GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.02.09 Nr34

Wielkiego

POZNANS

Xiestv.

JE

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dektra i Spółki. - Redaktor: A. Wa <nl***»

)J( 34 - W Czwartek dnia 9. Lutego 183

Wiadolllości zagraniczne.

Kroltstwo, Po Wkie, Z Warszawy, dnia 3. Lutego.

W ciągu zeszłego miesiąca Stycznia rozdano osobom bilety posiadającym, porcyi zupy Rumforckiej 3976, bez biletów zaś porcyi 1461, razem 4437, z czego wypada, iż dziennie przez przecięcie dostawało 143 osób, któreby indie bez dobroczynnego posiłku nic ciepłego niejadły; niemałą to być powinno pociechą dla tych, których kosztem, tylu nieszczęśliwych pierwsze przynajmniej potrzeby de życia odbiera. Onegdaj w Resursie Kupieckiej wieczór był nader przyjemny; wykonanie muzyki wokalnej i instrumentalnej wyborne. JO. Xiąic Feldmarszałek raczył się znajdować i najuprzejmiej oświadczyć zadowolenie. Znajdowali się oraz JW. Hr. Witt, Generał Gubernator, wiele Dam, Generałowie, Urzędnicy, i Obywatele. Podług ostatnich wiadomości kupieckich» papiery polskie spadły cokolwiek za granicą. Ciągle trwa odwilż; nocami tylko bywają lekkie przymrozki. Wisła niepuściła dotychczas. Drzewo ciągle bardzo drogie.

B. o s s y a, Z Petersburga, dnia 18- Si Pod dniem 31. Grudnia (12. Si kazał N. Pan wydać następujący Szefa Cesarskiego głównego eitab.

wojny, Generała jazdy Hrab. Czerni** "Wieloletni ciąg służby WPana w wojskowym, podczas której wykonałeś ważnych poleceń, odznaczał się 2 komitą energią, rozwaźnem działai ką gorliwością o Nasze i ojczyzn; Przeszło przez lat trzy na czele dt Znaczących gałęzi wyższej władzy w państwie, odpowiedziałeś Wf Moim oczekiwaniom» Za jego niezmordowaną troskliwością i prz wojska Nasze podczas dwuieroiej we czech i teraz przy uśmierzeniu roki ecę, wzorowo były utrzymane, i w opatrywane, co zależało od Minist« ny. Mimo wszystkich ciężarów w datki na potrzeby wojenne znarzt graniczone, a w każdej gałęzi j WPanu administracyi wojskowej zaszły ulepszenia. Na zasłużone i grodzenie godnie wypełnianej w służby, i na okazanie szczególnej czliwości i zupełnego Naszego zai «oieaią, mianujemy WPana najjaekawiej fe «tai«

? .

. .Olem,

: w Pol,'<<łkt> 2a n»f iłiitgo i pi felamy w załączeniu znaki tegoi orderu. .Zapewniamy przy tein W Panu Nasię Cesarską łaskę, (podp.) Mikołaj." T u 2 C Y a.

Dostrzegacz Auetryacki zawiera nagiąpująre wiadomości ze Stambułu pod d. 27. da. Po wybuchnieniu rozruchów w Grecyi odwołała Porta przeznaczonych do Wiednia, Par\;> i Londynu wysłańców, i urzędy ie po*ostaj.i dotąd nieobsadzone. Przed kilku dniami Reia Elendi urzędownie oznajmił Cesarsko-Ki c wskiemu Internuncyuszowi, ie Sułtan Mab nud postanowił znowu mianować Posła przy ;'esarsko-Krolewskim Dworze Auetryackun i ie wybór ten padł na Jana Maurojcni, który >ui od r. 18 a I. z zadowoleniem obudwdch Wysokich Dworów dostojność tę miał »obie powierzoną. W wydanym ztego powodu * -Sasin · · ym Haiti S 'tryfie wyraźnie oświadczofio, ie Fego Sułtańska Mość przez mianowanie to chciał dać dowód wysokiego swojego poważania I. Cesarsko- Królewskiej -Apostołskiej Mości, oraz sivojego zupełnego przekonania o dowiedzionych ciągiem lat wielu przyjaznych uf uciach ze strony Austryi. W tymle H'iiil-Srteryfie wyrażono najzaszczytniej i najpochlebnie] o osobie, sposobie myślenia i położonych zasługach powtórnie obranego Posła, k' ,óiego nowe wierzytetne listy za pierwszą sposób bścia przesłane być miały do Wiednia. Uzbrojenia Porty przeciw Mehmedowi Ali-BaIb) ają się z największą gorliwością. Gdy Kządzca ten nie usłuchał rad i napomnień Sułtana, a nawet żadnej niedał na nie odpowiedzi, milczenie to domyślać się każe zamiarów, niecechujacych wiernego i prawego poddanego. )tl !asza, teraźniejszy Kaimakam Alepu, łtóry czynnie się przyłożył do szczęśliwego uK > wyprawy przeciw Daud Baszy Bagdadu i zs to wyniesiony został na stopień WeKyra, ptócz otrzymania dowództwa w JIyryi, mianowany jest rzeczywistym Rządzcą Alepu; porńczono mu oraz naczelne dowództwo ze stopniem Seraskiera. Otrzymał on zlecenie, ażeby wraz zprzydanyrn sobie nowo mianowanym \ ke-RządzcąTripolisi Dierde,Osmanem Baszą zebrał wojsko ile moiności z obwodów Meraez, Siwas i Adana i objął nad niem dowództwo. Również i Rządzca Sylistryi, Mehmed Basza o trzech buńczukach, który w wyzeciw Skodryi odznaczył sięmęztwern i przytomnością, otrzymał rozkaz stawienia się »Stambule, celem odebrania osobiście instrukcyi, które dopiero na polu walki ma rozpieczęrowoć. Wojska jego przewiezione być mają a GaUipeii dc Azyi. Oprócz tych rozporządzeń, tyczących się operacyi na stałym lądzie, roboty w Arsenale odby wająsięznadzwyczajną czynnością, tak ii widoczny jest zamiar Sułtana, ie, gdyby tego wymagała potrzeba, uderzy na Mebmeda Ali flaszę lądem i morzem. Nie wiadomy tu jest jeszcze los Acry, czyli ta broni się dotąd, czy lei wpadła już w moc Ibrahitna Baszy. Gdy Poit2 zawiadomioną została s że buntownicze zamiary w Damaszku, przej mały tylko oddział źle myślących przywiedzie ne zostały do skutku, i ie większa część miesz kańcow tego miasta nie miała w tern udziału, zapewnił im Sułian przebaczenie i amnestyą, pod warunkiem, ie dla karawany pielgrzymów (do Mekki) która wyjść ma stąd d. 17. b. m. poti przewodnictwem Edhern Efendego, dostarcza wszysikiego, co potrzeba będzie do jej utrzymania i ie odtąd posłuszni będą rozkazom Suł tana. Środek ten przyniósł pożądany skutek, a przedniejsi obywatele Damaszku złożyli J. Sui tańskiej Mci pismo dziękczynne, wktóremprzy* rzekli wypełniać wydawane sobie rozkazy i o świadczyli, ie przybycia nowego innego Rządźcyt M usselima oczekują z niecierpliwością D. a 1. b. m, w nocy wszczął się poiar w częśct Stolicy połoionej nad morzem Marrnora, uga szono go jednakie wkrótce, tak iż kilka tylko domów spłonęło. Mustapha Basza Skodryi który udał sig lądem w towarzystwie dowódzcy gwardyi konnej, Ahmeda Baszy, przybył U z dwoma synami d. 23. b. m., na jego powitanie wysłane zostały znakomite osoby tak z« strony Kai mąka majako też od Seraskiera Baszy. I

