GAZETA
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1830.12.14 Nr100
Czas czytania: ok. 16 min.Wielkiego
Xiestwa
POZNAŃSKIEGO
-T-TU-LT-. n. r
R 1, e- -
N akładem Drukarni N adworney W. Dektra i Spółki.
r: Assessor JR Aabskl.
.., y rlila ISÓO essm
SB
J\i 100. - W Srodc duta
WiadoInościkraiowe.
Z B e r l i n a, dnia 14, Grudnia.
N. Król raczył Król. Duńskiemu Gen. Adjuiantowi i Pułkownikowi A b r a h a m e o n» dać order Joannitów. N. Król raczył Rzeczywistego Nadradzcę Konsystorskiego i Generalnego Superintendenta Marchii Elektoralnej', Biskupa Doktora N e a n d er, Taynego Radzcę Legacyinego J ouffroy i Taynego Radzcę Regencyinego T z s c h o p p e, mianować członkami naywyźBzego kollegium ceneuralnego.
N - Król raczył Radzcom Regencyinytn i leśnym, Schirmer w Kolonii i Fock W Poznaniu, nadać tytuł Nadleśnych.
Hrabia P e r p o n c h er, Król. Niderlandzki Generał - Porucznik, nadzWyczayny Poseł i pełnomocny Minister przy tuteyszym dworze, wyiecheł do Petersburga.
«vummvmvw
WiadoIności zagranICZne.
Królestwo Polskie, Z Warszawy, dnia 5. Grudnia.
Dnia 1. m. b. widziano tu niektórych uzbrojonych obywateli z tróykolorowemi kokardami (czerwone, błękitne i białe). N azaiutrz zaś uważano tylko same białe kokardy. Z Kalisza spieszy do stolicy znaczna liczba obywateli i włościan. - Generał Chłopicki odbył d. 1. m. b. popis nowo utworzoney gwardyi narodowcy. Tuleysza młodzież uniwersytecka składa osobny oddział tey gwardyi pod dowództwem Prołessorów Szyrmy i HuLego, Wice- Prezydentem policyi mianowany Referendarz Bolesta. (Staats-Zeitung.) Rada Adrainistracyina dowiedziawszy się, iż Jego Cesarzewiczoska Mość W. X. CeBarzewicz, pragnie być obeznanym z terainieyszemi życzeniami narodu, wysłała do niego z pośród siebie, Senatora Wojewodę Xiai<;* cia Czartotyskiego, Minist» skarbu Lubec« «kiego. Rzeczona Deputacya przedstawiła J. C Mci, że powszechuem ies1. życzeniem narodu, aby Konstytucya w zupełności wykonywaną była, tudzież żeby N. Pan ziścić raczył dane przez Poprzednika Swego przyrzeczenie, przyłączenia do Królestwa Polskiego prowincyy wcielonych iuź dawniey do Rossyi, i nakoniec, żeby korpus Litewski zostaiący pod rozkazami Cesarzewicza niewtargnął w Królestwo Polskie, Wreszcie przełożyła Deputacya, iż iest naygorętszem życzeniem narodu, żeby wszystkie dawnieysae części Polski, z Królestwem Polskiem zostały połączone i wspólnie z niem swobód konstytucyjnych używały. Odpowiedź Jego C Mci (wiadoma iuż z przeszłey naszey gazet y), została niezwłocznie drukiem do wiadomości publiczney podaną. (Staate-Zei1.) Hrabia Wąsowicz, były Pułkownik i Adjutant Napoleona, .mianowany Szefem sztabu głównego. - Załoga twierdzy Modlina, po ogłoszeniu iey pisma J. r Mci W, Xiqcia, przez byłegg Jego Adjutar j Hr. <-,amoyskiego, poddała się bez opór - Tutejsz- Y Francuzki Generalny k&TinUi zatknął na ewoiin domu tróyko.larową chorągiew zaraz po wyiŚciu woysk. Rossyiski.ch. - Dnia 2. i 3. pochowano zwłoki poległych osob" między kioremi, zwłoki Generałów Potockiego i N 0wickiego. Rząd tymczasowy mianował Generała Izydora Krasińskiego zastępcą Ministra woyny. Twierdza Zamość zaopatrzona iest w żywność na 6 miesięcy. - Wiele osób rozjechało się w różne Województwa dla organizowania powstań. - Z listu prywatnego r. Warszawy d. 6, Grudnia wieczór: "Spokoyność i bezpieczeństwo na pozór zupełnie przywrócone, i stan niepewności nie potrwa długo. - Tuteysze pieniądze papierowe są niebawnie na żądanie zamieniane; prowizyą od listów zastawnych za termin Bożego Narodzenia iuź teraz wypłacaią. - Rząd tymczasowy wezwał pod d. 4". rn. b. oficerów i żołnierzy do jedności, porządku i karności, i napomina- ich, ażeby rozkazom N ay. wyższego Wodza posłusznymi bylL, Postanowieniem teyźe daty wzywa mieszkańców, żeby powrócili do swych zatrudnień, żeby ebywMtle, ntenależący do gwardyi narodowey, pooddawali broń odebraną z arsenału, żeby kościoły pootwierano dla odprawiani» zwykłego nabożeństwa i t. d. (S1. Ztg.)
