GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1831.09.19 Nr217

Wielkiego

Xiestwa POZNANSKIEGO

Nakładem Drukami Nadwornej W Dthera i Spółki. - Redaktor: A. Wannowsbi.

J& 217. - W Poniedziałek dnia 19. Września 1831.

OBWIESZCZENIE» Dla uniknienia mylnych tłómaczeń zwracam uwagę władz i publiczności na to, M W skutku najnowszych pod względem cholery wysziych postanowień, dawniejsza różnica między podejrzanemi i zaraźonemi miejscami i okolicami zupełnie ustaje, źe tylko uważąją, się miejsca zdrowe i zarażone, i źe zatem przepis względem odległości reep. 3 i 10 mit w okół zarażonego miejsca niema nadal mocy obowięzującej. Poznań, dnia ij. Wrztśnia 1831.

Naczelny Prezes Wielkiego Xiestwa Poznańskiego, F lot t w e l t.

Wiadomości krajowe.

Z Berlina, dnia 15. Września.

Odjechał stąd: JW. Generał infanteryi i Generalny Adjutant N. Króla, Baron Knetebeck, do Poznania.

%**TfJIIl,JI**A * IIl,*%JI&

Wiadomości zagraniczne.

Niderlandy.

Z Bruxelli, dnia 3. Września.

Puik jeden francuzki wcaoraj wkroczył do przedmieścia Anderlecht. Dzienniki tutejsze powrotowi pułku tego przypisują powstanie tej pogłoski, jakoby cała armia nanowo

naprzód wyruszyła. Kassa tei armii francuskiej wczoraj tu priybyła i kilka milionów złożono w banku tutejszym. Journal d'Anvers utrzymuje, ie wiadomość przez dzienniki ogłaszana, jakoby 4 -taM parowe angielskie z 4000 żołnierzy, przeznaczonych do obsadzeniaAntwerpii, na Skaldzie oczekiwano, jeu płonną. Względem wyborów, prawie wszędzie stosownie do życzenia duchowieństwa i szlachty odbytych, dzienniki tutejsze nieukontentowanie objawiają. L y n x następujące w tym względzie robi uwagi: "Otożto są skutki prawa przyłączającego oddsielnie duchowieństwo do ciała wybierającego (Wahl-Karper); duchowni albo sami pisali kartki wieśniaków naszych, albo przy pisaniu onych rękę im pro waż skargi i zażalenia klęski zupełnie odwrócić niernogą, trzeba więc przynajmniej podawać przestrogi · obmyślić środki do zmniejszenia onych. Izba, jaką teraz w Belgii obrano, zaspokoiłaby istotnie wszystkie życzenia arystokratów w Anglii, Sprzyjać ona będzie be? wątpienia ideorn o nieodmiennej i etalej własności gruntów, a sprzeciwiać się zacięcie wszelkim zasadom faworyzującym odmianę własności. Trudno więc będzie Ministrom naszym oprzeć się zamacham takiej Izby. Czyż mogą oni dać się uwieśdź większości, która pełna przesądów teraz przewagę otrzymała nad miastami? Ministerium nasze ma teraz wybór między dwoma rolami; jedna wymaga tylko pobłażania i obojętpości na prawdziwą korzyść kraju, i upodlenia się takiego, aby stać się narzędziem większości duchem niezgody i przesady przejętej. Druga rola wymaga stałości umysłu i wielkości charakteru, która mniejszej tylko części ludzi zwykła być udziałem, a która na tern polega, aby pod Żadnym warunkiem nieodstąpić od prawdziwego swego przekonania, piitno wszelkich napastywań obłudy i ititolerancyi. Jeśli się Ministeryum na tej wysoko6ci politycznej utrzyma, zjedna spbie chlubna w rzeczy samej popularność, spuszczać 6ię'roogącą na pomoc wszystkich dobrze myślących; z której Izba niewolniczemu i przesądnemu głosowaniu początek swój winna nigdy się cieszyć niebędzie. Będzie to zaiste nawem ijawiskiem, widzieć Ministrów walczących z zastępeami narodu, pełnymi fałszywych i przewrotnych widoków; lecz cała Europa także uwagę zwróci na usiłowania tak zbaV J enne przezornych Ministrów." Z dnia 4. VVrześnia.

VV tym momencie, w którym wybory w kraju już są ekortczone, następujący można stąd wyciągnąć rezultat. Izba 2ga obejmie nsnowo okrzyczane członki dawniejszego Kongresu nie z wielkiem uszanowaniem ze strony publiczności rozpuszczonego, a tak można będzie ją poczytać jakby za 2gie wydanie tegoż'Zgromadzenia. Usiłowania duchowieństwa miały pożądany skutek przy wyborach, mianowicie między wieśniakami. VVyjąwszy m. stołeczne, gdzie jednak główpy sztab francuzki niejakąś" czynił subiekcyą, prawie wszę,dzie gorszących przy wyborach użyto zabiegów; a tak się udało utworzyć Izbę duchem tak nazwanej unii ożywioną. Pierwsza jednak Izba czyli Senat mieści w sobie wielką liczbę szacunku godnych członków, ze strpny których spodziewać się dla tego możne posta

· <n& " ·nowień umiarkowanych i pokój ustalających, Z wielką niecierpliwością czekają tu wszyscy otworzenia Izb, które podług mniemania dn, 8. m. b. nastąpi. - Potwierdza się ta wiadomość, że część armii francuzkiej na wyraźne żądanie Króla Leopolda, idącego w tein za radą Ministra wojny, w Belgii pozostanie. Nakłoniła do tego Króla obawa z powodu zamachów rewolucyjnych w kraju zajedź mogących. Z dnia 6. VVrześnia.

