GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.04.09 Nr85

Wielkiego

Xigstwa POZNANSKIEGO Nakładem Drukarni Nadwornej W Dekera i Spółki. - Redaktor t A. Wannowski.

Jł '85.

W Poniedziałek dnia 9. Kwietnia 1832.

OBWIESZCZENIE względem przYwilejów biblioteki publicznej przez Edwarda Hrabię RaczYńskiego w mieści» Poznaniu założonej.

N. Król raezy! priez podpisany własnoręcznie dokument z dnia 24. Sfycjnia 1830.

zatwierdzić statut dla biblioteki publicznej założonej przez Edwarda Hrabię Kaczyńskiego w mieście Poznaniu i postanowić: 1) iż fundacyi lej służy ta sama wolność slęplowa, jaka jest zapewnioną uniwersytetom i szkołom przez Najwyższe pismo gabinetowe z d. 16. Stycznia 1827,; 2) ii jest uwolnioną od wszelkich podatków publicznych, mianowicie od tak nazwanego podatku podyrnnego; , 3) iż egzemplarze wszelkich dzieł w W. Xi<;stwie Poznańskiem wychodzących« przeznaczone, według postanowienia z dnia 2g. Grudnia 1824., «ila biblioteki uniwersytetu Wrocławskiego, odtąd nie do tejże, lecz do założonej przez Hr. Raczyńskiego biblioteki w Poznaniu oddawane być mają, dopóki w W. Xi<;Btwie Poznańskiem uniwersytet niebędzie założonym.

Te Najwyższe postanowienia, do których każdy winien się naj ściślej zastosować, w czem do kogo należy, podają się do wiadomości powszechnej. Poznań, dnia 21. Marca 1832.

· Naczelny Prezes Wielkiego Xiestwa Poznańskiego, F lot t w e l h *

Wiadomości krajowe.

wo komenderujący otym dywizjonem, Kudolphi , z Frankfurtu n. O.

IWn/fWWVWWW

Z Berlina, dnia 5. Kwietnia.

N. Pan raczył sierżantowi poiicyi, Piotrowi Albrecht w Berlinie dać znak honorowy powszechny. Przybył tu; General-Major i tymczaso

Wiadomości zagraniczne.

G r e c y a, [ W J o u r n a l d e s D e b a t s czytamy: Piąte narodowe zgromadzenie Greków, składające stanowiło d. 13. Lutego poddć trzy adreea do triech mocarstw protegujących Grecyą, z proŚbą o przyspieszenie wyboru Xiecia, mającego władać tira państwem. Zgromadzenie narodowe poruczyło tę missyą do Króla Francuzkiego i Angielskiego Panu Ejnard i oddało mu te adreea celem złożenia lakowych Jch Królewskim Mościom. Adreea te podpisane przez J64 Deputowanych Pan Ejnar-I już złożył Królowi JmcJ. Prezesem tego zgromadzenia jeetTzamados, Hydryota. Go. dfiem jest uwagi, że postanowienie to zapadło właśnie 13. Lutego, kiedy konferencya wybrała ostatecznie Xiecia Oiions. Ma teraz Grecy» wyborne źródła pomocy, potrjseba tylko, iżby przy spokojności dobrze była administrowana. Dawniej opłacała Turkom 15 do 18 milionów haraczy, teraz wydatki z utr«y,maniera 10,000 wojska wynoszą tylko 9 milion, fr. Wprawdzie czyste dochody Eubei i Attyki są tylko obliczone na 5 milion., jednakowoż na przyszłość są bardzo obfite środki ich pomnożenia. Sprzedaż dóbr narodowych powinna, lekko rachując, wnieść 310 mijięnow. Nadto, korzysine położenie Grecyi dla handlu zapowiada jej wielkie dochody; albowiem już teraz, kiedy handel na niskim zupełnie jest etopniu, cło przynosi 3 miliony.

Wiochy.

Z B z y m u, dnia 13. Mare«.

W teraźniejszych okolicznościach, przybycie angielskiego dyplomatyka, Sir Hr. Seymour Ministra rezydenta w Florencji jest bardzo walne. Będzie on siętii znajdował w tym samym stosunku, jak zeszłego lata Sir Brocke Taylor. Sądząc podług wieści obiegających po kawiarniach rzymskich, miano juz, wyznaczyć dzień do rozpoczęcia nowej konferencyi, lecz wo g ó łepowątpiewać należy, czyli ta odbywaćei.ębędsie. Obecność Sir Hr. Seymour zdaje się być skutkiem życzeń gabinetu angielskiego, aby pokój był utrzymany, a potężne to pośrednictwo, w »prawach tak delikatnych, przybierających codziennie drażliwszą postać, jest wielką rąkojniią pokoju. Szczególniejsze są stóaunki świata. Wszyscy twierdzą, ie pragną pokoju, a przecież najtrudniejsza sztuka jest jego zachowanie.

Z dnia i6. Marca.

