GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.03.21 Nr69

Wielkiego

Xiestwa PO Z NA N, SKI EGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W Dektra i SpółkL - Redaktor: A. Wannowshi.

)J( 69.

W Srodę dnia 21. Marca 1832.

Wiadolllości krajowe.

Z Berlina, dnia 17. Ma-rc3.

N. Król raczył dotychczasowego Aseessora przy Kammergerichcie, M e r t z, w Kotwicy, mianować Radzcą przy Sądzie Ziemiańskim tamie. Odjechał stądr Biskup kośeioła ewangelickiego i generalny Superintendent w Pomeranii, Ki t s c h), do Szczecinawvmwvmim

Wiadolllości zagraniczne.

R o s s y a, Z Petersburga, dn.25.Lutego, (star. et.) Przez rozkazy dzienne Cesarskie z dn. 17.

b. m., mianowani: Dowódzca iszej brygady agiejdywizyi floty Kontr-AdroirałŁazarew I., naczelnikiem sztabu floty i portów morza Czarnego; sprawujący zaś obowiązek Ober- Intendema departamentu Czarnomorskiego 1. rangi Kapitan Krycki. Ober-Intendentem floty i portów morza Czarnego. N. Cesarz zezwolił, iżby z powodu przywróconego porządku w guberniach od Polski zwróconych, zostawiony tam do czasu Litewski Pocztamt z dniem 1, Lutego b, r, zostałzamknięty. Na jego mIeJSCU stosownie do urządzenia pocztowego wydziału 22. Paźdg. 1830- r. otworzy eię (am gubernialny kantor agiej Hassy. Stosownie do ukazu N. Pana nałożone zostały areszta na 2151 duez w Grodzieńskiej giibernii Hr, Anny Maryi Bnińskiej z domu Xczki Radziwiłłówną], z powodu pobytu jej za granicą w Królestwie Polakiem; na 846 d. obyw. Hippolita Gieczewicza w Mińskiej gub. z powodu, iź należał do buntu Wilejskiego powiatu; na 1645 d, obyw. Ludwika Czerkaea w Podolskie/gub. z powodu, iź miał udział w polskim buncie; na miasteczko Sidrę z folwarkiem w Białostockim obwodzie i na wszei> ki inny majątek Hr. Adolfa H usarzewskiego; na 28 d. szlachcica Wincentego Kramkowskiego w Białostockim powiecie; na folwark Kudrawkę w Białostockim obw. Józefa ojca i Józefa syna Ejnarowiczów; na 5 d. w Białostockim pow. Józefa Bajkowskiego; na wieś Malawicze w Białostockim obwodzie Abrahama Wilczyńskiego i na wszelki inny tych osób majątek, z powodu pobytu ich w Królestwie Polakiem.

Dnia 0,3. b. ra. wrócił do tutejszej stolicy, Preobraźtński pułk gwardyi. "Sam N. Cefars z dowódzca korpusu gwardyi J. C. M. W. X, ichałem raczył wyjechać na jego spotkanie. Smiała i rzeźwa postawa ludzi tego pułku, po porządek i czystość w ubionse, dają się tylso pojąć pr*ez eimordowaną opiekę Wysokiego i4.11 dowó jcy, który z podwładnymi dzie. I lit wszystkie iebezpieczeńslwa i znoje.

F 2 a n c y a.

I Paryża, dnia 8. Marca.

I w a Deputowanych. Posiedzenie z dnia 7.

