G

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.06.22 Nr143

Wielkie!

TA lestwap O Z N A N S K I E G O.

Nakładem Drukarni Nadwornej W Dektra i Spółki, - Redaktor: A. IVaniiomM

\M 143. - W Piątek dnia 22. Czerwca 1832.

Wiadolllości zagraniczne.

Niemcy.

Z Frankfurtu n. M., d. 15. Czerwce.

Z Bawaryi nadreńskiej zasmucające nadchodzą wiadomości o szerzącym się duchu powstania. Słychać, że siła wojskowa tamże ma być znacznie wzmocniona, a cały obwód ogłoszony za zostający w sianie oblężenia,

F 2 a n c y a.

Z P ary ż a, dnia 9. Czerwca.

M e s s ag e r powiada: Dnia 5. zgraja motłochu nacitrała na Generała Lafayette śród najokropniejszych okrzyków; jedna osoba lak eię głośno odezwała: "Trzeba, ażebyśmy człeka (ego sprzątnęli i raz na zawsze na bok usunęli, on nam przeszkadza w zamiarach naszych. " j M o n i t o r Z Wandel zaspokajające zamieścił wiadomości, zaś Kuryer francuzki uksię dzisiaj daje słyszeć: "Doniesienia z zachodu słuszną wzniecają obawę; zdaje się, ie powstanie codzień bardziej się wzmaga i szerzy. Osoba nam znajoma Z Nantes przybywająca powiada, iż przy odjeżdzi* jej wielia tarn panowała trwoga, gdyż gwardya narodowa miasta tylko z 2460 ludzi się składa, a załoga nawet ani do 300 żołnierza niedochodzi. Patryotów ta tylko cieszy nadzieja, że lud ira dopomoże i mężowie lipcowi, l une podobnież z Wandei przyjeżdżające osoby zapewniają, że dnia 2. rn, b. Xiężniczka Berry zgromadziwazy około siebie wszystkich hersztów Szuanow, im oświadczyła, iż wstępując w pośród nieb przekonaną jest o ich pryncypiach monarchicznych i dobrej dla Henryka V. chęci; iż ufna w ich słowa leia» w Wandei przebywa, o której dawniej sądziła', iż sprzyja dynasty i prawnej, którą wszelako w istocie rzeczy nieco oziębłą*'f ociężałą widzi; iż zna dobrze niebezpieczeństwa ją otaczające, lecz śmiało im siawia czoło 1 wszystkich oficerów od przysięgi uwalnia; co się jej samej tyczy, lo zamiarów raz powziętych nigdy niezaniecha; będąc raz w Fran« cyi, lej nieopuści; chce się ukrywać, przebierać, uchodzić - dość wezyttkich uiyć środków ku uniknieniu prześladowania nieprzyjaciół swoich. - Po (ej tiiergicznej mo -. wie Xiezniczki postanowili hersztowie Szuanow wszelkiego dołożyć starania, aby le gmi» ny, w których wpływ jaki mają, do jawnego pobudzić powsunia. Wyprawiono natychmiast gońców na rozmaite strony i wyznaczono nocy 5., 6. i 7. 10. b. za termin ogólnego rokoszu. " W mieszkaniu Xiedwa Leon, bawiących obecnie w Baden, odbyło nic wczoraj śle* przytrzymano w le Mans. Gdy w wieczór dn. 5. Czerwca Rotmistrz 6go pultu dragonów, Pan Chollet, na czele szwadronu swego na placu zbrojowni dtbu8io«')1, ujrzał s'fj niespodzianie przez tium uzbrojonych powstańców odłączonym od swoich, który śród groźnych okrmytpw: "D o wody 2 tym zdrajcą!" na niego nacierał. Pan Chollet podniósłszy szablę, w te się odez\ vał słowa: "Jam siary żołnierz Wagramski ! któż się ośmieli mię wrzucić w wo d ę ? ! " Słowa le sprawiły wrażenie skutkujące na wichrzycielach; ale w ?ym momencie, gdy Rotmistrz zwróciwszy konia do oddziału swego chciał powracać, kula pistoletowa śmiertelnie go z tylu raniła, tak iż konający natychmiast spadł z konia. Zwłoki Generała Lamarque dnia 6. m, b, przewieziono przez Chartres. M o n i t o r donosi, źe rozruchy Z powodu podwyższenia ceny zboża w Caen i Metz wybuchłe, zupełnie zostały przytłumione.

