GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1831.07.26 Nr170

Wielkiego

Xiestwa PO ZNA N SKI EGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dekera i Spółki. - Redaktor: A. Wannow&hi.

)J( 170. - We Wtorek dnia 26. Lipca 1831.

Z powodu panującej teraz choroby wszystkie publiczne inetytuta naukowe w mieście Poznaniu zostają, aż do dalszych rozporządzeń, zamknięte. Czas ich otwarcia będzie późnie; publicznie ogłoszonym. Poznań, dnia 24. Lipca 1831.

Naczelny Prezes Wielkiego Xi<;stwa Poznańskiego, Flotitvell

Wiadomości krajowe.

Z Berlina, dnia 22. Lipca, N. Król raczył urzędnikowi prowiantowemu H e i n I e w Szczecinie dać tytuł Radzcy wojennego (Kriegsrath) i patent ten własnoręcznie wykonać. Przejeżdżał: Cesarsko. Rossyjski Feldjegier B ar y b i n e, gońcem z Paryża do P e - tersburga. Z dnia 23. Lipca.

N. Król raczył dotychczasowego Assessora przy Sądzie Ziemiańskim, A s c h e n b o m , mianować Sędzią przy Sądzie Ziemiańskim w Naumburgu. Z dnia 24. Lipca.

N. Krół raczył Radzcę Regency! tajnego, umieszczonego przy Minieteryum państwa, przy Ministery um domu królewskiego, spraw wewnętrznych, polieyi i przy tajnym archiwumpaństwa i gabinetu, T z s c b o p p e, mianować tajnym Nad-Radzcą Regencyi. N Królowa Niderlandów odjechała do £J.

Przy był tu: Cesarsko-Rossyjski Feldjegkt Tschernoff, gońcem z Wiednia.

Powszechna Gazeta Państwa Pruskiego pod dniem 22. Lipca donosi z polskiej granicy dnia 15. Lipca: Sławny poeta i polityk Kasztelan Niemcewicz wczoraj z jednym tylko lokajem przybył do kwarantany Strzałkowskiej." Do tej kwarantany tyle teraz przybywa Polaków, że przygotowania dawniej robione niewystarczają. Znajdują się tam: Minister Grabowski, Hrabia Mycieiski, Professor Zinzerling, żona Pułkownika Krasińskiego, ktorv się pod Ostrołęką dostał w niewolą, i Generałowa Dombrowska.

Z Warszawy donoszą, że tam po Otrzymanej wiadomości o przejściu Rossyan przez Wisłę zatrwożenie i obawa wszędzie pakują. Kozacy

pokazali się już w olgollcah Sampolna, a urzędnicy kass w Słupcach otrzymali rozkaz przeuif ść się do Warszawy. Taż sama gazeta (Państwa Pruskiego) pod dniem 23. Lipca inny umieściła list z granicy polskiej pod dniem 19. Lipca, który przeciwnie donosi, źe wiadomość o przeprawieniu sięRossyan w Warszawie bynajmniej takiego niesprawiła zatrwożenia, jak skąd innąd mylnie donoszą. Ostatni jej numer zawiera następujące wiadomości z granicy polskiej pod dniem 20. Lipca; "Po dług najnowszych wiadomości z Warszawy, wymagających jednak potwierdzenia dokładniejszego, wojsko polskie dnia onegdajszego znowu na prawy brzeg Wisły przeszło, aby uderzyć na Rossyan pod Lublinem i w samym Lublinie stojących. Z drugiej strony dowiadujemy się z okolic Nieszawy, ie dnia ]l 7. m. b. ciąele wojska rossyjskie przez Wisłę przechodziły 'i źe d. 19. W. Xżę Michał z gwardyarni na przeciwnym brzegu Wisły stanąć miał, aby następnie swoją przeprawę uskuteczuić; straże przednie korpusu tego były dnia ly. m. b, w mieście Kowal. Podle mostu łyżwo wego pod Nieszawą już wystawionego rzucono jeszcze inny na pontonach, przez co przeprawa bardzo jest ułatwioną; przez ten nowo wybudowany most idzie inny oddział wojska i tabor artyleryczny . Wojsko rossyjskie na levym brzegu Wisły operujące przynajmniej ilo 20,000 dochodzi. Wyspa, na której się wspomnione mosty t pierają, jest obwarowana i w celu bronienia obydwóch brzegów opatrzona w 40 armat, -r Dnia 17. b. m. główna kwatera rossyjska była jeszcze w Lipnie ; tego samego dnia zaszła mała utarczka forpocztów między Lipnem i Płockiem.- Poczta Poznańska onegdaj z Warszawy przybywająca już musiała krążyć, poniewai na prostym trakcie kozacy się pokazywalivwtvi\vw.i,viivv

Wiadoll1ości zagranICZne.

Królestwo Polskie.