Wszystkie gazety, nie we Włoszech wydawane są zakazane, jedynie tylko ciajo dyplomatyczne, nieulega temu przepisowi. Przybycie Sir Hr, Seymour sprawiło wielkie wrażenie, J e g o Świątobliwość wzbrania sie, ciągle ucjziellć więcej koncessyi, nad objęte edyktem. Generał Cubieres przyjął odwiedziny dowódacy austryack iej fregaty "Baudiera "i wzajemnie go odwiedził, poczerń fregata odpłynęła. Kardynał Bernetti znowu protestował u Pana Aulaire przeciwko rekwizycyom o dostarczanie żywno* ści, uwolnieniu więźniów stanu i śpiewaniuzakazanych pieśni w teatrze. Generał Cu bieres ciągle popiera prace fortyfikacyjne. Francuzki Konsul Generalny w Civita-yecchia Pan Bayie przybył do Aniony. Z dni a i7. Marca, M Dnia 7. m. biel. zawarł Generał Cubiere* w Ankonie kontrakt z liwerantetn Costatiin, stosownie flo którego tenże opatrywać ma potrzeby wojska francuzkiego w Ankonie i b mil (iieus) około miasta; a co bardziej jest zadziwiającą, rozciągniono (en kontrakt toina miasta Sinigaglia, Irsi, Osiino, Loreto, Becanari i wioski ościenne! Prace koło fortyfikacji nieustają. - W U mbryi trzęsienie ziemi trwa ciągle. Nędza tam nad opisanie jest wielka. W Neapolu obawiają się co chwila gwałtownego wybuchu Wezuwiusza. - Po wysadzeniu z okrętu francuzkiego "le Rhone" 500 piechoty i bateryi polowej z 6 dział .wraz z należącymi do niej żołnierzapli, prze* co liczba wojka francuzkiego do 3000 wzrosła, i po przygotowaniach uczynionych przez Generała Cubieres celem osadzenie wojskowo obręb.u 6 rail, posunęły się wojska sustryackie, zapewne w skutek ponowionych przedstawień dworu Rzymskiego, d» Fane« Pesaro i Urbino, a 4 bgtaliony piechoty is szwadrony ka walery i, które już w przeszły« miesiącu z granic państwa Kościelnego ustąpiły, powracają i załogą staną w Bonouii. - Z B o u on i i, dnia 21. Marca.

