GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.02.25 Nr48

Wielkiego

Xiestwa PO ZNA N SKI EGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dektra i Spółki. - Redaktor: A. Wannowśki.

JW 48. _ W S ob otę dnia 25. L li te go 1832.

Wiadolllości krajowe.

Z Berlina, dnia 23. Lutego.

N. Król raczył najłaskawiej Szambelana Barona K e t t e I e r w Harkotten mianować Radzcą Ziemiańskim powiatu Warendorfskiego, w obwodzie Regencyjnym Miinsierskim. Przejeżdża) tu: Królewsku-Francuzki goniec gabinetowy G i I o u x, z Paryża jadąc ilo Petersburga.

-wv-wvwwvw

Wiadolllości zagraniczne.

Niemcy.

Z Frejburga, d. 11. Lutego.

Synowiec Generała Skrzyneckiego, brat Hrabiny Plater, przybył tu wczoraj z ?o oficerami polskimi, powiększę; części z korpusu Ramorini.go. Witali ich mieszkańcy z uniesieniem radości i wielka liczba akademików wyszła była na ich spotkanie. Niderlandy" Z H a g i, dnia 13. Lutego.

W gazecie Roterdamskiej czytamy: "Słychać, że N. Pan Posłowi swemu prry związku niemieckim zlecił, aby zgromadzeniu te* mu dostojnemu oświadczył, że N. Pan 24 artykułów nie przy jął, i że takie z zastrzeżeniem

przy-wolenia związku i pokrewnych (Agnaten) domu Na.eau.kiego, na odstąpienie albo zamianę części jakiej Wielkiego Xieetwa Luxemburskiego tylko pod tym warunkiem zezwoli, jeśliby zupełne nastąpiło wynagrodzenie terrytoryalne." Robotnicy i urzędnicy niżsi warsztatu Vliseyngskiego, mimo szczupłej swój płacy i drogości obecnie panującej, [składkę między sobą otworzywszy" zebrane tą drogą 569 złote zltyżyli jako dar patryotyczny na ołtarzu ojczyzny. Dyrektor marynarki poczytując ofiarę) tę istotnie zanadto wielką dla ludzi, tak małą. peneyą pobierających, wynurzywszy im serdeczne dzięki, pieniędzy tych nieprzyjął i im> je napowrót oddać kazał*. Z B ruxelJi, dnia 12. Lutego.

Głoszą (u powszechnie, Że Król w ciągu miesiąca tego podróż przedsięweźmi« do Tournai.

Mówią tu dużo o zamiarach rządu zwołania do broni kilku batalionów pierwszego powołania gwardyi miejskich. - Minister wojny wydał rozkaz wszystkim żandarmom, należącym do szwadronów mobilizowanych, aby się mieli w pogotowiu do udania się na swoje stanowiska na pierwsze skinienie. Dnia g, b. m. był świetny bal u Króla, na który zaproszono przeszło 600 osób. Na posiedzeniu Izby reprezentantów d. 'o.

wejny. Kommieeya przedstawiła zniżenie o 1,877,000 złt.

Podług pamiętnika Be ig e, dochód z 3KCYxy w ostatnich 4 miesiącach roku' upłynionego, oszacowany na 2,381.550, przewyższy! tę summe, o zł. 343,000. Opłaty na komorach pogranicznych oszacowane były na tenże przeciąg czasu 399,400 zł1., uczyniły zaś prze« szło 700,000 zlt. Wpisy, stempel ił. p. przenoszą także spodziewaną summę o zł. 187,*706. Akcyza w pierwszych 8 miesiącach r. z. uczyniła na miesiąc przez przecięcie 581,120 zł',. w ostatnich zaś 4 miesiącach przez przecięcie zł1. 630,039; w samym miesiącu Grudniu doszła giS,J88 zł1. Sprawa wydawcy dziennika M e s s a g e r d e G a n d, która d. 8. .:>; m. wytoczona być miała przed tutejszy Sąd wyższy, odroczona jest na dzień 14. Z Antwerpii, dnia 10. Lutego.

