GAZETA
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.04.03 Nr80
Czas czytania: ok. 9 min.Wielkiego
Xiestwap O Z N,A Ń S K I E G O
Nakładem Drukarni Nadwornej w.. Dekera i Spóiki. - Redaktor: A. Wannowski.
JV 80. - We Wtorek dnia 3. Kwietnia 1832.
Wiadolllości krajowe.
Z Ber! in a, dnia 30. Marca.
N. Król raczył kupca Teodora Schroter w Królewcu mianować Radzcą handlu i admiralicji i członkiem kupieckim Rady adiniralićyjnej. Przybył tu: Królewsko-Szwedzki nadzwyczajny Poseł i pełnomocny Minister przy dworze Cesarsko-Ausfryackim, Hr, Lowenhie lin, z Sztokholmu. Odjechał stąd: Podczaszy i Szambehu, Arnim, do Blankensee.
UWUAUltVMAV
Wiadolllości zagraniczne.
Królestwo Polskie.
Z Warszawy, dnia 26. Marca.
Dokończenie Statutu Organicznego Króle* stwa Polskiego: V. O Porządku Sądowniczym.
Art. 55, Wszelka władza sądownicza w Królestwie PoJskiem, jest najłaskawiej przez Nas nadana i ma działać w Imieniu Naszem. Prawo ułaskawienia i zmniejszenia kary do Nas wyłącznie należy. Art. 56. Jurysdykcye Sądownicze składają się z Sędziów nominowa
nych przez Na« i z Sędziów obieranych porz.ądkiem przepisanym w osobnej na to usta» wie. Art. 57. Sędziowie nominowani przez N as, zostają w swych obowiązkach do uwolnienia i h, gdy u go potrzebę znajdziemy, do oddalenia przez Sąd za wykroczenia, lub na» koniec do przeniesienia ich na inny urząd« Sędziowie obieralni przeznaczają się na czaa ograniczony w osobnej ustawie. Art. 58» Sędziowie ulegną oddaleniu od urzędów za nadużycia władzy, i za wszelkie inne dowiedzione wykroczenia przeciwko porządkowi ustalonemu, nieinaczej wszakże, jak w (lulek wyroku wyższej właściwej Juryadykcyi Sądowniczej, Art. 59. Przestrzeganie porządku w Sądach I. i II. Instancyi, oraz rozwiążą* nia wynikać mogących sporów i kwestyi pomiędzy niemi nzględein zakresu ich władzy, zostawuje się Izbie Sądu Najwyższego. Art. 60. Ustawa względem Sędziów Pokoju dla mieszkańców wszystkich Stand« pozostaje na dawniejszej osnowie; obowiązkiem ich przy roztrząsaniu spraw jest: starać ei:ł} o pogodzenie stron spory wiodących. Art. 61. Żadna sprawa niemoźe być wprowadzoną do Sąd Cywilnego Iszej Instancji, jeśli wprzódy niebyła pod rozbiorem właściwego Sędziego Pokoju; wyłączają się wszakże od tego takie sprawy, których ostateczne zakończenie na mocy istniejących uaaw niezaleiy od po»godzenia Sędziego Pokoju. Art. 63. Dla Spraw, nieprzewyższających wartości pięciu set polskich złotych, przeznaczają się Sędziowie cywilni i policyjni w każdem mieście i wiejskim okręgu (gminie). Art. 63. Dla spraw których wartość przewyższa summę pięciu set złotych polskich, przeznaczają się w każdem województwie Sądy Ziemskie i Sądy Zjazdowe, Art. 64. Ustanowienie osobnych Sądów handlowych, pozostaje na dawnej 0eoowie. Art. 65. Dla spraw kryminalnycn i tyczących się pulicyt poprawczej, ustanawiają się w każde") województwie Sądy Grodzkie. Art. 66. Dla sprostowania wyroków zapadłych w Sądach Ziemskich, Zjazdowych i Grodzkich, oraz w Handlowych, ustanawia ją się Sądy Appellacyjne. Art, 67. Nadto ustanawia się w Warszawie Izba Sądu Najwyższego,której skład i zakres działań oędjie, przepisany w osobnej ustawie. Art. 68. Przepisy w niniejszym Statucie Organicznym za» warte, będą stosownie do potrzeby rozwijane i dopełniane przez osobne ustawy. Art, 60, Wszystkie sprzeciwiające się przepisom niniejszego Statutu Organicznego dawniejsze prawa i ustawy, kasują się. Statut ten Organiczny podpisaliśmy własną Naszą ręką i Cesarską Nasze pieczęć przyłożyć rozkazaliśmy. - Dan w Sankt-Petersburgu, czternastego dnia Lutego, roku od Narodzenia Pańskiego tysiąc ośinset trzydziestego drugiego, panowania zaś Naszego siód.-nego. Przez Cesarza i Króla: M i koł aj .
