GA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.04.25 Nr96

Wielkiego

TA

Xi<;stwa OZNANSKIEGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dtktra i Spółki. - Redaktor: A. Wannowski.

JW 96. - W Srodę dnia 25. Kwietnia 1832.

Wiadoll1ości krajowe.

Z Berlina, dnia 19. Kwietnia.

Przybył tu: Królewsko-Duński nadzwyczajny Poseł i pełnomocny Minister przy Ceeareko-Auetryackiin dworze, Hr. JSerns(orff, z Wiednia.

Wiadoll1ości zagraniczne.

Ci r e c y a.

Z Nauplii, dnia 5. Marca.

Onegdaj rząd na znak radości z powodu protokułu, którym uznały go trzy mocarsiwa, kazał zatknąć trzy ich bandery na fortyiikacyach i wystrzelić 61 razy z armat. Rezydenci ogłosili zarazem ludowi, źe Władca Cirecyi niezwłocznie będzie mianowany. Sprawiło to powszechną radość. Paryzki Dziennik Rozpraw zawiera następujący list prywatny z Nauplia pod dn. 5. Marca: "Dnia 36. z. m. przybył tu goniec od Konferencyi Londyńskiej, i przywiózł nowy protokół oraz instrukcye Rezydentom trzech mocarstw i Admirałom, z poleceniem, aby wspierali rząd w Nauplia i zgromadzenie narodowe. Sprawiło ta dobry skutek, i wszystko obiecujeprzywrócenie zupełnej spokojnoiJci. Rezyden» ci i Admirałowie trzech dworów, mają jedna» kowy sposób myślenia i pragną położyć koniec duchowi powstania i nieładu; jeśli ta zgodność trwać będzie, czego spodziewać się można, w tym razie bezrząd wszędzie ustanie. Dnia 3. b. rn. rząd na okazanie radości kazał wystrzelić 61 razy z dział, i zatknąć banderę trzech mocarstw na warowni. Prócz tego oznajmili Rezydenci, M wkrótce nastąpi mianowanie Monarchy; Cirecy wszelkiego stronnictwa oczekują tej pomyślnej wiadomości z największą niecierpliwością; bytność Monarchy i jego N amiestnika położy koniec wszystkim intrygom. Zgodność pomiędzy Rezydentami odjęła już odwagę tym, którzy mieli nadzieję obalić rząd tymczasowy. " Niderlandy, Z H ag i, dnia 9. Kwietnia.

Dnia 4. b. m. udał się Generał de Kock w towarzystwie sztabu swego, z głównej kwatery Middelburg do 4go dystryktu prowincyi Zelandyi. W fYtyrn dystrykcie zalewania kraju na rozmaitych punktach ciągle, gdzie potrzeba tego wymaga, czynnie się popierają. Piszą z warowni Tete des Flandres z d. 6.

b. m.: "W Antwerpii zatrudniają się ciągle sypaniem okopów wzdłui całej linii bulwar« ków; codzień pracuje koło tego 1500 luder. Za wałem wykopują ganek kryty, na % warkiem Sgo Jana, naprzeciw Tete des Flandres, wytoczono 3 działa i 3 moździerze; taż Dama liczba hannal znajduje się, na Kraanshoof. Kroki nieprzyjacielskie jeszcze się nierozpoczęły; owszem zdaje się nawet, ile s robót nieprzyjaciela domyślać się można, źe on bardziej zaczepki z naszej strony się lęka. Druga Izba Stanów generalnych, w początku miesiąca ma znowu rozpocząć swoje posiedzenia. Gazeta Powszechna Niemiecka powiada; Nadto wielką jest prawdą, źe nowe burze gromadzą się na widokręgu politycznym. Zdaje się, źe nienaleźy jeezcze powątpiewać o pomyślnym skutku uiissyi Hrabiego Orłów, lecz na wszelki przypadek rozwijanie bardzo jest trudne, a w etanie natężenia i rozwinięcia sił wszelkich, nowa wojna byłaby moi e poiądańsza nad przedłużenie teraźniejszego status quo. Ciągle mniema większa część moich ziomków, źe niektóre mocarstwa są nam przychylne, jakkolwiek w ostatnich czasach, pozory są temu przeciwne. Podzielam ja zdanie takowe i jestem przekonany, ie jeżeli nam niedozwolą samym zakończyć walkę z Belgią, ogień tleć będzie pod żarem, i chociaż za kilka lat dopiero wybuchnie w wojnie powszechnej; kiedy przeciwnie oddzielna walka Holandyi X Relgią, rozstrzygnęłaby sprawę i chętnie byłaby widzianą przez wszystkie mocarstwa Z wyjątkiem jedynej Francyi. Zdaje się przynajmniej» źe Anglia nieprzeciwiłaby się nam w dokończeniu dzielą rozpoczętego w zeazłym roku. Osiągnęła ona, cokolwiek potem stać się może, cel swój, zniszczyła przemysł Belgii, a przez KJ na lat kilka przynajmniej odwlekła upadek własnych fabryk. Z Herzogen busch, d. 6. Kwietnia.