Dziennik tutejszy zawiera następujący artykuł: "Ratyfikacye P'rancyi i Anglii ważnym są wypadkiem dla Europy i dla nas, przez nas albowiem zmieniony zostaje sysiem w r. 1815. przyjęty. Jednak nie należy zapominać, ze przedsięwziętą drogę winniśmy raczej konieczności niż przekonaniu a szczególniej położeni u Belgii, która polityczną była przeszkodą między Anglią, EVancya i Niemca.ni. Po hiszpańskiej wojnie sukcesyonalnej otrzymała Austrya Belgią; można ją było także oddać każdemu innemu krajowi, byle nie Anglii lub Frańcyi. Prawie podobnie ma się rzecz i teraz. Obecna zgoda między gab.netem Francuzkim a Angielskim, oparta jest głównie na tym warunku, aby Francya swoich dawnych granic ńie przekraczała, i na obawie, aby Belgia nie została do niej wcieloną. O tern wie bardzo dobrze dyplomacya. Ten powód ogłasza takie ratyfikacye P'rancyi i Anglii, które przedewszystkiem los Helr,ii ustalonym ujrzeć chciały. Inne rzą. dy mniej będąskwapliwe w uznaniu Monarchii, spoczywającej na demokratycznych zasadach. Jednak z czasem porozumią się one w tym względzie, po części dla tego, ie nie żądają wojny, po części dla tego, że w traktacie z dnia 15. Listopada wyrzekły: "źe czują gię być obowiązane do zapobiegania, aby te wypadki nienaruszyły powszechnego pokoju, i ponieważ wypadki te wymagają koniecznie zmodyfikowania układów z roku. i8'5-" Konieczność więc i obawa utworzyły nowe to Królestwo.; mądrość i umiarkowanie muszą je potwierdzić. Idzie bowiem o to, aby się przekonać, czyli Belgia ze swą niepodległością może być szczęśliwą i wolną, Z drugiej strony pytają się, czego niemożerny zaprzeczyć czyli teraźniejsze zasady tego kraju, a mianowicie przyjęty system Ministrów może odpowiedzieć temu celowi P" F r a 11 c \ a.

Z Paryża, dnia 13. Lutego.

