GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.03.12 Nr61

Wielkiego

Xiestw Fi POZNANSKIEG

N akładem Drukarni N adwornej W Dektra i Spółki. - Redaktor 2 A. Wannon

)K 61. - W Poniedziałek dnia 12. Marca 1832.

Wiadolllości krajowe.

Z Berlina, dnia g. Marca, N. Król raczył Prezesowi Sądu wyższego krajowego Meckel Hemsbach w Głogowie i dotychczasowemu Nadburmistrzowi sto. licy Berlina, Tajnemu Radzcy Biisching, dać order Orła Czerwonego %. iż. z liściem dębowem, N. Królraezy?nauczycieli D e i b e l i J e a n - r e n a u d mianować naj łaskawiej Professorarni przy korpusie kadetów i patenta ich własnoręcznie podpisać. J O. panujący Xiążę Brunświeki przybył tu a Brunświku. O dj e c h ał s t ąd: Królewsko- Hiszpański goniec gabinetowy S a n d o z, do Madrytu. P r z ej e ź d iats Cesareko- Roseyjski strzelec polowy L i e b e r t, gońcem K Petersburga jadąc do Londynu przez Hagę,

Constitutionnel N euchatelłaisz dn.

i(). Lutego zawiera w qodatku następującą Najwyższą odezwę: "Neucbatelczykowie! Od« wieku przeszło Królowie Pruscy na mocy istnącego w Xiestwie następstwa tronu, byli waszerm władzcami, a kraj Wasz jako oddziejne i niepodległe państwo połączone było z monarehią Pruską. Przez cały ten czas, tak lem moich przodków jako i pr($l moim, zawsze uczestnikami wszelkich swobó rżysk iego porządku, wolności ibezpiec; mieliście utrzymane dawne swoje insi a pomyślność wasza we wszelkim w; ciągle się powiększała. Religia miała pod rządem ojcowskim; obyczajność bj, podsiawą a pod ich opiekuńczą strażą narodem tern szczęśliwszym, ześcit szczęście czuli i znali. Stosunki, w ja wieku zostawaliście z waszemi Xiąźęty słodkie, jednostajne i spokojne; były sunki życzliwości i opieki ze strony ty tnich a wierności i uszanowania ze strt szej. Jako dziedzic uczuć i praw moic dków kochałem was zawsze; wy odpo ście mojej miłości, zgadzającfcię z moj ezeBiami i ciągłem o was staraniem. ( okoliczności niewymagały nic więcej nadzwyczajna ofiara potrzebną nie był raz godzina ofiary wybiła i okazaliście dnemi* siebie, W nowszych czasach f wyobrażenia i zgubne zasady jednych, dne i gMt1.pe kary namiętności drugich, iły zgraję buntowników, przeciw prav dzy, których namowy i postępowanie w podstawę waszego bytu. Duch ogół) wam oreź przeciw duchowi obłąkaniawa. B)J, mieszkańcami dolin i stawiły prawy opór i&cie be/rządu; dobrowolnie i jednozgo» ęly pod swoje chorągwie, ażeby walKięcia i ojczyznę. Obowiązek i słu. - zwyciężyły nieprawość, porządek wziął nieporządkiem, wolność nad rozwią»łoscią. SzJachetneui waszem postanowieniem Uthroi. "'iście od zguby to, co dla was naj drożBzem * lo na tym świecie, i słusznie powie»ie możecie, ii ocalenie swoje sami riaai jesteście. Mieszkańcy Neucbatclu! 'ntm was2etn być powinno, ażeby paniska dni tych pięknych, w któryih wszyscy ie wieniec obywatelstwa, zostata uwieUI;. Równie jaK wy pragnę z serca pamięć tej sławnej epoki wpoić w wasze dzieci i 'costawić wam znamię mojej wdzięczności, - razem było znamieniem i waszej, Gdyicie wazyscy okazali się równie wiernymi i uległymi, uznałem za stosowne, znakiem honoowym stwierdzić ten czyn równie dla mnie \ik dla was zaszczytny; rna q>rr być noszeń* przez tycn wszystkich, którzy w obronie i ojczyzny stanęli z orężem w ręku. U stawy tej instytucyi dołączone są do ni niej! owskiej odezwy i wraz z nią ogłoszone być mają drukiem. Mężni i wierni mieszkańhatelu! oby ten uroczysty dowód uczuć ; > Xiążęeia, byt łączącym go z wami -. i jeżeli można, bardziej jeszcze was f. Zachowajcie wasze obyczaje, wasze r.. SuRy, dawane wam nauki, uszanowanie dla - ; naszej religii, a niebo wam pobłogoabyście zawsze podobnemi sobie byli i na wiUt dzieci przelali dochowanie przysięgi irieruości, ducha publicznego i tych szlachetnych UCZUĆ, które was tale zaszczytnie odzna- W Berlinie dnia 18. Stycznia 1832- r, Fryderyk Wilhelm." My Fryderyk Wilhelm UL, z Bożej aaski Król Pruski, udzielny Xiąźę N euchatelu L'Jn etc. etc. wiadomo czynimy: "Ustanowią -zyznak honorowy na pamiątkę oswoboXiestwa N euchatel od buntowników, którzy 1831. r. powstali przeciw Rządowi, stanowi'/:y i rozkazujemy: $. 1. Znakiem tym honorowym będzie medal, noszony na wstą£ce ko'irów Pruskiego iNeuchateiskiego, przy dzi Uf. . : o d guzika. N a zwierzchniej stronie tego Wedal będzie cyfra nasza z napisem: "Wierność obowiązkom i oj cyznie" , na przeciwnej /iaś stronie herb Xiestw N euchatel i Valencyi.

