GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.03.27 Nr74

Xicstwa POZNANSKIEGO

Nakładem Drukami Nadwornej.. W. Dekera i* SpółkL - Redaktor: )K WannowU.

jjjJ 74.

We Wtorek dnia 27. Marca 1832.

Wiadolllości krajowe,.

Z Berlina, dnia 23. Marca.

N. Król raczył Proffcssora medycyny Wag n e r mianować Członkiem nadzwyczajnym deputacyi naukowej spr3w medycznych» p r z yb y ł tu: JW. General - Porucznik i komenderujący 5tym dywizyonem, B r a u s e , z Magdeburga A Generał-Major i komenderujący 5łą btyga«dą obrony krajowej, Ru doi phit z Frań bjurtu n. 04 Generał-Major i komenderujący 6tą brygadą jazdy, Baron Luizo w I" z Torgawy. P r z e jeż d ż a ł : Królewsko - Angielski goniec gabinetowy Wa rin gr Z Londynu jadAc do Petersburga,twvivwuMMWtf

Wiadolllości zagraniczne;

R o< S »- y ai Z Petersburga, dn.2g.butego; (star. et.y N owe kłamstwo, albo raczej, oszczerstwo, - wymierzone niejuż przeciw rządom, chociaż to wnader jest częstym u niektórych gazet zwyezaju, lecz przeciw prywatnej osobie, na1eżą/eej do jednej z rodzin zar&wnoznakomitych z ijnieniajako izasług;swojcb, ukazało sieAWdzienniku Patriotę de Nancy, Tenże artykuł powtórzony co do słowa w JonmaI des Debats. Messa ger des Chambres i kilku innych gazetach, (patrz- N r.gazety naszej 53. str,. S83-) zawiera najbardziej szczegółowe ppisy ułożone wsposobie mającym nadać wszelkie pnl'» wdopodóbieństwo kłamstwu, skierowanemuprzeciwko młodemu Xciu Lieven, którego pf» sma powyższe mianująA synem naszego Posła wLondynie. "Syn X'iąźęcia Lieven, słowa są pomienio.

nego artykułu, tegoż samego, który jest dzi$> Posłem rossyjskirn w Londynie, przepędził właśnie parę" ostatnich dni w naszem mieście.. Miody ten człowiek, liczący 24. rok życia, znajdował się na missyi w Warszawie czasu wybu» clinienia polskiej rewolucyi. Rodem KurlandA czy K, mając jefcnak duszę. pełh% myśli wielkicn* i liberalnych, niewahał się ani chwili wstąpió jaKo prosty żołnierz między szeregi Wojska" które wyruszało naprzeciw Dybicza. Dziś, o'"" fcryiy ranami, opuszczony od rodziców, ubiegłszy w Prusiech go mil pies«o, przebrany za chłopa dla uchronienia się przed poszukiwaniami agentów, których za nim wysłano, udaje'si A on do Awenionu dla połączenia 4 się z bracia swojemi, wierny sprawie, której się jął tak wspaniałomyślnie. " W całej iej powieści ani słowa prawdy! - Je> dyny. syu Xcia Lieven" który, ełuży. wojskowo się do niewoli czasu wybuchnienia w Warszawie, rokoszu, w całym ciągu wojny podzielał losy "'towarzyszy .broni. Przeprowadzany . nodsttaźą Il(j ednego, do. drugiego miasta, zbystokroć.na najistotniejszych potrzev. miał >cz,em nawet .wyżywić swego :tóry powrócił do Petersburga przed cze wojny. rPo zdobyciu .Warszaony razem ze wszystkiemiinnemi ittmi i oficerami roscyjsfciemi, otrzymawszy od i'. Witta środki zaopatrzenia swych :b ]I i \Lieven połączył się juźod dwóch ułkiem swoim, składającytn.część ułanów. - TJwaj inni synowie "TCti " słaźą w Ministerstwie spraw za, i jeden z nich .znajduje się dziś andynie, drugi przy poselstwie wNeapolu. Tak więc artykuł gazety Pa trio te?de Nanjest fałszywym, i zgrun tu wymyywdzi on zarazem godnąszacunfcu irej imię ośmiela się tak poniewie, tu«.izie£.najświętsze zasady honoru i mo-GŚci, udając za wielkomyślność to coby bycia i za godną sławy coby tylko za.aługiwA" imię haniebnej zdrady.