Komitet polski podał Panu Mauguin pet ycyą, którą on w biórze Izby Deputowanych złoży. Wnoszą Polacy w tej petycyj na następujące punkta: J) aby wszystkim Polakom wolno było obrać sobie miejsce pobytu we Francyi bez przeszkody, gdzie im się podoba; 2) aby pomoc i wsparcie udzielane podupadłym, tej wolności żadnego nieprzynosiły uszczerbku; 3) aby z powodu trudności, zawadzających przybyciu Polaków do Francyi, dla braku środków pomocy, Ministeryum wpływu swego dyplomatycznego użyć raczyło do załatwienia i usunięcia tych trudności; 4) aby formowano legiony Polaków każdego gatunku broni. Mianowicie ostatniemu warui.kowi wielkie się przypisuje znaczenie, a to dla tego, ponieważ to się zdaje być jedyną drogą do utrzymania narodowości polskiej. Zresztą zobowięzują się oni pod tym warunkiem, że w każdym razie towarzyszyć będą banderze francuzkiej, i za interes Francyi walczyć wszędzie i w każdym czasie. Aby wiadomości praktyczne Xiążąt Orleanu i N einuru wydoskonalić, ściąga się co czwartek na polu marsowem brygada jazdy i piechoty, które pod dowództwem Xiąiąl robią poruszenia swoje. Xiążęta dali dowody znajomości i talentu, zdaje się jednak, że Xią> żę Orleański zasługuje na pierwszeństwo i że mimo to, iź jest Pułkownikiem jazdy, jednak <<ięcej pokazuje zdatności do kumenderowania piechotą. M e s s a g e r wymaga w obszernym artykule, aby Generałowi Lamarque zdano główne dowództwo w Departamencie Wandei, gdyż takim tylko sposobem zaburzeniom tamże koniec położyć można. Wiemy, powiada on, że rząd od kilku tygodni serio się zajmuje projektami do załatwienia tej sprawy, że uwiadomienia otrzymuje, wiadomości zbiera, środki przedsiębierze i t. d. Lecz niechże choć raz sprężysto postąpi. Jeśli niecb.ee Generałowi Lamarque naczelne zdać dowództwo, to niech przynajmniej większą da rozciągłość pełnomocnictwu Generała Bigarre, kierującego teraz w tym Departamencie wydziałem wojskowym, aby (en ostateczny kres mógł położyć bezprawiom z jednej, a narzekaniom słusznym z drugiej strony. Niejest to więcej partya polityczna, którą powinniśmy zwalczyć, jak w r. 1793. i 1801" lees samo jądro wichrzycieli stanowią zbrodniarze zbiegli, ludzie, którzy się niesłusznie od służby wojskowej uchybją, łotry i rozbójnicy. pewna klassa narodu, nieprzyjaciele rządu, niemieli niekiedy użyć ku swoim zamiarom; Jęcz nieznajdą oni wkrótce rąk ochoczych do popierania ich przedsięwzięć niegodziwych, skoro się owa przedajna chałastra przekona, źe rząd z nią ostro i energicznie postępuje. Korespondent prywatny gazety Nationa.l pisze z Bononii z dn. 3. m. b , co następuje: "Uiywamy tu pokoju błogiego; dzięki winne składamy za to karności wojsk austryackich, utrzymujących w porządku wyuzdane wojsko papiezkie . Jeśliby żołnierz jaki papiezki ośmieli! się skrzywdzić mieszczanina spokojnego, natychmiast podoficer auslryacki należyte mu daje chłosty. Generał Hrabowski wszystkie punlcta główne miasta swojem wojskiem obsadził. N awet przed koszarami wojeka papiezkiego odbywają wartę Austryacy, niepozwalając żadnemu żołnierzowi papiezkiemu wyjścia, jeśli niema karty legitymacyjnej. Adjutantowi Generała Hrabowskiego podają się nazwiska tych, co bez wiedzy i woli Austryaków z koszarów wyszli, a na tych natychmiast słusznie spada podejrzenie, że się po mieście albo w okolicy włóczą, aby rabować i rozbijać. Dość, wojsko papiezkie stało się tu przedmiotem pogardy i pośmiewiska, i składa się też istotnie z samych rozbójników i nieokrzesanych i niezgrabnych pachołków, - Dotychczas ani jednego jeszcze w Bononii nieartsztowano; co się z początku stało, na tern się leź wszystko skończyło, t. j. na roz* wiązaniu gwardyi miejskiej przez Kardynała Al b ani. II