M- I TY widzami przepełnione. Większa iięzba Oepuiowanych obecna. Budżet nych. Zabierają glos P P, Rei Lsrabit; niewzbudziwszyA uwagi słuchaczów. Po uch wstąpił na mównicę Pan Prevlinistrow i miał mowę dwie goOświadcza, ie jeśli ratyfikacya -tatii pokój ]l jeszcze nienadeszla, to stąd jeiie pocłu.Jzi, źe związki pokrewieństwa łące Cesar« Rossyjskiego z Królem Wilhelm e m, pierwszego zniewalają do jak najłagodniejszego ,: delikatnego postępowania zostatnim. Co się tyczy pytania polskiego, oświadcza, aecals !. uropa jest tego zdania, że narodowość Polsku niezapadnie i źe warunki traktatu wiedeńskiego w całym obrębie ściśle będą zachowane Więcej on sarn dla Polaków źycayó ]H< Co się zaś tyczy pytania włoskiego, pocjsytufe on toż jeszcze nie za dostatecznie rozwinięte; życzy wwęc względem wyiwy do JI. ny ścisłe zachować tymczasowo, milczenie. Potem zapuścił się mówca wogólne rozwagi nad systemafeto propagandy, którego wykonania oppozycya gorąco pragnie, powtarzając twierdzenie swoje dawniejsze, że jedynie tytxu na utrzymaniu pokoju istotna korsyśó FrtnCyi polega. Pan Mauguin odparł, i ' stasya jui się zbliża ku końcowi swemu, wszelako 2 upragnieniem przed salwowaniem kćjie wyglądają wyjaśnienia pytań największej wagi, które dotychczas w tajemnych zawieszone są ciemnościach. Sprawy Bononii, Polski, W i o c h, Portugalii - wszystko to nierozstrzygnięte ; rmołry Pana Prezydenta Rady niczego zgoła dorozumieć się niernożna. Pan Mauguin rozbiera potem dążenie polityki Europejskiej wogólności i dochodzi do rezultatu tego, źe kierunek jej nadany wszystkim mocarstwom eprzyj;*, Fi\i,icyi jednej tylko uwłacza. Kończy on mowę swoje następującemi słowy: "Zamiarem arystokrscyi Europejskiej jest, nas osłabić, IMI podzielić. Już wzbudził system przez nią Ministrom nagłymnarzucony , podejrzeniepartyi narodowej i ożywił nadzieje Karolistów, już wyjawiają się kuszenia, o których wr. 1830, nikomu się ani niemarzyło. Podobnież postąpi« la arysiokracya w Hiszpanii, obiecywała pokój, tozszaipaia ją.ns różne stronnictwa i zwyciężyła J£ bez v,'j'ilanin vojny. N awet krew królewska nieidoła pokonać arystokracyi, czuje, onaalbowiem wstręt od konstytucyów. NiechcŁ nsrn udzielić pokoju, a jednak niemowie, źti nam wojnę wydadzą. (Wybornie!) Pozosta niemy wtem położeniu, dopóki nas dostatecznie nieosłabiono, aby nas i bez wojny poko nać." - Pan Guizot: Zwracam tylko uwag; Panów na nowość położenia naszego i sposób postępowania, jakiego się trzymać powinniśmy Występujemy właśnie zrewolucyi, gdzie szłc o życie albo śmierć, do politycznego, praktycznego życia, zostawiającego duchowi czasc przestrzeń i porę do rozwinięcia się i zastano wienia nad wyborem środków. Idzie o to, czy nanowo wrócić chcemy do stanu rewolucyjnego. Przypomnijcie sobie Panowie, źe to włn śnie ta koalicya państw Europejskich Francy* na największe narażała niebezpieczeństwa. Taś się powiodło rzeczypospolitej, która po wysilę niu sił swoich uległa przemocy takiej koalic> gdy Napoleon Francyą (nie rzeczpospolitą) o calił. I on się na tern poznał, że Francya wydobyć się musi ze stanu rewolucyjnego; gdy zaś idąc za przykładem rzeczypospolitej prze wagę swoje uczuć dał całemu światu i nową t; kim sposobem przeciw sobie utworzył koalicya natenczas uległ, Związek ś. przeżył nieszczt ście nasze. Po rewolucyi lipcowejnastaly znó i życzenia koalicyj, podejrzenie było naturalne, i łatwem do wytlómaczenia, ale przyrzeczeń umiarkowania, dane przez rj.ąd nasz, wywołaś inne uczucia', odmieniło sposób myślenia z granicznych a po utworzeniu Ministeryum teraźniejszego owe życzenia koajicyi obcych m carstw znikły - niema więcej koalicyt przecie Francyi!! Niezawarliśmy wprawdzie sprzv.

