KROIKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1931 R.9 Nr2

(niewosz, verJiess sogleich die StacH Po sen und lebte aus FUl'cht vor dCl' Verhaftung bis zum I\Iai in den \Viildern von Kurnik". Dalsze koleje życia Gniewosza nie olJchodzą nas w tej dnvili. Znałazłszy się we Lwowie, zaczął w ł'. 1879 wydawaf "Strażnicę Polską" i równocześnie przystąpił do spisywania pamiętników. Ukazywały się one w fełjetonach "Strażnicy", już od pierwszego numeru pisma. Sądzę, że w "Kronice Miasta Poznania" wypada poświęcić nieco uwagi tym fragmentom.

I nawet je przedrukować. \ViauolIlo, jak wielką rzadkością są roczniki dawnych pism wogóle. Istne inkunabuły! A, cóż uopiero takich, które ałbo cieszyły się wiełką poczytnością, albo ułegał) prześladowai1iu. Jedno i drugie było udziałclll W)-dawnictwa Gniewosza. Te Jego zadzierżyste z impetem kresowego zagończyka przedsięlJrane wycieczki przeciw politykom i działaczom galicyjskim! Trad)-cja o piórze .,Jana z Ohełgowa", jak go nazywano, utrzymywała się długo później. A prokuratura austrjacka tak długo nękała konfiskatami imć Gniewosza, aż zawiesił swą szerpentynę na kołku. Działalność polityczna Jana z Oleksllwa godna jest uwagi przyszłego histOITka życia politycznego. Estreicher w "Bibljografji Polskiej XIX. stulecia 1881-1900" wylicza na całej szpalcie jego rozmaite broszury.

'V "Kronice" wypada się zająć w)-łącznip pamir;tnikarzem i prz)'pomnieć kolejno te ustępy jego wspomnień, które pojawiły się \V "Strażnicy".

\V pierwszym zaraz numerze "Strażnic)'" z r. 1879 J(an) G(niewosz) rzucił garść wspomnień o znakomitym aktorze Bogumile Dawizouie. Feljeton ten podajem)" w całej rozciągłości.

BOGUMIŁ DA "'IZO W POZXANIL napisflł J. G. Ponieważ znane jest strojenie się l'\iemców w pawie piórka, którzy co się tylko da, kradną z polskiej sławy, winni::imy zawczasu dokumentować to wszystko, co jest nasze. Do znacznego zastępu geniuszów zrodzonych na ziemi polskiej należy bez zaprzeczenia Bogumił Dawizon, pierwszorzędna siła w dramaturgji XIX. wieku. Urodził się w \Val'szawie z rodzicó" iZl'aelic'dch, sam jednak już w młodym wieku przp.szed! na łono kościoła katolickiego, gdy matka jego pozostała żydówką, Xie jest jednak za

1'26