f 2. Ustanowiony on jest dla tych mieszkań' «ów N euchatelu, którzy mieli czynny udział W działaniach wojennych przeciw buntownikom < 3*« f« albo w tymże samym czasie dla zachowania spokojnośei w swych gminach wzięli siej do oręża. 3. Kommendanci wojenni i władze municypalne wygotują imienne lisiy tyci wszystkich, którzy kwalifikują się do dtrzymania pomieiiioiugo znaku. $ 4. l'akowe listy ogłoszone być mają we wszystkich gminach Xiestwa; reklarnacye w tej mierze składane być mają do dni 14 od dnia ogłoszenia. Reklam a n t udowodnić winni swoje żądania świadectwami swych przełożonych, albo wójtów wła ściwychgrnin lub miejsc, w których odbywał, służbą wojskową, Składane reklamacye dołączone być mają do list pierwotnych i wraz z te mi przesełane do przejrzenia Radzie Stanu, . 5. Generalna lista zatwierdzona bę dzie prze? Radę Stanu, a po dopełnieniu tej formalności wylegitymowani, otrzymają z rąk swych przełożonych lub wójtów znaki honorowe wiąz )I( postanowieniem Rady Stanu, upoważniające»! ich do noszenia tegoż znaku. j$. 6. (idy znak ten ustanowiony jest tylko dla tych mieszkań ców N euchatelu, którzy w r. 183 « o przyłożyli się do poskromienia buntowników, przeto nigdy już więcej i za żadne odznaczenie się udzielany nie będzie. . 7- Jeżeli kto bez upoważnienia znak ten nosić będzie, ulegnie szescioiygodniowemu, a w razie powtórnego dopuszczenia się tego, trzymiesięcznemu więzieniu.- . g. Medal ten będąc znakiem honorowym, nie może być noszony przez takie osoby, które w publicznem lub prywatnern życiu ucierpiały na honorze. W przypadku, gdyby posiadający znak honorowy skazany był na karę poprawczą, władze sądowe zatrzymają mu znak honorowy przez czas trwania tejże kary, - 9. Przestępstwa i przewinienia hańbiące pozbawiają prawa do medalu; sądy więc cywilne i wojskowe, które będą musiały wyrzec karę hańbiącą, obowiązane' są natychmiast za. Btrzedz utratę prawa noszenia medalu, który zwrócony będzie przez Radę Stanu wraz z wy. jątkiem zapadłego wyroku, <p. to. Może przecież postanowieniem Rady Stanu przywrócone b\ć prawo noszenia medalu tym, którzy po dopełnieniu zasądzonej im k.ry, przez rok lub dłużej są w całkowitern i zupełnem używaniu praw obywatelskich, pod warunkiem jednakże, iż sprawowanie się ich przez ten czas wolne było od wszelkiego zarzutu, co udowodniona być winno zaświadczeniem dwóch właścicieli i wójta właściwej gminy, - Dla większej wiary i wagi niniejsze us'awy podpisaliśmy własnoręcznie i królewską nasze pieczęć wycisnąć na nich poleciliśmy. Działo się w Berlinie dnia 18. Stycznia 1832. f. (podpisano) Fryderyk Wilhelm, (contrasyg.) Anciiion." mMwnmmv

A u s t 2 Y a.

Z Wiednia, dnia 20. Lutego.

Jego Cesarsko-Królewska Mość mianował najłaskaunej zastępcę Feldmarszałka i Generała dowodzie Sbawonii, Frantiszka Włassieb, Hanem Kroacyi, i zaszczycił go zarazem godnością. Tajnego Hadzcy. Niderlandy.

Z Hagi, dnia 27. Lutego.

Hr. Orłofi miał tu wczoraj w towarzystwie Sekretarza poselstwa rossy jskitgo przy dworze paryzkim, posłuchanie u Xiecia Uranii. NV. Pan był wczoraj i przedwczoraj na obiedzie u Króla, a dzisiaj zaproszony jtel do Ministra spraw zewnętrznych.

Journal des Flanders utrzymuje, lZ niesłusznie upadek przemysłu w Gandawie przypisują wyłącznie rewolucyi. "ZapomnieJii nasi obmówiy, pisze on, że fabrykanci w Gandawie na kilka dni przed powstaniem domagali się od rządu dwoth milionów »it.. na zapomogę? Dlaczegóż tu? Oto niebyli juz wstanie utrzymać TabBY czeladników pracuj ących przy ich warsztatach. N i e p r zyp 0roinaz to sobie nikt licznych bankructw w r, 1825. i następnych P Niewahamy się utrzymywać, ie przesilenie handlu było nieodzowne, gdyż produkeya przewyższała 4 razy konsumcy ą, a rewulucya przyspieszyła tylko to, co konieczność rzeczy niewątpliwieby Sprowadzić musiała." Z BruxelJi, dnia 26. Lutego.

