GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.01.23 Nr19

Wielkiego

Xiestwa

POZNANSKIEGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dekera i Spółki. - Redaktor: A. Wannowshi.

Jtf 19.

W Poniedziałek dnia 23. Stycznia 1832.

Wiadolllości krajowe.

Z Berlina, dnia ig. Styczni».

N. Król raczył dawniejszemu Prezesów Rady miejskiej, w N eufchaitl, Sa n d o z - R o l i n, dać gwiazdę orderu U rłi Czerwonego Sgićj klaesy.

N. Król raczył plebanowi ewangelickiemu G e i s s i e r w Wiltgendorf, w obwodzi« Regencyjnym Mtrzeburskim, i Jacketein w Arys, w obwodzie Regencyjnym Gurnbińskim, dać order Orła Czerwonego 4tój klassy. N. Pan raczył pierwszemu Koniuszemu, Szambelanowi T h i e l a u , dać posadę i godność Koniuszego krajowego w Graditz, N. Pan raczył Rewizora tajnego obrachunlowe-go H o m a n n przy Izbie obrachunkowej mianować Radzrą obrachunkowym, a Sekretarza tajnego A r n d t przy ternie samem Kollegium, Radzcą nadwornym, i patenla ich własnoręcznie podpisać. P r z y b y ł t u: Cesarsko - Rossyjski strztlec polowy, Porucznik A d a m ów, gońcem * Hagi.

»VWWWWHMW

Wiadolllości zagraniczne.

Z tyi ,dnia 38- Stycznia.

»J e Lubelskiego p r z yw i t a n o d« · ziwy znaczną iitbjw wtlzij -ms liryczna "P f c y o z a«, jak de« iei i wczoraj m powsztchnrm zad "ile »gromadzonych widrów, wie« atrze Narodowym przedauwk» JPa,ni Kurpińska i J P. Piasecki przywołani. N a widowisko P P. Binnes, dane wczoraj w Teatrze Rozmaitości, niewiele przybyło słuchaczy. Pan Józtf Binnes, dokładnie naśladujący głosy rozmaitych ptaków i zwierząt, zasłużoną otrzymał pochwałę. Wczoraj przybyło do Warszawy B Gdańska 28 oficerów różnego stopnia pułku gwardyi strzelców konnych byłego wojska pol« skiego , G r t c · y a.

Kur y er A n g i e l s k i zawiera następujący wyjątek z listu pisanego z N apoli di Romania pod d. 22. Listopada: "Generał Church i jeden oficir francuski, którzy d. 19, b. tn. wyjechali stąd ćo Argos, gdzie się zbiera Kongres narudowy , zatrzymani byli w drod * * przca 20 około ludzi z bandy Kokkotronie A o, szkodzenia podróżnym przybycia do Argos. Angielski rezydent w Grecji, domagał się natychmiast wyjaśnienia o postąpieniu prze<<iw tym dwom obywatelom. 'Gdy Rząd niemógl usprawiedliwić tego «amowointgu kroku, prjypisa-ł go podrzędnym agentom. Ban« da Kolokotroniego powróciła do Argos, i zdaje się okar.y wać, ie Kolokotroni i Augustyn Gapodizirias zamierzyli trzymać tam Gener?ła Churrii w oddaleniu od Argos, lękając się jego wpływu na rozmaitych greckich dowódtców, którzy przed 20 laty pod nitn sluiylij" T u 2 C Y a.

Z Konstantynopola, dnia 10. Grudnia.

Podług ostatnich wiadomości o wyprawie Wicekróla Egiptu przeciw Syryi, miał Jbrahirn Basza, mający naczelne dowództwo nad wojskiem swego ojca, bez trudności, a nawet bez użycia oręża obsadzić, Gaze;, Jaffę i Caiffę, awangarda zaś wojska egipskiego posunęła się już aż pod S1. Jean d'Acre. Lecz podłun onnwjtdan przybyłej j tatara, wojska JMecli.neda Ali Baszy miały W)jść znowu z po« itiien; >nf go miasta, gdzie «tę znajduje Abdulak Basza, co .<tłę doYnyślać każe, że to nastąpiło jedyn poznania, ybkieh postę-pach, '.: wojska uczyniły w !>jryj, zdaje t>k nii iechmul!-. A« B:tIez'a zn.... musiał i OWW ie} prbwincyi. Flota egipska prsy Jaffa i Tripi ... tow tepowafńe Wice ki ob I tepodoba się Porcie, i niezawm A )tzy Konieh i ciągle'wysyłania mocnych oddziałów wojska do Dcmasziu, m tła celu nietylko uspokojeni* tej Prot sie też ukaranie wąłczaAcycłi z sobą < h Namiestników Egiptu 1 S1. Jean dj Aere, gdyby ci nie uskutecznili jeszcze rozkazu względem dobn go eńia walki. Stał.y cen zamiar Sułtana okazuje się tak z wyraźnego brzmienia firmanu, rozesłanego na wszystkie prowincye państwa, jako tei z rozpoczętych gorliwie prac w arsenale. Na wszystkich warsztatach okrętowych budowano teraz 4 okręty liniowe i iofregar, które w ogolę zawierać mają 764 dział. Sułtan nieprzesiaje zajmować"się z największą, usilnością i rozwaga ulepszaniem i urządzaniem wojska. Tym celem zapisano zEuropy, mianowicie zaś z Anglii rozmaite potrzebne machiny i narzędzia, polecono oraz wystawić nowy arsenał i iudwisaintą w Dolrnabagoie, gdyi zabudowania w Tophana okalały sięriieprzydatnemi do tego. Od zajęcia Skutari zwróciła się zupełnie publiczna uwaga ed tej części Państwa Tureckiego.

