GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1825.07.06 Nr54

Wielkiego

ZNAftSKIE

G O.

Xiestwa

Nakładem DrukarniNadwornćyW. Dekera i spółki. - Redaktor: AssessorRaabskŁ

Nro. 54.

Srodędnia 6. Lipca i8 2 5»iniczki wszystkie ulice w kwiaty i wieńce 2 lir ścia przystroione były; i trudnoby opisać wszy« stkie dowody przywiązania, które przy tey okoliczności dali mieszkańcy tego miasta do» stoyney familii Monarchy swego. Zaraz po przybyciu dał N. Pan posłuchanie władzom woyskowym i cywilnym; nazaiutrz był obecny nabożeństwu, odprawionemu w kościele tumskim podług nowey liturgii, i buduiącemu kazaniu Radcy Konsyst. Westermeiera, do okoprzy- liczności stosownemu; zwiedził woysko, kościoły, warownie i raczył przyjąć śniadanie wYJe- u Generała Hr. Hacke, u którego stanął. Na wielkim obiedzie znaydowało się, wiele wysokich osób woyskowych i cywilnych. Po obieZ M ag d e b u rg a dnia 27. Czerwca. dzie na przeiazdce ku Herrenkrug, był N. Pan Onegday mieliśmy szczęście oglądać Nayia« przyjęty godnie przez Radzcę Ziemiańskiego inieyszego Pana wieźdźaiącego do naszego i N adbunnistrza Pranke; szczegolniey piękne miasta w gronie dostoyney familii. Jego Kr. śpiewy z muzyką stosowną, godne są wzmianMość wyiechał o godzinie 8mćy zrana z Pots- ki. Wieczór na operze i balecie, do którego damu, aby swą dostoyną córkę, zaślubioną, , ncerzów i tancerki mi sto sprow ziło z.BerXięźniczkę Niderlandzką, w podróży do Bru- - ląa, z zapałem n ywYlszey radoscl przYlm.o>>e1lI aź dotąd odprowadzić, Ka przyięcie .... dostoyne panstwo. Przez obydwa Wle

WiadoIności kraiowe.

Z Berlina dnia 2. Lipca.

JJ. Królewicz. MM., W. Xiestwo Następ.

Meklenburgsko - Szweryńscy, odiechali do liijdwigslust. Jego Królewicz. Mość, Xiąźę Cumberland, przybył tu z Neu-Strelic. JW. Minister stanu i finansów, Motz, był tu z Magdeburga. Tayny Radzca gabinetowy Albrecht chał do Teplicczory miasto gustownie było OSWlecone. Dziś rano o godzinie 8mey opuścił N. Pan nasze muj-y, aby powrócić do Potsdamu. Towarzyszyły Mu nayszczersze życzenia mieszkań ców Magdeburga. Z Wrocławia dnia 30. Czerwca.

Dziś przed południem o godzinie w pół do I2tćy przybył tu Jego Cesarztw. Mość W. Xiąze Konstanty z Warszawy w podróży swey do Drezna, i niezatrzymuiąc się wcale, ruszył w dalszą drogę,. Przed parą, dni przeiechała także przez miasto nasze do Drezna małżonka W.Xiazecia, Xięźna Łowicka.

Wiadomości zagranIczne.

Królestwo Polskie.

Z Warszawy dnia 28- Czerwca.

N Pan z szczodrobliwej swćy łaski, raczył przeznaczyć summe, 100,000 złotych, która przez wyznaczoną oddzielną Kommissyą rozdzieloną zostanie między nieszczęśliwych. _ JW. rzeczywisty tayny Radca N owosdcow, wviechał do Wilna. "Postanowieniem JO. Xiecia Nanuestn.ka Królewskiego pod dniem 31. M a a r. b. doBwolono na ustanowienie nowey Komory ago raędu na linii graniczna od strony Pruss, w Dunkcie Podcrabów. wh. 1afP\\) s BPłalYs krganfiWJ ofękYP1s Slawiański z wieku X I. Zawiera życia świętych z miesiąca Marca i rozmowy S. Jana Złotoustego. Rękopism ten iest bardzo ważny pod względem ięzyka. (Mon.) Z radością dowiaduiemy się, że pomniki dla Kopernika i wiekopomney pamięci Xiecia J ózefa Poniatowskiego, iuź są bliskie ukończenia. Radzibyśmy iak nayrychley oglądać na rodzinney ziemi, te arcydzieła wielkich Mistrzów, i liczyć ie między celnieysze ozdoby stolicy narodu. Obowiązkiem było Polaków oddać cześć winną rodakom, z których ieden odkrywszy wielkie fizyczne prawdy, zasłużył na podziwienie całego rodu ludzkiego; a drugi, po ellugiem paśmie szlachetnych czynów kończąc życie, honor narodu poruczył w ręce Naywyżazego. Zdaie sie" iż teraz wypadałoby