Włochy.

Z d n i a 24. S t Y c z n i a .

Słychać, ie 6 pułków z głębi Austryi przy wołano do Czech i Krajny, aby na piewsze skr nienie wzmocniły armią włoską, od niejakiego czasu znacznie zmniejszoną przez urlopy i re dukcye» Z M o d e n y, dnia 23. Stycznia, Pułkownik Zamboni, pobiwszy powstańców pod Rastia, dalej się posunął ku Lugo, aby sie, pod Faencą połączyć z głównemi kolumnam» wojsk papiezkich, poczem rokoszan dnia 19, m. b. w okolicach Cezeny na głowę poraź.ł Wielka liczba tychże porzuciwszy broń z największym pośpiechem uszła do Bononii. Spodziewamy się, że dnia 15. albo 26. wojsko Pa pieża stanie pod murami Bononii. niderlandy, Z Bru.xelli, dnia 28. Stycznia, Stosownie do postanowienia Królewskiego z d, 10. m. z" wszystkie sztuki broni, wyprowadzane za granicę, ulegać mają na granicy r o z p a t r z e n i u , a b y d o s t ąp i o n o p r s e k o u a n i a ,

Dzisiaj zastanawia się wydalał Izby repreeentantów nad wnioskiem Pana Dumotlit» , «maczającym listę cywilną, na 1,200,000 zł.

Właśnie w tym momencie rozchodzi się tu pogłoska, że Poseł frantuzki przy dworze naszym, Generał Btllisrd, umarł apoplexya ruszony. Przechodząc się podług zwyczaju swego w ogrodzie pr«ed południtm, raptem upadł, a chociaż lekarz przyboczny Króla natychmiast wszystkich użył środków pomocy, wszelako moc choroby przemogła i Generał po upłynieniu kilku godzin z tym światem się rozstałfranty« . Z P a ryż a, dnia 24. Stycznia, Indagacya sądowa przedsięwzięta w sprawie ojców Enfantin i Rodrigues do żadnych jeszcze nitdoprowadziła rezultatów. Ojciec Enfantin wyznał, że jako szef kieruje zgromadzeniami politycznemi i religijriemi Symonistow. N a .wszystkie inne pytania finansowe musiał odpowiadać ojciec Rodrigues, Zresztą, co się dotyczy dążenia religijnego i politycznego towarzystwa, oświadczyli obydwa, iż wszelkie wyjaśnienie dokładniejsze poczytują w tym razie za niepotrzebne, gdyż od 5 lat zasady sekty w pismach jejobszernie są wykładane. Ojciec Rodrigues powstawał przeciw przystosowaniu 29, artykuh' kodcxu kryminalnego, zabraniającego «gromadzenia z więcej niż 20 osób się składającego w zamiarach politycznych lub religijnych bez przyzwolenia i upoważnienia rządu, a to dla tego, ponieważ zgromadzenie St. Symonistow od r, 1828- jest publicznem i od rządu cierpianein. N a zarzut, ie towarzystwo czynsze wydaje bez gwerancyi zapbty, które to postępowanie, jako niesprawiedliwe kodex karny zakazuje, odrzekł ojciec Rodrigues: "N ie znam ja żadnej operacyi finansowej przez rząd jaki przedsięwziętej, króraby niebyła nierównie niesprawiedliwszą i bardziej oszukającą niż nasza, jeżeli tę tak nazwać można, oświadczyliśmy albowiem wprost i jawnie, ie papiery nasze innpgo fundamentu niemają, jak możliwe postępy towarzystwa. U ciekliśmy się więc do za 11fan i a obywateli, zostawiając każdemu wolność działania podtug własnej chęci." - Każde obwinienie, jakoby St. Symoniści robotników podiegali do obalenia rządu teraźniejszego, oddalał od towarzystwa ojciec Rodrigues znajwiększem oburzeniem jako zupełnie bezzasadne i wbrew się sprzeciwiające pryncypiom nauki Symonistow, łaóra gwałtów każdego rodzaju takazuje. - Po tej indagacyi wydano ojcom na powrót papiery zabrane.

