GAZETA
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.01.06 Nr5
Czas czytania: ok. 19 min.Wielkiego
*A
Xiestwa NANSKIE
G O.
Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dekera i Spółki. - Redaktor: A. Wannowśki.
NQ 5. - W Piątek dnia 6. Stycznia 1832.
Wiadoll1ości krajowe.
Z B e r l i n a, dnia 1\'''Stycznia« N. Król raczył chirurgowi szwadronu 5go pułku kiraesyerów Dr. Sydow dać order Orla Czerwonego 4tej kiassy. Z dnia 3. Stycznia.
N. Król raczyłGenerała- Majora P fu e l posunąć na stopień Generała - Porucznika i dać mu order zasługi r liściem dębowem, Z dnia 4. Stycznia.
N. Król raczył rytownikowi geograficznemu B r o z e dać tytuł Professora i patent jego własnoręcznie podpisać. Odjechał stąd: Królewsko - Francuzki goniec gabinetowy G a z e 11 e do ParyżałVW% jWWWVljWVł
Wiadoll1ości zaAaniczne.
III Królestwo Polskie.
Z Warszawy, dnia i. Stycznia, Przez postanowienia z dn. ix. (23.) b. m., Rząd tymczasowy zatwierdził JXiedza Adama Paszkowicża, Prałata Archidyakona Kapituły metropolitalnej, na urzędzie Administratora Archidyecezyi Warszawskiej, a JXiqdza Bąkiew.icza, Prałata Archidyakona KspirPtuły katedralnej Sandomierskiej, na urzędzie Administratora Dyecezyi Sandomierskiej.
J O. " · arsaałek Xiążę Warszawski, JVV.
Hrabia Witt Gubernator, Członki Rządu tym* czasowego, wielu Generałów i Urzędników, zaszczycili swą obecnością obiad onegdaj dany w Resursie Kupieckiej, w jej domu, zwanym dawniej Mniszcboweki. Nowo urządzona sala balowa, należąca do ceiniejszych ozdób stolicy, pierwszy raz otwartą została. Wczoraj przedstawiono w Teatrze Narodowym operq" F r a D i a v o lo." Publiczność, jak się spodziewać należało po czteromiesięcznej przerwie, bardzo byłalicana. Już przed południem wszystkie loże były zajęte; parter, galerye, zgoła wszystkie miejsca przepełnione. - Wyborna gra artystów, liczne im jednała oklaski. W końcu wywołano Z e r l i n ę (Pannę Wołków), której rozwijający się coraz piękniej talent i tą rażą zachwycił. Z dnia 3. Styczn ia.
Wczoraj tak Trybunał jak Sąd Appellacyjny rozpoczęły się po świętach; z dniem zaś x6. b, m. i r. już wszelkie sprawy po zniesieniu iustitium sądzonemi będą. Niderlandy.
Z Hagi, dnia 24. Grudnia.
Na posiedzeniu wczorajszem drugiej Izby Stanów generalnych nimrzyazJta do końca dyekueeya o budżecie. Zwołano członków powtórnie na wieczorna, sessyą. dotychczasowy poseł Neapolitański w PetersZ Bruxelli, dnia 24. Grudnia. burgu. Zdaje się, iź on otrzyma wakujące od Posiedzenia Izby reprezentantów ciągle lat 2 po śmierci Margrabiego Fuscaldo poselmało co są ciekawe. Debatowano o proje- stwo przy dworze Papieskim w Rzymie, i ie ktach do prawa dotyczących się urządzenia mu towarzyszyć będzie jako Sekretarz legacyi Sądów prowincyonalnych i przewozu cukru. Margrabia di Spacca Farno, najstarszy Syn Mi Obydwa projekta mhwalono z niewielu po- nistra spraw zagranicznych. Pan de Souza wy.
prawkami, anatem w duchu rządu. - Na po- stąpi tu jako sprawujący intereesa Cesaiza Bresiedzeniu Izby reprezentantów r d. 23. Gru- zylii Dom Pedro I I. Od kilku miesięcy zjadnia przełożył Minister wojny budżet swój wiła się w Kapui zjadliwa choroba. Liczba bana r. 1831., obrachowany tą rażą podług woli wiących tu obecnie rfldzoziemców, jest nierób Izby stosownie tio stopy wojennej i docho- wnie mniejsza, niżeli zwykła by dzący do 20,400,000 zło1. Odesłano go do Z Turyn u, dnia 13, Grudnia. Komitatu; Dzisiejsza gazeta rządowa zawiera dekret Onegdaj wieczorem wrócił Król z L6wen Królewski zd. 29. Paźdz, stósoi r do stolicy. w 17 artykułach ustanawia się < N owa pożyczka istotnie teraz przyszła do cywilne, a którego Wielkim M skutku, podług E m a n c i p a t i o n, z 50 milio- mego siebie mianował; ma też te dcetojtństwo nów na kurs po 75 pC1. nominalnie, lecz rze- przechodzić każdą rażą na nasti >cę ;ror>u. czywiście tylko po 71, w ten sposób, że tylko siadacze orderu tego jedną tylko Klasse tworzvc 35i miliona w rzeczy samej dostajemy, a za będą, t. j. klassę kawalerów, i muszą być albo to długi nasze o 50 milionów powiększamy. krajowcy albo mieć prawo do nagrody za zasłuJNtewiadomo zresztą, czy utworzono fundusz gi państwu Sardyrislciemu wyrządzone; otrzyumorzenia, lub też" czy ze strony bankierów mują oni przywilej odwiedzenia towarzystw uczyniono wykonanie operacyi zawisłem od dworskich i wyświadczają się im honory wojdokończenia układów jakich