Liczba wojska austryackiego z Lombardei nadchodzącego, zdaje się być znaczniejszą nad spodziewanie. Oprócz pułków Luxem i Esterhazy przychodzi tu w niedzielę pułk huzarów, a dzisiaj czekamy tu taboru artylerycznego. Oznajmiono podobnież nadejście kilku batalionów Kroalów, co chwila spodziewanych. Z wszystkiego zdaje się wynika.fc, że cały 2gi korpus armii, dowodzony przea Feldmarszałka-Porucznika Geppert stopniowo się rozstawi aż do Ankony, tak dalece, i£ na pierwsze skinienie będzie się mógł. skoncentrować. .Cała siła zbrojna ,IJ:uuryaków O p atrzona w ogromne miteryałów do, * statki, w całych Włoszech, pod wodza. Gene rała jazdy Hr. Radecky, dochodzi do 85io oA -r- W Ankonie spodziewają się stosownie do listów prywatnych z dn. 19. m. b. jeszcze 3ciej wyprawy francuzkiej, z 3 okrętów wojennych i przewozowych. Załoga francuskap.olu wywrócił, dotąd miał zawieść Xiężnicilfcę łlerry. Z żalem do publicznej podajemy wiadomości, że J. K. M. rękę złamała." Ministeryurn spraw zagranicznych dzieliłoF r a n c y a. eię dotychczas na dwie dyrekeye, do spraw poZ P a ry ż a, dnia 25. Marca. łudnia i północy; każda z tych dzieliła się znoGenerał Hulot niejest, jak głoszono, złożo- w,u na trzy sekeye, polityki, konsulatów i spo« ny z urzędu, lecz tylko przeniesiony. row. Teraz wszystko zostało nowo zorganiMinister wojny otrzymał wprawdzie depesze zo ane. Cały wydział został podzielony'na »Grenoble, donoszące o powrocie pułku 35go d»le dyrefceye. Cała polityka koncentruje się do Grenoble, lecz z przyłączeniem pisma urzę- w ręku Pana Deesages, a Panowie Cintrat i dowego, dowodzącego konieczności zmiany za- Vied C?astel będą poddyrektorami. Konsulaty łogi. Rozumieją więc powszechnie, że pułk stanowIą drugą dyrekcyą, której naczelnikiem rzeczony niedługo zostanie w Grenoble; że mianowany Pan Desaugiers Konsul Generalny w ogólności też niebyło zamiarem rządu zosta- w Neapolu, a poddyrektorami Panowie Larawić go na dłuższy czas wtem mieście, o szem bert i Fleury. Pan Bresson naczelnik protoiż chciał tylko pokazać GrenobIczykom, iż nie kułów bierze dymissyą, następcą jego będeie »nyśli im ustąpić. Dzisiaj zrana Minister wojny Pan Teuillef. Archiwum zostaje pod Panem znowu wyprawił gońca do Grenoble. _ Quo- Mignet; Poddyrektorem jest Pan Hauterive. tidienne powiada, ie gdy się wradzie Mini- Dotychczasowy naczelnik drugiego politycznestrów zastanawiano nad pytaniem powrotu 35go go oddziału, Baron Dtffaudis, mianowany Popułku, Pan K, Perier oświadczył, aby zniwe- słem w Mexyku. czyć zarzuty. wahających się kollegów, ie gdyby Namieniają, że młody Las Cases; który do» ten rozkaz nIe miał natychmiast przyjść do sku- tąq 1?-ależał do lewej, s rony przeszedł na stronę tku, on niebawem poda się do dymissyi. Mlnlsteryalną. MOWlą, ie mianowany będzie .Gazette tak się daje słyszeć: "Powrót puł- Posłem do Hanoweru, Jttl 35g do Grenoble jest istotnie pamiętnym Kapitan okrętowy Gallois stawiony będzie wypadkIem. Pułk ten składa się obecnie zu- przed sąd wojenny, celem usprawiedliwienia pełnie zźołnierzy gwardyi Królewskiej, dymis- sig ze swego postępowania przy wylądowaniu syowanych po rewoiucyi Lipcowej, (?) Jestte w Ankonie. Sąd wojenny zebraćsię ma wTuten sam pułk, który razem zgwardyą narodową łonie i składać się będzie z Vice-Admirała, % był pr ymuszony do ustąpienia z Lyonu, gdy Kontr-Admirałów i 6 Kapitanów okrętowych. robotnIcy bunt tam podnieśli. Więc ci żołnie- O postąpieniu tero, mówi K on s ty t ucyonirze, których lud z Paryża i z Lyonu wypędził, sta, przeciw tak odznaczającemu się oficerowi którym zdarto mundury, ponieważ władz cen- marynarki, ziałem dowiedzieli się tu wszyscy, tr.alnych bronili przeciw fudowi, ciż sami żoł- *Czyli on przestąpił swojeinstrukcyą, nikt zapenlerze wracają teraz do Grenoble mimo woli lu- ne i wie, lecz wie o tern każdy, że swojej du, gwatdyi narodowej i rady municypalnej. oJczyznle zawsze szczerze służył, że jest nieStąd Wynika, jakie rewolucya Lipcowa uczyniła zdolny do przestąpienia swoich obowiązków postępy i w jakim stopniu rząd de juste milieu niepowinien więc stąd czyniony mu być zarzut pryncypiom jej hołduje." Kapitan Gajlois ciągle się odznaczał od r. igóó., Minister wojny przez depesze telegraficzne kitdy na Martynice przy zdobyciu Dyamantu rozkazał, aby 10,000 cetnarów zboża, złożo- skały pierwszy wpadł do wyłomu; .na to miasto nych w Marsylii i Agde, przewieziono do tiderfyfi ludzie okrętowi Admirała Villeneuve. Toulouse. Rozumują, że urządzenie to masty- Przy Trafalgar równie się odznaczył; wtenczas cAność z sprawami Hiszpamko- Portugałskiemi był Porucznikiem okrętu, i odtąd ai do roku Hrabina Dubotderu, siostra Pana deCoislin: t S14. należał do wszystkich wielkich wypraw byłego Para Karola X" aresztowana została morskich. Jako Kapitan okrętowy, dowodził w obwodzie Loirient. Od dawnego czasu za-przy oblężeniu Algieru fregatą A Beliovia", któmek jej był przytułkiem Szelów buntu i ogni- rej odznaczenie jest wspomniane w rozkazie wem zamachów Karolistycznych. Obwiniono dziennym. O następcy zaś jego Regnault Bają o wzywanie do rokoszu i rozdawanie znaków ronie de la Susse mówią, że był ostatnim, co buntowniczych. z swego okrętu zerwał lilie, a zatknął chorągiew W gazecie karolisrycznej du Lim osin czy- trójkolorową, jednakże prywatnie na kobiercu tamy: "Dowiadujemy się w tym momencie, że w swojej Kajucie zachował też Jilie. Pułk się pojazd Pani Bourmcrnt na drodze do Nea- s zelc :v konnych odpłynąć ma jutro do AkykI dZIS przybył tu z Sliere*. Jest um (akie

»kłaJa eię obecnie-z 3000 żołnierza, ż postępowania których mieszkańcy bardzo są konrenci; żołnierze płacą, ja wszystkie potrzeby got,o imą i nikomu żadnej nierobie dolegliWOSCl.

zdrowia. Skomponowalon marsz dla tego pułku. Izba Parów. Posiedzenie dnia 19. Marca.

Prezes odczytał nową organizacyą dla bior,' Xiążę Orleans jest Prezesem pierwszego bióra.

Porządek dzienny; Dalsze dyskussye nad księgą, kar. Wniesiono prawo z poprawkami Izby Deputowanych, o oddaleniu z tronu Karola X, i zwrócono je Kommissyi. Na posiedzeniu Izby Deputowanych dnia 22, Maica, zajmowano się naprzód wypadkami w Grenoble. Następnie wzięto pod dyskussyą J6 oddział Ministeryum wojny, w którym żądano milion na nieprzewidziane i tajne wydatki. Kwotą tą jest także objęta summa 250,400 franków na załogę Algieru. Marszałek Clausel oświadczył, iż wydatek ten może być przyzna nyrn w tym jedynie przypadku, jeżeli w Algierze założona będzie osada. Także i Panowie Delaborde i Lamaique mówili za systemem kolonizacyi. Minister wojny oświadczył, iż w tej chwili niemoźna jeszcze wyrzec zpewnościąco się stanie z Algierem; lecz że Izba tymczasowie przyjąć może zapewnienie, że rządfrancuzki niemyśli zrzec się tej posiadłości; że owszem wydał rozkaz wznoszenia gmachów, w którychby mogły się stosownie "mieścić władze cywilne i wojskowe; Izba popełniłaby niedyekrecyą, gdyby bliższego żądała objaśnienia; co do kolonizacyi, tę tylko osoby prywatne przedsiębraćby mogły, a każdy udający się tam doznaje należytej opieki; mimo to ludność wostatnich 15. miesięcach niewzrosła tyle jak się zdaje Marszałkowi Clausel i w ogóle niema tam więcej nad 3 do 4 tysięcy Europejczyków, Dalszą dyskussyą odłożono do dnia następnego.