Z dnia 10. Czerwca".

Kroi przesiał Ministrom spraw wewnętrznych i wojny 50,000 fr. na korzyść raniomch w d. 5. i 6. m. b. Tymczasem kiedy M o n i t o r dzisiejszy usprawiedliwiający zawiera artykuł o wstecznćm znaczeniu stanu oblężenia, w jakim się Paryż obecnie znajduje, obwieszcza tutejsza klassa adwokatów rozprawę przez Pana Mauguin, jej seniora, i wielu inuych podpisaną, w której ogólnie rządowi nieprzyznaje się prawo ogłoszenia miasta, za zostające w stanie oblężenia, mianowicie zaś wsteczne jej znaczenie zupełnie się zaprzecza. Liczba deputowanych, co przystąpili do Sprawozdania lub manifestu oppozycyi, wynosi 91. - Wczoraj zachorowało tu na cholerę osób 22. Z Arlesdonosząnamzd.i.m.b.: "Wdniach feii aż do 16. Maja spostrzeżono z brzegu diva Statki podejrzenie wzbudzające, krążące ustawicznie między Cette i wyspąCamargue; dały one po kilka kroć znaki, na które z nadbrzeźów odpowiadano. D. 26. o godzinie 1. zrana zbliżała się szalupa; już prawie przybiła była do brzegu, gdy raptem obróciwszy się znowu na wysokość morza popłynęła. Rozumieją tu, źe owe statki mają zamiar, zabrać z sobą niektórych Knrohstów na Camargue się ukrywających; je« eeri r nich miał mieć, podług pogłoski powszechnej, »00 uzbrojonych ludzi na pokładzie. Celem ostrzejszego strzeżenia brzegów wzmocniono Uraz jeszcze oddziałyżołnierzy celnych wojskiem luuoweru."

Z dnia ir. Czerwca.

(Gazeta Vossa.) - Generał U miński ogłasza następujący list w K o ns t y t u cyo n iś c i e : " w. P anie! Donosiłeś publiczności, źe atakiem na bank przypuszczonym kierował oficer w mundurze polskim, co się stal» powodem do tej bezzasadnej pogłoski, źe wielu Polaków czynny miało udział w rozruchach d. 5, i 6. Polacy wiedząc dobrze, co są winni honorowi swemu narodowemu, czują się być przez takowe podejrzenie ekrzywdztni; wiedzą oni, ii toby było skazą i sbańbiei.iem honoru ich ojczyzny, gdyby się wmieszać chcieli w sprawy naro d u, który ich gościnnie przyjął. Przypuściwszy nawet, że jedna albo dwie osoby z pomiędzy nieb tyle posiadały nierozmyślności, aby zasadę tę nadwerężyć, nagana wszelako, którą ci przez zapamiętałość swoje słusznieby na się ściągnęli, niemogłaby spaśdź na wszystkich Polaków, którzy żadnego niemkli udziału w owych zabiegach, uwłaczających sławie drogo okupionej, i uszczerbek tylko przynieść mogących ich własnej sprawie narodowej; owszem w każdym razie starali się Polacy udowodnić, że się od wszelkiego uczestnictwa w rozruchach uchylają. " Liczba d. 5. i 6. poległych dochodzi stósownie do wiadomości wczorajszych, do 600, Kompania jedna 4go leg' .ouu straciła 34 ludzi przy samym ataku na klat ztór St. Mery. Z gwardyi municypalnej poległo 17, 1 Kapitan, i sierżant i I podoficer; ciężko raniono 1 Podpułkownika, 1 Szefa szwadronu, 2 Kapitanów, 3 sierżantów, 3 kwatermistrzów i 35 prostych.