PanaThouret, redaktora Rewelucv iłta*ann in contumaciam na 5 letnie uwięzienie fr. kary p i t n . ę ź n ej. Z dnia 85. Stycznia, Dowiaduje my się, że P, Sebastian dotychczas jeszcze teki swojej nie objął; o wiedziny jego ostatnie wTuileryacb mu pomyślnych widoków, W d z i e n n i k u h a n d l o w y m czytamy: "Xiążę Orleański został w domu Pana Rothschilda grubiańskim sposobem ski Xiążę Leon użył przeciw niemu wyrazów, których meodważamy się powtarzać.". K o n s t y t u c yo n i s t a następując- 1 podaje opisanie balu u Pana K. Perrer: "Fes' n był rak świetny i wspaniały, fe to wszelkie przechodzi wyobrażenie. O godzinie 8- przybvi Orleański i N emurski i rozpoczęli bal. \i do godziny 1. w nocy ciągle goście p i" II Osoby wojskowe były w swoich n .;. Jurach.

Wszystkie narody miały zastępców swoich i każdy był reprezentowany. Kolor s ciasnych mundurów Anglików dziw ;;d!ii]a' od długich szaf, pełnych fałdów, wuo, e ubrani byli posłowie Tunetańscy, - wkadrvlach Iran» cuskich widziano też zawoje Maniek sów. Gości liczono przeszło 25CO. Spostrzeżono między nimi wielu Deputowanych z.oetatniej lewej. Sławne imiona z czasów Cesarskich zwracały podobnież uwagę przytomnych; zaś od tych, którzy się wsławili podczas epoki aryetokracyi, stroniono widocznie. - O godzini spadła lampa z pierwszego' piętra na r.amioi, wystawiony na dziedzińcu wewnętrzna zachowaniu płaszczów; płomień szybki.' sie udzielił draperyom pobliskiego salonu» Suóże nocni jednakie w ogrodzie rozstawieni, szczęściem dość spiesznie przybyli, aby o.., < · · zagasić, gdy tym czasem cały namiot w okamgnieni u wodą zalano. Kilkanaście płaszczów tylko się spaliło; zresztą zdarzenie to wsali żadnego nie sprawiło wrażenia, gdzie aż do godziny 5. tańczono. M e s s ag e r donosi: Dzisiaj podolno Cesara Dom Pedro uda się do BeUe-Iele; w;e!u Portugalczyków towarzyszy mu, między tymi tei Markiz PalrntlJa.

Kuryer francuz kij następujące nad i6m robi uwagi: Generał Saldanha tutaj .. .stanie. Nie jest on sam tylko tym, który pn tność swoje sił ujmuje malej armii. Zdaj ie Generałowie Cabreira, Stubbs, Moreira Sampayo zanadto wiele posiadają tn< ii, aby brać udział w wyprawie; a co większa obawiano się nawet zaciągnąć do słuźbv Portugalczyków, w N ormandyf osiadłych. Życzym aby się wszystko jak najlepiej powi ; ; owi do przedsięwzięcia wyprawy TaHrH3, okźe oraz mu podali warunki, które ber wątpi« a największy sprawie jego przynoek. - Konstytucyonista dożę Dom Pedro w mundurze galowym jur się % Król pożegnał» Słychać, la w więzieniu wSt. Pelagie w tych Jucya wybuchnąć miała, gdyż uh dia zasad swoich republikańskich iyślali ich przyjaciele. Zdaje się, i» porozumienie takowe w rzeczy samej zaAby plan ten zniweczyć, część wlqźaióv$ przeniesiono do Laforce, a rtezię, podług moioofci rozłączono, aby żadne związki między nimf zachodzić niemogły. Ami de la Chart e donosi z Wandei z d.

Ja, m. b-j, li tam znowu spisek Karolistów odkry t e. W Kolistytucyoniście czytamy: Koniwy w Argos uchwalił wystawienie trzech pinmid nagrobkowych dla Prezydenci Capodistrias, a to jednej w Eginie, drugiej * Tysyacle, a trzeciej w Missolunghi, N apis na nich wymówi przeklęstwa na zabójców ojca ojczysaiy. Dzień śmierci Prezydenta ma pries 100 Sal zostać dniem uroczystym źałobayflp» 7i dnia r6. Stycznia.