Dostrzegacz tutejszy równocześnie z dziennikami paryzkiemi o wymaszerowaniu armii francuzkiej następujących udziela wiadomości : "Armia francuzka niebawnie otrzyma rozkaz do opuszczenia terrytoryum naszego i do powrotu do Francyi. Tylko IŁ.OOO pozostanie w B elgii aż do ukończenia orgauizacyi armii naszej. Główna kwatera ma być z-ałoźona w Maubeuge. Koszta na utrzymanie armii francuzkiej po trzebne m usi ponosić Belgia. Utrzymują też, że Związek niemiecki oznajmił rządowi belgijskiemu, iż Luxemburg więcej administracji jego niepodlega,"A Pamiętniki wydane przez Generała Daine w celu usprawiedliwienia postępowania jego, wyszły j. pod prassy. Przesłał on je reda« kcyom gazet, objawiając im życzenie swoje, aby po przeczytaniu onyeh fakta w prawdziwej przedstawiły postaci. Redakcye jednak te oświadczyły, że stanowczy w takich przedmiotach sąd należy do osób wojskowych. Donoszą z CalJos pod 31. Sierpnia: Holendrzy ciągle jeszcze sypią szańce. Załoga ich w Hiilst ma być powiększona o 7000 łudzi. Z H a g i, dnia 7. VVrześnia.

JJ. KK. MM. Xiążęta Oranii i Fryderyk natychmiast po przybyciu swojem do Herzogenbusch udali się do tamecznych szpitali i koszar, rozmawiali uprzejmie a rannymi i bawili tam prawie % godziny, VV ezędsie witano Xiąiąt z najżywszem uniesieniem radości. VVieczorem ulice miasta wspaniale były oświecone. Powiadają, że familia Królewska ku końcowi tygodnia bież. uda się do Amsterdamu. J. K. Mość Xiężniezka Oranii własnym koflztoo szpital wystawić rozkasała, do którego już znaczną ilość rannych przeniesiono, A u s t r i a.

Z VViednia.

Jego Ces. VVysokość dostojny Arcy-Xiążq Franciszek Karol, pomimo swojego zwyczajnego wsparcia, raczył wyznaczyć miesięcznie, jako nadzwyczajnego dodatku, po czterysta zł. teraźniejsze potrzeby trwać będą. Jej CeB. Wysokość dostojna Arcy · Xiężna Zofia raczyła tutejszemu funduszowi przesiać tysiąc zł. r. wrn. k. na Wsparcie potrzebnych, w teraźniejszych stosunkach. Królestwo Wzgiirskie.

Gazeta połączona Budy i Pesztu z jdnia 25.

Sierpnia donosi: Od dnia 13. Czerwca b. r., kiedy pierwszy raz zaraźliwa choroba wybuchła w W ęgrzech, dotkniętych zostało tamże do d. 23. t. m., w 62 juryzdykcyach 64,080 ludzi.

Z tych ozdrowiaio 10,569, umaiło 32,223, w kuracyi pozostało 21,288 osób. Gazeta Przeszburska zawiera następujące uwiadomienie z dnia 26. b. m.: "Chociaż biegunki, o których dawniej doniesiono, jeszcze się trariają i przy zaniedbaniu bywają niebezpieczne, wszelako stan zdrowia w mieście i na przedmieściach jest zaspokajający. W Preszburgu dnia 25. Sierpnia 183 r. Fizycy miejscy." T aż sama gazeta z dnia powyższego donosi, ie cholera dotknęła już w komitacie preszburskim 25 miejsc i w Tyrnawie, Bosing i Modera pokazały się symptomata tej choroby. Francya.

Z p a ry ż a, dnia 2. Września.

Doświadczenie nas uczy iż niernasz ani rzeczy ani osoby tak świętej i czci godnej, na któreby dzienniki ultra liberalne T r i b u n e i R evo l u t i o n jadowitych niemiotały obelg. Tak też T r i b u n e wczoraj niegodziwy umieścił artykuł przeciwko P an u Royer Collard, którego cała Francya szanuje, jako prawdziwy wzór wysokiej cnoty i nieskazitelnej sprawiedliwości; w którym to art) kule nikczemnym Sposobem zarzucają temu mężowi parcyalność w urzędzie. Exystuja takie obwiniania, które tylko z podłości własnego sposobu myślenia wynikać mogą a tak same się niweczą. Podobnego gatunku jest też to piśmidło jadowite, które redakcyą, dziennika zupełną piętnuje cechą pogardy. Dziwić się więc należy że Pan Royer Collard poczytał za rzecz potrzebną 0czyśćić się z zarzutów mu czynionych; lecz charakterystyczne znamię gazety T r i b u n e w tym upatrywać można, że listu Pana Royer Collard zupełnie nieprzyjęta. Wszystkie jednak inne dzienniki go umieściły, T e m p s Z przyłączeniem następujących uwag: "Poczy.