Mustafa Basza oczekiwany jest ciągle w stolicy; mówią ii z powodu silnych nawałnic przedsięwziąźć musiał podroż lądem. Wielki Wezyr NJechmed Basza miał być gotów udać się do Monarhyru, po mianowaniu tymczasowego Namiestnika Skutari. Podług ostatnich wiadomości ze Smyrny, ustała tam cholera prawie zu pełnie, również i zaraza w Stolicy coraz się bardziej zmniejsza. Włochy.

Z Neapolu, dnia 17. Grudnia.

Przedstawiony Królowi plan do urządzenia lazaretu na morową zarazę, zawiera także projekt wolnego portu. Mimo korzyści, r jakie wykazane są w nim dla wyspy Ponza, wykazano także trudność korespondencji z stolicą, i oświadczono się bardziej za wyspą Capri, a bardziej jeszcze przylądkiem Misene. Koszta w projekcie tym są oznaczone na pół miliona duccati, które łatwo z akcyt zebrane być mogą. Zdaje się, iż wyspa Ferdynandea mimo dai»n-rjezych domysłów o Miikomości, utrwala *ię corsa; bardziej.

*»0 a o o ii, , dnia so. Grudnia.

Pro legat Hrabia jiraeei wydał następująca proklaiaacyą: nDH okazania bezzasadności pogbailrozszerzonej także i w tutsjszej prowincji, c >$1CW« wkrtftee nastąpić, wkroczeniu wojsk papiezkich stojących w Rimh.-i i »sunięcia wszelkich zaciioJ zących w ty«« względsie wąi.yiiwoic, iy>*pieszam podać do I wiadomości pib'icznej, nau«ts«łe dziś rpocztą pismo, wydane prze* Proiegats Bawenn y, da władz głównych tej prowincyi, równie jak mon pismo wydane przez dowodzącego, Pułkownika -Bentivoglio, do Komtósissyi rządowej w Forli, a które mi prsez. Kommissyą tąi pocztą zostało nadesłane-.

Banonia, dni* ib. Grudnia. __e Hrabia Ga« miii@ G rae " u o włada gminnych w Faenza, Imola, Caetel Bolognese i Ługo. - Z Rawenny, d.

ijJ. Grudnia 1831- o godzinie 1. z południa. - Szanowni Panowie! Pogłoska, o wkroczeniu wojsk papieskich do Romagny bez przyrzeczonego poprzedniego zawiadomienia, w prowiucyi tej sprawiła pewną niechęć; dla zapewnienia się w tym przedmiocie, wysłałem gońca do Pesaro, do Xiedza Kardynała Albani, Później dowiedziałem się, że Komroissya rządowa w Forli udała się w tym samym celu do samego Pułkownika Bentivoglio w Rimini. Goniec mój powrócił w tej chwili i przywiózł mi list Kardyanała Albaui wraz z odpowiedzią do wspomnianej Kommissyi rządowej. Kardynał Albani w Uście swoim odwołuje się, zupełnie do odpowiedzi Pułko widać wszędzie rolników zajętych w oczekiwaniu pory dżdżystej siejbą, szczególniej zaś osa. dnicy tutejsi będą mogli porównać najnowsze narzędzia rolnicze z naj dawniej szemi, użyto boiviem równie najdokładniejszych nowych, jak i prostych dawnych lemieszy, jakich jeszcze używają Arabowie." Pan Treillinger, który od lat trzydziestu, był przy dworze tutejszym Ministrem Rezydentem, Xiążąt Mecklemburg-Strelitz, Sachsen. Weimar, Sachsen-Altenbrrg, Sachsen- (Coburg, Gotha i Sachsen-Meiningen umarł dnia 30.

Grudnia.

Trybunał pierwszej instancyi w Lyonie podług doniesień tamtejszego dziennika P r e c u rs e u r, skazał na mniej lub więcej surowe kary mnóstwo winowajców, którzy w d. 23. Listopada mieli udział przy zrabowaniu domu P. Oriol.

Dziennik Constitutionneł donosi: że pod restaurncyą czterdzieści parostw przeszło przez dziedzictwo na linie uboczne; to jest 3 na stryjów, fi na braci, 6 na wruków, n na ów, a 14 (jako poaig) na zięciów, [żiedziezcnych parostw, 1 % już wzięto reazta 32 przez zniesienie dzie:i parostw upad'» I

- -r * » t' < * < * * II( a d ryt», dnia 39. Grudnia, tiawiikieus jest to «adaiwieoia gednem, że TIKa:tl* uj'es jedsAm ?azem tak obfituj«? w pieniądze. Wynika to zapewne % tej okoliczności, ie Ka3a*. umorzenia długów wszystkie ioatfyńskie-i peryzkie *txle «skupił«, i pełnemi rękoma płaci. Związki dyplomatyczne z dworar*::' poinocnemi córa« bardziej się «.. .jacniają; przeciwnie w Ministeryum panuje nienawiść i poróżnienie. Napastują albowiem i prześladują apostr liczni i Karuliści członków umiarkowańszych, którzy niecbcieli głosować na stracenie Torrijusa i towarzyszów -* o 1 g - . , Odkryto tu korespondencyą Generała Torrijota s wielu znakomitymi obywatelami stolicy, w skutek czego kilkanaście osób już aresztowano.

Rozmaite wiadomości.

