-GAZETA
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.02.20 Nr43
Czas czytania: ok. 19 min.Wielkiego
A ""'V a
Xiestwa
POZNAŃSKIEGO
Nakładem Drukarni Nadworne'j W Dekera i Spółki. - Redaktor: A. Wannowski.
M 43. - W Poniedziałek dnia 20. Lutego 1832.
Wiadomości krajowe.
Z Berlina, dnia 16. .Lutego.
S£ K. rarzył dotychczasowego Prokura» torą prz j bAiiaie Ziemiańskim w Dusseldorfie, Fryderyka Hoffmann, mianować Sędzia przy Sądzie AppeiJacyjnym w Kolonii. Przybyli tu: JJ. KK. MM. Wielkie Xic»two Mecklenburg · Streutz i zajęli pokoje dla nich przeznaczone w zamku Królewskim. Odjechali stąd: Królewsko. Francuzki Sekretarz legacyi E u g e n e P e r i er, i Cesarsko- Rossyjeki strzelec polowy Oseip s w, gońcem do Paryża.
*M«nWVtMfiVli
W -adomosci zagraniczne.
Królestwo Polskie.
Z Warszawy, dnia 15. Lutego.
Przez postanowienie z d. 10. Lutego, Rząd Tymczasowy mianował: PP. Ignac. Komara dotychczasowego Kommissarza wydziału policyjno-wojskowego i Kommi6syi województwa Augustowskiego, K ommissarzem wydziału wiiiistracyi i oświecenia w tejże samej Kornesyi. - Protta N arbutta Adjunkta dozorcy ob» wodu Londyńskiego, kommiesarzsm wydziału w?jsk?wo-policyjnego, w tejże samej Kom« mlSSY1. Niemogło dziwić, fe przesadzano wyobrażę« nia o panującym tu swego czasu, braku żywności i towarów kolonialnych za granicą i ziąd wy. tłumaczyć sobie można było zbytni napływ takich towarów z miejsc pobliższych, jako to: Gdańska, Wrocławia i Królewca od 6 tygodni nadsełanych. Lecz cóż powiedzieć, kiedy w tych dniach z Odessy o JOO mil przeszło od nas oddalonej na osi przybyła także pewna ilość kawy, cukru i rumu? Właściciele tych towarów mogąż zyskać, kiedy przy znacznym dowozie, ich ceny koniecznie zniżyć się muszą? Niemcy.
Z S z t u t g a r d u, dnia 1. Lutego.
Siódme od zaprowadzenia ustawy zgromadzenie Wejmarskie, rozpocząć się miuiojak słychać z początkiem bieżącego miesiąca j gdy jednakże wiele projektów do praw nie są jeszcze gotowe do przełożenia, tedy podobno odłożone jeszcze będzie na kilka miesięcy. T u r c y a.
Z K o n s t a n t y n o p o l a, · III: i?«.
Na prre I He.
ntecs ·
«zywiócoimaOKN ni mu N amiestnikowi, Baszostwo Jrkodryi wraz ąsSandfiakami Ocltri i Elbasan zostały nadane ibyłemu Nairi'«-eimkoivi JioAnii, Ali Nami K Haszy z poleceniem zaprowadzenia wprowineyach łych riOWyci] lfiorui Wojskowych. B.lSZi>SWO Widdynn, ktdie zawaknwalo wskutek ej nomi nacyi, zostało utlziejone byłemu Wielkiemu Wezyrowi Izj.el Mehmeduwi Haszy. Gdy manowony niedawno Namiestnikiem Boąnii Ibrahim Basza okazał sit; niezdolnym przywrócić porządek w tej prowincyi, zoś tał złoiony z urzędu i rozkazano mu udać się do głównej kwatery w Monastyrze. W niifjsce jego mianowany został Baszą Bosnii odznaczający się walecznością Gubernator zTubarla, Mahmud llaindi Basza »postanowieniem mu wspomnio pego Sandziaku, a agent przy wysokiej Porcie, uzyskał zwyczajną w.takich oK-olieznościach suknią honorową. Uzbrajanie i wysełanie wojska przeciwko Mthmedowi Ali Baszy Egiptu, a rnianowicie prace w arsenale popierają się najczynniej. Zajmują się ukończeniem nowego olbrzymiego okrętu o trzech pokładach, którym bez «ątpienia, na przypadek wyjścia floty pod żagle, dowodzić będzie sam Kapudan Basza. Zresztą od pewnego czasu źadnychniema wiadomości z teatru wojny, M o n i t o r Ot to» m a ń s ki niedonoei nic o wypadkach w Syryi, jednakże podług wiadomości z AlepDO, twierdza Acre miała już wytrzymać mocny ogień działowy. W sktitku donifsienia rutł-jsfcego poselstwa angielskiego o majgeern wkrótce nastąpić przybyciu wysłanego ze szczególne mi zleceniami do Stambułu Pana Stratford Cannig, dozwolono dla niego wjazdu z jebią fregatą i jednym statkiem parowym; wysłano także na przyjęcie jego orzv Dardanellach Pułkownika Jsmeta Beja jako Mihmandara. Dn a i. b. m.
w nory, wybuchnął pożar w bliskości pałacu Snłtańskifgo w Bellt rhei, a dnia 3. we wsi Or13Koy leżącej nad kanałem, Obadwa razy wojiko Tureckie i straż ogniowa przez dzielną pomoc pożar wstrzymały. Monitor Ottomańsk i ma tnaz w kiótce wychodzić także i wjęzyku Greckim 1 Ormiańskim; już otworzono sub»krypcyą na wytlania w obudwóch tych językach.