tuj emy za powinność naszą udzielić tu miejsca listowi Pana Royer Collard, sądząc, iż przy każdej sposobności jest obowiązkiem naszym, abyśmy zwalczali system pewnych pisarzy 0pozycyi, do tego stopnia bezczelność posuwających, iż przeciwników swoich krzywdzą przez oświadczania podejrzeń nieuzasadnionych, któł

re tym są nikczemniejsze, Im bardziej się ukrywać starają pod tarczą b e z i m i e n n o ś c i, której podły tylko człowiek używa. Przeto lei łatwo się da usprawiedliwić nieco żarliwa odezwa Pana Royer Collaid; wolno albowiem błędy męża z przyzwoitą wytykać dyskrecyą, lecą powątpiewać o czystości i sprawiedliwości jego sposobu myślenia i nadwerężać jego honor osobisty jest to zawsze zbrodnią piekielną." Z dnia 3. Września.

N. Królowa w towarzystwie Xiążąt Orleańskiego, Nemurskiego, Joinville, ora» Xięźniczek Adelajdy, Ludwiki i Maryi, bytnością swoją zaszczyciła teatr włoski. - Wczoraj prezydował N. Król w Radzie Ministrów i pracował potem z Hr. Sebastiani. T e m p s, który po przełożeniu projektu do prawa o parostwie niespodzianie stał się gorliwym obrońcą dziedziczności, a tak się wystawił na napaści opozycyi, stara się w swoich najnowszych numerach przeciwko zarzutom mu czynionym, jakoby arystokratyczne miał zasady, usprawiedliwić. "Czego my pragniemy", powiada, "jest to, aby tym klassom, którym zawsze przypisywano znaczenie utrzymania, t. j. właścicielom znacznych włości, kapitalistom, wyższym władzom wojskowym i cywilnym, uczonym i kupcom, przez organizacyą dano sposobność' do utrzymania. Te kiassy rozsypane na oceanie demokratycznym trzeba teraz utrzymać na powierzchni i w jedno zgromadzić ciało, udzielając im potrzebnej siły do wywierania działalności przemagającej w całej machinie państwa, T ej siły nabyć tylko mogą przez niezawisłość, która się znowu opiera na dziedziczności. Podług zdania naszego dziedziczność połączona z nowemi ustawami stanie się dla kupieckiego i rolniczego przemysłu obfitem źródłem wydoskonalenia się i polepszenia bytu." Minister wojny kazał nazwiska 3ch synów Marszałka Burbon wykreślić z listy oficerów.

Z Marsylii donoszą pod dn. 26. Sierpnia: "O d dnia ig. m. b. pokój nicićm nieprzerwany w mieście naszem panuje, lecą mimo tego umysły jednak bynajmniej oieeą zaspokoj one, obawiając się wypadków zajśdź rnogącysh w dzień Sgo Łazarza, gdyby processya ze strony duchowieństwa projektowana w rzeczy samej odprawiać się miała, która obawa tern jest słuszniejszą, ponieważ operacye wyborów Kollegium tutejszego północnego, przerwane pierwszy raz przez zabiegi fakeyonistów, właśnie na tenże sam dzień przypadają. Władze miejskie względem przedmiotu tego już od 10 dni z Biskupem się układają. Z jednej Btreny dowiadujemy eię, że zakony nie w maskach w dniu Sgo Łazarza, skąd wynika, że w rzeczy samej publiczną zamyślają odprawić proceesyą; z drugiej zaś strony donoszą, że gwardya narodowa, która teraz na czele ma Generała wojska liniowego, postanowiła dzielnie się oprzeć podobnym zamiarom. Ponieważ P. Bostan, Maire dotychczasowy, podał aię do dymissyi, rozkazem Królewskim z d. 25. m. b. Pan Warrain następcą jego jest mianowanym z tein zleceniem, aby energicznych użył środków ku zapobieżeniu odprawianiu się processyi.

Z dnia 5. Września.

T e m p e, jako gorliwy obrońca dziedziczności parostwa, łączy się teraz z Panem Fon« frede z Bourdeaux, którego usiłowania, aby dostać się do Izby Deputowanych niezłożywszy należnych podatków, na niczem się skończyły. P. Fonfrede jest autorem istotnie pełnym gieniuszu, pisze etylem wybornym i broni zasad swoich z nadzwyczajną zręcznością; lecz przeziera jednak przez rozprawy jego chęć bronienia zdania swego, nie zaś wyjaśnienia prawdy. Marszałek Glausel przez Kollegium wyborców w Rbetel nanowo obrany jest Deputowanym. Marszałek Łobau oznajmia gwardyi narodowej, że Król w 4 niedzielach w Październiku ostatni raz pned nadejściem zimy, rozmaite jej oddziały oglądać zamyśla. Arcy-Biskup paryzki wydal okólnik do wszyStkich plebanów miasta stołecznego, iż on stosownie do powinności swojej starania się też o utrzymanie doczesnych własności kościoła, podług możności sprzeciwiał się zniesieniu kościoła katolickiego (S t. Germain l'Auxerrois) jako też pałacu Arcy- Biskupa. Ponieważ rząd nie chce łożyć nakładów na wybudowanie nowego pałacu arcy-biskupitgo, ofiarował on się eam wystawić t e nż e, wspierany składkami prawowiernych katolików w cichości ze. branemi. - Żali się w tej odezwie Arcy- Biskup nad upadkiem religii i nad wzgardą obrządków jej świętych, która nawet na najwyższe sakramenta się targa. Wczoraj odbyły się na polu marsowern gonitwy konne o nagrody Królewskie. Prefekt Sekwany, Hr. Bondy, prezydował w radzie przysięgłych wyrok wydających. Nagrodę 5000 franków, przeznaczoną dla koni z rasy francuzfciej, otrzymał koń Oubyon Xcia Raulhac d'Aurillac, który przestrzeń 12,000 kroków przebył w 5 minutach i 6-t- sekund, a w 6 minutach 6f sekund drugi raz na powrót. Drugą nagrodę 6000 franków, przeznaczoną dla koni