J. K. M»ść Xiąźę Oranii wyjechał dn, 30.

* X- m. do TiJburg, lecz przed wieczorem jeszcze powrócił do głównej kwatery, która jest t ciągle w tutejszej twierdzy. Dnia 31. z. m. J, K. M. X>ąźę Fryderyk przybył tu z Hagi, Z Nymwegen przybyła do wojska nowa baterya dział dwunastofuniowych z zupełnym zaprzęgiem i spodziewają się jeezcze brygady konnej artyleryi z Ąmersfort, Co jest właściwym powodem do tych poruszeń,z pewnością, naznaczyć jeszcze niernożna. Mówiono wprawdzie o najściu naszego kraju, lecz z pewnego źródła tyle tylko wiemy, źe kilkunastu zbrojnych Belgijczyków ukazało się przy komorze celnej Borkei na wielkim gościńcu x Eindhoven do Mastrychtu. Zdaje, się, źe do tych poruszeń wojska belgijskiego, a może i do przedsięwzięć, które zdawały się zagrażać cytadeli Antwerpskiej, były powodem nasze przysposabiania. Z Bruxelli, dnia 8- Kwietnia.

N. Król przez postanowienie z dn. 3. ro. b.

rozkazał, aby Generał Dajne został umieszczony w liście tych oficerów, którzy najbliższe łruYą prawo wstąpienia do służby czyn» nej. Zlecił oras tymczasowemu Ministrowi wojay, Panu Merode, aby Generałowi oświadczył zadowolenie Monarsze i zaufanie, którere go Król, skoro służbę czynną sprawować będzie, zaszczycić nieomieszka. W Memorial Belge czytamy: "Biega pogłoska, źe pełnomocnik nasz w Londynie wzbraniał się podpisania nowego protokułu, stosownie do którego termin wymiany ratyfikacyi ma b)ć odłożonym; udzielamy tej wiadomości, Hićręcząe za jej autentyczność." Messager de Gand zamieścił pismo prywatne z Paryża z d. 6. m. b., w kiórem względem spraw belgijskich między innemi te czytamy słowa: "Widziałem wczoraj Pana K. Perier; zdawał się być roztargniony i w złym humorze. Sprawiają mu podobno sprawy belgijskie nadzwyczajne dolegliwości i utrapienia, bardziej jeszcze, niż sprawy Ankońekie. Przed kilku dniami chciał on ostateczny im położyć koniec ułoży ws* y noię, - wierającą modyfikacye zajśdź mogące w traktacie z d. 15. Lietop" celem pojednania interesów wszystkich i wystarania się nietylko Stanowczych, lecz, co nierównie więiej znaczy, rzetelnych i szczerych ratyfikacyi mocarstw lądu stałego. Między warunkami, w tej nocie zawartemi, był też jeden ściągający się do żeglugi na rzekach i kanałach holenderskich. Francya wyznaje, źe traktat pokoju w tym względzie istotną zawiera niesprawiedliwość, i rozumiała sama, iż Holandya na żaden sposób nieda się skłonić do przyjęcia onego. Dla tego proponuje obecnie Anglii, aby na wypuszczenie tego paragrafu zezwoliła. Gabinet zaś angielski odpowiedział Panu Perierowi, źe na wszelkie inne odmiany łatwo i chętnieby zezwolił, zaś modyiikacyi podobnej, dotyczącej się żeglugi na rzekach holenderskich, nigdy nitścierpi. " Francya.

