GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.01.18 Nr15

Wielkiego

Xiestwa PO ZNA N SKI EGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W D&ktra i Spółki. - Redaktor: A. Wannowshi.

JSi 15. _ W Srodę dnia 18. Stycznia 1832.

Wiadolllości krajowe.

u Z Berlina, dnia 15. Stycznia, N. Pan raczył Porucznika dymissyonowanego Henryka Edwarda Kleist obdarzyć godnością Barona. Przybyli tu: Królewsko-Angielski Sekretarz legacyi, A b e r c r o m b l e , gońcem e Hamburg», Królewsko- Hiszpański goniec gabinetowy Cjuirari, z Madrytu.

P r z e jeż d ż a ł : Cesarsko- Rossyjski strzelec polowy, Schmidt, gońcem z Londynu jadąc do Petersburga.

%VW i W UWY ł JIjWn

Wiadolllości zagraniczne.

Króttstwo Polskie.

Z Warszawy, dnia 11. Stycznia.

Oto jest wypis z instrukcyi dla .pułków kozackicb.utnsymujących straż pograniczną Królestwa od strony Pruss, obwodu wolnego miasta Krakowa i Austryi, zatwierdzonej" prze« komenderującego naczelnie czynną armią, Generała Feldmarszałka Xiecia Warszawskiego Hrabią Paszklewic?a Erywańskiego, dnia 15, (37.) Listopada 183;. roku: "Ponieważ pograniczna straż, gdy się znaj

duje w mIeJSCU sobie wskazanem, lub odbywając rozjazdy, pełni obowiązki wart, każdy przeto winien ją uważać wedle tego przepisu i zatrzymywać się na jej żądanie. Gdyb> zaś kto miał zamiar zbiedz za granicę, wejśdź do Królestwa uboczną drogą, lub podstępnie, taki, jeżeli na dwukrotne zawołanie i pogróżkę nittodezwie się, straże pograniczne dopędzą go, zatrzymają, i w razie oporu, mocne są, jeżeli tego konieczna zajdzie potrzeba, uź) ć oręża. "J eżeli kto z pogranicznej straży, będąc na służbie, spostrzeże kupę ludzi zbrojnych, lub mających przy sobie, zamiast broni, narzędzia mogące ranić, lub też, gdyby z zagranicy kupa ludzi czyniła przygotowania do wejścia w granice kraju, powinien na nich zawołać, i gdyby się oddalić niecbcieli, natenczas, nieczeksjąc aż zostanie napadnięty od przemagającej siły, taoie do nich strzelić. W razie rzeczywistego napadu w celu odbicia zajętych towarów, lub umyślnego na pograniczną straż, choćby ten na; ad miał tylko na celu wybicie strażników, straż pograniczna mocna jest użyć broni siecznej lub palnej, z wsztlkiem .jednak umiarkowaniem, a jeżeli w tym wypadku będzie kto zabity, lub ranny, wolną będzie od wszelkiej odpowiedzialności, tuiierający się zaś lub uczestnicy napadu ukarWi zostaną wedle całej surowości prawa 4 powyżej wskazanej potrzebie, zrani kogo lut) aabije, obowiązaną będzie natychmiast dać o tern wiadomość, kozacy oficerom swoim, 3 ci w żadnym względzie, niepoźniej jak we 24 godzin, dowodzi y pułku, który także, bez najmniejszej zwłoki, uwiadomiwszy o wypadku najbliższą władzę policyjną powiatu, i wziąwszy z sobą lekarza, uda się na miejsce czynu i odbędzie rewizyą; Sąd powiatowy zaraz wyznaczy śledztwo i w' drodze właściwej władzy wyższej przedstawi. "J eżeli ze śledztwa się wykaże, iź straż po* graniczna, która kogo zabita lub raniła dopełniając obowiązku służby, nieodstąpiła od przepisów i sama niedała powodu do czynu, la zostanie wolną od wszelkiej odpowiedziałności. "W razie przeciwnym, jeżeli dowiedziooem zostanie, że bez potrzeby użyła oręża, postąpiono 2 nią będzie podług całej surowości prawa," R o s s y a, Z Petersburga, d. 21. Grudnia, (star. et.) Expedycya Petersburskiej kassy pożyczkowej Cesarskiego domu wychowania podrzutków ogłasza, ie z powodu zupełnego w tutejszej sto licy ustania cholery, za otrzynianem <>ci N. Pana "zezwoleniem, zacznie na nowo przyjmować w zastaw odzież i futra. Stosownie do N ajwyższego ukazu nałożone zostały areszta na następne w gubernii Grodzieńskiej dobra, których właściciele znajdowali się w Królestwie Polskiem w czasie powstania: na 1714 dusz Kilix' 3, syna Józefa Mierzejewskiego; 612 dusz Hrabi Konstantyna syna Stanisława i żony lCgo Anieli, córki Franciszka z Xiążąt Sapiehów Zamojskich, tudzież na 135 dusz Kunegundy córki Adama, z Zielińskich Horainowej. Najwyższy ukaz do rządją>ego Senatu, 20 Listopada b. r.: "Dla łatwiejszej komrnunikacyi z Prussami, za zgodą tamecznego rządu, w przeszłym 1833. r. zrobione było rozporządzenie względem przecągnienia od Królewca przez Tylż ę, do samej granicy Cesar· twa, wielkiego tzosse, idącego od fjelina do Królewca; K jakiego powodu w gubernii Wileńskiej urządzony już zostanie nowy trakt t Mitawy przez Szawie do m. Taueroggen, położonego na granicy. - W skutek tego, uznając za potrzebną zrobić na graniev - ekiej odpowiedne rozporządzenia w uki»d«ię komor celnych, »gordni pf-»edsta«vienieaj Ministra «. "-* u., rozpa trzone.« pxitz Ra dę \ETIst'wa, fOii-Suaujerny: j) U rządzić w n», T«łU«6rogg*n, lub w jego pobliżu, komorę' j.

