GAZETA
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1831.07.22 Nr167
Czas czytania: ok. 18 min.Wielkiego
J « t t » l
Xi e s twa PO ZNA N SKI EGO
Nakładem Drukarni Nadwornej W Dekera i Spółki. - Redaktor: A. Wannowshi.
M J67. - W Piątek dnia 22. Lipca 1831.
OBWIESZCZENIE Względem udzielenia się miastu Poznaniowi cholery azYatychiej i zalordonowania tego i wraz Z okolicq w obwodzie trzech mil.
Gdy z imierei pięciu osób wśród wszelkich przekonywających symptomów, równie j a t ze wzmagających się chorób z podobnemi symptomami, okazało się, ii miaslo (utejsze, podług jednomyślnego lekarzy zdania, niezawodnie dotknięte jest zarazą cholery azyaryckiej, zaczem zarządzone w obwieszczeniu onegdajszej daty, względem podejrzenia o zarazie, środki w celu zabezpieczenia kraju od dalszego szerzenia się choroby, nie są więcej dostatecznemi, ale owszem następujące, stosownie do wydanych postanowień, przedsięwzięte być muszą rozporządzenia: i) Miasto Poznań z okolicą w odległości trzech mil od miasta, ogłasza się niniejszem za zarażone cholerą azyatyckąA a związki tegoż z krajem niezarażonym, za zatamowane. 2) Linia zaporowa ustanawia się - z zastrzeżeniem bliższego oznaczenia, które przy wyciągnieniu kordonu wojskowego nastąpi - na trzy mile obwodu od miasta, Linią tę obsadzi wojsko, ile można, najśpiesznićj. 3) W mieście Poznaniu i w okolicznych na oznaczonej przestrzeni miasteczkach i wsiach, nie tylko nie będą wydawane attesta zdrowia, dozwalające komrnunikacyi z niezaraioną dalszą okolicą, ale nadto, począwszy od wyjścia tego obwieszczenia, zabronionemi zostaje wszelkie bezpośrednie związki po za obręb rzeczonej linii zaporowej, a to pod uniknieniern kar kryminalnych w ustawie z dnia 15. Czerwca r. b. zagrożonych. 4) A zatem kommunikacya miasta Poznania i oznaczonej przestrzeni z przyległym krajem, odbywać się tylko może przez, jak naj śpieszniej urządzonemi być mające, punkta związkowe z potrzebnemi przedziałami (rastellami) i zakładami konturnacyjnetni. 5) Punkta, na których dozwolonem będzie wyjście z odosobnionej okolicy, po zachowaniu potrzebnych środków czyszczenia i wysiedzeniu kwarantany, ustanowione będą przy ogłoszeniu wyciągnąć się mającego kordonu wojskowego. 6) Niniejsze obwieszczenie ma być niebawnie podane do powszechnej wiadomości W Powiatach i Gminach W. Xiestwa Poznańskiego przez publiczne wywieszenie. Osoby, któreby, mimo to, chciały odtąd przybyć do Poznania lub w stykającą się z tern miastem okolicę,fsame-wsbie-praypłszą, g*ly dopiero po wytrzymaniu kontumacyi do domów swoich puszczonemi zostaną. 7) Ktob.y zaś, wykraczając przeciw ternu przepisowi, uj ał się z miasta Poznania i z oznaczonego obwodu głębiej w kraj, zostanie niezwłocznie ujętym, pod kontumacyi oddanym i za przestępstwo. to do inda A acyi,pociągniętym. 8) Z ti-go powodu wzywają się Władze kraju, a mianowIcIe okolicznych Powiatów, ażeby pune dawały baczenie na wszelkie bez naleiytej legitymacyi podróżujące luli wdzierające się osoby, aj<ieii się okaże, iż takowe opuścił.y Poznań po objaw.onem w dniu 14 m. bitż. podejrzeniu., należy przedsięwziąść środki w obwieszczeniu z dnia J 6. m. b. i w poprzedniczyru ano 7 przepisane. Wszakże osoby, które od dnia 14. m. b. aż do publikacyi niniejszego postanowienia opuściły Poznań, podlegają, tylko lodniowej" od pomienionego dnia rachowanej, kontumacyi w miejscach pobytu-swego. oj W celu uniknienia nieporozumień, oświadcza się, iż związki targowe między miastem Poznaniem a miejscami okolicznetni w obwodzie trzech mil, żadnemu ni podlegają ograniczeniu. Jakkolwiek zasmucającem jest w.yd-ar«enie, zniewalające do tego ścieśnienia pospolitych obrotów i związków, spodziewać się jednak należy., iż mieszkańcy Prowincyi, a mianowicie zarażonej okolicy, przekonają się o konieczności tego kroku i chętnie unikuieniu większego rozszerzenia niebezpieczeństwa, przyniosą, żądane przezeń ofiary i nienarażą się na ciężkie, prawem za przestępstwo przepisane kary. Poznań, dnia 18- Lipca 1831.
Naczelny Prezes Wielkiego Xi<;stwa Poznańskiego, F lot t 2U e l l.
OBWIESZCZENIE.