N i d e r l -G n d y, Z Łu:, e mburga, dnia 10. Marca.

Pismo Sagi tu przybyłe może być klu· m-da Wiiyetkich domyłló» -o raisayi Hr.

, , *s w i Jadze i pomyślnym wypadku onej, edojiocie gazety od dwuch łygoiku prawią. Jest bowiem rzeczą źe uznano potrzebę przedsięyfikacyi w traktacie, o czerń także itkie donosiły. Zaś pewniejsze rnOSCl o miseyi Hrabiego i wypadku io dopiero po ułożeniu nowego protokułu juo"'ą być publiczności udzielone. Zresztą da ę, że pobyt Hrabiego w Hadze łuiej - >qJzie, niż się tego spodziewano. Z Hagi, dnia 7. Marca.

l ursn t zamieścił Król. posUno.5. b. m. względem wylosowania - ocentowych z roku 1830. i bileakarbowyth. WŁróte* wojsku naszemu rozdawane będą zyźe na pamiątkę dziesięcioawy z roku i83 T « N aprzód dąsie floty naszej na Skaldzie, wojII i Antwerpekiej i w Staats flan-<i Na« nie przyjdzie kolej i Da inne misję jak będą gotowe medale iał zdobytych, x e 11 i , dnia 7. M arc a. infantów przyjęła na posiedzęjekt do prawa, podług którego - zepisy względem obwodów por382

zostaną w swej mocy do 31. Marca 1833. T egoż dnia rozpoczęto narady w?ględem budżetu. Mówią, że sekcya centralna wyznaczyła także fundusz dla agenta dyplomatycznego przy stolicy apostolskiej. Zapewniają, że urząd ten powierzony będzie P. Vilain XIV. Z Gandawy donoszą: Z zadowoleniem .dostrzegamy: że codziennie polepsza się stan naszego handlu płótnem. Na ostatnim targu bardzo szybko wyprzedano płótno i ceny podniosły się cokolwiek. Jednego dnia zakupiono 1400 sztuk, co się niewydarzyło od «czasu rewolucyi. Późniejsze wiadomości donoszą: źe pokup pochodzi od Holendrów, którzy chcą wysłać znaczną ilość płótna do .'Hawany.

Zwłoki Generała Belliard będą przewiezione w ciągu bieżącego mca do Francyi. Sekretarz iegacyi łrancuzkiej P. Sol i oficer francuzki przysłany z umysłu w tym celu przez Marszałka Soult będą towarzyszyć ciału.

Minister wojny wyjechał do Gandawy w ce« lu odbycia przeględu tamtejszej załogi. Onia 2. zaszły małe utarczki koło Capitalen Damm przy granicach Flandryi, między wojskiem naszćm a Holendrami; z obudwóch stron było kilku rannych. Z dnia 8. Marca.

N a posiedzeniu Izby reprezentantów dnia 7.

