GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.02.11 Nr36

Wielkiego

Xiestw POZNANSKIEGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W Dekera i Spółki. - Redaktor: A. Wannt

JW 36. - W Sobotę dnia 11. Lutego 1832.

Wiadomości krajowe.

Z B e r l i n a, dnia 8. L u t e g o , N. Król raczył obywatela, Hr. M a t u s c bIca, mianować naj łaskawiej Sędzią Ziemianskitn powiatu Hirszberskiego, w obwodzie Kegencyjnym Lignickim.

Przybył tu: Xiąlę Fryderyk Carola I h z Saabor. P r z e jeż d ż a ł : Cesarsko- Rossyjeki strzelec polowy N a es a 1 i n, gońcem z Petersburga jadąc do Londynu.

MM*II«MlJIMl

Wiadomości zagraniczne.

E o s s y a.

Z P e t e r s b u r g a, dnia 21. Stycznia.

Donoszą z Bukareetu, że <l 6. (tg.) Grudnia obchodzono tam dzień imienin N. Cesarza J mci z wielką uroczystością. W kościele metropolitalnym obecny był na nabożeństwie Prezydent Dywanu, wielu cywiloych i wojskowych urzędników, oraz niezliczony tłum ludu. Po odśpiewaniu Te Deum, o zachowanie i szczęśliwe panowanie Monarchy, który zapewnił pomyślność obudwom Xieetwom, Prezydent Dywanu dał wielki obiad, 'na który przeszło 200 osób było zaprc Wieczorem wspaniale oświecono r domy Bojarów ozdobione były lran<, T e T e mi, wyobrażającemu dostojną postać N. Ce-» sarza J mci, cyfry lub alegoryczne figurprzerwany szereg powozów i tłumy przechadzających się ożywiały ulice. Mi bukarestu dali świetny bal, w prywat elitmr« wet domach były zabawy publiczne małkfrady. Dziennik S t. Petersburski s niektóre uwagi nad stosunkami han południowej Rossyi, a mianowicie de?sj z południową Francyą. Rzuciwszy uwagi nad postępem przemysłu we po zawarciu powszechnego pokoju, 1 tano« wicie dowiódłszy przez czyny pomnożoną potrzebę surowych płodów, mówi tymi względzie między innemi: "Południowa Rot* eya ma coraz większy udział w bandi- opatrującym Francyą w płody surowe, t rozwijający się coraz bardziej w Mon nam rękojmią, że rolnictwo coraz upadać będzie w tych okolicach, i i . prawo składowe, tak bardzo ułatwia pcom tego kraju dostarczanie towaró.». jiray wiedzie zwolna całą tamtejszą ludno' i uo 0<<' płacania południowej Rossyi danit pp41 względem handlu zbożowego. Innym j«t szcze produktem, którego odbyt prędk-' f.wa? i trudność zaopatrzenia eię dostatecznie W 0iiwę, zwolna do tego przywiedzie, że potrzeba bidzie zaniechać uprawę drzew oliwnych ; ulytie oliwy do niesłychanie wielkiej fa) .nydła. Łój lua przy fabrykacyi takowej niezaprzeczone pierwszeństwo przed oliwą, B pomnożeniu jego użycia przeszkadza jedynie drogość materyałów palnych, jakich pr*y nim potrzeba. Zresztą można oznaczyć epo'i-, kiedy nastąpi zupełnie ta zmiana, to jest wówczas, skoro zupełnie ukończone będą koleje żdlatne z Rivee de Gier do St. Etienne i do Lyonu, przez co cena węgla kamiennego r;, pomocą żeglugi na Rodanie będzie nadzwyczajnie zniżona. Kiedy W tej części Frań« cyi przemysł dochodzi tak wysokiego stopnia, kiedy się zapatrujemy na kopalne bogactwa w St. ienne, na piękne i bogate fabryki w Lyonie i Tarare, na płody rękodzielni bI3rBy1lt., które teraz już Zatrudniają ogromne tnassv» pomnażające codziennie koneumpcyą, (rudno oznaczyć rozległość, do jakiej dojśiJź seogą stosunki handlowe południowej Fraricyi z Rossyą południową, a miastu Odessie rokować inoina bardzo kwitnącą przyszłość."