F, Camiile Perier, brat Prezydenta Rady Miniąl · członek Izby Deputowanych, dnia }%, wieczorem o godzinie 7. stanął tu z Londynu, przywołać z sobą stanowcze uchwały względem zniesienia warowń belgijskich. Wypadek lej czyści układów spodziewać się każe, że cnoEiai tło d. . i. Stycznia wymiana wszystkich ratyfikacji nieoagtąpiła (czego z resztą nawet doidzieć niemoźna) taż jednak w ciągu krótkiego czasu nastąpi. Izba Parów ciągle tworzy oppozycyą przeciw %zhie I)t;j ltowanych; powiadają podobnież, iż on? nieprzyjmie prawa o rozwodach. Damy na przedmieściu St, Germain oburzyły się na prawe tak bezbożne i grożą, £e wszystkie wywendruj} do Holyrood, jeśli by takie prawo przyjęto, Powiadają, źe Ministeryum zamyśla wysłać K?qjskit wo£olice Strasburga, aby na przypadek wojennych przygotowań obcy eh mocarstw tamie natyc! ir.iast ściągnąć obóz. Ronsry tucyonista donosi: Pogłoska, że »wiatki śh>bu między Królem Leopoldem i jedną z Xicxniczek Francuzkich dla tego nienaliewaź Król już potajemnie jest zaślubiony z córką nieprawą Hrabiego Grey, a któn ;m chwile samotne w Laeken miał przepędzać, zupeinie jest bezzasadną. Tylkopolityczne przyczyny stoją dotychczas zamęśc? temu na przeszkodzie. Poseł Hiszpański wyprawił wczoraj gońca d Madrytu, zapewne z uwiadomieniem o WY.i« ździe Dorn Pedra. (Zresztą gazety nasze i; dnych nie podają w tej mierze pewniej szyc " wiadomości. ) Z T u lon u, dnia 23, Stycznia. - Słychać źe depesza telegraficzna, dzisiaj zrana tu nade szła, przywiozła rozkaz, aby dymissyonowanb majątków i robotników w arsenale tymczasowa jeszcze odłożono. Z dnia 27. Stycznia.

Dzisiaj znowu w obieg puszczono poglosb; o zmianie wMinisteryum. Powiadają, ie oso ba dostojna doświadczała pojednania Pana Pt rier z Panem Dupin (starszym), który onegda dwugodzinne miał posłuchanie u Króla, za, od niejakiego czasu przeciwnikiem był zaciętym Prezydenta Rady. Stosownie do tego pojednania mniemanego głoszono, źe P. Dupin obejmie zarządy Ministeryurn spraw wewnętrz ii*-h, zaś Pan Perier zatrzymawszy godnolm swoje Prezesowską kierować będzie Ministeryum spraw zewnętrznych. Posłuchanie, które P. Dupin miału Króla ściągało się podobno do sprawy Marszałka N ey której rewizyi Rząd chętnieby uniknął. Rozeszły się tu od kilku dni wieści o nowo wybuchłych rozruchach w Lyonie. Monitoi dzisiejszy zbijając je powiada, źe podług tego, co się tam stało, nastąpić w prawdzie mogły poruszenia niejakie, których jednakowo jako wypływających zroszczeń niesłusznych osób pojedynczych Rząd bynajmniej się nie lęka. - Tenże M o n i t o r zbija podobnież pogłoski o nieporozumieniu zachodzić rnającem między Marszałkiem-Gerard i Ministrem wojny, wskutek której wyprawa Belgijska nie miała wypadku pożądanego. Sąd Assyzów skazał dzisiaj Redaktora gazety francuzkiej" Pana Geroude, z powodu artykułów do buntu i zhańbienia Rządu teraźniejszego pobudzających na miesięczne uwięzienie i tarę pieniężną z joo fu> Wczoraj wieczorem upowszechniła się tu pogłoska, źe goniec zrana przybyły przywiózł Prezydentowi Rady Ministrów układy sprze» mierzą zaczepnego i odpornego między Francyą i Anglią. Wczoraj odebraliśmy przez telegrafy wiadomość o nastąpionej d. 19. m. b. śmierci Mini* stra spraw zewnętrznych Hiszpańskiego Dom Solmon, Z Strasburga, d. 25. Stycznia.

Wczoraj przybyli tu Generał Sierakowski 1 Podperucznik Wiktorica» tjue-National, ofiarował gotowość swoje Komitetowi polskiemu dania reprezentacyi na korzyść eubskrypcyi polskiej. Komitet przyjął tę ofiarę i oświadczył dzięki swoje Panu JLoieset.

Pierwsza kolumna Polaków stanie tu, jak już donieśliśmy, jutro o godzinie a. lub 4'ej po południu. Umieszczeni będą u mieszkańców miasta, którzy zapewne ich tak uprzejmie przyjmą, iż pobyt tu swój dwu- lub trzydniowy z ukontentowaniem później przypominać sobie będą' wychodźcy Polscy. Po pierw6zejtej kolumnie nadejdzie 6 innych,gdyż 3 pozostałe przez Metz się udały do Francyi.

- Słychać, że gwardya narodowa i większa część mieszkańców wyjdzie na ich spotkanie« Z dnia 27. Stycznia.

Pierwsza kolumna oficerów i żołnierzy polskich dzisiaj tu przybyła; jedni pieszo, drudzy na wozach, które rząd dla nich przygotować kazał. Wielka liczba mieszkańców i wojskowych wyszła była na ich spotkanie» Muzyka artyleryi gwardyi narodowej witała ich przy bramie miasta. Przyjęto ich wszędzie jak przyjaciół, jak obywateli' mieszkańcy ubiegali się o zaszczyt udzielenia miejsca w domach swoich mężnym wychodźcom. (Gaz Vossa.) A ngli a.