Gazeta Frank fu rtska następujący umieściła list z nad granicy polskiej dn. 29. Grudnia: "Przyszłe losy Polski pokryte są ciągle gęstą zasłoną. Rossya z energią odmówiła wszelkiemu wstawieniu się obcych mocarstw na korzyść Polaków, oświadczając, że na postanowienia tychże względem przyszłości kraju tego żadnego mieć niebędzie względ u. - Ułaskawienia pojedynczych osób, mniej więcej udział mających w rewolucyi, czasem wprawdzie się ogłaszają, lecz niema nadziei, żeby rząd miał odstąpić od kategoryi ras oznaczonych. Szukają więc ciągle jeszcze osoby, nieświadome losu swego, dostać się do granicy, aby ujśdź w obce kraje i tam szukać schronienia, w ciem ościenne państwa «<chwałą dla nieb wyznać to należy) żadnych im niestawiają przeszkód, - Rossyjskie lazarety w Polsce jeszcze są przepełnione. Grasują tam najbardziej gorączki nerwowe, porywające mnóstwo ludzi, co jednakowo przypisać należy niedokładnemu urządzeniu tych zakładów i nadużyciom, które się w opatrywania lazaretów wkradły. Do uzupełnienia ubytku tego przybywają ciągle małe oddziały wojska z głębi Rossyi, z których wszelako wielu w marszu umiera, mianowicie, gdy w lej porze roku złe wszędzie są drogi."

Sprawa niejakich Bishop i Williams, przekonanych o zbrodnią burkowania (zabijania ludzi, w celu sprzedania ciał do teatru anatomicznego) i już ukaranych śmiercią, przeraziła publiczność londyńską. Gazety II T B M B A III - pełnione są szczegółami tej sprawy. Bishop Wyznał, iż handlując przez lat dwanaście ciała» mi ludzkiemi, przedał ich do 1500; a tych około Boeiu było przez niego zamordowanych; starał się zazwyczaj pod różnemi pozorami zwabiać ludzi ubogich, niemających przytułku, do swego domu, położonego w odległym zakącie Londynu; tam częstował ich trunkiem, zaprąwnym opium, i uśpionych zanurzał głową do studni, aż do zupełnego wygaśnienia życia. Taki rodzaj śmierci niezostawia żadnych śladów, po którychby gwałtowność jego rozpoznać można. Każde subjektum przedawał ża 8 - 30 gwinei (od 16 do ao czerw. zł.). Kiedy złoczyńcy ci ukazali się na rusztowaniu, lud tłumnie zgromadzony wydał radosne 0krzy ki. Sławny poeta Holenderski Bilderyk, umacł 18. Grudnia wHarlem w.75 roku źyćiai Listy z Malty oznajmują o szczęsHwerrt tam przybyciu Walter Scotta. · Zdrowiejego nietyllto nieucterpiąło w podróży, lecz owszem poprawiło się znacznie. < i Znany pisarz angielski Waschington- Irving * zamierza odbyć podróż zLondynudoSwej ojczyzny, Stanów zjednoczonych.. I gich naszego miasta drzewem, złożyli: JW. Prezes N aoelny Flotlwell 5 Tal.; P, Herold, kupiec 5 Tal. 5 P. Behm, zastępca Nadburm. 10 Tal.; P. Baidt, kupiec 3 sąźiue drzewa; r. Bieleleid, kupiec 2 Sajnie, drzewa włącznie z zwiezieniem, P. Obsl, posiedzicie! dóbr 6 Tal.; P. Rosenstiel, rotmistrz 6 Tal.} P. Hel mg, kupiec 2 Tal. 5 P. Kolitki, desiylalor 2 Tal.; P. Wojkowski, destylator 5 Tal.; Pani Wilczyńska 5 Ta!.; P, Sto ck 5 Tal.; P. Bergmann, Assessor medycynalny 4 Tal.; P. Lange, oberzysla a Tal.; P. Kleczkowski, oberzysla l kupiec l Tal.; 1'. Scholz, oberżysta i Tal,} Panna Schneekoenig a Tal.; P. Daeline, aptekarz 10 'lal.; 1'. Kaskel, bankier 2 Tat.; P. Senftleben ,! kupiec 2 Tal.; P. l.oienz, kupiec r Tal.; P. Hellmuth, kupiec 2 Tal.; P, Weichen, kupiec 3 Tal.; P. Kolski, aptekarz 3 Tal.} P. Rebfeld, złotnik l Tal.; P. Stiller, kupiec 20 sgr.; P. Va.salh, cukiernik 2 'lal.

15 sgr} P. Piiirłi, kupifc l Tal 15 sgr.; P, Sypniewski, kupiec j Tal.; P. Gumpreiht, kupiec 3 Tal.; P. F. W. Grartz, kupiec 3 Tal.; P. Freudenreich, kupiec 3 Tal.; P. Wagener, aptekarz l Tal, 15 sgr,; P. Heibsr, posiedziciH dóbr l Tal.; P, Schmaedicke, kupiec 10 Tal.; P. Werner sen., kollarz l Tal.; Pani Schulz, wdowa l Tal.; P. Schubelt, fabrykant powozów 3 Tal.; P. Dcnimin, f-ibrjkant inslrumentów mechanicznych 15 sgr, - Na zgromadzeniu miejskiem r dnia II. ro, b. złożyli Kadzcy municypalni: P. C S . Gractr, kupiec 3 Tal. j P. Kolanowski, piwowar 3 Tal.; P. K. Scholz i Sijźeri dizcwa włactuie z zwiezieniem; P. Radecki, mydlarz 2 Tal.; P, Galciewski 15 sgr.; P. EliaIzewiez, desljlatcr 15 sgr.; P. Ziętkicwicz \ sążnia drzewa; P. Vtner, tokarz ij sgr.; P. Wikinger, kowal l Tal; P, Hoffmann, piwowar l 'l al ; P. Hoyer, Kommissarz sprawiedliwości 3 Tal,; 1'» Stock, piwowar 3 Tal.; P. Wilke, kowal a 'lal,; P. Grabiński 15 tgr.; P. Tnts<hler I Tai.; P. Kupkę, kupiec l Ta).; P. Prufer, piekarz l Tal. - P. Franke, mydlarz i Aslessor l Tal.; JW. Hrabia Dzieduszydu r N owej wsi SO Tal.} P. Kleemann, kupiec 2 Tal,i P. Haake, gwoźdiarz t Tal,; P, Nicolai, nadceglarz l Tal.; P. Frass, piekarz l Tal.