G a z e t t e de F r a n ce czyni uwagę: że Ludwika X I I I ., X I V, i XV. w czternastym roku uznano za pełnoletnich, Xiąźę Bordeaux urodzony dnia 29. Września 1820. roku zaczyna 29. Września 1 "'33. 14. rok życia.

Fregata "Bellona" wypłynęła dnia 15. z Tulono do Ankony. Wedle listów z Alexandryi, flota, k>óra powróciła dla naprawy szkód zrządzonych przez burzę, odpłynęła znowu do Syryi, Mehmet Ali zamyślawojskosyryjskie wzmocnićo 15,000, tym celem więc nakazał nabór. Z flotą udało się już do St. Jean Acre, 600 pionierów, którzy dotąd pracowali w Luxor przy przeprowadzeniu obelisków. Xiąźę Broglie, sprawozdawca kommissyi do przejrzenia projektu do prawa poprawionego przez Izbę Deputowanych, względem oddalenia Karola X. i jego rodziny, wnosił za jego przyjęciem. Gdy Izba pragnęła zaraz przedmiot ten załatwić, i nikt niedomagał się głosu,

przystąpił więc Prezes do wotowania; 80 glosów było za, a 30 przeciw projektowi. Donoszą z Marsylii: odwołanie Kapitana Gallois sprawiło tu największe zadziwienie.

Nietylko bowiem tu równie jak i wszędzie zna» ne są zasługi tego znakomitego męża, lecz jest on także najmocniej zaprzyjaźniony i towarzyszem młodości Admirała Rigny. Tym to sposobem tłómaczą sobie opór Ministra skarbu stawiany początkowo przeciwko żądaniom Pana Pericr, Pan Gallois jest człowiek bardzo stanowczego charakteru i jeżeli nieuczyni ofiary dla przyjaźni Admirała Rigny, być może, ii odkryje publiczności rzeczy bardzo ważne. Tak Prefekci jak i dowodzący Generałowie w południowych departamentach będą odwołani lub przeniesieni. Z T u ł o n u, dnia 17. Marca. - O aresztowaniu Pana Foresta, otrzymaliśmy następujące bliżeze wiadomości . Jest on zamknięty w domu przeznaczonym dla aresztowanych. Był jednym z najczynniejszych agentów Holyrood, zwłaszcza we Włoszech. Policya została zawiadomiona o jego intrygach równie jak o bliskim jego powrocie do Francy i pod nazwiskiem Rocque1. W istocie przybył on tu pod tym nazwiskiem. Znaleziono przy nim dawny paszport, w którym nazywał się Foresta, oraz teraźniejszy, gdzie nazwany jest Rocquet, Znaleziono także u niego długą listę z imionami wielu osób. Miał zapewne zlecenie dać ustnie wiele instiukcyi, gdyż dowiedziano się, że na-, jął furmankę do wsi pobliskich. O"'ręt liniowy "Algesiras", który wczoraj rano odpłynął do Afrjki, rozbił się przy wielkiej wieży, bez niebezpieczeństwa jednakże dla osady, kióra na ławicy piasku uratowaną została Wielką sza lupę odesłano do arsenału dla naprawy. Z dnia j g. Marca. - Nanowo tuszono się tu po raz czwaity podpalić arsenał; zamiar zniweczono, ale zbrodniarza nieschwytano. Było to po części winą nieświadomego szyldwacha. Spostrzegł on człowieka przez mur przełażącego i niechcącego odpowiedzieć na pierwsze zawołanie. Trzymając więcfuzyą na niego, nieodwaźył się wszelako dać ognia a podejrzany umknął. Dowódzca kazał, zawiadomiony o tern zdarzeniu, młodego żołnierza wyręczyć przez weterana. O godzinę później człowiek jakiś też same czynił doświadczenia na innem miejscu muru. Tą rażą strzelono do niego, ale niemusiano go zranić, bo nanowo udało mu się ujść. Z Paryża, dnia 26. Marca.