Z L o n d y n u, dnia 22, Stycznia.

"Antireforrniści, powiada Glob e, rozpo«tsęli wojenną wyprawę swoje z zwyczajną gorliwością. W Izbie wyższej otworzyli oni przykopy swoje pod Lordem Aberdeen, Strangford i Ellenborough, a szwadron lekkiej kawaleryi, «biadający się z Lordów Salisbury, Verulam i Ailesbury udał się, jak mówią, do Brighton. Niesłyszeliśmy wszelako, żeby pierwsze ich 0peracye w tamtych stronach miały być" pomyJ " ne. Dziennik nadworny pisze co następuje: !f Między Xieciem Tallejrandem i Lordem Paliierstonem naj ściślej sza panuje przyjaźń i najepsze porozumienie, * Xiąźę ani myśleć się niedaje o wojnie z Anglią, gdyż przed niejakim -zasem wielkie łożył nakłady na upiększenie domu swego i znaczne summy oddał do banku ;aszego. Niejest on jedynym Francuzem, tak ustępującym; bo w tygodniu tylko zeszłym Yjent familii panującej w Francyi w imieniu złonka pewnego tejże 119,000 funtów założył · papierach naszych." Z dnia 24. Stycznia.

Wczoraj spodziewano się tu Króla z Brighjn; podróż wszelako jego, niewiadomo dla

jakiej przyczyny, została na Im cts» odłożona. W Manchester odprawiło się ze nnadzoni« z przeszło 4000 ludzi, (między tyr; wnikdw) celem upraszania Króla nie kary śmierci przeznaczonej dla · BrystoIskich i N ottinghamskich.

bardzo tam miano mowy; rządjedt. · 1 uiyl środków należytych ku zapobieżeniu dalfayia bezprawiom. Dnia 20. przybył Pan O'Connell do Rirming.

hamu, gdzie będąc obecnym zgro lżeniu 40,-000 ludzi, w mowie swojej do tegoż nńanej oświadczył, iż wszystkiego doświa nowił, aby tylko uskutecznić oswobodzenie Ir landyi. Wielka część publiczności niedowi" wiu Xiecia Wellingtona, mimo pOK jego w Parlamencie i bankiet prz<.: cześć byłych Ministrów dany« Na ura się zdaje mieć wstręt od reformy zd stytucyi) Xiecia, jak Xiąźę od refo" rzalej konstytucyi Anglii. Między urzędnikami portu i warAtalów w Portsmouth wielką przedsiębiorą "edukcyą; znaczna liczba niższych urzędnikóv K2 «et robotników w ciągu roku tego otrzj syą,- Dług narodowy Stanów Zjed. -myc*! Ameryki wynosi dotąd tylko 39,i2.;,191 dolarów. Aż do roku i835- cały dług b.e rzonym. Z dnia 25. Stycznia.

