GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.08.09 Nr184

Wielkiego

Xi stwa POZNANSKIEGO

Nakładem Drukarni Nadwornej w. Dekera i Spółki. -- Redaktor:: A. Wanrwwshi.

JW 184. - W Czwartek dnia 9. Sierpnia 1832.

Wiadolllości krajowe.

Z Beriina, dnia 3 Sierpnia.

(Gazeta Państwa. ') - Dzień dzisiejszy po« etręcza zawsze nam miłą sposobność wylania szczerych uczuć nasiej miłości i uszanowania ku Dostojnemu Ojcu nas'ej ojczyzny, jako i do jłożenia dziękczynień Opatrzności z połączonemi razem najgorętszemi modłami, o błogie i długie powodzenie Ukochanego Króla naszego z całą Jego rodziną. - I tą rażą obchodziliśmy uroczyście ten dzień jak najwestlćj.

N. Król raczył njjłaskawiej zaszczycić ty« tultrn Tajnego Radzrę sprawiedliwości Radzcę Sądu Ziemiańskiego w Wrocławiu, Barona K ott wit z,- Radzrę Sądu Ziemiańskiego w Koslinie Martin i Nadprokuratora tieitzmann w Trier. Król J mć raczył najłasŁawiej zaszczycić powszechną oznaką honorową Feldfebla G r i m m 6. brygady artyłeryi i Sołtysa T e c h a n d e r w Dorniowieach powiecie Lubnickim obwodu Regencyi Opolskiej, Dotychczasowego Sekretarza Regencyi Pana Faiłenstein mianował N. Pan Radzcę Regencyjnym.

Przy:byli tU: J. K. M. Xi'aze, Mecklenburg- S treli tz z Neu-Strtlitz, Jego Excel

lencya Generał infanteryi i Inspektor generalny twierdz, Szef inźynieryi i pionierów, v. Raucb, z Sziąska, a Generał-Major pierwszej inspekcyi inżynierów v. R e i c h e, ze Szczecina.

AHIWnWnWH

Wiadolllości zagraniczne.

Królestwo Polskie.

Z War s z a wy, dnia 3. Sierpnia.

Radzca Stanu Królestwa Polskiego Łęski, mianowany zostat Rzeczywistym Radzcą Stanu i Pomocnikiem Sekretarza Sianu w Departamencie Królestwa Polskiego. W drukarni przy ulicy Nowo-Senatorsklejl Nro. 476. litera' D. wyszły teraz dwa tomiki powieści dwóch znakomitych pisarzów niemieckich. Któżby z czytelników naszych uieznał Zschokiego i Hoffmana, których utwory u nas w Warszawie i w Wilnie są przełożone. - Wyszły teraz zbiorek obejmuje Baszę Budy i przypadki Wojenne przyjaciela pąkoju pr jtz pierwszego, tudzież Marino Faljtii i Szczęście w karty przez drugiego autora napisane. Z tych szczególniej szczęście w karty, robi na umyśle czytelnika głębokie, wrażenie. - Tłóip.aczenie dość gładkie, i oadobna powierzchowność są także załefą tego dziełka. Obadwa tomj kosztują tip. J i znaj wskich. Dnia 23. i 21. Lipca r. b, odbył się popis publiczny ucznlOW szkoły tymczasowo wy. działowej XX. Pijarów w Łukowie. Prezytlował na nun Delegowany od Rządu Wny Herapd Joachim, dziedzic dot>r Tuchowicza, k. L. FI. Rodzice i krewni troskliwi o postęp swoich synów i wychowańców, raczyli w znacznej liczbie zebrać się na czas przeznaczona Przy końcu popisu Rektor X. Benedykt Tarczyński przyznawszy wszystkim ucniom zaletę usilnej pracowitości, moralnego postępowania w roku upłynionym,przystąpił do przeczytania nazwisk szczegółowo nagrodzonych, pochwalonych i do wyższej klassy posuniętych. Prezydujący rozdał nagrody, a w atwięzlej mowie złożył dzięki ra należną gorliwość nauczycielom» R o s s y a.

