A

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.01.02 Nr1

Z E T A

Ul>

4»

Wielkiego v 7

Xiestwa

POZNAŃSKIEGO

Nakładem Drukami Nadwornej W. Dtkera i Spółki. - Piedaktor: A. Wann o wsk n

JIj j. _ W Poniedziałek dnia 2. Stycznia 1832.

Wiadoll1ości krajowe.

Z Beruna, duia 27. Grudnia.

Przybył tu: Cesarsko-Rossyjski goniec gabinetowy N i x o n 1 Peletsburga.

Wiadoll1ości zagranIczne,

Kt 6le.ni iv lt Polskie.

ZWsreza uy, dnia 27. Grudni», rlrjfeis Małachowski, będący prze» kilka lat w lodyatli, wrót ił do Warszawy. kra wczoraj most od strony Pragi ztrweł a; lej timf już jiy raK Un most jest usirodrony. VVedlug kursu wczoraj ogłoszonego, za dukaty h«»l, nowe fądłno ił. 19 gr. 24. Rossyjski« aseJ\gnsiy zą-Iano zł. ihG, dawano .J8 0Liny zastawne żądano 8j i pół, dawano M5.

li o * * y a. Z Petersburga, dnia io. Grudnia.

M o l wadziennik wychodzący w Moskwie umieścił opisy niektórych zabaw danych tamie podczas pobytu Najjaśniejszego Państwa, z kt-jrych podajemy co następuje: "Dnia 4. (16.) Listopada Generał Gubernator wojenny dał także wieczór muzykalny wraz a przedstawieniem żywych obrazów. Ukazały si$ one aa scenie sztucznie i gustownie ozdoeTa»bionej w trzech wielkich gruppach. 1) Dwie młode dziewice wdawnyn 1 zpańskim stroju. Jedna (Panna A. Zubków) pieściła papugę sie« dzącą na jej ręku; druga (S. Panin) wepieiała się na jej ramieniu i uśmiechała się do niej. r) Dumanie: dwie powabne dziewice. Jedna (M.

J essipow) siedzi przy stole z rozpuszczonemu włosami, z opartą głową na ręku, obok niej przyjaciółka (Hrabina K. Zubuw) opierając się ręką o krzesło, pogrążona wgłębokiern zamyśleniu. 3) Serenada Pinellego. Piękna kobieta (S, Laptew) otwiera drzwi balkonu. Przez ciemne obłoki przedziera się xiężyc, Zewnatrx Stoi wielbiciel jej piękności (Xiąię M. Galicyn) zajęty swoją serenadą, przy nim trzej muzycy z fletami i gitarą (P P. Rosenheim, Kalaidowicz i Massini) ; z przeciwnej strony współ-zalotnik (P. N. Pawłów) z bandytą (P. Arapow) , któremu wskazuje ofiarę. Dźwięczna arfa Pana Witte z towarzyszeniem fletów odzywała się poza sceną i dokonała omamienia. 4) Terburg. Dziewica idealnej piękności (A. Aliabiew) gra na lutni, ubrana w błękitne półfuterko lamowane gronostajami. J ej twarz jaśnieje radością. 5) SybilJa Gueriniego (Xięźna N. Dadian) wsparta na xiegach przeznaczeń, z wlepionym przenikliwym wzrokiem przepowiedni w tajemnicze karty. 6) Wyjątek z Lvanuoe Walter Scotta , pędzlaD ikena : Lady Rowena (S. ChwosaczJ\rłska) odbIera daty ou klęczącej Rtbtkki (Xię

///*$& . $?) ubrana w czerwoną szatę axamitna z białą atłasową podszewką, oblamowaną gronostajami, w koronie i pod szklniącym się woalem; ostatnia w srebrnej materyi w czarnych sobolach i w wschodniem ubraniu na głowie. Między przedstawieniem obrazów brzmiała muzyka r oper Mereadajitego i Rossiniego, waryacye Humla i inne, zakończył narodowy śpiew rossyjski: Słowiku o Słowiku! w którym dowiodły swoje talenta Panie E. i D, Okołów, A. Bachmanow, Bergman, Oserow, Barteniew i Xiężne Urussow, oraz Panowie: Witte, Mar.

kus, Geniśekt, Herkolani i XiążęG. Wolkoński. ,Dnia 6. Listopada znajdowali się JJ. CC. Mci, oraz J. Cesarzewiczowska Mość Wielki Xiąię Cesarzewicz na świetnym balu u Xi znej Baryafyńskiej. Schody i przedpokój przystrojone były zobudwócli stron w kwiaty, drzewa pomarańczowe i cytrynowe, uwieńczone wawrzynami i myrtem, oświecenie stołu przy wieczerzy między gajem kwiatów przedstawiało wspaniały widok. Również i zewnątrz dom przepyszniebył oświecony, tu lud śród największej radości cisnął się długo na bulwarku twerskiin." Niemej.