Z dnia 6, Grudnia.
.Dzienniki tuteysze zawieraiąodezwęGenerała Chłopickiego, którą tenże, po obięciu Dyktatury w dniu 5. z południa na polu marsowem, w obliczu wszystkich obecnych w stolicy woysk i gwardyy narodowych, wydał, a w ktorey oświadcza, iź xiie, z -dumy lub ambicyi, lecz ze względu na nagłość okoli« czności i wzorem Rzymian, .którzy w niebez« pieczeństwie oyczyzny iednemu "Dyktatorowi naywyższą władzę powierzali, na czas krótki, to iest, ai do chwili zgromadzenia się obu Izb Seymowych, urząd. Dyktatora przyi« muie, rakowy iednakpo otwarciuSeymu w ręce iego złoży. - J eden z członków tak nazwanego towarzystwa patryotycznego "'Maurycy Mo« chnacki, został obwiniony o wielorakie obelgi i wycieczki przeciw osobie Dyktatora; z tego powodu gwardya uniwersytecka" do ktorey on należy, chce go wyrugować z pośród siebie i podała dwa adresa, do Naczelnego Wodza i do-Prezfcsa rządu tymczasowego'" w których oświadcza s u. ntcina uiizlalu «fcycn liurygacń, a.zapewniaiąc zarazem Dyktatora o naywiernieyszem poświęceniu się, uprasza go, ażeby oddział z iey grona uformowany, raczył na straż przyboczną przyiąć. - Generał Woy- 4 czyński został dowodzcą straży bezpieczeństwa -w całym kraiu. (S1. Zei1.)
.Z dnia 7. Grudnia.
Dyktator (Generał Chłopicki) żakaza) pod karą śmierci przekiaczanie granic państw ościennych z bronią w ręku. Rygor iego utrzyrnuie porządek i karność. Wczora żołnierz ieden został za nieposłuszeństwo rozstrzelanym. - Przeznaczona do Petersburga deputacya (z Xcia Lubeckiego i Hr. Ostrowskiego), niewyieehała ieszcze. (S1. Zei1.) Gazeta Warszawska zawiera co naetgpuie: Rząd tyrnczazowy zawiadomił publ;cznośe pod d. 4. m b" iź wszelkie wexle, których terrnina, poczynaiąc on dn. sg. Listopada r. b. uplywaią, aż do dalszego rozporządzenia, nie tracą swey rnocy wexlowey. stałe w swey m o c y , w tern co się tyczy wewnętrzney administracyi; wszysrkie władze z dniem 6. m. b, rozpoczęły urzędowanie. Urzędnikom,. którzyby niezwłocznie nie obieli urzędowania,- zagrożona iest surowa odpowiedzialność. Rtktor Królewskiego AJ exandrowskiego Uniwersytetu, X. Szweykowski, uwiadomił U czniów Uniwersytetu, iż stosownie- do wyższych rozkazów, przerwane" w U niwersytecie prelekcye- nanowo rozpoczęte zostały.
Z dnia g. Grudnia,Rząd tymczasowy wezwał Kommissye Wojewódzkie o urządzenie zakładów- z żołnierzy dymissyonowanych, uzbroieii:e i żywienie takowych. W»ysko nasze zaopatrzone zostanie w odzież-zimową. Szkoła żołnierzy rossyiskich urządzoną zostanie nanowo pod innym- Kommendaniem. Generał Korf dowodzący artylleryą rossyieką, został uięty przez strzelców gwardyi konney. W - Kaliszu powstanie- przyszło do skutku bez krwi rozlewu, Rozzbroiono kozaków. Szkoła kadetów dostarczyła broni i dwóch armat. U formowano w pierwezey chwili etraź bezpieczeństwa z-kilkuset ludzi, dja przestrzegania porządku i zasłonięcia fabryk. Taka liczba znayduie się w Warszawie ieńców rossyiskirh, iż przepełnione są niemi nawet niektóre klasztory, Doznaią iak naylepszego obeyścia. Słychać, że ma być ogłoszona składka dla nich. Ońegdayszey nocy zakończył życie Xiążą Ludwik Radziwiłł, znany ze swego szlachetnego sposobu myślenia«,. O r z e ł B i a ł y dziennik polityczny z godłem P rawo ie s t p r a w d ą, przedaie się we wszystkich kantorach Kuryera Warszawskiego' po grY 10 exemplarz. Drugi N er Igo tomu z b. m., wy idzie niezwłocznie. Dziennik ten poświęcony iest szkole' podchorążych i Akademii Warszawskie?! Wice-Prezydent Lubowidzki, . o którym mylnie doniesiono, ie w nocy z dnia 29. na 30. z, m. zginął w Belwederze, leży ranny V Uiazdowie.