Wyglądamy tu jutro Króla napowrót, W gazecie JieJge czytamy: "Dnia 23.

ro. b. wydarzył się w Ostende przypadek zasmucającej i groźnej niekarności, a to w 2. i 3cirn batalionie gwardyi mobilizowanej Bruxelskiej. Powodem do tego było niepojęte niedbalstwo Ministra wojny, który żołnierzy nawet w najpotrzebniejsze nieopatrzył rzeczy, nawet ani w płaszcze. Oficerów zelżyli buntownicy niegodnym sposobem, a Pułkownik widział się być przymuszonym do wystrzelenia na rokoszan." - Dzisiaj głoszą po mieście, że nocy wczorajszej 12.00 płaszczów wysłano czemprędzej do Ostendę. Gazety nasze donoszą" że dnia 22. m. b, W Deynse okropny się wydarzył przypadek.

Podczas, kiedy część legionu cudzoziemców przechodziła przez miasto, oficer jeden w największej złości rzucił się na żołnierza, który w czemsiś był uchybił, i zaczął go płazować. Sąsiad żołnierza tego odezwał się, że dobrze się stało, iż jemu co podobnego się niewjdarzyło; bonieomylnieby przebił w tym razie 0& ctra bagnetem. Oficer usłyszawszy te słowa, w szalonej wściekłości rzuciwszy się na tego żołnierza, szpadą tak go ugod/ił w piersi, ii len na miejscu trupem padł. - Oficera na» tyihmiasi aresztowano i zaprowadzono do Thiel t.

F 2 a n c y a.

Z P ary ż a, dnia 2.5. Lutego.

Wczoraj Marszałek Xiążę Treviso i P. Do* pin starszy mieli honor być zaproszonymi ni obiad u Króla, Tymczasem, kiedy Dziennik Sporów w obszernym artykule dzisiejszego numeru ni eprawdopodobieństwo wzbraniania się dworu Rzymskiego przyjęcia wojsk francuzkieb, udowodnić usiłuje, i pogłoskę wczoraj krążą cą o przybyciu wojska do Civila- Vecchia, dla tego za mylną poczytuje, gdyż rząd żadnych w ty rn względzie depeszow nie otrzyma], a wy. prawa podobno leż i\o Ankony się udała; M e e s a g e r d e s C h a r n b r e s dz i s iaj tak s i ę daje słyszeć: "Niepodpada żadnej wątpliwoSCl, iż Papież się wzbrania przypuszczenia wojsk francuskich. Postanowienie 10 łatwo» by mogło stać się decydującern i nader ważnem, na przypadek, gdyby w chwili zawinięcia wyprawy naszej do portu, wojska austryackie jeszcze nieusiąpiły z granic legacyi. Dla tego ież obecne stosunki Włoch nadzwyczajną sprawiają obawę." Dziennik Coiietitutionneł zawiera następujące pogłoski o pracach Kommissyi, której poruczoiio wykrycie defektu Kessncra. Zgromadza się ona codziennie cztery godziny pod prezydencyą Pana Humann. Na jednetn z najpierwszych swych posiedzeń badała Pana Bailly, należącego do liczby najzdatniejszych Inspektorów generalnych skarbu, któremu Minister skarbu polecił d. 8- Styczno ściśle przejrzeć elan Kassy centralnej; miai on udowodnić, że defekt zaczął się tworzyć już w miesiącu Październiku z. f. Kommissya miała odebrać bardzo zajmujące lecz bezimienne pismo, o nadużyciach w działaniach skarbowych od czasów adminisiracyi P, Vii« lełe, aż do tej chwili. Bardzo ważnym dokumentem dla Komrnissyi była własnoręczna nota Pana Kessner o summach zapłaconych pewnym osobom. Kommiesya kazała także prosić Syndykat maklerów wexlarstwa o wykaz dyfferencyi kursów zapłaconych przez P. K. Nsjwaźniejszemi dokumentami są wszakże dwa wyroki Izby obrachunkowej z Grudnia z. r. i korespnmłencya Ministra skarbu o doniesionym deftkcie w Kassie powierzonej zbiegłemu Kessntrowi, Wyrokiem z d. wa Kessnera do zwrotu summy 133,000 fr., k.'orej od Sierpnia 1830. r. brakowało w Kassie. Gdy poświadczenie o zapłaceniu tej summy nadeszło do Izby obrachunkowe), Badzca, któremu polecono przejrzenie rachunków, uważał za obowiązek uczynić wniosek, aby o defekcie tym Minister skarbu był zawiadomiony. Izba obrachunkowa opierając 5l ig na liście Ministra skarbu, i w mniemaniu, źe Ministerium przez kommunikowaoie pierwszego wyroku dostatecznie jest zawiadomione, odrzuciło wniosek takowy. W kijka doi Pan Kessner usiłował odebrać sobie iycie. Kouioiissya w tych dniach zakończy swoje prace i Pan' Berenger o nich zda sprawę. Z Brest donoszą pod .'dniem 16. m. b. ze w magazynach tutejszych mają zgromadzić potrzebne materyałydo uzbrojenia 15 okrętów, Z Belleisle donoszą 14. Lutego: Konwoje spodziewane r Brest przybyły do tstejszej przystani. Beszta floty Dom Pedra odpłynie teraz niezwłocznie. Kawaler Miranda i ostatni członkowie Kommissyi wyznaczonej do organizacyi wyprawy znajdują się tu jeszcze. Po. dług kierunku i siły wiatru, Dorn Pedro podług zdania nsjduświadczeńszych marynarzów już dnia 12. Lutego powinien był zbliżyć się do przylądka Pinisterre, a teraz znajdować się już na Terceirze. Z Anglików należących do flotty bardzo są niekontenci. Statek parowy Xiąle Wellington kazał sobie wypłacić 3000 fr. a potem nazajutrz rano odpłynął do Anglii. Nic nieznaczący sam przez się wypadek przeniewierstwa, bardzo jest nieprzyjemny, gdyż ten statek miał być użyty do przewozu. Z Bayornre donoszą pod dniem 16.: Wczoraj zaczęto znowu uzbrajać plac tutejszy. Działa uprowadzone z wałów podczas zimy znowu będą na nich rozstawione. Zdaje się jednak, iż to nie dzieje się 5l przyczyn politycznych. Z dnia 26. Lutego.