poyść za przykładem ościennych i pobratymczych ludów, i również pomyśleć o uczczeniu ludzi, którzy w innym sposobie sławę narodowi przynieśli. Ze pominę innych, Niemcy wspaniale obehodzili pamiątkę wynalazcy sztuki drukartkiey; w sposób nayuroczystszy oddaią cześć winna'cieniom Szyllera i t. p. Rossyanie, gorliwie zaymuią eię wzniesieniem pomnika dla Łomonosowa, uwaźaiąc w nim oyca literatury swoiey. Czemuż więc i my Polacy, nie« mielibyśmy uczcić pamięci iakiego z pierwszych Poetów naszych. Nieulega wątpliwości, £e Jan Kochanowski i J gnacy Krasicki, maią pierwsze do tego prawo. Kochanowski, iako patryarcha i twórca, można powiedzieć, poezyi naszey; Krasicki, iako wzorowy pisarz w obu rodzaiach mowy, który oprócz niezrównanego dowcipu, naywięcey się może przyczynił do upowszechnienia pamiętnćy reformy uroysłowey w kraiu naszym, szczęśliwie przez wielkiego Konarskiego rozpoczęiey. Nie iest tu mieysce dowodzić tego założenia; zdaie się że o uSy prawH'jio powinien być przekonany każdy myślący rodak, który z £Qb 3r <£ rozwagą zastanawiał się nad duchem pism Krasickiego, nad stanem moralnego usposobienia mieszkańców owcześney Polski; i wreszcie, kto ocenił skuteczność wrażeń, zdziałanych przez pisma Krasickiego na umyśle iego współczesnych.

Przedewszystkiem zaś, wypadałoby pomyśleć o sprowadzeniu na ziemię rodzinną zwłok Krasickiego, które dotąd w Berlinie spoczywaią. Mąż ten wielki zasługuie na to, aby popioły iego, złożone były na ziemi, która go wydała, którą szczerze kochał, i ktorey rzetelną przyniósł sławę. Piszący, z nieśmiałością oddaiąc tę myśl pod rozwagę ziomków, raa nadzieię, że ieżli skutku życzeń swych tak prędko nieuyrzy, tedy przynaymniey czyste iego chęci, sławę oyczystą na celu maiące, źle przyiętemi nie będą. Fr. Gr. (Podobną myśl oddano iuż też pod rozwagą ziomków w gazecie Poznańskiey r, 1824. "Nro- 48. stron. 565.)

Niemcy.

Z nad Menu dnia 27. Czerwca.

Interessa kościoła katolickiego w ewanielickich państwach związkowych zdaiąsię_niebyć tak bliskiemi ukończenia, iak dotąd miano na Rzymu miały się pomnożyć, mimo tem większey skłonności Monatchów. Kommissarze ich maią się znowu ziechać do Prankfortu i wyprawić potem nowe poselstwo do Rzymu. Pamiętna dla Akwisgranu epoka, co 6iedm lat odnawiaiącey się wystawy wszystkich w tamteyszym kościele katedralnym chowanych świętości, zacznie się zdniem 10.Lipca. Już na dniu 23- b. m. przy odgłosie dzwonów i huku dział, wywieszono przykrycia, na których maią być wystawione świętości na widok prawowiernych. Różne skargi o pogorszenie się rasy bydła rogatego w wielu okolicach kantonu Zurich, były powodem, źe Wielka Rada na posiedzeniu dnia 13. b.rn. potwierdziła proiekt do prawa, utrzymywanie stósowney liczby stadników zalecaiący. Do istotnych postanowień tego prawa należy, ażeby każda gmina na 50 krów iednego stadnika trzymała, ażeby ten nie był nad 18 miesięcy, i żeby się troskliwem iego wybraniem, właściwie do tego mianowana władza zaymowała. Ten wybór będzie corok ponawiany i za naylepszych stadników będzie summa 1200 franków między gminy podzielona; a gdyby w tey lub owey przepisana liczba stadników nie była, tedy na koszt omieszkuiącey gminy braknące bydlę będzie kupione i t. d. Do Anglii wywieziono w tym roku z Roetok przeszło dwa milliony funtów kości, które tam trą na proszek mierzewny. Im bardziey zanosi się na pomyślne zbiory żniwne, mianowicie iarzyn, tern bardziey też codziennie zboże tanieie. Za owies płacą teraz w Rostok 8 szyllingów, za ięczmieńio, za żyto 12, za pszenicę 24 do 35 szyllingów. Prócz kilku dni ciepłych, burzliwe i zimne było powietrze w Chrystyanii aż do połowy Czerwca.

