GA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.08.04 Nr180

Z E T A

Wielkiego

Xiestwa

POZNAŃSKIEGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Bekera i S!lółki. - Redaktor: A. UT 1-' rr an nowshi.

JSl18 O. - W Sobotę dnia 4. Sierpnia 1832.

Wiadolllości zagraniczne.

T u 2 C Y a.

Podług listów prywatnych z Livorno z dnia 10. Lipca donoszą pisma publiczne: "Wiadomości najnowsze 2 Alexandryi do dnia 9. t. m. coraz są pomyslniejsze dla Mehemeta Ali. , wszyscy naczelnicy górali Libanu, uznawają go za swego Pana, składają mu hołd wierności i poddaństwa; w kilka dni przed odesłaniem tego pisma przysłał jeden z naj potężniejszych Xiążąt owej krainy swego syna Wicekrólowi MtheMiet Ali w zakład, który dotąd wiernym zawsze był holdownikiem Porty. Spodziewają się lada dzień w Alexandryi przybycia Szeryfa z Mekki, który także przeszedł na stronę Wicekróla; ma on podobno jako Xiąźę duchowny znieść klątwę Sułtana, a potem-ukoronować Mehemeta Ali na Króla Egiptu; takie to wieści krążą w poufałych zgromadzeniarli w Alexandryi. O sile wojennej syryjskiej Wicekróla marny z dobrych źiódił nasiępujące wiadomości. Armia lądowa wy nosi całkiem 80 coo; regularnej piechoty 36,000; regularnej jazdy 8, Qoo; nieregularnej piechoty 23,000., składającej się z wybranych strzelców rodu Druzów. , 7,000 nieregularnej jazdy Beduinów, i 4,000 dobrze wyćwiczonych artylerzystów. Podług listu tego flota egipska, składająca sIę 3 okrę

tów liniowych, 7 fregat i znacznej liczby statków wojennych, popłynie wkrótce ku Khodus. Zajmują się w Acre spisywaniem niepospolitych wynalezionych zdobyczy, do których należą 1,700 armat, i 23,000 cent. miedzi. Monitor Ottomańiłi pojownywa rząel Sułtana z rządem Baszy Egipskiego, a pomiędzy innerni nadmienia: "O d wielu lat rozgłaszano fałszywe wieści o krajach Porty Ottomańekiej, wszystko, co niebyło «godne z pewnym stopniem cywiłizacyi europejskiej, Uważano za barbarzyńskie; a g.fy z jednego względu szydzono z rządu Stambulskiego i naigrawano się z jego postępowania, wystawiano w przeciwnem świetle rząd Egiptu. - Europejczykowie bawiąc w, Egipcie powodowani wlasnemi zyskami, podróżni, zaślepieni wspaniałem przyjęeitni i imponującą władzą Baszy Egiptu, rozgłaszali sławę jego w swych pismach niemal po całej Europie, które to przysługi skarb Baszy chętnie i hojnie wynagradzał . Uważali oni szczęśliwość Baszy za szczęśliwość naro d u, jęczącego pod najcięższeru jarzmem despoty okrutnego. - Przyszedł jednak nakoniec czas, w który m bezstronny sąd zajął ifliejsce pareyalności z wielu powodów rozpowszechnionej. Przekonano się, że lud Muzułmański pod swym władzcą zwolna wprawdzie, ale bez gwałtownych wstrząśnień ułepsza swój etan" towarzyski i zgodny z biegiem naturalnego porządku w przyrodzeniu, pozostawia tylko głębokie ślady nieszczęść po sobie. - Z lakiem to przekonaniem siara się Monarcha Ottomański na trwałej podstawie wznieść cywilizacyą swych ludów, i przyczyniać się z niejakąś większą pewnością do uszczęśliwienia tylu milionów «wych poddanych, niezwaźając na nieprzyjazne kr/y ki, i spokojnein okiem spogląda na przyszłość, " G r B c y a.