W sobotę wieczorem odbyła się sessya Pm«fessorów wydziału lekarskiego Uniwersytet W arsz., na którey uchwalono, że ubogim i uczniom bezpłatnie pomocy udzielać będą; ażeby zaś obowiązkom uoslaiecjnie zadosyć uczy. nić, przybrano uczniów czwarto- i pięcioletnich, iako też kandydatów na Ministerya do północy. Ze swey sirony Prof. -Karol Kaczkowski uczynił odezwę do aptekarzy stolicy, aby raczyli osobom rannym w czasie walki, które przez tenże wydział będą mieli udzielone recepty, leków bezpłatnie udzielać. Jakoż wszyscy aptekarze z nay większym zapałem oświadczyli się za proiektem Professora Karola Kaczkowskiego. Tworsyć się będą 3cie bataliony do wszy8'bich pułków.
Słychać, że zabrane policyi tayney papiery, znayduią się na teraz z rozkazu Władz kraiowych opieczętowane. Ma rząd wyzna. czyć do przeyrzenia ich Kommissyą; która będzie mogła oczekiwania publiczności zaspokoić. Chodźko waleczny i uczony, bawiący w Paryżu, wsławił się w teraźnieyszey rewołucyi lrancuzkiey, i mianowany został Adjutantern Generała Lafayeita. Niedawno miał przypadek, złamał nogę, gdy koń pod nim upadł; lecz iest wiadomość, ie iuż ma się lepiey.
Kuryer Warszaweki z dn. 7. Grudnia zawiera co następuie: Wczoray w oktawę naszey chwalebney rewolucyi, odbyło się nabożeństwo we wszystkich kościołach Stolicy. - W starożytne? Katedrze wobec członków Rządu tymczasowego, Senatorów i ludu, śpiewano Te Deutn. Na Pradze odbyło się żałobne nabożeństwo za wymordowanych mieszkańców w r. 1794., przy tym obrzędzie mieli- prawdziwie patryotyczne mowy Professorowie Szyrma i Kuna!,- tudzież Magister Gyprystński i Kandydat Magnuszewski.
Dyktator postanowieniem' swoiem .« dn. 5.
b. m. mianował P. Alesandra Krysińskiego Mecenasa, utrzymującego protokuł w wydziale wykonawczym i Rządzie tymczasowym, Sekretarzem Generalnym Dyktatoryatu. - Postanowieniami r d, 6. b. m. 1) P a5I Andrz, Hr. Zamoyskiego Referendarza Sta policyi. 2) P. Joachima Lelewela zastępcą. Ministra wyznań religiynych i oświeć, publ, 3) Pana Jozefa Tymowskiego Radzcę Stanu nadzwycz., zastępcą Radzcy Sekretarza Stanu. 3) P. Konstantego Wolickiego Intendentem Generalnym woyska.
Dyktator mieszka teraz w nowym domu Mikulskiego na rogu ulic Senatorskiey i Bielańskiey. Wczoray przed Jego mieszkaniem była straż z pułku 19o piechoty liniowey. <<<Pułkownik Turno znayduie się przy Wielkim Xieciu, lecz przysłał oświadczenie, że wróci, odprowadziwszy go do granicy. Nieroojewscy utworzyli powstanie w Kaliskiem z właściwą im energią. - Na granicy Xiestwa Poznańskiego prawie nic niema woyska Pruskiego, gdyż armie Pruskie spieszyły na granice Francyi. Ordynat Zamoyski Prezes Senatu, uzbraia w swych dobrach wieśniaków, - Pułk iszy piechoty liniowey otrzymawszy wiadomość o powstaniu w Warszawie, w przeciągu kilkunastu godzin w zupełnym porządku boiowym przybył z Mszczonowa do Stolicy. Jest (o nadzwyczayny przykład pośpiechu! Litwini znayduiący się w Warszawie, wczoray zgromadzeni, mieli naradę. -*- N aywięcey doniesień zgadza się, źe Wielki Xiążę Cesarzewicz ponawia rozkazy, aby woysko iego w marszu zachowało się iak nayspokoyniey, lecz wydarzaią się nadużycia z powodu niedostatku. Wielki Xiążę w mieście Górze uwolnił wszystkich jeńców Polskich.