Niderlandy, Z B r u x e l ' l i dni a 26. C z e rw c a .

Ze wszystkich miast rękodzielniczych w po« łudniowych prowincyach Królestwa przychodzą pomyślne doniesienia o czynności, która od czasu nieiakiego po fabrykach panuie Główną przyczyną tego szczęśliwego zdarzenia- · pisze Wyroania - 8$ umowy Handlowe, któ

re rząd zawarł z niepodległemi państwami południowey Ameryki. Kraie te, tak bogate W płody, są ieszcze ubogie w przemysłj wszystkie zamówienia, które dawniey czyniono w Hiszpanii, idą teraz do Niderlandów i do Anglii. Zdrugiey strony iest także lepsze urządzenie naszych celników przyczyną, ii tak częste dawniey przemycenia rzadko się teraz wydarzaią.

Włochy.

Z dnia 18< Czerwca.

N N. Cesarstwo Austryaccy zwiedzili xvczoray Medyolański instytut głuchoniemych. W Biescia zakfadaią teraz kollegium U rszulinek, które szczególniey przeznaczone iest do edukowania małych chłopców. Municypalność tego miasta ofiarowała przy tey okoliczności Cesarzowi dwa mieysca w kollegium, gdzie dwóch synów woyskowych kosztem gminy ma się edukować. Podczas zakładania nowego gościńca przy Syrakuzie, właśnie na tern rnieyscu, które Cicero często w swoich mowach wspomina, wykopano dwa posągi z marmuru paryiskiego z iedney sztuki. Obydwa wystawiaią figury w todze i pallium. Jedna iest 6 stóp wysoka od szyi aż do obwodu sukni, druga długa 3 cali od szyi do uda. Obie są bez głowy, rąk i nóg. Jest to dzieło greckiego dłuta godne swoich czasów. Przeniesiono ie do muzeum syrakuzańskiego.

F 2 a u c y a.

Z Paryża dnia 25. Czerwca.

Wczoray przyimował Król u siebie Posłów 1 zagranicznych Ministrów.

NN. Królestwo Wiriembergecy byli onegday na balu u Xięźney Berry, pożegnali się wczoray z Królewską rodziną, a iuiro zrana wyiadą do Marsylii. * Akademia umieiętności poniosła dotkliw% Btratę w osobie Pana Burkard1.

Jutro wielki obiad u Nuncyasza Papieskiego, na który zaproszeni są wszyscy Ministrowie, Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi, Zakazany iest; dowóz bawełny egipskiey z N iderlandów do Prancyi. 1 W Lauzerte zbudowano bramę tryumfalna na przyięcie Biskupa z Montauban, Gdy mu mi muzycznemi i radosnemi okrzyki powitać Biskupa, zawaliłasię brama tryumfalna, i Biskup z płaczem i narzekaniem został przyięty; 27 ludzi mniey więcćy niebezpiecznie zostało uszkodzonych. Pani Catalani, która tu dotąd szwankowała na zdrowiu, da dnia 1. Lipca koncert dobroczynnym celom poświęcony. Trybunały sądowe - uważa Konstytucyoni$ta- zdawała, się w całey Francyi chcieć opierać tłoczącemu się jezuityzmowi i teokracyi. Za przykładem Trybunału Ambiańskiego poszedł i Trybunał w Poitier. Odmówiono tu Prezydentowi Trybunału, Panu Bonnegens, mężowi naywybornieyszych zalet, kościelnego pogrzebu, z przytzyny źe umarł bez sakramentów - w podróży. Król. Sąd chciał wyprawie uroczyste żałobne nabożeństwo na cześć zmarłego Prezesa, lecz gdy i tego duchowieństwo odmówiło, wytoczyła się korrespondencya z W. Kanclerzem. Pomiędzy wielu ulotneini pismami, które wyszły w przedmiocie zamiany rent, odznacza się szczególnióy pismo pod tytułem: "'Wiadomość dla rentystów , napisana przez iednego z ich nieszczęśliwych kollegów, któ*y niechce wierzyć, źe 4 Frań. więcey iestniź 5 Franków.

