GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1831.07.16 Nr162

Wielkiego Xi stwa p O Z N ANSKIEGO.

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dektra i Spółki. - Redaktor: A. Wannowshi.

JW 162. _AIIJ Sobotę dnia 16. Lipca 1831.

Na tak nazwane a Miasteczku, przedmieściu naleźącem do Poznania, a na prawym brzegu Warty połoźonera, jeden Z pomiędzy stojących tam żołnierzy 33go pułku piechoty zapadł Da chorobę, którą znawcy uznali być cholerą azyatycką. W skutku tego wydarzenia kazałem natychmiast zamknąć Miasteczko w całej jego rozległości, przez zaprowadzenie kordonu wojskowego. Związki z rzeczonem przedmieściem pozostaną przerwane tak długo, dopóki ten .nagłością okoliczności zrządzony środek przezemnie niezostanie zniesionym. Jakkolwiek smutnern jest wydarzenie, z którego się okazuje, iź mimo wszelkiej przezorności i baczności władz niezawsze odwróconćm być może niebezpieczeństwo, zapewnić jednak mogę dla zaspokojenia umysłów, iź przedsięwzięte zostały najściślejsze środki, aby zarazę, ile możności, na tym jednym wypadku ograniczyć, i mam nadzieję, iż takowe pomyślny skutek mieć będą. U stronne zupełnie położenie Miasteczka, ułatwia zamknięcie ontgoź w całej objętości, usunięcie go a pod kommunikacyi, i zapewnienie przez to w porę miasm Poznaniowi wolnych jeszcze związków. Lecz z drugiej strony pokładam zaufanie w publiczności, iź uzna to dobrodziejstwo i podda się z gotowością i uległością środkom, których użycie okoliczności nakazują. Ostrzegam nade wszystko, ażeby się nikt nie ważył przekroczyć i naruszyć kordonu wojskowego i polecam w tym względzie sumienne dopełnienie wszystkich w Najwyższym rozkazie gabinetowym z dnia 15. z. m. zawartych postanowień, dodając, iż na przypadek wykroczeń tego rodzaju z wszelką prawem przepisaną ostrością postępować będę. Nakoniec zapewnić mogę publiczność, ii wszelkie dawniejsze pogłoski o przypadkach cholery, które zjawić eię miały na Miasteczku i w okolicy, okazały się, po przedsięwzięte ™ śledztwie, zupełnie płonnemi. Poznań, driia 14. Lipca 1831. N aczelny Prezes Wielkiego Xi<;stwa Poznańskiego, W jego niebytności i z polecenia, Zenker.

. I t .. .l.....,iiiMii""M"MMM

1.

J\WlfidoillOSci krfilOWC Kerlii Stlilpnagel w Ministeryum finansów J\_,--ł mianować Tajnymi N ad - Radzcami finansów.

Z B e rlina, dnia 13. Lipca. N. Król raczył Prokuratora przy Sądzie ZieN. Król raczył Tajnych Radzców finansów miańskim w Trier, Tellemann, mianować m Naumburgu,

Dwór królewski od dnia i4go Lipca przywdziewa żałobę na dni 14 z powodu śmierci .3. M. Wielkiego Xiecia Konstantyna, CtsalreWlcza. Berlin, -dnia 12. Lipca 1831- r.

B u c h , Nad -Ceremoiiiaryusz.

G a zet a Państwa Pruskiego pod dniem J 3. Lipca umieściła co następuj e: "Z głównej «kwatery rossyjskićj Rzewiny, dnia 7. Lipca, Armia rossyjska zamierzone obroty swoje z 0kolie Pułtuska do Wisły dotychczas szczęśliwie uskuteczniła. Marsz odbył się w 3ch kolumnach; Generał Hr. Witt prowadził lewa, do Sochaczyna,; średnia, przy której sam Feldmarezałek się-znajduję, udała-się przea Sońsk do Małuszyna nad Wkrą; prawa (gwardya cesars.), szła z Makowa na Ciechanów. Generał Hr , Pahlen dowodził strażą przednią, a wielkie mnóstwo wozów z żywnością na dni 20 wystarczającą, razem z taborem rezerwowym, formowały z początku czwartą kolumnę i postępują teiaz za.gwardyami, Forpoczty pod Modlinem i ku Sierocku otrzymały rozkaz przez dwa dni ii» miejscu swojem pozostać, równie jak i pułk «ragonów w Pułtusku. Na kolumnie lewej zaszły utarczki niewiele znaczące. Na przypadek ten, jeśliby nieprzyjaciel miał z Modlina albo Wyszogrodu wycieczki czynić, Feldmarszałek wszystko przygotował; lecz to niezdaje się być" ramiarem Polaków, owszem oddziały ich ze-r -wszącl się do Modlina cofnęły i kozacy Generała Wlasowa już aż do Płocka doszli nigdzie nieprzyjaciela.niezoczywszy. Główna kwatera dzisiaj jeszcze posuwa się aż do Rogotworska, po odbyciu nabożeństwa i śpiewania Te deum y powodu uroczystości urodzin N. Gesarza. JSazajutrz -wojsko całe podług wszelkiego do prawdy podobieństwa stanie nad brzegami - Wisły.

