GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.03.01 Nr52

Wielkiego

Xiestwa POZNANSKIEGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W Dekera i Spółki. - Redaktor: A. WannomK

/4/

JSf 52. - W Czwartek dnia 1 Marca 1832.

Wiadolllości krajowe.

Z B e r li n a, dnia 26 L u t e g o .

N. Król raczył Rewizora tajnego L e hm a n n mianować Radzcą obrachunkowym, a tajnego Sekretarza Friedrich Radzcą Nadwornym. Odjechał stąd: JW. Generał ja?dy i Generał komenderujący 6tym KorpH6eT armii, Hr, Z i e l e n, do WrocławiaiHMUVMUWIV

Wiadolllości zagraniczne.

Królestwo Polskie.

Z Warszawy, dnia 24. Lutego.

J O. Feldmarszałek Xiąźę Warszawski spodziewany jeet z powrotem do Warszawy za tydzień. Przewodniczącym w Towarzystwie natiiowein Krakowskiem, połączoi.ern z wszechnica Jagiellońską, jest teraźniejszy rektor tej wszechnicy, Rafał Aloizy Estreicher. Roczników towarzystwa wyszło dotąd to« mow XIV. Niemcy.

Gazeta Frankfurtska zamieściła następujący list ciekawy z \b& granicy rossyjskiej 51 da. 8. Lutego: "Podług doniesień gazet,nadchodzą z Petersburga od niejakiego czasu wiadomości pokój zwiastujące. Niechcemy nad lem się zastanawiać, czy dawniejsze doniesienia z stolicy północnej w rzeczy samej brzmiały w sposób wojnę rokujący; owszem zwracamy uwagę czytelników, tylko na owe dziwne przypuszczenie, ze ratyfikacya 24 artykułów decyduje obecnie nad dobrą sławą Rossyi, i ie państwo to przez cofnienie słowa swego w tym przedmiocie narażałoby się na zarzuty wiarołomnościP! Niepodobna, z większym brukiem zdrowego rozsądku kusić się o rozstrcygnienie prawdziwego honoru wielkiego państwa! Ponieważ ratyfikacya traktatu przez pełnomocników aawartego w każdym razie była conditio sine qua non s t a n 0wczości jego, wolno zapewne przypuścić*, że taż mogła być albo odrzuconą, albo przyjętą. - Równie niedorzecznem jest twierdze* nie w niektórych gazetach podane, że wycieńczony stan finansów państwa Rossyjskiego i ubytek warmii przez wojnę polską powstały, prawdziwemi są pobudkami, nakłaniającemu obecnie gabinet rossyjski do wynurzenia spokojnych i łagodnych zasad; bo gdyby twierdzenie to na czem istotnie się opierało, rząd rossyjski sarn najlepiejby się był poznał na położeniu i niedołężności swojej, i niewygłądałby był dopiero mądrych nauk dziennikarzy płytkich, aby umiarkować »i% w swojej szych wiadomości wszelkie mniemania o niedoborach i ubytku w finansach państwa Ross y jaki e g o, c z c z y m s ą w y m y s ł e m , a c o się tyczy braku armii, to ten wkrótce uzupełnionym będzie jak naj dokładniej. - Najdziwaczniejszem atoli jest to oświadczenie puetych głów, źe wzbranianie się Roseyi przystąpienia do 24 artykułów sprzeciwia eię rozwinięciu oświaty europejskiej i tamuje wydoskonalenie życia towarzyskiego; my przeciwnie jesteśmy tego zdania, ze prawdziwej cywilizacyi,polegającej na u t r z y m a n i u nie na o b a l a n i u , większe skąd inąd grozi niebezpieczeństwo. - Dosyć, tyle podług zdania naszego dostatecznie dotychczas się wyjaśniło, źe Rossya wojny niepragnie, aby wojować, i źe daleką jest od zamiaru zamienić Europę całą na narzędzie, jak złośliwi dziennikarze opiewają, woli swej ej ; gdyby zaś honor imienia rossyjskiego wymagał, aby Ce- arz z ludem swoim chwycił się oręża, natenczas przekonany o niezwyciężonych silach swoich, a, co w oczach jego więcej jeszcze znaczy, o sprawiedliwości zamiarów swoich, potrafi z sprężystością pokonać wyż y wających 8° nieprzyjaciół. Kto się o tern należycie przokonał, oceni takie należycie doniesienie gazei, źe Prezydent liaOy iviinisirow wielkiego państwa pozwolił sobie g r o z i ć Ministrowi 1 Posłowi rossyjskiemu. Rossya albowiem z jednej strony uznając godność należącą się państwom zagranicznym, nigdy nie użyje sposobu tłóraaczenia się mniej przyzwoitego, z drugiej zaś strony niegodzi się o lem powątpiewać, iż dość posiada dumy chwalebnej, aby roszczenia i pretensje obcych odeprzeć z energią należytą." G 2 e c y a.