M e s s a g e r dzisiejszy donosi stpsownie do listów prywatnych z Lizbony, że w wielu miastach państwa, j. t. w Porto, Coimbra, Peniche, jaja manifesta na korzyść Dom Pedra, nawet w bliskości pałacu Dorn Miguela. Loie wolnomularskie nanowo otworzone, pełne są oficerów, urzędników i nawet xięźy (?). N a ulicy Ajuda znaleziono niedawno trzech agentów potajemnych rządu zamordowanych, zapewne przez towarzystwa równie tajne, których tajemniceowi agenci wyśledzić chcieli. Stosownie"do depeszy nadeszląj z Lyonudo Ministeryum spraw wewnętrznych, obawiają sif tam powszechnie nowego powetania robotników. Onegdaj odbył się, zapewne tylko na pozór, pojedynek na pistolety między P. Belmontet i Generałem Jacqueminot; jeden i drugi chybił, a tak cała rzecz na niczem się skończyła. Sekundantami Pana Belmontet byli Panowie CarreI i Bricquenot(znajomy Deputowany) sekundantami Generała Jacqueminot Generałowie Gourgaud i Tourton. Szczęściem, powiada T e m p s, krew się nielała; lecz dano przykład nader gorszący, i ganimy Pana Belmontet w wysokim stopniu, że przyjął wyzwanie przeciwnika, żadnego niemającego prawa do wyżywania. Pojedynki stały się już od dawna przedmiotem słusznego pośmiewiska; należą one do barbarzyńskich zwyczajów wieków średnich, (Zdaje się, źe T e mp s umyślnie ten artykuł umieścił, aby zapobiedz nadal kłótniom, które redakcya tu łatwoby wzbudzić mogła.) Zarzucają tu teraz G az e c i e Franc uzki ej, jako umyślniesfałszowanedoniesienie, że pułk 35ty po większej części stanowią żołnierze rozwiązanćj gwardyi Karola X. Niema żadnego pułku, któryby miał być takim sposobem utworzony. Największa część żołnierzy byłejgwardyi służy w65tyin i 66tym pułku, lecz i tam ani dziesiątej nawet nie stanowią części, Generał Mina i inni naczelnicy Hiszpanów w Francyi przebywających postanowili podobno korzystać z chwdi wylądowania Dom Pedra w Portugalii, aby nanowo przez Pyreneje wtargnąć do Hiszpanii. G lob e, *który odkąd został organem sekty St. Symonistów, pismo swoje darmo wydaje i ziej przyczyny się zhrania zapłaty należności stemplowych, został kassie stemplowej winien 44,000 fI. i otrzymał drogą urzędową rozkaz wypłacenia tej summy w przeciągu 24 godzin,

Anglia.

Z Londynu, dnia 513. Marca.

Stosownie do T i m e s , chcą wprawdzie niektórzy Biskupi (podobno 9) w Izbie wyższej głosować za powtórnem odczytaniem bilu; nadmienia wszelako ta gazeta, źe stąd jeszcze niewyoika, ze et PraiacI iei w wydżia* le razem z Ministrami głosować będą. Na dzień onegdajszy wyznaczyła unia tutejsza polityczna zamiast dnia postu, dzień świąteczny dla uboższej kbssy, a następniCQ zapowiedziała rozdanie chleba i mięsa w Finsbury-Skwarę, skąd po użyciu daru Bożego na wszystkie cztery strony świata processya odprawiać chciano. Rząd wszelako kilka dni przedtem obwieścił przestrogi względem podobnych przedsięwzięć, a skutkiem tego bylo, źe rozdanie chleba i mięsa tą rażą się nieodbyło, zaś pospólstwo głodne, które takie rai cieszono widokami, w niezmiernej się zgroroadziło ilości. Między godziną I2tą i iszą liczba ich dochodziła do 25,000, między któremi najwięcej było niewiast. Z początku jeszcze jakkolwiek panował pokój; gdy zaś zamieszanie tu i owdzie się wszczynało, a (nowa)policya, z 1500 żołnierzy miejskich złożona, rozkaz odebrała rozpędzenia tłumów, wzmagał się duch oporu i kilku policyantów rzucaniem kamieni raniono. Jednakowo udato się oddziałowi temu zdecydowanemu, dopełnić zlecenia swego bez pomocy wojska liniowego; kilku z najgorszych wichrzycieli aresztowano, a wieczorem pokój już był przywrócony. Dowiedziano się później, że W ma* gazynie artyleryi kilka stało pułków, gotowych na pierwsze wezwanie do dania pomocy pelicyantom. Kury er powiada: Gdy niektórzy a fcolegów naszych, puścili W obieg bardzo zatrwazające doniesienia ostanie dochodu publicznego, więc my zasiągnęliśmy bliższych wiadomości w tym względzie i jesteśmy w stanie udzielić co następuje: Kommissarze do umorzenia długu publicznego, odbyli zgromadzenie i przekonali się, źe do 15. b. m. niepozoetało żadnej przewyźki do składania jakiejkolwiek części długu. Faktum ło zostanie ogłoszone przez Kommissarzów, a zarazem doniesiono będzie urzędownie, źeniedobory roku zeszłego wynoszą 700,000 funt. szt., o cząm już i w innej drodze dano wiadomość. Żałujemy, iż tu dodać musimy, źe niezawodnie i w dochodach teraźniejszego kwartału okaże się znaczny niedobór, -który głównie jest skutkiem etagnacyi handlu, wynibłej z odwlekania bilu reformy i zjawienia się cholery. G lob e pisze: "Mówią, ź e jeżeli dzisiej-» szego wieczora skończą się dyskussye w Izbie niższej, bil reformy wniesiony będzie w czwartek do Izby wyższej, a w następny «nowu czwartek nastąpi powtórne j ego czytanie, Czyli Hrab. Grey Lord Kanclerz, albo iei bilowi w Komitecie, zależy to jeszcze od okoliczności. " Hrabiowie Harrowby i Lord Wharncłiffe oświadczają, źe widzieli list Króla do Hr. Grey, w którym przyrzeka! mianować w każdym czasie na żądanie Ministra tylu Parów, ilu będzie potrzeba. Król rozkazał Hrabiemu Grey list ten dać do przeczytania Hrabiom Harrowby i Lordowi Wharncłiffe, przy rozmowie o bilu reformy. Nadeszły znowu niepokojące wiadomości o taburzeniacb hrabstw irlandzkich Limerick, Tipperary i hrabstwa Królowej. Tamtejsi rolnicy niernogą uprawiać swych gruntów, jeżeli poprzednio nieuzyskają na to zezwolenia od Naczelników fakcyi.