Podług prywatnych'doniesień z Szmaleninken, które Gazeta Królewiecka udziela , słyszano w wspomnionem mieście d. 5. Lipca tiługo tlWającą kanonadę, skąd wniosek czyniono; że na korpus polski Generała Giełguda wojska rassyjskie pod Hr, Tołstoj i Generałem Sennenkampf mocno nacierają i że Giełgud przemagającym siłom nieprzyjaciół ulegnie. TJnia 6go kanonada ustała i spodziewano się i mówiono w mieście, że korpus Generała Giełjjuda przerżnął się do Litwy. .

Wiadoll1ości zagraniczne.

Królestwo Polskit, Z Warszawy, dnia IL Lipca.

Hrye3r Warszawski zawiera co następUJe: .Nieprzyjaciele w tych dniach zmienili stanowiska; według odebranych wczoraj doniesień, W. Xiąźę Michał z gwardyami znajduje się w Mławie, a Feldmarszałek Paakiewic* c znaczny m oddziałem wojsk i art y leryą wszedł tlo Płocka" gdzie takie przywieziono pontony. Mówią, że nieprzyjaciele ustawiwszy armaty na górach Płocka, strzelają do wszystkiego, co się ukaże na drugiej stronie Wisły. Riidiger z swoim korpusem znowu oddała się od rzeki Wieprza i zbliża się ku Siedlcom, skąd może ma zamiar połączyć się z główną armią. . Główna kwatera "Naczelnego Wodza wojsk naszych przeniesioną została z Warszawy do Modiina.

Wczoraj wieczorem doniesiono, że W. Xżę Michał na chwilę przybył do Płocka, obejrzał przygotowania do robienia mostu i znowu wrócił do fiMawy. - W Płocku znajduje się także Generał Witt. Znaczny oddział wojska polskiego pod dowództwem Generała Turny, postępował za nieprzyjacielem. N asze patrole złapały felczera rossyjskiego który wiózł rozkaz, aby nie w Lipnie lec w Kikołu został natychmiast urządzony szpital dla 2000 chorych. Słychać, ie wczorajszej nocy w Warszawie aresztowano kilkanaście osób, na których pada podejrzenie, że sprzyjają nieprzyjaciołom. Dziś rano przybyli do Warszawy wieśniacy twierdzą, że wczoraj nad wieczorem słychać było kanonadę. List onegdaj z Brodów odebrany, donosi, że Generał Rossyjski Szol, będący na Wołyniu? p.isał do Xcia Lobkowicza Gubernatora) Gahcy l, cZY., w przypadku jeśliby od Radziwiłłowa wypadało mu z korpusem wkroczyć do Galicyi, może to uskutecznić bez odbycia kwarantanny; niewiadomo jaką, odebrał odpowiedź i co jest przyczyną tego żądania. Zmarły teraz w Krakowie młody oficer polski, Stan. Hr. Rzewuski, był owym podanym kandydatem do korony belgickiej. Dziś towarzystwo patryotyczne między innem» przedmiotami zastanawiać Się będzie nad zachęcaniem wszystkich obywateli do boju. Generał Rybiński dowodząc korpusem W 0 ela uważania miejsca, został nepadniety przez lozaków, lecz szczęśliwie przybył do swoich, ale (jak słychać) koń pod jednym z jego Adiutantów upadł, z czego korzystając kozacy, zabrali go po dzielnym oporze. Wczoraj mówiono, że już część pożyczki dla Polski przybyła do naszego kraju. Dziennik paryaki F i g a r o umieścił testament Feldmarszałka Dybicza, wymieniając różne zapisy, w keńcu dodaje" że brylaniowe ozdoby orderów legował Ministrowi Settastianiemu» Wieśniak przybyły wczoraj z za Buga powiada, ie słyszał od kozaków, ii w zeszły piątek nad wieczorem piorun uderzył w jaszczyk nieprzyjacielski" będący w wsi Pop o - wie, explozya była okropna. (W tyrnie dniu i zdaje się ie w tejie godzinie kilka piorunów uderzyło w Warszawie, a> szczególniej W dom przy teatrze na ulicy Sto J erskiej i w mur possessyi obywatela Franc. Wołowskiego na ulicy Waliców, aie żadnej niezrządziły szkody.). Dla powstańców Podolskich Wódz-Naczelny przeznaczył 8 krzyżów wojskowych złotych i 4.srebrnych, zostawiając rozdanie tych zaszczytnych ozdób wyborowi prze» tychże powstańców uskutecznić się mającemu. Oświadczyli oni" ie dla najwaleczniejesych o ii krzyżów srebrnych upraszają, a dowódzcy już są przez 10 nagrodzeni, że dopełnili obowiązku prawych- Polaków. Dziennik Powszechny Krajowy zawiera co następuj e :Wczoraj był Paskiewiczw Płocku y do Kom» miss y i wojewódzkiej, która jest na przeciwnym brzegu w Radziwiu, . posłali Rossyanie przez Wisłę dwa wystrzały, kulę i granat, »Je nieszkodliwie .

-" Dragoni, o których wzięciu przez strzelców Grothuea donieśliśmy poprze dnio, mają., dziś lub jutro przybyć do Warszawy. - Szczegóły ich wzięcia mają. być ciekawe: odważni strzelcy złożyli sziućce na dwóch łódkach, sami rozebrali się, przepłynęli w nocy odnogę Wisły i znienacka wpadli aa Rossyan. D 0wodzący dragonami Major Hr. Toll, synowiec Generała, który po Dybiczu dowodził, poległ na placu. Wyszła 40 eekcya mappy Królestwa Pol· kiego przez Professera Kolberga, zawierająca okolice Augustowa, Łomży, Ostrołęki, Pułtuska, Tykocina, Białegostoku, Grodna etc.