Łaskawym dawcom składamy imieniem ubogich naszego miasta najczulsze dzięki i podejmujemy się najchctmtj przyjmować nadal wsparcia; bo chociaż bliekogorodzinopatrzone rosiały w drzewo, przecież znajduje się jeszcze wiele ubogich rodzin, potrzebujących .miło»iernej ręki, Poznań, dnia 20. Stycznia 1832.

D. G. B a a r t h . Kar o l S e n fil e b e n .

ZAPOZEW EDYKTALNY.

Nad pozostałością zmarłego tu obywatela Karola Fryderyka Augustyna Schaefer proces lukcessyjny otworzonym został. Wzywamy więc wszystkich tych, którzyby pretensje do pozostałości zmarłego Schaefera rościć mogli, aby takowe w terminie na dzień 23, Lutego 1832. przed Ur, Utiorendaryuszem Gumpertw Izbie naszej instmkcyjnej o godzinie lotej wyznaczonym likwidowali i udowodnili, gdyż w razie niestawienia się, praw swych pierwszeństwa pozbawieni i do lego odesłani będą, co po zaspokojeniu meldujących się wierzycieli z massy pozostanie. Obcym wJeizycielom, którym na znajomości tu zbywa, przedstawiają się jako Mandataryusze Kommissarze Sprawiedliwości UU r. Ogro» dowicz, Hoyer, Mitlelstaerit, Guderyan i Weymann, z krorych jednego lub drugiego do pil« nowania praw swych plenipotencyą opatrzyć mogą. Poznań, dnia 12. Września 183.. Królewsko-Pruski Sąd Ziemiański.

Szanowni obywaiele raczą roczne swe składki, dla nieszczęśliwego Józefa Malczewskiego, umieszczonego u Miłosiernych Sióstr w Po« znaniu, złożyć w ręce W. Rose, kupca i De-** putowanego na Sejm miasta Poznania; w przeciwnym bowiem razie, gdy te składki vv tym roku tak skąpo wpłynąćby mialy, jak w rOKU; zeszłym, natenczas Malczewski opuszczony by został, i najnieszczęśliwszemu losowi stałby się pewną ofiarą.

Wędzone« "' .. "'no 5 sgr., sądoprze* dania w domi a Grobli pod liczbą 30. w tyfneui ziliuuowairru. W fabryce likierów S. G. Vibjga na Wodnej ulicy pod Nr. 164. przedaje się likier przedni kwarta wielka 12 trojaków, dubeltowa wódka kwarta 6 irBjaków, oprócz tego, dubelt wiśnio« wa i hiszpańska gorzka kwarta 7 trojaków, pojedyncze gatunki kwarta 5 trojaków, sam kornue 3 trojaki, fiancuzkie likiery 16 trojaków.

Cenyzboża na Pruska miarg w Poznaniu. Dnia 2 O . Stycznia 183 2 « Tal. igr. fen. do Tal.

25 2 I *5 I 15 1 . L..- 20

1 wagę

1?T.

ib 17 7 4f«n.

Pszenica Zyto Jęczmień Owies .. Taterka Groch .

Ziemiaki · Siana cetnar a no fi.. Słomy kopa a 1200 Ił. .