Generał- Porucznik Achard przybył do Valenciennes, dla objęcia dowództwa nad wojskiem północnem w miejsce Generała Teste, któ.emu polecono dowództwo dywizji stojącej w Rouen. Pewna osoba w Boulogne zrobiła bez użycia pieca bardzo prosterni instrumentami 4 funtowe działo z wynalezionej pizez siebie i dotychczas nieznanej massy, które jest tak długie i grube jak zwykle bywają czterofuntowe działa. Cena jego wynosi piątą część zwyczajnych armat. Dnia 30. Stycznia wypróbowano to działo na równinach JLongchamp, Wytrzymało cztery wystrzały po il funta prochu i niezostalo uszkodzone. Trzeba wszakże poczynić jeszcze mocniejsze próby, dla udowodnieniajego trwałości. Posłano je więc kommissyi centralnej artyleryi. Z Algieru donoszą 21. Stycznia. " Uprawa roli i linia przednich straży, niemoźe tymczasowo być dalej rozyiągniona, gdyż niema jeszcze dostatecznej liczby wojska. Spodziewaćeię należy, źe juź wyrzeczono sią awanturniczychprojektów, które się nigdy na nicnieprzydadzą, a które zawsze tylko nowe zrządzają niepokoje. Trzeba zwolna postępować i stopniowo uprawiać grunta, leczzabezpieczyćrobotników . Zamiarem Xiecia Rovigo jest pociągnąć gęstszy łańcuch poczt i takowy połączyć przez blokhauzy lub mocne obozy, opatrzone barakami. Obozy te mają być tak założone, ii zasłaniać będą równie Staonely, która w następnym roku ma być uprawiona; spoiniona bowiem pora i brak narzędzi rolniczych, nie dozwolą tego uskutecznić w czasie teraźniejszej wiosny j' Wlistach zToulonu zdnia r. b. m. donoszą, iż agenci Xięźnej Berry, dali w dniu 31. Stycznia pieniędzy robotnikom portowym, aby ich pobudzić do burzliwości; lecz policya wcześnie się na tein postrzegła i zniweczyła ich plany. Dziennik S eniaphore de Marseille pisze: List zCypru zdnia?2. Grudnia donosi: źe Ibrahim Basza lubo się musiał cofnąć pozornie do Taifia, ogłosił Abbasa, syna Mehmeda Alego Baszą całej Syryi. Miasto Damaszek miało się poddać Baszy zConia, który działa w porozumieniu zlbrabimem. Także i Emir Bichir z gór ma działać wspólnie z Ibrahimem; mówią, źe wojsko jego dochodzi 20,000; lecz to zdaje <<ię przesadzone. Z Londynu donoszą, źe Baron Netimann, który już od dawna jest urzędnikiem poselstwa austryackiego, obejmie kierunek interesów na czas nieobecności Xiecia Esterhazy. Stwierdza się wiadomość o powrocie Deja Algierskiego do Paryża. Zdaje się jednakże, ie wieść, jakoby miał starać się o przywrócenie mu swego państwa, jest kłamstwem dziennem. Z T o u lon u, dnia 91, Stycznia. - Okręt liniowy" Marengo II przybył tu z Anglii; wysadziwszy poprzednio wMarsylii 750 wojskowych powracających do Francyi. W Algierze panowała największa spokojność w czasie odpłynienia tego okrętu, leczdowodzący w Oran Generał Boyer nagle był niepokojony przez Beduinów, którzy się na nim chcieli pomścić za wszystkie klęski zadane im przez nasze wojska. Posiłki jakie Generał Trobriant prowadzi do Oranu, postawią Generała Boyer w możności odeprzeć bordy Beduinów do gór. Ciągle udają się stąd wojska do Algieru, Wojsko okupacyjne wkrótce wynosić będzie 20,000. A n g l i a.

Z Londynu, dnia 8- Lutego.

Morning Chronicie był powodowany odwołać wieść, źe Sir August d'Este, syn Xiecia Sussex, jest w poróżnieniu zHr, Munetei i zresztą rodziny Fitzclarencskiej. W zeszłą środę z Motherbank odpłynęło 60 lud.zi, którzy się zaciągnęli do wojska Dom Pedra zgromadzonego na wyspach Azorskich. Anglika.

Dochodzą, tu ciągle smutne wiadomości z Irlandyi. Mówią, iż niezbędnie jest tam potrzebne powiększenie siły zbrojnej, i rozbrojenie katolików równie jak protestantów. C o u r i e r mówi w tej mierze. "U czyniono z niektórych etron wniosek, ażeby w tern przesileniu, gdyż to jest niezawodnie przesilenie, przez niektóre koncessye przyłożyć się do powrócenia spokoju, a Panów O'Conella i Shiela wezwać do Rządu. Niechcemy utrzymywać iżby to był najlepszy środek, nic jednakże szkodzić nie może. Znane są zasady Pana Shiel; jest on przyjacielem Irlandyi, nie zaś wichrzycielem; a jakkolwiek jest nim P. O'Conell, jesteśmy przecież przekonani, że na nieszczęścia Irlandyi, które po częścijam sprowadził, bez żalu patrzyć niemoże. Życzymy iżby mu podano sposobność usłużenia swemu krajowi po przyjacielsku, przez środki niezawodne, nie zaś przez zawichrzenia."