Kilkunastu z młodzieży, którzy opuściwszy szkoły, udali się do armii, i iam w krwawych kojach chlubne odnieśli rany" teraz w ciągurekonwalesAencyi uczęszczają do Hass, i' z witiką pilnością do nauk się przykładają» po wyzdrowieniu natychmiast spieszą do walki.. Jtowanystwo-polepszenia stanu- włościan.. Myśl podżwigniema w naszym kraju stanu wiejskiego, który pomimo ucisków, jakby od losu dla niego przekazanych) pw-chował najpiękniejsze polskie cnoty: miłość rodzinnej ziemi, zgrozę przeciwko najezdnikom, pr*y wiązanie do swobód i- zwyczajów narodowych, oddawna zajmowała serca szlachetnie myślących rodaków. Uwolnienie tego eonu od poddaństwa za czasów zw-alonegO'''rządu y wzbudzało tern mocniejsze w prawych serca-ch upragnienie poprawy j ego doli, skuteczniejszym jeezcze środkiem, f. j. przez nadanie jeszcze własności ziemskiej. U pragnienie to przedzierało się już nawet do tronu Samowładzcy, lecz ten, mógł w niem tylko dostrzega« wieli« przeszkodę do dopięcia swych celów. Niepotrzeba bowiem dowodzić, że własność ziemska nadaje pewien stopień niezawisłości, a wzrastający za nią lepszy byt prowadzi do szukania oświaty. Niezawisłych zaś ludzi trudno nakłonić do bicia czołem,. Dalecy jeszcze byli nasi włościanie od posiadania tego źywioiu niezawisłości, jednakże, któż lepiej jak oni poparł sprawę narodową? kto więcej nad nich poniósł ofiar? z czyiehźeto-żył wytoczyło się tyle potoków krwi w walkach: pod Stoczkiem,. Dobrem, Nowąwsią-, Grochowem,. Ryczywołem , Wawrem, Kałuszynem, Dębem Wielkiem, Iganiami iw tyłu innych miejscach? Do serc prawdziwemtchnąeych obywatelstwem należy myśleć o sposobach nagrodzenia tak szlachetnego zapału, tego bezprzykładnego zamiłowania ojczyzny w ludzie wiejskim. Sejm zatrudnił się już losem tych, którzy bliznami okryci, wieniec zwycięzk-i z pola bitwy do domów przyniosą; pojmuje nawet potrzebę uczynienia coś dla całej klassy włościan; lecz serca czułe na ludzkość, czułe na poprawbytu i moralności w kJaseie bezpośrednich rolników naszych, pamiętne na wielkie fenomena polityczne, jakie uwłaszczenie włościan na kraj sprowadzić może, niepowinny się oglądać na to tylko, co uchwałami Sejmowemu będzie poetanowionern; obywatelska usilnośe sama przez się raoie w tym względzie wyprzedzić, a przynajmniej dzielnie wesprzeó zamiary rządowe. Tą prawdą powodowani, sprawie narodowej z serca przychylni obywatele zawiązali towarzystwo, którego celem, będzie, za pośrednictwem ofiar i składek samychże stowarzyszonych, nadawać kolejno własność-ziemską włościanom, lub do nabywania takowej przychodzić im w pomoc prze» pożyczki bezprocentowe. Tym celem przeznaczać się będzie co rok pewna część funduszów na zakupienie gruntu i zabudowań, reszta na pożyczkę bezprocentową. Chcąc zostać członkiem iowaizyetwa, potrzeba albo wnosić co uiicoiąc najmniej złp. 3, albo złożyć od razu summę, od ktorejby .procent o powiadał takiejże składce. Chociażby okolIczności tak były nieprzyjazne, że towarzystwo funduszami swemi jednego tylko lio roku włościanina właścicielem uczynićby mogło, cel jur byłby dopięty, a towarzyst'Y0 wystawiłoby dla siebie nieprzeźyty pomnik, przesyłający jego pamięć dale.k m P? oleniom odrodzonej Polski. NadzieJa takieJ nagrody, obudzalaby w klassie wło i ń kiej Tządność, pracowitość, oszczędnosc l Inne szukane w wynagradzanych cnoty domowe, ra któremiby i publiczne apiesznie się rozwijać zaczęły. K to by więc czuły na niedolę upośledzonych od losu współbraci" c ciał w tak skutecznym sposobie przykładac Się do podźwigania najszacowniejsze?o st n , raczy nade siać swój podpis (wyrażaJący Imię, nazwisko stan i miejsce zamitszkania) do redakcyi Jednego z następujących pism: G zety Polskiej, Ruryera Warszawskiego l DZiennika N owej Polski. - W przyezły czwart.ek t, j, dn, 7. b. m. o godzinie litej popołudniu, odbędzie towarzystwo w salach redutowych posiedzenie, na ltorem wyznaczony do ułożenia projektu organizacji K mit t, przed stawi swoją pracę. Członkowie WięC obecni w stolicy i życzący sobie przystąpić do towarzystwa, raczą się niezawodnie zgr?madz ć, aby mogli mieć udział w roztrząsaniu proJektu ustaw które ich mają obowięzywać. - Warszaw;, d. 5. Lipca i83r> (Tu podpisy.) R o s s y a.

