GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1831.07.30 Nr174

Wielkiego

Xiestwa PO ZNA N SKI EGO

Nakładem Drukarni Nadwornej Dektra i Spółki. - Redaktor: A. WannowsU.

JSf 174. - W S O b otę dnia 30. Lip c a 1831.

Wiadolllości krajowe.

Z Berlina, dnia 26. Lipca« N. K.Ol raczył Xiąźęcemu Anhalt-Bernburgekiemu Kanclerzowi, Pfau, i tajnemu ltjczcy legacyjnemu, Salmuth, dać order Orła Czerwonego 3. klassy.

N. Król raczył Rendentowi przy kassie n o .

jennej M e i s s n e r w Wrocławiu dać order Orła Czerwonego 4. klassy.

N. Król raczył nauczycieli przy wyższym takładzie łowczym w Neustadt-Eberswalde, Dr. Ratzeburg i Docenta Schneider« mianować Professorami. Z dnia 27. Lipca.

N. Król raczył Rendenta kassy przy Sądzie wyższym krajowym w Raciborzu mianować Konsyliarzem nadwornym.

Przybyła tu: Hrabini W i tteI B bach z orszakiem swoim.

Powszechna Gazeta Państwa Prus k i e g o pod d. 36. Lipca zawiera, co następuje: Granica polska, d. 33. Lipca, Łudzono się w Warszawie nadzieją, źe się uda Generałowi Chrzanowskiemu, korpus Rudi* gera znieść zupełnie, albo zabrać w niewolą; to jednak podług najnowszych wiadomości »ieziściło L» owszem stosownie do tychwnosić należy, że armia polska tylko z mał% częścią pomienionego korpusu, naprzód posuniętą, walczyła; sarn zaś korpus skoncentrowano zajął stanowisko w województwie Lubelskiem. Mówią, że ma rozkaz do przeprawienia się przez Wisłę pod Puławami, aby złączony z główną armią rossyjską, działał przeciw Warsr.awie, przez co naturalnie miasto to na największą biedę będzie narażone, ponieważ sposobności żadnej niema, aby tak wielka ludność oraz i wojsko tam zgromadzone mogły być na długi czas w żywność opatrzone, której brak jui teraz uczyć się daje. Jeśli to też się sprawdzi, co pospolitem jest mniemaniem, źe amunicja niewystarcza, to może koniec całej tej rewolucyi bliźseym jest, niż się tego spodziewa y. - Z woj ew. Augustowskiego donosią, Ze dnia 17. i iS30,000 wojska rossyjskiego z Litwy nadeszłego, wyruszyło, aby się złączyć z główną armią. - Polska granica, dnia 34. Lipca. Podług najnowszych wiadomości z okolia Nieszawy, armia główna rossyjską, w 60,000 ludzi i z 70 armatami, zupełnie już się przeprawiła, gdyż d. 19. także i gwardye pod dowództwem W. Xiecia Michała oddzielnym mostem przeszły. Dnia Bi. ni. b. z powodu tego w obozie rossyjskim Te Deuni śpiewane przy huku dział. Straż przednia wojska roesyjskiego pod komendą Xcia Schachofskoj i strony Polaków niedoznając odporu, już się znajduje w bliskości Warszawy samej. - Z Litwy donoszą, ze Generał Dembiński, z oddziałem swoim (ostatnie niedobitki wyprawy do Litwy przedsięwziętej) od Boeeyan został w niewolę wzięty.

Wiadomości zagraniczne.

A u s t 2 Y a.

Z Wiednia.