przedsięwzięto dyskussyą budżetu. Minister skarbu usiłował dowieśdź w obszernym głosie, źe defekta wymienione przez sekcyą centralną, nie istną wcale, i źe stan skarbu Belgii jest zupełnie zaspokajający. Zapewniał także, źe ile możności zmniejszono liczbę urzędników administracyi, i źe pensye urzędników teraz niesą nadto wysokie. Sprawozdawca aekcyi centralnej P. Dumortieroświadczył, iż później dokładnie wykaże bezzasadność twierdzeń Ministra, Pan H. Bróuckere przechodził dotychczasowe postępowanie rządu. Oddawszy naprzód słuszność dobrym chcęciom Ministrów, zarzucał im brak zgody i jedności pomiędzy sobą. Twierdził, źe Ministeryurn niema arii pewnego celu, ani systemu i nieobjawia ani energii, ani dzielności. Niedałojeszcze poznać swoich widoków, wźadnej sprawie ważniejszej, chociaż w okolicznościach teraźniejszych rząd powinien być bardziej niź kiedykolwiek silny i energiczny. Ministeryurn nieoświadcza się ani z mównicy, ani przez druki, wydaje przecież wiele pieniędzy, aby z M o n i t o r a mieć pismo zupełnie nic nieznaczące. Co do spraw zagranicznych, oświadczenia Pana Meulenaere powinny wszystkich zaspokoić. W końcu mówca oświadczył się przeciwko redukcyom proponowanym przez sekcyą centralną, które mogłyby zniechęcić wszystkich utalentowanych urzędni czył, iż twierdzenie poprzedniego mówcy, o braku jedności w Ministerium, jestbezzasadne. Nigdy niedostrzegłem najmniejszej niezgody.

Ten sam mówca, rzekł dalej Minisier, żali się na to, ze Ministeryura nieohjawi*swoich widoków. Jakież to mieliśmy objawiać widoki? Przedstawiono projekta do praw, solidarnie popierane przez wszystkich Ministrów. Może erąd wnioskowano o niezgodności, ie Ministrowie przy naradach niezawsze wszyscy &\, obecni; toby było nadto iądać. - Mówiono takie o słabości Ministeryura; pragnąłbym, aby przytoczono fakta. J akiei prawo i;iejest wykonywane? Mówiono o niesforności urzędników? Niewiem o tein i publicznie oświadczam, ie urzędnicy mojego wydziału dopełniają z największą gorliwością swoich obowiązków. Gdyby chciano dać wiarę pewnym twierdzeniom; nędza w Belgii doszła do najwyższego stopnia ale i to bardzo przesadzone. Ożywienie kilku gałęzi przemysłu, objawiająca się zewsząd chęć budowania wielkich gościńców, dowodzą o posiadaniu wielkich kapitałów i o istnieniu ufności. Lud niepowątpiewa o swojej przyszłości. Mimo nader trudnych okoliczności, w kraju panuje spokojność. Prawo o służbie wojskowej jest wykonywane i podatki wpływają bez trudności. Pytano nas czyli założenie kolei żelaznych od Antwerpii niejest ułudzeniem ? Nieuczynio* noż już kilka propozycyi, a wszystko spodziewać sie} każe, ie wykonywanie tego planu wkrótce będzie mogło być rozpoczęte. Dalsze narady odłożono. Posiedzenie zakończyło sig o godzinie'4tej,

F 2 a n c y a.

Z Paryża, dnia ts. Marca.

Dziennik jeden twierdzi, że Kapitan Łatrej te, o którego mianowaniu jako Kapitana floty Ankońskiej już przed kilku dniami głoszono, onegdaj przez ministra marynarki rzeczywiście tą roissyą został obdarzony i natychmiast lądem się do Ankony udał. Zresztą niema jeszcze w tej mierze urzędowego doniesienia. Konstytucyonista przepełniony jest listami z Toskany, legacyi, z Peruggia w U m. bryi i innych miast Włoskich, w których etę opisuje wrażenie entuzyazmu sprawione przez przybycie Francuzów, W Peruggia właśnie gdy wiadomość o wylądowaniu tam nadeszła, dano w teatrze opeję oblężenie Koryntu. Podczas sceny poświęcenia chorągwi najżywsze wynurzyło się uniesienie widzów zgromadzonych, powtarzających radośnie wiersze choru. Mimo wszelkie- wmieszanie się policyiA wybuch ten radosnych uczuć nie mógł być przytłumiony. Po skończonem przedstawieniu udał się lud do mieszkań I 'arjJ?% śpiewał pod oknami jego patryoysace oś*« sn1. Minister marynarki wysłał dwur B «eert»< do Szwecyi, aby tam poznać spoi artylerya szwedzka swoje działa ie lej ej ona bez wątpienia w niektórych sztuki artylerycznej największe u< stępy. Indagacya przedsięwzięta z Sawajci zaciągniętymi do służby razem i Satfaoakai przez ajentów Karolistycznych, cią c?<* się odbywa. Wyjawiły się okoli meder podejrzliwe, lecz czy decydi dotychczas niewierny. Z T u lon u, d. 6. Marca. Okr na przystani stojące otrzymały r.HI..I,«. c trzenia się w żywność dla 3500 Sołaia których wkrótce na okręty wsadzą Z Rzymu, dnia 2. Marca. (.