Ażeby Publiczności ciągle wiadomym był stan wybuchłej w mieście tutejszem cholery, zarządzono umieszczanie, przez tutejszy miejscowy komitet zdrowia, codziennego raportu o chorych, tak w gazetach tutejszych, jakotei w Dziennikach U rzędowych obydwóch Król. Kłgtncy) .
Co się tyczy stanu zdrowia na prowincyi, oświadczam: l} Iż we wsi Mikorzynie Powiatu Ostrzeszowskiego, od wiadomej już śmierci dziedzica tamecznego, Pana Kobylańskiego, nikt niezachorował , lecz że podwórze dominialne wciąż zostaje pod kontumacyą. 2) Iż na stojącej pod N owem-Miastem łodzi od drzewa, która już dnia 1. Lipca r. b. tu stąd odpłynęła., dnia 18 tegoż ni. szyper, nazwiskiem Gutsche, nagle zachorował i w i5godzin umarł. Przywołani lekarze uznali, iż człowiek ten umarł na cholerę, i przedsięwzięto bezzwło» cznie stosowne środki w celu pochowania zwłok jego, i oczyszczenia łodzi, która zaraz w ustroń- , nem miejscu na Warcie pod kontumacyą oddaną została. Prócz zmarłego szypra, znajdował się na statku tylko jego -letni syn, KlOry eię z niego wcale nieoddalał, a który aż do upłynienia t/asu kontumacyi na nim pozostanie. Jest więc zupełna nadzieja, iż sie tam dalszemu szetzeniu choroby zapobiegnie. .3) W miasteczku Obrzycku, Powiatu Szamotuiskiego, mieszkaniec 6aletni, znany % skłonności do zbytecznego jedzenia, zjadłszy ilość niedojrzałych ziemiaków, zapadł na gwałtowną dyaryą i .znajduje się w stanie, który się śmierci jego obawiać każe. Wszakże podłóg uzasadnionego zdania JFizyka powiatowego, przyjąć można, przy zupełnym braku wszelkich znamionujących etanowczo cholerę symptomów, rź człowiek ten cierpi tylku niemoc żołądka A, która, przy podeszłym jego wieku, łatwo niebezpieczny zwykła mieć koniec, i dla tego zarządzone, z chwalebnej przezorności, zamknięcie części miasteczka, w której pacyent mieszka, zastaje zniesionem, natomiast zaś na stan zdrowia spółmieszkańców dornu ciągle będzie dawaną baczność. Innych doniesień, o podejrzanych chorobach, do dnia dzisiejszego nieodebrałem, Poznań, dnia iż. Lipca 1831.
Naczelny Prezes Wielkiego Xi<;stwa Poznańskiego, F lot t w e l l.
Z B e r l i n a, dnia ig- Lipca.
N. Król raczył obranego Xiedza zgromadzenia zjednoczonego w Poznaniu, dotychczasowego Xiedza w Htjersdorf i nauczyciela klass wyższych przy gimnazyum w Lesznie, Doktora filozofii D ii (se h Ke, mianować Radz-cą Konzystorza w Poznaniu i patent jego własnoręcznie wykonać. Z dnia 19. Lipca.. N. Król raczył Assessora Kammergerichtu, umieszczonego przy Kommissyi generalnej w Berlinie, S c h wed er, mianować Sędzia, sprawiedliwości i patent jego własnoręcznie wykonać. N. Król raczył Kommissarzowi sprawiedliwości L o r e n z w Grunberg dać tytuł Sędziego sprawiedliwości kommissyjnego. (J ustiz * Ko mmissions - H a th.)
Wiadolllości zagraniczne.
Królestwo- Polskie,Z Warszawy, dnia 17. Lipca.
Kuryer Warszawski zawiera pod d. 14.
Lipca co następuje: Obywatele Warszawy! Rząd Narodowy uwiadomionym został, iż nieprzyjaciel zgromadziwszy siły swoje pod Płockiem, zamyśla o przejściu Wisły. Tym zuchwałym krokiem ehre uprzedzić przyjazne wdanie się za nami mocarstw turopejskieb. U derzy zapewne na Warszawę niebaczne, że tu Wisła a w Li-Iwie wzmagające się powstanie, przerwać mu mogą, wszelkie dosiawy i posiłki.. Bóg zapewne (ak przeznacza, źe święta wojna niepodltgłości, rozpoczęta na ulicach Warszawy, »akończy sie tryumfi m pod jej ,murami. Obywał« le! niedartno patrjaliście na pola Grochowskie, w sławnych dniach dla oręża poleskiego, nie szańce lam Pragi, lecz piersi pol. skie odparły ogromne, świeże i niezwycięiaue jeszcze zastępy. Wróg od stolicy raz odparły, śi igany, sum sobie niepewny, zachodzi % drugiej jej s(rony. Niech przybywa na zgubę swoją, znajdzie cały kraj do koła w puspoliiem ruszeniu, spieszący na obronę stolicy. W ulicach, w domach znajdzie grożące lou twierdze, a w nich ezeregi obywatelskie nieulękłe. Paryż i Bruxtlla, nieprzygotowane, były niezdobytymi, Warszawa już dawno gttowa; gotowa przenieść ostatnie klęski, trudy, niedostatek, głód nawet nad niewolą; etanie do walki, która nam wróży zwycięstwo
86Ti chwalebny koniec krwawej wojny.- Lect? być może, ii nieprzyjaciel unikając wslępnego boju, zechce gJ odem kusić się o wzięcie* stolicy. Przewidując ten przypadek,. Rząd Narodowy wzywa was, obywatele, ażebyście zaopatrzywszy się w potrzebną ilość żywności, zniweczyli nanowo tyle razy już zawiedzione nadzieje nieprzyjaciół. N iechaj wróg nasz znajdzie w każdej chwili, w każdem zdarzeniu silny opór dumnym jego zamiarom. Niech djitło odrodzenia się naszego, równą wy trwałością jak i męstwem uwieńczone «»-stanie.--IV Warszawie, dnia 13. Lipca -i83'*l'rezes Rządu, X,. A. Czartoryski. - Ridzca Sekretarz Giny, An d. PI i c ht a.