ną, igo rzędu, weiiiyg zaLczaiącego e'" pjtfnimejszem etatu. 2) Zostawiwszy komorę ceiną Jurborgską w kiassje Jszej, ująć lej jednego członka, dwóch pi«rzy i 1 zorcow, komorę zaś ceiną Połągowską, da czasu, zostawić przy dzisiejszym 3) Minister skarbu przywiedzie to Wszystko do skutku, do czasu skończenia i otwarcia nowej drogi na Taueroggen. Rządzący Sen"'ł mezaniecha uczynić należnych rozp..' ądzeń.« - (Etat składa się z 23 osób i łe«, - '" roc z ni e 15 , 1 O O ru b li . } Niemcy.

Z Frankfurtu n. M., d. 7, Stfctbis-.

Wczoraj wieczorem napadła zg-.-ija 2 60c ludzi się składająca, na heski d o n teiey w Mainkur, o poilory mili stąd odległy. Zebrała się tu gromada chłopów z pobliskich wiosek już pr"'ed kilku dniami, roztszh się wszelako naowczas spokojnie . Zwrócił.» i« jednakże uwagę rządu, który wojsko w tę okolicę wjsłał, a tak chłopi powtort ie »piknąwszy się, na dzielny natrafili odpór. Pijysało wszelako do formalnej u tarczki; {.« n i t r z e , III; których kamieniami rzucano, dali lascie razy ognia, a tak wielu chlopov raniono, z których kilku już umarło. Ż ri iP«»wy nowe wyruszyły oddziały wojska Jl fcoJite Mainkuru, aby tam utrzymać pokój i porM.

dek. Deputacya z miasta tego u <h się dc Elektora, w B aden - B aden prze b, wa.ącegs», celem uczynienia mu pokornych przt.dnawień względem sposobu myślenia w Ha nawie i okolicach, wywołanego przez stosunki C*lne,

A u s t 2 Y a.

Z Wiednia, dnia 21. Grudnia.