Z N a u p l i a, dnia 10. Stycznia.

Zebrane tu zgromadzenie narodowe, wydało dotychczas tylko akta proskrypcyi, które coraz bardziej zniechęcają stronnictwa ku sobie. Przeciwnie kongres powołany do Salamis uchwalił arnnestyą, z pod której ci tylko mają być wyjęci, co kazali strzelać w Argos; późniejszym aktem zarządzono oddalenie wszystkich cudzoziemców, którzy od roku 1828. po ogarniali urzędy. W miejsce Generała Gerard Pułkownik Rodius objął naczelne dowództwo wojska. Spodziewany tu Generał Geuhenem, który wspólnie z rezydentami i Panem Stratford Canning ma wyrwać Grecy ą ze stanu rozpaczy, w jakim się teraz znajduje. T u 2 C Y a.

2, K o n s t a n t y n o p o l a, dnia 24. Stycznia.

Dnia 17. b m. Sułtan udał się pieszo i incognito w towarzystwie kilku Jylko oficerów dostolicy dla rozdania własną ręką darów międ ubogich. Rozdawszy wielką ilość pieniędzy 1 I wielkim rynku, Sułtan udał się do Meczetu b;: jazetta i wmieszał się między lud dla odpraw nia nabożeństwa. Po kilkugodzinnym obchodzie wsiadł na konia, udał się do portu i 1 a statku powrócił do zwyczajnej swojej rezydi cyi, Seraju Czeregańskiego. Seraskier Ba; towarzyszył Monarsze, aż do bulwacu. Mustafa Basza Skodryi, który przed kil dniami przybył do Stambułu, udał się nart. kaz Sułtana z najstarszym synem swoim do [ łacu Sułianskiego Beszyk- Tasz. Przyboczny Sekretarz Sułtana dał posłuchanie ojcu a nas pnie zaprowadził syna ubranego wstarożyt j Strój Albańczyków do Sułtana. Młodzieni rzucił się do nóg Monarchy, i prosił o pozwo Jenie przywdziania munduru wojska reguł, nego, które pozyskał wraz z zegarkiem wy dzanym brylantami. Powróciwszy do siei -, Mustafa Basza prosił Sułtana o tęź sarnę łasi; Monarcha przychylił się do jego życzeń Dl znak zupełnego przebaczenia. Wyszedłrozkaz zorganizowania nowegop bu piechoty; mówią że pierwszym jego batai nem, będzie przybyły niedawno z Sofia p dowództwem Eumera Beya; a teraz zajmi,;* się utworzeniem trzech innych. Hiszpania. < Z Madrytu, dnia 7. Lutego.

Po posłuchaniu, które Poseł angielski pr 1 dworze tego stronnym miał u Króla J mć, wzg dem spraw, jak powszechn-ie rozumieją, Prtugalskich, wysłano do kilku pułków, kióre j się były udały w pochód, rozkaz, aby się <t marszu wstrzymały; oraz głoszą tu, źe tyli 20,000 wojska ku granicom się posunie, tych wszelako nie naruszy, lecz w odległości dos,., znacznej stanowiska swoje zajmie. Apost< cznych zgrozą przejęło postępowanie Minist : Calomarde, na takie przełożenia obcych gaL netów przystającego; lecz opór wszelki zjesi' strony udaremniły okoliczności krytyczne. - Dwunastu indywiduom, skazanym na utra! majątków i na szubienicę, nic innego zarzui niemoina było, jak tylko nieszczęsny liberalizi 1 Portugalia, Z Lizbony, dnia i» Lutego.