Statek, który do Ankoriy dnia 10. Lipca z K orf u przypłynął, przywiózł wiadomości o Grecyi nader zasmucające. Cały kraj ten pogrążony w największym nieładzie i anarchii, tak, źe bezprawia się tam niesłychane dzieją. Familie nawet znaczne wiodą jedne z drugiemi wyraźnie wojnę; jedni drugich wyrzynają, niszczą ogniem i inne tym podobne okrucieństwa wywierają przeciw sobie, - Ostatni protokół konferencyi londyńskiej nadesłany rządowi greckiemu, porobił tam wielkie seneacye, - Mocarstwa wyraźnie okazują swe nieukontentowanie z postępowania teraźniejszego rządu prowizoryjnego. Z Tryestu, dnia 15. Lipca.

Oczekujemy tu deputacyi z Grecyi, która się uda do Monachium, dla złożenia Królowi Jinci Bawarskiemu dziękczynień za dobrodzitjstwa i wsparcie Grecyi świadczone, i aby urazem złożyli powinszowania J. K. Mości Xieciu Ottonowi i złożyli hołd w imieniu swego narodu, który jego obranie na tron Grecyi uważa za koniec swych cierpień i za początek szczęśliwego odrodzenia się; z prośbą, aby przyspieszył wyjazd swój do Grecyi, ponieważ obecność jego nader potrzebna na uspokojenie umysłów, jakotśź na przywrócenie prawnego porządku w tym kraju.- Z Korfu donoszą, ie M'heroed Ali Basza Egiptu zachorował, a armia jego odnosi coraz więcej zwycięstw i korzyści dla niego, jednakże ».bliżają się już wojska Sułtańskie ku Egiptowi pod dowództwem Naczelnego dowodzcy, przeto spodziewać się należy w niezadługim czasie ważnych i stanowczych wypadków, Niderlandy Z Amsterdamu, dnia 25 Lipca, Przybyli tu Hrabia VValdhtirg- Trurhsess ll,.. Pruski Poseł i Xiąię Dołgoruki C. R. Pose}, Kiężna Oianii była dnia 22. w obozie na nabożeństwie wojska, później przypatrywała się ćwiczeniom wojkowym, w końcu zaszczyciła swą obecnością zaproszonych Generałów przy obiedzie, który Jej Dostojny Małżonek dał dnia tego. iizieiniik Staats - Courant umieścił list

Kapitana otrętu, w którym tenże grozi, że za pierwszym wystrzałem armatnym Belgijczykow, Generał Chasse każe większą część miasta zruinować. List ten napisany był do Konsula szwedzkiego Pana Liining, w odpowiedzi jego właśnie w tej gazecie umieszczonej mówi Pan Liioing iż ma nadzieję, źe władze wojskowe belgijskie w żadnym przypadku nie dadzą dowodzcy naczelnemu powodu, do użycia podobnych środków. Z Mastrychtu dowiadujemy się pod dniem 21. t. m., źe Belgijczykowie cofnąć się mieli na prawym brzegu rzeki Maas, o milęodtwierdzy. - Osądzono tam podobno pewnego Notten, za rozgłaszanie buntowniczych pism, na 2 lata więzienia. - Z Mittelburg piszą, źe poruszenia Belgijczyków w piątym obwodzie owej prowincyi każą się domyślać jakich" zaczepek - Listy z Antwerpii donoszą, źe wyprowadzanie się mieszkańców z tego miasta, nietylko nieustawa, aie się nawet coraz bardziej powiększa. Amsterdamski H a n d e l s b l a d ma podobno wiadomość o treści protokułów 67 i 68 konferencyi londyńskiej. Pierwszy protokul mówi, nie zawiera istotnie żadnych postanowił ń, prócz trzech dodatków, a) notę jako odpowiedź tyczącą się noty dworu niderlandskiego co do 65 protokułu, z zastrzeżeniem sobie odpowie, dzi na protokuł 64. konferencja londyńska przyznaje źe projekta ze strony dworu niderlandskiego zawierają punkta na któreby przystać można i odwołuje się co do przedsięwziąć mającej modytikacyi na proj'kt umieszczony w 65 protokule, i jego dodatek, b) Podług tego więc artykuł i. miałby postanowić, źe zoboj >01ne ustąpienie z granic ma nastąpić w 14. dni po zmianie ratyfikacyi. Artykuł 2 zostać ma nieodmienny , oprócz tego żeby trzeba postanowić, aby podatki podług porozumienia sfę w Moguncyi z 31, Marca 1031. pobierane były. Artykuł 3 także odmienionym nie zostani e, lecz na to miejsce doda się 4, któryby zawierał postanowienie spłacenia procentów, a które Holandya sposobem forszusowym wypłacała, c) Ma być odpowiedź na noty Generała Gobltt w której konferencya donosi mu o propozvcyach Holandyi i o odpowiedzi na nie zrobionej przez konferencya, a na którą wzajemnej odpowiedzi B Holandyi w krótkim czasie się spodziewa. - Protokuł 6g ma się tyczyć 6prawy Pana Thorn.