Pożyczka 50 milion., o której dawno [iii >:>0< wiono, zawartą nakoniec została; 30 milion. dostarczą domy Rothschild, Amstein., EskeJes, Sinna i Geyrniiller, 10 mil. hankćerow.ie Pragscy, na 10 zaś mil. pozostałych, otworzono składkę po domach handlowych tutejszych. A n g l i a.

Z Londynu, dnia 3. Stycznia.

Pogłoski o słabości Króla są .' ezzasadr.e.; Król sam, podobnie jak i Krolov.a zażywają w Brighton pożądanego zdrowia, Stan zdrowia Xiccia W« T 19tot niepolepsza ? r 'ile i 5IrOIII s?»: się obawiać zdają, ie nigdy bidzie brał udziału w spraw Pan Cobbet (zawołany rady ku f.zął formalne preifkcye pó w , lUU6 Man. <s?esterskim przed wielka liczbą :-i-ych ftowodzr, ie jeśli »s synekury, dziesięciny i t, p. znieś. one niebę<! ,a na miejsce.anniisułej nienastąpi lO11IcYB, ii

7. w lu miejsc Anglii i Szkocyi wyruszyły wojska do Irlandyi, a w Irlandyi. sa-" ustannie piechota i konnica udaje się . aju. Sposób myślenia i duch poepol-jwiększą wznieca obawę. Znajomy cz Lawless jeździ po wsiach i miastach rza podług możności zniechęconych. j, Stycznia odprawi się Sąd wojenny kownikiem Brereton w Bristolu. Wy· ihlziały dragonów tamie na czas posiedzeń Sądu wojennego. Podpalania nietyfko ciągle trwają, lecz coraz otropi sejsze jeszcze towarzyszą im okoliczności, Odkryła też policya na wielu miejscach, ze, ca. mu nawet witrzyć trudno, podpalacze do średnich należą i wykształconych stanów. N ś giełdzie wczorajszej wielkie sprawiło wrażenie bankructwo dwóch wielkich domów (haudiirza wschodnio-indyjskiego i Pana Maberiy" Dom ostatni znaczne ma związki ze Sfckovya; z powodu tego obawiają się tu powrocchnie upadku wielu banków Szkockich, Pan Maberly był także członkiem Parlamentu i zasi- )cą miejsca Abingdon. Jeszcze przed tiikti miesiącami traktował on z rządem francuzkin względem zakupienia lasów dominialnych -ancuzkich, który to projekt kapitału ua miliona najmniej wymagał. Co gorsza, przed kilku dniami ubiegał on się jeezc- J uczestnictwo w pożyczce belgijskiej. Krąży tu pogłoska, że zawieszenie broni między Holandyą i Belgią za przyzwoleniem wielkich triocarstw przedłuźonem zostało. Kuryer wczorajszy jest tego zdania, ie nie dziedziczności parostwa zbawienny ać będzie wpływ na pokój Francyi, ii che by Ministeryutn francuzkie niezawsze dało dowód stałości i odwagi, trzeba mu wszelako tą rażą oddać sprawiedliwość i wyznać, ie z wielką przezornością i energią usunąć potrafili: trudności wewnętrznej i zewnętrznej po.' iv L, T ai sama gazeta oświadcza, ie Hossya myśli tak nakłaniających do pokoju niewy nu "'zała, jak w ostatnich swoich odpowiedziach. Opóźnienie ratyfikacyi przypisać tylko należ-j formalnościom; Roesya, co do istoty rzeczy, przystąpiła do traktatu. - Dzisiejszy numer tegoż Kury e r a przeciwnie bardzo niepomyślne zawiera wiadomości względem wy. glądtmego załatwienia spraw holendersko - belijskich. Z Paryża albowiem doniesiono mu, strony Bossyi ratyfikacyi tylko pod warunkami pewnemi spodziewać się można, które tym i ę sprzeciwiają, na których po części cały polega. VV dodatku nareszcie głosi ta gazeta, że goniec rossyjski wczoraj wieczoremdo Londynu przez Hagę przybyły przywiózł depesze, wzbranianie się Rossyi zatwierdzające. W kompanii wielkiej pytała się Lady Beauford Xiecia Tallejranda: "Cóż, mój Xiążę! będziemyż mieli wojnę albo pokój?" Ani jedno, ani drugie podpowiedział P. Tallejrand); przecież i konfereneya chce jeszcze żyć. Rząd posłał rozkazy do Vandimenslandyi, aby się wstrzymano z rozdawaniem gruntów spekulantom, którzy w tym celu przybywają. Kraj ten jest wydatny i wiele się proźb namnożyło. Wice-Hrabina Falkland, najmłodsza córka Króla, powiła syna.