Ajenci i przyjaciele Xiężniczki B' TY A2Y którymi pierwsze zajmują m "'paq Łamennais,Kardynał Arcy-bisltup Latil, Op*t Tharin, i dawniejszy Nuncyusz we Frani Signor Lambruschini, miewają t dzki, zawsze w obec Superiora Jetuaów, T e m p s następujące zamieścił * i ]l (ic.ro uści z Grecyi: Nauplia, d. to. Lu, Kongref na Salamis zgromadzony uchwali loii · z której ci tylko są wyłączeni, co rozkuł do strzelania na reprezentantów n, w Ar-' gos, - Akt późniejszy ogłasza, aby war.yst1iich oddalono cudzoziemców, ca potrafił! od r. I82g- objąć urzędy krajowe. - Kaggfj* sti i Angielski Rezydent podobna sie poiło« ciii między sobą. Ostatni zarzuć , '. · m u, że żołnierzy Rossyjskich \ 1 tiiMitfcl jak Greków w Argos na ląd «wysadził wzmocnić stronnictwo Calcotrotr · : glądają tu przybycia generała Guehenc mającego się wespół z Rezydentc d Pane Stratford- Canning naradzać na( udkami, którychby nadal w Grecyi użyć trttebt prezentanci, którzy wiernymi zost.iii rządowi» odbywają ciągle obrady «woje w Naupiii i zatrudniają się ułożeniem nowej kooetytuc A n g l i a.

Z L o n d y n u, dnia 9. M Powiadają, '(tak pisze gazeta p sów) ii się onegdaj Xiecia We llii padkowo zapytano, coby byłonajw dem wieku naszego? Odpowiedzi; (omamienie, w jakiem się większŁ znajduje) ie Whigowieprawdziwy mistarni. "

Pismo jedno z Terceiry donosi: dro szczęśliwie tu przybył. Prz mieszkańcy i wojsko z największem W porcie powiewały wszystkie bandery a okręiy były podług zwyczaju angielskiego aż do samych wierzchołków masztów obsadzone maj»kami. Wojsko i mieszkańcy wykonali przysięgę wierności na korzyść Królowej .I>onriy Matyi I I. i konstytucyi. Spodziewają się, że pierwsze kroki przedsiębiorcze Don« Pedra skierowane zostaną na zajęcie Madejry i wysp Azorskich wimieniu młodej Królowej. '* Okręt liniowy" Ganges" o 74 działach, aMalły płynąc, utknął wczoraj pod Portsmouth na mieliźnie; spodziewają się wszelako, ie wezbranie morza dzisiejsze osiadły okręt wydobędzie.

Rozmaite wiadomości.

Z Elbląga, d. o. Marca. - P. Dr. Howe, - przybyciu którego z Stanów zjednoczonych Ameryki gazety doniosły, zwiedził w tych dniach miasto nasze cekin udzielenia wsparcia Polakom w okolicach naszych przebywającym. Generał Schmidt zezwolił na to wsparcie w ten sposób, aby sporządzoną za te pieniądze odzież i bieliznę pod dozorem wojskowych Pruskich między Polaków rozdano, F a n H o we następnie 12,000 fr. dostawił w tym celu obywatelowi jednemu. Ta summa nie jest własnością prywatną, lecz składką mieszkańców Ameryki północnej. Odwiedził też Fan 11 owe Polaków chorych. - - Fotem odjechał»

W Geografii chińskiej, którą sławny Pr.