Skoro N. Cesarz Jmć odebrał wiadomość o wypadkach cholery, zaszłych w Królestwie Węgierskiem w północnych okolicach Cisy, raczył na radzie, odprawionej pod Jego przewodni, ctwem, następujące środki dla ograniczenia tego złego rozporządzić, Nieszkodząc nakazanym środkom i zaprowadzonym instytutom kwarantanny przez najwyższe Kommissye zdrowia dla wewnętrznego bezpieczeństwa Galicyi, Królewstwa Węgierskiego i W. Xiestwa Siedmiogrodzkiego, zalecił Cesarz J mć niezwłocznie wyciągnąć wojskowy kordon zdrowia, który łączyć się ma z kordonem, istnącym wzdłuż rzeki Soły od jej ujścia do Wisły aż do granicy węgierskiej, i ciągnąć się na granicy Morawii, niższej Austryi, Austryi środkowej, Krainy i austryackich krajów nadbrzeżnych wzdłuż linii cłowej ku Węgrom. Przez te środki, połączone z potrzebnemi instytutami kontumacyi, wytchnienia i nakadzenia listów wzdłuż całej granicy, tak jest urządzony ważny i czynny handel z Węgrami pod dozorem władzy policyjnej zdrowia i w związku K instytutami, zaspokającemi publiczność, przez Arcy-Xiecia Palatyna w owem królestwie zaraz po pokazaniu się złego zaprowadzonemi, ii chociaż cholerą dotknięta lub zagrożona, a potem przez kordon zamknięta część Węgier najściślejszemu postępowaniu kontumacyjnych zwierzchności podlega, wszelako handel z większą częścią królestwa pozostaje ograniczony na certyfikatach zdrowia, względem których prawnego i sumiennego wydawania wyszły najsurowsze rozporządzenia. Oprócz tego raczył Cesarz J mć dla skuteczniejszej działalności środków przeciw niebezpieczeństwu cholery przedsięwziętych, urządzić takie Kommissye prowincyjne zdrowia, jak takowe dla Galicyi i Morawii, dla Węgier i Siedmiogrodzkiej ziemi od dawna istną, również dla Czech pod przewodnictwem dowodzącego Generała, w Austryi poniżej Anisy pod przewodnictwem Prezydenta rządu; w Styryi pod przewodnictwem dowodzącego tamże

Generała,' w Karyntyi i Krainy pod przewodnictwem Gubernatora, nakoniec w Tryjeście równie pod przewodnictwem Gubernatora. Wraz rozkazał Cesarz J mć aby w Linz, InsJ bruku, Medyolanie, Wenecyi i Żarze dla dotyczących się krajów pod przewodnictwem Gubernatorów krajowych przygotowane były Kommissye zdrowia, jak takowe w innych częściach monarchii do skutku przyszły. Jak dla Wiednia i Pragi, raczył N. Pan takie najłaskawiej i dla innych głównych miast krajów, w których prowincyjne Kommissye zdrowia są ustanowione, własne także miejscowe Kommissye zdrowia urządzić.

Włochy.

Z Rzymu, dnia 9. Lipca.

Papież pod dniem 5. m. b. ogłosił edykt ściągający się do urządzenia prowincyy i gmin. Stosownie do tego całe państwo Kościelne dzieli się na delegacye, wyjąwszy miejsca do miasta stołecznego należące, którym nadane ma być imię Comarea Rzymu. Nad każdą delegacyą przełożony jest Kardynał, przyjmujący tytuł Legata. Każda delegacyą w stosunkach administracyjnych dzieli się na Regencye pierwszego i drugiego rzędu. U każdego Delegata znajduje się jeszcze Assessor i Kongregacya rządowa, składająca się z 4ch Sędziów, którzy co 3 lata nanowo mają być mianowani. Tym zaś powiększej części tylko votum consultativura jest udzielone, rozstrzygnienie zaś i stanowcze wyroki zawisły od Delegata samego. Każdemu Delegatowi przydany jest jeszcze Sekretarz generalny. Liczba Radzców gminnych od 16 aż do 48 dochodząca, stosuje się do ludności każdej gminy. Z Neapolu, dnia 4. Lipca.