Francuzkich lecz z obcych rodziców, odniósł między pięciu współubiegaczarni koń Sylvion, który przestrzeń wymienioną przebył w 5 minutach i 61 sekund a potem na powrót w 6 minutach 4f sekund. - Królewska familia przy tern igrzysku była obecna; oprócz tego wielka się zgromadziła liczba widzów, między którymi też spostrzeżono Deja Algieru. Gdy Królestwo Imć do pojazdu wsiadało, pozdrawiano je okrzykami radości. Podług budżetu na r. 1831. liczy armia francuzka obecniesi7,3H piechoty liniowej, 50,484 lekkiej piechoty, 54,046 kawaleryi, 34,i?oartyleryi, 8,151 należących do korpusu inżynierów, a 4,529 należących do ekwipaźów wojennych. Z Toulonu pod dniem 30. Sierpnia donoszą: Obecnie znajduje się tu wiele cudzoziemców, Włochów, Hiszpanów i Portugalczyków, którzy u nas schronienia szukaj q, uchodząc przed więzieniem w ojczyźnie swojej. Z Barcelony pod dniem 26. Sierpnia donoszą: Francuzki Vice- Konsul tutejszy P. Sivuat wczoraj dymissyą otrzymał ze strony rządu francuzkiego. Francuzki Konsul P. Mahelin wszystkich używa środków, aby odkryć potajemne zabiegi Karolistów, którzy pułki fraticuzkie na granicy stojące ciągle do zbiegostwa zachęcają; nieudało mu się jednak dotychczas odkryć nici tych intryg. Z Bayony pod dniem 28- Sierpnia piszą: (Doniesienia prywatne.) Od niejakiego czasu przebywa tu mnóstwo młodych ludzi, zachęcających żołnierzy z pułków na granicy stojących do zbiegostwa do Hiszpanii. Wielkie im robią obietnice, przyrzekają im znaczne naręczne wypłacać się im mające w Irun. Miejscem zgromadzenia się zbiegów francuzkich jest miasteczko między Granadą i Sevilla, gdzie podróżni z tamtycb okolic przybywający koło 6000 żołnierzy takich dobrze uzbrojonych i ubranych widzieli. (?) Powiadają powszechnie, że nasi urzędnicy municypalni sprzyjają tym dezercyom; są oni albowiem jeszcze ci sami, którzy za czasów Karola X. urzędy te piastowali. Z dnia 6. Września.

Xiążę Dtcazes wczoraj i-I godzinne miał posłuchanie u N. Pana. Dzisiaj Xiążę Orleański udaje się do Maubeuge. T e m p e pisze: "Powiadają, ze P. Berenger raport swój względem projektu prawa tyczącego się godności Parów już w przyszłą sobotę złoży; kto atoli sumienność i skrupulatność poznał, z jaką Pan Berenger obowiązki nań włożone wypełnia, łatwo się przekona, że złożenie to raportu później dopiero nastąpi. Kommissya z g członków złożona liczy 5 stronników dziedziczności. Będzieź ona miała tyle śrnia niejakiego czasu postrzedz można, jakie postępy maxyma dziedziczności w Izbie uczynił a, i znajdzie się bez wątpienia wielka liczba Deputowanych, która też na mównicy tych za-, sad bronić będzie. Niewierny jaką przy tych debatach Ministeryum grać będzie rolę; co eię zaś tyczy Pana Berenger to się spodziewamy po szlachetności jego charakteru, że gorliwie obstawać będzie za sprawą, o sprawiedliwości której sam jest przekonanym, i ie w jednym dniu niezapomni nauk nabytych w ciągu 15 l a t. " - N a t i o n a l nad tym samym przedmiotem następujące robi uwagi: "Komitet mający sobie zlecone roztrząsanie projektu do prawa względem godności Parów onegdaj się zgromadził, aby się tymczasowo porozumieć w ważnćm tern pytaniu i mianować tłómacza zdań swoich. Jeśli wierzyć można wieściom po salonach krążącym, udało się usiłowaniom Ministrów jako też artykułom dziennikarzy w ich duchu piszącym znaczną zjednać ilość stronników w Komitecie na korzyść dziedziczności. Niedziedziczność Parostwa miała być przyjętą tylko przez 5 głosów przeciwko 4; stronnikami dziedziczności mają być Panowie Berenger, Guizot, Devaux (Cher) i Keratry; zaś Panowie Daunon, Sherbette, Ganneron, Viennen i Schonen dotychczas przeciwnym zdaniom hołdują Ministeryum bynajmniej nie straciło tej nadziei, żeby niemiało wyjednać zwycięztwa temu zdaniu, któremu w rzeczy samej zawsze sprzyjało; lecz aby zyskać na czasie, wszelkiego do tego dokłada starania, aby zdanie raportu jak można na najdalszy czas odłożyć. Porozumiano się więc, aby przed poniedziałkiem, dwunastego miesiąca tego, żadne się nieodbyło zgromadzenie Komitetu i ażeby w dniu pomienionym relacyą swoje względem projektu do prawa wyłożył Pan Berenger. Co Się dotąd stało ma być poczytane za tymczasowe tylko urządzenie, i każdego pojedynczo wzywano, aby dokładnie się zastanawiał nad tak ważnym przedmiotem." T r i b u n e donosi, że jako ostatni dowód na korzyść projektu prawa względem godności Parów gotują tu powstanie i spiski między pospólstwem. Piękna przestroga dla Deputowanych! Kury er F r a n c u z k i względem sprawy belgijskiej następujące robi uwagi: Momentalne obsadzenie Belgii wojskami francuzkic-mi głównem w obecnej chwili jest przedmiotem dyplomacyi. Wiemy, że poselstwo Generała Baudrant do Londynu tego się tyczyło obsadzenia i że Generał ten miał zlecenie, aby w imieniu gabinetu belgijskiego i francuzkiego