Dziennik jeden ministeryalny oświadcza, że twierdzenie niektórych gazet, jakoby Król 1,500,000fr. dotychczasowo złistycywilnej miesięcznie pobierał, obrzydłem jest kłamstwem i obelgą. HI. J ebki ogłasza w gazetach tutejszych, że summy złoźotie w Anglii i Prancyi w zamiarze U skutecznienia pożyczki polskiej z 60 mil. zł., która jednak z powodu wypadków w Polsceudareranioną została, teraz w całości nazad są o d I płacone. Z dnia a? Lutego.

Mówią tu znowu dużo o kreacyi nowych Pa

02Q

rów, między którymi wymieniają nazwiska Panów Laffitte, Lafayette, Marszałka Clause!, P. Dupom de l'JSure i Salverte. Spodziewamy się wszelako, że niektórzy z tych Panów za wyniesienie to podziękują. Jutro albo pozajutro przystąpią w Izbie de obrad nad budżetem spraw zewnętrznych; zna« tęźoną ciekawością dyskussyi tych wyglądają. Były Prezes Sądu Królewskiego w Paryżu Pi Amy, w nocy wczorajszej z tym światem sią rozstał. Konstytucyonista donosi zBononii Z i.

16. m, b.: Dwór rzymski daleki od czynienia koncessyi jakich, żąda przeciwnie ścisłego wykonania starodawnych edyktów, między innemi ustaw względem nauk przez Kardynała Op* pizoni danych i nakładających na akademików i wszystkich tych, co się naukami trudnią największą niewolę umysłową. Oburzyło to umysły wszystkich mieszkańców. Niektóre gazety donoszą, że Ministeryura z powodu przyjęcia nader świetnego, jakie Polacy w Lyonie znaleźli, tyrnże zabroni nadal udawać się do miasta rzeczonego. Ministeryalae dzienniki pogłoskę tę zbijają, jak mogą. Dziennik handlowy zamieścił następujące pismo z Rzymu z d. 14. Lutego. Zachodziło i dawniej już jakieś nieporozumienie między Panem St. Aulaire i rządem papiezkim. Stosunki te zawiłe teraz bardziej się jee"'cze pomieszały. Kardynał LatiJ sztafetą zHolyrood do Xiezniczki Berry wyprawioną, zawiadomił, jako Wielki Jałmużnik państwa francuzkiege Papieża Grzegorza XIV., źe młody Xiąźę Bordeaux pierwszy raz był u spowiedzi. Kardynał pismo to tai ułożył, jak gdyby Karol X. jeszcze był władzcą Prancyi. W gabinecie Papieża powstał spór żwawy, wjaki sposób na pU smo i depesze tę odpowiedzieć należy, mianowicie ponieważ Karol X. w niem jako Król Przechrześciańeki opie-ce Kościoła ś. się poleca.

N areszcie postanowiono na wniosek Kardynała Lambruschini, ażeby Kardynał-Sekretarz państwa osobiście na tę depeszę odpowiedział, źe następnie taż w niejakim względzie ma być poczytaną za urzędową i dyplomatyczną, którą, jeden Monarcha drugiemu, poseła. - (Zgrozą przejęło to gazetę handlową, pytającą się, co na to teraz Pan Montalivet powie, obsuwający dzielnie za tern, abypeneyi Pana Latil i podobnych jemu wbudżecie fliewykreślono.) Z Strasburga, d. 35. Lutego.