Dzisiaj odbył się podczas najpiękniejszej pogody, wielki przegląd załogi stolicy i gwardyi narodowej. O godzinie (j. ustawione były 16 legionów stolicy, jako też legion konnej gwardyi narodowej, w podwójnych szeregach od alei N euillytr aż do bariery du Throne. N aprzeciw nich stało wojsko liniowe, 6 pułków piechoty a 6 ja»dy. Artylerya stała po lewej stronie na polach Elizejskich. Ogromne mnóstwo ludzi zalegało całą okolicę. O godzinie 11. przybył Kroi z Xi<;ciem N emurekim, otoczony świetnym sztabem. · Król, witany jednozgodnemi okrzykami radości, przejechał przez wszystkie szeregi i wracając zatrzymał się na placu V endom e , gdzie tym» czasem Królowa z Xiężniczkami w pojazdach galowych przybyły. Tutaj wojsko całe defilowało przez 4 godziny. M o n i t o r donosi, źe gdy Król się oddalał, wojsko liniowe i gwardya narodowa nawzajem się uprzejmie pozdrawiały, i źe po kilka kroć głośno wszyscy źołuierze w ten eię, odzywali sposób: jedność do zgonu dla Króla i wolności!" (Najnowsze wiadomości Z Paryża Z dnia 13.

Czerwca.) - N o u v e 11 i s t e dzisiejszy opiewa, że się whśnie w tym momencie rozchodzi wieść o wylądowaniu Dom Pedra do brzegów Portugalii. Niema czasu, dochodzić prawdy albo fałszu doniesienia tego. Hiszpania.

Z Madrytu, dnia 30. Maja.

Stosownie do wiadomości najnowszych z Lizbony pokazała się eskadra Dorn Pedra przed ujściem T ag u, co w tamecznej stolicy wielkie sprawiło wzburzenie. (p?) Na granicy wzdłuż Pireneów z powodu zdzierstwa na przedaży zboża wybuchnęło powstanie.

A n g l i a.

Z L o n d y n u, dnia 8. Czerwca.

Dzisiejszy Mo r n i n g * H e rai d zawiera następujące, uwagi godne lozumowanie: "Teraz, gdy bil reformy otrzymał potwierdzenie Króla, nowa w dziejach Anglii następuje epoka. Zniesienie miasteczek wyborczych a w ich miejsce ustanowione prawa wyborów wielkich i ludnych miast nawet bezwzględnie na inne warunki bilu, zapewne juz same przez się wielką sprawią odmianę; ale ta odmiana niebędzie zacina nowością, Jęcz tylko przywróceniem i wskrzeszeniem dawniejszych zasad konstytucyi; zostanie ona albowiem teoryą p r a w d z i we g o zastępstwa, i nowem ją obdarzy życiem, będącą dotythezas względem większej części Izby niższej martwą literą. Ze bil ma niektóre ułomności, tegośmy nigdy nietaili, owszem wady jego nawet raz wraz wytykaliśmy; skoro działanie swoje istotnie wywierać rozpocznie, przywary owe więcej się dadą uczuć a tak, tuszymy · obie, ukróca się one drogą praktyczną, gdyż w każdym razie doświadczenie najlepsze podaje środki zaradcze. Te jednakowo uwagi ściągają się tylko do pojedynczych warunkowhilu, nie zaś do jego ogólnych zasad. Wiemy, że jest wielu takich demagogów między nami, co len bil za dostateczny niepoczytując po przejściu onego inny nierównie więcej skutkujący zaprowadzić zamyślają; lecz należy sięspodzie« wać, że zdrowy rozsądek ludu rady takich zapaleńców odrzuci i poprzestanie na przywilejach, bez gwałtu i bezprawi dopiętych. Niech zaś lud niesądzi, żeby w bilu tym nadludzka jakaś miała być zawarta działalność, za pomocą któlei środek ten sam przez się mógłby się stać dobrodziejstwem dla ogółu ludności. Co on dobrego 2działać potrafi, polega to na rzetelności i rozsądku, z jaką on wykonanym będzie. Jeśli naród należycie chce być zastąpionym, posiadać powinien nietylko zasadę, zastępstwaprzez prawo przepisaną, lecz też użyć przy wy. konaniu tej zasady, przezorności i rzetelności. Żadne prawo niepodoła zupełnie zaradzić przekupstwu, a choćby nawet wyborcy i temu występkowi się niepoddali, jednak zawsze jeszcze źle będą reprezentowanymi, jeśli przy obieraniu zastępców niedadząsię powoduwaćsłusznemu i sprawiedliwemu przekonaniu. Zdaje się ta uwaga w obecnych okolicznościach być tern potrzebniejszą, gdyż na liście nowych kandydatów na takie nairaliliśrny nazwiska, którym już to na moralnych, już to na umysłowych zasadach; potrzebnych do pełnienia obowiązków zastępcy narodu, zupełnie zbywa," - Potem zapuszcza się ta gazeta w wyłuszczenie szkodliwego wpływu klubów wyborczych i tak swoje uwagi kończy: "Takie kluby wyborcze zdają, się nam być równie gorszącemi, jak dawniejsze miasteczka wyborcze. Służyć one tylko będa'" pojedynczym osobom za drabinę, a oddalać wszystkich kandydatów, niechcących wyjednać sobie wziętości przez płaszczenie się i pochlebstwo. Niewartoby było tyle ponosić pracy celem zniesienia połączonych miasteczek wyborczych, gdybyśmy niechcieli w miejsce tychże zaprowadzić rzeczywistej wolności wyborów.