politycznych do- skowe. Dekoracyą orderu stanowić będzie tychczas jeszcze zawieszonych. ' rzyż złoty z błękitną emalią, na środku którego W budżecie miasta Bruxelli pokazuje się Jest tarcza okrągła z cyfrą założyciela na jednej, ubytek (deficit) przeszło 800,000 zł1. wyno- a z napisem "za zasługi eywilne 1831-" na druszący. giej stronie. Uczeni i mi«trze takie order ten Podczas niebytności Hr. Bełliard, pełni otrzymywać będą. Artykuł 13. oznacza 40pensłużbę Posła francuzkiego Sekretars Jegacyjny sy i, 10 z icoo lirów, 10 z 800 a 20 z600 lirów. tegoż, P. de Tallenay, Przysięga kawalerów zależy na tern, że przyW ł o c h y . rzekają być wiernymi Królowi, posłusznymi Z N e a p o l u, dnia 2. Grudnia. prawom, zachować przyzwoitość obyczajów i Papiery nasze podniosły się teraz na 84% za nieprzyjrnować żadnych zasad, kościołowi kaSto. Kommunilcacya pocztowa zSycyli, na tolickiemu albo principiom monarchii Sardyńktórą się często żalono, będzie ulepszona. Jest skiej przeciwnych. takie nadzieja, iż będą urządzone poczty wo- Tutejszy generalny Intendent policyi wydał zowe między Neapolem i Rzymem. Xiężna rozmaite rozporządzenia, mające na celu Berry, która tu przybyła z bardzo małym orsza- zmniejszenie żebraków w stolicy: wszyscy iekiem w kilku powozach, żyje bardzo skromnie bracy płci oooiej, którym dawniej udzielono i widuje* jedynie dawnych swoich znajomych. pozwolenie do proszenia jałmużny, mają odtąd W ustającej teraz dopiero pięknej porze, zro- nosić na lewej stronie piersi znak zźółtej blachy biła kilka exkursyi, a między inne mi była także z numerem wydar-eg o im dozwolenia i z napina Wezuwiuszu. Mówią iź ma także zwiedzić sem: Turyn. Zebracy prowincyonalni mają Sycylią. Przybycie Xiccia di Canosa zwróciło mieć takiź znak z napisem: Prowincya. Nadto, takie uwagę. Wiadomo, iź on był Ministrem zabroniono żebrakom, prosić po kościołach, Policyi podczas zajęcia Neapolu przez wojska przy wschodach domów z zasłonioną twarzą i austryackie, został natenczas stąd oddalony i po zachodzie słońca, oraz głośne naprzykrzanakoniec mieszkał w Modenie. Przybył zupeł- nie się przechodzącym albo odsłanianie swych nie niespodziewany i niezwyczajną drogą ułomności i kalectw. przez Abruzze. Mówią ii bytność ieeo ścia2a Podług postanowienia Królewskiego z dnia się jedynie do prywatnego ,ego interessu o pen-5łtzPfźcJriernik a¥'P> )Ya8fRPf> lftfHaał1p<O \syą! i że po tego"załatwieniu, myśli powrócić. S i e XT \0.NQ™'ŚlI\XZŁ Dnia J 30. Listopada przybył m Hr. Ludołpu * ie o L £ 7 \ ]I '* fl\u te}jr m e k h d a ź r r j j *-uuuipu się odtąd będąkażdazdwócbpuikówi mających cztery bataliony. W każdym batalionie będzie 6 kompanii, mianowicie: i grenadyetska, 4 uziłierskie i 1 strzelców, które również tak na stopie pokoju, czyli wojny, słabiej lub mocniej będą obsadzone. T u 2 C Y a.
G a z e t a S z l ąs k a umieściła list z Tryestu z d. 8- Grudpia następującej osnowy: "Donoszą s Alexandra i pod dniem 23. Listopada, że syn Wice-Króla Egiptu, Ibrahim Basza, z dobrze uzbrojone m wojskiem, wynoszącem 25,000 piechoty i jazdy, udał się do Syryi, dla przytłumienia, jak mówią, na żądanie Porty, wybuchłego w Damaszku rokoszu, którym to celem flota egipska była takie gotowa do odpłynienia zaraz w dniach następnych. Inne stamtąd listy wątpią jednakże, ażeby Porta żądała tego, i utrzymują, że osobiste widoki były jedynym powodem do tej wyprawy. Za zasadę swego twierdzenia przywodzą one wieść rozgłoszoną w Alexandryi, wedle której Wice Królowi Egiptu miano wyjawić zamiar w"'szłćj pod żagle przed kilku miesiącami floty tureckiej, chcącej osadzić załogami miasta Alexandrya, Rosette i Damit tlę, przez co Wice-Krói przekonał się, jak Porta nad osłabieniem go nieustannie pracuje, i że tylko stosunki niedozwalają jej 0tvfartego przeciw niemu działania. Z niepłonnych tych widoków-wnioskuje, że WiceKról ma zamiar podbić Syryą» celem wcielenia jej do państw swoich, ażeby przerzynającecni ją górami obwarował sobie wschodnie granice, które teraz stoją otworem dla każdego nieprzyjacielskiego napadu, a tein samem wzmocnił swoje panowanie. "Podług listu z Skutsri z d. 15. Listopada, M »tafa Basza miał przenieść swoje mieszkanie z cytadeli do miasta; przysposobienia do jego podróży do Stambułu ciągle trwają; będzie ona bardzo wspaniałą, gdyż 40 najznakomitszych Albańczyków towarzyszyć mu będzie. "Z N apoli di Romania donoszą pod dn 5.