Sir A. H art, były Lord- Kanclerz Irlandyi, umarł. Podług wiadomości z Tampico i Vera Cruz dochodzących do 12, Października, w Mexyku panuje zupełna spokojność. Kongres upoważnił rząd federacyjny do zaciągmenia pożyczki ach milion, dolarów; gdy skarbowi niezbywa na pieniędzach, domyślają się, iż summa ta uiytą zostanie na utworzenie korpusu obserwacyjnego w Yucataan, albo moie na jakie kroki nieprzyjacielskie późniejsze. Handel i rolnictwo w Mexyku coraz wzrasta; założono temi czasy kilka nowych banków i rękodzielni. Kopalnię znajdują się również w sianie kwitnącym. Donoszą z Gibraltaru pod dniem 24. Listopada, ii miasto Fez poddało się na laskę Cesarza Marokańskiego, Gazety z Kartageny dochodzące 54. Września donoszą, ii na przesmyku Panama spokojność znowu przywróconą została. Pułkownik Herrera we trzech potyczkach rozbił na głowę wojska Ludwika Urdanety i Alzuru, i kazał obu tych dowódzców z 21 z ich towarzyszy, którzy w j ego ręce wpadli, rozstrzelać. Pułkownik Hand, dowódzca portu i cytadeli Chagres, którego uwaiają za pierwszego sprawcę powstania, również, jak twierdzą, został rozstrzelanym. Z dnia 4. Stycznia.

Od d. 22. m. p. rozpoczynają <<ię wieczory tygodniowe u Dworu. Dnia 24. Lutego na uczczenie urodzin N. P3Ma otworzą się przedstawienia galowe u N. Pani. Wczoraj odbyło się zgromadzenie autorów, aktorów i innych osób w przedmiocie tym udział mających, aby wyro bić dla siebie zniesienie eamokupstwa teatrów uprzywilejowanych Drury Lane i Convent garden. U chwalono podanie petycyi do Parlamentu, aby przywilej dwóch wielkich teatrów rozciągnąć podobniei na mniejsze. Morning - Chronicie (gazeta tchnąca duchem wściekłego liberalizmu) oświadcza bez ogródki, że Ludwikowi Filipowi niepo z całym światem i wojnę rozpoczął powszechną o niepodległość Btlgii, Polski i Włoch, albo, aby sam z tro:iu się złożył. Lecz jest «apewne jeszcze j u s te m i l i e u, o któretn wszelako Panowie pewni nic wiedzieć niecącą. Co »ię tyczy bankructwa Pana Maberly, dowiadujemy się teraz, że kredyt domu jego ju oddawna był zachwiany, dla tego też bankructwo to niewynosi nad 700,000 Tal. Pan Maberly trudniąc się od ostatniego traktatu pokoju (r. 18 H -) rozmaite mi dostawami rządowemi, zebrał był istotnie ogromny majątek; lecz w skutek późniejszych spekulacyi, które prawie wszystkie niepomyślnie wypadły, majątek ten xiąźęcy bardzo się zmniejn y ł . Stracił on mianowicie na spekulacyach papierami państwa. Z rządem hiszpańskim w zawiłych zostawał stosunkach względem uznania oblig Kortezów. Stanął on potem na czele negocyacyi projektowanej przez Dom Pedra pożyczki do uzbrojenia wyprawy na korzyść młodej Królowej Portugalii; cała jednak rzecz niepowiodla się, gdyż giełda oświadczyła, iż zanim prowizya od dawniejszego długu portugalskiego niebędzie regularniej opłacaną, na inną pożyczkę na żaden Sposób uiezezwoli. - Spekulacye Pana Maberly dotyczące się budowli w zadumienie wprawiają; największym zakładem jego jest sławna rękodzielnia do robienia powrozów w Szkocyi i połączony z tąże bank wexlowy.