Stan zdrowia polepsza się codziennie, a nadchodząca pora zimowa, wstrzyma może zupełnie morową zarazę. Korpus wojska zostający pod dowództwem Wielkiego Wezyra, uda się na czas teraźniejszej zimy dii stolicy. W rozkazie piśmiennym -wydanym j t( go powodu, Sułtan powiada: "Niechaj opieka Najwyższego udzieli powracającemu wojsku fask, które ni«? od rtaą zn"'i;łyr Ni« zachowa, abym chociaż jednego z poddanych moich, ujrzał ginąrego dfa swawoli." Znakomitsi mieszkańcy wyspy Chioj byli przyrzekli w imieniu swych ziomków, u na odwdzięczenie zwrotu zagrabionej dotych czas ich własności i na wynagrodzenie skarbu złożą raz nazawsze 1000 kies(500,000piastrów). Sułtan nielylko zezwolił na zupełny i całkowity zwrot dobrich, iecArozporządziłiakze, że skarb niepowinien przyjmować wynagrodzenia ofiarowanego przez mieszkańców wyspy Cbios. Clice on, aby użyli summę tę, na kulturę i ulepszenie dóbr powróconych właścicielom. Wykonanie tego rozporządzenia porurzono poborcy podatków wyspy Chios, z obostrzeniem, aby najściślej przestrzegał dopełnienia następujących przepisów. Każdy wJaściciel dóbr nieruchornych, może sam lub też wmiejsce jego, sukcessorowie zgłosić się mogą o odzyskanie własności. Prawasłużące w tym względzie będą zbadane, poczem nastąpi stosownie do własności i przepisów rozstrzygnienie. Jedyny warunek jaki się kładzie przy zwrocie jest len, aby odzyskujący własność wiernie dopełniał obowiązków poddanego. Włochy.
Z Neapolu, dnia 17. Stycznia.
Dnia 15. Stycznia przed południem Margrabia de Bassecourt nadzwyczajny Poseł Króla J mci katolickiego dopełnił polecenia swego Monarchy, prosząc uroczyście o rękę Xiezniczki Maryi Amalii, siostry Króla Jmci dla Infanta hiszpańskiego D. Sebastyana tiabryeli Marya, Siostrzeńca Króla J mci hiszpańskiego. Margrabia Bassecourt naprzód przemówił do Króla, który w odpowiedzi swojej udzielił zezwolenie na zamierzone małżeństwo; następnie udał się do Królowej Matki, a potem do Xiezniczki Amalii, które także udzieliły swoje zezwolenie. Podług wiadomości z Palermo wyspa wulkaniczna nowo powstała w zeszłym roku między Sciacca i Pantellaria, zniknęła znowu; w miej« scu gdzie się wznosiła nad powierzchnią morza, wytryskuje teraz słup gorącej wody, mający około 30 palm w średnicy, wydający woń siarki i dochodzący 15 do 20 stóp wysokości nad powierzchnią morza. Niderlandy.
Z Bruxelli, dnia 2. Lutego.
Na dzisiejsjem posiedzeniu Izby reprezentantów Minister spraw zagranicznych wszedł na mównicę, i czynił następujące komunikacye: Mości Panowie! w dniu 30. Stycznia, jiko dniu wyznaczonym do ratyfikacyi, zgromadzili się pełnomocnicy pięciu dworów- i uchwalili co następuje: Pralo 1 uj v* r- Pełnomocnicy pięciu dworów, Z£rom: Ł dla wykonania 54 A O pro ferencyi oświadczyli pełnomocnicy Ausiryi, Pruss i Rossyi, że od dworów swych nieotrzymali jeszcze stanowczych rozkazów do wymiany ratyfiic3C> i irakutow z dnia 15. Listopada. W oczekiwaniu (ycli rozkazów uczyn i I i wniosek, aby dla n ich zostawiono otwarty protokuł, na przypadek, gdyby inne dwory dziś już uskuteczniły wymianę ratyfikacji. Pełnomocnicy A<" 'i Francyi,. przychylając eię do ich żądai..<i, oświadczyli, że mim» ważności, jaką dwory ich przywięzują do równoczesnej wymiany ratyfikacy i, uważ.iją się r swej strony za obowiązanych do przystąpienia bez zwłoki do wymiany ratyfikaryi, gdyż jest powód do' obawy" że gdyby przez nccąjej odwłokę wzniecili wąipliwość względem prawdziwych swych zamiarów, skutki t a k i e j n i e p e w n o ś c i m o g i y b y sta ć s i ę n i e b e z - pieczne dla powszechnego pokoju. Obadwajci pełnomocnicy dbdaft, it przez takowe po stan.. vi renie ich rządów niezmniejszą się w niczein niezmienne icii życzenie 1 mucu« ich ufność zachowan ia zg od ności z<.sad i- wi d oków, i lei sarnę jedność z-dworami" kioryu» odległość i objaśnienia dane po ztwarciu tra* ilatu z dnia 15, Listopada" niedozwoliły jeszcze czasu, do przesłania ptłnomocnikomoczekiwanych raiyfi kacyi i rozkazu du i ch wymiany.. Rząd francuzki h rząd' Krnla> Jmci Anglii, upatrując w tein rękojmię dla pokoju europejskiego, oceni- całą ważność lej zgudności 1 jedności. Odpowiadając na takowe oświadczenie" pełnomocnicy Ausiryi, Prussi Rossyi, wyrazili zadowolenie z uwag, jakie towarzyszyły oświadi zenioin pełnomocników Francyi i Anglii względem postanowień' swych dworów. Pełnomocnicy Ausiryi, Pruss 1 Rossyi zapewnić im mogą, że le trzy dworybędą to umiały ocenić i ze w równym slopniu podzielają życzenie utrzy mania jt dnoŚ c i , k t ó rej d o b r o c z y n n e s k u t ki" tak - i r a f h i e oznaczono, że starać się będą o ich zachowanie 1 że to, giiy zamiarem i< h jest jedynie* utrzymanie powszechnego pokoju, ciągle będzie celni) ich polityki. Stosownie do uchwał objętych niniejszym protokołem postanowiono, że pełnomocnicy pięciu dworówoświadczą pełnomocnikowi belgijskiemu, że k-uuferencya uchwaliła, że ponieważ niektórzy jej członkowie nieoirzymali jeszcze od dworów swoich ratyfifcacyi lub rozkazu do ich wymiany, protokuł do wymiany talowych ma dla nich pozostać otwarty. Komuoikacyą tę udzielono pełnomocnikowi belgijskiemu, jeszcze podczas trwania sessyi, poczem tenże nadettfał konłerencyi dołączone tu oświadczenie.