Z P e t e r s b u r g a, dn. 29. Czerwca, N. Cesarz raczył Xiecia Mikołaja Trubeckoj, Kamerjunkra Mikołaja Naryszkina i owietnika Koleskiego Alexandra Lwofa, mianować Szarnbelanami dworu Cesarskiego. N. Cesarz raczył na wsparcie biednych mieszkańców którzy przez ostatni pożar w Waaili-Oetrotł posiadłość swoją stracili, dać rubli 10 000 N. Cesarzowa 5000, a J. C. M. Następc tr nu Konstantyn Mikołajewicz i W.Xięiniczki Marya, Ołga i Alexandra po równyc.h częściach wszyscy takoi 5000 rubli. Xląl Oldenburski w tym samym celu XXD rublI ofiarował, Podczas niebytności naczelnego wodza korpusu kaukazkiego Feldmarszałka Hr. Paszkiewi· cza Erywańskiego nadane jest prawo wodzom

wojsk na linii kaukaskiej, Generałowi kawaleryi Emanuel, i na tarniej stronie Kauk zu kommenderującemu Generałowi Pankratleff, stanowcze wydawać wyroki w sądzie wojennym. Z Pułtawy donoszą pod dniem 14. Cz rwca: "U zbrajanie pułków kozackich na małeJ RU 1 sprawia tutaj powszechną i ukontentowanie sprawiającą czynność i każdy jest .gotó szysiko poświecić, aby zwalczyć nleprzYJacl la: który się ośmielił nadwerężyć prawa ŁtOSSYl l wspaniałomyślnego monarchy; :"szyscy sag : towi stanąć w szeregach, a w bOJu udowodnic swoje ku niemu przywiązanie i niezłomną, wierność. W przeciąga ktlku dni wszystko bę. . ,,, dZle uorganlzowanem. W tutejszej cesarskiej akademii pięk yc.h sztuk został skończony posąg bronzowy Xlecla Potemkina, Jany przez P. Jekimowa; model do tego był podany przez naszego sławnego rzeźbiarza Martos. Ten posąg ma być wystawiony w mieście Cherzon. Niderlandy.

Z B rux e II i, dnia 2. Lipca.

Nadzieja., którą się łudzono, że nowe wnioski konferencyi landy ńskiej od naszego kon. gressu zostaną uchwalone i przyj ęte, otychczas niespodzianie nie ziściła się. U siłowaniom towarzystwa republikańskiego i partyi francuzkiej, która tutaj pod nazwiskiem I?aryzkiej propagandy jest osławiona, udało Się pospólstwo w bruxelli w ciągiem utrzymywać zaburzeniu i zniechęcić je przeciwko warunkom od Xiecia Leopolda podanym, a chociaż tutejsza gwardya miejska po ulicach utrzy ać jeszcze potrafiła pokój publiczny, temu .J d.na zapobiedz nie mogła, żeby podczas. dZlsleJs eJ sessyi kongiessu przy każdej odezwie sprzYJającej propozycyom londyńskim nie. słysza!l0 głosów: "Na szubienicę z tym zdraJcą! N le chaj zginie! Wojna! wojna! Precz z t ml fryrnarkarni !.' Członkowie kongreesu po wIększej części tern przerażeni chwiać się z.aczy ają w swojem przedsięwzięciu, aby dal J POP1 * rać londyńskie wnioski, a Pan de W eler, kto« ry jako członok depu acyi lond ński j nowe u planowi bardzo sprzYJał, uczynił wn osek, azeby do 18. artykułów przedugodnych Jeszcze d?dano'" aby mocarstwa wielkie zaręczyły BelglJczykom dzierżenie Luxemburgu, i aby posiadłości dawniej do Holandyi riienależące, obecnie jej wcielone, jako to: Bergen op Zoom, Rawenstein i t. d. byiy uważane za wynadgrodzenie za Wenloo. Jutro chcą inni członkowie nowe jeszcze dodatki robić tak, iż cala spraw przyszłą środę mogłaby być skończoną: L cz takie skończenie zdaje się być teraz prawie nlepodobnem, ponieważ atrona oppozycyi posta była za wnioskami lond)ńskierni, z sessyi się oddalić, i takim sposobem każde postanowienie stanowcze, bytności 101 członków wymagające, zniweczyć. Ministrowie Lebaut i Devaux oświadczyli, iż złożą urząd, jeżeliby do teraźniejszych londyńskich wniosków jakie chciano robić dodatki. Ponieważ zaś to zdaje się być bardzo do prawdy podobnem, jest więc domysł powszechny, że P. Charit s Brouckere, znowu zostanie Ministrem finansów, a obecny teraz w Paryży poseł Le H o n Ministrem spraw zewnętrznych. Wielu francuzów tutaj przybyło, którzy pospólstwo podżegają, i w tym zamiarze 40,000 franków z sobą przywieźli, a chociażby ich przedsięwzięcie teraz na niczem spełzło, jednak przy obecnem rozdwojeniu umysłów nigdy Belgium spokojnej przyszłości spodziewać się nie może.