S z iv e c y a, Z S z t o k h o l m u, dnia 25. Maja.

W ostatnich 20 latach podatki w kraju naszym zossaiy bardzo zmniejszone. W roku 1809., zwyczajny budżet ze wszelką oszczędnością, jata tylko wtedy być mogła ustanowiony, wynosił 10,410,000 Ta/arów, a w roku zeszłym tylko 7,736,000. W lym stanie rzeczy można było zmniejszyć kilka poda.ków, a mianowicie wiejskich. Dla tego leż podatki zwłaszcza w roku zeszłym wpływały regularnie do kass krajowych, tak iż prawie nic niezaległo, i nietr/.eba było extkucyi. Lubo także i cło zmniejszono, jednakże wzrost handlu i przemysłu powiększył dochody nietylko obce, lecz oraz inne, ilością najmniej 800,000 Talarów na rok. Kroi Jmć wezwał Delegowanych Stanów powszechnych przy banku i kantorze długów krajowych, aby się przyłożyli do uskutecznienia uchwał ostatniego Sejmu względem pożyczki 2 milionów Talarów. Pożyczka ta, mająca się zaciągać razem lub częściami, niejest przeznaczoną dla rządu, który jej niepotrzebuje, lecz dla przyniesienia ulgi właścicielom nieruchomości, obarczonym uciążliwemi długami.

ROZlllaite wiadolllości.

Ra z tylko cała publiczność wyzwana była na pojedynek, a zwłaszcza przez aktora francuz. Marsylii. Gdy po kilkakrotnie wołano, ażeby głośniej mówił, tak dalece rozgniewał się, że wszysrkich widzów wyzwał na pojedynek, na pistolety lub pałasze, jak im się podobać będzie. Kardynał Richelieu pytał raz francuzkiego oficera gwardyi d'Aublet: ,.Czy masz Wćpan odwagę śmiałym czynem zarobić sobie na godność i pieniądze?" D'Aublet, lękający się nie bardzo zaszczytnego polecenia, odpowiedział: "Mam odwagę do wszystkiego, tylko do hańby jej nie mam!" - Odtąd Richelieu nie robił go więcej powiernikiem swoim. Bracia Linder opowiadają w wydanern właśnie opisaniu podróży swojej, że Król Bomu jest krawiec, jak to sam mówił podróżnym, prosząc ifh dla siebie o kilka nitek i igieł. Pan 1 5 * pożyczył raz od jednego z przyjaciół legawca, wybierając się na bekasy. Radośnie poszedł Karo za strzelcem; zaledwo przybyli na błota, pies pokarał co umie, wypłoszył btkaea, ten poBleciał, P* zaś strzelił i chybił. Kilka kroków uszli dalej, gdy Karo znowu staje, znowu wypłoszył bekssa i znowu był tenże chybiony. Karo pojrzal na strzelca, jak gdyby chciał się zapytać: Jakże znowu strzeliłeś? Mimo tego jednak doznawszy zachęty szukał raz jeszcze, wypłoszył trzeciego bekasa, lecz i ttgo P* nieubił. Tego było zanadto dla pBa, co niebył do złego strzelania przyzwyczajony; z boku pojrzał na strzelca, obrócił 6ię i poszedł do domu; eni wołanie, ani żadna zachęta wstrzymać go »iemogły.