F 2 a n c lt o.

Z Paryża, dnia 21, Lipca.

COHrM3r fran<;ais umieścił dziś artykuł, w którym twierdzi, źe Ministeryum przekonane o popełnionych swych błędach, stara się ile możności zTwołanie Izb przedłużać. - Izb naszych mniej teraz jak kiedykolwiek jes( mowa, i gdyby tylko można późniejszy termin od Listopada wyznaczyć, tedyby to najchętniej uczyniono. Konstytucyjne rządy, mówi, zwykły powszechnie w trudnych okoJicznościach wzywać pomocy reprezentantów; u nas się 2ae zupełnie opacznie dzieje; kończą i odraczają posiedzenia właśnie w tym czasie, kiedy z okoliczności reprezentantów obecność i rada najpotrzebniejsze. Nic, prócz tego wydarzenia bardziej niedowodzi, jak bardzo Ministeryum przekonane o swych biedach i o trudności usprawiedliwienia się z nich. Stara się ono zbijanie dowodów odkładać ile możności na najodleglejszy czas, i obstaje przy opacznem ewera postępowaniu, niezważając nawet na to, jakie skutki stąd dla kraju wyniknąćby mogły. - Spodziewa się to Ministeryum, że w przeciągu 3 miesięcy położenie jego daleko korzystniejszym dla niego będzie, że nieprzyjemne wrażenia się zatrą, a okoliczności, któremi jest zagrożone, pomyślnie się dla niego odmienia; niewidzi jednak, że właśnie przeciwnie się dzieje, czas mu niesprzyja, i żaden tydzień nieminie, któryby położenia jego tym bardziej niezawiKłał; i że niezawodnie nastąpi ow dzitń, w którym będzie musiało tłumaczyć się. W Tulonie także, jak i w owych stronach obchodjili stronnicy przeszłej dynastyi uroczystość S. Henryka pozapalaneini ogniskami, rakietami i t. p. Z dnia 22 Lipca.

(Mess.) - Twierdziliśmy, że Marszałek Soult powrócić dnia 25. I. m. M o n i t o r zaś donosi, że przybędzie dnia 27 ; zostajemy jednak przy naszem twierdzeniu, i zobaczymy czyja będzie prawda; tymczasem od dwóch dni nic niezawisło. Główny cel przybycia Marszałka jest ten, aby przyspieszył organizacyą 300 batalionów ruchomej gwardyi narodowej. Zaręczają tu, że (ylko pod warunkiem wykonania tego życzenia jego, goiow objąć tekę. Partya doktrynaryuszow rokuje · obie w tern wielkie nadzieje; bo pragnie, aby Marszałkowi nie sprzyjano i żeby przez to nastąpić mogła zmiana Ministrów, podług ich myśli. Jednakże większa liczba doradźców Królewskich zapewne temu zapobieży; może przystaną na warunki Marszałka; i uzbrojenie gwardyi nastąpi, a Marszałek może zostanie jak był. Marszałkiem. Do tego przyczepią się inne okoliczności polityki zagranicznej, które także może wszystko odmienia.

Z dnia 23. Lipca.

