Z_\PISKI

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1931 R.9 Nr1

13 lipca koło przeprawy przez Note( po(1 :\Iąt\\'ami. \V l<tórej Luuomirski utopił swÓj rokosz w 11lOrZU krwi: lł8li<'zono \YÓ\\'czas 3873 trupy. \V tych hurzliwych latach hył rÓwnież PoznaJ1 1I8raŻan)' na niehezpieczellstwa. W połowie grudnia HiW) r. usiłO\yała szłacl1tn wielkopolska pod pozorem sądów wejiÓI; \Y wielkiej liczhie do Poznania i opal1O\\'ać miasto, po usunil'iu ha\viąl'ej taIll zało/!-,i królewskiej. J{i'ól wystosował v..tedy do szlachty ostre pismo. ale szlachta już \vcześniej ustąpiła wohec gr07.nej posta;\')' Iwmendanta, który był zdec'dowan- do ostrego wystąpienia IW czele swych wojsk (porówn. CzaplilIski, loc. cit., str. 90) 2). Tutaj też pod PoznalI z\\'oł)'wal lIa dziCl1 2S czerwca {(;f)f) wierną królowi szlacht!;' wojewoda kaliski .\ndrzej Grudzilisld, jeden z głównreh adhelentów królewskich \\' \Vielkopolsce (I. c.. str. 111). \V południowej i środlwwej "Wielkopolsce trz)' h I)' miasta.

]\tóre król starał sif,' ohsadzić swojemi zalogami: Kalisz, 1'07jlall i Kościan. \V sprawie wzmocniellia ohrony l{ośeialla mam.\' hardzo eieka\V' przekaz \\. uchwale trl.:e('łl porządkÓw miasta Poznania z (In, 10 maja HiGH, \\' której na żądanie komemlanta m, Poznania, \Vilhelma Fahjalla RozeJla i lJa rozkaz krÓlp\\,ski postanowiono przesłać do Kościana trzy miejskie działa. dwa spiżowe i jedno ielazne, przyczem podano dokladne idl opisy. Pierwsze, na 3 łokcie długie, z WT'tellli dwollla ldul'Zami (mniejsz- herh m. Pozllania) i datą 1;)37; drugie żelazne, długości 3:% łokcia, z wrn'temi czteroma znakami przy -zapale, ułożollemi w kwadl'at, z zżartemi przez rllzę herhami, oraz z wyohrażeniem \Vilm-ell gron ponad zapałem i w pośrodku działa; trzecie z datą 1;)2;-) roku, z różnemi kwiatami, wykon8nemi w odlewie. z monogl'amow)'IIl znakiem i IHrheIll lIIipjskiIll (dwa klucze).

2) \V sprawie dzielnej ohl'on- Poznania I,,'zpd konf!'deratund w r. 11>63 por'ówn. pochwałę udzieloną }H'zez .Jana l\azin]ipl'Z<ł (AI'l'h, Pmisjw. w Pazn, 1\Iiscellanea Posn., XV, 170) z dn. ::'1 kwie1nia Hj[j:!.

Organizację załogi wojskowej Poznania omawia. r<,skrq)t .Jana 1\azimiel'za (AI'l'h, l'mistw, w Pozn., Dyplomy 111, Poznania, n"pOZ)"t, ,\, Z9x"' z dn. 22 kwictnia 1(jfij. Porów]]. także ł"ukasz<,\\'i('z, Ohraz II istor)"l'znotatrsjycznr, ł. sil', :-10 nast., II - stl', :HO nast. "

4'

Cieka\\ a ta zapiska, przeehowal1a w Arclli\\ um Państwowcm \\' Poznaniu (:\da trium ordiuull1 z lat 1lj;-)7-1723, str. 272), tak h]'zmi: ArtuIII f('da Sl'cunda in crastino dominicae l\Iisericonliae (10 maja), anno Domini !liG(j. TOl'lllenta tria ad civitatem Costellsem mittunhu': Omnc:-; tres ciYitatis posnaniae ordines die hoclierna certis in negotiis PiUSdl'lll ci\'itatis ad praetorium congrcgati, attenta requisitioue gel,e] o"i Fabiaui Guilhel!ni Hozen, legionarii I't colonelli S. n. M., eOlllll1endalltis ch'itatis praesentis, inhacrendo quoque mandato Sacme et SCI'l'nissimae H. :\Ittis, domini domini nostri clementissimi, (O nomine ali spectabilelll magistratum eiusclem civit.atis misso, ex unanimi COllsensu suo tormcnta tria civilia, duo nimirum ael'is fusi alias spiżowe. t<,rtiulll \'ero ferI'eum: priihum quiclem ex aere fusum lrmgHł-'(imis iriulll cubitorum, insigni dual'um clavium cunl annotatione allui 1;):17 insil!nitultl, aliud vero ferI'eum longitudinis trium cubitorulll et triullI partium eubiti, cum quatuor signis circa evolllentum minus puh'eris alias 111'''-)' zal1ale, quadrangulariter positis, et cum stemwalilJns quae ob ferrugiuem disparent, in eo expl'C'ssis, insuper supra l'nJluentum impJ'<,sslIl'a una ad instar grani vini, et aIteJ a in medio ej,lsdcm tOI'I\]<,uti, tertiulIl item tormentum ex aere quoque fusum cum annotationp anni 1;);.';), cum floriJms variis al'te fusoria impressis, cum lali stpnmHlt<, ........") et insigni binarum. clavium civitatis. supra elabo) atis. _ ad civitatem Costellsem cum omnibus suis praeparamentis et I'cllui:-;iti" nec<,ssariis, itel'um huc reversura et restituenda, mittenda es"c cellsuerunL Quam quiuem missionem, pl'accavendo recuperationi eOl'undem tOl'l1lt'UtOI'UIll. suprascripti tl'es ordines actis pl'aesentibus inscrihi deml1IHlarunt, actu praesenti in idem mediante.

III.

O P O c z \I t k a c li s c e n y p O l S k i e j w P o z n a n i u.

\V ósm-m roczuiku "Kroniki miasta Poznania" z r. 1930 ogłosił p. Zdzisław Grot pierwszą część swej obszerniejszej pracy p, t. "Znaczenie narodowe teatru polskiego w Poznaniu", w której omówił dzieje sceny poznańskiej od r. 1815-1830 (str. 293 do 314). \Ve wstępie dał pogląd na początki sceny polskiej w Pozuaniu przed r. 181, przyczem oparł się m. in. na moim szkinI, wydanym jako odbitka z "Kurjera Poznailskiego" w r. 192f> (nr. 351) z okazji 50-leda Teatru Polskiego w Poznaniu, p. tyto

3) "r {PIU mieJSCU w oryg'inale jest "ryr}'sO"wany gmerk z krzyżujących siQ linij, otoczony 110 hokach literalui ..)[-' i "Ha, a u spodu ruwllież literą ,,I"