F r a n c y a.

Z Paryża, dnia 1. Lipca.

N. Król wczoraj poobiedzie o godzinie 2giej przybył w najpożądańszem zdrowiu do SaintCloud. Ministrowi« natychmiast do zamku tego się udali, aby N. P an u złożyć hołd winny uszanowanIa. M on i t o r oświadcza, że pogłoski o rOZWIązaniu tutejszych szkół i przeniesieniu tychże do Wersalu zupełnie są płonne. Dziennik de D e b a t s następujące względem wyborów wyjawia myśli: "Losy Francyi spoczywać będą w ręku i w mocy przyszłej Izby; tego obieracze zapominać niepowinni; nigdy może obranym narodu ważniejsze i bardziej stanowcze obowiązki niebyły pornczone, albowiem przy każdern na karcie obierającej napisanem nazwisku objawi się oraz pokój albo wojna, wolność albo nierząd; wszystkie te wielkie pytania, które już od roku przyszłość naszą zaćmiają i ukrywają, będą nieodzownie ladecydowane . Jeżeli Izba będzie rozsądna, choć niełatwą, jednak podobną do wykonania rzeczą będzie przezwyciężyć zawady, przez które duch fakcyi śmiały i uporczywy nowy porządek rzeczy obalić zamyśla. Jeżeli zaś Izba będzie niedołężną i tchórzliwą, droga nierządu będzie torowaną i rozzbrojona monarchia stanie się zdobyczą zaburzeń fakcyi; o wszystkiem natenczas powątpiwać będą i rozpoczną wszystko niszczyć, aby wszystko lepiej urządzić. Jeżeli i teraz jeszcze zezwolimy na to, aby wolność na porządku się zasadzająca upadła, sobie samym tylko winę przypisywać musimy; wszyetkiegośrny już doświadczyli, wolności, nierządu i despotyzmu i opatrzność w przeciągu 40 lat rozmaite nam dała nauki. Może iż nam teraz ten zarzut uczynią, le smutne wywołujemy pamiątki, aby obieraczów zatrwożyć; lecz my ich tylko chcemy oświecić. W tym momencie, w którym los nasz się rozstrzygnie, niech nam wolno będzie tak się do nich odezwać: rozważajcie, jak teraz postąpić pouinniście; bąćcie przekonani, że przez ustawy zupełnego liberalizmu żadna monarchia konstytucyjna nieda się ustalić i że panowanie Króla bez powagi i potęgi ułomną i smutną jest rzeczą. Oby was rewolucya nauczyła poznać, że rządu nigdy rozzbrajać nietrzeba, ponieważ wtenczas całe to. warzystwo staje się łupem wichrzycieli! Oby was czasy cesarskie przekonały, że świetność zdobywającego oręża też nieprowadzi do prawdziwego szczęścia! N astępne zaś lata odnowionego królestwa naszego niech się staną dla was nauką, iż prawa zawsze szanować trzeba. Rewolucya przeszła granice wolności i zginęła przez nierząd od niej samej żywiony; cesarskie panowanie wymagało tylko poddaństwa, szu« kało wojny i zginęło nareszcie przez służalstwo i krwawe bitwy; Burbonowie na tron wzniesieni zaczęli wywierać despotyzm przez nadwerężenie praw i pod gruzami tychże praw sami się zagrzebali. Jedynym portem swobód i szczęścia dla Francyi jeet monarchia konstytu" cYJna. Dziennik T e m p s przyczyny upadku papierów w dzisiejszym swoim numerze roztrząsa. Po rozważaniu trudności, które belgickie interesa nastręczają, następujące robi uwagi: "Inne jeszcze przyczyny przyczyniają się do tego aby publiczność niepokoić i trwożyć. Naprzód osobliwy i tajemny sposób, jakim o podróży Xiezniczki Berry doniesiono, której wycieczki nicby zupełnie nieznaczyły , jeżeliby u nas niebyło partyi licznej, która grozi wojną domową i najazdami obcych. Przyczynia się jeszcze do t go dziwaczne postępowanie kandydatów Ministeryi i Ministrów samych. Pan Odier n. p. który w imieniu Minis'teryi mówi, teraz jawnie oświadczył się przeciw dziedzictwu godności Parów, chociaż dawniej zaciętym był jego obrońcą. Równie i P. Barthe w mowie wczoraj przed obieraczarni ust ego dystryktu mianej, ogłosił zasady wbrew dawniejszym swoim przeciwne. W pierwszej radzie Ministrów po powrocie Króla zajdą nader ważne sprzeczki; staną wtenczas przeciwko sobie Mi« nisieryum Straeburgskie i Paryskie, której partyi maxymy zwycięztwo odniosą jeszcze teraz powiedzieć niemoźna, lecz tyle pewna, że ani zaufanie wzajemne, ani spokojność publiczna przez takie roztrząsanie rzeczy nic zyskać niemoźe. J estźe ten brak zgody i jedności dla tych zaspakajającym, którzy się obawiają, żeby ura zaburzeń? Zastanówmy się tylko nad wpływe m, któiy to chwiejące postępowanie wywierało na oborach. Codziennie bardziej górują «adecydowane zasady polityczne, a mężowie przychylni Ministrom trwonią napróżno swoje <<iły, nie wiedząc jakiego sys-temu Ministeryum się trzyma. Oprócz tego jedna jeszcze noska Wszystkich ogarnęła, nikt albowiem niewie jakim duGhem tchnąć będzie nowa Izba; nikt niewie z jakich części będzie złożona. Stać się albowiem może, że ta Izba od nowych talentów opanowana da się uwieść drogą nam dotychczas nieznajomą, która równie jak do zguby tak i do szczęścia nas zaprowadzić może." Akademia nauk franeuzka w przedwczorajszem swojem posiedzeniu obrała Pana Lebrun Dyrektorem a Pana ViHemain Kanclerzem.