Generał nieprzyjacielski Timen w tych' dniach widział się z naszym Generałem Chrzanowskim-, a w rozmowie, między innemi, usprawiedliwiał Xcia Adama Wiriemberga, że ten Xię osobiście niepopełniai bezpraw, o jakie go Polacy obwiniają* Słychać, że zacny prezydujący w t Radzie municypalnej Kajetan Garbimki, mianowany będzie Ministrem oświecenia. Onegdaj jeden z dworzan W. Xiecia* Ror>-6tantego, pozostały w Warszawie, - nagle zachorował, dostał maligny, w której poderżnął Sobie gardło i umarł, nazywa się Gawryłow.Pułk krakusów pod dowództwem Paszyca,.
bardzo się odznaczy! w zeszłym tygodniu; wiadomo, źe w tym pułku znajduje się waleczna pairyolka Panna Dembińska; zawsze jest czynną, dziwić się najeży, iJe jtf.lt wytrwałą w trudach wojennych. G-dy »wierzyła się przyjaciółkom, źe chce jak żołnierz walczyć, odradzały jej ten zamiar, przedstawiając tysiączne przeciwit ń,siwa; jtdna zaś rzekła: "w coż się obróci twój śluzus- warkocz, który 13K troskliwie pielęgnował aś?" W godzinę Oembiństa poayia lejze prz\j-ic!'dfe odcięty warkocz, jako upt minek prjvjizni, z oświadczenie rn, że odtąd lylko bl ji>y w ratunku kraju odt brane, uwaz. ć będzie z» ozdobę. W-Łęczycy zawiąuło się t iwarzystwo f>atryotyczne. Na posiedzei iu dnia 30. t. m. obywatel Walenty Racji owski t><-ł>CC*t' »»*>stkich współbraci do poubZe<bnej obrony ojczyny. Pewien szanowny ohywatil ofiarow;.ł Kaeil* druku i pat ieru na wydrukowanie dziełka elementarnego na korzyść nowo »akł dających się szkól dla dzieci po poległych wojownikach. - Zacne obywatelki, trudniące eię przedaźą strojów żeńskich, przyrzekaj. bezpłatnie udzielać nauk tychże robót w szku. łach żeńskich tegoż instytutu. co następuj e : Kommissya spraw wewnętrznych poleciła wszystkim urzędnikom administracyjnym, aby bezzwłocznie udali się do tniejsc swych posad, lub się do nieb zbliżali w miarę ustępowania wojsk nieprzyjacitlskich; niedopełniajacy tego polecenia, będą pociągnięci do odp 0* iedzialnośri. O zajęciu Pułtuska przez wojska nasze, wczoraj Sj.ef s/.tabu Generał Łubieński przesłał raport następujący: "Z woli Nacztlnego Wodza, m:iin zaszczyt uwiadomić Rząd Narodowy, ii oddziały nasze zająwszy Maków i Pułtusk, zabrały tam po nieprzyjacielu dość znaczne zapasy żywności, a w ostatniem tem mieście pojazdy, należące do Feldmarszałka Paskiewicza i zł. 10,066 gr. 5 gotowemi pieniędzmi. W lej okolicy ujęto kilku oficerów i kilkudziesiąt żołnierzy nieprzyjacielskich. Pod Drobinem patrol 2go pułku krakusów napęd/ił oddział nieprzyjdcielski na oddział 9go pułku ułanów, pxzyeiem bez żadnej etraty r naszej struny, wzięto do niewoli 15 koza K O,II,a. "
Doszła niezawodna wiadomość, że Generałowie Sierawski i Ambroży Skarżyński bardzo korzystnie walczyli w okolicach Płońska; zabrani jeńcy nieprzyjacielscy już są prowadzeni. Tenże Kuryer pod dn. 16. b. m. zawiera co n 'Stępuje: Nieprzyjacielskie raporta zapewniały, że eałe województwo Augustowskie jest zajęte wojskiem rossyjskiern, lecz okazuje się przeciwnie; Kornmiseya tegoż województwa «łożona z urzędników patryotów, odbywa swe czynności w Pilwiszkarh, i trudni się tworzeniem nowych ich putków jazdy i pułku piechoty, które w tych dniach będą gotowe do walki. Waleczny Putzet rozprasza kozactwo, jłśłi się gdzie zabłąka. - Fałszem jest wieść, ie oddział Zaliwskiego został rozproszony; owszem pomnaża s ę,składa się bowiem r iooo jazdy i soco strzelców, utrzymując związek między Augusiowem ku Grodnu. Wojewoda Miączyński na własne żądanie zestal uwolniony od obowiązków Prezesa Dyrekcyi głównego towarzystwa kredytowego, na jego miejsce mianowany Ign. Cieszkowski. Po kilku dniach przerwy, wczoraj odbyło się posiedzenie Sejmowe. Wotowano, czy Posłowie mają y po województwach sprawdzić o zaległoś i eh w podatkach i t. p. powinni być k..n e c o i e Posłami z tego w dziwa, które mają kontrolować, czy ci, których Rząd