23 f
Posiedzenie zamknięto wzajemną- wymiana.
rat)fikacyi iranaiow z dn.. i->, Listopad4 1831.. uritjdzy pełnomocnikami Aoglu,. Francyi i Belgii. - (p«dp.) Esterhazy, Wessernb t r g, T a I I e y r a n d, P a I w e r.s to n s-B 0f o », M a 1 us z e w i c. Annex do [irolokułu Nr. 55,- PełnomonilĆ" beltijeki będąc zawiadomiony przez PP. pełnomocników Ausiryi, Francyi, Anglii, Prus»i- Rossyi, żt kouł- rt n eya, g-f y niektórzy jćj członkowie uieoirzymałi jeszcze spodziewanyih ratyiikacyi lub rozkazów dir i eh wymia«ny, u chwal iła, że p rotokół do wy. -niany raiyfikacyi dla wspomnionyeh dworów ma pozostać otwarty; oświadcza: ze krok len przyjęty przez Panów peł> om ocn I kow Au s i ryi, PruSSt R068yi r podpisan« inu> równie jak bez wą. Cpienia i jeg» dworowi, nadajr uzasadniona A nadzieję, iż r«tyfikacya Iycliźe irjecłi dworów w k m t t e n a s t ąp i , , i ż e o n - w M u I e n i u K ról a Jmci B» Ig jcjy knw do układu f< go przystępuje., ł ondyo-, d. 3i- Stycznia I»,-,-!.- (podp.)ł S y I van van d e IV» y c- r.
Ratsfikacya Najjaśniejszego Kró/a- Jmci /ran- * cuzow.
L u d w i k F i I i P K ról F r a n c u z Ó w i t. d. Po> przejizeniu 1 rozbiorze traktatu unt,dzy Frań-c y ą>, Aubtryą, Anglią, P.-obea mi i- Ross y ązjezdnej, a Królem Jmcrą IJelgijczy kow" który, przystąpił' do zaoiiarow wgpoimiionych dworow, podwojny-c< I" mających, lo jest: zmiany udadnw ». roku IS'5-. przez krorc Królestwo» N-ubrlandow było tMWofZone i ustanowione" tudzież utuorjemai uznania Helgii w granicach określonych, z drugiej strony zawartego" który to traktat w dniu 15. Listopada bież. ro« ku prz. z Karola Maurycego Talleyrand-Perigord, Xiecia Talleyrand, Para Francyi, naszego nadzwyczajnego Posła i pełnomocnegoMinistra w Londynie i pełnomocnika nasze» go. w skutek Udzielonych mu przez nas plenipotencyi, a Panami ('U wszystkie nazwiska, ptłnomornikow konferencyi), którzy równie! by li opatrzeni w nait żyte plenipottncye w Londynie, został podpisany, a którego brzmieniejest następujące (tu traktat) Gdy iraktnt tell' we W6yysiii.ii i w każdym pojedynczym warunku jt st nam przyjemny, przeto oświadczamy za siebie, eukcessorow i następców naszyci), że traktat ten jest przyjęty» pochwalony, raty fikowany i zatwierdzony, i prze* własnoręczny podpis przyjmujemy, pochwalamy" ratyfikuj» my i potwierdzamy takowy. Dajemy Królewskie nasze o?owo, że takowy dochowamy i iv nienaruszone jego dochowanie przestrzegać będziemy, rnedziałając nigdy przecinko niemu, ani dozwalając, aby prze kimkolwiek bądź sposobie działano. W dowód tego opatrzyliśmy niniejszym podpisem naszym, Dan w Paryżu, dnia 24. Grudnia 1831. - (podp.) Ludwik Filip, (kontrasygn.) Horacy Sebastian? Ratyfikacja Króla Jmci Anglii.