Liczne nader zgromadzenie zebrało się dzisiaj zrana aby być obecnem uroczystości przez Polaków w kościele tutejszym katedralnym na pamiątkę walnej bitwy pod Grpchowem urządzonej. W kaplicy ś. Wawrzyńca wznosił tlą emblemata polskie i francuzkie; wszydcy Polacy, których teraz przeszło 300 wStrasburgu przebywa, i wielka liczba przyjaciół Polski była temu obrządkowi żałobnemu przytomna. Oto jest petyeya obywateli Straaburskich na Łorzyść Polaków: »Zacni Panowie! Stańcie się teraz organami wiernemi życzeń i potrzeb naro d u, którego zastępcami jesteście! U roczysta nadeszła pora, w której powinności tej dopełnić powinniście. Upadła Polska, niezwyciężona, lecz zdradzona. Dawniej żołnierze pod Waterloo potrafili umrzeć, niepoddawszy się. Godni naśladowcę swych współtowarzyszów broni ulegli Polacy, lecz niepoddali się. Niedobitki waleczne przychodzą do Francyi, którą poczytują za drugą oj czyznę, prosząc o przytułek i chleb. N aród przyjmuje ich jako braci. Czyż rząd podobnie postąpi? Na WPanów, Deputowanych Francyi, wkładamy obowiązek oświadczenia wybitniej woli narodu. Frzypoiwnijcie rządowi, że Polacy życie, majątek i ojczyznę poświęcili, aby Francyą ocalić. Powiedzcie mu, iż świętą jego teraz jest powinnością, udzielić im tu ojczyzny, którą stracili na korzyść nas/.ę; powiedzcie mu, że listy obywatelskie dla nich krwią ich wypisane są na wszystkich pobojowiskach naszych. Sprzeciwiajcie się ze wszelką sprężystością, którą przekonanie o dobrej sprawie i uczucie honoru narodowego nadają, wykonaniu zamiaru przez gabinet podobno przedsięwziętego, tworzenia na gruzach narodu polskiego legionu cudzoziemców, celem użycia tegoż do kolonizacyi Algieru. Shańbionyby był naród francuzki, gdyby tym walecznym w zawodzie wojskowym niewyznaczono miejsc stosownych w wojsku naezern, z którem tylokrotnie walczyli. Wznieś' ie głos swój wspaniałomyślny na korzyść wywołanych braci naszych! Oby oni też same otrzymali prawa obywatelstwa, które Francuzi mają! Oby zajmowali miejsce w wojsku naszem, odpowiadające ich sławie i męstwu! Oby się stali hufcem polskim, na banderze którego czytanoby godło: "Francya i Polska! Sława i wolność!" Deputowani Francyi, usłuchajcie życzeń narod u; usiłujcie wyjednać Polakom położenie ich i nas godne! Natenczas najpiękniejszą odniesiecie nagrodę - uszanowani« i dzięki współobywateli waszych!" - (Tu podpisy.)

Upowszechniła się tu u nas pogłoska o wojnie za nadejściem wiosny wybuchnąć mającej; stosunki Belgii, mianowicie zaś wydarzania zaszłe we Włoszech nadawają tej pogłosce wielkie prawdopodobieństwo*

A n g li a.

Z Londynu, dnia 22. Lutego.

Kur y er oświadcza, że wiadomość, podana» przez gazety francuzkie, jakoby syn XieciaLiewen, który miał służyć w wojsku powstańców Polskich, przybył w nędznem położeniu do Nancy, zupełnie jest płonną.

25,000 mieszkańców Birminghamu oświadczyło w adressie stowarzjszeniu tamecznemu politycznemu zadowolenie swoje z dotychczasowego postępowania tego zakładu. Obawa przed cholerą tak się zmniejszyła, ii etąd łatwoby złe temu przeciwne powstać mogło, t. j. lekkomyślność i zupełne zaniedbanie potrzebnych środków ostrożności, nie w postępowaniu rządu, ale wżyciu ogółu ludności, kierowanej zawsze większością głosów. Ti m e s powiada, co następuje: "Mocarstwa Europy zdanie swoje o postępowaniu Dom MŁguela objawiły przez odwołanie Posłów swoich. Głowa domu Braganca żąda korony dla córki swojej. Taż sama zasada, mocą której) niedopuezczono interwencyi hiszpańskiej w r. 1826. i 1827., może być wygodnie ido obce* nych okoliczności zastosowaną. Rząd hispań. ski przez wysełanie Wojska na pomoc jednemu z braci naruszyłby niesprawiedliwie narodowa niepodległość Portugalii, Dom Migut-l, przekonany o niedołęźności własnej, moglby do takich się skłonić warunków, któreby rzeczywiście cały półwysep poddały pod jarzmo HSsspanii, w jakiem położeniu tenże zostawałw chwili świetnej rewol ucyi, przedsięwziętej przez Jana IV., pierwszego Króla zdomu Bra- - ganca. Lecz przypuściwszy coś podobnego, traktaty między Anglia i Portugalią istniejące, zniewoliłyby rząd nasz do bronienia Portugalii przed obcą zapaścią. Hiszpański rząd mądrzepostąpi, jeśli na te uwagi wzgląd biorąc słuszny, od takich się wstrzyma uczynków, któreby nas, podobnie jalc w r. [826. spowodowały do rozpo» ceęcia kroków nieprzyjacielskich. " W Kur y e r z e dzisiejszym czytamy: "D nia 19. m. b. donieśliśmy, że Minister francuzki spraw zewnętrznych zawiadomił Posła hiszpańskiego w Paryżu o postanowieniu rządu swego» niepozwolenia Królowi hiszpańskiemu, abyczynnie wspierał Dom Miguela. Teraz dowia«; dujemy się zrównie wiarogodnego źródła, ie nota podobnej treści i w równie energicznych . wyrazach ułożona przez Pana Lorda Palmetsto na doręczoną została Panu Zea Bermudez, Posłowi hiszpańskiemu przy naszym dworze.

Ostatnie depesze niekażą więcej powątpiewać o istnieniu traktatu między Królem Ferdynandem i Dom Miguelem. Nie wy słał Krół wpra» wdzie dotychczas jawnie wojska do Portugais , gną cło rozmaitych punktów pogranicznych. Faktum to zostało formalnie doniesionem Lordowi Palmerston i Hrabiemu Sebastiani" Wieść o zaprowadzeniu kwarautany w Francy» dla Anglików tylko na dni 3, sprawiła wielką radość w (Jity, gdyż spodziewać SIEJ można, Że i inne kraje pójdą za tym przykładem.