V YDZIIIRZ A WIENIET" Następujące dobra mają być od Sgo Jana r. b. na trzy po sobie następujące lata aż do Sgo Jana 1835- najwięcej dającemu w dzierżawę wypuszczone: a) dobra Lu lin Obornickiego powiatu, fi) dobra D o b r z y c e, 1 S t r z y ź e w o V Krotoszyńskiego ptu i Koryta J do których termin licytacyjny na dzień _8my Czerwca r, b. o godzinie 4. po południu w domu Ziemstwa wyznaczonym jest, na który zdolni i ochotę dzierżawienia mający z tem nadmienieniem wzywają się, ii tylko ei do licytacyi przypusz. «zonemi być mogą, którzy na zabezpieczenie licytum Tal. 500 kaucyi natychmiast w gotowi-niedo każdych dóbr złożą, i w razie potrzeby udowodnią, że warunkom kontraktu zadosyću« czynić są w stanie. Poznań, dnia 8- Czerwca 1832.

-iyrekeya Piowincyalna Ziemstwa.

WYDZIERŻAWIENIE.

Z odwołaniem się do obwieszczenia naszego z dnia togo Kwietnia r. b. uwiadomiainy Publiczność, ii do wydzierżawienia dóbr Olszyny w powiecie Ostrzeszowskim, nowy termin do licytacyi na dzień 26. Czerwca r. b., wyznaczonym jest. Poznań, dnia 17. Czerwca 1832.

D Y rek c y a P i o w i n c ya l n a Z i e m s t wa.

OBWIESZCZENIE.

Z odwołaniem się do obwieszczenia naszego z dnia 30. Maja r. b. uwiadomiamy Publicznuść ii wyznaczony na dzień 25. Czerwca r. b., termin do wydzierżawienia dóbr Wieruszów powiatu Ostrzeszowskiego zniesionym został. Poznań, dnia 20. Czerwca 1832.

Dyrekcya Prowincyałna Ziemstwa.

- - »» --- -,

OBWIESZCZENIE.

Z zatradowanych w drodze exekucyi w Sannikach pod Kostrzynem zupełnie poprawnych owiec, mają w terminie dnia 26go Czerwca r. b., przed południem o gtey godzinie w Sannikach przed niżej podpisany m Rtferendaryuszem Potockim publicznie najwięcej dającemu za gotową zapłatą sto być prze dane , do czego ochota kupna mających wzywa. Poznań, dnia 14. Czerwca 1832.

Referendaryusz Sądu Ziemiańskiego, Potocki.

Doniesienie hand l o iv e.

Extra przedni świeży reński wędzony łosoś odebrał wczorajsza, pocztą Karol Gumprecht.

*1<: > -' . nm,mi"'''_*i '''i»omj»TM ii-i mmnmin

Cenyzboża na Pruską mlarg w Poznaniu. · Dnia 20. Czerwca 1832.

Tal. śgr. fen. do Tal.

2 2 1 15 I 176 I 2S 1 20 1 15 H

1 wag ęegr, (en. 10 27 10 27

Pszenica .

Zyto Jęczmień Owies Tatarka Groch Ziemiaki Siana cetnar a n o ff. . Słomy kopa a 12 o o ff .

Masła garniec 1 16 5 1 1