wyłuszczyć przyczyny, które do dalszego pobytu w Belgii armią irancuzką nakłaniają. Głoszą oraz, że na sessyi pod dnie,m 30. Sierpnia pięć nowych utworzono protokułów ; treść ich dotychczas jeszcze jest niernajoma, lecz wnoszą jednak z rozmaitych pobudek, mianowicie stąd, że XiążęTallayrand żadnego w układaniu onych niemiał udziału, iż niesprzyjają one dalszemu pobytowi armii francuzkiej. Krąży też ciągle wieść o wysłaniu flotty angielskiej do Antwerpii. Niechcąc zbadywać prawdy lub fałszu tych pogłosek, tyle jednak z pewnością przepowiadamy, że konieczność rzeczy sama przymusi gabinety do zatrzymania korpusu francuzkiego w Belgii. Takiego albowiem pobytu wymaga honor Francyi, bezpieczeństwo Króla Leopolda, ocalenie pokoju europejskiego a nareszcie interes Konferencyi samej, której dzieła my tylko obecnie bronić możemy. W przypadku gdyby flotta angielska pokazała się na Skaldzie, tym więcej mielibyśmy przyczyn do przedłużenia pobytu armii naszej w Belgii. Minisierym albowiem samo się na tym pozna, że jeśli rozumnie w tein postąpiło, iż wysłało armią do Belgii, teraz też konieczną jest jego powinnością C7.ęść armii tej zatrzymać w Belgii aż do zupełnego załatwienia nieporozumień zachodzących, jeśli niechce samo siebie wystawić na zarzuty słuszne dziwacznej nie» stałości. " Tuszą tu sobie powszechnie, ie Pan Chateaubriand w Paryżu zosianie; przyjaciele jego przynajmniej wszystkich używają środków aby odjazd jego opóźnić; lecz doiychczas sławny ten autorobstajeprzy swojem i zamyśla Francy/\ na zawsze opuścić. D1ienniki niektóre donoszą ie Generał Grabiński tutaj przybył. Hiszpania.

Z Madrytu, dnia 42. Sierpnia.

(Doniesienie prywatne.) Nadaremnie stara się Minister finansów kredyt narodowy utrzymać; nadaremnie usiłują nas przekonać, ie wszystko dobrze pójdzie ai do i. Stycznia, Tymczasem wycieńczają prowineye, aby tylko Madryt utrzymać i niezliczone exekueye miejsce mają przy pobieraniu podatków; chociaż i tu w stolicy samej od podobnych ucieHiięitń, a może i sroższych, oiejesteśmy wolni. W sobotę przeszłą ścięto nieszczęśliwego Torrecilla, a po upłynieniu kilku dni powie« szą ionę Intendenta M... całą ich winą był o, ie rewolucyjne zdania objawiali. - Kilku ze szlachty zamożnej, do których się tei przyłączył Xiąźę Brunświcki, wyprawili tu gonitwę konną, w której» i sami tei udział mieli. Publiczność ubiór jeźdźców i całe to zwyczajom i obyczajom krajowym, iż wszystką szlachtę i Xiecia głośno wygwizdała. Gonitwy konne zupełnie się tu niepodobają; igrzyskiem jedynie ulubionem są bitwy byków. Xiąźę Brunświcki ogromnych narobił w Madrycie długów i postępowanie jego w 0gole niezgadzało się z dostojnością osoby jego. Wybierał on się do Włoch, a choćby dwór sam rad był aby czemprqdzej odjeżdżał, wierzyciele jego jednak zapewne go z miasta niewypuszczą. - Powiadają, ie Xźę San Carlos otrzymał zlecenie udania się do Neapolu w celu towarzyszenia narzeczonej Infanta Sebastiana. Wielka jednak część publiczności powątpiewa o rzeczywistości zamęścia tego. - Gazeta nadworna chwali P. Torreciila i P. Bodriguetz, źe śmierć szubieniczną z prawdziwie chrześeiańskiem ponieśli uczuciem, i że się przed śmiercią wyrzekli swoich zasad rewolucyjnych, Anglia.