Woysko Ross. wyszłe z Warszawy postępuie ku Brześciowi. - W Płocku ogłoszono powstanie. Rada Municypalna miasta stół. Warszawy z rozkazu Dyktatora stanowi, iż żaden naczełnik drukarni i litografii niema inaczey podawanych artykułów, czyli to w peryodycznych czyli też w innych ulotnych pismach, drukiem ogłaszać, iak tylko z podpisem autora artykułu; nadto każden Naczelnik drukarni i litografii niema przyimowae do druku artykułów, iak tylko od osób mu znaioroych, lub też o których tożsamości osoby dokładnie się przekonał, tak iżby, w razie potrzeby, osobę tę z pewnością wskazać mógł. Kommissars obwodu Warszawskiego za
wiadamia interesowane osoby, ii Kassa obwodu Warsz. pobór wszelkich należności Skarbowych tak zaległych iako i bieżących w godzinach zwyczaynych od 8- zraua do 4. popołudniu, iak zwykle uskutecznia. Są iuź różne zmiany. Z powstaniem tuszem i obudzeniem się wolności, zaczęły iu£ znikać przesądy, durna i wywyższanie eię nad innych. Mało iuż widzimy iak dawniey Panów, którzy bez karety od domu do domu podróży odprawić nieśmieli. Damy wyr. szego znaczenia niemaiące swoiey kuchni, zaczęły uczęszczać do Restauracyi, do cze- I go chwalebny przykład dała żona uwielbianego w narodzie Generała. Obywatelki tuteysze wezwane są, ażeby czas trawiony na zabawach poświęcały do- 1 starczaniu szarpi, i przeto, ieśli woiownicy I, nasi w sprawie oyczyeny zaszczytnemi okry- I ią się bliznami, boleść ichumnieyszyły, przy- ' kładaiąc się; do zagoienia ich ran ofiarami . . t SWOleml, Obywatele składaiący Radę Municypalną widząc potrzebę w dzisieyszych okolicznościach ułatwienia nayprędszego kommunika« cyy pocztowych; wzywaią wszelkie Władze tak cywilne iako i woyekowe, oraz obywateli maiących na celu dobro kraiu, porządek i szybkie rozsyłanie rozkazów Rządowych; ażeby wszystkim Poczt-Arntom dodawali pomoc i wszelkich starań dołożyli, do utrzymania takowych w naylepszym porządku. Oficerowie pułku sgo liniowego składaią nayczulsze podziękowanie szanownym obywatelom Petyskusowi i Deplerowi, którzy uprzeymie ofiarowali znaczną ilość tytuniu i wódki, gdy oddział tego pułku stał na warcie przy głównym Ratuszu w pierwszych dniach rewolucyi. Obywatelka, właścicielka domu przy ulicy Nowyświat na rogu od Nowey drogi, okazała przykład dla innych Polek, nieoszczędzaiąc bowiem własności swoiey, otwarty miała ciągle dom swóy przez cały tydzień, onaruiąc żywność i czego tylko potrzebowali, tak dla woyekowych iako i cywilnych, którzy pełnili obowiązki straży, zabezpieczaiących dobro naro d u, słusznie więc mieścić ią należy w liczbie takich, które poszły podobnym torem. Z dnia 8. Grudnia, Dziś z południa wychodzi agi Nr, 19o (0 torach Kuryera Warszawskiego. Pienia uczuć wolnych Polaków, to ieet polonez Kościuszki, marsz X. J ozefa i mazur Dąbrowskiego, ułożone na Pjanoforte i ofia* rowane kochającym oyczyznę Polkom, przez J. Damsego, iest do sprzedania w składzie muzyki Ign. Klukowskiego, cena zł. i.
Z Płocka, dnia 4. Grudnia.
O wypadkach w stolicy w dniu 29. z. m. nastąpiony eh, urzędowa wiadomość doszła nas wczoray o godz. gmey zrana i natychmiast gwardya narodowa utworzoną została.
R o s s y a, Z Petersburga, dnia l. Grudnia.