Rząd Wielkiego Xiestwa Heskiego ostrzega w swoim najnowszym numerze dziennika «"sądowego chcących wywędrować do Algieru, ponieważ zawiadomiony jest ursędowni«, iż rząd f.-ancuzki niechce teraz posełać osadników do Algieru, aie rseiej tych, którzy gis tara znajdują, zwraca. Niderlandy; Z H a g i, dnia 16. Grudnia; Pierwsza Izba Stanów Generalnych była wczoraj zgromadzona; Sekcya Centralna dru4-iej Izby miała także konferencyą z Ministrem tkarbu. Odpowiedzi Rządu na uwagi Sekcyi drugiej Izby nad wydatkami budżetowemi naroki 32., już są wydrukowane i rozdane pomiędzy członków. Co się tyczy formy projektowanego budżetu, odpowiedział Rząd, iż ta przy układaniu budżetu do tego skierowaną była, ażeby zachowany był prawny rzeczy porządek; co zaś do .uwagi Izby, że teraźniejszy stan Państwa powinien być miany na względzie przed stanem urzędników i ich pensyą, dosyć częsta oznaczaną zbyt wysoko, i że w tym względzie trzeba poczynić oszczędności! zniżenia; Rząd odpowiedział, że niemógł okazać chęci dogodzenia widokom tych ostatnich, okazując wzgląd na, liczne ich prawa; że przez to wyrządzonoby niesłuszność, a przyzwoite obchodzenie się z urzędnikami jest nieodłączne od dobrego bytu Państwa. Na żądanie Sekcyi, względem zriesienia Sekretariatu stanu, zmniejszenie liczby cfcłon

ków Rady Stany, połączenia Łancellaryi obudwóch Niderlandzkich Orderów i względem rozwiązania wydziału do spraw Kościoła reformowanego, Rząd dał odpowiedź, iż to jest w związku z wewnętrznemi sprawami kraju, do których urządzenia skutecznie przystąpić można dopiero po ustaleniu spraw zewnętrznych. Co do Ministeryurn spraw zagranicznych; Rząd tego jest zdania ie przy mnogości pracy, niepodobieństwem jest zmniejszać liczbę osób, którą mimo mały obwód Kraju w ostatnich miesiącach powiększyć nawet musiał. Koszta Poselstw zagranicznych, mniej o 88,400 złt. są pot łożone na tegorocznym budiecie. W ostatnim czasie wyszło zsłtiźby Niderlandzkiej wielu belgijskich członków dyplomacji, tak że liczba pozostałych ogranicza się tylko na 4, N a żądanie Stkc\i, ażeby wydział do spraw katolickiego wjznania, połączonym być mógł znowu z Ministeryurn spraw wewnętrznych, Rząd oświadczył, iż postanowienie Królewskie z dnia 4. Grudnia 182.9. r. stosuje się nietylko do interes sów" prowincyi południowych, lecz dosyć ważnem jest (akie dla sprawy północnych Niderlandów, aitby domagać się od dzielnego Naczelnika dla każdego wydziału. Względem opłacania procentu od długu narodowego, namienił Rząd, iż przy obliczaniu takowego wzięto za zasadę podział długu, na co Król Jmć dawniej jeszcze zezwolił. Co tlo podwyższenia podatków, które się zdawało sekeyorn za wysokie, Rząd uważa, iż porównane z podatkami innych krajów, a nawet tych, które dawniej składały Niderlandy, wykazałyby się bardzo małe. Względem wydziału wojny oświadczył, iż przy projektowaniu wydatków na tenże, niemiał zamiaru podawać tego, coby rzeczywiście potrzebnem było dla wojska na stopie pokoju, lecz domagał się tylko kredytu na 1 a, 100,000 złt. ażeby przez to, przypuszczając że pokój utrzymanym zostanie, oznaczyć mógł początkowe wydatki. Na uwagi, do których był powodem wydział narodowego równie jak kolonialnego przemysłu, Rządodpowiedział, iż nadzieja wzbudzona przez Generała Gubernatora Ind) i, Niderlandzkich, że w dochodach kolonii okaże sie przewyżka, spowodowała Króla do użycia służącej mu władzy podług 60. artykułu prawa kardynalnego, i przeznaczenia przewyżki tej na ulżenie opłacającym podatki mieszkańcom macierzystego kraju; to sięsiało, kiedy przewyżka ta przeznaczoną była na pokrycie wydatków ogólnych, do których należą kolonie. Zdoła« czonej do tych odpowiedzi listy okazuje się, iż liczba retretowanych w północnych Niderlandach wynosi 2771, którzy razem pobierają 857,256 złt. Najstarszy z tych emerytów uredzH eię w r. 1734. - Tutejszy D a g b I a d (dziennik) udzielający Wieści krążących w*ględem ratyfikaęyi trsktatu belgijskiego, uważa, eo następuje: "Powątpiewają inni, czy te pogłoski zupełnie i w każdym względzie z prawdą aą zgodne; tyle jednak pewna, że nieaą lei zupełnie płonne; inówią też «u powszechnie o depeszach ważnych nadesłanych przez gabinet petersburski. Wielką wsrędzie przypisują wagę ukazowi Cesarskiemu, stosownie do którego Generał Yermołoff w Rossyi do czynnej wsypuje służby." Z wielu pogłosek, po przybyciu gońca B Petersburga w stolicy naszej rozprsestrzenionyeli, ta zdaje się być pewną: Cesarz Rosayjski wziąwszy pod rozwagę proiestacyą rządu naszego względem 24 artykułów, dał rozkaz Posłowi swemu w Londynie, aby niepreystąpił do wykonania traktatu, nim konfereneya londyńska zarzutów przez gabinet hagski uczynionych, nituczyni przedmiotem dokładniejszych obrad. Z Amsterdamu, d. 82. Grudnia.

Podług doniesień z Mastrychlu dano wprawdzie ognia na okręty Leodyjskie, które się ośmieliły na Mozie popłjnąć do Maasburga, nawet kartaczami; lecz nikogo nieraniono, ani zabito, jak to fałszywie donosi dziennik Leodyjeki. (Tą rażą więcej wiary dajemy gazecie belgijskiej; Holendrzy albowiem tego wiedzieć niernogą, jakie skutki kule ich sprawiły na statkach nieprzyjaciół.) Generał Chasse groaił onegdaj Komendantowi belgijskiemu.że gdyby na miejscach dotychczas próżnych choć jeden tylko chciał wbić pal, celem założenia tam fortyfikacyi, en z swojej strony natychmiast z miastem po nieprzyjacielsku postąpi, i banderze belgijskiej żeglugi na Skaldzie zabroni. Z Bruxelli, dnia 21. Grudnia.