Nieporozumienie i nienawiść, istniejące jt._', od dawna między Hiszpanami i Portugalcz- - karni, musiały nareszcie wybuchnąć, gdy wo ska Hiszpańskie do granic naszych się zbliżał aby Dom Miguela wesprzeć w odparciu Wyprawy grożącej Dom Pedra. Zaiste skoncentre wanie korpusów hiszpańskich wEstremadurz", nad granicą prowincyi naszych Alemtejo i Bei) największej nńeszkańcdw nabawiły odraz», wskutek czego większa część nieodzownie p< czających wstrzymać albo ich w niewolę zabierać. Dano im do zrozumienia, że Hiszpanie tylko pozornie na pomoc spieszą Dom Miguelowi, że zaś rzeczywisiym ich jest zamiarem połączyć Portugalią i Hiszpanią. Rząd, zawiadomiony o zamysłach mieszkańców w prowincyach rzeczom eh sprzeciwiania się wejściu wojska hiszpańskiego, jak najśpieszniej wysłał roz. leaz tamże, aby surowo ukarano wszystkich niespokojnych, mianowicie zaś rozsiewaczów niepokojących pogłosek. Aresztowano więc wielu Migueiistów w prowineyach granicznych a wiadomość o lem sprawiła przykre nader wrażenie. Głośneszemranie i zniechęcenie uczuć się dały między stronnikami Królewicza. To naturalnie rząd nie w mały wprawiło ambaras; przyszło albowiem do wyboru ostatecznego, bo trzeba teraz albo wyrzec się zupełnie pomocy hiszpańskiej, albo stracić znaczną część obrońców krajowych. Rada gabinetowa naradzała się dzisiaj nad tern pytaniem, jak w tak krytycznem położeniu postąpić należy? Inna jeszcze trudność wynikła z wzbraniania się niektórych magnatów wypłacenia części pożyczki wymuszonej na nich przypadającej; środki gwałtowne przeciw nim użyte skutku nie będą miały życzliwego. Bankierowie podobnieźnie chcą więcej przyjmować assygnatów, gdyż bank nie płaci więcej za swoje papiery, w skutek cze A go wiele domów handlowych upadło. Dosyć, tyle z pewnością prawie przewidywać można, że rząd w takich okolicznościach na koszta potrzebne zdobyć się nie potrafi. - Głoszą, że Minister i Poseł Rossyjski przy dworze hiszpańskim wkrótce do stolicy naszej przybędzie. A n g li a.

Z Londynu, dnia 15. Lutego.

T i m e s powiada: Politycy w mieście starem obawiają się, że Hr. Grey stanie na czele 10,000 krzyżaków aby sprawy dziesięcin kościelnych wlrlandyi bronić przeciw katolikom. Wybornie! 10,000 żołnierza, aby wybieraćdzięsięriny kościoła!! Jeśli te 10,000 dziesięciny wybierać będą, to leż je pochłoną; więc gdzież jest rozum Ministra?! Brai Lorda AIthorp, Pan Spenier, który przyjął wiarę katolicką, miał, chociaż jeszcze nie wyświęcony n a X i e d z a, dnia 15. S tycznia wRzymie pierwsze swoje kazanie w języku angielskim przed zgromadzeniem po większej części z ewangelików się składające™, których do naśladowania przykładu swego zachęcał. Cały majątek dłużny (Passiva) domu Goldschmidt i spółki wynosić tylko ma 20,000 fnt. (P) Hr. Matuszewicz odebrał wczoraj depesze bardzo ważne od dworu swego. Wczoraj powieszono tu 24 letniego J ona Bar

rtlf, syna zacnych rodziców, który mając posadę przy poczcie głównej, od dawna sziucznym sposobem zlistów wyciągał assygnaty. Zanim Dom Pedro d. to. z Btile-Isle wyszedł pod żagle, kazał dać salwę z 21 wystrzałów. Pozostał na wyspie j eden t> Iko statek, aby 250 wychodźców, z Brest przybyć mających, przewieść. Między ubogich kazał Cesarz 1,000 fr, rozdzielić. Po przybyciu do Terceiry odprawi on przegląd wojsk, i nim wojnę rozpocznie, u> siłować będzie drogą pokoju nakłonić Dom Miguela, aby dobrowolnie wyrzekł się tronu Portugalskiego.