Listopada o straceniu drugiego mordercy Prezydenta i uwięzieniu wiele osób, w skutku zeznań dwóch strażników, którzy towarzyszyli Prezydentowi rano w dzień jego śmierci; między uwięzionymi znajduje się Dyrektor policyi z N apoli di Romania» Stosunki s Hydra i Syra pozostały też same, gdyż deputacya Hydryotów napróżno domagała się pojednania. Hydra więc blokowaną jest ciągle przez okręty europejskie, a w portach Syra stoi wojenny okręt ros&yjski dla utrzymania tam porządku."
F r a n'e y a.
Z Strasburga, d. 23. Grudnia.
Oficerowie wyżsi załogi Sir.»burskiej wielką dali wczoraj na cześć bawiących tu Polaków ucztę. Zaproszono między innymi Generała dy wizyi U mińskiego, Generała brygady Sznajde, Pułkowników Zalewskiego i Krus»ewskiego, Majora artyleryi Frelich, Majo» row Siasztwicza i Szemiot, i Kapitanów Zalewskiego, J anuszkiewicza i Ledochowskiego. Z Paryża, dnia 23. Grudnia.
Posiedzenie dnia 19. Grudnia. Na początku tęgo posiedzenia, Pan Havin po krotkiemsprawozdaniu, uczynił wniosek o przyjęcie projektu do prawa, któiem na tegoroczny budżetźądano dodatku miliona franków na zachęcenie udających się na połów etoknszu i wielorybów. Zgromadzenie postanowiło, naradę względem tego przedmiotu odłożyć aż po przyjęciu prawa o urządzeniu składu towarów. Potem wszedł Minister marynarki na mównicę, wceluprzedstawienia Izbie nowy projekt do prawa o przyszłej administracji osad. Nadmienił, że ustawa powołuje do izby wybieralnej jedynie deputowanych ze stałego lądu kraju, zaś w artykule 64. stanowi względem osad, iż te podług oddzielnego prawodawstwa mają być administrowane. Tymczasem w Izbie kilka głosów objawiło zdanie, iż główne osady Francyi powinny także mieć swoich reprezentantów. Komitet wyznaczony od Rządu, natychmiast się zajął tern bardzo waźnem pytaniem i rozstrzygnął, iż to miejsca mieć nie może, tak dla moralnych jakoleź materyalnych przyczyn. Dopierwszych należy wielka różnica, jaka zachodzi między deputowanymi osad i macierzystego kraju, ró- · wniejak niepodobieństwo, w jakiemby zostawali deputowani osad, zjednania sobie w izbie wyborczej, należytego kredytu, aby wszelkie potrzeby ich komitentów zostały należycie ocenione. Do niatecyalnych przeszkódkomrnissya liczy wielką odległość osad, mianowicie leżących za przylądkiem Dobrej nadziei i podobieństwo wojny na morzu, któraby na długi czas mogła pzerwać wszelką kommunikacyą, ze stałym lądem. Niepodobnem byłoby uniknąć szczególniej przy rozwiązaniu Izby, iżby deputowani wtenczas dopiero przybywali do Frańcyi, kiedyby mandat ich już upadł, na wszelki przypadek zaś, przybywaliby dopiero w kilka miesięcy po otworzeniu posiedzenia. Do tego łączy się jeszcze smutne doświadczenie, jakiego doznała Francya, albowiem utrata wyspy S. Domingo, ma bliską styczność z nieszczęśliwą epoką, kiedy deputowani z osad, zasiadali naprzód w zgromadzeniu narodowern, ą potem wkonwencyi. Dla wszystkich tych przyczyni stwa osad; i w miejsce jego przedstawia system, który zastrzegając krajowi macierzystemu układ wszelkich praw, ściągających się do ogólnego interessuj a mieszkańcom osad przynosi korzyści ii wpływają według słusznych zasad do wł snego prawodawstwa, Rząd mniem , ż taką drogę średnią wynalazł w ustanoWIenIU Rady kolonialnej, z upoważnieniem niezawisłetn od prawodawstwa kraju macierzystego, równie jak od władzy Królewskiej. Minister przechodzi rozmaite przepisy projektu do prawa Złożonego z26 artykułów i zakończył następującemi wyrazy; Rząd żałuje, iżniemoźe przedstawić projektu do prawa, któryby łączył w sobie opinie wszystkich stron interessowanych; sądzi wszakże, iż praca (aprzedstawia wszelkie korzyści jakie sobie obiecywać było moż a w istnących okolicznościach. N ie tajmy, IŻ osady znajdują się w złem i pod każdym wzgle/\ dem draźliwem położeniu; mniemaliśmy wszakże, iż nienależało utrzymać nadal stanu, któryby był mógł złe bardziej pogorszyć, Z resztą pociesza nas przekonanie, iż Izba przy rozbiorze praw kolonialnych, okaże wszelką ostrożność, jakiej przedmiot ten wymaga;. liczymy także na dobrego ducha osad, a w raZIe potrzeby na środki odwetu, jakie słuźąRządowi przeciwko nieprzyjaciołom publicznego porządku - Francya nie jest obojętną dla osad; są one' członkami towarzyskiego ciała; są części różnorodne, lecz stanowiące całość kraju. Przez długi czas uważano je za źródła potęgi i bogactwa krajowego, jako ważne .miejs.ca han dlowe, jako forpoczty kommunIkacYI naszeJ zinnemi częściami świata. Wiem dobrze, że widoki takowe znajdują przeciwników, i że osadom grozi także utrata opinii, która równie ludziom jak systemom niepoblaźa; lecz jakkolwiek wielka być może obojętność, dla osady, Rząd