KRONIKA :\IL\SL\ POZNAXIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1931 R.9 Nr2

JP możua do całC'j gwardji, a wit;c i do gwan1ji poznał-lskiej. Zarządzenie to glosi: "Zapol.Jiegając nieprz)-zwoitości (!), ktÓ,-e się na hauptwachu IWZ)- odhywaniu warty odbywać z\\-ykły urzę,dza (si) i'postanawia, iż od dnia dzisiejzego: 1. każrl)' podoficel' dyżurny warty utrzymujący, t,'zeź\\'o przez dąg powinnośd swojej 7.achować sil.' winien. Przeciwnie, gdyh)- opić ;,;ię poważył wiezieniem w dole o ehlehip i wodzie przez 2.1, godzin ukaran)"m zol-tanie. 2. (;,\'a/'llzista pOllohuież w l"ię,gu ł1owinności swojej opibtwa dopuszczaj.H'y sil.' tejże samej kał'ze przez godzin 12 podpadać bedzie. 3. Dla zapobieżenia próżniactwu rozkazuje :,;ię odtąd, ahy żaden obywatel nie hdący w powinnności w haupt\\'al'hu hawil się próżniaetwem nie ważył pod karą uiezwłoezne.

go aresztu. -i. Zakazuje się jak najsllrowiej tak członkom strtlŻ)", jako też aresztowanym dawania trunków. Za co dozór mający Bad wartą odpowiedziahl)'m i w lIIiarI.' wydarzanej niel','zyzwoi.. tości Ukarall)Tll zostanie". Jak widać z zarzldzeł-l starano sie ;rapohiec brakom i niedostatkom, na jakie uskarżał się prefekt w SW) ch raportaeh, ukrócić opilstwo i zaniedbywanie zawodowych zaj,;ć pod pozorem pełnienia służh)-, do jakicj zobowiązy\\-ała przpmleż"ość .10 gwardji narodowej. Pomimo jellnak tyeh usterek w organizacji, wobec konieczności pełnienia służby, gd)'ż 14 p. p.") prz)'h)-ł do Poznania w poJowie 1810 r. podohnie jak 4 pułk strzelców konnych ") do Kościalla, a 9 uJanów 7) do Gniezna, gwarr\ja poz"ailska zostala zorganizowanę,. ,,, Poznaniu licz)-ła ona 2 hataljony") pod komendą pułkownika. który miał do pomocy w sztahie jako szefa administracji: majora, 2 pOllpułkowników jako I\owódców JJataljonów, 3 adjutantów (1 w dowództwie, 2 IH'Z)- hataljonach).

0) 1, lwmpanje tały \\ Buinip i I\:o!'uiku, a ;! w Swa,'zęrłzu.

") Szwadrony stały we 'Yschowie i KO:5cianie, po kOlllpanji \V J1akoniewicach. Śmiglu, Krotoszynie i Zdull:tcłl.

7) SZWadl'OIlY rozlożOJH' były' (;niezno, Słupca, TrzemcsznlJ l'yzlh'y, ''','ześnia, Środa, Pobiedziska. 81 Arehi\nnu .\kt lJa\\'nych w \\';u',:za\de, H'ula Stanu ZUl'. f: :i6,G!)

Bataljon pien\'szy liczył 9 kompallji, drugi 8 :'). 'Vraz z kapeb, złożołłą z l:! doboszÓw i i kapelistów cała g\\ ardja pozna(l:-<ka l i('Zyła 1772 członków. Uzbrojenie jej ustanowiło 179 karabinów i 1:!8 pałaszów, które były wla,.;nością gwardzistów. Ponieważ jf'dnak hardzo małą hyła w)-dajność oddziałów 1jwardji narodowej \\' czasie wojU)-, przeto wśród władz administracyjnych i wojskowych panowało zniechęcenie w stosunku do owej organizacji. To też po długich debatach i naradach postanowiono w ministerjach tu), oraz w Radzie Stanu zreorganizować gwanljlJ narodową. Opracowall)- został przez specjalm komisjlJ projpkt nowej organizacji. Hozdziplał on gwardję Ha trzy gTUP)': gwanlję nieruchomę" ruchomą i płatllą. Pierwsza f-kładała się z wlaścicieli nieruchomości, urzl.'dników, kupcó\\, i. t. d. wo!-!'óle z warstwy posiadającej i uż)-waną hyć miała do służb,\' garnizonowej i ohrony swego miasta tak w czasie wojny jakoteż i pokoju. Ruchoma złożona z pozostalf'j ludności, uboższych włościan, czeladzi i t. p. formowała silJ w czasie \\'ojll)- \V legjp i użytą mogła być poza granicami swego rejonu, a nawet z pośród jej członków w czasip wojny pl'zez losowanie wybierano rekrutów na uzupełnienie szeregów wojska lilljowe{m. Gwardja płatna miała spełniać funkcje policyjlle.

Z takiego układu uowego przepisu nie hył zadowolon)" mini'-'ter wojn)- ks. Józef Poniatowski; uważał bowiem, iż niedość sprawnie hędzie przeprowadzane uzupełnianie wojska przez \\ ardję ruchomą, i wpł) wami swojemi wstrzpnał wykonallie dekretu królewskiego z dnia 4 marca 1811 r. stanowiął'ego o 1l0wej organizacji gwardji narodowej. ". poło\\ ie roku 1811 postanowiono jednak powołać część gwał'(lji ruchomej do służby w ohręhif' departamentu. Zal'ządze

"i Etat kompanji g'wanl.ji nal'odo\\'ej [Jozna(l>,kiej "kladal "ię z: kapitana, 1 porucznika, 1 podporucznika, 1 feldfphla, 4 sierżantów, do !J kaprali i 87 szeregowców.

llJ) Przegląd hi"torrczno-wojsko\\'y t. I. (l!J:.'H) s:tl'. 108 i nast. (.ra, nIls!. StaszP\\'ski, (;wan!.ie narodowe \\' czasach I\:się,;t\\H \Yal'sza\\,"kiego); t. III. (HI;jO) >'tł"" ;j8 i nast. (.Janusz StH'-'zewski, Hezpł'\\'Y woj-.;k o \\l' [Jo,lcza" \n) il'n l'ol"ki [Jorol.hiul'owej).