Minister Sekretarz Stanu, (podp.) Stefan Hr. Grabowski.
W dniu wczojszym zgromadzili się na pokojach zamkowych u JO. Xiecia-feldmarszałka, Generał Gubernatora Królestwa Polskiego, Członkowie Rządu tymczasowego, wyżsi Urzędnicy do składu Kommiseyi Rządowych należący, przybyli z województw Prezesi Kommiseyi wojewódzkich, Prezesi Sądów Kryminalnych i Trybunałów Cywilnych, znakomici z województw Obywatele, oraz wielu Urzędników, ażeby stosownie do otrzymanego wezwania, być obecnymi uroczystemu ogłoszeniu Manifestu N. Cesarza i Króla Jmci (powyżej umieszczonemu).
10. Feldmarszałek zabrał głos w języku rossyjskiiB, któren przez Radzcę Stanu Tymowskiego, pełniącego obowiązki Sekretarza feneralnego Rządu tymczasowego Królestwa 'olekiego, w polskietn tlómaczeniu odczytanym został jak następuje: "N. Mikołaj I. Cesarz wszech Rossyi, Król Polski, nasz Ńajmiłościwezy Monarcha, w całej troskliwości Swojej o dobro ludów, które
Boska Opatrzność pieczy J ego powierzył», zwrócił szczególniej uwagę Swoje łaskawą na smutne położenie kraju tego, ktoren niewyrachowane poniósł klęski w skutku nieszczęsnego rokoszu, wznieconego przez buniowników, którzy wszystkie swe przysięgi złamali, niepomnąc na dług wdzięczności, jaki na nich wkładały dobrodziejstwa zlane na Królestwo Polskie, przez Wskrzesiciela imienia Polskiego, błogosławionej pamięci Cesarza Alexandra. - Od chwili wzięcia Warszawy, Pan nasz miłościwy ustanowił tymczasowy Rząd, który podziśdzień zawiadywał sprawami Królestwa, a wkrótce potem w Manifeście Swym z dnia 20. Października (1. Listopada 1831. r.), Jego Cesarsko-Królewska Mość raczył udzielić zupełne przebaczenie tym wszystkim, którzy wciągnięci byli w zbrodnicze przedsięwzięcie przez istotnych rokoszu sprawców. - Kiedy dtiś sprawy krajowe du pożądanego biegu przywrócone zostały, N. Cesarz i Król Jmć, rozciągając życzliwą pieczołowitość Swoje na obłąkanych Swych poddanych, raczył nadać Królestwu Polskiemu nowy Statut Organiczny i zarząd więiej zaeiósowany do prawdziwych potrzeb i do właściwego dobra ludu, - Jego CesarskoKrólewska Mość raczył oraz mianować mnie Namiestnikiem swym w Królestwie. - Was wszystkich, Panowie, którzy tu zgromadzeni jesteście, wzywam, abyście użyczyli mi szczerej waszej pomocy z zupełną wiernością ku prawemu Tronowi, dla dopięcia szlachetnego i zbawiennego celu, jaki zamierza sobie Pan nasz Najmiłościwszy, tkliwy wszystkich Swych poddanych Ojciec, to jest wzniesienia Królestwa Polskiego do tego wysokiego stopnia wewnętrznej pomyślności, nieznanej przedtern, a której szybkie rozwinięcie w czasie ostatnich lat piętnastu, niespodziewanym dla was samych było podziwienia przedmiotem." Porzein Manifest J. C. K. Mości za rozkazem JO. Xiecia Feldmarszałka, przeczytany został w języku rossyjskim przez rzeczywistego Radzcę Stanu Samburskiego, pełniącego obowiązki Dyrektora kancelaryi JO. Xiecia Feldmarszałka, a w języku polskim przez Radzcę Stanu Tymowskiego.