mierzą odpornego i zaczepnego z Anglią, lecz. kraj ten ma podobne interesa do bronienia a to już samo przez się tworzy traktai; achocia. Austrya i Prussy inne rnają widoki i zasady, JŁŚ, my, staje się jednak po ukończeniu spraw pol skich niepodobnem do prawdy, ażeby między Rossyą i Austryą koalicya powstać miała; pOK jest potrzebą dla Austryi i przedmiotem życzę: Króla Pruskiego, kiory przez panowanie pełniłask i szczodrobliwości nieskończony wywie wpływ na cały swój naród. Jest podobnież p. głoską, płonną, źe się Cesarz Mikołaj do woju, znami gotuje; monarcha ten sam wie najlepiej, że przez wojnę pryncypia rewolucyjne w Eur. pie jeszcze baidziejby' się zaburzyły. Zres7 wiadomo też całemu światu, wyjąwszy Pai 1 Mauguin i stronników jego, źe Rossya niema przewagi w Europie. Sprawy Ankońskie n doskonalszym są dowodem, źe związek święi y, co do istoty rzeczy, juź się rozwiązał. Ausirv, niewznieciła zaburzeń we Włoszech, jak to mylnie głoszą, lecz jest pewna falccya, rozumu.jąca, ie wpływ swój. wskrzesi przez wojnę pc przetrząsa, aby tam tylko znaleźć żagiew dla siebie. Fakcyi tej ani w Belgii, ani w Polsce się nieposzczęściło, i równie jej się niepowiedzie we Włoszech, Austrya zanadto jest rozumną, aby się o tern niepr«ekonać, źe nawet odziedziczenie Bornagny niepowetowałoby szkód przez wojnę zrządzonych. Powinniśrfiy się więc dla Włoch wystarać o lepsza przyszłość, lecz drogą spokojną i prawną (śmiech ze wszystkich stron). M Panowie, pisarze w pokojach swoich zniecierpliwieni, doczekać się niernogą, rozpoczęcia sztuki samej, lecz tutaj nieidzie o fikcye i dramy; wypadki polityczne niedają się tak łatwo rozwijać. Stany Zjednoczone potrzebowały lat 76, aby wyjednać dla siebie uznanie niepodległości ze strony Hiszpanii. Z lewej: "Zanosi się na to, źe i my tak długo będziemy muiieli czekać." - Sessya solwowano. Właśnie gdy członkowie Izby rozchodzić się chcieli, gruchnęła wieść, źe goniec z Hagi przywiózł depesze, tej treści, źe Kroi Wilhelm podpisał Iraktat z i5. Listopada. Powiadają, źe Xiąźę Tallejrand przed 5 albo 6 dniami nowe czynił doświadczenia, aby Lorda Palrnerstona nakłonić do zawarcia w imieniu Anglii przymierza zaczepnego i odpornego zFrancyą, źe saś Ministeroświadczył , ii wszy. stko, czegoby się mógł na przypadek wybuchnienia wojny spodziewać po Ąnglikaeh, na tern się ogranieza, iź oni zostaną neutralnymi; nigdy zaś Anglia niewmiesza się w wojnę, interesom jej zupełnie obcą. Z Londynu donoszą, źe Król Leopold tam wiele sprzętów i klejnotów kupnem nabywa, zapewne dla tego, źe wkrótce się ożeni.

ROZlllaite wiadolllOŚci.

G a z e t a P O W I J, N i e ID. następującego udziela listu z nad granicy polskiej z dnia 24. Lutego: Wyglądają w Warszawie powrotu JO. X<ęcia V jarszawskiego z niewypowiedzianą ciekawością, ponieważ się mniemanie upowszechniło, źe on stanowcze przywiezie wyroki w pytaniu, czy Królestwo Polskie nadal jeszcze cieszyć się ma organizacyą reprezentacyjną. - Hr. Krukowiecki jest w Jarosławiu, - Postępowanie żołnierzy rossyjskich w Królestwie na istotne zasługuje pochwały. Cieszą się wszyscy, źeRadzca Tajny Engel zatrzymał Prezesostwo Rządu tymczasowego, gdyż on gotów każdemu pomodz według zdolności i łatwy przystęp do niego. Kościół Sgo Wawrzyńca w Genui posiada skarb riifcoszacowany. Jestto miska, z której

Pan Jezus pożywał Wielkanoc;.,i. l**bfct.