N. Król w tych dniach rozwiązał Radę państwa i czas odpoczynku na to obróci, aby udać się do Palermo w zamiarze odwiedzenia brata swego Hrabiego Syrakuzańskiego i obchodzenia uroczystości świętej patronki miasta tego.

A ng l i a.

Z Londynu, dnia 11. Lipca.

Kuryer roztrząsa pytanie, umysły Anglików teraz w wysokim stopniu zatrudniające, co Xiążę Leopold obecnie z pensyą swoją 50,000 fnt. st. wynoszącą począć zamyśla? Odpowiedź w ogóle jest następująca: Pretensye Xiecia do dalszego pobierania tej pensyi równie niemoga, być zaprzeczone i równie są sprawiedliwe, jak pretensye Xiecia Wellingtona względem posiadłości mu od narodu niegdyś darowanej. Propozycya, by się rozstać z Xieciem Leopoldem przez raz na zawsze wypłaconą summę 2 400,000 fnt. st. nieprzynosi żadnej dlą Anglii jby było, jeśliby Xżę część dochodów swoichjedną obrócił na wychowanie swojej siostrzenicy, dziedziczki tronu, Victoria, drugą na utrzymanie wspaniałego swego mieszkania letnego Claremont, które jest pierwiastkowie własnością narodu, a resztę podczas niebytności swojej krajowi odstąpił. Takim sposobem utrzymałby sobie uszanowanie narodu, z którym jako stryj przyszłej Królowej blisko jest spowinowacony, oraz zabezpieczyłby sobie życzliwy przy zmienności losów Królów na lądzie stałym i honorowy powrót do Anglii. Okazywania honoru i uszanowania, wyświadczonego dawniejszemu Cesarzowi Dom Pedros ze strony dworu naszego, ściągnęły uwagę wszystkich znakomitych towarzystw w Londynie i nawet usunęły na moment baczność na sprawy belgijskie. Przed kilku dniami odwiedził Dom Pedro zbrojownią w Woolwich i 21 wystrzałami został przywitany. Dnia logo na uczczenie jego w przytomności Króla i ciała dyplomatycznego, wielka była rewia nad gwardyami w Hy depark. Przy tej okoliczności miało się pokazać, ie lud sprzyja córce Cesarza, Gdzie ona przebywa dotąd jeszcze niewiadomo ; mówią że do Tercejry odpłynęła i w towarzystwie Regencyi do Anglii przybędzie. Kuryer zapewnia że Xiezniczka St, Leu, Hortensia, dawniejsza Królowa Ho la rrxty i, Z synem swoim jedynakiem w Londynie w najgłębszem żyje ustroniu i zupełnie niezatrudnia się polityką. Chciała użyć wód w Tunbridge. Z dnia 16. Lipca.

Król przybył wczoraj o godzinie lej poobiedzie do pałacu St. James, gdzie N. Pan prezydować będzie w radzie tajnej Ministrów. Nad» zwyczajny dodatek dó wczorajszej gazety naddwornej zawiera drugą proklamacyą względem koronacyi mającej nastąpić dnia g. Września w opactwie Westminster, wedle której wszystkie osoby, które przez dawniejsze ustawy zobowiązane są albo upoważnione do piastowania funkcyy swoich' podczas obrządków koronacyi, od processyi i od tych funkcyy się uwalniają. Przez to jednak dla następujących Monarchów jako też dla Magnatów państwa należne przywileje i praWa tyczące się uroczystości koronacyi, żadnego niemają ponieść uszczerbku, owszem podług upodobania przyszłych Monarchów mająbyć zachowane. Część więc cała ceremonii zachodząca zazwyczaj w przysionkach opactwa Westminster, miejsca mieć niebędzie i cała uroczystość ograniczać się będzie w samem opactwie Westminster. - Times nad tą proklamacyą następujące.robi uwagi: "Odezwa Króla sprawdza nasze najpiękniejsze nadzieje. N. Pan uczuciami prawdzj. wego patryotyzrnu powodowany pragnie pod