. N eumann z Berlina przywiózł z Chin, czytać można, co następuje: Prusy są wielką wioską w Rossyi. - Towarzysze podróży Pana Humboldta rozmawiali z uczonymi w Krymie, Którzy nic zgoła nie wiedzieli o tern, że jest miasto na świecie, które się Berlin nazywa; ale Pana Humboldta znali po imieniu, W zeszycie IV. Czasopisma narodowego m uz e um czeskiego z r. 1831. na str. 435 i 43&. znajduje się zapytanie P. Franciszka Pałackiego : Czy nasz Kopernik, ustanowicie! systematu świata, nieużywał w herbie męża, trzymającego w ręku siekierę? Bo <<ię znajduje w Balbinowych : Miscellanea Regni Bohemiae dec. 1. libr, V. (w Pradze r. 16831 fol.) w wypisach ksiąg kapituły praskiej, nazwanych: Libń Ertctionum vol. X/L lit, D. 10. u Balbina Ba etr. 239. przy kopnie łanu (pro Ecdtsia in Kosm on os), zawarłem r. 1391. dnia aj. P aździernika między innnemi podpisami, podgii: Ulri-ct de Kopernik z tymże herbem. Dotąd także znajduje się wieś" KoprrrII w Bolesławekiern, w państwie Mnichowa-HT3* diszcze, między Kneżemostem a Kresmonosy leżąca, a o którymto rodzie Koprników, czyti Koperników nic więcej dzieje czeskie niewspominają. Być więc może, że ta rodzina do Polski weszła i mógłby od niej sławny na>sz Kopernik pochodzić, a to potwierdziło« by się używaniem przez niego tegoż herbu? Lubo zdaje się, iż Sniadecki i inni dostatecznie już ojczyznę Kopernika dowiedli, mieniąc go rodowitym Polakiem, zawsze jednafg niezawadzi i tę myśl poddać badaczom starożytności, bo nieebcemy przyswojonych zaszczytów, lec? prawdy na pamiątkach historycznych opartej. Mateusz z Krakowa, Polak, sławny autor łaciński XIV. wieku, Kardynał, w wielkich u Cesarza Ruperte bekach, od którego posłował do Tamerlana, Chana Tatarskiego, i do Papieża Grzegorza XII., Rektor naprzód pra« skiej, a potem paryzkiej akademii, zmarły ii. 5. Marca 1410., pochowany -jest w W ormacyi (W orms), w samym środku kościoła katedralnego worroaceńskiego, gdzie ma dotąd na» grobek marmurowy. hasssBsss 1 BaaiJIaAa OBWIESZCZENIE.

Do majętności Rakoniewickiej należące fol» Warki Rakoniewice i Swoboda z dniem S. .lana r. b, nanowo z dzierżawy wychodzą i od czasu tego powtórnie na trzy po sobie następujące lata publicznie wydzierżawione być mają,. W celu tym wyznaczyliśmy termin na dzień 29. Maja r. b. zrana o iotej. godzinie przed Delegowanym» Waym Voldt Sędzią Ziemiańskim w naszótn pomieszkaniu sadowem i zapozywamy na 4a,kowy ochotę do podjęcia dzierżawy mających z nadmienieniem, ie dzierżawca zarazem też zarząd majętności Rakoniewickiej,. za już usta* nowiotiem wynagrodzeniem, przejąć musi, i z tern postanowienie kaucyi jest połączone. Warunki w Registraturz« naszej przejrzane, być mogą. Wschowa, dnia 16. Lutego 1&32.

Królewsko - Pruski S ąd Ziemiański.

OBWIESZCZENIE.

W p o n i e J z i a l e k di 2go K w i e t n i ar.

b. zrana o godzinie rofej z zlecenia tutejszego Król. Sądu Ziemiańskiego 30 sztuk bydła rogatego i 300 sztuk owiec in loco Gowarzewie pod Swarzędzem' publicznie najwięcej dającemu sprzedam. Poznań, dnia ig. Marca 1832.

G li n t h er, ReferendaryassJ..