I I . Masła £2mi tt b 16 20 25 l moje, czyli istnie proklamacya ściągając» się do wspomnionego niebu woj»k», ii »a niebyła ogłoszona. Pospieszam donieść Winu Panu tę wiadomość i proszę,abyś ją kazał ogłosić w rozmaiiych miejscach, równie jak oddziałom wojska, dla zaspokojenia umysłów, - Prolegat Carle Arrigoni." "Naczelne dowódatwe wszelkich wojek papiezkich w iegacyi ŁJrbino Pesaro. - Kiminr, d. 18. Grudnia 1831. - Szanowni Panowie! Przy interesie, jaki we mnie wzbudza wszystko, co się dotyczy dobrego porządku i spokojnośti publicznej, i przy wysokim szacunku dla Panów, pospieszam odpowiedzieć ni odebraną, dopiero dcii rano, odezwę ich z dura wczorajszego. Pogłoski o posuwaniu aię wojaka pod dowództwem inojem będącego, eą zupełnie bezzasadne; jakieżby było podobieństwem prty uległości rozkazom Rządu, jaką pochwalić się mogę, abym się dopuścił bez polecenia w tym względzie przekraczać przepisane m'r granice. Czy Iii równi« jest podobieństwem, aby najwyższy Rząd państwa niedotrzymywał swoich przyrzeczeń, kiedy wszelkie jego dążenia, zmierzając do złagodzenia umysłów i do przywrócenia wszystkich drogą umiarkowania dv porządku i spokojności, które są wspolnem wszystkich dobrych życzeniem. - Uspokojtie się więc W Panowie i równie uspokójcie każdego, którego wkroczenie nasze zatrważa. Gdyby ro nastąpić miało, natenczaab-y o tern jak należy zawiadomiono, a wejście wojsk naszych mętnialoby innego-celu, ja-k jedynie popieranie i zabezpieczenie publicznego porządku; ni* mai prześladowanie lub obrażani« kogokolwiek, ale raczej pobratanie się z dobrymi i spokojnymi obywatelami, jako każe obowiązek żołnierzy prawego Władccy, którego poddanymi wszyscy jesteśmy; dla tego jest prawdziwą niesłusznością lękać aię ich jak wojik nieprzyjacielskich. Po otwarłem lem ogłoszeniu, które w prolegacyach proszę podać do powszechnej wiadomości, nieposostaje roi jak tylko etc. I>. fiitnti vo g I i o . "s z W 6 j C a 2 y et. 2 B e r n , dnia a8- Grudnia, Z N eukhaiel donoszą: Dnia 36. Grudnia odbyto Sąd wojenny na ujętego z bronią w ręku Naczelnika powstańców Rósinger. Z 10 Członków 6 glosowało na karę śmierci, poczerni Generał Major Pfuel oświadczył, że wyrek takowy przedstawi Królewi Jmci. Z Lau sanny, d. 30. Grudnia.

Rada Stanu Kantonu Waadi uznała za stofcbsowne nredorwalać ru poByni pow*rańr»m> Ntufi-liattlskim: ttourcminowi C m<"i i obudwoin Renardom, w situttk <<»ego od się przedwczoraj do francy i, Ntdertandy.

Z II ag i, dnia 5. Styczni«.

D>nia4. b, in. wzięto pod dyskuss Izbie Stanów Generalnych drugi projekr prawa wzgjędem nad"zwyczajnych wydatkówn* rok 1832. Projekt tt u obejmuj» równ« spo pokrycia tychże wydatków jako też wyki biletów skarbowych i Up. naeB pi oowsno dobrowolną pożyczkę 138 milionów ateny eh i podatek od dochodów. PanSchim fpennrnl mówił I za zamienieniem niestałego kra? jowego na siały; gdyż proponowane termin* wypraty zdawały irm się za prędko :te'> «(.bK na stępować, dla tego żądał dalszego objaśnienia) ażeby się mógł 2 pewnością za albo przeć.Ł projektowi oświadczyć. Pan Fiets będąc tak» za pornienioną zamianą, i znajd ująć stosowny związek między dobrowolną a p pożyczką, głosował za projektem. Hooft chwalił wprawdzie cel projekt lecz summę. 138 milionów uważał soką; żądał on, ażeby wypłaty trw b tylko t zrównania potrzebnej summy 17 składka zaś w gotowiźnie i w bilet · h skarb« Wych zdawała mu się niesłuszną» Oś w i Iczj.

przeto mówca, iż za projektem tai głosować niemożna, P. Alphenzr browolną pożyczkę, jako zwiększ >" cą dług* krajowe, bezużyteczną w teraźniejszy; < solicznościach. P.. Donker Curiius mniemał, i& naród winien wspierać Rząd w przyj« tętn przezeń postępowaniu z konferencyą Londyńska;" zgadzał się on w ogólności za projek fał tylko od Ministra objaśnienia wniefctorychp punkiach. P. Bordes przekładał tik nazwana Dnngratuit nad dobrowolną pożyczkę." zpowe» du jednakie uciążliwości, jakieby · ' nie projektu zgotowały dla Rządu, dałza nim swoje, kreskę* P. Colrot d'Escury był aJI! rna, i« chcąc os-ięgnąć pokój tak pożądany, potrzeb« Rządowi ułatwić środek dostąpienia 1 godnym »posobem. Chwalił" on postanowienie lłsrAdu» iihy zacząć od r7 milionów, i nie eądzifsię powainionym do odrzucenia zaprojektowanej przymuszonej pożyczki. P. van Drm ośwjadczyI się przeciw projektowi» P. J onge mewit przeciw dobrowolnej pożyczce, głosowo! prze* cieź, równiejak P. Reenem pod pe n runkami, za przyjęciem projektu do prawa P. I.uzac nie był" przychylny założeniu »0» wielkiej księgi, I mniemał że w ter. okolicznościach przymuszony podatek zaitjgi na pierwszeństwo przed dobrowolna indy i.? . «ze P. Beelaerts, mówił za, a t'. N ees przeprojektowi, wystąpił Minister skarbu z jego Obroną i zwracał uwagę zgromadzenia: iż znajduje się w liuropie stronnictwo, któreby rade · ićlzialo Holandyą pozbawioną źródeł dochodów , We względzie powiększenia długu, odwoływał s;ę do dawniejszycli przykładów, mianowu:ie na pożyczkę 1790. r. i rumienił, że elern projektu jest oszczędzenie śieIrućj Hassy. Przedstawił Minister, że na pierwsze półrocze potrzebne są tylko 17 milionów, iummę bez dalszego postanowienia, nie ma być wydane. Niderlandy, dal, powinny okazać Europie, że nie potrzebują obcej pomocy, i że godne są lepszego lo»u, niż li jm Europa życzyć go się zdaje. < eh będzie jedynym środkiem d o o - łiągaienia (ego celu. W końcu przyjęty został rojćkt do prawa 30 przeciw 15 głosom, Izba ii odroczoną do d. 30. Stycznia. opieką J. C. K. M. Xiężnej Oranii, zaiotn została w Scheweningen, szkoła nauki .cznych kobiecych. Już blisko 30młopai ' n z uboższej klassy bierze takową iivl'i, dp której Xiężna zachęca, zaszczycając dy te szkoła łaskawćm swojern odwiel, zeszłym zawinęło do Amszterdarnu 1670 okrętów kupieckich; liczba ich. w r. 1830 wynosiła J992Z iruxelli, dnia g. Stycznia.