nie zapomni nigdy, źeonesązamieszkane przez lud, zupełnie łrancuzkiego sposobu myślenia, połączony nierozerwany węzłem zkr jem macierzystym, i że Fran.c zI zamo.rscy m.aJą równie prawo do skuteczneJ Jego opIekI, Jak mieszkańcy stałego lądu. Rząd spodziewa się, iż po ruchu sprawiedliwości ożywiającym izby może sobie obiecywać bezwarunkowego przystąpienia do takich widoków pokoju i jego utrzymania', i w tym celu przedstawia W Pan? następujący projekt do prawa. Tytuł I. mOWI o prawodawstwie kolonialnem i o upow.ażni niach mającej się ustanowić rady kolonIalneJ; I I. o organizacyi rady kolonialnej. Rada - składać się będzie w Martinique, Guadeloupe I Bourbon z 30 w francuzkiej Guianie zaś z 16 członków, ktÓrzy będą obierani co 5 lat i corocznie jedno tylko odbywać będą posiedzenie. Tytuł I I I. ściąga się do kollegiów wyborczych.' Chcąc być wyborcą trzeba mieć 25 lat skończonych, być urodzonym wosadzie, lubwniejod lat 10. zamieszkałym, używać praw obywatelskich i politycznych i opłacać stałego podatku w Martinique i Guadeloupe 400 fr" w Bourbon 300 a w Guianie 200. Członkiem rady kolonialnej może zostać każdy wyborca, który ma lat 30 i opłaca w Martiniqup i Gua<1»Io"np 80Q ['* w Bourbon 600, a wGui Małego p tku; IV. i ostatni tytuł s , roamaite przepisy. Mianowicie osady I a ouzkie, o.sady w I dyach wschodnich, w Afryce, SI. PIerreNHIquelon na przyszłość 1 jak dotjcheza» mają być adininistrowan idłog rozporzą Króla, Po odesłaniu U 1 projektu do ptaws d o b i ó rw c e l u przejrzei caję« C20no narady względem awansów wmarynarcf; po krótkiej dyskussyi przyjęto ostatnie 5 rtykułów a następnie cały projekt 256 głosamI przeciwko 12. Z porządku dziennego] przypadła dyskussya względem upoważnienia Rząd do ustanowienia składów towarów w rozmaItych punktach przy granicy i wewnątrz kraju. Przeciw projektowi mówili PP. Dubois, Vareavaux i Jay; za projektem zaś PP. Crignon, de Mon, tiguy i Chedaux; dalszą naradę odłożono do przyszłego poniedziałku. Izba Parów, posiedzenie z dnia 82. Dy'skussya o odmianach artykułu 23go. Karty.' Xi ię Coigny chce, aby artykuł ten nIe odmIennIe tak zostawiono, jaK dotychczas istniał w Karcie. Xiążę Choiseul udziela krótkiego zbioru historyi parostwa od I. 1790. Oświadcza, źe to pytanie na jego osobiste stosunki żadnego niewywiera wpływu. Lecz inne pytanie, czy państwo zupełnie bez dziedziczności obejść się może na co on się nieośmiela dać odpc« iedzi t ierdzącej. Przypomina on Izbie wszelkie dobrodziejstwa przez spadkowość parostwa dla Francyi wynikłe, jak ona to właśnie od.rzuciła prawo pierworodności, prawo eakry egIum, i poprawiła system wyborów. ParOWIe ba dziej byli popularnymi, aniżeli Deputowa I; nazwano ich ojcami kraju (igraezka słów palrs i peres). - Zresztą oświadczył mówca, źe chętnie własne przeświadczenie w ofierze przynosi interesowi ojczyzny i źe za projektem głosuje. Powstał potem Xiąźę Fiz- !ames. i tak jął mówić: "Zawsze jeet rzec ą nIerrzYJ mną mówić o sobie samym, anIeprZYJemnI» )«», jeszcze, być przymuszonym do obrony własnej sprawy. We wszystkich innych obradach Izby nie ograniczoną mieliśmy wolność; kierowaliśmy mowy nasze do kolegów, usiłując pozyskać ich względy i przekonanie; teraz to sięodmieniło. Sprzeciwiamy my się teraz opinii, i nam samym winni jesteśmy; mianowIcIe we albo raczej kłótniom, rozsiewanym juz odda- Francji, W tym kraju stawy, powinien kaźd, wna przez dyktatorów tejże opinii, przez or- z największą gorliwością czuwać nad utrzymagany prasy, które już poprzednio Izbę tę po- niem honoru osobistego. IV takiem poloźetępiły. Stosownie do zaciętości swojej kłótnie niu niema innego Sędziego, jak głos w głębi owe fakcyt rozgałęziły się prędko w kolegiach serca naszego; pytałem się własnego sumienia, wyborczych; opanowały one umysły wszy ato mię zniewoliło abym nieścierpiał nieczynetkich, zniewalając je głosem wielowładnyrn ności na nas wkładanej. Ponieważ Prezydent być głuchymi na wszelkie rady i zasady roztro- od nas ofiary wymagał, nieodmawiam mu tejże. ". Taić IIl,E niemoźna, że nigdy ciało Jutro niebędę więcej Parem Francyi; dzisiaj ne v tak fałszywem niebyło położeniu jednakowo jeszcze nim jestem, korzystam więc -k W-Pan ów ciało w obecnej chwili; pytanie z praw moich, tusząc sobie, że słowa i uczynki »wiem to lierć albo życie Izby stano- moje niebędą na pośmiewisko wystawione, jak ; rozstrzygrdeniu WP anów, to raz dawniej się działo," W ostatniej części ut ki wyroku spadają też na rozprawy swojej oświadczył mówca, że to jest iespuszczano się na ich spra- znakiem nikczemnej lękliwości, iż rząd chcąc otyzm; lecz uważając jakie zniszczyć parostwo, nieśmie jawnie z tym zaobeigi