W Nawarze - pisze Goniec - pokazali się rewolucyini werbownicy, którzy płacą ludziom na rękę 40 Franków i 30 Sous żołdu dziennego. Przybiegło tu dwóch gońców z Madrytu z depeszami dla rządu, które się podobno ściągaią do układów rozpoczętych między oboma rządami względem południowcy Ameryki. (idy dnia 22. m. b. skończono w teatrze Odeon, wśród etnicznych oklasków wystawienie Świętoszka, żądał parter z wielkim krzykiem pokazania ni scenie uwieńczonego popiersia Moliera. Wymówienie się Dyrektora nieposiadaniem popiersia, zostało psykaniem odrzucone, a Kommissarz policyi, który zswego siedliska zabrał glos do publiczności, takie nic niewskorał . Wszedł on teraz na parter, z żandarmami bez liku, kazał wyrugować wszystkich widzów i poymać dwóch młodzików, poczerń spokoyność została przywrócona i druga sztuka bez przerwy odegrana'"

Naez Arcybiskup dnia 17. b. m. w swoim przeieździe przez Dijon mąząodprawił. Generał Canterac pisze z Pauillac pod dn.

15. t. m. do .Redaktora pisma Alemorial Bordelais: Mniemany list od niego do Generała Bolivara, któryż dzienników angielskich do naszych przeszedł, zbyt go uraził, żeby w 0« głoszeniu go za nievvazny choć naymnieyszą. chwilę omieszkał. Ze on w żadnym innym związku nie zostawał z Bolivarern, iak tylko źe napisał do niego grzeczny list, którego nawet kopii nie zatrzymał, a to iedynie w tym zamiarze, ażeby stan iego towarzyszów broni polepszyć a szczególniey żeby Generała M 0net zasłonić przed zemstą, którą mu zagrażan o; ponieważ, iak on sądzi słusznie, dwóch pojmanych Oficerów rozstrzelać kazał. Ażeby poznać iego sposób myślenia, dosyć będzie wiedzieć, źe, w czasie, gdy Monet i inni wzmiankowani Oficerowie udali się do Lima, on wcale przeciwną drogą z Quilca do Cuzco puścił się, a ta t wyszedł z wszelkiey z Bolivarern styczności, W bitwie pod Ayacucho był tylko Szefem Sztabu i t. d. Arystarch mówi na końcu długiego pisma: "Wszystko idzie zwyczaynyrn sposobem, ł może obecne zle iest tylko chimerą, która się zrodziła z nieukontentowania oppozycyi. X wsamóy rzeczy, na cóż moglibyśmy się uskarżać. N aró d, którego Ministrowie w inte-» resach wolnych kraiów Ameryki południowcy widzą tylko zapytanie handlu się tyczące, mu» si zapewne być obdarzony naywidocznieyszym geniuszem politycznego przewidywania. I nieiesteśmyź zawsze ieszcze naygościnnieyszym i naygrzecznieyszym ludem, gdy nasza drukarnia królewska, mówiąca w imieniu Frań» cyi, tak wielką wynurza radość z odwiedzin Sidi- Mahmuda, Posła Beja tunetańekiego? Nie iesteśrnyź naypotęźnieyszyrn i nayoświeceńszym ze wszystkich ludów, kiedy się dowiaduiemy z Ministeryurn, iż w potędze i cywilizacyi możemy się zapasować złudami Beja tunetańskiego? Czyż nareszcie wesołością, źartobliwością i prawie błazeństwem nie przewyższamy wszystkich, gdy u nas wszyscy, nawet Ministrowie sami, albo tańcuią, albo tańczyć każą. Za nadto wielkie miałby pretensye t e n, któryby tego wszystkiego nie uznał za nayinocnieyszv dowód pomyślnego stanu kra* in. " mennic ę, gdzie na cześć iego wybito przy nim medal, na którego iedney stronie arabskiemi literami stoi napis: "Sidi Mahmud, Poseł sławnego Beja tunetańskiego, raczył dziś król. mennic ę swoią obecnością; zaszczycić." N a drugiey stronie była data i rok podług chrześciańskiey i tureckiey rachuby. _ Ciągłe podnoszenie się rent, mówi Dziennik Paryski, otwiera ludziom oczy. Osoby znaiące się na rzeczy, umieiące ocenić źródło i moc naszego kredytu, i które przewidziały, źe sztucznie sprowadzone spadanie ich nie mogło się utrzymać, oddawna przygotowani byli na tę odmianę, i widzą, w niey nie co innego, iak naturalną, moc systematu finansowego, który na równie prawdziwych zasadach się wspiera, iak iest biegły w ich wykonaniu. Teraz nawet mniey biegli rent) ści, którzy dla zastanowionego kursu 3ch procentów zaczęli powątpiewać o korzyściach zamiany rent, iasno się na rzeczy poznać muszą. Widzą, iź ten krok iedynie iest dla ich korzyści obrany, i tak rozurnuią: "Jakikolwiek będzie kurs 3procentów, my rentyści możemy papiery dostawać po 75 fI.; a tak papiery na naszą korzyść posuwać się będą. Przypuściwszy, źe do dnia 5» Sierpnia 3 procenta podniosą się do 75 lub go; to widoczna iest, źe przez zamianę my za 75 fr. to mamy, co inni za 8 O." Tak tedy pisma, które dotąd zamianę rent okrzykiwały iako nieszczęście, będą ie niedługo napastować iako przywiley. Z n a d g r a n i c y h i s z p a ń s kić y dnia 16. Czerwca.