Z Petersburga, dnia ig. Lipca, Ukaz Cesarski 27. Czerwca: "Z wiadomości przedstawionych N am o etanie zaległości podatkowych w państwie, Widzimy, lubo nie wszędzie jednakową, niemniej wszakże w ogólnej rachubie niezmierną ich ilość, utrudniającą obroty finansowe państwa. - J akkolwiek zmuszenie do porządnej wypłaty podatków, tej słusznej powinności wiernych poddanych, wymagałoby surowych środków, biorąc jednak na uwagę wypadki lat ostatnich i pragnąc dać nowy dowód troskliwości N aszej o dobro narodu, uznaliśmy za przyzwoitą z jechiej strony udzielić ważnych ulg w uzyskiwaniu zaległości, a z drugiej, ustanowić, w pewnych względach, wyraźniejsze na ten przedmiot prawidła. - Skutkiem ttgo, zgodnie z przedstawieniem Ministra skarbu, rozwaźonem w Radzie państwa, rozkazujemy przystąpić niezwłocznie do pozyskania zaległości dla skarbu, i jak w tym względzie, tak 1 nadal, w poborze podatków, poczynać sobie na następnych zasadach: I. Co do włościan skarbowych. 1) W guberniach, gdzie zaległości na włościanach skarbowych jeszcze na termina rozłożonemt niesą, pilnie uzyskując bieżące podatki, postępować jak następuje: aj gdiie po t, Marca b, r. okaże się zaległości niewięcćj nad połowę rocznego podatku podueznego j czynszów, takową uzyskać w ciągu bieżącego roku, a naj dalej , przy wypłacie pierwszej połowy podatków 1833- roku; i) tam gdzie zaległości po wspomniony termin wynosić będą więcej niż półroczny podatek, Cywilni Gubernatorowie, po rozpatrzeniu projtktnw Ir.li Skarbowych i po uc zyni e ni u, wspólnie 1 Wice- Guh«rnatorami ostatecznego postanowienia, rozłożą takowe zaległoścido wypłaty, stosownie do stanu włości, na nieodbicie potrzebną liczbę lat, licząc na każdy rok około połowy, a nigdy mniej od czwartej części rocznego podatku, z obowiązkiem wypłaty dwiema w roku ratami, wespół z bieżącemi podatkami, i po ukończeniu takowych rozkładów, donoszą niezwłocznie Ministrowi skarbu. II, Co do dóbr obywatelskich. 2) Policzające się na majątkach obywatelskich, z rozkładających się, skutkiem niniejszego Ukazu, zaległości, peny za cały w ogólności czas, darować. 3) Następnie, w uzyskaniu zaległości i podatków, tak w niniejszym razie, jako i nadal przewodniczyć się następnemi prawidłami: aj jeżeli podatkowe zaległości, policzające się po dzień 1, Marca b. r" to jest, po upływie terminu wypłaty pierwszej jego raty (połowy), wynoszą nie więcej, jak około półrocznej ilości podatku, a mianowicie 1 rubel 65 kopijek i nie więcej nad 1 rubel So kop. z duszy, tedy po« zyskać je w ciągu b. r., a koniecznie przy wypłacie pierwszej raty czyli połowy następnego, przy regularnej skądinąd wypłacie bieżących podatków; bJ lecz, jeżeli zaległość większa jest od wspoinnionej ilości, natenczas rozłożyć ją podobnym sposobem, jak powie* dziano o włościanach skarbowych, na potrze- . buą liczbę lat, z wypłatą rocznych ilości w oznaczonych terminach, równemi częściami, i również obok regularnej wypłaty bieżących podatków; c) jeżeli rozłożone lym sposobem części zaległości niebędą zapłacone, razem z bieżącemi podatkami, we wskazanym terminie, wtenczas nanowo pouczać peny, pozyskując one od dnia takowego uchybienia na dawnych zasadach."

W skutek Cesarskiego Ukazu z d, 21. Gru * dnia 1830., nałożony został areszt w gubernii Wołyńskiej, powiecie Włodzimierskim, ua 60 dusz zostających pod dożywociem Anny córki Kazimierza Fafiusowej, czyniących dochodu 450 r. er., z powodu wydalenia się syna jej Gustawa bez wiedzy rządu do niewiadomego miejsca. Z Żytomierza, dnia 25. Czerwca.

W dzień urodzin J ego Cesarskiej Mości mieszkańcy miasta Żytomierza przejęci uczuciem miłości ku swojemu Monarsze, święcili dzień ten licznem zebraniem się w Cerkwi; po skończonem nabożeństwie i odśpiewaneo» Te Deum laudamus, wszyscy urzędnicy tak wojenni jako i cywilni zaproszeni byli prze« NV. Cywilnego Gubernatora na obiad; wieczorem miasto było oświecone. W iluminacyi odznaczyły się przed innerni domy Aptekarzą Gorta i Lekarza szpitalu miejskiego N ieszporkowicza, Z H a g i, dnia 29. Lipca.

Król J mć udaje się dziś do głównej kwatefy Ttbourg dla przejrzenia tamecznego oboKU. W podróży tej towarzyszyć mu będzie J.