N ajwyitzy Sąd woj enny tutejszy nietylko uwrttuiii Porucznika Argou t, oskarżonego o vbies'ie eubordjnacyi, lecz oraz oświadUffl w wyroku swoim, iż Pułkownik Buzen iekiomyaoie i nierozważnie oskarżył uspomnionego oficera. Minister wojny napisał pcifsoo do Pułkownika Buzen list, w kiórym gani takowy wyrok i przy końcu wyraża: " Upoważniam WP ana, abyś ni e tylko rozkasera dziennym ogłosił, iż pochwaliłem poatc;> jego w tera zdarzeniu, lecz oraz abyś di uał, ii Król polecił mi oświadczyć WPaiiii szczególne swoje zadowolenie za gorliwość i s e n n ość, jakie od czasu ogłoszenia IIHaHa JI; twtrpii w stanie oblężenia, aż do tej chwili okazałeś." Z dnia 9. Stycznia.

Króh oczekują w przyszłą środę w Gandawie. Część orszaku J ego już udała się tamże, aby p . trzebue czynić przygotowania w hotelu gub- nii, W Gandawie krąży broszura, oprawiona w papier jHHiiarańczowy, wynurzająca życzeIII* pr*y wrócenia domu Nassauskiego.

Trud/ aU witlka względem fortec między

Anglią i Francją zachodząca, została nareszcie załatwioną, Menin, Ath, Muns, Philippeville i Marienburg należeć będą podobno do rzędu fortec, które będą zniszczone. - W Bruxelli ciągle zupełny panuje pokój, lecz trljsznie lam narzekają na niedbalstwo policyi i złe urządzenie ooej. W nocy U)l( d. 7, m. b. złodzieje wkradli eię na ulicy l)ukale w dom Posła angielskiego, P41f Bobtrt Adair. Zabrali znaczną ilość srebra i innych kosztowności, praż 50 gwiueów złotem i pieniądze w papierach. Już przed kilku dniami wiedziano, ze banda złodziei z Gandawy wyruszyła do Bruxelli; gdyby polieya była baczniejszą, łatwuby mogła była zapobiedz tej kradzieży. Głoszono, że gdyby się stosownie do życzeń wichrzycieli ostatnie "zaburzenia w Paryżu były udały, o b c y Generał star ąć chciał na czele spiskowych. U nas twierdzą, że obcym tym Generałem jest były Gubernator V andermissen.

Z A m s t e r d a m u, d. 10. Stycznia, Dzisiaj głoszono na giełdzie, że bardzo korzystne dla Hobndyi urządzenia r Eondynu nadeszły do Hagi; wyglądano tam albowiem s pewnością odpowiedzi konferencji na protestacyą Kroia. Z Antwerpii, dn. ip. Stycznia.

Pan de Brouckere oświadczył powtórnie Magistraturze miejskiej, Że barykady do obrony miasta niezbędnie są potrzebne i zniesione być nieroogą. Załoga jednakże o 2000 ludzi ma być zmniejszoną. JF 2 a n c y a.

Z P ary ż a, dnia 9. Stycznia*.

Dzisiaj Izba Parów jest zgromadzoną; porządek dzienny posiedzenia jest następujący: l) udzielenia ze strony rządu; 2)dy4kussye lub utworzenie Komitetu do prawa względem, nowego rozpoczęcia takich obrad, które przerwane zostały na posiedzeniach jednego roku, w następującym; 3) sprawozdanie o prawie obra,chunkowem od r. 1829» 4) jeśli c/as pozwoli, sprawozdanie o prawie wywołającem KarolaX. i rodzinę jego; 5)sprawozdanie o petycyacii. M e s s ag e Y przytacza miejsca z dokumen - tów publicznych i protokułów Izb, gdzie użyto wyrazu ,jpoddani" chociaż nikt ciotychczaa przeciwko temu inhibicyi niezałoźył. Ciągle jeszcze rozdawają w całym Paryżu buntownicze proklamacye. Llzuceją je po schodach i w przysionki domów. Szczęście, że treśi ich jest tak niedorzeczną. Obalenie rządu jest ich najgłośniejszy rn przedmiotem; środkiem ku dopięciu zamiaru tego ma być wzbranianie się płacenia podatków, a to z tej przyczyny, To prawnie) chcą, udowodnić. Szkoda tylko . .. ' ze prawnICY CI ani nazwisk swoich, ani mieszkania swego nieoznaczyli. Akademików Curot, Dumenil i Chantel a. ' reezlowanych w zeszłą środę na placu N otreD ame, obwiniono o kmiece spisku przeciw bezpieczeństwu państwa i wtrącono tlo więzienia St. Pelagie. Innych, na których podejrzenie podobne spadło, albo których juz wprawiono wstań oskarżonych, osadzono w Conciergerie. W Konst y tu cy on iście czytamy: Gene« rał Umiński przybył do Paryża. Wszędzie współtowarzysze nieszczęścia witaligozuprzej radością!. Wszyscy Polacy tu przebywający ZYJą 2 sobą Jak bracia w najściślejszej przyjaźni.