Na posiedzeniu Izby Deputowanych z dn.

17. m. b. Panowie Robauit i Seron wniosek następujący złożyli w biorę«; "Odd. I..Lipca r. 1832. w każdej gminie Królestwa, przynajmniej jedna się zakłada szkoła elementarna, w której się nauki dawać mają kosztem państwa, bez domagania się wynagrodzenia ze strony rodziców lub opiekunów." król w dniu urodzin swoich 160 skazanych winowajców częścią ułaskawił, częścią kary ich złagodził. Chcąc robić domysły Z czynności nadzwyczajnej w pałacu i departamencie spraw zewnętrznych, to nader ważne nadeszły wiadomości s Londynu. Sekretarz poselstwa naszego w Londynie, P. Wallez, przybył tu d. 19. m. b. zranaj jur w godzinę po przy byciu swojem miał on posłuchanie u Króiay w pół godziny potem zwołano Radę ministeryalną, po skończeniu której P. Wallez diu« gą miał rozmowę 2 Ministrem spraw wewnętrznych. Goniec gabinetowy odebrał reska«, aby pe odbytej drugiej Radzie Ministrów, w nocy gotów był do odjazdu. Już dniem przedtem wyprawił Król dwóch gońców prywatnych, jednego do Paryża, drugiego do Londynu.

Kury er tutejszy donosi 2 pewnych itideł, że rząd nasz za pośrednictwem P. Adair Króiowi Wilhelmowi uczynił przełożenie, aby za zmniejszenie kwoty długu nieobstawał przy st>pulaeyi względem wolnej żeglugi na kanałach holenderskich, że zaś Król odpowiedział, ii> naszym rządem w żadne układy wchodzić nieebce. Taż sama gazeta opiewa, ze Pan Adair uda się jako Poseł angielski do Petersburga; na miejscu jego pozostanie w Bruxelli attache jego, Lord W. Riissel. Generał Tiburt. Sebastiani znowu powrócił do Paryża, Ponieważ cel i przedmiot poselstwa jego został tajemnym, łamią sobie głowę dziennikarze nad domysłami rozmailemi; większa część twierdzi, że się misaya jego zniesienia fortec dotyczyła, w którym to pr«e«1 miocie gabinet francuzki z konferencyą jeszcze się nieporozumiał dokładnie. Słychać, że agenci nasi w Calais tymczasowo zaciągną tylko pożyczkę z 12 mil. zł.. Wszelkie niateryały obozu pod Diest sprzedane są drogą licytacyi publicznej. Gazety tutejsze cenią koszta pierwiastkowe na 130,000 zł. i zapewniają, że summa teraz z sprzedaży zebrana niewynosi nad 3500 zł. Zajmują się obecnie gorliwie projektem założenia i wykończenia kanału de Raubaix, w ktćrym zamiarze sławnych sprowadzone inżynierów z Paryża. Minister wojny oficera, który pod cytadela St. Filip ognia dał do parlamentarzy holenderskich, aresztować kazał, i ma on być,stawiony przed Sąd wojenny. Spodziewamy się, że (obędzie dostateczną satysfakcyą dla Holendrów, i że wypadek ten nieprzyjemny innych niepociągnie za sobą skutków. Onia Ig, wieczorem udał się Generał Niel lon z kilku oficerami z Gandawy ku granicy, otrzymawszy doniesienie o poruszeniach przez wojska holenderskie tamże przedsięwziętych, P . Brouckere niczego niezanjedbuje, ażeby nasze linie obronne na granicy Holandyi utrzymać w bacznej czynności. W Flandryi, a szczególniej w bliskości Gandawy, uskuteczniono liczne ruchy i dislokacye wojska liniowego i gwardyi narodowej; co do ostatniej, tern większa czuć poruszeniu, gdy eię jeszcze ciąje okazuje w niej wielki brak karności i dawna skłonność dotiiespokojności, jak tego niedawno był przykład z Gandawską gwardyą narodową w Nieuport. Nasza marynarka składająca się Z 6 znanycU brygantyn, stoi dotąd jeszcze nieczynna w naszym' porcie, i jest tylko powodem do uwag pod względem administracyi, iź wyłożone na ni<; summy, (każdy okręt prócz uzbrojenia kosztował 20,000 zlt.) na lepszy cel mogłyby być obrócone. Znawcy upatrują, rozmaite wady wbudowie okrętów i tych, kiórzy już marzyli o belgijskiej marynarce, pocieszają dawne in przysłowiem, źe każdy początek jesi trudny. Journal d'An vers mówi: Dziennik Bel «e, który dawniej żądał wzniesienia posągu Regenta w ubiorze klassycznjin, powiada dziś: N ędza wewnątrz, hańba za granicą, Królestwo bezsił, pozbawione wszelkich środków obrony, ogromny dług, kraj rozdrobniony, jest wszystko co zawdzięczać możemy mężom, kiórzy pod Rządem tymczasowym dzierżyli władzę; uni to wtrącili nas w taką oichłań cierpień. Statek belgijski la J o y e u s e arrivee, w powrocie z Liverpool z ładunkiem soli, zetknął sie w kanale 5. Jerzego z wielkim okrętem i zatonął. Spodziewają się, że osad * zaionęła; chociaż o tein jeszcze niewiadomo niepewnego . T u r c y a.