Na posiedzeniu wczorajszem Izfcv wniósł Lord Ellenborough na przełn j.enic pewnych aktów dotyczących się handlu muisynami i wytykał błędy popełnione r> trak zawartym w tej mierze między Francy,* glią. - W Izbie niższej toczy się · cbrk wa o dziesięciny w Irlandyi; onegdaj «chwalono tamże bi1.reformy aż ćo Htego mykui». Wczoraj po południu odbyła się 'ad.» gabinetowa celem rozpoznania dalszego p- ipozycyi dotyczącej się mianowania nowyc Parów, względem przedmiotu którego ciag'6 jeszcze wielka panuje sprzeczność zdań. Onegdaj Pan van de Weyer długą raia! roz mowę z Lordem Palmerstonem , a w: ,łoiij odbywały się konfereneye między tyrt strem i Baronem van Zaylen von i Hr, Matuszewiczem, Xiążę Esterhazy bardzo' zasłabł i od Z łóżka(niewstaje« W Standart czytamy; Odłożenie Króla do Londynu stało się pobudką do ro?« maitych domysłów; powiadają miedz; że niepewny stan gabinetu teraźniejsz o mini być tego przyczyną. Poczyniono w kie z& ierwszym Ministrem, 111 aniach Xiccia Buckinghama i syna jego, Markiza Chandos, aby Króla odwrócić iar.ów Ministeryum Greya, G lob e na'.:.v ni uwagi: " J ego Dostojność i Lord Chandos upojji się, jak nam donoszą, zwodniidzieją., iż im się uda obalić rządy teraźnrrjsze a na to miejsce inny utworzyć podług M-!)!.; spodobania. Kuszenia te, aby Króla na fałszywą wprowadzić drogę, na niczem spił%ły* 1: K. vi, wysłuchał zapewne zdania J ch jnoici, potlobnie jak i innych; lecz coź stąd wynika? Czas, kiedy wpływu nabywano pr5Ier;, laiemne zabiegi, minął przy dworze angielskim, przynajmniej dopóki Wilhelm I V . iyje. Nie! Król reformujący nigdy się nakłonić r.iecia do zrzeczenia się Ministrów swoich i pszul iia narodu. Pokój zewnątrz, reforma wewna'r« i ograniczanie publicznych podatków w Abglii , osadach - oto są święte owe zaza których dopięcie Król i Ministrowie podług możności krajowi ręczą, i dopóki tego gadania nierozwiążą dostatecznie, żadna rnoc ich poróinić niezdoła; zaś gdy swoje roboty ukończą, wdzięczność narodu najpiękniejszą dla nich «tanie się nagro dą." i. V.icę śmierci, zawyrokowaną przeciw winowajcom Brystoiskim i N ottinghamskim, do życzeń tylokrotnie wynurzonych, samienio raczył na wygnanie (deportacyą) doży wofn i ą. Gazety tutejsze" ogłaszają następujące pismo Cesarza Chińskiego T a o K li a n do Rządzcy Kanydane z powodu nieporozumień zaszłych złaktoryą angielską, ciekawe ze względu na sposób w jakim przemawia o mieszkańcach Europy i "Le i Inni przysłali mi memoryał, w którym, przekładając potrzebę zastawienia krajowców przeciw obcym barbarzyńcom i niektóre sporządzone w Radzie projekta, proszą o nakazalechnego dla nich posłuszeństwa. - Kupcy angielscy niedawno starali się o zniźew tym celu wstrzymywali się z wprowadzeniem towarów do portu naszego. Wro« iu zeszłym, poczęli znowu przywozić tajemnie do faktoryi obce kobiety, i złodziejskim sposobem potrafili nawet sprowadzić do Kantonu »trzelby[i inną broń. Wprawdzie oświadczyli om niezwłocznie żal za przewrotność swoje i nie trwali wniej do końca; lecz umysł barbarzyńc . zawsze jest chytrym i zdradliwym: a stąd konieczna Jawnym zakazom i prawom najściślejszą moc przywrócić, i wszelkie z dawnych Ui pnepisane ostrożności zachowywać. Tera» um}*?-*; i dawne okoliczności nie są sobie rów n e ; czas rozstrzyga o stósowności środków. Pomieniony rżąctżca zinńemi zgodzili sfę napęwne dodatki i umniejszenia, którym wszyscy posłuszni b)ć mają, i nakazali wszystkim utzędom cywilnym i wojskuw* ni pilność i wierność w zachowywaniu należytej czujności. I my więc niniejszem rozkazujemy, ażeby postanowienia zawarte w ułożonych przez Rad*; gmiu artykułach, miały rnoc zupełną. - Ze względu na wczesny żal darujemy pomienionym obcyni kupcom zasłużoną karę; lecz koniecznasurowie im zalecić uległość wydanym przepisom. Jeśliby zaś pomimo tego śmieli, rosnąc codziennie w bezwstydzie i d umie, pogardzać dłużej prawem, i swoje pychę i brak władzy nad samemi sebą na coraz większe wystawiać światło, rozkazujemy wszystkim rządzcom naszym ściśle pełnić przepisy praw naszych, ażeby sprawione wpaństwie przez obcych barbarzyńców zamieszanie z gruntu wykorzenić; przyczem obowiązkiem ich jest mieć na baczeniu wszystkie czcigodne ustawy kraju naszego, Spetń niniejszą wolę nasze i rozkaż ażeby ją ogłoszono, - Sjanuj to." *) Wskutek takowego rozkazu, Minister rządzca Kantonu wydał postanowienie, którem rozkazuje przywieść go do skutku i kończy słowami następującemi: "Odtąd konieczną będzie przepisom i ustawom kraju naszego bezwarunkowo być posłusznym. Jeśliby napotern kto się ośmielił irn opierać, lub sprawić jakowe zamieszanie, nieomylnie z rozkazu Cesarskiego rzecz ściśle zostanie .wybadaną i najsroźsze kary spadną na winowajców. Niebędzie tu zapewne żadnej łaski ani względu. Drzyjcie więc wszyscy, gdyż rozkazy takowe w rzeczy samej wydane mi zostały, - Dan u. roku, 4. miesiąca, 11, dnia. (sa. Maja J83')'

ROZlllaite wiadolllości.

Z Ratysbon y, d. 25. Stycznia. - Wczoraj wieczorem przybył tu Xiąźc Poniatowski *) L powodu powyższego rozkazu Cesarza Chińskiego, professor Neumann ogłosił w Pruskiej Rządowej gazecie uwagi następujące: Ta'o Kuan nic jest imieniem panującego cUiś w Chinach Cesarza, lec« tylko nazwiskięm okresu jego panowania, i znaczy właściwie "Swiatło rozumu." Przyzwyczailiśmy się atoli w Europie nazywać Cesarzy Chińskich według nazwisk okresów uh panowania. _ Ojciec dzisiejszego Cesarza umarł 2, Września 1820., i mianował następcą tronu drugiego syna swojego, ze Względu na mężne zachowanie eię jego czasu buntu w Pekinie w ig12., gdy powstańcy dobywali szturmem pałac Cesarski. Pierwszo dni jego panowa - nia zwane "Yuen hoci" t. j. "pierwotną doskonałością" i później dopiero zamieniono je ni drtsiejłze nazwisko Tao Kuaii. (Przyp. Ked, T, P.) w oberży "poJ Złotym Aniołem", a dzisiaj przed południem dalej się. puścili w podróż przez SMuigard do Strasburga. Dzisiaj znowu stanie tu znaczna liczba, między innymi takie Hr. Plater, a tak w krótkim czasie z powodu ograniczenia kwarantany bawarskiej na 5 dni tylko, wicie tu przejeżdżać i przechodzić będzie wychodźców polskich. 700 szeregowych spodziewamy się w tygodniu przyszłym. Nad granicą czeską przebywa jeszcze przeszło 400 oficerów polskich.