Izba niższa na posiedzeniu jg. Lutego po załatwieniu kilku innych spraw, odrzuciła wniosek Pana Hunt aby wczasie wojny, kara kij ów w wojsku była zniesiona, liii reformy już cały przyjęty. Liżecie jego odczytanie wyznaczono na clzii ń następny. W Izbie niższej mógłby bil angielski przejść wciągu dni 14., polem przyszedłby do Izby Lordów. Ni« jest podobnem do prawdy, ażeby ta odrzuciła go poraj, drugi; przeciwnie, po przybraniu no w) cli Parów łub bez tych, zezwolonoby na powtórne jego odczytanie i w Komitecie, lecz Wiiiguwie nieodwaźą się mianować takiej liczby P arów, jaka byłaby im potrzebna do przyprowadzenia bilo bez uszkodzenia go w głównych jego punktach, a inaczej odrzuconoby j - - niezawodnie w Komitecie. Gdyby zaś Izba niższa w teraźniejszym swoim składzie, nieumiala dobrze użyć środka przedsięwziętego w głównych swoich zamiarach, niepotrafiiaby uchronić go od upadku, a natenczas nowe Mmisteryum byłoby nieodzowne<<». Jeżeli kraj używać będzie jakiegokolwiek pokoju, umiarkowani Torysy wejdą do nowej administraeyi, jeżeli nie, ultra liberaliści zajęliby ich miejsce. Przy wszystkich tych ścicraniach się stronnictw, cierpią naturalnie interc-ssa kraju; same dyskussye bez końca nad reformą niepozostawiają Parlamentowi wolnego czasu do innych obrad; Minist« ryum zaś, które ze tvszech stron widzi się otoczone niebezpieczeństwy, i co chwila obawiać się musi swojego upadku, nie mnie zachować spokojności umysłu, jakiej wymaga powikłany stan dzisiejszej naszej zewnętrznej i wewnętrznej polityki. Ti raźniejszy rząd, który zbyt mocno czuje krytyczne swoje położenie, chwiejąc się nieustannie między arystokracyą i demokracyą, chciałby chętnie pozyskać takich, którzyby obstawali za zmniejszeniem wydatków, jedno- tajnością praw, azatćm uchyleniem monopoliów, lecz musi także pamiętać o krewnych i przyjaciołach swoich, i niechcialby także w 0« czach swoich przeciwników uchodzić za sprzyjającego ludowi, tak więc raz na tę, drugi raz na inną przechyla się stronę, przezco traci zaufanie ogółu, nieująwszy sobie przeciwników, którzy nic więcej nieźądają; tylko zapewnienia sobie posad. Tak np. odezwali się, w Izbie wyższej Hr. Grey i Lord PJunkett, że rząd kraju starać się będzie utrzymać kościół Irlandzki w posiadaniu jego własności; gdy jednakże każdy przewiduje, xl podobne usiłowanie przy teraźniejszej zgodności tamtejszego ludu, wykonaćby się dało tylko za srogiemi środkami, a część dziesięcin kościelnych pobitraćby można jedynie bardzo prędkim użyciem stosownych środków, gdyby się drugą część odstąpiło na wsparcie ubogich, i to w tenczas tytko; gdyby płacona była gotowizną przez właścicieli gruntowych, nie zaś bezpośrednio przez dzierżawców" oś wiadczenie to Ministrów, które, gdyby wykonać zamierzono, mogłoby sprowadzić wojnę domową, zniechęciło lud, a ich przeciwników uczyniło zaciętszemi. Duch irlandzkiego oranizmu, który jest tein samem co toryzm, rozszerzył się aź do Anglii; na zgromadzeniu lego stronnictwa tu w Londynie w znanym adressie do Angielskiego ludu, podpisanym przez Lorda Lorton, wszystko złe przypisano Ministrom i wezwano naród Angielski, ażeby "Irlandczykom swym braciom" dopomógł usunąć takowe z pomiędzy nich, jeżeli niechcą widzieć upadku kościoła protestanckiego w Irlandyi, i odłączenia jej od Anglii. Użyto tu religią za pozór i sadzono że rząd sprzysiągł się z Hierarchią katolicką i demagogami tego wyznania przeciw kościołowi protestanckiemu, gdyż nieprzesiaje wspierać koliegium katoiickiego wMainooth, wtenczas kiedy towarzystwom szkol protestanckich, które przecież posiadły wszystkie nadania i beneficia należące dawniej do katolików, odmawia udzielanego przedtem wsparcia, co im ułatwiało nawracanie młodzieży katolickiej, a przeto przybywały tysiące do szkół, w "których pod systemem jaki teraz rząd zaprowadzić sobie życzy, pobierałyby nauki, na czem teraz im zbywa. Rząd ma zamiar wspierać jeszcze te tylko szkoły elementarne, wktorychby młodzież pobierać mogła nauki, Z dnia 25. Lutego.

Królestwo J mć stosownie do początkowego zamiaru stanęli d. 2 t. w stolicy, gdzie nazajutrz w pałacu SL James o godzinie, 2giej wielkie były pokoje. - Królestwo J mć od dawna nieuiywali tak pomyślnego zdrowia, jak w obecnej chwili. Zwiedzić zamyślają wkrótce nietylko obydwa główne teatra stclicy, lecz też oświadczyli, źe przedstawienie jedno w operze włoskiej i w towarzystwie filarrnonicznem obecnością swoją zaszczycić raczą. Wczoraj jako w dzień urodzin N. Pani wielkie było u dworu przedstawienie. Pierwszymi, których Król i Królowa przyjmowali, byli Deputowani studentów szkoły marynarki (mają oni albowiem ten przywilej stosownie do czele których preełoietii «b się znajdowali, mieli zaszczyt przełożyć Królestwu J rać próby postępów swoich w naukach, które KrólI Krolowa z największe»» pr*yftU zadowoleniemjVW* IIIIJIJIJIJIJIJIJIIIJIJI

ROZlllaite wiadolllości.