Dnia 20. z. m. w dzień imienin J. C, W, Xiecia Michała, Cesarz J mć po oglądzie pułku Moskiewskiego gwardyi, w orszaku Generałów gwardyi, Gentrał-Adjutantów i Adjutantów przybocznych, był na nabożeństwie w kaplicy pułkowey, poczem uszczęśliwił Swoią bytnością żołnierzy wspomnionego pułku, obchodzących tego dnia w koszarach ewoie doroczne święto. Cesarzowa Jmć i W. X. N astępca słuchali mszy w kaplicy zainkowey. Tegoż dnia NN. Państwo obiadowali u W. X. Michała; wieczorem miasto było oświecone. O c h o l e r z e. Podług urzędowych ogłoszeń, w Moskwie po dzień 6. Listopada zostawało chorych 921, tegoż dnia zachorowało 80, wyzdrow. 88, umarło 40, zostawało 873; 7. b. m. zachor. 77, wyzdr. 70, um. 33, zost.
8 5 O ; 8 - b. m. z a c b o r. 77, wy z dr. 67, urn. 37, zos1. 823; 9. b. in. zach. 61, wyzdr. 52, urn. 27, zos1. 805; 10. b. ro. zach. 56, wyzdr. 52, urn. 32, zost. 777; Ii. b. m. zach. 65, wyzdr. 43, um. 27, zos1. 774. Minister spraw wewn. Hr. Zakrewski ogłosił, że cholera ustała w miastach NiźnymN o'wgorodzie i N owoczerkasku. Pierwsze z tych miast uwolnione zostało od kordonu, 30. Paź dz., a o ostatnie 13. 2. nu Podług urzędowych ogłoszeń 33. Paźdz.
W 3 nagayskich wioskach w Tauryckiey gub.
zjawiła się choroba podobna do cholery, zach. «jo w przeciągu dni 14. um» «o , wyzdr, 73;r tey liczby niektórzy chorował! prze« dni 6, 8, 10 aż do 20 - w gub. Niżegorodzkiey od 27. Sierpnia po 25. Paźdz. w ogóle było chorych mężczyzn 1131, kobiet 7 4s, wyzdr. ID. 545, k. 347, urn. m. 586, k. 396 - w Władimirskiey H U '\> od 27. po 31. Paźdz, zachor. tylko 2, wyzdr, 2, urn. 1. W całey gubernii iest tylko 4 chorych - w Jarosbwskiey gub. od 10. Września po 6. b, m, zachor. 342, um. 178. Pozostałe w szpitalach tylko 11 chorych, W Slobodzko- Ukraińskiey gubernii 23. Paźdz. z powodu ustania cholery w Iziuuaie, zdjęto z tego miasta kordon. W Taganrogu przez i5. i 16. Paźdz., a we wsi N ieświetaju od 6. po i 3. tegoż mieś. nikt niezachorouał ani umarł. Pozostałych 8 chorych przyszło do zdrowia; w Kostromskiey gub. chorych iuż niema. Od 3, Września po 25. Paźdz, było chorych 430, wyzdr. 28b um. 115. Na ziemi woyska Dońskiego odkryła się cholera w słobodzie Niżnieolchowskiey, od 9. po 16. Paźdz. urn. 12. W wielu mieyscarh okręgu tey ziemi cholera ustała - w Kijowskiey gub. we wsi Kapitanówce od 19. po 26, Paźdz. zachor. 7, z tych i dawnych chorych wyzdr. 9, urn. 3; we wsi Ruskoj-Polan od 12. po 24. Paźdz. zachor, H, wyzdr. 3, urn, 4.
A u s t 2 Y a.
Z Wiednia, dnia 7. Grudnia.
Przez nadzwyczayną sposobność odebraliśmy dziś z Rzymu nader zasmucaiącą wiadomość o zaszłey tamże w dniu 30. Listopada, o godzinie (Jtey wieczór, śmierciJ ego Świątobliwości Papieża Piusa V I I I , Kardynał Sekretarz Stanu Albani ; stosownie do zwyczaiu, złożył zaraz po śmierci J. Świątobliwości swe urzędowanie w powyższćm znaczeniu, które, na czas zostawania stolicy apostobkiey w osieroconyrn stanie, obiął Monsignor Polidori,,', Sekretarz Kollegium Kardynałów.
Niemcy.
Z Hamburga, dnia 6. Grudnia.