r WPanów zwalono, nim ich tą ufno- miarern wystąpić. Rozwodzi się dalej nadfałszyścią zaszczycono, przekonywam się, że to zau- wem wyobrażeniu, które teraz mają o arystofanie jest sidłem, aby opinią publiczną uwie- kracyi, feudalizmie i przywilejach. Sposób dzioną i uprzedzoną tym bardziej przeciw nam tłumaczenia się wszędzie nacechowany jest piępodburzyć, gdybyśmy mieli przełożenie to od- tnein namiętności i zawziętości; dzielnie porzucić, a tak nas wyzuć zszacunku narodu. Rząd piera Xiąźę twierdzenie swoje, że wszystkie ze swojej strony oświadczywszy, co w tym przed- zasady rządu teraźniejszego, mianowicie mamiocie sprawiedliwembyć poczytuje, a mimo to xy my objawione w przystosowaniu artykułu 23. niewykonywając tego, położenie nasze smutne Karty wprost do zupełnej prowadzą anarchii, ty rn bardziej jeszcze utrudzą, N iepowiedziałźe Obstaje gorliwie za dziedzicznością, wyzna« on nam: MPanowie Parowie! wywikłajcie się jącprzytem, że ona ze zwierzchnictwem ludu z tego ambarasu podług możności. Bądźcie połączyć się niedaje. N areszcie temi zakońdziedzicznymi, bądźcie dożywotnymi, bądźcie czył słowy: "Bógniech wasoświeci! On niech Parami, Senatorami, bądźcie czerń chcecie, się zlituje nad Francyą i jej broni! To było a nareszcie też niczem; my się na wszystko najgorętszem życzeniem duszy mojej od pierZgadzamy, byleby tylko burza spadła na głowy wszych zakresów życia mego politycznego, ono Wasze! Czyż podobieństwo, niepoznać się jest też ostatniem, które na tej trybunie wyhuna tern, że po gwałtownem wytrąceniu 90 Pa- r z a m!" Mowa ta wielkie sprawiła wrażenie; rów Izba ta przestała być rzeczywistą władzą często huczne oklaski przerywały mówcy. - i zamieniła się na czcze marzenie? Ja przynaj- Zabrał po nim głos Hr. Sebastyani, Minister mniej niepojmuję tego, że Izba Deputowa- »praw zewnętrznych. Uszczypliwie i ezydernyth, przywłaszczywszy sobie przeciw woli ca- czo odpowiedział Xicciu. Żałował Izbę, że łej Francyi wszystkie pełnomocnictwa, złoży- członek tak zacny ostatnie do niej wyrzekł poważy z tronu jedną dynastyąadrugąnań wznio- żegnanie; zresztą brorAł sprawy rządu, utrzysłszy, niepostrzegła, że przez to samo też oba- mywał mianowicie, że ten nikomu sideł nieetaliła Izbę Parów ściśle złączoną z dawniejszym wia, gdyż Prezydent Izby niezwykł podawać porządkiem rzeczy!" Mówca rozprawia teraz pigułek pozłacanych, (Śmiech powszechny.) o godności parostwa w ogólności, poczem tak U rągał się z świetnej obrony Xiecia na kodalej słyezeć się daje: "Gdybym się samego rzyść dziedziczności, przytaczając dowcip Gesiebie pytał, dla czegom się już przed 17 mie- nerała Masseny,który oficerowi, dającemu uczuć sięoami niewyrzekł dostojeństwa Para, odpo- Marszałkowi niskość urodzenia jego, odpowiewiedzialbym sobie, iż w tern poszedłem za dział: J3 sam jestem przodkiem moim. -- Po przykładem żołnierza, nieopuszczającego miej- Panu Sebastyani zatrał głos Hr. Males podoBca swego w chwili niebezpieczeństwa. Try- bnież będący za dziedzicznością, -JIHIIa jest okopem, na którym walczyłem. Stąd T e m p a o posiedzeniu wyżej opisanem Izby opiewałem te zasady, które podług mego prze- Parów następujące czyni uwagi: "Zdaje się,że konania dla Francyi są korzystne i zgodne zdania Parów jeszcze są podzielone. Zaklina« z rozsądkiem i sprawiedliwością. Lecz jakkol- my ich, aby położenie swoje ściśle rozważyli wiek mocnem jest uczucie przywiązania do oj - i wzgląd mieli na zawiłe położenie rządu i stóczyzny i świętych jej praw, cokolwiek wszelako eunki w życiu publicznem obecnie zachodzące« względem dziedziczności, tyle pewna, ii dla Izby, równie jak i dla kraju rzeczą je«t koniecznie potrzebną, aby prawo przyjęto bez wszel kich poprawek." Postanowieniem Królewskiem z d. 10. Grudnia 1823. r. rozrządzono, iż corocznie ma być mianowana Kommissya z Członków Izby; Rady S tan u, i Izby Obrachunkowej do przejrzenia dowodów budżetowych, zanirnby te przedłożone były Izbom. N a przedstawienie Ministra Skarbu, Kroi mianował teraz do przejrzenia rachunków z r, 1831. Komrnissyą składającą się z Pana lir. Mellien, z deputowanych, Bar. Lepelletier-d'Aulnay i Passy; zRadzcy Stanu Le Chat, r Referendarza Stanu Mahol, z Radzcy Izby Obrachunkowej Dutilleul i z referentów tejże Izby, J ard- Panviłlier, Goussardi SaintŁaurenu Król z poddanego sobie spisu kandydatów mianował Generała Laferiere dowódzcąkonnej legii tutejszej gwardyi narodowej, w miejsce młodego Xcia Moskwy odwołanego do czynnej armii. Dom Pedro zastawił w Paryżu uwięziono B Brazylii klejnoty za 4,000,000 frank., z których 1,500,000 pr7tełal do Anglii agentom »woim, dla przyspieszenia wyprawy przeciw Dom Miguelowi.