A n g l i a.

Z L o n d y n u , dnia i. Lipca.

Na dzisiejszem posiedzeniu Izby niższej oświadczył Pan O'Connell, że przy ugodach nad bilą reformy irlandskiej dopomina się, aby naród irlandski względem ąeprezentacyi równe 51 Anglikami otrzymał prawa i ażeby tak nazwanym czterdziestoszelągowym chłopom wolnym prawo głosowania, przed dwoma laty utracone, na nowo udzielono. Przy okazyi petycyi od protestantów z Galwai w Irlandyi podanej, aby też katolikom wsponmionego miasta prawo wyboru było udzielone, którego im dotychczas jeszcze zabraniają, pytał Bię Pan O'Connell czy rząd po okropnych wypadkach w Newtonbarry jeszcze nowy korpus policyantów uzbrajać chce, Wie on z pewnych źrzódeł, ie mieszkańcy hrabstwa Wexford nigdy niezezwolą na uzbrojenie drugiego korpusu Oraniystów na rzeź narodu przeznaczonego. Processya dnia 1%, Czerwca od Oranźystów odbyta, przez groźne ludu podburzonego zamachy była przerwana; powinien więc rząd wszystkich użyć środków, aby dalszym zakłóceniom zapobiedź; inaczej mógłby nastąpić rozlew krwi, jakiego jeszcze dotychczas niebyło . Przy końcu mowy swojej powiedział Pan O'Connell* ie rząd angielski na wspólną pomoc Irlandyi spuszczać się nie moie, jeżeli"prawa tego kraju w całości uznać niechce. Pan Shiel takoż Ministrów przestrzegał, aby się mieli na baczności i upraszał ich z naleganiem, aby policyantów w Irlandyi tak nazwanych Yeomanry odprawili. Z dnia 5. Lipca» W Izbie niższej znajduje się teraz mała ale udecydowana fakcya, która żadnej arystokracyi nie dowierza i głosy swoje takiemu tylko Mini» MeJjura daje" o którjmsAdzi, is lex demagp.

giczrrym- zamiarom sprzyja, 1>0 tej fakcyi na l - leźą też Panowie Hume i O'Connell; lecz ci dwaj zdaje się że postanowili rządowi do osiągnienia reformy wszelkie dać wspomożenie i nic zgoła n.e uczynić, coby w tym względzie dla przeciwników mogłoby być korzyetnemv Lecz inni podobnych saraiarów nie mają. Hunt przy każdey okazyi naciera nawnioskireformy , jakoby były za nadto arystokratyczne, a dnia 30. Czerwca Alderman Wo o d wszystkim Ministrom zarzut ten uczynił, iż obietnicom swoim względem ograniczenia wydatków państwa za» dosyć nie uczynili; chciał olbowiern aby pen» eye wszystkich urzędownikow zmniejszone były w miarę jakie były w roku 1797. len> wniosek wszystkich Toryes w wielką wprawił o b a wę; albowiem chociażby chętnie glosowali przeciwko tym którzy ich z urzędu złożyli, nie mogli jednak tegO' wykonać bez potępienia sprawy własnej. Jednak nie zupełnie ominęli zręczności sobie podanej i jeden z dawniejszych Ministrów obwiniał teraźniejszych, iż reformę w całym jej obrębie przynieśli niby jako ofiarę błagalną, ponieważ nie byli w stanie tę oszczędność wprowadzić, której się ustawicznie od poprzedników swoich z takie m n.ileganiem dopominali. Lecz Pan Hume i O'con«nell obstawali za Ministrami teraźniejszemi i ich sprawy dostatecznie bronili. - P an Hun * ciągle podaje fakcyi Toryes broń przeciwko reformie; ani ust nieotwiera swoich bez oświadczenia, że przez cał.ą reformę gmin i ubodzy niG nie zyskają, t.ylko że może większej przez to nabędą wolności, z której samej przez si , nikt się utrzymać nie potrafi» Przytetn rozsiewa codziennie nowe supliki, w których w rzeczy samej bezczelne robi pretensye, wyrazów takich i sposobów mówienia używając, które są jeszcze bezczelniejsze. Sam*"się przez te upadla i wszystkie jego pociski zaczynają tracie działalność swoją. - Już w dawniejszych numerach mowa o tern była-, że w N-ewtonbarry śledztwo było odbyte względem sposobu śmierci tych osób" które przez wystrzały uzbrojonych ochotników lub policyantów życie swoje postradali. Ci ochotnicy są po większej części protestanci, a lud do których strzelali katolicy} miejsce leży w Hrabstwie Wexford, które w ostatnich latach bardzo było spokojne, lecą gdzie w drugiej polowie wieku i8tego krwawe toczyły się między obiema sektami wojny igdzie prawie każdy mieszkaniec w tym, który innego jest wyznania, albo mordercę, albo syna mordercy jednego z swoich przodków poznaje. To hrabstwo zatem powinno by było zostać nie» tkniętem od owych uzbrojonych ochotników, zdaje się nawet, ie o wprowadzeniu onych. Duchowny miejscowy religii panującej chłopowi katolickiemu (niesprawiedliwie, jak mówią) ra odmówioną dziesięcinę bydło zabrać rozkazał i sprzedaż tegoż publiczną uskutecznić chciał. Był władnie dzień targowy i zgromadzony lud .narzekał na krzywdy takie, był jednak gotów osądzenie sprawy zdać dwom protestantom, synom xiedza Jednego. Obawiano się więc zamieszania, i niektórzy sędziowie pokoju przywolałi na pomoc owych Yeomanry. Lud otoczył bydło, o które się [sprzeczano, obelgi miotając i kamienie rzucając, i nim jeszcze do tłumu przystąpić i jemu oświadczyć można było, że rzecz cała ma być załatwioną, wystrzelił ktoś, niewiadomo skąd, i dla czego. Cały motłoch rozbiegł się i zaczął się chować w rowach. Lecz policyanci owi, czyli ochotnicy, bez rozkazu danego, na uciekających rzęsisto ognia dali. To jest w ogóle rezultatem wysłuchania świadków; wybrano zaś, aby tym bezstronniejszy otrzymano wyrok, sędziów w równej liczbie protestantów i katolików, Jęcz tak zacięty jest duch fakcyi, iż dotychczas niemogli się żadnym sposobem porozumieć z sobą, czy ludzie ci byli zamordowani albo zabici wprawdzie, lecz w obronie własnej ze strony zabójców. Rząd więc wysłał Kommissarza do Dublina, aby rzecz całą wyśledzić, a ten mając teraz wszystkie facta, oraz rzetelny i sprawiedliwy sędzia nie zezwoli na to, aby sprawę przytłumiono i usunięto. Spodziewają się wszyscy, rze rząd cały ten korpus uzbrojony ochotników, którzy się uchybienia dopuściła złoży z urzędu, aby większym krwawym walkom domowym zapobiedz,