Z Konstantynopola, d. 10. Pażdziern.

Porta jest bardzo czynna; odbyto już kilka zgromadzeń dywanu, a Reis EIT; ndy ciągłe ma komunikacye z tłómaczami poselstwa francuzkiego i angielskiego. Zdaje się, iż na nowo rozpoczęto układy względem Grecy i, chociaż Porta uczyniła wszystko co po niej wymagań.., i pod względem tym nie ma żadnychstosunkow z Grecyą, która jako państwo udzielne uważa. Do czego się układy te ściągają, istotnie niewiadomo; zdaje się wszakże, iż konfereneya londyńska przyznała konieczność, ii szybko ukończyć należy smutny stan nowo utworzonego państwa, i uczyniła Porcie ptopozycyą, aby za stosowne wynagrodzenie, zezwoliła na rozszerzenie giarnc Grecyi, tak jak w pierwszym projekcie posłów trzech mocarstw było projektowane. Rozszerzenie takowe granic, byłoby wprawdzie bardzo korzystne dla Grecyi, czyli rai Grecy, nawet gdyby Porta okazała się do tego gotową, żyliby pomiędzy sobą w większej ?g'odzie i okazali się godniejszemi opieki mocarstw, baidzo jest wątpliwa. N arodom prowadzącym handel bardzo o to chodzić musi, aby Grecya miała rząd dobrze ustanowiony i aby ukończono anarchią, K Łóra prze czkadza wszelkim stosunkom i łatwo zne>wu może sprowzdzić korsarstwo, któremu zapobiegać było głównym celem układów londyńskich. Ż tego powodu roi ario także przesłać prezydentom mocarstw do Napoli di Romania mstiukcye, pole cając im, aby na inającem nastąpić zgromadzeniu «arodowem przykładali wszelkich starań ku pogodzeniu stronnictw, tak, iżby przez wieczne nienawiści i rozprzężenie nie uczynić mocarstwom niepodobnym K) bor monarchy, którym się właśnie zajmują. Podług zgadzających się wiadomości ze Skodryi z d. 6. i zSemlina z d. 17. z.' m. poddał się Mustafa pasza skodryjski w pierwszych dniach na łaskę i niełaskę wielkiemu Wezyrowi; bomba, która wpadła do składu oleju i wódki, wielkie poczyniła spustoszenia w zamku skodryjskirn; wielki Wezyr miał mu zaręczyć ż\cie i odebłał go pod mocną zieloną wojska do Konstantyuupola. q F r a n c y a.

Z P a ryż a łeba Deputowanych. Na posiedzeniu df». I i. Grudnia z porządku dziennego rozpoczęto narady nad projektem Pana Scbonwt, względem przywrócenia rozwodów. P. Merlin mniemał, iź przez przyjęcie tego wniosku, zepsucie obyczajów w ładniejszych rrriastsi.li, kióre tam już i tak bardzo się rozezer Iy) o, stałuby się lem większe; rozwinął on tę myśl i glosował za odrzuceniem projektu. Bardzo wywodnie mówił P. Salverte. Powoławszy się w tej mierze na dawniejsze prawodawstwo, starał się zbijać rozmaite zarzuty, przytaczane w nowszych czasach przeciw rozwodom, mianowicie zaś te, że między małżtńłiwami nieelobranemi, którtby się jednstie z czasem do położenia swojego przyzwyczaić mogły, ułatwiałoby to rozłączenia. Przypatrzyć się należy, rzekł mówca, tym krajom, gdzie niesą wzbraniane rozwody, a łatwo przekonać się będzie można, jak godny naśladowania przykład przedstawiają we względzie obyczajów; już A'rrerr pouit dział, iź dziwi się, że we Włoszech dozwolone są rozwody, tymczasem samo małżeństwo jest tam rozwodem. Sądził on z swej strony, ie przywrócenie rozwodów wePratCvi mnłoby dwa dobre skutki; raz umniejszyłaby się t tze * tu liczba małżeństw zawieranych Jl interesu; myśl bowiem, że bogaty p» g, któremuhy eię poświęciło każde uczucie, mógłby bye straconym przez rozłączenie, wstrzymałaby niejednego kandydata małżeństwa od wchodzenia w podobne zwiąrki; powlóre, szrzę« śliwRze byłyby i małżeństwa, gdyż właśnie możność rozwiązania małżeństwa, przywiązywałaby mocniej małżonków do siebie. P. Aguillon Pujol nie tak ganił wniosek te« w ogólności, jak umieszczone w nim przy żeli prz-eciwnicy rozwodów, chcą być uważani j*k przewidujący następstwa, powinniby także odrzucie rozłączenie co do łoia i stołu, gdyż to w rozliczniejszycb względach zrządza dla dzieci takież jak i tamto szkody. Wystąpił jeszcze earn P. Schonen dla wspartia swojtgo wniosku, poczerń ukończono ogólne narady, i zajęto się pojtiTyńcjemi artykułami. Pierwszy przyjęły zosłal btz wszysłkitgo w naBtępującem brzmieniu: , , Art. i. Znuei się niniejszetn prawo z d. 8. Maja )8:6. r., natomiast postanowienia tytułu G. księgi 1. prawa cywilnego przywracają się. nariowo, o ile te istniejącemu prawu sprzeciwiać się nitbędą. " Drugi artykuł po długich dyskussyach, w których przemawiało pięciu mówców, przeszedł w następującej łreści: "Art. 5. Tuczące »ię w Królewskich Sądach dworskich i Trybunałach I. inetaneyi sprawy o rozłączenie co do łoża i stołu, mogą być na prosie żądanie zamienione na sprawy rozwodowe." (idy o godzinie 6. nieznajdowało aie, już zgromadzenie w należytym komplecie, odłożono d<isze narady na następny poniedziałek, nazajutrz bowiem miano cię zająć projektem względem podwyższenia podatków do i. Kwietnia. Za tym projektem zapisało się 13,przeciw zaś 22 mówców.