Dom bankierów Morland, Duket i kompanii, szczególniej będący w wielkich stosunkach z Dublinem i Sheffield, poprzestał dziś uskuteczniać wypłaty.

Rozmaite wiadomości.

Przez skon nieodżałowany zmarłego w Wiedniu Hr. Artura Potockiego, wiele cierpiąca ludzkość utraciła. Wspierał on tajemną ręką i nieszukał równie głośnej sławy, chociaż był wspaniałym opiekunem sztuk pięknych i tych, którzy trę im poświęcali. Więcej o lem powiedzą eerca wdzięczne, bo za życia skromność dawcy zamykał» im usta. Teraz zaś bez pochlebstwa moi« być ogłoszony poczet pięknych czynów zgasłego Hrabi, który ich jeszcze nie dokonanych wziął z sobą znaczną liczbę do grobu ze 6-zkodą ziomków swoich. W Wiedniu znajduje »tę popiersie Kazimierza W. ił l'antique, ze zbioru zmarłego w Wiedniu X. Soltylca, Kanonika Krakowskiego. Głowa popiersia tego z oniksu, którego warstwy kolorowe użyte są do odznaczenia włoeów i brody, samo popiersie jeer z perły, naszyjnik zaś i ozdoba na głowie z dy&sztynów. Całe to popiersie ma wysokości półtora cala, a posiadacz żąda za nie 40 dukatów. Jeden z noworoezników niemieckich umieśtił kilka opisów o Xieciu Karolu Radziwille, Wojewodzie Wileńskim, Xiążę ten zwiedzając różne kraje Europy, woaif z sobą taki du-' kat szczerozłoty, że na niego oddzielny był powoź, a kilku ludzi dźwigać go musiało. Będąc » Paryżu wszedł do jednego z/ magazynów gajanteryi i wszystkie towary, w »kładzie tjtio będAe, bardzo mu eię pojebały .

Zapytuje kupca, ile żąda z» caiy magazynj zdziwiony właściciel uraził się, miał bowiem za żart to pytanie. Xiążę niemogąc doczekać eię odpowiedzi, pokazuje kupcowi pierścień, którego główny dyament prawie odurza ku» pca; nakoniec oświadcza, ile żąda za cały magazyn, a w kilka minut cała należytość zapłaconą została. Dotąd w Paryżu nazywa się 10 miejsce passage (przejście) <<Je RaduwilU (Stało eię to w Pal a ia r o y a l e) Xiąźę ten w skarbcu Nieświeźskim miał kosztowności takie, że teraz trudno uwierzyć, aby co podo* bnego znajdowało się u magnata, niebędące* go Monarchą; między innemi było dwuna. stu apostołów ze szczerego złota, których ten Xiążę na piękne poprzetapiał, zaczynając je* dnak po starszeństwie; były cebry, wanny srebrne, czapraki na konie i całe rzędy naszywane perłami nieocenionej wartości. Gdy Xiążę ten odbywał w Nieświeżu nabożeństwo żałobne za dusze swych rodziców i krewnych, przez tydzień cały odprawiało się co dzień kilka tysięcy mszy, a każdy kapłan, oprócz stołu i wszelkich wygód, dostawał za mszą czytaną dukata, a za śpiewaną 50 dukatów. Xiążę ten miewał czasami swe nadworne wojsko, złożone z 6000 i więcej ludzi, miał oraz teatr polski, operę włoską i wyborny balet. Nagradzając wierność swych sług i przysługi przyjaciół, darowywał wsi o kilkadziesiąt osad albo na dziedzictwo, albo dożywociem. Prawie codzień ośmset osób siadało przy stołach tak Xiążęcyra, jako też Marszałkowskim, Kommissarskim i t. p. Ulubio-, nem przysłowiem tego Xiecia było: P a n i e k o c h a n ku, kiórem witał równie panów, jak, kmiotków, (Gdy raz dawał polowanie dla Króla Stanisława Augusta w lasach litewskich, kosztowało takowe milion zlot. polskich.) Pewien młody pustak, znajdując się w nieznajomem sobie towarzystwie, gdzie mówiono o literaturze polskiej i autorach, chciał błysnąć igrasaką słów i dowcipem, i rzekł: " Karpińskiego poezye tak są wodniste, jak jego nazwisko, i tak niestrawne, jak ryba jego imienia na zimno, bez musztardy i przyprawy." Przytomni fpojrzeli po sobie, a jeden z nich odpowiedział: "Jak to od żołądka, tak -tamto zależy od głowy: są takie, co maj) w sobie sarnę tylko musztardę, przecież zm smaku w gębie, ant wytrawności w rozumie " nieposiadają. " Byłto sam Karpiński. Heraldyk Bartosz Poprocki w herbarzu, wy* danym roku 1548- na kar. 3. cytując: Wale* ryusza Anzelma Ryd cat al o gum antonorum etprincipum ab homine condito, wspomina, że Noe, ojciec rodzaju ludzkiego po potopie, berło pomiędzy dwoma kluczami. Poczciwy nasz heraldyk niezapominał ani o Semie, ani o Chamie, i obu tym synom Noego herby ponadawał. Co za pole dla miłośników genealogii, iż szlachectwo 6woje od Noego wyprowadzić mogą! By pocieszyć biednych autorów, ktoych niedowarzone płody krytycy ramotami nazywają, mamy sobie za obowiązek uwiadomić ich, ie niebardzo na to słowo gniewać się powinni, albowiem ono pierwotnie to samo, co pismo wyrażało, i niemialo bynajmniej hańbiącego znaczenia. Linde, ów patryarcha języka, cytuje przykłady ku temu: Ramoty (traktaty) przymierne, "Tward. On gam z Bonifacym w pokoju zamknięty, 0e t a t n i ej wo l i s P i s uj e r a m o tę. P o t. S i l. J a s i ę z tern z a t r z y m a m d o i n s z ej hramoly, gdzie szczerzej pisać będq tych druźynów cnoty. Pap. i t. d. Stąd więc okazuje się dowodnie, źe autorowie, których pisma ramotami nazwano, powinni się z tym wyrazem pojednać i przy kaadym podobnym na płody ich zamachu, niech odczytają słowo to w Lindem, a pocieszą się bez wątpienia. Piszą dzienniki z Wiednia, iż najlepszemi płodami muzycznemi czaeów ostatnich w tej stolicy mają być pieśni Nideckiego, ucznia konserwatoryutn warszawskiego. Przed stem lat musiała każda z dam mieć bonońskiego pieska i takowe płacono nieraz na miejscu po 4 do 5 luidorów. Bononia miała zysk wielki z tego artykułu handlowego. (Kossakowska, Kasztelanowa Kamińska, darowała raz wieś intratną za pięknego bonończyka.) W jednym a ostatnich koncertów na operze włoskiej w Paryżu grano takie symfonią · ompozycyi byłego Cesarza Dom Pedra.