Z Paryża, dnia 11. Kwietnia.

Od początku choroby P, K. Perier zawiaduje jego szczególowemi sprawami Pan de Argout. Wspiera go w tym nowym zawodzie Pan Dedies, Generalny Sekretarz Ministra spraw wewnętrznych, niektóre mniej znaczne obowiązki administracyjne, które P. K. Perier osobiście był sobie zastrzegł, poruczono bratu jego Panu Camille Perier.

Messager tak sie. daje słyszeć: Zbijają nie mianowany Prezesem Rady Miqletrow. Zdaje się tymczasem, źe pogłoska ta nabiera coraz większego prawdopodobieństwa. Mimo to my jednak jej niedowierzamy, równie jak tej wieści, źe już gońca wyprawiono, zwołującego Xiecia do Paryia. Kraj zapewne innego wygląda wyboru; być może, źe Xiąźę Tallejrand wszystkie posiada przymioty potrzebne dla Prezesa Rady, lecz na j e d n y m mu zbywa - nieposiada on zaufania i tego sobie wyjednać niepotrafi. T e m p s podobnież sądzi, źe Pan Tallejrand na żaden sposób niemoźe być Reprezeniantem rewolucyi lipcowej; w Londynie zdałby on się rnoźe jeszcze na to, ale nie w Paryżu. Zresztą oświadcza gazeta wspoinniona, źe kierowanie sprawami przez jedną osobę jest rzeczą nader życzliwą; byłoby więc szczęściem dla kraju, gdyby P. K. Perier w krótkim przeciągu czasu zdrowie zupełnie odzyskał. (Zdaje się więc, źe w momencie, gdy strata zagraża, wszyscy się na tern poznali, jak dalece jest trudno, osadzić należycie miejsce Pierwszego Ministra.) Konstytucyonista podaje obszerny ar tyku! o sprawie Pana Kessnera, Rezultatem onego jest, źe deficyt jego wynosi przeszło 6 jmłl, fr. Szkoły w Paryżu niesą zamknięte. Xiąźę Aumale podczas cholery bez przerwy uczęszczał na lekcye do gimnazyum Henryka IV.', rozkazał on aooo porcyi rozdzielić między ubogich dzielnicy i2( ej miasta. - Zewsząd nadsełają pościel dla lazaretów. Kommissya zdrowia kupiła nanowo 11\00 pościeli. Xięźna Baseano ofiarowała w darze znaczną ilość materaców i powłok. - W okolicach Paryża grasauje pomór okropniej niż w samym Paryżu, a obawa też nierównie większa. - Xiąźę, Orleański odwiedził nanowo lazaret choleryczny wojskowy w Val de Grace i cieszył prawie każdego żołnierza, do łóżka jego przystąpiwszy. Ledwo co Xiąźę wyszedł, wstąpił po nim natychmiast Arcybiskup i podobne oddał chorym odwiedziny. Z dnia 12. Kwietnia.

Od dnia io. aż do li. tego w południe zachorowało osób 850, umarło 361; ogół zapadłych 6758, ofiar 2596. - W St. Denys zach. 63, nrnarło 17, - W Sceaux zachor. 179, urn.