Następnie J O. Xiążę Feldmarszałek N a.
miestnik Królewski, pożegnawszy zgromadzonych, udał się do Kaplicy zamkowej ni nabożeństwo, w czasie którego w Katedralnym Kościele Sgo Jana odbyło się także w 0bec władz krajowych, delegowanych z województw obywateli i licznie zebranej publiczności solenne nabożeństwo. - Mszą Stą celebrował JW. JX. Biskup Pawłoweki Sufragan i Koadjutor dyecezyi Płockiej, a « czasie Z ambony Manifestu wspaniałomyślnego Mo.
tiarchy, przemówił do »gromadzonych w wyrazach pełnych religijnego czucia i wymowy, wystawiając słuchaczom łaskawość N. CeBa« rza, Króla Polskiego, przewinienia w dobro« Swej niewyczerpanej przebaczającego, a usiczęśli wieniem kraju berłu Swemu podległego, jedynie zajętego; dowodząc oraz, ii ja władza Królów od Boga samego pochodzI, tak ludy w wierności ku Monarchom, w uległości Ifh rozkazom, wdzięczności niezachwianej za Ich pieczołowitość i dobrodziejetwa, jedynie do trwałego szczęścia dojedź mogą, - Zaintonowane przez JW. Celebranta Te Deum i zwykłe medły za N. Pana I rodzinę Jego, zakończyło nabożeństwo.
Dnia tegoż odbyło się ostatnie posiedzenie Rządu tymczasowego, na którem Rząd ten, po odczytaniu Manifestu J. C. K. Mci, oraz nowo nadanego Królestwu Statutu Organicznego, wyżej zamieszczonego, przez Namiestnika Królewskiego rozwiązany został. Pierwsze posiedzenie Rady Administracyjnej Królestwa, w którem władza ta installowaną zostanie, odbędzie się dnia 37. b, R o s s y a.
Z P e t e r s b u r g a, dn. 7. Marca. (star. st.) Ukazy N. Pana dane Radzie Państwa: 1 3 go L u t e g o . "Generałowi FeldmarszałkowiXięciu Warszawskiemu, Hr. Paszkiewiczowi-Erywańskiemu, Najlaskawiej rozkazujemy, aby był członkiem Rady Państwa," - 14. Lutego. W liście dziś przez Nas Najlaskawiej Królestwu Polskiemu nadanym, wart. 31. postanowiliśmy urządzić w Radzie Państwa oddzielny Departament do spraw Królestwa Polskiego, W skutek tego rozkazujemy aby w tym Departamencie zasiadali pod przewodnictwem Generała Feldmarszałka Xiecia Warszawskiego, Hrabi Paszkiewicza-Erywańskiego, a pod niebytność jego w stolicy, pod przewodnictwem rzeczywistego Tajnego Radzcy Engel, rzeczywiści Radzcy Tajni N owosilrow i Hrabia Zamojski, Generałowie jazdy Hrabia Krasiński i Roiniecki, Generał- Porucznik Hrabia Grabowski i Radzca Tajny Xiążę Lubecki, mianując Najlaskawiej czterech ostatnich członkami Rady Państwa.
Ukazy N. Pana dane i objawione Rrządz.