Niderlandy: Z H a g i, dnia 28. Stycznia.

W liście pisanym przez oficera jednego, z okrętów będących na Skaldzie, w>rażono między innemi: "Dnia 15. b. m. odebrano w cytadeli wiadomość przez zwiadowców, ie 30,000 wojska znajdującego się w Antwerpii i okolicy, zamierzyło uderzyć na cytadelę; poczyniono przygotowania, ażeby nieprzyjaciela godnie przejąć można; lecz po dwunocnem czuwaniu, wiadomość ta okazała się bezzasadną. Flota często odwiedzana bywa przez ubogich rybaków i markietanów. H 0lenderski Kapitan kupieckiego okrętu Antwerpskiego, który w bliskości nas zarzucił kotwicę, powiadał nam, że w Antwerpii mają sobie za zaszczyt być uważanym za Holendra, Przy stole w każdym domu prywatnym i w miejscach publicznych piją za zdrowie Starego Jegomości, W płatnym motłocbu objawia się zupełnie inna opinia, a ta utrzymuje w obawie majętniejszych. "* F 2 a n c y a.

Z P a ryż a, dnia 28. Stycznia, Wczoraj pracował Król z Prezydentem Rady Ministrów i Ministrem spraw zewnętrznych.

G 2 e Na przyszłą środę, dnia 1. Lutego, wielki bal Dzi e nniki P a r y zki e aw e r a a J .. ą W i ado m os ' c i będzie dany w galeryi Dyany wluileryach, na . . który 3000 gości zaproszono.

». Naupha, dochodzące do 25. GrudnIa, Podług X .. O l ' k . ł ł H b . . FI h lf . h . A 1ą1ę r eans 1 przes a ra 1n1 a ou , nIc , partya 0PPozycYJna po utarczce w rgos . k d t . l b l d ... l .. lk . . < .. d K t d . t k . l d ł Ja o urzą z Cle ce a u ZlSlaJ w sa 1 wIe lej 0· · · ,tlę o oryn u, g złe a ze wy ą owa o k ' , b . h d ,. b .

4 d h . d h pery na orzysc u OglC awanego, za swoJ 1t eputowanyc 0PPOZYCY1, zgroma zonyc l t 200b f T . X., d ' li Hydra. Tu ustanowili Rząd tymczasowy zło- e summe z r. en1e l Zę ?rę.czyc ., Z .. C l tt . . N P kazał znaczną summę PrefektowI POhCY1 ku · 1 anow a1m1, o e 11 osaros. an . d dł h . . . k . h .. M . . t wsparCIU p o u p a yc , mIanowIcIe u 1C sto« anI mIanowany 1n1s rem spraw we- ł . k d l . , ł d . . k . * . 1 h W . k . t . owan1U, ta a ece, 1Z waza m1eJS a Jest te 1 yc. OJS o 0PPozycYJnego s ronn1- ... . .

h d . ł l . b 2 500 K N raz w stanIe rozdzIelanIa aoooporcY1 ryzu coos o Zl o 1CZ y, . ongress aro- d . . .. d b . h dc wy . ł db . d N l . Zlenn1e przez resztę zImy mIę zy u OglC CIąg e o ywa swoJe nara y w aup la. l . P l K . l . .

sto 1CY. o econo omrn1ssarzom po 1CY1 rozdzielenie to tak wykonać, aby jak największa liczba ubogich mogła mieć udział wtem wsparciu. Każdy ojciec familii otrzyma ilość karteczek na cały tydzień potrzebną. Rozdzielenia same niebędą się odbywać na policyi, lecz w mieszkaniach ubogich. T e m p s powiada, "Wydział trudniący się rozrządzeniem listy cywilnej postanoxvil podobno zakupić dobra dominialne Rambouillet, w tym razie, gd)by Izba Parów przyjąć miała poprawkę Izby Deputowanjch, dobra te od Królewszczyzny, lub dóbr korony, odłączającą. " Duchownego jednego, należącego do kościoła nazwanego francuzko - katolickim, którego szefem jest Opat Chatel, zapozwano wczoraj przed sąd kryminalny, ponieważ on odwo. łując się do stanu swego i godności duchownej, wzbraniał się ciągle pełnienia służby jako gwar

JI u s t 2 Y a.