Na posiedzeniu dn. 13. Grudnia przyjęto 255 głosami przeciwko 8t projekt do prawa wraz z poprawką Generała Bugeaud, podług którego wypłata pensy 1 w przyszłym kwartale rns nastąpić jcd\ nie pod zastrzeżeniem zwrotu ilości, wybranej nad kwoty budżetem oznaczyć się mając*. Hiszpania.

Z Madrytu, dnia'j. Grudnia.

Korpus obserwacyjny po nad granicą Portugalii składać się ma z 22,000 żołnierzy. Par(y-a apostolska życzy, aby Generał Liander , zaś umiarkowani, aby Generał Ouesa.ia oirzy mał główne dowództwo, - Xią2ę Anglona tu (irzybył; wolne mu (u tylko prattz dwa tygodnie zabawić, - Pani Ariseuna, z powodu udziału w spisku jakimś na śmierć skazana, na nalegające prośby Królowej ułaskawioną została.

Z dnia 5. Grudnia, Król iDianta Don Sebastiani ogłosił pełnoletnim; podobno ożeni etę on z Xiężi:iczką Amalią Ntapolitańską. X'ążę ten ogromne ma dochody; jako Wielki-Przeor orderu St. Juan pobiera on już rocznie 100,000 piastrow.

· - Rozbójnicy ciągle trakty czynią niebezpiecznemi; na dyliżans z Sewilli jadący dwa razy napadnięto. Biskupa w wozie siedzące, go przymusili łotrzy, trzymając rnu pray piersiach pistolet nabity, aby im dal pasterskie błogosławieństwo. Czasem wydarzają się także zabójstwa, jeśli okup za osoby poimane niepłaci się na termin naznaczony. Bogatemu panu z Xeres, nazwiskiem Riveira, tak się powiodło. Żądano wykupu za niego 5000 piastrow; Sekretarz j ego zaniechał cza« su naznaczonego; lecz gdy później wysłane oddziały wojeka rozbójników przymusiły dr; opuszczenia okolicy, ani śladu nigdzie niebyło Pana Riveira. Zapewne go zamordowano,

Z dnia 8- Grudnia.

Dzisiaj rząd 3 depesze dość ważne ogłosić kazał. Pierwsza podpisana przez SubdelegV ta policy i miasta Algesiras donosi, że w nocy z dnia 30. Listopada na 1. Grudnia około 50 rokoszan ped dowództwem Torrijoea na ilu-och statkach z Gibraltaru wypłynęło, niewiedząc, dokąd się ud-ić mieli. Dnia 3. in. b. wszelako nadeszła wiadomość z Algesirag, że oni od okrętów nadbrzeżnych ścigani i do wylądowania przymuszeni, na miejscu jednem, nazwanem Prangirola, chorągiew trójkolorową zatknęli przy głośnych okrzykach: " N i e c h żyj e wo l n ość! " G e n e r a l n y Kom e n - dant obozu w Algesiras wysłał niebawnie tamże oddziały wojska. - Druga depesza opiewa, że osławiony Szef rokoszan, Don J ozef Maria de Torrijos, oblężony przez czas niejaki w folwarku Inglee , z całą swoją bandą powstańców d. 4. zrana na łaskę albo niełaskę się poddał. Trzecia depesza stwierdza to doniesienie. - Wiadomość ta między apostolicznymi w ielkie sprawiła ukontentowanie. Już w ciągu dnia dzisiejszego wyprawiono dwóch gońców nadzwyczajnych do Andaluzji, zapewne z rozkazem, aby poimanych natychmiast rozstrzelano, zostawiwszy im tylko czas do spowiedzi. Z dnia ii. Grudnia.

Rozkaz rozstrzelania rokoszan razem z buntownikiem Torrijos schwytanych, już odszedł. Mieszkańców nadbrzeżnych, sprzyjających dawniej sprawie buntowników, wtrącono wizy. sikich bez wyjątku tymczasowo do więzienia, pocjem Kommissya specyalna ich postępowanie osądzi. Portugalia, Z L i z b o n y, dnia 3, Grudnia. I Gazeta dworska donosi, że wszędzie w całym kraju największe panuje uniesienie dla sprawy Dom Mignęła, Liczne oddziały ochotników zewsząd spieszą na kształt p o t o - ków spadających ze skał urwiatyeh(!) do rozmaitych punktów nadbrzeża, aby zapobiedz wylądowaniu Dom Pedra. Debrtf Z dnia 25, m, b. ogłasza mnóstwo mianowań ie się przy sprzedaży dóbr zagrabionych i dominikainych nadal gotowizną nie papierami płacić należy; pieniądze te mają być natychmiast obrócone na niezbędne wydatki państwa. Pogłoska, poczytana za uzasadnioną, doposi o zdobyciu wyspy Madeiry przez konstytucyonistów B Terceiry. Miała się pokąsać wyprawa » tej wyspy pod Madeira; dwa razy dano ognia na przybliżające się okręty. Te następnie wywiesiły banderę Królewską; mniemano na wyspie, ze Dora Pedro się zjawił, poprzestano strzelania, a przybywający tym sposobem stali się panami wyspy. - Wszelako wieść ta wymaga jeszcze pewniej. »zego potwierdzenia.