Z ,:ezwaniem literatów sławniejszych między nImI, n. p. Pana Lelewela, Chodźko i innych zawiązały się towarzystwa literackie miedz; wychodźcami polskienn, których zamiarem jest pr e.tłotriaczenie pięknych dzieł literatury polskleJ, mianowicie ściągających się do dziejów Pol ki dawniejszych i nowoczesnych, na jęZykI obce.

Dzienniki nasze udzielają wyciągów dotyczących się rozrzutnych i niepotrzebnych wydatków dawniejszej listy cywilnej, drukern obecnie do publicznej wiadomości podanej. Tak h>. p. Jezuici góry Calvari pobierali rocznie 30,000fI.; kościół katedralny w Rheims rocznie 10.000 fI.; Opat Tharin, guwerner Xiecia Bord aux rocznie 60co fr. tylko jako wynagrodzę« nIe za koszta ekipażów jego.(?) Pani Gontauf, guwernantka de Mademoisclle, rocznie 20 000 iiank., --:- Pann Larochejaąuelin otrzymała ;rzy zamęSClU swoJem w darze 750,000 fr. Wiele zakonów duchownych pobierało po 6 8110 000 fI., zaś towarzystwo nauk pożyteczn;ch 6c fr. na wsparcie i zachęcenie !! liyly kupiec de laHou "'sage w Josselin został pr ez Sąd w N antes z powodu podżegania do WOjny domowej i udziału w iupiestwacii band w Wantlei, razem z 6 innymi uczestnikami na śmierć skazany. G a ze tte teraz umyślnie Izbę Parów nazywa drugą Izbą. Konstytucyonista obrachował że we Frnncyi co :ok 53 milion, pijawek są p trzebne, przypada WIęC na każdego mieszkańca po l-A pijawki. Gońcy między Paryżem i Wiedniem co dzień się spotykają. Ściągnją się ich depesze do «Oraw włoskich. Pan K. Perier sam nietai tego, .ż,e wmieszanie się w sprawy Włoch spro wadzlcby mogło zamieszanie powszechne wcale»; Europ ie. Zniżenie się kursów przypisać należy niepewności, w Łtórej się obecnie pańat«. z powodu postanowił ń gabinetu ho. go. Przemyślnicy wybuchnienie w : :i :rn;». zbędne poczytują; dowodem tego Ha prz< Z największą skwapliwością poczynione.

Z N a n t e s, dnia 4. Stycznia. I tu takii roliści wichrzą wszystko, przybijając proklamacj e do rokoszu i buntu zachęcające a mi cie do robotników podupadłych skierowane» Oraz rozsiewali oni, że rząd każde rrni rzowi, któryby podczas powstania jakiej pospólstwo dał ognia, 5 fr. w nagi; *. biecal. Lecz wszystkie te zabiegi doi na niczem spełzły; osoby, na których słu.zajs spoczywa podejrzenie, aresztowano. Z : i g n o n, dnia a. Stycznia. Mowa juz daWnIej była o odkłyciu potajemnej fabryki prochu w mieście naszem. Właśnie teraz szą nam, że niejakiegoś Triboulet zd>bflagrante crimine. Znaczną ilość prochu i tów znaleziono i zabrano. K uryer donosi z Bononii, z dnia 17.

dnia. Odbyło się zgromadzenie dep Romagny na d<<ień 34. Grudnia oznac: Obecnymi byli Prolegaci miast For i Bononii; wszystko się odprawiło z n kszym porządkiem. Zgromadzenie. aby natychmiast we wszystkich mfast: mieszkańców liczących, albo w gm ludności jednego mianowano tfeputowa mającego być obranym przez «gromadzenia gminne. Deputowani ci, zjechaws*) gię w Bononii., rozpoczną obrady suoje z anm do R*\mu SIę udadzą, aby Papieżowi wytłdm życzenia i chęci narodu, - NiedoMiersaji m zupełnie przyrzeczeniom Kardynah Al ż w?jska papiezkie z Rimini niewk ;»czą w refrltorlum Bononii. Przeto usadowiono o ły wojsk w Cesena, Forli i Imola. na ostatnie rnifjsce udało się stąd wczoraj ro c Z dnia 10. Stycznia, Wczoraj niespodzianie zaszło na gieldaii? nadzwyczajne zniżenie kursów, o ..im M on t o r dzisiejszy następujące podaj, wvjainsenIe: "Użyto na giełdzie wczorajszej »nikniefiik kassycra skarbu jako środek ku rozp' niu trwogi, powiększonej jeszcze przez mnóstwo niedorzecznych pogłosek, przeciw którym publiczność ty leki otnie jijż takim sposobem *a iedziona powinna się mieć na straży. RozSIewano, Bog wie, jakie nieuzasao ści o zgromadzeniach dyploniatyczi. 'eh się nieodbyły; o zmianach w Minis?« fetore nienastąpią. Poczytujemy za po» naszą przestrzedz P ubliczność a1». , , śniom niewierzyła i niepostradał do sprawy publicznej." Wswojem -iwiadomieniu gieldowem obankiuctwie wielkiego pizetnyślnika, tak się względem wiadomości tej w dodatku nadzwyczajnym wyraża; "Wielkim tym spekulaniem, o ktor\m wspomnieliśmy, jest Pan Kessner, centralny taseyef skarbu. Stosownie do wiadomości II dobiyc! źródeł czerpanych, wnosimy, że itłssa skarbowa niezostała naruszoną i że kas»yei sam wczoraj był jeszcze w wiejskiej siedzibie ewojt.; w Monimorencyj cała rzecz więc tóńo ii na zwyczajnem bankructwie, dotyh> :em ianowicie stręczycieli wexlowyeh." - 'Natsona l, stosownie dó barwy którą przy.