Z W i e d n i a , dnia 19. Stycznia.

nadeszła tu wiadomość z Pizy pod d, 3 >, b ' , tu., iż tegoż dnia J. G, Mość Arc)-XięZna TYskańeka, córka Xieeia Saskiego Maxymiliana, zakończyła życie. iV i e m c y. Z G i e s s e n , dnia 1. Lutego.

cuiu przechodu Polaków przez miasto nasze zaszły tu gorszące sceny nieładu i niepokoju. Kanclerzowi uniwersytetu, który między Akademikami mało ma przyjaciół, przy11 O w nocy Pereat. Władza uniwersytetu . się obecnie wyśledzeniem sprawców rządu; wszelako aby nadal podobnym a viotn zapobiedz, kierunek drogi marszowe Polaków z Saxonii przybywających w ten »posoL odmieniono, ie oni teraz z Griinberga prosto się udają przez Hungern do Friedberg, zienie i karę pieniężna z 5 fI., oraz na poniesienie kosztów sądowych, gdyż sekta, tto której oskarżony (nazywa on się Lagoublaye) należy, niema sankcyi rządowej. Generał - Porucznik, Markiz Puyvert, dawniejszy Gubernator w Vincennes, przed kilku dniami przeszedł na łono wieczności. N ajświeższe gazety Lyońskie zawierają piemo Maira tamecznego, Pana Prunelle, w którem on zawiadamia publiczność, iż obawa wszelka naruszenia pokoju ze strony robotników zupełnie jest płonną. W dzienniku de Ha vre czytamy: "Polityk pewien, który też cukrem handluje, zapewnia członków Izby Deputowanych, że handel idzie jak najlepiej, a mimo 10 każe tegoż BaTego dnia zamknąć jedne, ze swoich raffmeryi, oświadczając rozpaczającym robotnikom, iż handel tak kiepsko idzie, że ich nadal zatrudniać niemoźe, Komuź tą rażą wierzyć należy, kupcowi albo Ministrowi p" Głoszą tu powszechnie, że fundusz umorzenia będzie zatrzymanym. Donoszą z Alexandryi pod d. Ig. Grudnia, ie wojeka Wice Króla zajęły mocną pozycyą. przy St. Jtan d'Acre, w miejscu nazwanem Klasztor mnichów. Dnia 5, Grudnia Mehemed Ali miał odebrać wiadomość, że syn jego Ibrahim Basza opanował St. Jean d'Acre, 51 i s g p a a i a.

Z Madrytu, dnia 17. Stycznia.

Cztery pułki piechoty i jedna baterya dział polowych z Andaluzyi wyruszyła do Badajoz w Estremadurze. Słychać, że Generał Duesada, generalny Kapitan w Sewili, otrzyma naczelne dowództwo w prowincyi Estremadura nad granicą Portugalii, zaś Generał O'Donnell nad wojskami zgromadzonemi w Gallicyi. - Z 80,000 ochotników Królewskich (tyle aibowiem samych ochotników mieści Hiszpania) mniejsza połowa w broń jest opatrzona. Generalny dozorca tej miiicyi i inne osoby wpływ i znaczenie mające usiłują obecnie uzbrojenie drugiej połowy uskutecznić. Portugalia, Z L i z b o n y, dnia 14. Stycznia.