Z dnia 6. Lipca.

Po biesiadzie, którą wczoraj Xiąże Leopold dał Królowi, Królewskiej familii i Cesarzowi Dom Pedro nastąpił wielki koncert o godzinie JO. przed kompanią osobno do tego zaproszoną dany. Król oddalił się o godzinie la. w nocy. Miedzy gośćmi znajdowali się Posłowie fu obecni zagranicznych mocarstw z swojemi żonami. Wczoraj zaszczycił Król bytnością swoją wielkie dejeuner dane przez Lorda Hill Królowi, Królewskiej familii i Cesarzowi Dom Pedro; było przeszło 1400 osób zaproszonych i obecnych,r B r c J» e . Z dnia Ig. Kwietnia, W Alexandryi rozeszła się pogłoska, ie Basza miasta Jean d'Acre nieche więcej Sułtanowi haraczu płacić, i następnie Sułtan buntownika do posłuszeństwa mocą oręża przypr@. wadzić zamyśla. Darował albowiem całą prowineyą Mernedowi Ali, który teraz z 2000a żołnierzami dawniejszego Baszę, buntownika, ma wypędzić. Wypadek wyprawy żadnej nie podpada wątpliwości, ponieważ powstaniec ma tylko 5000 wojska i ani jednego okrętu wojennego. - Kandya zupełnie jest podbitą, i teraz na egipski sposób rządzoną. W Sennar miasta u prawdzie już się poddały, ale mieszkańcy wsi walczą jeszcze za niepodległość swoją; klima im bardzo sprzyja, bo wszyscy Egipcya* nie w (amte strony wysłani umierają. Nieuskuiecznione ujarzmienie tego kraju jnż więcej a mieli 10000 ludzi życie kosztowało.

Rozll1aite wiadoll1ości.

P o z n a ń, dnia 15. Lipca, - Podług wiadomości urzędowych, Generał Polski Giełgud wkroczy! dnia IS. m, b. pod SchnaugSten w ekonomii Proekul w Pruskie territorium i ofiarował się natychmiast w aoco ludzi i 1% dział stojącemu tam wojsku Pruskiemu poddać.

P o z n a ń, d, 16.Lipca. - Dnia 14. Lipca odbyło się w tutejszym tumie żałobne nabożeństwo i msza rekwialna przy trumnie ś. p. w kwiecie młodości swojej i nadziei świetnych grotem śmierci tkniętego W ł a d y s ł a w a A *ęcia Radziwiłła, syna młodszego J. K.M. Xiężniczki L u i s y Pruskiej i J. 0.- Xiecia R a d z i w ił ł a , N amiestnika Królewskiego w W. Xiestwie Poznańskiem. - Któż z licznie zgromadzonych przy tym smutnym obrządku mieszkańców Poznania nie z całą serca tkliwością rzewne wylewał łzy nad zgonem zawczesnym powszechnie ulubionego młodzieńca, który szanownej rodziny swojej był nadzieją i zaszczytem? - Któż nie ubolewał nad losem Dostojnej matki i ojca, na których opatrznośl Boska powtórnie cios zesłała jak srogi? Im większem uszanowaniem ku domu Xiążęcema mieszkańcy miasta naszego są przejęci, pamiętni owych szczęśliwych czasów, kiedy Dom, ten dostojny uświetniał tutaj życie majętnych i dźwigał nędzę ubogich, tym czulsze uprzejmych serc były wylewy, tym głębsza żałość.-W kościele stosownie do tej okoliczności pięknie ozdobionym, był obecny J, W. Feldmarszałek Hr. G n e i s e n a u z licznym swoim or* szakiem Generałów i Oficerów wyższych oraz wyższe władze cywilne i Dyrektorowie i Pr»« przez Chimaroso pod przewodnictwem dyrektora muzyki przy kościele katedralnym, któremu wiele amatorów muzyki towarzyszyło, dokładnie wykonane, zakończyło żałobny obrządek.