WyjątU z listu pisanego Z Wilna W zeszłym Grudniu. ... Z wieści, które nas dochodziły, sądziłem, że Wilno tak się zmieniło, ii w nietn, bez przewodnika, do domu nietrafię. Jako żywo: wszystko jest na miejscu. T o, cobym w Wilnie, biorąc przykład z miast niemieckich, nazwał Altstadt, ulice bieżące od zamkowej do ostrej bramy, ze swemi Ło(oczkami, Skopówkarni, Sawiczami, są prawie nietknięte. Dolna część tylko, gdzie są gmachy uniwersytetu i gdzie się nowy pałac Cesarski w miejscu dawnego pabcu biskupów Wileńskich buduje, znacznie została przekształconą. Znikła część ogrodu temuż pałacowi przyległego, otworzyło się przeciwległe podwórze uniwersytetu, stanął nowy dom narożny. Wewnątrz samych murów uni« ersytetkich niefrafiłbyś teraz do sal i gabinetów, gdzieśmy.po 300 doi w roku spędzali. Sala posiedzeń publicznych, ozdobiona wielkim portretem Cesarza Alexandra pędila Dawa, upiększyła się jeszcze popiersiami zmarłych nauczycieli. Smutek mię ogarnął, kiedym poglądał na te wizerunki ludzi, którym, ja i tysiące rozpierzchłyeh po świecie towarzyszy wdzięczność winniśmy, który elit śmy kiedyś z natężoną uwagą, jak wyroczni słuchali, przed któremiśmy drżeli, bo oni to nas psssowali na fi lo z o f ów, w stopniach kandydatów, magistrów etc... Czemuż tak mało o nich pamiętamy, czemu szkoły nasze nie są, jak gdzieindziej , matkami (almaematresl) w pamięci swoich wychowań« ców. Czemu się u nas równo z opłaceniem pieczęci za patent zrywa związek uczniów zeszkołą, , '" Inna jeszcze przybyła sala po« siedzeń rządowych uniwersytetu, wielka, kształtna, ozdobna portretami Cesarzów Ale. xandra i Mikołaja i Króla Batorego,.... Lec» wyjdź ze szkoły i udaj się ku końcowym ulicom miasta, na dół, ku Antokolówi chylącym się. Tu częstokół zielony okrążył budowy ereenału: przekopy ścieśniły drogę: zgładzone ogrody bulwarów, poznoszone domy, chałupy, croęfarze, wyrównane i na warowny zygzag popiętrzone góry Bekieszowa, Świętokrzyska i Zamkowa, czynią całą okolicę, dobrze niegdyś znajomą, trudną do poznania. Piękny gmach katedry pozostał wszakże, nietknięty. - Miasto samo zdało 10i się śwież. Bzem i bardziej chędogiem niż je przed kilką laty widziałem. Napisy gotyckie na wiechach i tarczach świadczą, że rnoda i do Wilna dochodzi, późno wszakże, bom ani jednej chińskiej pagody jeszcze niewidział. Zastanowiło mię mnóstwo tarcz zakąskowych, piwnych, śniadaniowych, a zupełny niedostatek rzemieślniczych. - Pojazdy wcale waszym nieustępujące, tylko jaskrawsze, turkoczą po ulicach. Wilno jest wyborne na szkołę forysiów. Aźero się zdziwił, widząc w\jeźdżającą czworokonną karetę z bramy, z ktorejhy się bryczka z trudnością wykręciła.... Byłem też i na teatrze. Biada, biada, biada. Szopa jak dawniej, kilką zaleWwie świeczkami oświecona; gałgany zamiast dekoracyi, gałgany w garderobie, kłęby pary buchają w dyalogu, orkiestra fałszuje, śpiewanie jeszcze falszywsze, w afiszach figurują P P. Rospustuiccy. - Oto scena w Wilnie; gdzie jednak jest zamożny resurs i liczne wyprawiają się bale. - Zakładu dobroczynności, jeszczem niewidział , słyszałem, że jego dochody zachwiały się, lecz mimo to nieupadł . - O ruchu naukowym niewiele ci doniosę. Mógłby kto słusznie pomyśleć, że ruch ten jest znaczny, Wilno ma tyle drukarni ile cała Hiszpania; ma szkoły wielkie i małe; ma książnice publiczne i klasztorne. Lecz jest jakaś fatalność, która sprawia, że prace tutejszych pisarzy, artystów, jak afisze, w samem mieście zużywają eię. Wiadomość o nich, już za linią, akcyzy, o dwie wiorsty za miastem, wietrzeje. Masz na dowód pak książek, masz dzieło Eichwalda, masz nowe elementarne katechizmy, masz prześliczną Florę rylca Kielinga; zasmucisz się zapewne, że o tern wszysikietn tak późno się dowiadujesz. Rękopisy bibliograficzne Ludwika Sobolewskiego, pozostają dotąd w ręku jego krewnych, - Towarzystwo medyczne gotuje się wskrzesić Pamiętnik medycyny i chirurgii. - Księgarzem naczelnym zawsze tu Zawadzki, Posełam ci ciekawy katalog książek jego nakładu. Zgodzisz się zapewne że ciekawy, bo w nim masz pewnie 2/3 wszystkiego, co Wilno od lat 87 wydał0 4 Handel muzyczny, który od lat dziesięciu tak zakwitnął w VVilnie, dotąd się dobrze powodzi. - Mówiłem ci co mię smuciło, powiem co mię uradowało. Oto archiwum Radziwiłiowskie, które dziś już tak jest uezyko temu wspaniałemu Litwy zabytkowi przystoi, - Gorliwy strażnik tego zbioru obiecał ci przesłać wiadoarość o j ego stanie, · - Jeszcze Z radością widziałem gabinet zcoforaiczny uniwersytetu. Wybornej roboty egzemplarze krajowych zwierząt szczególnie zasługują na uwagę. J eśliś dobry Litwin, powinienbyś przyjechać tu dla dwóch majestatycznych żubrow, na które niemógłem się dość napatrzyć. - W uniwersytecie kursą medyczne i teologiczne wykładają się po dawnemu" dwa drugie oddziały jeszcze swojej czynności nierazpoczęły.-Wychodzę wnet do katedry, mam posłyszeć kazanie X. Trynkowskiego, wielbionego tu powszechnie z rzadkiego daru kazalnej wymowy . , . , i t. d«