Z Londynu, dnia 6. Września; Xiąię Wellington przy koronacyi Króla piastować będzie urząd Lorda Nadkonstablera Anglii. John Buli ogłosił w dzienniku swoim, że rząd angielski na prośby nalegające innych członków konferencyi nocy wczorajszej gońca wyprawił z zażądaniem, aby wszystkie wojska francuzkie z Belgii ustąpiły, nimby się jeszcze jakiej fortecy tknięto, oraz aby flota portugalska oddaną była Don Miguelowi. Kury er tutejszy tę wiadomość za zupełnie płonną ogłasza z następującym dodatkiem: "Chociaż gorącem jest życzeniem rządu naszego, aby wojska francuzkie z Belgii ustąpiły, zapewnić jednak możemy, że gabinet nasz żadnej niemiał przyczyny powątpiewania o rzetelności obietnic w tym wzglę. dzie przez Pana Perier uczynionych. Cośmy z pewnych i autentycznych źródeł przed miesiącem twierdzili, teraz też powtarzamy, źe rząd francuzki przyrzekł, iż wszystkie wojska cofnie z Belgii, skoro konferencya bezpieczeństwo kraju tego przeciwko powtórnej napaści Holendrów gwarantować zechce, wyjąwszy tylko takie oddziały wojskowe, których Leopeld na niejaki czas potrzebować będzie, aby wewnętrzny pokój w kraju swoim utrzymać! którego armii własnej źle uorganizowanej powierzyć niemoże. Prawa zaś takiej pomocy, podług naszego zdania przynajmniej rządowi francuzkiemu odmówić niepodobna. Co się zaś tyczy floty portugalskiej, tyle tylko oświadczamy, że ponieważ Ministrowie nasi przyznali Francyi prawo robienia zdobyczy na morzu, przypuścić niernożna, aby po

takiej deklaracyi teraz roszczenia robili własnym zasadom i przyrzeczeniom wbrew się . .. " sprzecIwiaJące. A t l a s pisze co następuje: "Dowiadujemy się z uzasadnionych źródeł ,źe obecnie w Londynie znajduje się ajent rządu francuskiego względem dostarczenia 500,000 sztuk broni negocyacye swoje robiący; 100,000 sztuk ju£ mu przyobiecano, a reszta też w fabrykach naszych da się zrobić. Wiemy wprawdzie, źe bez zasady inne jeszcze krążą pogłoski, lecz ręczyć możemy, źe to, o czemeśmy wzmiankowali, jest prawdą." Kuryer na to tak się odzywa: "Podług naszego adania Atlas niedokładnie jest uwiadomiony o negocyacyi rzeczonej, chociaż rzecz sama w 0gole tak się ma, jak nam opowiada. Marszałek Soult albowiem uznał za rzecz niepodobną do wykonania, aby potrzebną mu ilość sztuk broni w fabrykach francuskich wygotowano, udał się więc do fabrykantówangielskich, chociaż cena u nas wyższa jest, niż we Francyi. Ilość sztuk broni obstalowanych dochodzi do 250,000. Dziwny to jest zaiste zbieg okoliczności, źe krótko przed przybyciem ajenta Marszalka znaczna ilość sztuk broni i amunicyi została wygotowaną stosownie do negocyacyi ajenta Burbonów." Z 36 członków, tworzących Komitet dla spraw indyjskich, aj głosowało za, a u prze. ciwko bilowi reformy; ostatni są właścicielami wielkich dóbr w Indyacb Wschodnich. Od kilku dni rozeszła się wieść o zamysłach rządu wysłania pułków milicyi angielskiej do Irlandyi, Dziennik Morning- Herald następujące w tym względzie robi uwagi: "Donoszą nam, iż rząd przedsięwziął wyprawić do Irlandyi 25,000 milicyi, a wojska regularne stamtąd odwołać. Jeśli się to sprawdzi, zostaną Yeomanry w skutek tego rozzbrojeni, a naówczas niebędzie się trzeba więcej obawiać tak okropnych wypadków, jakim była rzeź w Newtonbarry. Oprócz rozbrojenia Yeomanrów rząd przytem inny jeszcze ma zamiar, to jest zamyśla obsadzić wielkie miasta handlowe wojskiem regularnem, ponieważ z powodu cholery w zachodniej Europie coraz bardziej się szerzącej obawiać się trzeba wkrótce zatamowania wszelkich związków handlowych. Jednak podług naszego zdania podatki nieznośne i postępowanie banku angielskiego nierównie więcej się przyczynią do przerwy i zguby handlu, niż cholera, chociaż i ta (prawdy albowiem taić pietrzeba) przyspieszy cios zagrażający. Jedynym środkiem ku zapobieżeniu wszelkim rozruchom w miastach fabrykami słynących, by< Joby rychłe uskutecznienie bilu reformy i zgtD, dzimy na nieszczęście, ze antyreformiści wmawiają w się to przekonanie, że naród o boj ętnie teraz spogląda na sprawę, reformy; lecz jeśli eamych siebie łudzić niechcą, wyznać muszą, ie się w wielkiem znajdują obłąkaniu, które nietylko ich własną zgubę, lecz też nieszczęście całego kraju sprowadzi," Z dnia 7. Września.