W G r e n o b l e dnia ig. Grudnia zaszły zaburzenia. Wyłamano tam dom Kontrolera poborów, Pana Chauwer, a akta wszystkie jużto oknem powyrzucano i podarto, jużto spalono» Gwardya narodowa niezdołała utłumić powstania; musiano przywołać na pomoc dwa bataliony wojska liniowego" którym się udało przywrócić porząrltk. Nazajutrz gwardya narodowa liczniej była zgromadzona;, mocne pikiety wojska liniowego porozstawione są w mieście, a patrule przeciągają ujice. N iema więc przy. czyny obawiania się. powtórzenia podobnego niepokoju. Gazety oppozycyjne opisują zaburzenia w Grenoble zupełnie inaczej. Rozumieją one, ie te wypadki nierównie większe mają znaczenie, niżby, się tego można było spodziewać podług doniesień rjądowych. Gazeta handlowa donosi, ie pożyczka belgijska nieprzyszla jeszcze do skutku. Bawi Wprawdzie w tym zamiarze P. Rothschiłd w Calais, iecz inni bankierowie: Fould, Blan 1 Haynemann , w projekcie tym udział mający, chcą eię doczekać ratyfikacyi 24CIl artykułów - a zatem d ł u g o chcą czekać» Z Bayónne, dnia 17. Grudnia. W tym C omencie właśnie nadchodzi poczta z Madry Gdy ona z Madrytu, wyjeżdżała'" ogłoszono
w stolicy tej, ie buntownicy Torrijos, Calderon, Golfin i Lopez Pinto na miejscu ścięci*! życia dokończyli; towarzyszów ich bez wyjątku rozstrzelano.
A n g li a.
Z L o n d y n u, dnia 20. Grudnia.
Długie odroczenie Izby wielkie tu sprawiło nieukontentowanie, bo wnoszą stąd słusznie, ie .Ministrowie nie wytknęli jeszcze sami dla siebie drogi pewnej. O odrzuceniu bilu w Izbie wyższej nikt nie powątpiewa; wszyscy zpewnościątego wyglądają - naturalnie z obawą. Ti m es zaleca powtórnie tenże sam środek zaradczy; rychłą i bezwzględną kreacyą Parów. "Jeśli ta nie nasrąpi, powiada, cala Wielka Brytania nim jeszcze lato nadej dzie, stanie sie od jednego końca do drugiego widownią mordów i teroryzinu." Professorowie anatomii w Londynie postanowili wskutek okropnych mordów popełnionych przez burkistów , aby trupy sprzedawać anatomom, poprzestać tymczasem prelekcyi, dopóki parlament takich nie użyje środków, zapomocą których prawnym sposobem trupów nabywać by mogli, niestając się przezto powodem do zbrodni. Ternu postanowieniu dodano warunek, ażeby wszystkie szkoły anatomiczne w Anglii zamknięto. - (Gazet. Frankf.) - (Zdaje się nam, ze cała ta wiadomość jest bajką; gazety angielskie także ani słowa o lem postanowieniu nie wspominają.) Morning Harald donosi: Słyszymy, ie D o m Pedro w radzie swojej uroczyście postanowił, na przypadek pomyślnego wypadku wyprawy Portugalskiej, powszechne ogłosić ułaskawienie, od którego tylko Dorn Mtguel i Ministrowie jego mają być wyłączeni, Spodziewają sie, że Dorn Pedro osobiście w wyprawie tej dowodzić będzie. Bankier Londyński Rothschild obecnie przebywa w Calais, gdzie pożyczkę Z40 miłion, dla Króla Leopolda do skutku przyprowadzić postanowił. Przedsięwziął on w podobnym zamiarze podróż najpomyślniejszym skutkiem uwieńczoną do Amsierdamu, a tym sposobem obie partye opatrzy w środki potrzebne do prowodzenia wojny, jeśli w rzeczy samej jedna z nich miałaby być tak nierozmyślną, aby rozpocząć kroki nieprzyjacielskie, . Dziennik C o u r i e r zbija twierdzenie, jakoby uczyniono propozycyą względem zawarcia traktatu handlowego między Francyą a Anglią; przyznaje jednakże" iź się odby w.ały n'egocyacye względem ułatwienia wzajemnych stosunków handlowych. PodłughstuzPorto, umieszczonego wdziennlku G lob e" bardzo. się tamlękają, ie wyprą kom Dom Migueia powód do gwałtownych bez prawiów, a mianowicie ochotnikom z Villa real. Ztei przyczyny, liczą na czynną pomoc dwóch angielskich okrętów wojennych stojących w Duero, na przypadek potrzeby, bronienia własności i majątków poddanych Anglii. Życzą jednakie, aby