U dzielona przez N. Króla Angielskiego pod dniem 21. Listopada r. b. połączonym brunświcko-wolfenbiiitelskim i blankenburskim ziemstwom odpowiedź, upoważnia w przedsięwzięte przez rząd pod Xieciem Wił-. hełmem Brunświcko - Oltśnickim i zapewnia temuż rządowi silne w6parcle». W Króiesiwie Hannowerskiem trwaią wciąż uzbroienia w.o}ska; ma także korpus ziedney bateryi, 4fccii szwadronów i 3ecb batalionów póyść na granicę brunświcką, Xiąźę Karol przestanie zapewne kusić się o zaburzanie własnego kraiu przeciw- istnieiącemu tamie porządkowi rzeczy, niemyśląc wcale o powrocie do niego. Między innetni kazał on przeieżdiaiąc przez Gota! umieścić w tameczne)' polityezney gazecie artykuł, w którym usprawiedliwia swe postępowanie, przytacza uinóstMO szczegółów o wypadkach w swoiey stolicy, wystawiaiąc ie iako zbrodnie, a uczynione sobie zarzuty, kłamstwami nazywa. Wszakie odezwy iego w Metz i Moguncyi drukowane, okazuią iawuie, ii zamyślał o środkach, aby nanowo zaburzyć i w nieład wprawić ietuieiacy tam rząd i kray swóy, maiąc zamiar, na przykład, zagrabić dobra i maiątki tych, którzy, obecnie są. przy Styrze rządu, a wynagrodzić niemi tych, którzy by nanowo w obronie iego sprawy.wystąpili i t. d. Wiadomość, @. nieuznaniu Don Miguela ze etrony Francyi, pociągnęła za sobą wię-r zienie i prześladowanie wielu poddanych francuzkich, co takie spotkać miało i angielskich poddanych.. l>owoliie postępowanie tego rządzcy,. przechodzi coraz bardziey wszelką.wiarę, a polityka, .która go dotąd na przywłaszczonym ironie utrzymywała, nieinoźe eię prawie dłuźey ukrywać, skoro tylko nowe Minisleryum angielskie wainieysze i bltźey Auglią obchodzące interesa załatwi.
Z Karlsruhe" dnia 4» Grudnia.
Król. Francuzki Poseł przy CK. Austryackim dworze, Marszałek Maison przeiechał tędy dzieieyszey nocy, udaiąc się do Wiednia.
Niderlandy, Z Hagi, dnia 5. Grudnia.. Słychać, iż powstańcom belgickim czono w protokule konferencyinym 5ciu wysokich mocarstw, z d. 30« z.
oświad - Posłów m., że
1462:ieżeliby Belgiyczykowle nie dopełnili ściśle warunków dawnieyszych protokułów , sami sobie szkodliwes-ztąd skutki przypiszą,
F r- a ncy a.
Z P a r y i a, dnia 30- Listopada.
Wczora przyimował Król Pułkownika artylleryi gwardyi narodowcy, Pana Pernttti, prscowai z Ministrami spraw zagranicznych i woyny, i miał u siebie wszystkich Ministrów na obiedzie.. NQ wczorayszem posiedzeniu Izby Depu- I towanych rozwinął Pan Salverte swóy. wniosek względem pensyy. i uppsaienia parostw, które chce mieć ograniczonemi, obciętetni, zniesionemu Minister oświecenia mówił przeciw temu, to samo Pan Martignac. Po długich rozprawach, . wniosek został odrzu- \ conym. Potem Minister spraw wewnętrznych przełożył proiekt prawa- o karności gwardyi narodowey, - Pan Ferussac rozwinął swóy. wniosek względem rozpoznawania stanu dróg i kanałów, który Izba wziąść pod rozwagę uchwaliła». W, Strażnik Pieczęci ma zamiar przełożyć Izbom proiekt względem przywrócenia Sądu Przysięgłych, w całem znaczeniu, tego wyrazu.. Król dał iednemu z Redaktorów Gońca F r a n c u z k i e g o , P a u u L a p e n lo u z e , krzyż legii honorowey. Słychać, ii Marszałek Mórtier poiedzie do Petersburga, , skoro Poseł rossyiski przy Królu Francuzkim zawierzytelnionym zostanie. P o s ł a n i e c« powiada, ii oczekiwane na' dziś w Izbie udzielenie"', względem interesów belgickich i względem środków, iakicb wymaga bezpieczeństwo i utuzymanie dostoyności Francyi, zostało odloźonem, ponieważ w skutku rady odbytey przed posiedzeniem, nieporozurniano się dostatecznie względem zasady przełożenia Izbie tey rnateryi i nowe naradzenie się w tey mierze uchwalono. Gazeta Francyi donosi; iż Generał Schneider, znayduiącysię w lazarecie tulońekim,. mianowany będzie Szefem głównego Sztabu armii, która etanie w Dep. Mozelskim pod dowództwem Geo. Gerard. Do wyboru Sehneider, iako niegdyś Adjutant Generała Bapp, zna bardzo dokładnie brzegi Renu i woyskowo-geograficzne położenie tych