Wczoraj oglądał Król w towarzystwie wielu Lordów przygotowania do koronacyi w opactwie westminsterekiem; Król przybył o godzinie 6tej i wysiadł przy drewnianym budynku wystawionym na zachodnim rogu opactwa. Tu lei N. Pan w dniu koronacyi wjazd swój odprawi. Główny łuk tego budynku prowadzi na galeryą70 ątop długą a 19 szeroką, wykładaną drzewem dębowem i podobnie jak kamień malowaną; na górze widać herby wypukłej roboty Anglii, ldandyi, Szkocyi, Hanoweru, Bruńświku, Lineburga i Saxonii. Po obydwóch stronach zawieszone są figury aniołów tarcze noszących z napisami: "Oamint sa U yum fac re gem " i "decus tutamtn"> Na oby*dwóch stronach galeryi urządzone są przepyszne komnaty dla Królewskiej familii i jej orszaku. Szeroka estrada karmazynowym axamitem wybita prowadzi wprost przez okręk kościoła do chóru, którego wewnętrzna część tak jett ozdobiona, jak przy koronacyi przeszłej; liczba miejsc* jednak przez wystawienie nowej galeryi o 1000 jest powiększona, Rusztowania 1 ozdoby architektoniczne sporządzone są podług planu Pana SidneiSrnirke, malowidła heraldyki się tyczące są dziełem Pana Viilemon. W T i m e s czytamy co następuj e: "W śród uJ?-iesie.nia radości i dowodów szczerego przy* WIązanIa sprawionego przez uroczystość jutrzejszą z niepojętern zadumieniem postrzegamy, ze Xieiniczka Kent i Xieiniczka Wiktorya jedynemi są członkami famili Królewskiej, którzy przy koronacyi niebędą obecnymi. Z głębokiem żalem dowiadujemy się, ie J. K. Mość wzbraniała się być przytpmną przy tej uroczystości i że jej niebytność przy tern obrządku rna być poczytaną za systematyczną opozycyą przeciwko wszelkim życzeniom i uczuciom monarchy. Zresztą obecność albo nieprzytomność Xi<;zniczki bagatelną jest rzeczą i tylko dowodem nieprzyzwoitości i nieuszanowania; lecz nieprzytomność Xieiniczki Wiktoryi, naStępczyny tronu 1 publiczność nietylko za nieprzyzwoite, lecz też za obrażające Majestat Królewski poczyta. Rądzibyśrny byli wiedzieć -jakich Xieiniczka ma powierników; z postępowania albowiem takiego wnosić koniecznie trzeba, że się albo za nadto spuszcza na pobła

IIS7

żanie Króla, albo że niema prawdziwego pojęcia o władzy i potędze jego, Konst"'mcya albowiem ogranicza polityczna potęgę Króla, lecz nadaje mu nieograniczoną i despotyczną władzę nad członkami familii własnej; dość, tyle jest rzeczą pewną, ani Xieiniczka Kent, ani następczyni tronu przez takie sprzeciwianie się woli Królewskiej miłości ludu sobie niezjednają. '»

OBWIESZCZENIE.

Dnia 9. z. m. w nocy o godzinie litej zabrał Gefreiter z trzema żołnierzami z 7go pułku obrony krajowej, przy granicy w okolicy wsi Bobrowniki powiatu Ostrzeszowskiego, 15 sztuk zapewne z Polski przemyconych wieprzy, od których zaganiacze za granicę zbiegli. Wieprze w mowie będące po ich oczyszczeniu, otaxowaniu i obwieszczeniu terminu licytacyi, zostały, dnia 11, z. m. w mieście Kempnie za Tal, 8 sgr. 25 publicznie sprzedane. Niewiadomi właściciele świń wyżej rzeczonych niezgłosili się dotychczas w celu udowodnienia praw swoich do zebranej z aukcyi summy. Wzywam ich przeto w moc . 180. Ty t, 51, Części I. Ordynacyi sądowej, aby się w przeciągu 4ch tygodni, od dpia w którym niniejsze obwieszczenie pierwszy raz w dzienniku intelligencyjnym umieszczone będzie, na komorze głównej celnej Podzamcze w Kempnie zgłosili, w przeciwnym bowiem razie summa wspomniona na rzecz skarbu obrachowaną zostanie. Poznań, dnia 4. Sierpnia 1331.

Tajny Nadradzca finansów i prowincyalny Dyrektor poborów. Loeff1er.

* - WW I E' S Z C Z E N I E: - ; - N a dniu li. Eipca r. b. zabrał urzędnik graniczny za pomocą dwóch żołnierzy 7go pułku obrony krajowej, pod borem Torzynieckim powiaiu Ostrzeszowskiego, 16 sztuk zapewpe z Polski przemyconych wieprzy, od których zaganiacze zbiegli. Wieprze w mowie będące po ich oczyszczeniu, otaxowaniu i obwieszczeniu terminu Heytacyi, zostały na dniu istym z. m. w mieście Kempnie za 9s Talerów 16 sbrgr, publicznie sprzedane. Niewiadomi właściciele świń wyżej rzeczonych niezgłosili się dotychczas w celu udowodnienia praw swoich do zebranej z aukcyi summy. Wzywam ich przeto w moc . 180. Ty t. 51. Częścil. Ordynacyi sądowej, aby sięwprzeciągu 4ch tygodni, od dnia w którym niniejsze obwieszczenie pierwszy raz w dzienniku intelligencyjnym umieszczone będzie, na komorze w przeciwnym bowiem razie summa wspoinniona na rzecz skarbu obraehowaną zostanie. Poznań, dnia 4. Sierpnia 183r.