Wilhelm IV. i t. d. Gdy traktat pomiędzy nami i dobrymi braćmi naszymi, Cesarzem Austryi Królem Węgier i Czech, Królem Francuzów, Królem Pruss i Cesarzem wszech liossyi z jednej, a dobrym bratem naszym Królem Belgijczyków z drugiej strony, przez naszych i wspomnionych dobrych braci naszych pełnomocników w tym celu opatrzonych w należyte pełnomocnictwa, dnia 15, Listopada r, b. w Londynie zawarty i podpisany został, który to traktat brzmi dosłownie jak następuje (tu traktat). Po przeczytaniu i śeislem rozważeniu tego traktatu, pochwaliliśmy, przyjęliśmy i zatwierdziliśmy takowy, we wszystkich i w każdym szczegółowym artykule; jakoż niniejszem za eiebie, sukceesorów i następców naszych, na traktat ten zezwalamy, takowy przyjmujemy, zatwierdzamy i ratyfikujemy. Dajemy Królewskie nasze słowo, że rzetelnie i wiernie, wszystkie i każde szczególne traktatem objęte postanowienia, przestrzegać, wykonywać będziemy, i że niescierpimy nigdy, o ile to jest w mocy naszej, aby one przez kogokolwiek bądź były' naruszane, lub jakimkolwiek sposobem naruszane.
W dowód tego podpisaliśmy niniejsze własnoręcznie i Królewską pieczęcią naszą opatrzyć kazaliśmy, Dan przy dworze naszym w Śt. James dn. 6. Grudnia 1831., a drugim naszego panowania. - (podp.) W i l h e l m R. Jiatyfikacya Króla Jmci BelgijczyhówLeopold Król Belgijczyków. Wszystkim, którzy to ujrzą, nasze pozdrowienie. Po przeczytaniu i rozbiorze traktatu zawartego i podpisanego w dniu 15. Listopada 1 y31- przez naszego nadzwyczajnego Posła i pełnomocnego Ministra przy dworze Króla Jmci Angielskiego, a pełnomocników Austryi, Frań« cyi, Pruss i Rossyi, którego to układu brzmienie jest następujące: (tu traktat), przyjmujemy takowy i każdą szczególną część jego, oświadczamy, że jest przez nas przyjęty, ratyfikowany i zatwierdzony, i dajemy Królewskie słowo nasze, że treść jego będzie wykonywana i zachowywana, że nigdy przeciwko niemu działać niebędziomy, ani dozwolimy, aby przeciw niemu pośrednio lub bezpośrednio jakimkolwiek bądź sposobem działano. W dowód tego niniejsze własnoręczniepodpisaliśmy i Królewską nasze pieczęć przy.' łożyć kazaliśmy. Dan w Bruxelli, dnia 12. Listopada I83L - (podp.) Leopold, - (kontras.) M e u l e n a e re.
Mości Panowie, rzekł Minister; po udzieleniu powyższych dokumentów, nadzieja jatą wyraziłem na posiedzeniu dnia 14. Stycznia, ziściła się w części. Nieujdzie baczności waszej ważna okoliczność, ie przez podwójną ratyfikacyą Anglii i Francyi, traktat przybrał charakter nieodwołaln ., która go zasłania przed wszelkiemi dyskussyarni, jakieby przeciwko niemu podnieść chciano. Po komunikacyi tej rozpoczęły się narady względem listy cywilnej, którą ustanowiono na 1,300,000 złt., lecz natomiast z niej utrzymywane będą mieszkania Królewskie, Z d n i a 8> L u t e g o .
Roboty artyleryczne, które przez niejaki czas były ustały, rozpoczęto w zbrojowniach nanowo z nadzwyczajną czynnością. W Monitorze Belgijskim czytamy: Wczoraj słyszano na ulicy "rue haute" przed drzwiami oberży znanej pod nazwiskiem General, koło 20 wystrzałów z fuzyi; ogień ten mieszkańców zatrwożył. Spodziewamy się, że polieya miejscowa, odebrawszy wiadomość o takim wypadku, niezanieebała wygotowania protokułu w tej sprawie, aby wykraczających ukarano', a mieszkańców nadal taką swawolą niestraszono, która pewnym ludziom daje pobudkę do niedorzecznych mniemań i rozsiewania bezzasadnych pogłosek.
Z Hagi, dnia 9. Lutego.
Z Bredy donoszą, że pod Eindhowen obóa ma być założony, i że główna kwatera podobno z Herzogenbusch do tegoż miasta zostanie przeniesioną. Baterye Texeiu broniące w wybornym »$ stanie. W N euen Diep etanie okręt liniowy "Waterloo« o 80 działach, jako okręt bateryjny (Blockscniff), a na jeziorze Zuider aż do Y porozstawiane będą fregaty. Mówią też o urządzeniu pospolitego ruszenia w Holaudyi. Z Antwerpii, dnia 8. Lutego.
W dzienniku tutejszym czytamy: ., Do yiissyngi nadeszły rozkazy, aby okręty wojenne d. 10. m, b. zwyczajne zajęły stanowiska. Twierdzą, że okręt o 90 działach nadejdzie z Texeiu, aby razem z okrętem" Zeeuw" operować, i że kilkaset okrętów handlowych, zamienionych na baterye płynące, lej eskadrze towarzyszyć będzie. Mówią nawet, ie Kontr-admirał Leeuwe van Aduard, zostający teraz w przystani St, Maryi na pokładzie dztwo. "
F 2 a n c y a.
Z P aryż a, dnia 6. Lutego.