Senatowi: 12. Lutego. "W ukazie Naszym danym Rządź. Senat, 2.7, Maja 1831. r., rozkazaliśmy, dla przywrócenia w gubernii Wileńskiej należytego porządku, ustanowić w czterech Zmudzkich tej gubernii powiatach oddzielny tymczasowy co do cywilnej części zarząd; wyznaczyliśmy na to tymczasowego obwodowego naczelnika i poddaliśmy jego władzy miej
skie i ziemskie polieye, przydając na każdy powiat powiatowych wojennych zwierzchników, mających działać podług prawideł we wspomnionym ukaaie opisanych. Teraz, gdy podług doniesień tymczasowego Wileńskiego, Grodzieńskiego i Białostockiego wojennego Gubernatora, uznajemy, iź przy stopniowym powrocie tego kraju do prawnego porządku i spokojności, można u.sunąć czynność oddziel-, nego obwodowego na Zmudzi Naczelnika, rozkazujemy, przywrócić zwykły bieg zależności czterech Zmudzkich powiatów od Wileńskiego Gubernialnego Rządu, uchowując jednak, do dalszego oddzielnego rozkazu, wyznaczanie tam powiatowych wojennych zwierzchników, na zasadzie danych o tetn szczególnychinstrukcyi. Rządzący Senat poczyni potrzebne ku temu rozrządzenia." - 19. L u t e g o . O przyłączeniu do pałacu wOranienbaumJ. C. M. W. X. Michała 4,525 dusz, w zamian 46,735 r. 4 k.
wydawanych dotąd ze skarbu Państwa na utrzymanie tego pałacu. Francy«.
Z Paryża, dnia 19. Marca.
K o n S t Y t u c Y o n i s t a dzisiejszy udzieliwszy rozmaitych doniesień o rozruchach w Grenoble następujący czyni dodatek: "Listy z Grenoble zd. 14. m. b. potwierdzają, ie Generał podpisał kapitulacyą, wskutek której pułk35ty zmiasta ustąpić musiał a oficerowie przez mieszkańców za winnych uznani mieli być osadzeni w areszcie. Pułk następnie cofnął się z miasta, śród ogromnego mnóstwa ludu ciekawie tej scenie się przypatrywającego. Utworzyła się natychmiast kompania ochotników z 400 żołnierza, na czele której stanęło kilka znakomitych obywaleli miasta. Pospólstwo teraz jest spokojne, postanowiło wszelako zagrzebać się raczej pod gruzami domów swoich, aniżeli zezwolić na powrót 35tego pułku. O godzinie 10. wieczorem: Właśnie teraz donoszą nam, ie wskutek rady ministeryalnej, która przez 3 godziny trwała, uchwalono rozwiązanie gwardyi narodowej Grenoblskiej; oraz, ie pułk 35. wraz z3 innemi wymierzony odebrał rozkaz do udania się na powrót do Grenoble. Dodają, ie P. Pennet wczoraj po południu o godzinie 4tej do Grenoble został posłany, aby lud tameczny o postanowieniach rządu zawiadomić. Rada municypalna przed powrotem ma ira wydała odezwę tej treści, ie miasto za krzywdy od pułku 3Jgo doznane spodziewać się powinno "satysfakcyi rządowej i ie mieszkańcy usiłowania swoje ku dopięciu zamiaru tego Z usiłowaniami władzy miejskiej połączyć powinni." W Liinel d. 13. m. b. nowe zaszły zamieszania, groźniejsze jeszcze od dawniejszych. Strzelano z pistoletów z okien domów i wiele osób ta była dziełem hulaczów nocnych i rozpustnychjunaków, - Z Wandei ciągle nadchodzą zasmucające wiadomości o bezprawiach popełnianych przez Szuanów, · Pan Berryer otrzyma! za podróż swoje, do Fontenayprzedsięwziętej cełcm bronienia sprawy oskarżonych Karolistów, 10,000 fr. W sali sessyonalnej pokazywał on tabakierkę z wizerunkiem enfant du miracle (Henryka V,); wszyscy wierni Karoliści całowali z pokorą i adoracyą obraz Xiecia młodego. Wychodźcy Polscy przybyli do Besan<;on, wydali stamtąd adres dziękczynny do mieszkańców Niemiec zachodnich i południowych. Z dnia 20. Marca.
Wczoraj zgromadzili się Parowie w mieszkaniu Markiza Marbois, Powiadają, że prawo względem wygnania Karola X. było przedmiotem obrad i ie Parowie jednozgodnie tego byli zdania, iż obecnie prawo to przyjąć należy. Nowsze depesze z Grenoble mało dają światła. Prefekt niejest w tym stanie, aby dokładniejsze mógł nadesłać raporta. Zresztą pokój od d. 18. więcej niezostał zakłócony. Rada municypalna musiała przyrzec, iż pułku 35go niewpuści do miasta. Jeśli więc rząd za powrotem onego obstawać będzie, natenczas nastąpićby mogły sceny okropne. Koniec depeszy opiewa; że wojska Generała d'Uzer posterunki wmieście osadziły. Dnia 13. w Alais i w Liinel spokojność panowała.