chociaż z innych województw mianować będzie. Za pierwszym wnioskiem b )ło głosów 31, a za drugim 44, do ostatnich należeli wszyscy nowi Posłowie ziem ruskich. Poseł Stojowski prosił, aby na jego miejsce wybrano innego Posła, na co Izba bardzo chętnie zezwól ła. Doniesiono o iukwizycyach w sprawie obwinionych o spisek, z których okazuje eię, ie Gen. Jankowskiego należy rozróżnić od Gen. Hurtiga. Co zaś do działań wojennych Jankowskiego, trwa rozpoznanie, dla czego tenże niedopełnił rozkazu Naczelnego Wodza, aby pokonał Riidigera, mając do tego sposobność, w czem okazuje się wina Jankowskiego, który sądzony będzie przez Sąd wojenny; zaś Gen. Bukowski jako podkomendnyokazuje się być uniewinnionym. Kasztelan Słubicki żądał, aby mu pozwolono wyjechać do wód zagranicznych, dowodzono, że jest zdrowy, przeto może pozostać. Minister Gliszczyński wniósł, aby chcący wyjeżdżać Senatorowie i Posłowie opłacali podatek 1000 zł.
Dziennik Powszechny Krajowy za* wiera co następuje: Oddział RoBSyan, który się za Nieszawą przeprawił na lewy brzeg Wisły, zajął się natychmiast sypaniem okopów przy brzegu, pewno, ażeby zabezpieczyć stawianie mostu. Jeńców zabranych za Mińskiem przyprowadziła wczoraj gwardya narodowa do stolicy. Największa ich część jest z 7. i 24. dywizyi piechoty. Pobity Generał Gołowia jest 10 ten sam, który w kampanii tureckiej dowodził pod Warną, z południowej strony tej twierdzy. Rossyanie bardzo znaczną stra* tę ponieśli w zabitych i rannych, gdyż żołnierz nasz był mocno rozjątrzony; pobojowisko od Mińska do Kałuszyna jest zasłane trupami. Zdobyliśmy znaczną ilość broni, po którą wozy wysłane zostały. Oddziały nasze, które się w tej bitwie potykały, były z pieszej dywizyi Rybińskiego i konnej Jagmina, która z tylu zaszła nieprzyjacielowi. Reszta korpusu Gołowina, zrzucona w tej walce z chaussee, cofała się ku Cegłowu. Wczoraj głoszono, iż w dniu onegdajezym Rossyanie zostali po mocnym oporze wyparowani z Kałuszyna; nieprzyjaciel miał onegdsj i zaonegdaj 5 dział utracić. Dnia wczorajszego wszedł do murów stolicy trzeci szwadron legii nadwiślańskiej, pod dowództwem Majora Karola Krasickiego. Utworzone zostały dwa Komitety: Wołyński i Podolski, w celu kierowania sprawami tych województw i obmyślenia środków lu ich oswobodzeniu. W pierwszym prezyduje gim Wojewoda Antoni Hr. Ostrowski, N aczelny W ó da otrzymał list od Generała Boźnicckiego, w którym tenże róźneroi sposobami perswaduje, ażeby Polacy pogodzili się z Mikołajem, i że Feldmarszałek Paekiewic« pewno inaczej przyjmie ich propozycje niż nieboszczyk Dybicz. - N aczelny Wódz przestał ten list Rządowi Narodowemu. Puszczono zaraz niedorzeczną bajkę, iż Rząd Narodowy kazał ten list Izbom przedłożyć.
Jak można przypuścić, ażeby Rząd, tak oszczędny w udzielaniu kommunikacyy zagranicznych, chciał kalać Sejm propozycyarnl, w których znany « swych łotrostw naczelnik szpiegów obalonego rządu, przyjął inicyatywę! Rząd Narodowy ma wydać polecenie, że ktokolwiek z jeńców rossyjskich, pokaże się o 2 mile od granicy, i przestąpi tym sposobem wskazany mu obręb, natychmiast rozstrzelany będzie. Patrole mocne obchodzą granice. Hrabia Jelski, Dyrektor banku, wyjechawszy z Austryi, gdzie zostawał pod obserwaeyą policyjną, przybył do Paryża. Od trzech dni ciągłe i ulewne deszcze przefzkadzają u nas działaniom wojskowym. Gazety niemieckie pisały, źe między kilku Generałami Rossyjskierni, zostającemi przy wojsku, zaszły nieporozumienia, - Wczoraj zaczęła tu biegać pogłoska, że z powodu niezgody między Generałami Kreutz, Rosen i Rudiger, dowodzącymi w Podlaskiem, Feldmarszałek Paskiewicz zostawił dowództwo koło Nieszawy Generałowi Toll, a sam udał się »piesznie w Podlaskie, Wkrótce musi się wyiwiecić, czyli to jest prawda. Obywatel świeżo przybyły z Podola powiada, iż tam miano wiadomość, że w'Guberni» Ortlskiej gwałtowne wybuchnęły rozruchy.