Królowa odwiedziła dziś Donnę Maryą,

Królową Portugali? . Domyślano się, że Królowa nasza przybyła zwiastować jaką ważną nowinę o sprawie portugalskiej D. Maryi, jednakże J. K. Mość oświadczyła, że więcej niewie , jak o (o co dotąd wiadomości powszechnie już ogłosiły. Lord Granville miał wczoraj długą konferenryą z Ministrem spraw zagranicznych w interesie Belgii i Holandyi. (Mess.) - R*ąd angielski zamówił JOO.OOO sztuk broni, która wkrótce w Tower w Londynie być ma dostawiona. Gazette zaprzecza, aby Francya z powodu Algieru miała wziąć na się jakie obowiązki, -. "Wiemy niezawodnie", mówi, że ani Xiąźę Polignac, ani Xiążę Montmorency-Laval jtiden jako Minister, drugi jako Poseł francuzki, w owym czasie żadnego przyrzeczenia niezrobili w tym względzie tam, gdzieby takowe trzeba było zrobić." Xiążę Fitz-James umieścił w gazecie Ren o vat e u r opis stanu opłakanego Vandei, i wzywa wszystkich realistów do jedności, gdyż inaczej, »róży im zupełną zgubę. Przedewszystkitm zachęca ich, aby wspierali pomocą mieszkańców Vandei, którym każdy prawy francuzki realista winien hołd wdzięczności. - Jeżeli nam. mówi dalej, sto razy sprawiedliwości odmówią, tedy jej sto razy nanowo żądajmy a powszechna niechęć z czasem zniknie, gdy wspólne starania usuną wszelką niesłuszność i prawo odniesie tryumf. M o n i t o r umieścił bulletyn uroczystości przepisanych na tegoroczne dni Lipcowe treści uastępującej: W piątek dnia 27. t. m. o godzinie 11. przedpołudniem udadzą się wraz ze swymi oblubieńcami owe dziewice, nazwane córkami walecznych z dni lipcowych, a którym po 3000 Ir. w posagu wyznaczono. Naprzód udadzą się na ratusz, gdzie kontrakty ślubne przez Prefekta Sekwany i innych członków wiad miejskiej podpisane zostaną. W Sobotę rano odbędą się śluby cywilne, a potem kościelne. Członkowie władzy miejscowej będą towarzyszyli nowożeńcom do kościoła, - Dnia 27. rozdawane będą obiady pomiędzy ubogie familie. - Dnia 28 rozpoczną się publiczne uciechy, od południa i potrwają do 10. w wieczór. Na polach Elizejskich urządzone będą dwa teatry w których co godzina wyborne pantomima wojskowe wystawiane będą. Inny teatr urządzony będzie dla sztuk gymnastycznych. - Cztery orkiestry wyborne przeznaczone będą na polach Elizejskich do tańców. - N a polach Marsowych będą gonitwy konnoipieszo, których zwycięzcy nagrody i wieńce odbiorą. - Dnia 29. odbędzie się wielka rewia przed Królem. O 3. godzinie będzie wolny teatr, później będzie oświecona kopuła Panteonu i wszystkie publiczne gmacby. - Ministrowie wydali takie przepisy ostrożności Da przypadek jakowych zaburzeń.

(Constitutionnel.) - Gdy się pogłoska powszechnie rozeszła, ie Polacy którzy przybędą z Gdańska, <lo Algieru odsełani być mają, zebrali się obecni tu Polacy, Generał Ostrowski, Generał Dwernicki, Poseł Jan Le dochowski i Generał Sieraweki, i przed 12 dniami podali do Minisleryum notę, tycząca, się postępowania r/ądu frsncuzkiego z Polakami. - Nieodpowiedziano jednak na tę. notę; poczeii) Poseł Ledochowski udał się, w imieniu swoich rodaków, osobiście do Ministra, Pana de Rigny, na którego ręce notę oddano, i prosił o rozstrzygnienie owej podanej noty.- Na co Pan de Rigny w krótkich niepocieszających słowach dał następującą odpowiedź: "Postanowienie rządu, tyczące się odesłania Polaków do Algieru, niemoźe być C9dmienionem. " Gdy Generał Hrabia Erlon stanął w Nantes, przybiegł spiesznie żandarm do Królewskiego Prokuratora, i zawołał zdyszony: "Panie! właśnie Hrabia Erlon przyjechał." - "I tai, to przyjechał", odpouied/Jal właśnie przy stole siedzący Prokurator: "weź i wsadź go do kozy!" - "Co, nowego Generała komenderującego?" - "A do djabła, prawda! ja m>ślałem, źe to jaki Hrabia, Markiz, Szuan, - co ranie tam do tego!"-Porwał się przytem, i wybiegł cztm prędzej na powitanie i uszanowanie Generała. Dnia 15. zawinął do portu San Sebastian 0ktęt ,,!e Saint Antoine," który wypłynął z wybrzeża Villa- Conrie w prowincyi entre Duero e Minho dnia 12. t. m. i donosi, źe wszelkie kroki przezorności Miguelistów nie były w stanie przytłumić ducha mieszkańców owej prowincyi, którzy powstali przeciwko Dom Miguelowi i wykrzyknąć mieli Królową, Donnę Maryę. Powstanie to rozniosło się w prowincyach Tras os Montes i Beira. - Władze cywilne i wojskowe wraz z wielką liczbą duchowieństwa świeckiego i zakonników przeszli jako stronnicy D o m Miguela do Hiszpanii.