. 907

danych swoich ochronić od wszelkich niepotrzebnych wydatków. Szlachetny jego umysł poznał się na tem, ie okazałość pozorna nienadaje prawdziwej godności Królowi wolnego naroduj dla tego też oznajmił nam swoje wolą, aby wyjąwszy święte obrządki, które w opactwie Westminster przy złożeniu przysięgi krd« lewskiej zachodzić powinny, koronacya się bez wszelkich innych ceremonii odprawiła. Zniesione są tym sposobem owe błyskotki barbarzyńskiego niesmaku, które niegdyś niedorzecznetn uroczystościom w przysionkach opactwa Westminster barwę i pozór nadawały marności i śmieszności. T o sprawiedliwe osą« dzenie ducha oświeconego czasów naszych otoczy tron prawdziwą powagą, wiernością i przywiązaniem, które są nierównie lepszymi towarzyszami panowania, nii owe okazałe pedanterye kolegii heraldyków, nii ów przepych rozrzutny stołu królewskiego, otoczonego Lordami i rycerzami z niezgrabnemi komplementami czarne i białe misy po izbach jadalnych noszącymi." T i m e s w swoich doniesieniach kupieckich zawiera wiadomości z Lizbony pod dniem 24. Czerwca następujące: "Eskadra francuzka ciągle zabiera okręta portugalskie, których liczba stosownie do ostatnich raportów o 5 się pomnożyła. Wiadomość o abdykacyi Cesarz» Brazylii obawę i troski Don Miguela względem stosunków z rządem francuzkim jeszcze powiększyła." - W tym samym dzienniku czytamy: "Krążyły dzisiaj rozmaite wieści o wypadku wyborów we Prancyi, o nowych ustawach rządu belgijskiego i o sposobie, jakim Holandya wszelkie interesa Belgii osądza. Mówią ie Król Holandyi oświadczył, iż pod żadnym warunkiem i na żaden sposób niezgodzi się na przyjęcie punktów przedugodnych pokoju z Belgią. Względem wyborów we Prancyi zdaje się, że przyjaciele Pana Perier z swego zaufania nieco spuścili i to też ma być przyczyną zniżenia się papierów francuzkich, " i B r a Z y / i a. Gazety północnej Ameryki, które wiadomości z Babia pod d. 27. Kwietnia i z Pernambu. ko pod d. 2. Mają zawierają, donoszą, że rawolucya w pierwszem z poraienionych miast nie bez rozlewu krwi się skończyła. Pomimo największych usiłowań zaledwo się udało wstrzymać pospólstwo od złączenia się z wojskiem i od zrabowania i zniszczenia dolnej części miasta przez Portugalczyków zamieszkanej. Jednak więcej niż 20 Portugalczyków legło ofiarą wściekłości Judu; a na wygnanie 30 innych, których domy gmin natychmiast spustoszył, rząd sam zezwolić musiał; największa część znalazła przytułek; na przyczynili się do przywrócenia pokoju, przy. najmniej do zapobieżenia większym klęskom Prezes miasta Cezimba i naczelny wódz wojsk Vicomte de Piraja. Podobnie i w Pernambuko otrzymana wiadomość o rewolucyi i zmianie rządu w Rio - Janeiro stało się hasłem do największych rozruchów.

OGŁOSZENIE.

Dnia II. Marca r. b. wieczorem zabrał urzędnik graniczny, pomiędzy Zmyślona i młynem Samieyskim powiatu Ostrzeszowskiego 17 sztuk, zapewne z Polski przemyconych wieprzy, od których zaganiacze zbiegli. Wieprze w mowie będące po otaxowaniu ich i obwieszczeniu terminu licytacyi, zostały dnia i}. Marca w mieście Grabowie za Tal. 54 sgr. 39 publicznie sprzedane.