*VWWV*VWVVfc VU

ROZlllaite wiadolllOŚci.

Aby czytelnikom naszym dać wyobrażenie o kłamstwach i niedorzecznych przesadach, rozgłaszanych przez gazety niektóre Niemiec zachodnich, przytaczamy tu wyjątek z listu niby to z Poznania pisanego z dn. 3, Lutego, zamieszczonego w Merkur. Szwabskim: "Ledwo wierzyć (emu można, co się tu działo. W gimnazyum Poznańskiem s p a lon o , niewiadomo na czyj rozkaz, historyą powszechną Bottecka. Przecież rząd sam zaprowadzić kazał tę książkę. II -> Spodziewamy się przynajmniej tyle po rozumie korespondenta, że sam napisał "v e r b a n n t ", a potem przez omyłkę wydrukowano w gazetach "verŚrannr." ·

Pan Rodrlgez, jeden z naczelników paryzkich St, Symonistów, na jednym z ostatnich zborów, zdawał słuchaczom swoim sprawę z finansowych interesów tej sekty i przytaczał między intiemi, iż wydał na rachunek towarzystwa krawcowi zmarłego St, Simona, 1460 franków.

PATENT SUBHASTACYJNY.

Do publicznej sprzedaży w powiecie Babimoetskim położonej do massykonkursowejFaustyna Zakrzewskiego należącej majętności Rakoniewic , składającej się z miasta, wsi i folwarku równego nazwiska z folwarku Swobody, kolonii Faustinbergu i Theresinau oraz zhollendrów

Tomowa i Podgradowic, któ*ra wrofcu [829» na 80,Soo Tal. 13 sgr. 4 fen. oceniona została, wyznaczyliśmy powtórny peremtoryezny termin licytacyjny na d z i e ń 3 O t Y M aj ar. b. zrana o godzinie 9. przed W. Molków Sędzią Ziemiańskim w miejscu.

Zdolność kupienia mających uwiadomiamy o terminie tym z nadraienieniem, iż w takowym nieruchomość najwięcej dającemu przysądzoną zostanie, na późniejsze zaś podania wzgląd mianym niebędzie, jeżeli prawne okoliczności wyjątku niedozwoją, Zresztą pozostawia się aż do 4. tygodni przed terminem każdemu wolność doniesienia nam o niedokładnościach, jakieby przy sporządzeniu taxy zajść były mogły. Taxa każdego czasu w registraturze naszej przejrzaną być może. Wschowa, dnia 2, Lutego i83#.

Król. Pruski Sad Ziemiański.

PUbLIOANDUM.

Wiatrak we wsi Chmielince pod Lwówkiem pod N o. 39. położony, sukcessorom małżonków Groepler należący, z domem, ogrodu i I morgi roli się składający na 483 Tal. 18 sgr.

4 fen. otaxowany, ma z polecenia Król. Sądu Ziemiańskiego Poznańskiego najwięcej dającemu być sprzedany. Wyznaczyliśmy do tego celu termin na dzień 22gi Marca na miejscu Chmielinie na gruncie wspomnionym i zapozywamy ochotę kupna mających z tą wzmianką że taxa i warunki w registraturze naszej przejrzane być mogą. . Buk, dnia 31. Grudnia iS3 r * K ról e w s k o - P r u gki S a d P o k o i u .

Całe drugie piętro w kamienicy w rynku N o .

65. jest od i. Kwietnia do wynaiecia .

Wyciąg z Berlińskiego kursu papierów 1 pieniędzy.

Dnia 21, Lutego 1832.

Papiera- Gotowimi zną

Obligi długu państwa Obligi bankowe ai do włącznie lit. H. . . . . Zachodnio- Pruskie listy zastawne Listy zastawne W. Xicstwa Poznańskiego... .

Wsćhodmo- Pruskie . . ., Szląskie ·po 91po 93f 98f -991 106

Poznań, dnia 24. Lutego 1832.

Papierami. Gofowlznj. Od «ta.

Kura obligów m. Poznania 96 l