A n g l i a.

Z Londynu, dnia 21. Lipca.

3. K. M. Xiąię Adalbert Pruski przybył w oetatni piątek do York, obejrzał tameczny kościół katedralny, i udał się w dalszą podróż do Edinburga,

Oppoiyeya uważa dług rossyjsko-bolenderski za rękojmią obalenia teraźniejszego Minisleryum, z którego to powodu spodziewają się w tych dniach niepospolitej debaty. Na posiedzeniu Izby wyższej z dnia Ig. t» in., spytał się Markiz v. Londonderry, czyliby Hrabia Grey mógł Izbie dać kopią protokułu konferencyi 3 mocarstw, podług którego Xiąźę Otto mianowany został Królem Grecyi, i czyli myśli żądać od Parlamentu wypłaty pożyczki dla Grecyi zaręczonej. Hr,abia Grey odpowiedział, że wielkie to nieporozumienie z tego względu pochódji, iż gwaraucya rzeczona powiększej części od poprzednich Ministrów i polityki ówczesnej pochodni; za co dzisiejsi Ministrowie odpowiedzialni być niemogą, i starał się potocznie trudność tę całą Da zmianę dynastyi francuzkiej i rozszarpanie N iderlandów zwalać, twierdząc, źe przy takowych okolicznościach Minisleryum angielskiego obwiniać bynajmniej niemoźna. - Dowodził dalej, źe mieszanie się w sprawy obcych narodów bynajmniej z polityką Anglii niezgodne, i źe nun on objął urząd, nastąpiła już była owa interwencya i jej skutki; to jest spustoszenie floty tureckiej i nieporozumienie się z Turcyą. Już poprzednie Minisleryum zgodziło się z Francyą i Rossyą, aby zrobić poźycikę 60 milionów II. na koszta urządzenia rządu greckiego Xiecia Leopolda, a każde z owych trzech mocarstw podjęło się w trzeciej części ręczyć za nią. - Tym to sposobem rząd angielski przedsięwziął pod zatwierdzeniem Parlamentu dla nowego Xiecia Ottona przywieśdź do skutku. - Niema więc rzekł mowy o iorszusach, tylko o gwarancyi, i użyliśmy wszelkich kroków ostrożności ku zabezpieczeniu skarbu od strat; ponieważ dochody Grecyi, skoro tylko dostatecznie będzie urządzona, wystarczą na opłacenie procen towi cząstkową wypłatę tego długu. - Jednakże czas dyskussyi dopiero wtenczas nastąpi, skoro ów traktat przedłożony będzie Parlamentowi i narodowi.

Ze zamierzoną tego lata podróż, wskutek nieprzewidzianych przeszkód, zaniechałem, nie omieszkuj ę Prześw. Publiczności, tutejszej i zamiejscowej, najuniźeniej donieść. Poznań, dnia 3. Sierpnia t831.

D. Moennich, dentysta, przy Wodnei ulicy N ro. 165. Oberża pod Czerwonym Orłem na Wodnej ulicy N o. i87, J e s t z wolnej ręki cło sprzedania.