Z War s z a w y, dnia 20. Lipcs.

Wkrótce pus«czone w obieg zostaną pieniądze papierowe jedno i dwozłotowe. Te bilety będą wymieniane w banku na monetę brzęczącą bez żadnego potrącenia. Wszystkie podatki i dochody jakiego bąć rodzaju będą mogły być płacone w tassach skarbowych temi biletami, tak jak w monecie brzęczącej, bez źadneg*» potrącenia i kassy publiczne przyjmować je są obowiązane. Ponieważ bilety te mieć będą taką wartość jak moneta brzęcząca, przeto lei na tego ktoby się odważył sfabzować je, t?ka sama poi,43nowiona jest kara, jak za sfałszowanie :rn;O,1J;e (y. Donosiciel zaś fałszerza, po sprawdzeniu doniesienia, ma sobie zapewnioną nagrodę w summie najmniej 3000 złotych. Bilety te splamione, uszkodzone lub podarte będą przyjmowane w kassach byleby rozeznać można na nich numer i podpisy członków banku. Na wczorajszern posiedzeniu sejmowem, Izby połączone naradzały się których Senatorów należy nazawsj.e usunąć z Senatu Królestwa Polskiego, to jest tych którzy nieprzystąpili albo niemogli przystąpić do teraźniejszej rewolucyij decyzyą odłożono na jutrzejsze posiedzenie. Rząd N arodowy postanowił, aby dla zabezpieczenia stolicy od niedostatku żywności w przypadku chwilowego zbliżenia się nieprzyjaciół, sprowadzono do niej z bliższych obwodów tyle wołów, aby można mieć mięsa I,8QO,OOO funtów. Komitet złożony z obywateli będzie oceniał te woły i zatrudni się ich umieszczeniem, żywieniem i t. p. % W Kujawach po teraźniejszych słotach ziemia tak jest rozmiękła, źe zupełnie utrudzi przechód nieprzyjaciół, gdyby chcieli zwiedzić te krainę. L \ommiss)-a województwa Mazowieckiego, Do rozporządzenia Komitetu opiekującego się zniszcz,onemi przez wojnę włościanami, doszły Kominissya wojewódzką nadesłane przez obywateli miasta Pyzdr w biletach kassowych złotych 180, dukat w zlocie i 2 medale srebrne/\ Zebrane, w tymże celu przy obchodzie uroczystości 3go Maja w Kaliszu zł. 303, w Wieluniu zł. ai. Dobroczynne te ofiary doszły właściwego przeznaczenia, to jest: odesłane są Komitetowi, oczem donosząc Kommissya wojewódzka składa dobroczyńcom dzięki w imieniu nieszczęśliwych, którym wsparcie to, ulgę, w nieszczęściu ich przyniesie. - Referendarz Stanu Prezes Kożuchowa K i, Za Nieszawą onegdaj Roesyanie jeszcze nieumli skończonego mostu, dochodził dopiero do połowy; ale szaniec przedmostowy mieli już zupełnie usypany. Przeprawiło się ich było najwięcej do 4COO. Kozactwo niezapuszczało się dalej jak do Wrocławka. Wiadomości z drugiego brzegu, od Lipna, mówią, źe do wojska rossyjskiego nadeszła jakaś bardzo smutna wiadomość z Rossyi i wielka między wyźezemi panowała konsternacya. Onegdaj przyprowadzono tu dragonów, zabranych z końmi i rynsztunkiem pod Młynarzami. J «ńcy ci wchodzili bardzo wesoło do Warszawy, kontenci, źe się pozb)li trudów i biedy. KorryllI zwycięstwa Generała Cbrzaco tkowo doniósł, gdyż zabrano jeezcze do kilkuset jeńców. - Deszcze nie dozwoliły źadnych stanowczych działań przez parę dni. Al e onegdaj coś zajedź m usiało, gdyż ełychać było kanonadę w okolicy Latowicza, Alexander Potocki, dziedzic obszernych włnści na Ukrainie, przybył w tych dniach do Warszawy i zaciągnął się do naszych szeregów. Ofiarował nadto na utworzenie szwadronu wolnych Ukraińskich kozaków summę 200000 oświadczając, ze ekoro przez postęp wojsk naszych lub powstanie, oswobodzona będzie Ukraina i on do dóbr swoich powróci, rtszię całko wiiego pułku własnym kosztem wystawi. Róunieź przybył w tych dniach Włodziroierz Potocki, eyn nieodżałowanego bohatera tegoż nazwiska w celu walczenia w sprawie ojczyzny,