siły Angielskie W bliskości tego miasta były jeszcze powiększone,. Komitet giełdy zatwierdził przypuszczenie oblrgaeyi na pożyczkę dla Królowej Porlugal" '" -H'k _____ M*r«'i; pożyczka wynosi 2 mil, funtów, czyni 5 cd sta, a zawartą została na Ag ta »1« Tymceesetn jednakowoż wypłaco.)t.. ,ifco będą 8 od sta, później zaś 5 jak tylko wvpriwa przeciw Portugalii przedsięwzięli( zosi ta pożyczki wtenczas tylko ma bąt ffpltcon», jeżeli Królowa Donna Marys wstąjH r>4 iron portugalski; na przypadek »i« n)'ep04?;«d»onia się wyprawy, zwrot pożyczki zabezpieczony jest na wyspach Azorskich.
WWlccVWHMMM
Rozmaite wiadomości.
Najświeższy numer Gazety Frankfurt.
ekiej donosi, iż przez telegrafy z Tulonu w Paryżu odebrano wiadomość o wybuchłej w Rzymie re w o l u c y i, która siej przez cale państwo Kościelne rozprzestrzenia.
W Amsterdamie niedawno umarła goletnia ko&icta, dostawszy ospy naturalnej. Jeden z kupców Londyńskich handlujących herbatą, otrzymał w Lutym z. r. przywilej na nowo wynaleziony sposób wyrabiania dobre* go gatunku herbaty z poepolitego głogu (Hagedorn). Na len koniec listki tej rośliny, zbierane od Kwietnia do Września, pilnie oczyszczone przemyć naprzód należy zimną wodą, wycisnąć, i w takowym "wilgotnym sta nie ogrzewać nad ogniem, w zwyczajnym radiu, dopóki nienabędą koloru oliwkowego. Naówczas przesypać je na mocno rozgrzaną mieę 1 mieszać dopóki zupełnie niewyschną; s tak wysuszone chować i używać jak zwyczajną chińską herbatę.
Grób Franklina.
(Z Revue Brit.) "Za przybyciem do Filadelfii, '»pytaliśmy się, gdzie był grobowy pomnik Franklina; lecz powiedziano nam, że ten pomnik składa się z prostój marmurowej tablicy na miejskim emętarzu. W istocie Franklin zabronił w testamencie wszelkiej ozdoby na twoim grobie. Daiś jednak osie
szkaWy Bostonu,rodzinnego jego miasta, poświęcili jego pamiątce piękny grobowiec, a za ich przykładem gotują także wspaniały po* mnik mieszkańcy Filadelfii. - Z letni wiado« mościami udaliśmy się 13. Grudnia zeszłego roku na grób nowożytnego Sokratesa i w rzeczy samej nieujrjeliśmy nic prócz płasko położonej tablicy marmuru 2 napisem: Benjamin 1 F r a n k l i n Dtibora J 1790.
Na kilka lat przed śmiercią Franklin ułoży t dla siebie następujący nagrobek: Tu spoczywa, Oddane robakom, Ciało Benjamina Franklina, Drukaria, Jak oprawa starej książki, Z której karły zostały wydarte, A złocenie i tytuł zgładzone.
Ale mimo to dzieło niezginie; Bo wyjdzie, Jak zawsze wierzył, W nowćm i lepszem wydaniu, Przejrzanem i poprawionem Przez Autora, U czuł jednak, iż taki napis byłby nieprzyzwoity, i zaniechał swej myśli. - Udeptana ścieezka wiedzie prosto do grobu Franklina, przychodzień niepotrzebuje szukać przewodnika, 1**
PATENT SUBHASTACYJNY.
Do publicznej sprzedaży gruntu budowni.
czego do pozostałości po Bernhardzie Ulin należącego, tutaj na S. Marcinie pod N o. aói. położonego i na 172 Tal.-s6 egr. 8 fen, sądownie oszacowanego wyznaczyliśmy termin na dzień aoty Marca 183a. zrana O godzinie 10. przed Assessorem Sądu Ziemiańskiego Bonetaedt w naszej instrukcyjnej izbie, na który więc ochotę kupna mających ninietszem z:ą uwagą wzywamy, iż grunt ten więcej dającemu przybitym zostanie, skoro przeszkody prawne nie zajdą. Na termie ten zapozywa się zarazem z pobytu niewiadomy były inspektor miasta Pietach dla dopilnowania swych praw względem 300 tal. na tym gruncie dla niego zahipotekowanycb, pod tern zagrożeniem iźwprzypadkuniestawie* nia się grunt ten najwięcej licytującemu nietylko przybitym będzie lecz po złożeniu summy kupna, wymazanie wszystkich zahipotekowanycb jako teź i spadłych pretensyi i wprawdzie ostatnich bez potrzeby nawet produkowania-do kumentów rozporządzonem będzie. Poznań, dnia 10. Listopada 1831.