Dzisiaj przybyło tu dwóch gońców z Madrytu i angielski siatek z depeszami. - Onegdaj stanął Dom Miguel z Cjueluz w pałacu Bewposfa; przyjechał on wprawdzie konno, ale bardzo źle wyglądał. Zaraz po przybyciu kazał zawołać do gabinetu swego Kawalera Heliodora Hyacinih, z którym przeszło godzinę rozmawia? Kawaler Heliodor jest potajemnym agentem rządu tutejszego i objei dź a wiej funkcyi często Francyą i Anglią, aby dowiedzieć się dokładniej o etanie wyprawy Dom Pedra. - Z pożyczką wyro;»>?«. ną r 13 milion, rejzów bardzo się rtrtth źle powodzi; osoby nią obarczone wy wszy tylko summę na zadatek, żądały d odwłoki ku zadośćuczynieniu preteneyon dowym. Obwiniają tu Panów Quin« Bandejra, że oni umyślnie prywatnym »BBbom tyle dają czasu, tusząc sobie, ii lOra Pedro się zjawi i przyciśnionych od (eg datku uwolni. Prawie codzieri wydarza si<j tu bankructwa; dzisiaj głoszą o upadku 1 większego bankiera, Lopez dos Angos. <órego upadek o ostateczną przyprawia '2 wielu kupców i innych obywateli, którzy jatki swoje w tym handlu umieścili, ObaAis ją się podobnież bankructwa Pana Cord' pierwszego kasgyera samokupstwa od ta ,)J,;, - Mnichy klasztoru Penafitl oświadczy! na przypadtfc wylądowania Dom Pedra wezmą się do oręża. - J e den z okrętów 3IIQ:Mlskich, stojących na Tagu, wyszedł pod iigloj opuścił podobnież rzekę tę okręt przewoź >francuzki.

1,

A ngli a.

Z L o n d y n u, dnia 27, Stycznia.

Na posiedzeniu Izby wyższej, dnia 2.6. Stycznia, HI. Aberdeen obszerną miał mowę. wodząc sprawiedliwość sprawy Króla Ho derskiego i krzywdę mu wyrządzoną przez diii« gi przeciąg czasu. Zmowy Ministra we ws; ich względach uwagi godnej przytaczamy tu II.. stępujący wyjątek: , ,Zresztą świat cały zape przekonał się, że mądrość i stałość Króla i rodu holenderskiego w tak krytycznem połc niu na istotne zasługuje uwielbienie, a jt Bogu wszechmocnemu się spodoba, zwr oko swoje na sprawę tę, rozumiem, że jej błogosławi. (Oklaski.) Sprawa Holaadyi rak jest dobrą, tak sprawiedliwą, a mówiąc "spra* ,-:, Holandyi"-upraszam Wasze Dostojności, aby.

ście sobie przypomnieli, że ona też jest spr« Anglii; (Słuchajcie!) Uważam albowiem cjak naj ściślej połączone i nierozdzielne; tak bardzo jestem przekonany, że pomyślnym koi cern uwieńczone będą usiłowania Króla Wilhelma ku odzyskaniu, co mu zabrano, że wiadomość ta, iż Holandya pod wpływem P n s i i Rossyi zdecydowała się do odrzucenia trai utu, zasmucającym mię pij.enika uczucie Chcę ja chętnie ' bezinteresownym zabieg' Rossyi w tej mierze należytą oddać sprawiei wość, lecz moźnaby wszelako kroki gabim; rossyjskiego fałszywie tłómaczyć; ja zaś z mojej strony nad tern ubolewam, iż widzę, Cesarz Rossyjski to miejsce zajmuje, któn Anglia zająć powinna była. (Słuchajcie, s chajcie!) Upowszechniła się pogłoska, że pór Holandyi wypływa z potajemnego wsp rzeczonego. Lecz to jest czysiern kłamstwem; Monarcha bowiem despotyczny mógłby dziaht przeciw życzeniom ludu swego; lecz. racz" o Wasze Dostojności mieć wzgląd na I landyi i jej prawa. Jak niepotrzebnem w tej mierze wszelkie zachęcenie ze Rossyi! Jakićmże też zachęceniem Cesarz Rossyjski ożywiać otuchę Hoej) zebrania wszelkich zasiłków potrzebnych do tak trudnego dzieła? Król Wilhelm mógł $' e $ jedynie tylko spuszczać na własny nalód i :> dnozgodne jego poświęcenie, i niebyło to Mchę-ceniern Rossyi, co owę jedność Holendrów utworzyło i pieniądze z ich kieszeni "sało!" - Podobnie dowodził Hrabia jtność traktatu Londyńskiego, twierźe wszelkie warunki onego tylko dla i są korzystne, zaś Anglii największy jzą uszczerbek, - Hr. Grey bronił pointa Ministeryum. W Dzienniku Globe czytamy: Teraźniejreformy, różni się i tern od dawniejszego, it jest wnim oznaczona liczba miasteczek, Które i ąją utracić prawo wyborów. Sioro Izba itrzygnie, że Szemat M. maobejmować 56 mia-steczek, badania wykażą te, które mają ;j ludności. Jakkolwiek kwestya ta T o - ro interessowaćposiadaczów miasteczek, «szakże obchodzi reformistów i ich prze>w. U pada tym sposobem wielka przy:wloki bilu na przeszłem posiedzeniu a vy, które wówczas zajęły 15 posiedzeń, ledwo połowę tego czasu. Są wpramfz.e ,eszcze i inne punkta, na których Mówcy ormiści doświadczać będą swego talentu i okazywać swój patryotyzm, kraj jednakże słuh będzie z największą ile można cierpliwością; bo sobie może pomyśli, iż dla wielu ;hętnie mówiących ludzi jest to ostatnia ność odznaczenia się. Dzitnnik NewMontly Magazin zawiera lad o korzyści wynikłej z gazet wstłumieIpałactwa, Mieszkańcy pewnej małej 0/li osławieni niszczyciele machin i pod!. Sędzia, pleban i wójt daremnie zakłiv a)i s iknionych wieśniaków, aby zaniechali zbvo I -iczych postępków. Wyśmiewano ich i odpowiadano, że w najgorszym przypadku trzeba b. przygotowanym na karę dostania się na miesiąc do deptaka. Zagęszczały się coraz bardziej 1 rzestępstwa tych wieśniaków i już miano »ko nim użyć siły wojskowej, gdy pleban dostał kilka numerów londyńskiej gazety Speci a t o 1, w których znalazł krótką i łatwą do pojęcia odezwę do rolników niszczących własności,wystawiającą im naturę zbrodni I rozległość kary, jakaby ich spotkać mogła, wykazującą oraz, czego ani pleban, ani wieśniacy nie wiedzieli, że śmiercią karani być mogą. Pleban kazał wieśniakom rozdać kopie tego artykułu, co sprawiło najlepszy skutek, tygodniem później wszystkie machiny w okolicy pracowały bez przeszkody, a o pożarach ani słychać było. Podług wiadomości z Kalkuty z d. 25. Sierpnia, stosunki między osadami angielekiemi a krajowcami w Chinach zupełnie zostały zerwane, i ostatni opanowali łaktoryą angielską.