Donoszą z Tolozy, źe iuź nic nie słychać o bandzie 50cm uzhroionych, iednakże maią powody do domyślania się, źe taka banda nad rzeką Ebro zle broi. Oyciec Maranon (Trapista) odprawia w tey chwili missyiną podróż do Nawarry. Każe on o pokoiu i iedności; zaleca zapomnienie tego co się stało i połączenie wszystkich stronnictw w ieden interes za Króla i naród. Towarzyszy mu Generał Santos-Ladron. - Nie potwierdza się wiadomość, iakoby Francuzi dnia 1,Lipca z twierdz hiszpańskich ustąpić mieli. Z Barcelony donoszą pod dniem I I. Czerwca: Onegday wieczór przyprowadzono z Getony do tuteyszego więzienia 8 Oficerów 0

60rchotników rojalistowskich. Dowiaduiemy się, iź z miasta Esparagutra - 5 mil ztąd -. uciekła część mieszkańców, ponieważ odkryto bliski wybuchnienia spisek, podług ktoreqo wygubić miano wszystkich o liberalizm podejrzanych. Ci nieszczęśliwi, przymuszeni porzucićswe familie, aby uyść sztyletom morderców, ratowali się ucieczką na wsie, gdzie się spodziewali więcey znaleźć bezpieczeństwa» - N astało od dwóch może tygodni zimna szkodziły bardzo urodzaiom polowym, które i tak w całey Kastylii bardzo liche sprzęty rokuią, ponieważ po długiey suszy mało co deszczu spadło. Piekarze nasi podwyższyli z tego powodu cenęchleba, co wpospólstwie wielezamięszania narobiło. Aby ie uciszyć, przywiedziono piekarzy do porządku. Z Burgas donoszą, iź tam niedawno takie były mrozy, iakich w miesiącu Czerwcu nikt sobie nie przypomina. Z tćy zasrnucaiącey przyczyny wino Cantaro podrożało o 2 Iranki. Takie zboże mocno ucierpiało.

Hiszpan ia, Z M a d r y t u dnia 14. Czerwca, Zdaie się, iź rząd chce uniknąć nieprzyjemnych skutków przymusowey pożyczki, posłał bowiem nowego Pełnomocnika do Londyn u, ażeby tam pożyczkę pjzyprowadził do skutku. Skazani niedawno na wygnanie konstytucyini Regidorowie Madrytscy, otrzymali od Króla przebaczenie. Maią oni tylko usprawiedliwić się Królowi z swego dawnieyszego postępowania, podziękować mu za iego łaskę i przyrzec poprawę. Uniwersytet Salamanca, naypierwszy w Hiszpanii, naybardziey się opierał nowemu planowi uczenia. X. Malgar , Biskup Ceuty, wielki przyiaciel Jezuitów, posłany był do Salamanki w celu uprząlnienia trudności; tymczasem powiększył on ie tylko, dawszy wszystkim odprawę, począwszy od Kanclerza aż do naiemnika i ogłosiwszy wszystkich akademików za politycznie nieczystych. Nawet professorowie i bibliotekarze, którzy iui się byli usprawiedliwili, muszą się nanowo poddać przeczyszczeniu. Kanclerz udał się ze skargą do Nuncyusza Apostolskiego, a Biskup doliady Kastylskiey.