Wczoraj zrana aresztowano na przedmieściu St. Marceau kilku Karolistów. Generał Dufour zbija w pismach publicznych pogłoskę o aresztowaniu swojetn. Zdaje się teraz żadnej więcej niepodpadać wątpliwości, że wybuchnienie episku i porwanie się na Rząd przypisać należy Karolistom, chociaż się później wielu Republikanów do nich przyłączyło. Podobnież jest nader podobnem do prawdy, że fakcya Xięży ważną przy tern przedsięwzięciu grała rolę i nicią tajemną spisku kierowała. Niektórzy nareszcie część winy zwalają na biednych St. Symoni stów . Temps donosi: Wczoraj odkryto tu nowy -pisek niedaleko od rogatek Fontainebleau. Tą rażą jednak niekuszono się zdobyć ani Luwru, ani Tuileriów, a spiskowi nienależeli ani do Karolistów , ani do Bonapartistów, ani do Republikanów - nie, cały bunt był jedynie skierowany przeciw droits reunie. Długi podziemny ganek, zjednego domu z tamtej strony m< fatek wiodący do domu jednego z tej strony leącego na ulicy MouiFetard, służył zapewne od kilku lat do przemycania oleju, wina i wódki do Paryża. Władza duanów musiała wprzód wiele przeszukać domów, nim wyjście ganku tego odkryła, «który idąc pod sklepami domów tak jest na niektórych miejscach wysoki, że człowiek miernego wzrostu wygodnie tam stać może.
Z dnia 7. Lutego.
Na giełdzie wczorajszej wielka ociężałość panowała. Zasmucające zamieszanie w sprawach dyplomatycznych, mianowicie w stosunkach obecnie we Włoszech zachodzących, odstrasza przemytników naszych od znaczniejszych przedsięwzięć. Oraz uważają to za bardzo zły znak, że trzy mocarstwa lądu stałego niezratyfikowały 24 artykułów. Pogłoska, że pułk 66ty udał się do Aniony, zdaje się być bezzasadną; większa przynajmniej część publiczności twierdzi, że go tylko do Belgii przewieziono, Niesądzą teraz więcej, że Prezydent Rady Ministrów osobne uczyni względem buntu z dn. s. Lutego udzielenia Izbie Deputowanych, Sala St. Symonistów jeszcze jest ciągle zamkniętą? wiadomo jednak, że oni w mniejszych oddziałach partykularne odbywają schadzki. Po odkryciu i zniweczeniu spieku na ulicy des Prouvaires, Ministrowie następującą telegraficzną depeszę wysłali do Departamentów: "Z Paryża d, 2. Lutego o godzinie 1. po południu. - Wichrzyciele usiłowali tu nocy zeszłej wzniecić rozruchy; ich niegodziwe zamiary odkryto jednak i pokój nigdzie niezostał zakłócony. Nastąpiła wiele aresztowań i pokój najgłębszy panuje w Paryżu," Teinps zawiera następujący rozkład budżetów podczas 4dl głównych epok Francy i w tym wieku: I. Rzeczpospolita. Rok Xl. (1801.) Trzej Konsulowie. (Konelytucya od roku VIII.) 115 Departamentów i 8 Ministeryów: Ogół rozchodów 501,500,000 frank.; dług państwa 66 milionów. II. Cesarstwe. igll. Napoleon, Cesarz Francuzów; 130 Departamentów, 11 Ministeryów; ogół rozchodów 960,000,000; dług państwa (razem z długiem Holandyi z 36 mil.) 148 mil. H I. Restauracya. 1821. Ludwik XVIII., Król Francyi; 86 Departamentów, 7 Ministeryów; ogół rozchodów 875,170,351 fr.; dług państwa 313 milion. IV. Ludwik Filip, Król Francuzów (Karta z r. i8'4-> nanowo rewidowana r, 1830); 86 Departamentów, 8 Ministeryów. Ogół rozchodów 1,23 ? ,000,000 fr,; dług narodowy 340 milionów. - Tenże sam dziennik pyta się, kiedy się skończą dyskussye o budżecie? Nad pierwszemi 13 rozdziałami strawiono 3 tygodnie, a jeszcze zostaje roidziałów 113, nad któremi zastanawiać się potrzeba. Pułki piechoty, tworzące obecnie załogę nasze, otrzymały rozkaz, aby się miały w }JO« gotowiu do udania się w pochód w pierwszych dniach miesiąca przyszłego, gdyż wzmocnić mają armią północną, która za nadejściem wiosny na nowo w otwartym rozłoży się Obozie. W Quotidienne następującą czytamy 0wagę: "Podług kalendarza rządowego holenderskiego na r. 1832., ludność całej Holandyi d.i. Stycznia 1831.r. wynosiła 2,244,450. Widzimy więc kraj, który z ledwo półtrzecia miliona ludności w względzie moralnym najwyższe w Europie objął stanowisko. Lecz na czernie polega szczęście i pierwszeństwo kraju tego? Oto posiada on męża, a tym mę« żem jest Król!!" Poseł Tunetański po dziesięciomiesięcznym pobycie udał się stąd napowrót do ojczyzny swojej; ekwipaże jego składały się z 2 pojazdów, które dawniej należały do Karola X,
Z dnia 3. Lutego.