ZAPOZEW EDYKTALNY.

Na wniosek Królewskiej Intendantury 5go korpusu armjt w Poznaniu, wzywamy wszy. stkich niewiadomych wierzycieli kass 1) lotej kompanii inwalidów w Zbąszyniu, 2) batalionu obrony krajowej (Kargowskiego) 33go pułku infanteryi (igo pułku odwodowego) tegoż eskadronu i kompanii art yleryi w Kargowie, 3) Magistratów w Zbąszyniu, Trzcielu i Kargowie z zarządu ich garnizonów, 4) garnizonu lazaretów, W Zbąszyniu i Trzcielu, którzy pretensye z roku etatowego od igo Stycznia do ostatniego Grudnia r. J830. mieć jeszcze sądzą, aby się w terminie na dzień 24. Marca r. p. w godzinę lotą przedpołudniową przed Sędzia Ziemiańskim Giesecke tu wyznaczonym, osobiście lub przez prawnie dozwolonych pełno, mocników, na których im tutejszych Kommissarzy sprawiedliwości MalIowa i Roestel przed, stawiamy, stawili, pretensye swoje likwidowali i dowodami stwierdzili, W razie niestawienia się czeka ich, iż pretensye swoje do kass wspomnionych oddziałów wojska, magistratów i lazaretów utracą i do tych z niemi odesłani zostaną z którym kontraktowali, Międzyrzecz , dnia 27. Października 1831.

Królewsko- Pruski Sąd Ziemiański.

W Karnie pod Wolsztynem, w powiecie babirnostkim, W. X, P., są do sprzedania barany, pochodzące z owczarni zarodowej Xiecia Lichnowskiego w Helwetyhofi', mogą być codziennie nabyte do 15. Maja; cena takowych iest zastosowana do teraźnieiszych czasów. Dominium Sokolniki małe, pod Szamotułami, ma na sprzedaż znaczną ilość baranów dwoletnich i rocznich, które na trzy klassy podzielone, podług własności wełny, przedaja. się bez targu po ?o, 10 i 7 Talarów.