Z dnia 8- Grudnia.

Gabinet nasz zawarł z hiszpańskim przymierze odporne i zaczepne, 6t(5eownie do kiórego Ferdynand VI I. oświadcza postanowienie swoje bronienia sprawy Dom MigueIs, przeciw każdej napaści, W skutek tego dano rozkaz, aby korpus 20,000czny wyruszył ku granicy portugalskiej, mający tamie stać jako korpus obserwacyjny, dopóki go wyprawa Dom Pedra niezniewoli do działania zaczepnego. A ngli a.

Z L o n d y n u, dnia 16. Grudnia.

Dnia 13. niezebrała sic Izba niższa w dostatecznej ilości. Mowa była o wniosku Pana Perceval, żądającego wyznaczenia uroczystego dnia pokuty, postu i modlitwy; lecz członkom zapewne ani pościć, ani pokutować się niechciało; ławki przeto też prawie próżne były »obecni oświadczyli, że niepotrzeba zapowiadać postu, gdyż w kraju mimo to już dosyć jest , postu i głodu.

Izba wyższa. Posiedzenie z dnia i 5. Hrabia Aberdeen odłożył wniosek swój o pytaniu holendersko -belgijskiem aż po świętach Bożego Narodzenia dla niepewności, kiedy Xciu Wellingtonowi stan zdrowia pozwoli brać udział w naradach Izby. U chwalono przełożenie sprawozdania, żądane przez Hr. Aberdeen, względem kosztów przez fortece holenderskie ? belgijskie «prawionych. - Potem wystąpił Minister spraw wewnętrznych (Lord Mel bourne) z zapowiedzianym wnioskiem względem dziesięcin kościelnych w Irlandyi. Przypisywał on nadużycia, które się wkradły w pobieranie tego dochodu, po większej części rozruchom w Irlandyi wybuchłym. Ponieważ rząd nieposiada dostatecznych dat ku podaniu natychmiast należytych środków do zapobieżenia tym nadużyciom, wniósł więc Minister na utworzenie Komitetu ku rozpoznaniu przedmiotu tego we wszech względach walnego«fi

Lord Wicklow sądzi!, że te nadużycia tylko w niektórych dyecezach miejsce mają i że to katolicy właśnie dziesięcin płacić niechcą; rozumiał on, że rząd dał się uwieść podszeptom nieprzyjaciół ewangelików. Niechciał się jednak sprzeciwiać projektowi utworzenia Komitetu w sprawie rzeczonej. Lord Ellenborough na to na żaden sposób niezezwala. Hr. Car» naroon oświadczał, że, chociaż w wielu względach postępowania rządu niech wali, jednak środki jego przyjmie, skoro do dobrego zmierzają. Sądził wszelako, ii rząd tą rażą chce tylko przybrać pozór, jak gdyby co chciał uczynić, że zaś w rzeczy samej Komitet projektowany na nic się nieprzyda. Hr. Grey broniąc przełożenia rządowego napomknął też o stosunkach między Ministrami i Panem O'Connell zachodzącemi; zbijał on pogłoski, że rząd obecnie w układy wchodzić zamyśla z Panern O'Connell, wyznając wszelako, że toby było nastąpiło, gdyby Pan O'Connell nieobjawił był sposobu myślenia Ministrom zupełnie nieprzy . jaźnego, co spokojności całej Irland)i najwiękezem grozi niebezpieczeństwem. Xi zniczka Wiktprya, domniemana następczyni tronu, przyjęła na się opiekę rozmaitych zakładów dobroczynności w okolicach Klaremontu, które dawniej opatrywała czuła staranność Xiezniczki Szarloty ś. p. (małżonki Króla Leopolda). J. K. M. Xiężniczka Wikto» rya ciągle tak jest słabą na nogi, że choć nieco zdrowa musi zawsze być wiezioną w krześle na wałkach. Xiążę Wellington po przybyciu do Londynu zasłabł niebezpiecznie na kurcze w nogach; dia tego też na posiedzenie Izby wyższej dotychczas uczęszczać niemógł . Lekarze przyboczni Króla, Sir Henry Halford, i Xiecia samego, Dr. Hume, prawie z Izby pacjenta niewychodzą. W Dublinie odprawiali protestanci dnia 7., 8. i 9go wielkie zgromadzenia, którym najznakomitsze osoby ze wszystkich prowincyi były obecnemi. Celem obrad było przedsięwzięcie środków należytych ku obronie kościoła ewangelickiego, któremu w Irlandyi wpfyw katolickiego duchowieństwa w każdym względzie uwłacza. Przed kilku dniami poimała tu polieya kilku podpalaczy, którzy ubrani jak panicze i fanfaroni przejeżdżali się w Hydepark. Zdaje si$ W rzeczy samej, że stronnictwa i duch fakcyi tych także zbrodniarzy płaci i pomocy ich używa. Podług Tim es ultimatum holenderskie doszło do rąk Konferencyi. Główny zarzut czyniony jej przez Króla Wilhelma dotyczy się żeglugi na kanałach holenderskich Belgijczykooł działowi długu i t. p. są podrzędne i tyle wagi im niedanoHecz be* modyfikacyi w warunku wyiej poinienionym przedsięwziętej, oświadcza Kroi Holenderski, ie się nigdy na przełożenia Konferencyi nifezgodzi. Gazety nasze z dnia 14. m. b. zawierają rozkład nowego bilu reformy w 68 paragrafach zredagowany, z 7 listami dodatkowerni. (Główne odmiany w tym bilu namieniliśmy jui WNum, gazety naszej 301. Prostujemy tylko, ie lic/ba miasteczek wyborczych w liście A. niejest z 56 zmniejszoną na 5 1, gdyż w miejsce tych miasteczek, które z tej listy na listę B. przeniesiono, inne nastąpiły.) Słychać, ie odmiana w nowym bilu reformy, stosownie do której w miasteczkach wyborczych zamiast liczby ludności liczba domostw ma być stanowczą, podaną jest przez Króla samego. W Cityi spodziewają się powszechnie, ie Biskupi przy przegłosowaniu względem bilu tego albo ampełnie wotować niebędą, albo na stronę Ministrów przejdą. - Poczyniono zakłady, czyje mowy aniireformiczne więcej łokci długości mieć będą, czy Pana Wetherell, czy Pana Croker.