Ma być cała zjednego szmara»ukazywano ją publicznie. Mil stępsiwie czasów klękały przeu się do niej, lecz dotknąć się je; - ktoby się na to był poważbył 1000 dukatów kary! - Gdy Francuzi Genuę w czasie rewolucyi «dobyli, » i tę nieoszacowaną miskę i posłali . iryia. Świętokradzką ręką dotknęli sit, . ,5) ;. rqmey, i oto!." nieoceniony szmaragd w lisieu@ szkło się przemienił. Przed teoif« s przez siedm przeszło wieków k.ąks;": poi cbrześcianie i znowu klękają, bo vrypadti czasu sprowadziły miskę nazad l We Florencyi w kościele Sg.» KrtWźa, ktdry Panteonem florenckim nazw m -, J#źy Michał Anioł, Maehiawejl, Ga ilei i Aifieri, kiórego grobowiec ueeeil Kapowa pomnikiem prawdziwie godnym u>e?y, Machiawella nagrobek tak opiewa; Tai.

: mini nullum par elogium! W Arabii krótki proces z rozwodami Niepodobali się żona mężowi, daje lej wielbłąda i do ojca ją odeeła. W razie sam ją do ojca odwozi, a ten przekor) się dostatecznie o jej występku, \»ueu< reQ gardło jej podrzyna. Sir Tomas» Moor wydał właśnse bJogcSfiSj Lorda Jamines Filzgeralde. Tru ino, aiieby któremu autorowi tak dobrze powadziło eQ, jak temu; na niwie literackiej sam ra. Wcześnie poznano jego tale I >syjt»y i nagradzanego. Za "Irlandzkie in«ł dostawał rocznie po 500 funt. szteri . "iAał la Rookh" wziął 3000 funt. sz(j;ri ze "Zycie Szerydana" rooo, a za "Zych Byrona" 6000 funt. szterl.

Sir J. Bayley wydał w grubym tomie 11* 4 to uwagi nad modlnwą: "Ojcze nas W Holandyi kobiety poioagajj męiczyznom w zatrudnieniach handlowy-:. *?;»jdują się tam wyborne buchliaJterzyslln, korespondentki, kanturzystki i t. d. Milej jest wtxel odbierać z pięknej ręki, jak >'? wego kassyera. Zrobiono uwagę, w których kobiety sprawami hand, v:y«u»i się trudnią, najr jadziej bankrutują. Pewien mający złą żonę, a niemegący * nią, się rozłączyć, umyślnie z nią w cz eholery podróżował, ażeby przynajmniej eietbąc w kontumacyi, mógł być odosobnonyc od swojej godnej połowicy. W Norymberdze zrobiono na r.

wo r o c z n i k wcale nowego rodzaju. Opra» wa onegoż składa się a piernika, w go mozaiką z migdałów; kartki zl. fi z opłatków, a na tych czerwonym c 'v>' P<J przeznaczeniem jest noworocznika papierowego, ażeby byt podarty i zarzucony, tea przynajmniej «jedzonym być może. N ajostrzejsza krytyka teatralna jest niezawodnie w Chinach. Aktor nieumiejący roli swojej, lub źle grający, dostaje bastonadę w pięty. Crawfurt pisze w podróży swojej do Siamu i Cochin - Chiny, ii sam widział, jak pewnego bohatera sztuki bito w ubiorze jeszcze teatralnym. Były Kanclerz' Xiąźę Cambaceres prosił Cesarza N apoleona dnia i 8. Stycznia r. igio., aieby był u niego na balu, który dać miał dnia 2lgo. "Dnia 2igo Stycznia?" odrzekł Cesarz ponuro, "nietańcuję w dniu śmierci poczciwego człowieka." (Ludwika XVI.) I bal na inny czas odłożony został.