okolic. W dzienniku handlowym wyrażono: "W chwili, w którey Belgium widti się obcą interwencyą zagrożonem, niebardzo godnie postąpiłaby sobie Francya, gdyby się zrzec miała prawa bronienia iey sprawy. Co mówią o poselstwie Pana K. Rogier z Bruexelli, iakoby tenże miał zlecenie ofiarować Francuzom zaięcie twierdz belgickich, na przypadek zewnętrzney napaści, niezdaie nam się być bardzo niepodobnem do, prawdy. Rząd francuzki kazał zakupić w rozmaitych okolicach Niemiec, mianowicie w Holsztynskiem i Meklenburskiem, 20,000 koni pod [ iatdę; część ich przebyła iuż Ren pod Strasburgiem. -W Beziers, Montagnac i Montpellier, wybuchły dosyć znaczne rozruchy. W ostatniem mieście kilku ludzi zdarło było lilie, które zdobiły pomnik Ludwika XVI. .Napadło na nich pospólstwo; Generał Sol'gnac udał się z 400 ludzi na mieysce, gdzie kłótnie powstały. Uderzono iednak na woysko, które azczególniey przez rzucane z okien kamienie ucierpiało. U dało mu się nareszcie przywrócić porządek, bez potrzeby użycia brotii. Smutna grozi nam przyszłość; wszyscy niemal właściciele fabryk albo poodprawiali twoich nieżonatych robotników, lub ich zredukowali na połowę myta, udaiąc, iż dla zatamowanego handl u, niernogą im dać na dalszy czas roboty. Cudzoziemcy wszyscy pozbawieni są chleba. Nawet wszyscy nieledwie więksi kupcy oświadczyli swoim kupczykom, iż niernogą płacić zasług od d. 15. nast. m., aż od 15. Marca nast. roku; ktoby pod tym warunkiem chciał pozostać i potrafił się utrzymać własnym kosztem, może pozostać, itiaczey zaś uyrzeliby się zmuszonymi, wypowiedzieć im mieysce. Oficyaliści kantorowi cudzoziemcy dostali pu wiekszey części odprawę- Czego się teraj, spodziewać, kiedy to samo nastąpiło w głównych miastach fabrycznych całego państwa, łatwo każdy przej widzieć może,. życzyćby należało, żeby wśródtych okoliczności przyraaymnićy zima była łagodną. Krzyż missyonarski, wzniesiony IT"aTYIIKIJ; w Cahors przez missyonarzy bez npoważnienia władzy municpyalney, został w obecności uzbroioney gwardyi narouowey zdiętym, i w assjstencyi teyie da, kościoła katedralnego zaniesionym. Mieszkańcy zachowali się spokojnie, wyiąwezy kilka kobiet, które chciały dopuścić się zdróźności, co im eig Jednak nieudało .
Generał Mina przybył chory do Bajonny pod zasłoną dwóch żandarmów. W dolinie Bastan przyszło między pastuchami hiszpańskimi i francuskimi do poty' czki, którą iednak mocna zawierucha śnieżna przerwała, W St Omer umarł żebrak, który 40,000 Franków w szelążkach zostawił,
Z dniał. Grudnia.
Dzisieyszy M o n i t o r zawiera wydane iu£ pod . (in. 20. a, m. postanowienie względem tworzenia oddziałów weteranów woyska w każdym Departamencie. Posłowie Pruski, Hanr.owereki i Meklemburgski obiadowali onegday u Króla. Od godziny 8. do 11. wieczór prezydował Król w radzie gabinetowey. W czora przyimował Pana Kaź. Perier, a potem Xiąźęcia Moskwy, Pułkownika gwardyi narodowey konne y , to samo Generała Pajol, i pracował z Ministrem oświecenia, z Ministrem spraw zagranicznycli i z Panem .Thiers. W gronie dyplomatycznem niezmierna pannie czynność. Posłowie Austryacki, Roasyiski i Angielski doeyłaią sobie nieustannie noty. Dzienniki nasze bardzo dziś tchną duchem woiennyrn i zatrudniają się szczególniey środkami, iakie zostaną i muszą być uźytemi w przypadku zerwania pokotu. G o n i e c F r a n c u z k i powiada: Jutro zdawać będą Ministrowie w Izbach rapoita i czynić propozycye, o których od dni kiłku iest mowa. Maiąoni, iak słychać, oświadczyć, iż Francya, wierna objawianym od rewolucyi zamiarom, trzymać się będzie nie zmiennie za rozumiała się z gabinetem angielskim; lecz uważać będzie za wyraźną zaczepkę wszelkie zbroyną ręką mieszanie się do interesów obcych kraiów; Francya niemoie się nieuzbraiać na widok dzielących się naokół siebie uzbraiań; wystawi ona 500,000 wo y ska, ab'" być w etanie bronienia swey niepodległości, przeciw każdemu, któryby iey chciał zagrażać; niemyśli iednakźe bynaymniey O zaborach.