Poseł Rudolf Wieszczycki, dowódzca pospolitego ruszenia w województwie mazowieckiem po lewym brzegu Wisły, doniósł rządowi, iż w powierzonej mu przestrzeni pospolite ruszenie j ui jest uorganizowane. Obywatele i lud wiejski z zapałem wzięli się do oręża, tylko starc e, kobiety, dzieci i chorowici pozostali przy domowych strzechah. broni palnej więcej się znalazło niż się spodziewano: tak n.p. gdy Major Schcndel, dowódzca powiatu Sochaczewekiego, pospieszył w 1000 ludzi z komendy swojej naprzeciw Wyszogrodowi, gdzie s;ę dnia to. m. b. był nieprz\jaciel pokazał, większa połowa tych ,II,OOO mieszkańców miała broń palną, a reszia kosy, piki i siekiery. - Pospo«e ruszenie tego województwa ma także swoją
artyleryą, 33 armaty, 2 granatniki! % moździerze, - jaki duch, jaki zapał ożywia tych zacnych braci, dowodzą adresa przesłane z tego powodu do Rządu Narodowego przez mieszkańców obwodu gostyńskiego i ziemi Łęczyckiej. Gdy w Kutnie i w Łęczycy zebrani byli w celu powzięcia wiadomości o uchwalonem pospoliiem ruezeniu, postanowili niezwłocznie przesłać rządowi adres dziękczynny za ich powołanie do powszechnej obrony. Przytaczamy wyjątek z adresu obywateli i mieszkańców wszystkich wyznań obwodu gostyńskiego: "Z rze« telnem uczuciem miłości ojczyzny, jako prawi jej synowie, przyjęliśmy za święty obowiązek, szczęśliwy pomysł Rządu N arodowego powszechnej obrony własnej ziemi, swem »upełnem poświęceniem się uskutecznić. Wykonawszy przed dowódzca wojewódzkim przysięgę, obywatele gotowi są swe zasoby i całą zdolność z życiem poświęcić na oswobodzenie narodu i oddalenie nieprzyjaciół na zagładę jego czyhających; zgolą j)onieść wszystko, aby raz już widzieć, lub dla potomków zostawić, niepodległość zupełną imienia polskiego. Rolnicy, włościanie na wyżywienie kraju w pocie czoła pracujący, jednogłośnie wykrzyknęli gotowość przelania krwi i poniesienia raczej chlubnej śmierci, aniżeli dopuszczenia wrogów świętej sprawy do zgwałcenia swobód i bytu. - Lud wyznania mojżeszowego gotów przybraną ojczyznę całą siłą bronić, wspierać i dla o brony jej życie poświęcić. Zgoła wszyscy składający pospolite ruszenie jednern tchnieniem wyglądają rozkazu, czasu i miejsca, w których mają nieprzyjaciół przekonać, jak drogie im są swobody i niepodległość Narodu Polskiego." - Podobnymźe duchem tchnie i adres obywateli ziemi łęczyckiej. - W Łęczycy nawet starozakonni podali do J W. Wieszczyckiego oświadczenie gotowości swojej do walczenia obok chrześcian za wspólną wolność. Tamtejsze towarzystwo patryotyczne niemało się przyczyniło do ożywienia pospolitego ruszenia. Warto jest, aby się w tej ważnej chwili zawiązały po wszystkich miastach znaczniejszych podobne towarzystwa, celem radzenia o najskuteczniejszych środkach obrony, właściwych każdej w szczególności przestrzeni, o najlepszych sposobach szkodzenia nieprzyjacielowi, w razie zajęcia przez niegi> kraju, oraz o sposobach tajemnych kommunikacyy jednych mujsc z drugierni, dla wzajemnego znoszenia się względem siły nieprzyjaciela i przedsiębrania na niego napadów. N a wieczną pamiątkę połączenia się naszego t Wołyniem, Podolem i Ukrainą, ma być wy. bity medal. ZBruxelli, dnia 9. Lipca.