Pewien uczony podróżujący, Hrabia Vidun, szczególniejszą śmierć poniósł. Ku końcowi roku 1830- znajdował się na wyspie Amboine, a chcąc nad wulkanem czynić badanie, wpadł » jego otwór. Straszliwie popieczonego wydobyto i zaprowadzono na okręt holenderski, gdzie umarł dnia aAgo Grudnia. W wyszłych z druku w Paryżu pamiętnikach Ludwika XVIII, są bardzo ciekawe szczegóły.

Znajduje się także interesujący opis pobytu Króla tego w Warszawie.

Najdłuższe kazanie jest niezawodnie superintendenta, Goerdes, drukowane r. 1725. w Wismarze. J estto foliant złożony z 80 arkuszy.

Dobroczynność.

Na korzyść pogorzelców w Babimoście złożono znowu: 7) S. R. 5 Tal. Poznań, dnia 7. Kwietnia 1832.

Expedycya Gazet W* Dediera i Spółki

ZAPOZEW EDYKTALNY.

W xiedze hypotecznej gruntu w wsi Rękawczynku pod No. 1. położonego, jest w Rubr. I I I. N o. l, summa 500Tal. z pronizyą po 5 od sta na mocy obligacyi z dnia 22. Czerwca 1504. ex decret« de eodern dla krawca Markusa Stamper w Poznaniu zahypotekowana. Na domaganie się teraz niniejszego posiedzicielą rzeczonego gruntu, Gottfryda Kunkei, który twierdzi, ie powyższą surnmę j ui zapłacił i wymazania się takowej domaga, zapozywa. się wierzyciel hypoteczny, krawiec Markus Skamper dawniej w Poznaniu mieszkający, jego jacykolwiek sukceseorowie i wszystkich tych, itórzyby do summy w mowie będącej jako właściciele, cessyonaryuszowie, zastawnicy lub jakiekolwiek posiadający papiery mniemają mieć pretensye, iżby się w terminie na dzień 9. Maja 183 ". przed Deputowanym Ur. Ribhentropp, Sędzią Ziemiańskim, wyznaczonym aibo osobiście lub przez pełnomocnika prawnie do tego upoważnionego stawili i swe pretensye udowodnili* w razie bowiem przeciwnym spodziewać się mają, ii z swemi pretensyatni do rzeczonej summy wykluczonemi i nakazane im będzi« wieczne milczenie, tak z wymazaniem takowej postąpionćm zostanie. Gniezno, dnia 25. Stycznia 1832« Królewsko - Pruski Sąd Zie miański.

ZAPOZEW EDYKTALNY.