Sąd Parów uchwalił wczora wieczór i zawiadomił o lem obrońców Exminisirow, iż proces ten rozpocznie się dnia 15. m. b. Z Londynu otrzymaliśmy wiadomiści z dni 27. m. b. Donoszą one w treści co następuie: "Oom wieyski Xiecia Wellingtona w Strathfieldsay, etrzeźony iest od £oa ludzi. - Powszechnem ludu wieyskiego hasłem iest: Zniesienie dziesięcin i podatków. - Nowy Lord Kanclerz (Brougham) oświadczył w iwey «nowie w Parlamencie, iż bardziey niż ktokolwiek bądź zdumiał się nad swoiem wyniesieniem, iż niezroieni swoich zdań ani zasad, i że ten ważny urząd dla tego tylko przyiął, ażeby oyczyznie swey z tern większym pożytkiem mógł służyć. N a t i o n a l mniema, iż wielki czas pomyśleć o obwarowaniu Paryża, co było myślą Bonapartego. Niech to tedy będzie nieiaką dla cudzoziemców pociechą, iż przy demonstracjach woiennych, które daleko są większe we' wszystkich naszych dziennikach aniżeli w eatnym rządzie, przypuszczamy przecież ieszcze podobieństwo, iż cudzoziemcy, w przypadku woyny, mogliby się aż pod Paryż dostać. Dnia 26go oświadczył Prezes rady w Izbie Deputowanych, ii wkrótce przełoży proiekt prawa względem wyborów i gimn. W czora niebyło posiedzenia Izb» Hrabia Kergorlay stawił się do więzienia Sł. Pelagie.
, T e m p s powiada, ii onegday przybyło do Moguncyi 6000 Szwaycarów, którzy są do Hollandyi przeznaczeni.
. W czora wieczór rozeszła się W naszych politycznych kołach wieść, ii, pomimo
uchwały Kongresu belgickiego, ieden z synów Xiąźęcia Oranii będzie Królem Belgi. ckim pod regencyą Hrabiego de Merode, "siostrzeńca Generała la Fayette " K o n s t y t u c Y o n i s t a m n i e m a, ż e Rząd postanowił stanowczo obwarować Paryż i Lugdun. Generał Flahaut powrócił dziś z Londynu i miał prywatne posłuchanie u Króla, Goniec F r a n c u z k i twierdzi, że Generał ten przywiózł z sobą naywiększe zapewnienia przyiaini z strony gabinetu angielskiego.
Z dnia 2. Grudnia.
Onegday obiadował Pan Kazim, Perier'u Króla, który potem do godziny 11, przeclpoinocnćy w radzie prezydował. Wczora przyimował Król Prefekta policji Pana Treilhard i pracował z Ministrami marynarki i woyny, O godzinie 5tey wieczór powrócił Xiążę Następca tronu z swey podróży okolney. Król ustanowił płacę Pod- Sekretarzy Stanu na 30,000 Franków. U rząd Sekretarza Generalnego w wydziale spraw wewnętrznych został zniesionym. Arcy- Biskup dyec. Aix, Xiądz Richery, umarł w nocy z 24. na 25. Listopada, tknięty paraliżem. Sławuy skrzypek Rode umarł w Bordeaux, a kompozytor Catel w tuteyszey stolicy,
Z dnia 3. Grudnia« Wczora pracował Król z Ministrem spraw wewnętrznych. W Izbie Parów toczyły się wczora rozprawy nad proiektem dotyczącym skutków wymówienia się od wykonania przysięgi Parów. Niedoprowadzono rozpraw do końca.
Wydany wczora dziennik praw, zawiera kilka postanowień. Jedno z nich stanowi dla Generała Mathieu Dumas iako Generalnego Inspektora gwardyy narodowych roczne wynagrodzenie z 25,000 Franków; drugie z 00.« 30. Sierpnia wyznacza Ministrowi spraw wewnętrznych kredyt dodatkowy w sumtnie 500,000 Franków na tayne wydatki, z których Królowi wprost w Radzie rachunek ma być złożonym.
(DWA
DODA TU)
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1830.12.14 Nr100 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.