19. - Składki pieniężne i inne darowizny co dzień nadchodzące, są nader znakomite. Onegdaj przesłano w ogóle kassie municypalnej 30,000 fr. Dzisiaj ofiarował Xiąźę Uzer 1000 fr., Xiąźę Cruzellooo fr" Pan Hartmann I<::X:X) fr., Poseł Pruski 500, PP. Pould i Oppenheim 500 fr. i t. d. Król nanowo darował miastu 200 materaców i powłóczek.- Hrabia Coetlosquet,

Par Prancyi i Markiz de Croix dostawszy cholery, umarli. - Generał Lamarque podobnież, zachorował na cholerę. W Dzienniku Handlowym czytamy co następuje: "Zdaje się ie Xiąźę Decazes najwięcej ma nadziei objęcia miejsca Pana Perięra. Pan Decazes miał wczoraj posłuchanie prywatne u N. Pana, i domyślają się powszechnie, iż otrzymał zlecenie utworzenia nowego Ministeryum' , którego prezezostwo sam obejmie. Wczoraj wieczorem głoszono wszelako, źe prezesostwo tymczasowo albo P. Guizot, albo P. Montalivet, zostanieporuczone. Osoby dobrze zawiadomione twierdzą przeciwnie, źe zupełna nastanie odmiana; doktorowie albowiem P. Perierowi jednozgodnie oświadczyli, iź trzeba, żeby się zupełnie od służby uchylił. Powiadają, źe właśnie po usłyszeniu tej wiadomości nanowo zasłabł. Z mieszaniny krzyżujących się pogłosek tyle jednak dorozumieć się łatwo, źe P. Perier nazawsze iunkcyą swoje złoży. Z Londynu donoszą nam z dn. 9. Kwietnia: "Dzisiaj wieczorem zjawi się moment stanowczy. Zdaje się, źe całe miasto napadła jakaś gorączka. Wszystkie kluby się zgromadziły i słychać tam wrzaskliwe rozprawy. Większa częśt antireformistów już chwyciła się należytych środków ostrożności, zamykając domy swoje a okna deskami pobrzybijanemi zasłaniając. Ministeryum drży. Na przypadek, gdyby bil miał przepaść, /powiadają źe Lord Grey jednak niewystąpi, źe zaś w Ministeryum znaczne przedsięwzięte będą inodyfikacye. Rozwiązanie Parlamentu byłoby najpierwszym i najbliższym skutkiem odrzucenia bilu. Galignanis Messanger donosi, ze w obradach nad bilem d. 9. w nocy o godzinie 1. przerwa nastąpiła. Po mowie Pana Grey za bilem, zabrali głos Lord Ellenboroug, Markiz Salisburg, Biskup Durhamski, Markiz Londonderry i inni, wszyscy wnosząc dzielnie na odrzucenie bilu; Lordowie Melbourne, Srounton i Audington, mówili za bilem. - Goniec, który z Londynu udał się był do Hagi, ma w kilku dniach powrócić. Pewną teraz jest rzeczą, źe mocarstwa lądu stałego bez przyzwolenia Króla Niderlandów ratyfikować niechcą; ten zaś z nieugiętą uporczywością wszystkie warunki odrzuca. Xiąźę Tallejrand długie miewa konlerencye z HI. Orłowem. Z dnia 14. Kwietnia.

Messager i Gazette donoszą, ie wedle wiadomości dzisiaj nadeszłych z Londynu, powtórne odczytanie bilu reformy d. 13. w Izbie wyższej większością 8 głosów uchwalonem zostało. Galignani Messenger zawiera wia* domości tylko do d. 12. sięgające. nie z-d. dzisiejszt-go o godzinie a. popołudniu: "S tan zdrowia Prezesa Rady Ministrów polepsza się widocznie, i jest teraz tak zaspakajającym, iź odtąd za rzecz niepotrzebną poczytujemy, dalsze umieszczać o nim zawiadomienia. Od dnia onegdajszego aź do wczorajszego po południu umarło tu na cholerę 309 osób. M o ni to r oświadcza przy tej sposobności, źe od dnia dzisiejszego liczba na cholerę zapada« jących niebędzie więcej do publicznej podawaną wiadomości, a to dla tego, ponieważ zanadto wielkie sprawia trudności badanie ścisłe liczby osób zasłablych. Pomiędzy środkami uzdrawiającemi, które wkrótce mają być użyte przez Rząd, wzmiankują jeden, który był z wielkim skutkiem używany w Roesyi, Niemczech i Anglii: mają ustanowić przy wejściach w ulice, przechodach i placach, w częściach miasta niezdrowych, ogień ciągły, który ma być utrzymywany przez gałązki suche, słomę, rośliny aromatyczne i t. p. Dym wznosząc się rozprasza wyziewy powietrza, i oczyszcza miejsca przyległe. Juź w r. 1825. ten środek był użyty w Lyonie, gdy typhus panował i sprawił najpomyślniejsze skutki.