Na wniosek Król. Intendantury piątego korpusu armii w Poznaniu zapozywają się wszyscy niewiadomi wierzyciele, którzy tio KaeB następnie wymienionych oddziałów i Instytutów wojskowych, jako to: i) pierwszego batalionu I8go pułku piechoty tu w miejscu, zarządzania garnizonowego i magazynowego tutejszego Magistratu i tu oddzielnie założonego Etappu magazy« nowego, oraz tutejszego lazaretu garnizo. nowego, 3) batalionu fizylerów szóstego pułku piechoty w Rawiczu, zawiadowania garnizonowego i magazynowego Magistratu tamtejszego, oraz tamecznego lazaretu garnizonowego, 3) Igo pułku ułanów, 3go batalionu 3go pułku gwardyi obrony krajowej, Igo batalionu iogo pułku obrony krajowej, oras» aarządzania garnizonowego i magazynowego tamtejszego Magistratu i tamecznego oddzielnego zawiadowania magazynowego, niemniej lazaretu garnizonowego, rozpuszczonego 199o pułku jazdy obrony krajowej, rozpuszczonego 2go powołania Igo batalionu 199o pułku obrony krajowej i rozpuszczonego Etappu Koni 5tej brygady artyleryi tamże, 4) zawiadowania garnizonowego Magistratu w Kościanie i tamecznego zarządzania lazaretowego, Z jakiegokolwiek prawnego źródła za czas od 1. Stycznia do ostatniego Grudnia 1831» I. prelensye mieć mniemają, ażeby się w przeciągu trzech miesięcy a najdalej w terminie peremtorycznym na dzień ii. Lipca r, b. arana o godzinie Qiej przed Delegowanym W. Hrab, Posadowskim Assessorern Sądu Ziemiańskiego w naszej Izbie instrukcyjnej wyznaczonym, osobiście lub przez prawnie upoważnionych pełnomocników stawili i pretensye swoje udowodnili, w razie zaś przeciwnym spodziewali się, iźmestawająey nietylko z prelensyami swemi do wspomnianych Kass prekludowani będą, ale im też. w tej mierze wieczne milczenie nakazane zostanie i jedynie do osoby tego, z którym tranzakcye zawierali lub który zapłatę na nich przypadającą odebrawszy ich niezaspokoił , odesłanymi będą. Wschowa, dnia 15. Marca 1832.

Król. Pruski S d Ziemiański. OBWIESZCZENIE.

Niewiadomi wierzyciele Kass następnie wymienionych oddziałów i instytutów wojskowych 5go korpusu armii: j) 3go batalionu iago pUlku obrony krajowej, szwadronu tegoż i kompanii artyleryi tu w miejscu, s) zarządu garnizonowego 1 magazynowego magistratu tutejszego, składu magazynowego tu osobno na Stancy i byłego, lazaretu garnizonowego rozwiązanego 2go powołania 3go batalionu iQgo pułku landwery, rozwiązanego letkiego lazaretu wojskowego N o. 1. tutaj byłego, 3) zarządu garnizonowego i magazynowego magistratu w Ostrowie i składu magazynowego tam na stancyi byłego i tamtejszego lazaretu garnizonowego, Ą) zarządu garnizonowego i magazynowego · magistratu w Koźminie, składu magazyno

wego tam osobno na stancyi byłego i lazaretu garnizonowego, 5) zarządu garnizonowego i magazynowego magistratu w Zdunach i tamtejszego lazaretu garnizonowego, 6) lazaretów kantonowych w Kobylinie, Pogrzybowie, Kretkowie, Ostrzeszowie i SławoszeWle, 7) zarządu magazynowego magistratu i lazaretu kantonowego w Kempnie, 8) zarządu magazynowego w Nowem mieście nad Wartą i zarządu magazynowego w Dobrzycy. Zapozywają się niniejszem publicznie, aby się końcejn zameldowania pretensyi swych z roku etatowego od 1. Stycznia aż do ostatniego Grudnia 1831- w terminie na dzień 2iszy Lipca r, b. przed Deputowanym Ur. Hennig Sędzią w naszej sali sessyjnej stawili, inaczej bowiem zpretensyami swemi wykluczeni i do osoby tego, z którym kontraktowali odesłanemi zostaną. Krotoszyn, dnia 15. Marca 183a.

Królewsko - Pruski Sad Ziemiański.

W Koninie pod Lwówkiem powiatu Bukowskiego, jest 1000 owiec wszelkiego gatunku wysoko poprawnych na sprzedaż. W majętności Ryczy wolskiej powiatu Obornickiego jest do wydzierżawienia cała propinacya od Sgo Jana I. b. z wolnej raki. Piękne, soczyste cytryny messeńskie sto sztuk po 3 T al. 20 sgr., biorąc mniej po 7-8 gr. pol. sztuka, także piękne soczysteapelzyny koloru czerwonego otrzymał i poleca Józef Verderber.

Ceny zboża na Pruska mlarg 1 wagę w Poznaniu. Dnia 6. Kwietnia 15132.

Tal. Igr. fen. do Tal. śfrr . fen.

Pszenica » 2 2 7 6 2Tyto 1 10 I 20 Jęczmień 1 5 I 7 6 Owies 22 6 25 Tatarka I !.> 1 25 Groch I 12 6 I 15 w*.

Zierniaki J& *$ Siana cetnar a 110 if.. i5 I? b Słomy kopa a JI- > 1 " 1200 ff . 3 20 4 Masła garniec I 15 2,