WYDZIERŻAWIENIE.

Z odwołaniem się do obwieszczenia naszego zdn;a n. Maja i 14. Czerwca r. b. uwiadomiąmy publiczność, iż do wydzierżawienia dóbr Smolić w powiecie Krobskim, nowy termin do licytacyi nadzień 22. m. b. wyznaczoaym został. Poznań, dnia 13. Lipca ig3r.

Dyrekcya Prowincyalna Ziemstwa, ZAPUZEW EDYKIALiNY.

Przez Sąd podpisany następujące osoby jakoto: a) niezamężna Zatwordzyńska, córka Franciszka i Barbary małżonków Zatwordzyńskich, która się przed około 20 lat z Austryackim żołnierzem ztąd oddaliła, i od tego czasu o swym zamieszkaniu i życiu słyszeć niedała; 2) Barel Michał Szerek, który w młodoletnim wieku, przed około 50 lat, Poznań opuścił, i jego brat Haruch Michał Szerek, który już był doletnim i około 20 lat ztąd gdzieś się podział i żadnej o sobie nie dał wiadomości ; 3) rodzeństwo Teressa Gostyńska w dniu 14, Września 1788- urodzona, i Wawrzyn Wojciech Gostyński w dniu io. Sierpnia 1794. urodzony, którzy dawniej jak 10 lat tu ztąd oddalili się bez dania o swoim życiu i pobyciu wiadomości; 4) Antoni Kurowski w dniu 22. Maja 1774.

urodzony, syn Mikołaja i Katarzyny małionków Kurowskich, który się z Kamionki % owego ostatniego zamieszkania przed około 20 lat oddalił, i od lego czasu ża. dnej także o swym życiu i pobyciu niedał wiadomości; nakoniec · 5) Piotr Bonawentura Piniński, syn Łazarza i Joanny małżonków Pinińskich, dnia 6. Lipca 1785. urodzony, który od dawnego czasu w służbę wojsk Polskich w czasie Wojny wstąpił, i od tego oddalenia żadnej o «obie niedał wiadomości; jakotez ich pozostać się mogący sukcessorowie, spadkobiercy niniejszem wzywają się, aby się piśmiennie lub osobiście w przeciągu 9 miesięcy najpóźniej w terminiednia 4. Lutego 1832. zrana o godzinie ioiej w naszej Izbie dla stron przed Deputowanym Konsyliarzem Sądu Ziemiańskiego Ur. Kurnatowskim meldowali i dalszego oczekiwali, w przeciwnym bowiem razie za Umarłych ogłoszeni, i stosownie do prawa, wiadomym i wylegitymowanym sukcessorom majątek ich wydanym będzie. Poznań, dnia 7. Marca 1831.

Król. Pruski Sad ZiemiańsKi.

W kamienicy Hoffmanna pod liczbą 97. przy Rybakach, jest do wypuszczenia od Sgo Michała r. b. pierwsze piętro, składające się z 6 pokojów, wraz z stajniami i wozowniami, jako też kilka małych pomieszkali. jNapoje spirytusowe od doktorów teraz powszechnie zalecane, jakoto dzięgiel (Angelika), wódka jałowcowa, rojownik (Melissa), miętkiew i t. p. w przednich i prostych gatunkach, mianowicie wódka cholerowa z ingredyencyy różnych złożona, tak do picia jak do wcierania, przed aj ą się za bardzo mierne ceny w fabryce likworów i wódek na starym rynku N o. 8Hartwig Kantorowiez.

Wyciąg z Berlińskiego kursu papierów i pieniędzy.

Dnia i i. Lipca i S3 i.

Papiera- Gotowioii znąpo po Obligi długu państwa Ę 88 Oblipi bankowe ai do włącznie Zathodmo-Pruskie listy zasta- - - Listy zastawne W, Xi<;stwa Poznańskiego. , 96 951 , W schodi uo - Pruskie - 98 bllaskie . . .1 . . . 106 -

Ceny zboża na Pruską mIarę Wage; w Poznani u. Dnia T3. Lipca 1831.

Tal. śgr. fen. do Tal. egt fen.

Pszenica . 2 22 6 Q 17 6 Zyto l 27 6 2 Jęczmień x 7 6 I 10 Owies . I 5 I 7 6 Taterka 1 20 I 32 6 Groch . A Ziemiaki «5 l Siana cetnar a HO ff.. 21 6 a5 Słomy kopa a 1200 ff . 6 IS Masła garniec 1 20 E S3