Posłowie rossyjski, austryacki i pruski mieli wczoraj w towarzystwie Sekretarzy swoich legacyjnvch długą rozmowę z Lordem Palmerstonem w wydziale spraw zewnętrznych. Zdarzenie to zdaje się być przepowiednią wypadków niespodzianych, chociaż partya widokom pomyślniejszym pobłażająca sądzi, ii tam tylko rozprawiano o dokumentach względem spraw belgijskich, przez przełoienie których Ministrowie nasi uprzedzić chcą wnioski Lorda Aberdeen i Pana Vyvyan. - Dzisiejszy Kuryer na nowo ostro powstaje na zasady polityczne Rossyi, twierdząc, ii gabinet ten wpływ swój wywierać chce nietylko na kraj do niego przyłączony, lecz też na inne państwa, z Rossyą żadnej styczności niemające. Morning Harald donosi, ie w starem mieście zaciągnięto pożyczkę z 4dl milion, fut. s1. dla Belgii. - T ai sama gazeta głosi, ie po mowie ed tronu w wyprawie Dom Pedra więećj jeszcze osób udział bierze, nii przedtem. Kilka 5l tych ochotników pokarało się już w mundurach swoich, podobnych bardzo do ubioru dawniejszych legionów brunświckich podczas ostatniej wojny. Jak te podczas walki przeciw Napoleonowi trupią głową się odznaczały, tak też ochotnicy Dom Pedra przybrali ten znak na dowód, ie pardonu ani dawać, ani przyjmować piechcą, - Inne gazety sprzeciwiają się wszelako tym wiadomościom. Dziennik jeden Londyński o ilości wojsk w wyprawie Dom Pedra następujących udziel*

szczegółów: Na wyspie Terceira i wyspach sąsiednich znajduje się 8000 żołnierzy, do których jeszcze 2000 cudzoziemców się przyłączyło; 4 okręty, każdy o 47 działach. Udadzą się tamie oprócz tego 3 fregaty, i korweta i 3 statki parowe. Wyszlą podobnież do okolic wymienionych arnunicyą, żywność i pieniądze na 4 miesiące, rachując od 1,' Stycznia r. p., jako też odzież potrzebną dla 5000 ludzi. Wszy. siki» te siły zbrojne zostawać będą pod głownem doł»6dztwem jednego Generała angieU skiego. Wymieniają jui Kapitana Sartoriue jako komenderującego częścią eskadry, mającej przez obleiehie Lizbony i Opono rozpoczął kroki nieprzyjacielskie. Dom Pedro z córką swoją podczas wojny osiądzie na wyspie TeCcelra. Wszystkie wiadomości z Irlandyi nadchodzące w tern się zgadzają, ie Dublin i kraj cały zostają w stanie okropnego wzburzenia. Obawiają się w Dublinie buntu pospólstwa, grożącego zburzyć wszelką własność przyjaciół Anglików i wytępić wszystkich ewangelików; przytern jednakowo wzbrania się ono wszędzie opłaty dziesięcin kościołowi. Z d n i a 1 7. G r u d n i a « Kuryer onegdajszy donosi: Dowiedzieliśmy się ze źródeł autentycznych, ie gabinet rossyjski względem postanowień Konferencyi Londyńskiej niespodzianie takich udzielił oświadczeń, które odezwie jego przed uchwale« niem tych wyroków dworom obcym udzielonej whrew są przeciwne. Jakiekolwiek zdanie ma Europa i mieć powinna o układach w sprawie holendersko- belgijskiej, tyle pewna, ie się Rossya zobowiązała zezwolić na traktat pokoju, ułożony przez pełnomocnika on*j w duchu zasad rządu rossyjskiego. Nastąpiła więc zapewne la odmiana sposobu myślenia wskutek zdobycia Warszawy; (00 00 .następują teraz uwagi o polityce rossyjskićj pełne goryczy); lecz cieszmy się, ie przynajmniej inne mocarstwa działały i działają w. ścisłej harmonii i ze zbawiennem dążeniem do utrzymania pokoju i swobód Europy. (Gaz. Vossa.) Kury er zbija pogłoskę, ie się kilka członków Konferencyi pożegnało z Lordem Palmerstonem, z powodu odjazdu ich wkrótce nastąpić mającego. G lob e dzisiejszy powiada, ie urzędów« doniesienie, iż Cesarz Rossyjski postanowił odrzucić traktat belgijski, z powodu niebytności Cesarza w stolicy państwa, na iaden sposób niemogłojui dojść do Londynu. W Birminghamie zamówiono na nowo wielką ilość sztuk broni do Holandyi. Kandydatami przy wyborze Prezydenta w StaBach Zjednoczonych są Jackson, Clay, Col, Clay jest obrońcą taryfy celnej; Coliiorm przyjacielem wolnego handlu a Wirt zaciętym przeciwnikiem loź wolno-mularekich. W tym momencie albowiem zdaje się, ze się wielka tworzy fakcya przeciw Masonom. Podług gazety Kantońskiej z dnia 16. Lipca, umarł w miesiącu Maju naj starszy syn Cesarza Chińskiego, dniecko luletnie, wiele dobrych rokujące nadziei. Poczytano to za zdarzenie tak dalece zasmucające, iź nikt się hieważył wspomnieć o term OK wLEbZcz INI:E7W dniu 17. Września r. b. zostały przez dozorców granicznych, Krepel Gunther i Musketerów Schoebel i Schoenfelder w bliskości Grabowskiego Pustkowia Powiatu Odalanowskiego cztery woły, kióre przez nieznajomych Defraudantów z Polski przemycone były, zabrane i po poprzedniem otaxowaniu i obwieszczeniu terminu licytacyjnego w dniu 21. przszłego miesiąca przez Kroi. Główny Urząd Cełł w Skalmierzycach za 58 T al. 10 sgr. publicznie sprzedane. W skutek przepisu . 180. Ty? 51. Części I.