feiera mo iziennik oppozycyi, powiada: "PubJłcznoio 2 natury do podejrzenia skłonna, w zniknieniu kassyera centralnego coś innego »pąirdje, jak przeniewierzenie prywatne." - Kon s ty f J c yoni s t a tak się odzywa: "Zniżenie o 3 fr. nigdy niezachodzi bez ważnej poi\ i finansowej przyczyny. Tajemnicę, Wywołującej taki upadek papierów, doścignąć, yłoby rzeczą trudną, ale następującym po. i giełdzie wszelako wiarę dano: Nawizły podobno listy z Holandyi, oświadczające niezmienne Króla Wilhelma postanowienia rozpoczęcia kroków nieprzyjacielskich, . w akutek rzego papiery holenderskie znacznie atpadty. Prezydent Rady Ministrów miał się s>adai dc« dymiseyi, skąd obawa wynikła słuszna Tfojny powszecimej; ponieważ do postanowiecia Cesarza Rossyjskiego, wymagającego, ażeby się ładne mocarstwo niemieszało w sprawę holendersko-belgijską, dwa inne mocar-twa przystąpiły. Słychać podobnież, że Poseł goesyjsii, po rozmowie za nadto żywej, miaue j z Panem K. Perier, prosił o paszport do odjazdu- Pan Perier wszelako oświadczył dzisiaj publicznie, że się z Panem Pozzodi Borgo cupełnie niewiduje. " - Do tych wieści dodają

,tasety oppozycyi, by wytłumaczyć zniżenie l ursów, następujące uwagi: Oprócz wzbrania aia *ię północnych mocarstw co do ratyfikacyi faktatu Londyńskiego, wielkie sprawia, lecz UttWaiające wrażenie na całą Europę wiado mail o ogromnym ubytku, albo niedoborze w doshoeJach państwa angielskiego. Przeląkł. się podobnież Paryż cały na wiadomość, że ig Ps-św ie dymi esy i się. podało, co jawnym jest dcwotiem, że coraz większa liczba urzę. śmków - Jszych i Magnatów kraju od zarżątyla. je dzisiej szej umysły w skutek art y . '.'>>i n i t o r z e nieco się uspokoiły, a tak Au*«»- 0* sowo zaczęły się wznosić. U znikmti'ni P*na Kessner sprzeczne krążą pogłosu" j. jerfai powiadają, £e go dzisiaj zrana w do

, . .

II r.

mu wiejskim w Montmorency znaleziono uduszonego; drudzy, że go właśnie w tym momencie aresztowano, kiedy chciał życie sobie odebrać. I>/jsiaj zrana przedsięwzięto rewizyą kassy jego. Pan Kessner pr/.ed ożenieniem się swojetn był bardzo- bogatym i za urząd swój jako kassyer centralny skarbu milion franków kaucyi złożył z własnego majątku. Wdał os» się potem w ogromne operacye giełdowe a podobno niezawsze na własny rachunek, co tei spowodowało stręczycieli wexlowyeh, zastraszonych przez ilość rent od niego zakupionych, do przyspieszenia upadku jego» Ci sprzedawali niespodzianie znakomite ilości rent ów za bardzo niskie etny, przez co się przyłożyli do powiększenia obawy, przez polityczne baśnie już przedtem wznieconej. Wszystkie gazety oppozycyi narzekają na poprawki prztłożone w imieniu Komitetu na wczorajszem posiedzeniu Izby Parów przez Xiecia B rogi i e względem projektu do prawa dotyczącego się wywołania Karola X. i rodziny jego, w ktorejto poprawce Xiążę zamiast wyrazów "Były Król lub Ex-Kroi" i "wywołani e" uźyłelów "Król" i "oddalenie z granic ojczystych". N a t i o n a l powiada, źe zarniac Xiecia jest jawnym i dążenie mowy jego bea wątpienia niebezpiecznem. Deputowany Baron Berthois, brat Adjutanta Króla, przyłączył się takie do party i oppozycyi, niechcącej zezwolić aby używano wyrazów "Kroi Francyi" i "poddani".

Dziennik Sporów zamieścił pismo bezo imienne, którego autor, aby udowodnić jak niepotrzebną i błahą jest kłótnia wzniecona przez oppozycyą względem słów "Król Frańcyi" i "Kroi Francuzów", przypomina, ie na numizmatach bitych za czasów starodawnego łeudalizmu oprócz imienia Króla stoi jeszcze napis "Francorum rtx", że zatem wyrażenie "Król Erancuzów" dawniejszem jest i bardziej fetidalizrnowi odpowiadającem, niż wyraz Kr ' l F ." " o rancYI.. Minister handlu i budowli publicznych rozkazał, aby posąg Generała Hoche postawiono na jednem z publicznych placów w Versaille. W Agen w obieg puszczono pieniądze sfrankowe z wizerunkiem Henryka V, Stronnicy dawniejszej dy nasty.i kupują te pieniądze za 29franków. Wczoraj zabrała polieya numera gazet: Opinion, la Mode i le Revenant. Semaphore de Marseille donosi z Algieru pod dniem 2Q. Grudnia: "Bezpieczeń - stwo zaprowadzone na nowo w okolicy Algieru z zarządzeniem przez Naczelnego Wodza środków wojennych, zapewniwszy właśc ciclote