Głoszą, iź Kolumbianie mianowali swym nego do Kortezów, Moreno Gutrra. Mimo licznych traceń rozbóyników, kradzieże w Madrycie nie ustaią; )];0 do 12 z bandy, która, ochotnicy z Mon teagudo rozpędzili, · wkrótce iraceni będą. -. Reskrypt królewski pod dniem %i. z. m. wydany, nakazuie, ażeby za nieczystych uznani urzędnicy i na potem część swey pensyi pobierali, aż dopóki Król względem tego ostatecznóy niewycV uchwały. Zresztą Gaceta iest dość sucha i głębokie milczenie zachowuie względem ciągle trwaiącey potaierńney między stronnictwami woyny; ta niezgoda wielce zasmuca przyiaciół pokoiu, gdyż niepodobna, ażeby z takiego stanu rzeczy co dobrego wyniknąć rnoglo. - Dowiaduiemy się z Mexyku, źe tam braknie artykułów pierwszey potrzeby, które by bynaymniey kraiowym fabrykom szkodliwe niebyły . Zelamo i stal kosztuią dwa razy tyle co przedtem; wieśniak musi daleko droźey niż dawniey żelazo, oliwę, wódkę i t. d. opłacać. Mówią, ie cudzoziemcy są tam w większey ieszcze pogardzie aniżeli Hiszpanie. Olaneta miał stanowcze nad Boliwarem odnieść zwycięztwo, i 6000 wysłanego przeciw niemu woyska na głowę porazić. Przybyła niedawno do Gibraltaru korwetta Kolurnbiyska przywiozła manifest Boliwara do mieszkańców drugićy półkuli, w którym niiętlzy innetni wyrażono, źe, ponieważ Europa odbywa kongressa, aby oba światy zgiąć pod iarzrno niewoli, pańsiwa amerykańskie podobnież łączyć się winny ku zniweczaniu kroków przeciw ich wolności, i dlatego on aiazd pełnomocników do Panama radzi. Manifest ten natychmiast w Gibraltarze wydrukowano.

Portugalia.

Z Lizbony dnia 24. Czerwca.

Edykt królewski uchylił podatek od soli, na okrętach Portugalskich wyprowadzanej -. Podatek od wywozu win zniżony został do połowy.

A ngli a.

Z L o n d y n u dnia 24. Czerwca.

Z dobrego dowiaduiemy się źródła, ii Król dnia s). Lipca osobiście zamknie ParlamentllI;2

Onegday zapytał się w Izbie nilszey Pan Brougham Pana Caning, czy mu wiadomo o aresztowaniu w Wenecyi Generała Devereux ? potwierdził to P. Caning z tym iednak dodatkiem, że nie otrzymał ieszcze otem wydarzeniu urzędowego doniesienia, i źe podobno pomieniony Generał dla tego został aresztowanym, iż podróżował za paszportem amerykańskim. - Wczoray zebrawszy się Izba niższa siedziała do dziś 2giey godziny zrana, zayinuiąc się szczegolniey sprawą missyonarza, nazwiskiem Shrewsbury, którego, iak Pan Buxton opowiadał, bardzo niegodnie na wyspie Barbadoes utraktowano. Naprzód robiono mu psoty podczas nabożeństwa, a potem zburzono iego kaplicę, "aby metodystów do szczętu pozbyć się z wyspy," rzucono się na iego dom, potłuczono wszystko na drobne kawałki i zamordowanoby i samego missyonarza, gdyby się niebył ucieczką ratował, W rocznicę tego zburzenia zrabowano mieszkanie starey niewiasty kolorowey, która była zwolennicą metodystów, i te chaniebne postępki bezkarnie uszły. Pan Canning nazwał te bezprawia policzkowaniem parlamentu angielskiego. U chwalono iednomyślnie podać adres N. Królowi z wynurzeniem niechęci Izby z powodu tych niegodziwości. Dziś rano zawinął tu okręt Juliana z Veracruz, zkąd dnia 1. z. m. wypłynął. Traktat między W. Brytanią a Mexykiem został od Kongressu znaczną większością kresek przyięty. Pan Morier chciał wkrótce opuścić MeXYK i spodziewany tu iest na okręcie Egeria.

W Mexyku panuie naywiększa spokoyność.