Ordynacyi Sądowej wzywa się nieznajomych właścicieli W celu udowodnienia praw swoich do zebranej z aukcyi summy, aby w przeciągu 4 tygodni od dnia, w którym niniejsze obwieszczenie pierwszy raz w dzienniku intelligencyjnym umieszczone będzie, na Król. Głównym Urzędzie Cel ł w Skalmierzycach się zgłosili, w przeciwnym bowiem razie summa wyiej rzeczona na rzecz Skarbu obrachowaną będzie. - Poznań, dnia 1.4. Listopada i83". Tajny Nadra.dj.ca Finansów i pro* wineyalny Dyrektor poborów. W zastę pstwie: B rock m ey er.

.'" . . . . .' O B W I E S Z C Z E N I E .

Anna Dorota niezamężna Di II er i Chrystyan Baumann blachnierz, oboje r Poznania, przez układ sądowy z dnia 27g@ O.trwca r. b. przed wnijściem w małżeństwo zawarty, wspólność majątku, atoli bez dorobku, pomiędzy sobą wyłączył; co się niniejszem do wiadomości publicznej podaje. Poznań, dnia 30. Września 18.31 · Król. Pruski Sad Pokoiu.

OBWIESZCZENIE.

Wyrobnika Pawła Meteiskiego, który podo· bnoz Polski tu przyszedł, przytrzymano wieczorem dnia.20. m. b. w Małachowie Kempę wraz dwoma końmi wsiach; według wszelkiego podobienstiva do prawdy są one kradzione; prawego ich właściciela wzywamy aby się w4ch tygodniach, najdaiej zaś w terminie nadzień 3r. miesiąca przyszłego 4 wyznaczonym przed nami zgłosił, i własaośe swą do mch w> kazał, w przeciwnym razie bowiem niezwłocznie sprzedane zostaną. Obadwa są wałachy, karę, jeden z nich sześe lat stary, ma na czole gwiazdkę, i na zadniej lewej nodze przy pęttinie białą odznakę; drugi ma około 12 lat bez wszelkiej odmiany. Qbą są w dobrej tuszy i dobrego wzrostu, i można im się u Ur. Braneckiego w Małachowie Kempę 'przypatrzyć.

Witkowo, dnia 23. Grudnia 1831.

K ról e w s k o - P n i s k i S a d P o kój 11.

Lisi go ń czy.

Sławny złodziej Aureliusz Brzozowski, który już więcej razy z tutejszego fronfestu zbiegł, a naostatku w dniu] 3. Sierpnia r. h. będąc znowu przystawiony, znalazł zeszłej nocy sposobność do ucieczki z więzienia w części z pozostawieniem w czfści z wzięciem swych kajdan. <idy na schwytaniu tego tak szkodliwego zbrodniarza bardzo wiele zależy, przeto wzywają się wszystkie respective wojskowe jako i cywilne władze, aby na niego ściśle czuwać a w razie schwytania aresztować i nam pod ścisłą strażą przytraOspoitować kazać raczyły. W czasie ucieczki miał na sobie czarna sukienną czapkę z rydelkiem, ciimy, bi, .ło-szaraczkową sukienną fronfestową katanę i popielate sukienne długie spodnie, Opis jeg" osoby jest już w dawniejszych za nim wydanych listach gończych, tak w niemieckich i polskich gazetach jako też w dziennikach i pismach dziennych urzędowych przy dawniejszych 11cieczkach dostatecznie podany, na który się teraz odwołujemy. Poznań, dnia 27. Grudnia TSJi.

Królewski InKwizytorv5It.

OBWIESZCZliMIE.

Wskutek wyższych postanowień będą w dniu g. Stycznia 1831. około 300 sztuk dosluiby tt razniepoirzebnych. już Królewskich koni pociągowych, drogą pti1 licznej licytacyi za gotową zaraz zapłatą sprzedawane. Ochotę kupna mających wzywamy, ażeby się w wspomnionym dniu przed poludmemju .godzinie g. na tutejszym tak zwanym placu działowym zebrawszy, Jicyta swe podali. N abywca konia musi przynieść z sobą «zdeczfcę, uździennicę lubpowróz, gdyżkomrnenda pociągów nie może wydawać konia z wzniiankowane mi rekwizytami. Poznań, dnia 29, Grudnia 1S5I.

K ról. I n t e n d e i i t u r a 5 - kor p u s u arm - ii, v. Bunting,f t