W Królewskiej bibliotece w Neapolu znajduje się wiele rzadkich, a między lei» i niemało osobliwością swoją wyszczególniających się rękopismow. Dziejopisarz polski znalazłby tam nifjedno pomocne i wiarygodne źródło, i tak np. do panowania Zygmunta I I I. następujący rękopisu»: "Alexandra O lii opowiadanie wydarzeń, kiore w Polsce za Zygmunta H I. w ciągu lal trzech po sobie nastąpiły. Pisane w Krakowie r. 1609." - W rękopiśmie pod tytułem: "Bohaterskie zdania 2 r. 16so ", znajdują się następujące myśli: "Są ludzie, którzy wszystko umieją, do wszy»tkiego użyć się dają; Monarchowie powinni tylko jedno Huiiić: rządzić. - Gdyby Królowie znali obowiązki swoje, nikłby niechciat być Królem. - Złemu człowiekowi być winnym wdzięczność, jest witlkiem nieszczęściem. - Nim ludzie to jedno słówko n i ew i e m wymówią, powiedzą raczej tysiąc głupstw i nitdorjeczności. - Najszczęśliwsze iycie byłoby nieszczęściem, gdyby się niekończyło." - Jtst rękopism wierszem łacin-ikim Papieża pjtieasza Sylwiusza: JEpigranc*.

mala de amoribus Pamphyli - również Papieża. - Największą jednak osobliwością lej biblioteki jest w rękopiśtnie sztuka dramatyczna przez Kardynała Ruspigliosi, pod tytułem: Święty Bo nil acy. Działają w niej osoby następujące: Walczący kościół; tryumfujący kościół; Agiaja; Bonifacy; Rotmistrz od dragonów; Amol-stróż; djabeł; Lucynda; chor i źoluitrze. Pewien chirurg wiejski, którego umIeJętność składała się z kilku pięktiie oprawnych książek, czytał w gazecie zapowiedziane dzieło pod tytułem: "Operacye Rossyan i Turków w ostatniej wyprawie." W oczekiwaniu, i w dziele lem znajdzie wiele ciekawych o> peracyi chirurgicznych, kupił je, ale jakże iię zawiódł, gdy wyczytał tylko hisloryą wy)rawy, a nie znalazł żadnych przepisów o arnputacyi, o gojeniu lub wyrzynaniu ran. Gazeta w języku tureckim wychodząca w Konstantynopolu (pierwsze pismo tego rodzaju w tern mieście), ma tytuł: Takwimi Wekaii, tu jest: ta blica zdarzę ń. Redaktorem dziennika tego jest hietoryoguf paristws, Lsseid Mohammed Esaad Efendy, autor historyi: "Zniesieniejanczarów" , w) ed czterma laty, pod tytułem: "Posada zwycięstwa." Dziennik ten także poezye umieszcza. La Condamine, który, jak wiati. 111 c, był przy owym wielkim rozmiarze stopo! w Peru, i w powrocie zbłądziwszy, iyl la : ilka pomiędzy dzikimi Ameryki południowej', ai-i> wiada o Jamasach nad rzeką Amazonek, iu są najograniezeńszy li naro dem, ja; tnaj luje się na ziemi, a miedzy runem i i Jo ta! przywodzi, że tylko do trzech liczyć umieją, liczbę wyrażając długiem słowem: P o e t a - r :3 r o l i 11 Iłu r r u K i. Ze zdania sprawy, udzielonego Kongresowi Stanów Zjednoczonych okazuje 1 ę, żt; od roku 1793. wydano tam patenta 1» iześi ty« sięcy wynalazków. Sam pług tylko »'oświadczy! 124 popraw, wynaleziono I tj machin do młócenia. Ośmiorakirn sposobem robi£ masło, praczki mają 123 gatunków machin, gwoździarze 122 machin; nowych machin do przędzenia liczą 100; nowych popraw wafsztatu tkackiego 73; wynalazków do lepatego robienia kapeluszow 73; więcej jak 100 nowych machin parowych; tyleż pieców. Ma» ją 41 nowych rodzajów robienia i' 'ebien1. Wynaleziono cztery nowe machiny do strugania jabłek, a trzy nowe rożny. Rozmaite nazwy mają te wynalazki, jak np. Silą pe5I; e l e wat o r g a r n k ó w i k o c i o ł k ów; hag« m a l a K t o p h o r u s i t. d. Karoi VI. dawał podczas karnawału w Paryżu maskaradę, Ol której wszystkie osoby 26 satyrów i t. d. przebrane były, a wiele z tych było połączonych łańcuchami. Xiąźq Orleański, który z pochodnią wszedł, przez nieostrożność zapalił kudłate ich suknie, przy» czem wiele ze zgromadzonych i ssrn Król ledwo z trudnością wielką ocalony został. Znany kornik wiedeński w teatrze na Wiedeniu, Wenzel Scholz, zabawnym sposobera w gazecie teatralnej Wiedeńskiej ogłosił uświadomienie o swoim bentfisie. Naprzód zbij 1 rozszerzone wieści, jikoby go :3pop'exya tknęła i między innemi len powód przywo» dzi, iż to żadną miarą stać się nfemogło, bo nawet przed benefitem mętniałby czasu by4 apoplexya tknięty. Po benefisie mógłby go łatwiej podobny przypadek spotkać, a to z u» niesienia, gdy znajdzie udział w publiczności i licznem uraduje się zgromadzeniem. »Gdyby jednak", kończy dziwne to uwiadomienie swoje, "śmiano utrzymywać jeszcze, iż niżej podpisany niejest już więcej przy życiu, ponieważ niewezyetko jest prawda, co kto o «0 cy o życiu jego, przekonał się o tętn na jego btntfisir, a iui więcej zbierze się wątpliwych, lew bardziej uradowany będzie," O teraźniejszych fizyczno-raedyeynalnycb, «daniach zawiera pewne uczone pismo Niemiec północnych trafne uwagi wyszczególniając« go się w psychicznym względzie auto« ra, Professors Heinroth i Tak wewnętrzne oko (dusza) jak i zewnętrzne ma swoje optyczne manii<ija, a ta.itmijest owa dawno wkorzeniona wiara w len przesąd, iż dusza nieinsjąc w sobie ciełeeności, niecboruje, 1 owszem choruje dusza, a jak choroby ciała powsrają przez rozsprzęienie ustaw organicznych życia, tak choroby duszy przez nadwerężenie jej ustaw żywotnych, których prawdjmein źródłem jtst wolność. Pierwsze tworząc błędy w dyecie, staje się często zarodem febry gastrycznej, drugie umysłowego jrozdźwięku. Palenie tyfuniu wszędzie się pomnożyło.