Uwaga mieszkańców stolicy zajmuje się teraz prawie jedynie cholerą i skutkami, które zjawienie się tej zarazy w stolicy Anglii za sobą pociągnie. W handlu wywozowym już zu.. pełna nastąpiła stagnacya. Obawa nie stosuje się tutaj do liczby chorych i umarłych, lecz do liczby przeszkód zawadzających obecnie związkom handlowym, Ministrowie doręczyli rozkaz Biskupowi Londyńskiemu, aby uwiadomił duchownych dyecezyi swojej, aby pod żadnym warunkiem nie zezwalali na umieszczenie osób na cholerę umarłych przed ich pogrzebem, w kościołach. Kuryer głosi, że Xiążc Esterhazy za d wa miesiące do Anglii wróci. (i lob e donosi w uwiadomieniu swojem O Operze włoskiej w Londynie, że tam wkrótce wystąpi w Othello Pani la Contessa de Lazisa, w roli Dezdemony; uwagi godną jest rzeczą, że to pitrwszem jej jest doświadczeniem teatralnem; nigdy jeszcze nie była aktorką. Dom bankiera B. A. Goldschmidt i spółki niemógj się uiścić wierzycielom swoim. Gl o be wczorajszy twierdzi, że HI. Orłoff przywozi ratyfikacyą Cesarza Rossyjskiego, wraz z tern zleceniem, aby przed wymianą ratyfikacyi wszystkich użył środkóvf ku nakłonieniu Króla Wilhelma i przedstawieniu mu skutków szkodliwych wyniknąć mogących zdalsze. go wzbraniania się Hoiandyi przyjęcia traktatuKarol X. i rodzina jego, najęli w Edinburg hotel Osrnonda przy Charlottesquarte i Don Colingtona do których na czas pewny przepror wadzą się z Holyrood. Gazety z Nowego-Yorku, dochodzące de 4. Stycznia, donoszą, iż Generał Jackson trwa w tak gorliwej chęci umorzenia narodowego długu, iż dotąd pomimo braku potrzeby, niezaprzestaje pobierania niektórych nader uciążliwych Ceł, mianowicie od przywozu herbaty. Gdy pobory takowe ciążą najwięcej na Stanach południowych, stąd też zapewne najbardziej się w nich przeciwić będą powtórnemu jege oborowi, który nader jest wątpliwym. i Nowego Testamentu, według tlómaczenia Wujka, Z pytaniami, do każdej powieści stósopvnemi naukami i zdaniami biblijnemi, dla użYtku szkół miejskich i wiejskie li; zebrał Józej Mu- * czkowski" nowe i zupełnie poprawione wygotowaliśmy wydanie z przyłączeniem dwóch rycin do powieści się ściągając) eh. Egzemplarze z dwóch tomów się składance przedają się odtąd u nas po i lt. \ srbr. gr, Poznań, w miesiącu Luiyrn r. 1832.

W. Decker i Spółka.

Królewska Nadworna drukarnia.

Tyczy się nowćj taxy lekarstw.

Ułożona z rozporządzenia Król. Ministerstwa spraw lekarskich nowa taxa lekarstw, wyszła cotylko z druku. Podając to do wiadomości publicznej, umieszczamy tu położone na jej czele obwieszczenie tegoż Ministerstwa z dnia 34. Grudnia r. z. w dosłownej treści: OBWIESZCZENIE.