Rotszyldoskie certyfikaty francuskiey ren ty trzyprocentowey pfzybyły teraz także doLondynu. Pan Doktor Struve z Drezna otworzył tu instytut kunsztownych wód mineralnych. Rektor szkoły Lincoln- College w Oxfordzie, posłałXiążęciu York, "wielkomyślnemn obrońcy Kościoła i Króla" -pięknego żywego żółwia. Wielce szanowny LordHarborough i przyjaciel iego, Pan Bailey, stawieni będą przed sąd za to, źe w niedzielę nocną porą porządnie przystroili stróża nocnego, gdy im tenie, aby burdów niewyrabiałi na ulicy, powaga, swoią cicho być kazał. plany do włoskiego związku, o którym od niejakiego czasu mówiono, ustały, i że kongres dyplomatyczny w Medyolanie, bez skutku w tey mierze się zakończy. Wzbranianie się Anglii naleienia do tego kongresu, nie iest, iak się zdaie, iedyną trudnością. Pokazało się, że ci włoscy Xiąięta, którzy z domem Burbonów są spokrewnieni, nie zgadzaiąsię na ten plan. Czy owa dawna umowa familiyna Burbonów, która w roku 1&14 ustała a , przynaymniey zawieszona była, została odnowioną, nie możemy powiedzieć z pewnością. Cieszy nas to iednak, iż obecny stan rzeczy, ze względu na tamte kraie, nie będzie zniszczony. Dla tego kongres Medyolański może się zatrudniać tylko uznaniem niepodległości Ameryki południowcy, i sprawą Greków. Co się tyczy pierwszegn punktu, każde poruszenie dyplomatyczne w tey mierze iest dla nas zagadką. Szczęście Boliwara, uznanie Anglii i wysłanie P. Karola Stuart do dworu Brazyliyskiego, zdaie się iui to pytanie rozwiązało. Sama nawet Anefya nic mo&o być wątpliwą względem skutków, które mieć będą układy Angielskiego Posła w Rio Janeiro z potwierdzeniem Króla Portugalskiego. '" Co się tyczy Francyi i Prus, tośmy iuź powiedzieli i powtarzamy ieszcze, że ich interes handlowy, który w obecnym stanie towarzyskim iest interesem głównym, sam przez się wskaże im stóeunek do nowych państw Ameryki południowcy. Na takową politykę nie patrzymy wcale zazdrosnem okiem, i Anglia iuź z początku tego roku w tym względzie iak nayliberalnieyeze zasady wynurzyła. Nicmoźemy wszakże działać przeciw na uc e, iakąśmy w tey mierze zaszczepili; niechcąc shańbić imienia brytańskiego. Co się tyczy S1. Domingo, to Łrancya tern spokoynieyszą być może, ile że nasz rząd, nawet po ostatnich uchwałach kongresu W Haify od raz przyjętych zasad nie odsiąpił.

Sprawa Greków teraz ieszcze w tak nietloyrzałyrn iest stanie, że powiedzieć można, ii kongres Medyolański tyle może rozstrzygnąć tę rzecz, iak ci, co zbieraią liberalne podpisy dla Greków w Europie. - Nie można wątpić, że ieszcze iedney wyprawy potrzeba będzie, aby tę rzecz wyiaśnić, i nieustaloney doład polityce Europy, w którey Anglia pomimo tego, co mówią, ma swóy udzja!, da& pewny kierunek. Aby się w tym względzie uspokoić, potrzeba raz ieszcze list Pana Kan« ninga do Pana Kodioe odczytać: Z>czenia przyiacioł cywilizacyi są szanowne i otwarci« się do nich przyznaiemy; lecz aby działać skutecznie, trzeba działać etósownie do p o. trzeb powszechnego pokoiu i równowagi E uropy. Sprawa Greków w tym dniu się rozstrzygnie, gdy się zupełnie ukończona pokaże, tak, iż różne mocarstwa z równą bezinteresownością za nią się będą mogły uiąć, a żadna nie będzie sobie wyłącznych praw protektorstwa rościć. Dopóki to nienastąpi, sprawa ta musi być uważana za osobną walkę Turków z Grekami. To zdaie nam się iest treść Medyolańskiego kongresu, i spodziewamy się, że iego wypadki ani wpływowi Wielkiey Brytanii na przeszkodzie nie będą, ant pokoiu stałego lądu nie zmieszaią. Goniec udziela pisma z Tryestu pod dniem 7. Czerwca z takim napisem: "Pomyślne doniesienia dla Greków", zawiera ono zayścia ziiaiome pod Na varino. W Bath miały być wiadomości z Indy.

wschodnich, że Kroi i Królowa z Ava w ma 1 łey twierdzy, do którey się schronili, poyma" ni zostali przez Anglików. Bogactwa znale" zionę przy nich, miały być tak wielkie, ie na," iednego porucznika przypada 18,000 f. sterł. Sir Walter Scott doniósł w pismach publicznych, iż opisze życie Napoleona. Gazety Irlandzkie donoszą iako rzecz nader osobliwszą, iż nieiakiś Hynn z żoną swą i pięciorgiem dzieci przeszedł od religii katolickiey do protestatskiey. Gazeta El Sol z dnia 19. Marca donosi: i.e.