8S7nlczone. Oświadcza nafeoniec, ze wtenczas będzie przekonany, gdy Minister wojny przed« stawi to prawo. Po przymowieniu się kilku jeszcze członków w tej rnateryf, wniosek P. Tymowskiego większością został odrzucony, N astępnie P. Krysiński interpellował zastępcę Ministra spraw zagranicznych o dokładniejsze rozwinięcie myśli, zawartej w eyrkula'rzu do agentów naszych za granicą, z powodu reformy rządu posłanego, "iź nietylko ci, co popierali reformę rządu, ale i ci, którzy jej byli przeciwni, mogą dać stalą i pewną, rękojmią naszej monarchii konstytucyjnej, gdyi wyznają jedną i tęź samą pod tym względem wiarę." Minister spra w zagranicznych oświadcz\ \, iź sprostowanie to nastąpi, poczem zabrai głos: Xawery Godebski (ogłuszony w skutek uchwały Izb Sejmowych w Nr. 196. Dzień, nika Pow. Krajowego.) Poseł Dembowski wniósł, aby jeńcom rossyjskim była dawana takaż płaca, jaką jeńcy polscy pobierają w Ros(Dokończenie posiedzenia Izb połączonych Z d. syi. Żwierkowski powiada, źe to niedopro16. Lipca.) - Minister wojny w odpowiedzi wadzi do wielkich rezultatów, i radzi, aby na głos Posła Rówieńskiego oświadczył, źe znieść zapłatę pozostałym tu niższym urzęzaraknięcie drukarni kazał uskutecznić Guber- dnikom rossyjskim, jako też kancelistom NOnator stolicy, któremu oddań« wykonywanie wosilcowa i t. p" albo odesłanie ich do Ros. praw wojennych w tejże, jako mieście obie- syi. Minister spraw wewnętrznych. Powiaźonem; źe władzy jego ścieśniać niewolno. da, aby wygotować wniosek do Rządu NaroRzecz co do Redlą powinna być objaśniona, dowego, by ten porozumiał się w tyra wzglęgdy Minister imieniem Rządu oświadcza, Ze dzie z Wodzem Naczelnym. Co do jeńców ten oddany pod Sąd. Chcąc dowieśdź po- roesyjskichoświadczył; iź ci pobierają po 10 trzeby ukrócenia nadużyć wolności druku, Mi- gr. dziennie za robienie tłrog i źe w miarę nister wojny przytoczył słowa samego Gen. pilności powinni być płaceni. Dla zapouieRedla, Swirski. Powiada, źe ukaranie czy- Żenią ucieczce, radzi ich użyć w miejscach nu już nastąpionego należy do władz sądo- odległych od granicy i płacenie im odtąd dtwych, reprezentanci narodu powinni jedynie cursive.' Oświadcza wreszcie, źe płaca ofice» tylko, »nieć staranie nietylko o całość mają- rów roesyjskichjest zmniejszona. Poseł Dent" tków, ale i honoru, który jest najwięfcszem bowski interpellował Ministra wojny, dla czedo-brem Polaka. Swawola i nieuwaga dzień- go uchwalona w Izbach formacya nowych ri'karzy niemoźe mieć w skutku ukrócenia pułków dotąd niemkutecznn ni. Widzi przywołności druku; podziela zdanie Wołowskie- czynę tego w zajmowaniu urzędów prze* go, aby poprawiono prawo karne, ale prze- młodzież, którą równie jak żydów należy pociwny »graniczeniu wolności druku, jako naj- ciągnąć do rekrutowego, jeśli się będjie chro. wyższego dobra rządów reprezentacyjnych, nić od wojska. Zbijał ten wniosek KlirnonTytnowski. Z głosu Ministra wojny dowia- towicz; trwała dyskxissya. Na wniosek Cudujemy się, źe Gubernator może nadużywać mowekiego, źe w więzi&niacb znajdują eią ewej władzy dla tego, źe Warszawa w obie- ludzie nieosądzeni, ani pod Sąd nawet odZeniu. Gubernator może użyć tej wła-dzy dani, wyznaezono dtputacyą do przijrzenia w razie zagrożenia bezpieczeństwu publiczne- więzień, złożoną z Ktsntlana Lewińskiego, mu, lecz tu targną) się na wolność i własność Posłów Gumowskiego i Chtłmickiego. osobistą, żądam, aby czyn ten był dochodzo- m2mmUl6JłC6a ny. Minister wojny odpowiedział, źe Gaber- Ogłoszenie mieszkańcom Królestwa Polshicgo. natorowi prawa wojenne nadają taką władzę, Po przejściu na lewy brzeg Wiały, wżyci czerń z kodexow przekonsć się rooina." wam wszystkich mieszkańców Króleeiwa PolCuełmicki. Wierzy, lecz chciałby widzieć skiego, ażeby pozostając w swych domach, 10 prawo, które zwłaszcza tam, gdzie się znaj- spokojeie oddali S'ę bez obawy zatrudniędują władze wyźsz«-, jiko to Rząd Narodowy nioin swoim. Wiem, iż wielu z włościan, i władza reprezentacyjna, powinno być ogra- wurcuadtec.i w błąd przez Judzi źle myślą swojemu Rządowi, Wzywam ich, aby złożyli broń i powrócili do pierwszych siedlisk swoich, do dawnych zatrudnień. Ogłaszam: i) ze wszyscy włościanie wzięci z 0ręźem w ręku będą oddaleni od swojego rodzeństwa. 2) Ze spokojność i własność tych, którzy pozostaną w swych domach, będą nienaruszone. Nic u mieszkańców niebędzie wzięto bezpłatnie, za wszystko będzie zapła« cono: za trawę i drwa będą wydawane kwietacye, które w swoim czasie będą przyjęte na rachunek podatków. 3) Dla wprowadzenia porządku i sprawiedliwości w miejscach przez wojska nasze zajmujących się, ustanawia się tymczasowy Rząd; naczelnikiem którego przeznacza się Generał-Major Dombrowski, do niego obowiązani mieszkance udawać się we wszelkich swoich potrzebach i rozrządzenia jego wypełniać bezsprzecznie. Spodziewam się, ie środki przeżeranie przedsięwzięte będą uskutecznione, i źe mieszkance Królestwa Polskiego powrócą do swego obowiązku. - Główno-komenderujący Cesarsko* Rossyjską czynną armią, Generał-Feldmarszałek Hrabia Paszkiewicz Erivaneki.