Dw ana ś c i e p ie rwszyc h p r z e d s t a w i e ń o p e r y: R o b e r t dj a b e ł, uczyniły w Paryżu więcej jak 120,000 fr. Już ją na język angielski i włoski przełożono.

Podziemny las.

W Styczniowej książce (na 1832- f») wydawanego przez Professora J ameson dziennika: Edinburgh new philosophical Journal, umi eszczono wiadomość o nader ciekawein odkryciu, uezynionem przez jednego pieszego podróżnika, jak się zdaje Dobiorą Weatherhead. Znalazł on, w pewnej głębokości ziemi, rzeczywiście skamieniały las, który od 40 stóp w głębi pogrążony ciągnie się na mil kilka wzdłuż brzegów Ty hru około samego Rzymu. Opierając się na postrzeźeniu, iż zabytki te drzewa przemieszane są z popiołem wulkanicznym, Doktor Weatherhaed, uważa to niepospolite zjawisko za skutek trzęsienia ziemi w czasach bardzo odległej przeszłości - być może, na lat wiele jeszcze przed założeniem Rzymu. Rzecz dziwna, iż tak nadzwyczajny fenomen tyle wieków dotąd przez nikogo poStrzeżonym nie był .

OBWIESZCZENIE.

Odwołując się do obwieszczenia naszego zd.

32. z, m. względem taxy lekarstw, podajemy do wiadomości publicznej, i£ zzastósowaniem się do okoliczności miejscowych cena pijawek od d. 1. Maja r. b, do d, ostatniego Października na 1 sbgr. za jedne ustanowioną została, do czego powinni się aptekarze stosować. Poznań'" dnia u. Marca KgJ* Królewsko - Pruska Regencya, Wydział spraw wewnętrznych.

OBWIESZCZENIE.

N a wniosek jednego wierzyciela rzeczowego dobra Sobótka do JW g o Mikorskiego należące, w Powiecie Pleszewskim położone wraz x przy» ległościarni, które na Tal. 91,066 sgr. 28 fen. 5» sądownie ocenione zostały, publicznie najwięcej dającemu sprzedane być mają. Terrnina licytacyjne na dzień 14. Grudnia r. b. t dzień 14. Marca, i na dzień i5. Czerwca 1832 r., przed Wnym Ruschke Sędzją Ziemiańskim, x których ostani jest peiemtoryczny tu w mieje seu wyznaczone zostały, Taxa i warunki kupna w Registraturze naszej przejrzane być mogą. Krotoszyn, dnia 15. Września 183L .Królewsko-Pruski Sad Ziemiański.

DONIESIENIE.

Podpisany ma honor donieść Wnym rodzicom i opiekunom, iż 3. Lutego 1832. zaczął znowu pensyą i szkołę panienek, i że wspólnie z żoną, guwernantką i dobrymi nauczycielami tego wszystkiego uczyć będzie, co do dobrej edukacyi należy. Dawać także będzie w mieście prywatne lekcye francuzkiego języka tyrn, którzy brać zechcą. Mieszka na Wilhelmowskiej ulicy N o , Ij 6 . S. T r i m a i I.

OBWIESZCZENIE.

Posada nauczycielska od ostatniego Maja r.

b. zawakuje w Czerniejewie. - Nauczyciel nienagannych obyczajów - mający chęć nabycia posady tej, stawi się zpapierami konduiialnemi na dzień 4ty Kwietnia tu w miejscu. Czerniejewo, dnia 1.7. Marca 1832.

Dozór Szkolny.

X. Tr y burski.

OBWIESZCZENIE.

Flance brzozowe trzy- i czteroletnie są do nabycia w borach Brudzewskich powiecie Wrzesińskim kopa po 3, dobre grosze; wykopanie na koszt kupującego. Zaś z wykopaniem kosztem miejscowym 5 srbgr. Dnia 19. Marca 1832.

Kokczyński .

Uwiadomienie o sprzedażY owiec, 150 macior, rosłych, z delikatną i gęstą wełną, jakoteź 80 sztuk a i 3letnich tegc*;-jatunKubaranów, znajduje się na sprzedaż wł"'miniiun B e t t l e r n i \ mili od Wrocławia..