A ngli a.
Z Londynu, dnia 16. Marca.
G lo b e zamieścił następujący artykuł: "Treść depeszy, otrzymanej przez Posła holenderskiego od Króla Wilhelma, starannie się rozważa a rezultat, ile to od woli konferencyi zawisło, wnet nadejdzie do Hagi. Podług stanurzeczy i stosownie do wiadomości dochodzących z rozmaitych stron, skłonni jesteśmy do mniemania, że Król Wilhelm ogólnie traktat przyjmie." W dzień powszechnego postu (d. 21, Marca) Biskup Chichesterski będzie miał kazanie przed zgromadzonymi członkami Izby wyższej. Biskup londyński rozkazał plebanom dyecezyi swojej, aby wtym dniu kollekty dla ubogich we Wszystkich kościołach przedsięwzięto» W gazecie hanowerskiej czytamy następujący list zLondynu: Kil reformy zapewne wciągu 10 dni do Izby wyższej zostanie wprowadzony a ja zmojej strony kontem jestem, iżsłyszę, że zezwolą tamże na przesłanie onegoż do komitetu. Reforma silna i obejmująca tutaj obręb ustaw krajowych stała się teraz niezbędnie po*trzebną; przeto spodziewać się należy, że bil z niektóremi zbawiennemi zmianami i poprawkami drogę swoje szczęśliwie przez obie Izby przebędzie. Taka koncessya służyć będzie do tego, aby istnienie Izby wyższej w teraźniejszym jej kształcie nieco przedłużyć; lecz szczerem mojemjest przekonaniem, że wpływ, który sobie wyrobiła opinia publiczna i siła fIzyczna, ożywiona przez ostatnie obrady, tej Izbie nied łu go dadza się utrzy mać. . A _ A M - - III - - . - - - i - llJ,
PATENT SUBHASTACYJNY.
Nieruchomość w mieście Kurniku powiecie Szremskim pod liczbą 146, położona, składająca się z domu i podwórza, loteryjnego poborcy Salomona Henoch i żony jego Freudy z Ichlów własna, sądownie na 291 Tal. oszacowana, na realnego wierzyciela wniosek w drodze koniecznej subhastacyi ma być sprzedana. W tym celu wyznaczyliśmy nowy termin na dzień 1 g. Czerwca r. b. zrana o godzinie lotej przed U r, KaulfueeKonsyliarzem Sądu Ziemiańskiego, w zamku naszym sądowym, na który chcęć kupna mających zapozywamy. Taxa i warunki każdego czasu wregistraturze przejrzane być mogą. Poznań, dnia 12. Marca 1832.
Król. Pruski Sad Ziemiański.
Leśniczy mogący złożyć wiarogodne zaświadczenia o zdatności swojej w zarządzaniu lasem, równie pod względem utrzymywania lasu, jako też pod względem rozmnażania zwierzyny, może znaleźć posadę od S. Jana r. b. i zechce się zgłosić do podpisanego Dominium. Rąbczyn pod Wągrowcem, d. 15. Marca 1838» --uni-. -m.....HH i i i i i i i i i ID i w - M ID i - H - Wyciąg Z Berlińskiego kursu papierów i pieniędzy.
Dnia 31. Marca 1832.
Papiera- JGotOwimi J m)po po Obligi długu państwa . 94 931 Obliei bankowe aź do włącznie lit. H . . . . . . Zachodnio- Prusfcie listy zasta wne 98 Listy zastawne W, Xiestvva Poznańskiego. , . II.( Wschodnio-Pruskie II.( Szłaskis . . . . 1 051 Poznań, dnia 2. Kwietnia i 832.
Papierami. Gotowizna. Od sta.
Kura obłigów ID, Poznania 96 4
*m
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.04.03 Nr80 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.