w Mexyku Minister Spraw Zewnętrznych Upoważniony został od Prezydenta do zawarcia traktatu handlowego z angielskimi Kommisssrzami. Jedna z Edynburgskich gazet opowiada tkliwe zdarzenie, które może bydź nauką dla młodych panienek, iak mało nieznajomym mężczyznom uf,ić należy. Pewien młodzieniec odprawił przed nieiakim czasem podróż do iedney szkockiey wsi, sławnóy swem powabnern położeniem i mineralnemi wodami. Córka gospodarza, którey on się w osobie młodszego syna pewney znaczney familii lazł sposoby wyłudzenia z niey pod rozmaitemi pozorami znaczną ilość pieniędzy. N akoniec pożegnał się przyrzekuiąc w przeciągu Jciłku tygodni powrócić i ożenić się. Po 3ch miesiącach odbiera list z więzienia południowcy Szkocyi pisany. Kochanek donosi iey, źe go dla bagatelney summy uwięziono, i oraz prosi, aby go uwolniła. YVierne dziewczę udaie się natychmiast zpieniędzmi, które tylko mogła zebrać, w podróż, i przybyła nakoniec nie bez trudów w nieznaiorney sobie okolicy, na mieysce swego przeznaczenia. Stałym krokiem idzie przez ulicę; lecz wkrótce wstrzymał ią wielki natłok ludzi. L u d przypatrywał się chłoście pewnego zbrodniarza; a panienka wszedłszy na wschody sklepu poznaie w chłostanym zbrodniu przedmiot swey miłości, z napisem na piersiach: "chłosta za złodzieystwo." Nieszczęśliwa padła bez zmysłów; po nieiakim czasie przyszła wprawdzie do sił, lecz rozum utraciła. Powraca teraz do domu stawszy się ofiarą podłey niegodjiwości, kióra odnosi zwycięstwo nad niedorozutniewaiącą się niczego złego niewinnościąs z w e c y a. Z e S t o k h o l m u d ni a 17. C z e rw c a, Sztokholmski dziennik zawiera następuiący artykuł z dnia 14 t. m.: "Przed dwoma niemal miesiącami wynurzyliśmy życzenia, aby stosunki handlowe z nowerni państwami Ameryki południowcy mogły przyiść do skutku; i podobno raz ieszcze to życzenie powtórzyć trzeba. N owe potrzeby wżyciu towarzyskie m sięziawiaią; handhiiący do iakiey bądź należący klassy, czuią potrzebę ciągłego rozwiiania się tego stosunku; a ducli handlu przez tyle uciemięzany wieków pragnie eobie otworzyć nowe pole. Boiaźń nie może mieć wpływu na naród; bo Szweda ani myśli ani rozsądku nie można uiąć w więzy; tych dóbr naszych strzeże rząd i wspiera. N asi żołnierze są nasi współobywatele. Prawda, że ani dosyć mocni ani dosyć potężni iesteśmy, aby na czele europeyskiey rewolucyi, czy to reJigiyrrey czy polityczI.ey stanąć; Skandynawia liczy tylko 4 miliony mieszkańców, a przeto nie potrafi dokazać tego, co 30 do 40 milionów: ale geograficzne położenie półwyspu daie iey sposobność, rozkrzewienia swego handlu i przemysłu; i może to uczynić bez zaszkodzenia interesom, świata dawnym Jub nowym. Te interessa muszą się z sobą połączyć w iedno; łconstytucyine więc rządy uważne być muszą. Zasadom teraz przewodniczy blask światła nie daiącego się przytłumić; tym za. sadom nadać kierunek wsteczny, byłoby bardzo trudną ieżeli niepodobną rzeczą. Podług tych zasad liberalnych życzymy, sobie, aby nasz rząd, który nie zostaie pod opieką żadnego mocarstwa, postarał się dla nas w Ameryce południowcy o mieysca, gdziebyśmy nasze żelazo, deski, maź, płótno na żagle i t. d, odstawiać mogli."

Państwo Ottomańskie.

Z Carogrodu dnia 36. Maja.

Dnia 30. t. m. odebrał Francuski Poseł Hr.

Guilleminot, Austryacki InternuncyuszOttenfcle i Pruska Logacyj depesze z Petersburga, które maią zawierać wypadek naradzeń tamecznych w sprawie Greków.

Wyciąg Z Berlińskiego kursu papierów i pienigdzy.

Dnia 1. Lipca 1825.

Papiera- IGotowimi I zna.

Obligi długu państwa Premie obligów długu państwa Obligi bankowe ai do włączniep o po. g il p C t. g i i p'C t.

9*2

Zachodnio- Pruskie listy zasta

Zachodnio- Pruskie listy zastawne niegdyś polskiego u

Listy zastawne W, Xiestwa Poznańskiego.... 94! Wschodnio- Pruskie . g o I *rjJuoa Dodatki.)