ILos naeztgo nowego panstua e»*»i*j na Kongresie został rozttrzygnmny. Nastąpiło albowiem przyjęcie przełożeń Konterencyt lundyńskićj, uchwalone przez większość glo»ów. Z 196 członków 120 glosowało za przyjęciem, a 70 za odrzucenu in. Opisać niemożna radości przez rezultat ten ostateczny sprawionej, Rzeczą jeet uwagi godną, ze po wszystkich mównicach i galeryach al do ści-ku napełnionych, w tym druu podczas rozpraw i sprzeczek, oraz podczas glosowania największa panowała skromność i epokojnośc, ji że po ogłoszeniu wypadku przegłosowania, uczucia największej radości i dziękczynienia wszędzie się objawiały. Stąd wynika, że zdarżenia przeszłych dni niebyły dowodem eposobu myślenia narodu, lecz tylko skutkiem usiłowań i zabiegów oppozycyi, która nawtt w- ostatnich momentach niedołężne swoje działania wywierać chciała. Albowiem przed głosowaniem podał P. Robaulx, prott-siacyą,: przez 39 członków Kongresu podpisaną, podług której wybór Xiecia Leopolda za nieważny i nic nieznaczący był ogłoszony, ponieważ cały len wybór opierał się na warunku tym, aby całość terrytor>i, oznaczona przez Kongres narodu, została nienaruszona. Jednak przeciwko tym zamachom oppozycyi jednozgodnie się oświadczono, przystąpiono ci<> głosowania i największe oklsski radości nastąpiły w Lzbach i po wszystkich galeriach, S-koro lud przed domem o tein się dowiedział, zewsząd zawołał: "N iech żyje Kongrea! brawo! brawo!" Podobnymi oklaskami witał wychodzących Ministrów i członków; zaś członkowie oppozycyi rozeszli się w największem milczeniu; pomimo tego jednak obawiać się trzeba, że dzisiaj witczorem jeszcze ostatni raz, szczęścia swego doświadczać będą przez podburzenie gmin u.Gwardya narodowa najlepszym duchem jest ożywiona i wokoło miasta liczne oddziały wojsk stanowiska swe mają.. Rozeszła się tu pogłoska., puszczona przez demagogów, Że mieszkańcy miasta Wenloo domy swoje podpalić zamyślają. - Nazajutrz deputacya z 5 członków złożona, wybiera się do Londynu, »-by oznajmić Królowi naszemu Leopoldow-i I., że naród- przy»taje na te warunki, pod feoremi on sam-koronę Belgii przyjąć raczył.. F 2 a n c y a.
Z Paryża, dnia g. Lipca.
Dziennik des Debats donosi, że z wybołów 260 dotychczas ogłoszonych" 170 należą do Bartyi umiarkowanej,.
Pan Royer Collard dnia 6. Lipca po wyn'esieniu swojem na godność Prizesa kolieAii obierającego Vitry - le Frangais, następująca miał mowę do obieraczow: "Wielokrotnie jul głosy WPanów wzniosły mię na stopi« ń łunkey i prawodawczej. Te powtórne dowouy zaufanil VV Panów zobowiązują mię do wd/.ięczności; nowy dowód, dzisiaj otrzymany, lem bardziej mnie jeszcze rozczula, ponieważ jf st nowym i wszystkie poprzedzające potwit-nizać się zdaje; oraz odwołuje do pamięci mojej te słowa smutnego przeczucia, które przed rokit m do WPanow wy rzekłem, Ledwośmy się rozeszli, gdy natychmiast stara monarchia przez raptowną, bez przewidzianą, runęła rewolucyą. N,e wymagacie WP anie, abym teraz błędy ,>wej monarchii wyliczał i z jej niedoli szydził.
Rewolucye, jakeśmy tego doświadczyli, drogo sobie każą odkupić korzyści przez nie wyjednane; potomność osądzi, czy. ta ostatnia była nieuchronną, czy, pod innen.i miała nastąpić warunkami;, dla nas, którzyśmy żyjemy w o b ecności" jest skończoną. N owy powstał rząd "d F r3ncyi całej upoważniony, od Europy uznany i tak prawa i sprawiedliwości piętnem nacechowany; jest koniecznie też potrzebnym. On- wszystkim powinności swoje przepisuje; my jesteśmy powołani, aby ustalić rząd ten jeszrze dotychczas słaby, ostatnią tamę naszą przeciw despotyzmowi 1 anarchii, i dźwignąć go B; II; narodowości; wszystkie inne względy $ą tylko poboczne. Dynastye panujących, j.ik vvidzimy, ustępują, rządy odmieniają zasady bWO; e i formę, przeciwne zdania zaczynają gorować, mając wkrótce potem na nowo'zniknąć, j>jao\ t e ID i zmianami losów rzeczy ludzkich wznosi się jednak to wielkie, odwieczne pytanie porządku albo nieładu, dobrego albo złego> wolności albo służalstwa. Obieracze tego dystryktu, w którym zawsze czczono religią i prawdziwy patryotyzm, który zawsze zachowa}tzYsloŚĆ obycza'jow, sprawa porządku jest teraz sprawą WP a tiow; nie chciejcie zaniechać ,"'j sPrawY. Obierajcie swoich deputowanych nrająo wzgląd na zawiłe stosunki, w których teraz zostajemy, na te niebezpieczeństwa, które n a r a; wewnątrz i zewnątrz grożą. Niech tylko przeświadczenie własnego' sumienia kieruje wyborami WP anów;; od nikogo nie jesteście zawiśli ;, przysługi dawniej wyświadczone nie mają teraz żadnej wartości, ułudzie one mogą, je£ej, nie Ul; rękojmią nowych, stosownie*do okoliczności koniecznie potrzebnych przysług. 