W Anglii przed dzieeięcią laty palono za 60,000 - teraz palą za 130,000 funt. eaterl.

Przed dzieeięcią laty palono we Francyi za 4 mil. gooooo frank., dziś palą «a 17 mil.; W Hiszpanii przed owym czasem palono za 37.000 Talarów hiszp" dziś palą za milion.

W Nu mczech stosunek ten podwoił się, w Au» tir) 1 potroił nawet.

OBWIESZCZENIE.

Grunt oddzielnie pod Czapurami leżący, do leśnictwa Mosińskiego należący, 84 morgi 70 fJ P. wynoszący, ma być alternative całkiem lub w częściach pojedynczych, wedle życzeń nabycia chęć mających w dzierżawę wieczystą wypuszczonym. Tym końcem wyznaczyliśmy termin licytacji na dzień 28rny Marca r. b. przed południem o godzinie 9. w izbie posiedzeń naszych, nadmieniając, iż chcący do licytacyi być przypuszczonym z zdolności swej do nabycia w wierzytełnym sposobie wy wieść się winien. Regestra rozmiarowe i bonitacyjne jak również warunki wieczysto-dzierzawne mogą w naszej registrarurze leśnej w godzinach służbowych być przejrzanemu Poznań, dnia 5. Marca 183*.

Królewska Regencya, wydział poborów stałych, dóbr i lasów rządowych,

OBWIESZCZENIE.

Dnia 8- Listopada f. p. po południu natrafiło trzech żandarmów w boru pod wsią Brzezie, po* wiecie Pieszewskiro, pięćdziesiąt i trzy zapewne z Polski przemyconych wieprzy, przy których żadnych zaganiaczy niebyło. Wieprze te zostały zabrane i po poprzedniem obwieszczeniu terminu licytacyjnego dnia 8, Listopada p. f. wmieście Pleszewie za 238 Tab publicznie sprzedane. Niewiadomi właściciele świń wyżej rzeczonych niezgłosili się do tych czas, w celu udo« wodnienia praw swoich do zebranej z aukcyi summy. Wzywamy ich przeto w moc 9. ioO. Tyl. 51. Części I. Ordynacyi sądowej, aby się w przeciągu 4ch tygodni, od dnia, w którym niniejsze ogłoszenie pierwszy raz w dzienniku ia» telligencyjnym umieszczone będzie, na Komorze Głównej Celnej w Skalmierzycach zgłosili, w przeciwnym bowiem razie summa wspomniona na rzecz skarbu obrachowaną zostanie. Poznań, dnia 3. Stycznia 183a.

Tajny N adradzca finansowy i prowincyalny Dyrektor poborów.

(potlp.) Ł o ffl e r.

Dla miłośników sztuk pięknych.

Zbiór prywatny oryginalnych obrazów olejnych, pomiędzy którymi znajduje się kilka pędzla Beruh. Luini, Joh. Bellino, Dav. Teniers, A van Everdingen, Breughel, J. JRoos i wiele innych sławnych mistrzów, będzie tu na Wildzie pod liczbą )J;a. sprzedawan y m. J\a szerokiej ulicy J\lr. n s. b jest przyjemne pomieszkanie na dole, na szynkownią urządzone, jako teź pomieszkanie w sklepie do wynajęcia. Bliższa wiadomość w kramie kupca Kaskla przy Szerokiej ulicy.

Ceny zboża na Pruska ffilarg l wagg w Poznaniu. Dnia 9. Marca 183"'Tal. śgr. fen. do Tal. IBr. feaj Pszenica 2 2 10 Zyto I j 5 I 20 Jęczmień I 5 I JO -« o Owies » - 20 2? & Tatarka I 20 x 25 Groch l 12 6 1 17 & Ziemiaki - l,iri* IS J5 i-i Siana cetnar a 110 ff.. 12. 6 25 Słomy kopa a 1200 ff . » 3 20 4 Masła garniec I Ja 1 20