Niewiadomi właściciele świń wyżej rzeczonych niezgłosili eię dotychczas w celu udowodnienia praw swoich do zebranej z aukcyi summy. Wzywam ich przeto w moc . 180. Tytułu 51. Części I. ordynacyi sądowej, aby się w przeciągu <Ich tygodni, od dnia w którym niniejsze obwieszczenie pierwszy raz w dzienniku intelligencyjnym umieszczone będzie, na kolor z e głównej celnej w Podzamczu zgłosili; W przeciwnym bowiem razie summa w«po.

mniona na rzecz skarbu obrachowaną zostanie. Poznań, dnia 21. Marca 1831« Tajny Nadradzca finansów i prowin» cyalny Dyrektor podatków. W zastępstwi e: Brockmeyer.

PATENT SUBHASTACYINY.

Na wniosek jednego z wierzycieli, młyn wodny przy mieście Pobiedziskach położony, małżonków Gawrońskich własny, sądownie na » 740 tal. 14 sgr. 4 fen. oszacowany, tak nazwany Kapalica, w drodze publicznej licytacyi, najwięcej dającemu przedanym być ma. Termina licytacyi na dzień I. Kwietnia;\. na dzień 1. Czerwca i 'na dzień 30. Sierpnia 1831* których ostatni zawity, zawsze przedpołu«dniem o godzinie 10, przed Sędzią KaulfusS w naszej izbie dla stron wyznaczony, na który ochotę kupna mających z tem oznajmieniem wzywamy, iż najwięcej dającemu przybiłem będzie, skoro prawne przyczyny na przeszkodzie ńiebędą. Taxa i warunki w Registraturze naszej przej» rżane być mogą. Poznań, dnia 24. Listopada 1830.

Królewsko - Pruski Sąd Ziemiański.

Oli WIESZCZENIE, Końcem sprzedaży dóbr Roduchowa w powiecie Odalanowekim położonych, które podług taxy sądowej na 16,732 Tal. 2 sgr. 6 fen. ocenione, a w drodze exekucyi eubhastowane zostały, termin na dzień 8. Listopada r. b. o godzinie gtej zrana przed Wnym Sędzią Ruschke w miejscu naszem sadowem wyznaczonym został, do którego chęć kupna i zdolność zapłacenia i posiadania mających niniejszem zapozywamy. Krotoszyn, dnia 13. Czerwca 1831.

Królewsko-Pruski Sad Ziemiański.

Szypry, którzy Z powodu zamknięcia Warty teraz dalej jechać nie mogą, znajdują wewnątrz drzewa, przy transporcie materyalów budowniczych do budowania fortecy tutejszej Królewskiej potrzebnych, zawsze zatrudnienie) i robotę w O wińsku, i mogą się w każdym czasie w celu zawarcia kontraktów meldować u pana tych dób r. Wyciąg z Berlińskiego kursu papierów i pieniędzy.

Dnia 26, Lipca i 831,

Obligi długu państwa i Obligi bankowe aź do włącznie bt. H. Zachodnio- Pruskie listy zastawne .... Listy zastawne W. Xi stwa Poznańskiego. . .

Wschodnio-Pruskie » · Szlaskie . · . . » .

WYKAZ

Papiera- Gotowimi znąpo 90

PO * .

106

98£

Komitetu zdrowia w Poznaniu o cholerze.

Dnia afro Lipca pozostało chorych: 3 wojskowy, 16 cywilnych ; ogółem 19.

zachorowało wyzdrowiało umarło pozostało chorych Dnia 29. Lipca: 1 w. 19 cyw. 1 w. 2 cyw. 2 w. 7 cyw. 1 wojsk, 27 cyw.

Aż do dzisiejszego dnia zachorowało ogółem: 14 wojskowych, 106 cywilnych; z tych wyzdrowiało: 5 wojskowych, 23 cywilnych; umarło: 8 wojskowych, 56 cywilnych. Poznań, dnia 29« Lipca 183 1 -