PURLI CAND UM.

Ciospodarstwo w Wielkich Lipkę olędrach pod Lwówkiem pod Nr. 14. położone, z 23dl morgów roli, z potrzebnych budynków i wymiarowego domu się składające, na 934 Tal. 15 sgr. otaxowane, ma najwięcej dającemu być sprzedane. My do tego celu z polecenia Król. Sądu Ziemiańskiego w Poznaniu wyznaczyliśmy na miejscu w Wielkich Lipkę olędrach w tern samem gospodarstwie, termin na dzień a3. Maja r. b. Każdy licytant musi kaucyi 100 Tal. złożyć - Taxa i warunki kupna mogą w naszej Regi« StratUTze być przejrzane.

Buk, dnia 5. Marca 1832.

Król. Pruski Sad Pokoiu.

OBWIESZCZENIE.

Półprzykryty kocz w stanie dobrym będący tna w terminie dnia 9go Maja r. b. zrana o godzinie 11 tej przed lokalem Sądu Pokoju tutejszego wyznaczonym, więcej dającemu być sprzedany, oczem chęć kupienia mających si ę uwiadomią. Szamotuły, dnia 10. Kwietnia 1832.

Król. Pruski SAd Pokoju.

DONIESIENIE.

Podpisany ma honor donieść Wnym rodzi« com i opiekunom, iź 3. Lutego 1832. zaczął znowu pensyą i szkołę panienek, i źe wspólnie z żoną, guwernantką i dobrymi nauczycielami tego wszystkiego uczyć, będzie, co do dobrej edukacyi należy. Dawać takie będzie w mieście prywatne lekcye francuzkiego języka tym, którzy brać zechcą. Mieszka na Wilhelmowekiej ulicy N o. 176. · S. T r i m a i 1.

OBWIESZCZENIE.

Mieszkańcom miasta i przedmieść Poznania donoszę niniejszem, ii z dniem 1. Maja r, b. zacznie się wypędzanie bydła rogatego na pastwisko. Poznań, dnia 25, Kwietnia 1832.

A D o m i n i 11.

Przedaź koniczyny.

Świeże styryjskie i galicyjskie, czerwone i białe nasienie koniczyny, jako też poślad Idobrego czerwonego i białego nasienia koniczyny, prawdziwą francuzką lucernę, siemię lniane, sporek polny, angielski i francuzki rejgras, trawę tak nazwaną miodową, brzankę, nasienie buraków, oraz wszelkie gatunki ogrodniczych, j arzynnych i kwiatowych nasion, doświadczonego rostkowania, przedaje w cenach najumiarkowańs2ych Karol Fr. Keitsch, WWrocławiu, przy ulicy StockGasse Nr. 1.

Wyci g, z Berlińskiego kursii papierów i pieniędzy.

Dnia 2i. Kwietnia i 832. Papiera- Gotowi - mi zną po po Obligi długu państwa i 94 931 Obligi bankowe aź do włącznie Zachodnio- Pruskie listy zasta97 Listy zastawne w. Xi<;stwa Poznańskiego. , 981 Wschodnio- Pruskie 991 1051

Poznań, dnia 24. Kwietnia 4832.

Papierami, Gotowaną. Oil sta.

Kurs obligów fi. Poznania 96 4