbył wmieście W s c h o w i e , choizac do szkół naowczas Jezuickich. Pierwszą · urodo« przepędził na dworze Xiążęci» A ug u s t a S u ł k o w s k i e g o, z którym przyieihawezy do War s z a w y, wszedł do teatru grodowego pod antrapryzą Ryxa w r. 1774. Okazał się pierwszy raz w komedyi MałieństWo z Kalendarza oapi.ar.ey przez X. B eh o m o ł c a, mile od Publiczności przyięty, zrywał potem zawsze role waletów iako t o: W Świętoszku, w Przeszkodzie nieprzewidzianeyit. p. Pierwszą rolą w którey się po francuzku ubranym okazał, była w Jcomedyi Amant, Autor i Sługa Frontyna, dawniey albowiem wszystkich służących grywał zawsze w kurtce i w żupanie, będąc od młodości mocno przywiązanym do narodowego

»7»wiadomości.

W Malcie odebrano (przez Neapol) niespodziana, wiadomość, iż Generał M a i t - l» n d, Lord Kommisearz połączonych etanów wysp Jońskich, powietrzem ruszony nagle żyć przestał. N a wyspie M a r t y n i c e udało się policyi francuekiey odkryć w eam czas bliskie wybuchnięcie spisku. Z Rossyi. - O pokazaniu się złota w górach Uralskich nadeszły stamtąd następuiące dokładnieysze doniesienia: "We wszystkich rzekach, w piaskach, zgoła wszędzie na około i w samym E ka t a ryno d a r z e, nawet w Słatouście, 300 wierst na południe, znachodzą złoto w piasku w takiey mnogości i tak łatwym sposobem, źeiuźw tym roku 150 pudów (pud po 34 funt. Wied.) wysłano 2łota do P e t e r s b u r g a , i gdyby nie brak robotników, byliby drugie tyle posłać mogli. Znachodzą często w źródłach i rzekach szczere złoto ćwierćfuntowtmi sztukami skrystalizowane. Nayobficiey pokazuie się w obwodach Sawodzkicłi: Jak o b l e w i B a s t o r g u e w . Korona bierze dziesięcinę.

Rzecz szczególoa, że od witków chodzono pa tak bogatey ziemi bez zastanowienia się, i w starych minach Berezowskich, od stu lat dobywano ziemi z naywiększemi trudami, dla tak lichego zysku, że ledwie pracę wynagradzał. Mówią, źe w Ekatarynodarze zaledwie iest iakie mieysce, klóreby nie mieściło w sobie złota, nawet domy stoią na złotych piaskach. Cóż to za klassyczna ziemia W swoim rodzaiu!**

OsobliwszY napis grobowy.

W kościele w B e l t u r e t w I r l a n d y i anayduie się taki napis nagrobkowy: " Tu spoczywa J o h n H i g l a y , którego rodzice płynąc z Ameryki zatonęli. Gdyby byli zostali przy życiu, Ukźeby tu spoczywali.«

Moc mUzYku Sławna aktorka C i b b e r śpiewała kiedyś wMewjjflKU H a e n d e l a . Biskup Dubliński, gdzie to oratorium dane było, miał nadobną artystkę za mało co więcey, iak za grzesznicę oddawna do piekieł skazaną. Wszakże słowicze iey tony tak mocno go za.

chwyciły, źe, aby naokoło od wszystkich być zrozumianym, głośno zawołał: "Niewiasto! odpuszczaią ci się grzechy twoie." Bohaterski umysł niewiasty.

Burzliwe czasy rodzą zwykle liczne przykłady, gdzie kobiety naywiększe z siebie czy. nią dla mężów ofiary. Wiele takich przykładów mamy z rewolucyi francuztiey. Pani L e f o r t, w iednym z zachodnich Departamentów, niezmiernie się troezczyła o męża swoiego , który iako sprzyeięźeniec osadzony był w więzieniu. Okupiła sobie pozwolenie odwiedzenia go. Pod wieczór pobiegła do niego w podwóynym ubiorze; prośbami -» mi wymogła na nim, iż się przebrał, i tak w odzieży kobiecćy uszedł szczęśliwie z więzieni* * zostawił w niem żonę. Odkryto nazaiutrz podstęp żony. Zapytana od Reprezentanta groźr ym tonem: "Coś uczyniła nieszczęśliwa ?!«« - " U czyniłam - odpowiedziała - moią powinność, teraz W Pan czyn, co do niego należy."

PRZESTBOGA.

A Ostrzega się Publiczność, iź Ur. Stanisław .Zychliński, z którym iestem w trakcie rozwodu, niema żadnego prawa przeclaw.ania dIZfirwa na borach N oweywsi podgom>ex, moiey dziedziczney. Ktoby od tegoż Ur. Zychliiiskiego kupił, ten sam sobie przypisze szkód l strat winę. Józefa z Suchorzewskich? JZychdiraska. ,

Świeże oatrzygj cotylko odebrał Po we Isfci*

(Dodatek.)