Już onegdaj rozeszła się była pogłoska, że rząd postanowił wojska z Tulonu przeprawić do Civitavecchia, aby razem z Austryaksmi część państwa Kościelnego obsadzić. Pogło» nieważ Dziennik Sporów NQ wizoruje/yrn n umerze donosi, że część wrij&ka (1500 znłni trzy) w Tułonie już wsadzono na okręty i źe cały korpus t. n hkbd.ić się <<na Z 5000 wojska; dodaj' dziennik w»p_omei«n»y, ze zajęcie legacyi · l>n spn&ob będzie uskutecznion e m, że wojska aiibtryackie i iraoeu/kie nigdzie się niea-etkną. W czoraj głoszono, źe się Ministrowie naradzali względem wyboru Generała, wyprawa 14 dowodzić mającego, i £e podług we/« M' g * do prawdy podobieństwa Generał Rogoet,. który się podizas roz-_ ruchów Lyońi>kicb zaszczyioie odznai z> ł, główną, obejmie komendę. fłnoiiootśnie jednakie dtjiinsi (>,iztlj handlowa stosownie do betów z l'ulonu z dii. 1. Lutego, że wojska onegdaj tam na okręty, wsaizoue, należą do leg onu < udzozitmc.1 w, mające&u się, udać do Algieru.. Spisek, na uliiy, des. Pronvaires zaczyna teraz wiele nanć na znaczeniu »wej&ijt; uwła tylko liczba osobj.nienaleźący t h do mieszkańców stjiliiy, eudzi jtszcze w więzieniu, a x licznych prniestacyi, zauiiee-/»/ony cli w gazetach naszy · b, . słusznie wnioskować można" Ze wszystkie osol>v, znaczenie polityczne mające, kiore dawnej obwiniano o ut zesnuciu o W buncie i oktorytb głoszono, iZ były aresztowane" żadnego ani mają anit imały udziału w lej sprawie.. Trzej Sędziowie inslrukcyjni, klomm zawiad . wanie proiesem jest poruczone, Poulner, Curlhltr 1 Casenave, powszechnem zaszczyć« III są. zaulanie rn.. Poseł angielski przy dworze wiedeńskim" Sir F. Larnb" przybywszy wczoraj, do stolicy naszej w podroży «'o Wiednia przedsięwziętej, długą, imał k»>nftrencyą% z lir, Appony i Lordem Granville.. Wczoraj przybył do Ministeryuim spraw zewnętrznych goniec z Petersburga, po nadejściu którego naly. limiisl wyprawiono gońca do Londynu, i wielu członków ciała dyplomatycznego zgromadziło się. dla. odbycia posiedzenia.
ROZlllaite 1 wiadolllOŚci..
Z'-Berlina,- dnia [4; Lutego; - N. Kro-!l zważając najłaskawiej na ogrom.prac sądowych i prawnictwa, kidietnu jeden. urzędnik przewo* dniczący podołać me może, raczył przez postanowienie zd. g. Lut, dwóch mianowaćMinitttów sprawiedliwości, jednego, t. J..JVV. rzeeejrwistego Tajutgo ftadzcę Kamptz dlaprowincyi Reńskich 1 rewizyi praw, drugie go, t. j. W i c prezydenta Sądu wyższego kiajuwigo (Oberland« sgeiichtj M li h l e r w Wrocław u,.
ula innych prouincyi i spraw lennych.
Najwyższe postanowienie z d'. 15. Grudni * r. z., w Zmorze Pr*w zawarte, dotycząc«) się zastrzeżony eh ustaw w urządzeniu Stanów prowiucyalnyeh w Wielkitm X.'estwie Poznańskiem, ogłasza, co następuj e: Pierwszy Stan składa się teraz: u) z Xiecia Turn Taxis ni" Xiestwa Krotoszyńskiego; o) 2 Klęcia Sulkowskiego, dla majoratu (ordyuacyi) Rydzyny;, c) z wbścicit li ordynacyi maącycb być połączonymi w j eden głos zbiorowy (Kollectivstiwime), który głos tymczasowo aż dofondacyi podobnych zakładów, jednemu się tylko należy, A t a aa z e m u Hr. R 3czyńskiemu ; d) 2 szlachty, mającej 22 Deputowanych, bian mhjeki stawia 16, a Stangmin w «jskirh 8 Deputowanych. O dobrach sztachet KK li matrykub ma być wygotowaną. Deputowani wszysik' cli Stanów otrzymują po 3 lal, codzitń na nirzymanie 1 podroż; każdy dystrykt oiijorczy 1 każdy stan sam te koezta łożyć powinien; ogólne kos»ia Sejmiku mają, być mięiizy wszystkiib członków w równej częśi i podzielone" a część przy padająca od' resptclive dystryktów dostawiona,oka na rok (L Tyg. PtTttrsb,) Zawieruchy polityczne, i klęs' -i tak niepospolite odznaczyły rok 1 A 31., iź pozwolimy solne teraz* gdyśmy jtiź za granicą niebezpieczeństw, rzucić wzrokna tę zbyt pamiętna, epokę: - tak po trudnej i niebezpiecznej podróży" wędrownik, stanayvszy u mety, zatrzymuje się aby spojrzeć zdalekana przepaści które przebył" i niebezpieczeństwa" które za sobą zostawił. Dwie wielkie plagi trapiły państwo w przeciągu upłyń innego roku; rokosz narodu przez lat siedmnaście nierozerwanym węzłem zRossyą spojonego, i cholera moibus, której niewyrachowane zniszczenia na yvschodzie, roznosząc wcześnie postrach między nami, przedstawiały imaginacyi najopłakańszą przyszłość. Dzięki Opatrzności, która nie przestaje czuwać nad, tein-państwem" dzięki mądrym zabiegom Bządu,. ożywionego mężnym przykładem Cesarza, trwanie te/plagi, 1 liczba jej ofiar o wiele nie doszły do tego, czfgo się słusznie można było lękać. Dawno już obie stolice, kolejno przez nię napantowane całkowicie się Ę pozbawiły, równie jak i gubernie" które przebiegła»