ZAPOZEW EDYKTALNY.

Ponieważ nad summa szacunkową kupna młyna wodnego Prostkowa w powiecie Wągrowieckim położonego, do sukcessorów Stefana Manskiego należącego, na żądanie wierzycieli proces likwidacyjny otworzony został, przeto wyznaczyliśmy do zameldowania pretensji wierzycieli termin na dzień 14. Marca 1832" przed Deputowanym Wnym Sędzią Jekel, zrana o godzinie otej w sali instrukcyjnej, na który Z pobytu niewiąjfomych wierzycieli z tern zaleceniem zapozywamy, aby się w powyższym terminie albo osobiście lub też przez pełnomocników prawnie do tego upoważnionych stawili, w przeciwnym bowiem razie niestawający z pretensyami ewemi do rzeczonego .gruntu wykiuczcnemi i im tak co do ukupiciela tegoż jako też do wierzycieli, pomiędzy których summa szacunkowa podzieloną będzie, wieczne milczenie nałoźonem zostanie. Gniezno, dnia 14. Listopada 1831.

Królewsko-Pruski Sgd Ziemiański.

ZAPOZEW EDYKTALNY.

Wxiedze hypotecznej grantu w wsi Rnkawczynku pod No, 1. położonego, j*st w Rubr. I I I. No. 1. summa 500Tal. 2 prowizyą po 5 od .ta na mocy obligaeyi z dnia 32. Czerwca 1804.

ex decretode eodem dla krawca Markusa Skaraper w Poznaniu zahypotekowana. N a domaganie się teraz niniejszego posiedzitiela rzeczonego gruntu, Gottfryda KunkeI, który twierdzi, ze powyższą summę już zapłacił i wymazania się takowej domaga, zapozywa *ię wierzyciel hypoteczny, krawiec Markus

Skamper dawniej w Poznaniu mieszkający, jege jacykolwiek sukcessorowie i wszystkich tych, którzyby do summy w mowie będącej jako właściciele, cessyonaryuszowie, zastawnicy lub jakiekolwiek posiadający papiery mniemają mieć pretensye, iżby się w terminie na d z i e ń 9. M aj a 1 8 3 8 . przed Deputowanym Ur. Ribbentropp, Sędzią Ziemiańskim, wyznaczonym albo osobiście lub przez pełnomocnika prawnie do tego upoważnionego stawili i swe pretensye udowodnili, w razie bowiem przeciwnym spodziewać się mają, iż z swemi pretensyami do rzeczonej summy wyklucronemi i nakazane im będzie wieczne milczenie, tak z wymazaniem takowej postąpionćm zostanie. Gniezno, dnia 25. Stycznia 1832, Królewsko - Pruski Sad Ziemiański.

OBWIESZCZENIE.

M łyn wodny w powiecie Międzychodzkim przy wsi Rozbitek pod liczbą 3. leżący, młynarzowi Janowi Gwilhelmowi Poetschke należący, Pogorzelnik zwany i z przyległościami na 2,376 Tal. 0,6 sgr. 8 fen. sądownie oceniony, będzie drogą exekucyi w terminach na dzień 7. Kwietnia, dzień 33. Czerwca i na d z i e ń 35« S i e r p n i ar. b. tu wyznaczonych, publicznie najwięcej dającemu przedany. Chęć kupienia mający wzywają się nań niniejszern. Taxe i warunki kupna codziennie w Registraturze naszej przejrzeć można. Międzyrzecz, dnia 26. Stycznia 1832.

Królewsko-Pruski Sad Ziemiański.

OM WIESZCZENIE.

Z polecenia Królewskiej Regencyi sprzedawać będzie podpisany w tutejszym lokalu namiestnikowskim, w dniu 16, m. b. utensylia urządzonego w tymże podczas cholery lazaretu najwięcej dającemu za gotową zaraz zapłatę; do czego chęć kupna mających niniejszern zaprasza. Poznań, dnia 6, Lutego 1&33.

Peticie, Sekretarz Regencyi.

W Karnie pod Wolsztynem, w powiecie babimóstkim, W. X, P., są do sprzedania barany, pochodzące z owczarni zarodowej Xiecia Lichnowskiego w Helwetyboff, mogą być codziennie nabyte do 15. Maja; cena takowych jest zastosowana do teraźniejsz ych czasów. Przewyboroy świeży kawiar cotylko odebrał F. W. Graet*.