OBWIESZCZENIE. - Polowania mniejsze po polach w okolicy Poznania: i) Wielkiej i Małej Starołęki, Minikowa, Obrzyska, Garaszewa i Czapur; 2) Piotrowa, Olszaku i młyna Łącz; których skończyła się dzierżawa z dniem 1. Stycznia r. b., mają być znowu na lat sześć drogą licytacyi in plus wydzierżawione. Wyznaczyliśmy tym końcem termin na dzień 25. miesiąca bieżącego W Izbie sessyonalnej tutejszego gmachu regencyjnego, na który zechcą się stawić mający ochotę podjęcia dzierżawy. Poznań, dnia 11. Stycznia 1832.

Królewska Regencya, wydział podatków stałych, dóbr i lasów rzątlowyrh. OBWIESZCZENIE.

W dniu a. Listopada 1831. r. zostały przez 3Parra Abicht, urzędnika ekonomicznego, w bliskości wsi Kotłowa, powiatu Ostrzeszo. Wskiego, dwadzieścia sztuk wieprzy, które zapewne z Polski przemycono, zabrane.

Gdy zaganiacze tych wieprzy zbiegli i są niewiadomi, tedy ostatnie zostały po poprzedniem otaxowaniu ich i obwieszczeniu terminu licytacyjnego w dniu 4. Listopada r. b. przez Królewski przykomorek celny 1. w Grabowie za 82 Tal. 26 sgr. publicznie sprzedane.

W skutek przepisu . 180. Ty t. 51. Części 1.

Ordynacyi sądowej, wzywa się zatem nieznajomych właścicieli w celu udowodnienia praw swoich do zebranej z aukcyi summy, aby w przeciągu czterech tygodni, od dnia w którym niniejsze obwieszczenie pierwszy raz w dzienniku intelligencyjnym umieszczone będzie, na Król. głównym urzędzie cełł Podzamcza się zgłosili, w przeciwnym bowiem razie summa zebrana na rzecz skarbu obrachowaną będzie. Poznań, dnia 14. Grudnia 1831.

Tajny N adradzca finansów i prowincyalny Dyrektor poborów.

Loeffler.

.Należący do sukcessorow Eranka, browar z kompletnym inwentarzem, także mielcuch i dom mieszkalny, niemniej stajnia i wozownia, jako też szynkownia "S c h ó d ki" zwana, są do i. Kwietnia roku bieżącego do wydzierżawienia. Ochotę do dzierżawy tej mający mogą się każdego czasu do destylatora Pana Baarth na ulicy Dominikańskiej Nr. 371. zgłosić, gdzie o warunkach dzierżawy uwiadomieni zostaną. Kilka pomieszkan jest na garbarach pod liczbą 379., wdornuP. Franka natychmiast, lub od Wielkiejnocy roku bieżącego do wypuszczenia.

Bliższej wiadomości udzieli destylator Pan Baarth.

Wa Garbarach pod Nr. 408- znajduje się skrzydło mahoniowe, pięknie budowane, z wyboine go tonu i półsiedm a oktawa mi do sprzedania.

Ceny zboża w Berlinie.

Dnia 9. Stycznia 1832.

Lądem: [al. śgr. fen. Tal. śgr. fen.

Pszenica 2 20 1 2 10 Zyto 2 I 26 II Jęczmień wielki I 12 6 I ao Jęczmień mały- I 16 I 10 Owies 4 1 l 9 2-5 8 Groch , 1 28 9 Woda: Tal. ŚgD> fen. Tal. śgr. fen.

Pszenica (biała) 3 1 2 32 6 Zyto 2 7 6 2 2 6 Jęczmień wielki I 12 6 Jęczmień mały Groch Kopa słomy 6 7 » 6 5 7 6 Cetnar siana x 5 20