Rzut
183i, - działa ojcowskiej troskliwości iządu, a ich niewyczerpana dobroczynność, mnożąc środki wszelkiego rodzaju, dała charasterowi namdowemu sposobność rozwinięcia cnoi najszlachetniejszych i najwyższych. Jeżeli w pierwszych dniach tej choroby, której nowość zdała s ębyć niezbadanątajemmcą »-.octach riwSoś.« H conego pospólstwa, jak się io.ri"« w jednym kraju zdarza", małe rozruchy zakłóciły nieco spokojnosć stolicy, tośmy na tenczas właśnie widzieli naszego Władzcę uśmierzającego je samą, tylko obecnością; swoją, i jednem słowem zwracającego na drogę powinności tych, którzy raź« ni i obłąkani strachem, na chwilę -byli z niej zbo czyli . W tymże samym czasie, druga, straszniejsza nierównie zaiaza, gdyż godzi na życie poi ty czne kiajów najbardziej kwitnących, zrywa wszelkie towarzyskie węzły, niweczy ubzystkie dążenia, i wszystkie źrodł- pomyślności wysu sza, jednem słowem rokosz, szerzył swe okropne w Polsce spustoszenia, kiedy wab czne u oj. ska nasze, ożywione niezachwianą ku Monarsze swemu wiernością i świetnem męztwem, które je odznacza, passowały się zowetni szeregami buntowników, kioie pokrywając ziemię Polską, prowadzone były przez swych występnych dowodzcow aż w granice prowinryi naszych, niegdyś Polskich, Ani pomyślność kraju, która tak rychło się rozwinęła od czasu przyłączenia go doRossyi, ani ogromne postępy jego przemysłu, i niezliczone dobrodziejstwa jakie był winien panowaniu, pod Morem zostawał, żaden naresztę związek wdzięczności nie był w stanie zatrzymać wichrzycieli, mnożących wszędy bez miłosierdzia ofiary swej durny. Wiadomo jak nazawsze pamiętny szturm Warszawy położył koniec tej krwawej walce, i jak wowćrn chlubnem zwycięstwie, wojsko ros 3yjskie odznaczyło się, godną podziwietha karlością, i niezrównane m męztwem, N apróżno, dni kilka bezskutecznego oporu ze strony buntowników, aby się utrzymać w dwóch twierdzach im pozostałych, opóźniły na chwilę całkowite zniszczenie ich wojska. Wkrótce CZĘŚĆ j'-go poddała się bezwarunkowo prawemu Władzcy, reszta zaś złożyła broń na siemi sąsiedniej obcego państwa. Tak spełzły urojenia, któremi wciągnięto krainę błoga.f «pokojną w przepaść niedoli. Wtenczas to nieszczęśliwi mieszkance, otwarłszy oczy na prawdziwe swe położerne, ujrzeli około siebie nędzę i rozpacz; lecz przeznaczenie chciało, aby od tego Pana, którego obrazili, odebrali pocieszenie. Wtedy to ukazał się akt amnestyi, niosący przebaczenie i niepamięć przeszłości.
Pod tą opatrzną tarczą, wielka liczba ujrzałajul swe domowe zacisza; płaczmy nad tymi, któ» rych nieszczęsne zaślepienie, lub zdradzieckie namowy uczyniły głuchymi na głos powołujący ich ztak czułą wspaniałomyślnością. Pośród wypadków tak ważnych, tak gwałtownych wstrząśnień, i niespodzianych przewro« low, możruby powiedzieć, widząc szczęśliwe skutki rz"'iiu wewnątrz państwa i nieprzerwany postęp ulepszeń z jego siarań wypływających, iż nic nie zmąciło spokojności kraju. Wysoka mądrość teu o rządu obejmowała wszystko co siej tylko mogło przyłożyć do pomyślności państwa, dawała poi zątek najzbawicnniejszym zakładom, i używała we wszystkiem najużyieczniejszycłi, środków; iy<<i sposobem, szranki, w których"'» się dotychczas zawierał przemysł naro dowy, Zostały na dalszą odstawione przestrzeń, i obudzone spolzawodinciwo jirzez odmiany w taryiie celnej i założenie technologicznego instytu tu, którego byi jtst słusznym dla nas przednnoteni nadziei i wdzięczności. Zaprowadzono szkoły dla wieśniaków, ażeby klassa tak użyteczna uczyła się poznawać i pełnić swe obowiązki względem Boga i Monarchy. Prawa o zaciągu rekrutów uzupełniono w sposób przynoszący ulgę w tym publicznym ciężarze. Liczna klapsa szlachty odebrała o.rganizacyą, która naznacza każdemu z jej członków właściwe w to-t waizyslwie miejsce, i użycia środków stania siej użytecznym sprawie publicznej, ułatwiając jej postępy na drouze cywilizacyi, Utwierdzone na ośw ieconej troskliwości, która przewodniczy naszej wewnętrznej ad ministracyi, powszechne zaufanie, jakiego zewnątrz używa Rossya, ani na chwilę nie osłabło; kurs papierów publicznych i assygnacyi ni« doświadczył żadnego zniżenia; rownieteż kurshrzęczącej monety został na tymże samym stopniu, i. nie mieliśmy świetnych bankructw, kioie winnych krajich zachwiały chwilowo kredyt najznakomitszych stanowisk handlowych. Coi można więcej powiedzieć na pochwałę grunlowności