Uwaga. - W noroene gazety wcxorajszym 169 pag.

878. mylnie wydrukowano Łubianka; miało być Lubranie c , a zamiast N arwy, ISarwi,

. . . - - - . - I\. I\. I\. I\. _ I\. _ _ _

OBWIESZCZENIE.

Postanowiono urzędownie, ażeby w tutejszych aptekach za funt dobrego chlorku mewieeej wymagano nad 7\ sgr. co niniejszem. wszystkim mieszkańcom miasta się oznajmia, Poznań, dnia 34. Lipca r. 1331.

Kommissya miejscowa względem cholery. ZAPOZEW EDYKTALNY.

Ponieważ nad summa szacunkową kupna młyna wodnego Prostkowa w Powiecie Wągrowieckiui położonego, do Sukcessorów Stefana Mańskiego należącego, na żądanie Wierzycieli process likwidacyjny otworzony został,

przeto wyznaczyliśmy do zameldowania pretensyi wierzycieli termin na dzień 31. Sierpnia r. b. przed Deputowanym Ur. Reitzig Referendaryuszem zrana o godzinie gtej w sali instrukcyinej, na który z pobytu niewiadomych wierzycieli z tern zaleceniem zapozywarny , aby się w powyższym terminie albo osobiście lub też przez Pełnomocników prawnie do tego upowaźnionych stawili, w przeciwnym bowiem razie niestawaiący z pretensyami swemi wykluczeni, i im tak co do okupiciela iako też do wierzycieli, pomiędzy których summa szacunkowa podzieloną będzie, wieczne milczenie nałożonem zostanie. Gniezno, dnia 3. Maia 1831.

Król. Pruski Sad Ziemiański.

Oh WIESZCZENIE.

Na dniu 29. Czerwca r. b. włamano się gwałtownym sposobem do tutejszego składu potrzeb wojska i skradziono z niego następujące efFekta, jako to: 3 pary długich butów z surowego czyli nieczernionego rzemienia, 26 koszul, 3 pary spodni dla chorych z białego cwaliszku w paski niebieskie, g sztuk ręczników, i I postawa sukna szarego, obejmująca 23! łokcia. Upraszamy przeto tak tutejszą jako też i zamiejscową publiczność jak najuprzejmiej, aby te skradzione (rzeczy, gdyby przez kogokolwiek na przedaż podawane były, zatrzymać i przy wymienieniu przedającego do nas odesłać raczyła. W Poznaniu, d. 25. Lipca I&Ji.

Królewski Skład potrzeb wojska« Na wsi jednej w okolicach Poznania szukają natychmiast ekonoma doświadczonego i rzetelnego. Expedycya Gazety Poznańskiej frankowane listy miejsce to przyjąć chcących pod znakiem K. L. przyjmuje do dalszego przesłania.

Komitetu zdrowia w Poznaniu o cholerze.

Dnia 34. Lipca pozostało chorych: 3 wojskowych, ro cywilnych; ogółem 2.2.

zachorowało wyzdrowiało umarło pozostało chorych Dnia 35. Lipca: 3 w. 5 cyw. 5 cywilny 3 cywilnych 4 wojsk. 19 cyw.

Aż do dzisiejszego dnia zachorowało ogółem: 7 wojskowych, 63 cywilnych; z tych Wyzdrowiało: 13 cywilnych; umarło: 3 wojskowych, 30 cywilnych, Poznań, dnia 35. Lipca 1&31.