Tajny Nadradzca finansów i prowincyalny Dyrektor podatków. Ł 6 f fI e r.

OGŁOSZENIE.

W dniu ao. Lipca r. b. zabrała komenda 7go pułku obrony krajowej, w okołicy wsi Tonią, w powiecie Os (rzeszowskim, 23 sztuk zapewne z Polski przemyconych wieprzy, od których zaganiacze zbiegli. Wieprze w mowie będące po ich oczyszczeniu, otaxowaniu i obwieszczeniu terminu licytacy i, zostały dnia 22. Lipca r. b. w mieście Kempnie za 141 Tatarów 37 sbrgr, publicznie.

Sprzedane.

Niewiadomi właściciele świń wyiej rzeczonych niezgłosili się dotychczas w celu udowodnienia praw swoich do zebranej z aukcyt summy. Wzywam ich przeto w moc $. 180. Ty t. 51. Czgści I. Ordynacyi sądowej, aby się w przeciągu 4ch tygodni, od dnia w którym niniejsze ogłoszenie pierwszy raz w dzienniku intelli - gencyjnym umieszczone będzie, na komorze głównej celnej w Podzamczu, teraz w Kempnie, zgłosili; w przeciwnym bowiem razie summa wspomniona na rzecz skarbu obraehowaną zostanie. Poznań, dnia 6. Sierpnia 183r.

Tajny Nadradzca Finansów i prowincyalny Dyrektor poborów, L oe f f 1 e r.

OBWIESZCZENIE.

W nocy 2 dnia ig. na 20- Czerwca r. b. zabrała kommenda z 2go batalionu pułku 7go obrony krajowej, pod wsią Bobrowniki powiatu Ostrzeszowskiego, 28 sztuk zapewne z Polski przemyconych wieprzy, od których zaganiacze zbiegli. Wieprze w mowie będące po ich oczyszczeniu, otaxowaniu'i obwieszczeniu terminu łicylacyi, zostały dnia 34. Czerwca r. b. w mieścieuse

Kempnie sa 110 Talarów 17 sbrgr. publicznie sprzedane. Niewiadomi właściciele świń wyżej rzeczonych niezgłosili się dotychczas w celu udowodnienia praw swoich do zebranej z aukcyi srnn> my. Wzywam ich przeto w moc J. igo. Tyt. 51. Części I. Ordynacyi sądowej, aby się w przeciągu 4ch tygodni, od dnia w którym niniejsze obwieszczenie pierwszy raz w dzienniku inlelligenćyjnym umieszczone będzie, na komorze głównej celnej Podzamcze w Kempnie zgłosili, w przeciwnym bowiem razie summa wspomniona na rzecz skarbu obracbowaną zesłanie. Poznań, dnia 6. Sierpnia 1S31.

Tajny Nadradzca finansów i prowincyalny Dyrektor poborów, Loeffler.

Świece Z kwasu itiarinowego funt ił 32 łóty po 15 sgr., cotylko nadeszły, i rnoźna ich dostać w handlu Teodora Kaczkowskiego przy ulicy Sze* rokiąj N ro. u 6. Świece wspomnione mają przed inne mi tę zaletę, i£ wydają nadzwyczajnie czyste i jasne światło, które najwięcej ma podobieństwa do światła gazowego. Świec tych niepotrzeba objaśniać, gdyi knot doszedłszy pewnej wysoko» ści, sam się kruszy i w popiół obraca. C e n; zboża na Pruską miarę 1 wagę w Poznamu. Dnia 16" Września iRVT» I. igr, ten. do Tai. ige. Un.

3 15 3 2 b I

Pszenica .

Zyto, » Jęczmień * · Owies .

Taterka Groth .

Ziemiaki Siana cetnar a 110 ff.. Słomy kopa a 1200 ff .

Masła' garniec

%.

l a 31 «S 6 6 ao 25 15 I 2so S 2 3

WYK A D

Komitetu zdrowia w Poznaniu o cholerze.

Dnia 16. Września pozostało chorych: \ wojskowy, 5 cywilnych; ogółem 6.

zachorowała wyzdrowiało umarło pozostało chorych D n i a 17. W r z e ś n i a : 3 w. 2 cyw. 1 w. 1 cyw. 3 wojsk. 6 cyw.

D n i a 18. W r z e ś n i a: a w. 2 cyw. « w. 1 cyw. a w. 3 cyw, 1 wojsk. 4 cyw.

Ai do dzisiejszego dnia zachorowało ogółem: i«6 wojskowych, 709 cywilnych; z t)C!i wyzdrowiało: 5& wojskowych, 268 cywilnych; umarło: 67 wojskowych, 437 cywilnych. Poznań, dnia 18, Września 1831.