naszego systematu Aliansowegop Dzięki rozmaitym ułatwieniom jakich rząd nasz użycza Massom przemysłowym, dzięki op ece jaką wszelkie prywatne przedsięwzięcia do powszechnego użytku dąźącen niego znajdują, handel płodów Rosyjskich był równie ważny jak i zyskowny. Świetna wystawa wyrobów przemysłu narodowego w Moskwie, dała nowy dowód jego postępów. Zachęcania rządu, i przywileje dawane przedsiębiorcom żeglugi pa« royvej, zaczęły już ją rozszerzać po naszych jeziorach i rzekach; kornmunikacye zaś lodowe złatwione są ulepszeniem dyliżansów, i wpro cztę towarów. W prawodawstwie, krok olbrzymi uczyniono ogłoszeniem zupełnego kodexu wszystkich praw łiossyi. Szlachetne zachęty jakie muzy narodowe znajdują u Tronu, mnożą postępy, budzą spółzawodnictwo, które upładnia i rozwija (alenta. Ważne ulepszenia tyczące się oświecenia publicznego wprowadzonemi zostały do tego źródła moralności i cnót nastąpić mającego pokolenia, i dzieci młodego wieku wielkiej liczby szlachty rossyjskiej, wychowywane są z macierzyńską pieczołowitością, pod bezpośrednią opieką N. Małżonki naszego Monarchy, Tym sposobem ufność którąśrny w Nim położyli, i niczein niezachwiana wierność, którą Mu poświęciliśmy, znalazły swą nagrodę, wlicznych pamyślnościach jakiemi opatrzność uwieńczyła Jego szlachetne usiłowania; z uczuciem radości na wspomnienie tylu przełamanych zawad, ożywieni najsłodszą nadzieją, mytląc o błogiej przyszłości, którą nas oczekuje rok ten nowy zaczynamy; nadto, zaczynamy go z przekonaniem głębokiem, iż dopokądRossyanie uchowają, jak po dziś dzień, swe przywiązanie do Tronu, ufność jedynie w swego Monarchę, i poddanie się zupełne Jego woli, fę niewruszoną podstawę szczęścia publicznego, dotąd wszystkie usiłowania nieprzyjaciół naszych będą się rozbijały o Jego Tron wysoki; a nasza młoda ojczyzna, rosnąc wcywilizacyą i potfgę, pokaże światu przykład, jak połączony tym sposobem z Monarchą swym naród, może doścignąć wszelkich rodzajów sławy i pomyślności.
OBWIESZCZENIE.
Wielmożny Zakrzewski, Radzca tajny sprawiedliwości i małżonka jego Henryetta z Buddenbrok zawarli pod dniem dzisiejszym stosownie do przepisów Pow. Pr. KI. No. 416. Tyr. I. Cz. I I. układ Sądowy, podług którego stosunki przy wnijściu wich małżeństwo w zachodnich Prussach naówczas istnące codo majątku ich wspólnego na dalej pozostać się malą a wskutek tego wspólność majątku i dorobku pomiędzy niemi wyłączona być ma. Poznań, dnia J7, Lutego 1832.
Królewsko - Pruski Sad Pokoiu.
List gończY.
Niżej opisany Wojciech Niewidzki, właściwie podobno Jabłoński nazywający się, który do bandy złodziejów należeć miał, wyłamał się z tutejszego więzienia nocą z 6. na 7, m, b, I zbiegł z kajdanami na ręku i nodze.
Wszelkie władze upraszamy aby go schwytanego nam przesłały. Według jego podania przybył tu z Koszul z pod Słupcy w Polsce dla poszukania sobie służby. Miał 34 lat, jest katolikiem, fna 5 stóp 5 cali wysokości, jasne włosy, czoło wolne, ciemne brwi, szare oczy, noskończaty, mały rudawy włos na brodzie, białe równe zęby, brodę kończatą, twarz pociągłą, cerę bladawą, postać przystojną, mówi po polsku i ma u lewej ręki nad pięścią małe znamię. Miał na sobie stary siwy sukienny płaszcz, siwe sukienne spodnie, modrą sukienną kamizelkę, kaftanik w paski, stare boty i starą czarną czapkę z daszkiem. Witkowo, dnia 8. Lutego 1832.
K role wsko- Pro ski Sad Pokoiu.
OBWIESZENIE! N a publiczny licitaciy nie sprzedane zapasy fortyficacijne mają z woły ręki być zprzedane 13 fasków Masła po 22 do 23 fontów w pojedynczych fasków po 4. śrebników za font, 17 Centnarów Tytoniu w pojedynczych fon» tów po 3. sriebnikow za font, 17 Centnarów owśianny Kaszy P04. Mackom a 221 Srebńików po 4. pojedynczych Maćków, ochotńici proszemy o godzinie 8 do I2tejprzed obiadem się unas meldować. Poznań dnia 15. Lutnia 1832.
Królesko Pruski Urząd Magazyn o wy.
Otrzymałem w korniss nowy transport pruskiego bielonego i niebielonego swojskiego płótna, lepszego gatunku, i przedaję takowe w cenach umiarkowanych, C. B. KaskeI , OH*'f. w rynku Nro, 88»
Cenyzboża na Pruską miarę w Poznaniu. Dnia 17. Lutego 1832.
Tal. ifit. fen. do Tal.
S 12 6 3 1 17 6 I I 5 I 82 U
1 wagę
«gr. f«n.
J5 22 6 10 2?
Pszenica.
Zyto Jęczmień * Owies .
Groch f 1 12 6 1 »5 Ziemiaki , la 6 15 Siarfa cetnar a ITO ff. . 20 22 & Słomy kopa 1 1200 ff . , 4 10 4 15 Masła carniec 1 20 1 85
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.02.20 Nr43 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.