2 urn głosy zawierających wychodzi w tym j ni u uroczystym Francyi ocalenie albo jej zguD a' wypadek tego interesu WP anćw zapewne w' najwyższym stopniu. obchodzi; oby był ID> sj.le używały dobrodziejstw wolności na łonie porządku, pokoju i swobód powszechnych," - Po ujborze swoim Pan Royer-Collard na« stępujące wyrzekł słowa: "N ie dobijałem się o ie gh sy, którymi mnie Panowie zaszczyciliście, chociaż znam ich wartość; podziękowałbym n oźe nawet za ten zaszczyt, jeżeliby mi wolno było teraz o mnie samym tylko myśleć. Obowiązki, które Panowie na mnie wkładacie, przewyższają nie tylko moje, lecz też podobno każdego człowieka siły; lecz uszanowaniem i wdzięcznością powodowany, starać się będę » calem poświęceniem zdolności moich tym obowiązkom zadosyć uczynić, dopóki mi to pozwoli wiek mój podeszły i dopóki się spodziewać mogę być użytecznym ojczyźnie. Moje cale życie W Panom jest znajome; tak jak przed 40 laty mówiłem i czyniłem, takbym i przy końcu zawodu życia mego w podobnein położeniu mówił i czynił. Wiecie albowiem Wać Panowie, wie cała Francya, żem przywróconą Monarchią należycie pojął, żem ją bronił, oddalającJ\od niej wszystkich doradzców , którzy ją na bezdroża zaprowadzili. Ponieważ teraz % powodu przysięgi mojej poddałem się obecnemu porządkowi rzeczy, nikt prawa tego niema powątpiewać o sposobie myślenia moim, do ustaw kraju się stosującym. Poczytywana się za szczęśliwego, że Panowie jesteście sędziami memi i cieszę się z tej wzajemności uczuć, która WPanów ze mną łączy i życzliwość Ich mi zabezpiecza; pragnę wyjaśnić zdanie moje przez modrość WP anów, natchnąć się Ich duchem i odwołać się do Nich, jeśliby inni fałszywie o mnie sądzić chcieli. Zawsze to będzie zaszczytem życia mego, żem przez tyle lat i pod tak rozmaitemi okolicznościami był deputowanym WPanów i jednozgodnie od Nich obranym," - Podobne mowy deputowanych we wszystkich prawie dziennikach francuzkich są umieszczone, mianowicie w J o u rrial d e s D e b a t s , z którego i ta mowa jest wyj r ta. Z wielkimi oklaskami została też przy. jęta mowa starszego Pana Dupin. T e m p s z gniewem tak rozprawia: "N iektóre gazety, zwłaszcza te, które ministrom nadskakują, osobliwszym się tłómaczą sposobem, chcąc rozróżnić obie fakcye, do których deputowani wybrani należą,' Dzielą ich na dwie klawy i nazywają jednych deputowanymi kroItwsko - konstytucyinymi, drugich deputowanymi rozruchu. Te nazwiska podług zdania naszego są bardzo nieprzyzwoicie dobrane, bo jedno poniża drugie i przewrotnie twierdzi, że deputowani do pierwszej klassy nie należący, są nieprzyjaciółmi tronu i osoby króla. M-mi«steryum nie ma prawa robić takie oddziały, sprawę swoją i system swój łączyć ściśle z losem tronu, ogłaszać się za śnięte i nietykalne, i tych, kiorzy nie chcą <lo chorągwi jego przy« siądź, okizyczeć jako wichrzycieli i jako nie» przyjaciół godności królewskiej."
ROZlllaile wiadolllOŚci.
Podług pewnych wiadomości kwatera główna wojska polskiego d. 16. m. b. została przeniesiona do wsi Czysłe. Straż przednia stoi niedaleko od Sochaczewa. Głównodowodzący, Skrzynecki, osobiście udał się do korpusu Generała Chrzanowskiego do Kałuszyna, który z korpusem Generała Rudiger bitwę wtenczas właśnie toczył. - Oddziały rossyjskie głównego korpusu Feldmarszałka Paskiewicza d. 17.111.6. obsadziły Wrocławek, Brześć i Radzijewo.
(Nadesłano.) W ostatnim numerze gazet warszawskich jest list umieszczony, który niby to pisany od Gen. Skrzyneckiego do N. Króla Pruskiego, niemiał być od N. Pana przyjęty.