Król, Pruski Sąd Ziemiański.
Na wniosek Królewskiej Inteodantiuy 5go korpusu armii w Poznaniu, wzywamy wszystkich niewiadomych wierzycieli kass i) rotej kompanii inwalidów w Zbąszyniu, 2) batalionu obrony krajowej (Kargowskiego) 33go pułku infanteryi (igo pułku odwodowego) tegoż eskadronu i kompanii art yleryi w Kargowie, 3) Magistratów w Zbąszyniu, Trzcielu i Kargowie z zarządu ich garnizonów, 4) garnizonu lazaretów w Zbąszyniu I Trzcielu, którzy pretensye z roku etatowego od igo Stycznia do ostatniego Grudnia r. 1830. mieć jeszcze sądzą, aby się w terminie na dzień 24. Marca r. p. w godzinę lotą przedpołudniową przed Sędzią Ziemiańskim Giesecke tu wyznaczonym, osobiście lub przez prawnie dozwolonych pełnomocników, na których im tutejszych Kommissarzy sprawiedliwości MalIowa i Roestel przed, stawiamy, stawili, pretensye swoje likwidowali i dowodami stwierdzili. · W razie niestawienia się czeka ich, iż pretensye swoje do kass wspomnionych oddziałów wojska, magistratów i lazaretów utracą i do tych z niemi odesłani zostaną z którym kontraktowali. Międzyrzecz, dnia 27. PaJIbIeIIHKa i&$U Królewsko-Pruski Sad Ziemiański.
List gończY.
Maciej Pischter w gminie i kantonie Edenkoben, powiatu Speyerskiego w Bawaryi dnia 16, Grudnia 1815- I. urodzony, który w roku zeszłym w Powidzu służył, później w Słupcy W Polsce pozostawał, na ostatek do Powidza powrócił, i przez Magistrat tamtejszy z przyczyny popełnionych tamie kradzieży nam do rozpoczęcia śledztwa przeciw niemu przesłanym został, znalazł porę do ucieczki zwiezienia dnia 27, m. b. popołudniu.
Był 4 stopy wysoki, miał jasne włosy i brwi, czoło zakryte, modre oczy, nos przycięty, brodę kończatą, twarz okrągłą, cerę bladą, wszystkie zęby kształtne, dwa małe znamiona na prawym policzku i oku, włosów na brodzie nie miał . Ubrany był w surdut i kurtkę płócienną zielonemi sznurkami obszytą, w płócienne spodnie; stare boty i starą polną czapkę artylleryi. Wszelkie władze upraszamy, aby go schwytanego, w więzach nam odstawić raczyły, Witkowo, dnia 30. Grudnia 183 1 - Kiólewsko-Pruski Sa-d Pokoju.
Którzyby sobie życzyli dziatki łub pup'fle swoje tu w mieście lub na wsi u przystojnych i dobrych familii na pensyą d a ć, które mniej na dochody uważają, jak tylko z przyczyny wyedukowania chłopców lub dziewcząt tego się chętnie podjąć chcą, (przeto je pod warunkami bardzo słusznemi do siebie przyjmą.) Familii takich każdego czasu dopytać się można W biórze adresowYll1 W starYll1 ratuszu W Wrocławiu.
Ceny składowe zielono-górskiego wina szampańskiego u A. Freudenreicha w Poznaniu: butelkę białego jako też czerwonego zielonogórskiego szampana przedaję od dnia dzisiejszego po 2,2/\ sgI.; biorąc zaś najmniej 12 butelek. po 2.0 sgI. UlR6HJlRUlRUl:JłCR6RUlR6RUlRUlUlUlRJlUlUl6UlRUl6HJl6/6RUlUl6UlUlUl6RUlUlUl6Ul Wyciąg z Berlińskiego kursu papierów Dnl . a S sty i pj ięd> 1¥e.ra- Gotowi. cznta 0..1. mI zna,
Obligi długu państwa .
Obhgi bankowe aź do włącznie lit. Hh . Zachodnio- Pmskie listy zastawne . Listy zastawne W, Xiestwa Poznańskiego . . . .
Wscljodmo-Piuskie .
SzIąskie · . ·po 94po 93
98 ;994 1061
Poznań, dnia 5. Stycznia 1832.
Papierami. Gotowiznę. Od sta.
Kur» oblieów m. Poznania 07 96"" * 4 Ceny zboża w Berlinie.
Dnia 29. Grudnia 183r.
Ł a d e m : Tal. śgr. fen. Tal. śgr. fen.
Pszenica * 2 23 6 I 2 10 · - Zyto 2 i2 6 1 27 6 Jęczmień wielki 1 15 122 . b' Jęczmień piały 1 1 7 6 - 1 8 9 Owies. .. z 2 6 27 u Groch . .. 2 · W o d ą: Tal. śgr« fen. Tal. Igr. fen.
Pszenica (biała) 2 27 6 I 8 20 Zyto . a 7 6 2 2 Jęczmień wielki Jęczmień mały - Owies I Groch . . . 2 Kopa słomy 6 Cetnar siana 1
. - 2.0
/\
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.01.06 Nr5 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.