Zmienione zbiegiem czasu rozliczne okoliczności wywarły tak znaczny wpływ naaptelarsłwo, iż dotychczasowe zasady taxy leI karstw niemogą nadal być utrzymane. Wydanie nowej krajowej Farmakopii, która od dnia I, Marca r. przyszło mocy nabierze, pociągnęło za sobą zupełne przerobienie 1Ę taxy. Przedsięwzięto więc z rozporządzenia podpisanego Ministerstwa ułożenie nowej taxy lekarstw, mając przytóm szczególniej na uwadze pogodzenie stosunków czasowych z interesem równie publiczności jak aptekarzy. Do lej taxy obowiązani są aptekarze państwa Pruskiego od dnia 1. Marca /\.832., pod uniknieniem ustanowionej wedykcie medycynalnym z d. 27, Września 1725. kary dwudziestu pięciu Talarów, ściśle stosować się, a właściwe władze nad wykonaniem jej sumiennie czuwać. Berlin, d, 24. Grudnia j83r.

Ministerstwo spraw duchownych, naukowych i lekarskich. (podp.) Altenstein, donosząc przytćm, ii taxy tej nabyć można, egzemplarz po 10 sgr., w naszej Registraturze, to samo w Berlinie u księgarza C. F. PJahn i we szystkich księgarniach Monarchii wjednej cenIe. W skutek reskryptu przerseczonego Ministerstwa z d. 16. 2, m., postanawia się jeszcze w tym względzie co następuje: JlJ Przy ustanawianiu cen za Chinium, Ch U nium sulphurteum, Cinchonium sulphuricum, jilvrphium t Morphium aceticum, Strych n inum nitrieum w laxie lekarstw, wzięto za zasadę ceny fabryczne, dla czego też aptekarzom dozwolone jest kupowanie tych przetworów pod warunkami w przedmiocie do nowej Farmakopii przepisanemu 2) Przy rubryce Aether sulphuricus przyjęto w taxie zamiast przepisanego spiritus vini alcoholisatus, kupny spiritus vini rectificatissimus po 90° Trallesa, i również co do extraktow, do których robienia używa się spirytus winny, zamiast robionego przez aptekarzy spirytusu, spirytus kupny. Azatem wolno tćźbędzie aptekarzom, do robienia wymienionych przetworów używać przyjętego w taxie spirytusu, 3) Przy następujących syropach: Syrupus Balsami peruviani, Syr. Capitum papaveris, S. Chamomillae, S. Cinnamomi, S. Corticum Aurantiorum, S. Cioci, S. Glycyrrliizae, S. Jpecacuanhae, S. Mąnnae, S. Menthae, S. lihei, S. Rhoeados, S. Senegal, S, Sejłnae, S. Succi Citri, zamiast przepisanego Saccharum albissimum przyjęto w taxie Saccharum album, dla czego też aptekarze uiywać mają tylko ostatniego do robienia wyszczególnionych syropów. Za pijawki niejest w nowej taxie oznaczona cena, ile że przy zachodzącej dla stosunków miejscowych zbyt wielkiej różnicy cen nabywania ich w różnych prowineyach państwa, zdawało się być rzeczą niestosowną, stanowić ich cenę na całą Monarchią. Postanowiono owszem, ażeby Begeneye stanowiły cenę pijawek na swój Departament, mając przytem uwagę na stosunki miejsca i czasu. Stosując się do tego ustanowimy od dol. Marca r. b. urzędową cenę pijawek na nasz Departament i uwiadomimy o niej Publiczność. Poznań, dnia 12, Lutego )];832.

Królewsko - Pruska Kegencya, Wydział spraw wewnętrznych.

OBWIESZCZENIE.

Porucznik łandwery i Poczthalter tutejszy Ferdinand Bogumił Grassmann z małżonką swą Henriettą Wilhelminą Au« gusta z Badikow w skutek związku małżeńskiego, przed urzędem jusłycyaryjnym w ZieJonejgórze dnia 7. Grudnia 1830. roku zawarlego, przed nami tutaj dnia 20. Stycznia r. b. uznanego, wyłączyli jeszcze przed ślubem wspólność ich majątku; co się do publicznej wiadomości teraz podaje. Skwierzyna, dnia 20. Stycznia 1832.

Królewsko-Pruski Sld Pokoju.