.Zapewne cały ten list jest tylko wymysłem, aby niektóre niedorzeczne bajki.publiczności łatwowiernej na nowo przedłożyć. Zażalenia w tyni liście zawarte, następujących tyczą się punktów: i) że wojska rossyjskie z magazynów pruskich żywność swoją odbierają, 2) że im dostarczają Prusacy artylerzystów, 3) odzież, 4) amuriicyą, 5) że Inżynier pluski -most dla Rossyan wystawił. Wszystko to są bajki.; tyle tylko prawda, że Rossyanie za swoje pieniądze w gotowiznie w pruskich prowincyach żywność, mianowicie żyto, siano i słomę drogą handlu prywatnego kupują, na najętych statkach albo wozach do tych punktów, gdzie chcą, dowożą, i że tera» statków tych do przeprawiania się przez Wisłę użyli. Reszta wszystko -kłamstwem. Trzeba być bardzo nieświadomym prawa narodów, chcąc w tern znaleść zgwałcenie neutralności, jeśli o tej mowa być może * stosunkach z władzą powstańców, od żadnego rządu w świecie nieuznaną, zachodzących. Gdy armia franciazka wwojnieliedmioletniej przez Ren się przeprawiała, uiyła do tego okrętów neutralnej RzeBzypospolitej holenderskiej i utrzymywała się żytem tam nakupionen» { toż samo uczynił Xią! ę Ferdinand Bruhswicki, gdy w r. 1758- przez Ren przechodź ł. Lecz wymagać niemaina od gazeciarza - ai inni, temu listu dowierzający, albo history! swojej nieznają, albo znać jej niecbcą; pamiętać albowiem powinni, ze Roesyanie podciai 71elniej wojny magazyny swoje do neutralnej przenieśli rzeczypospolitej Polskiej. Wtenczas jeszcze (a rzeczpospolita była zamożna, bo podziały później dopiero nastąpiły, w skutku nieładów i nierządu. Jeżeliby owe związki handlowe Rossyan żadnej f t rządem pruskim styczności niernające za interwencją mogły być poczytane, jakżeby nazwać trzeba przepuszczenie pieniężnych summ, broni i ludzi, przez co w innych krajach rewol ucyi belgickiej i polskiej wszelkie daje się wspomożenie?
Cholera.
Podług wiadomości urzędowych też w Elblągu d. 13. b. m. cholera wybuchła. Zachorowało aź do 14. osób 16, umarło 10. Miasto zatem razem z okolicąza zarażone jest ogłoszone i środki zapobiegające są użyte. - Też w Grudziądzu osoba jedna na cholerę zachorowała, a następnie, nikt bez dotrzymanej kwarantanny miasto opuścić niemoże. - W Gdańsku dnia 9. Lipca chorych było 55, a£ do 11. Lipca (inclus.) przybyło 31; z tych 76 osób wyzdrowiało 11, umarło 18, 47 jeszcze choruje,
Prace Q Sf, J. pod hasłem S.J. na W. Poznania, zawieszone zostały tymczasem z przyczyny grasuiafe) choroby. Wizerunek trafny kolorowany H r a b i n i P l u t er, dowodzącej w Litwie pułkiem ułanów od niej samej utworzonym, w mundurze i na koniu, przedaje się u H e i n e i Spółki. na rynku pod Nr. 85- J\ J\ J\ PATEN! »UBriAśTACYJNY.
Majętność Pogrzybowska w powiecie Odalanowskim położona, do massy sukcessyjno-likwidacyjnej niegdy Ignacego Karnkowskiego należąca, która według laxy sądowej na 148,465 Tal. 27 sgr. 8 fen. ocenioną została, na żądanie kuratora massy w całości lub w następujących częściach: ,II,) dobra Sulisław, ocenione na 31,341 Tal, 15 sgr. 6 fen., 2) dobra Rąbczyn i Jelitow, ocenione na 45,074 £'al. 21 sgr. 6 fen., 3) dobra Pogrzybow, Dembin, Figiel, Nasierace i karczma Bykoronica, ocenione na Tal. 66,952, fen. 7, publicznie najwięcej dającemu sprzedaną być III a, którym końcem termina licytacyjne na dzień 34. Października r, b. dzień 24, Stycznia 18334 termin zaś peremtoryczny na d z i e ń 1. M aj a 1832., zrana o godzinie gtej przed Deputowanym Wnym Sędzią Roquette w miejscu wyznaczone zostały. Zdolność kupienia i zapłacenia posiadających uwiadomiarny o terminach tych z nadmienieniem, iż aź do 4ch tygodni przed ostatnim terminem każdemu zostawia się wolność doniesienia nam o niedokładnościach, jakieby przy sporządzeniu taxy zajść były mogły. Krotoszyn, dnia 20. Czerwca 1831.
Królewsko- Pruski Sad Ziemiański.
OBWIESZCZANIE.
W skutek polecenia Królewskiego Sądu Zie« miańskiego tutejszego będę w Bodussewie pod Murowaną Gośliną dnia 25* Lipca, przedpołudniem o godzinie litej niektóre inwentarze, jakoto: konie, krowy, pługi, wozy jako też zupełny sprzęt rolniczy, publicznie najwięcej dającemu za gotową zaraz zapłatę sprzedawał, do którego chęć kupna mających niniejszem wzywam. Poznań, dnia i8-Lipca 1831.
Referendaryusz Sądu Ziemiańskiego, von Gumpertl.
WYKAZ
Komitetu zdrowia w Poznaniu o cholerze.
chorych zachorowało wyzdrowiało umarło pozostało chorych Dnia ao. Lipca: 11 Dnia ai. Lipca: iwojs.7cyw. 6 cyw. I w, 3 cyw. 8 Aż do dzisiejszego dnia zachorowało ogółem: 3 wojskowych, 33 cywilnych; z tych rjtzdjcowiało: 7 cywilnych; umarło: a wojskowych, 18 cywilnych. Poznań, dnia 31, Lipca 183*
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1831.07.22 Nr167 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.