K. M. Xiąźę Fryderyk, a dnia I. Sierpnia spodziewany Król z powrotem w stolicy, Gazety holenderskie umieściły następujący »rtykuł: "Dowiadujemy się o treści 63. protokułu konferencyi londyńskiej z dnia 13. Lipca: "Pełnomocnicy 5 mocarstw dają w nim poznać, ie na zrobione pytanie przez zgromadzenie rzeszy niemieckiej, w uroczystem zapewnieniu, ndebranem od rządu belgijskiego, odpowiedzieli; (jak dalece rząd belgijski, wezwaniu konferencyi co do uwolnienia Pana Thorn, jako i uwiezionychLuxemburczyków w Nam ur, zadosyć uczynić gotówj, źe po uwolnieniu Pana Thorn i uwolnienie wzaj emne owych więźniów natychmiast naetąpi; z którego to powodu, konlerencya na zasadzie owej uroczystej deklaracji rządu belgijskiego, zgromadzenie rzeszy niernieckiej wzywa, a b; nagliło rząd niderlandzkoluxtmburgeki o wydanie uwięzionego Pana Thorn gubernatorowi Luxcinburga, którymby to sposobem rządowi belgijskiemu mógł być oddany. Zdaje się, ie konfereneya w tej mierze roa tern mniej trudności na zawadzie, ile ie rvąd luxemburgski uwięzienie Pana Thorn uprzedził. "" Nowy Amsterdamski Courant donoei: "Co się tyczy rozpoczęcia nowych kroków nieprzyjacielskich, o których rzeczywistości tak wiele pogłosek się turozchodzi, możemy z pewnością zaręczyć, ie rząd nasz dotąd o nim aui myślał ani myśli; owezern wkrótce ukończenie całego sporu belgijskiego zaręcza." Przybył tu Królewsko-Duński Szambelan, sekretarz legacyjny przy tutejszym dworze, Pan Munihe von Morgensijtrne.

Poniewaź po opuszczeniu przez nasze wojeka wsi nad rzeką Maas około Kuik's i jeszcje dalej, wojska belgijskie się pokazały, przeto wysłano tam kiika batalionów zobwoduEindhoven. Wojska obozujące pod Ryen , odbyły dnia 27. t. m. w obecności J. K, M. Xiecia Oranii, ćwiczenia wojenne ogniowe, przyczem niepospolitą zręczność okazały. Zachorowały tu na cholerę 3, w Scheveningen 16, a w Rotterdamie 5a osoby. Pokazała się także cholera w mieście Utrecht, 1 na pobrzeiu Delflshaven. Z Bruxelli, dnia 28. Lipca.

(Wiadomość prywatna.) - Przybył tu wrzoraj wieczorem Poseł francuzki Pan LatourMarbourg, który podobno jeszcze jedne, specyalną miesyą do Króla Leopolda rnieć ma, dążącą do wstrzymania go od wszelkich zamachów nieprzyjaznych przeciw Holandyi, Za nadto oczywista, ie Kroi Leopold, jako i Ludwik Filip, niepragnie zerwać pokoju, ie dopóki naród z opozycyą przeciwko niemu niewystąpi, niezawodnie będzie odwłaczał wojnę, klóraby powszechne zaburzenie eprawić mogła; jednakie jeżeli okoliczności protokulu 67. się ustalą, tedy ani podobna wierzyć, aby był w sianie przytłumić płomień, pociągający za sobą powszechne zniszczenie, Nieiylko Antwerpia sama podaje adre« do Króla o wzięcie się do broni dla rozstrzygnienia naszej sprawy, i w Bruxelli krąią trzy podobne petycye pomiędzy obywatelami je podpisującemi, a które jak wiadomo, licznemi imionami znakomitych osób zapełnione. Protokuł 67. oburzył umysły wszyeikicb; kaidy widzi, jak nas za nos wodzono, i pragnie, z uszczerbkiem największym, widzieć koniec tej sprawy. A chociaż Ludwik Filip jest przeciwko rozpoczęciu kroków nieprzyjacielskich, tedy jednak Leopoldowi nic niepozostanie, jak ultdi woli narodu i wydać wojnę. Jeżeli adresy do Króla licznemi ozdobione podpisami napełnione będą, jak się każdy spodziewa, tedy Król znajdować się będzie w najnieznośniejszem położeniu, ba albo mu przyjdzie wypowiedzieć wojnę, albo popularność swoje losowi oddać, gdyż konetytucya oddaje jemu prawo wypowiedzenia wojny lub zawarcia pokoju, w kiorym to razie nieobowiązany nawet do zwołania Izb, Panuje tuż pomiędzy nami od niejakiego czaeu zaburzenia umysłu we wszystkich kiaeeacli i każdy pragnie końca próżnych owych pogróżek, a cała nadzieja w energii Króla. Izby postanowiły stale odrzucać wszelkie propozycye tyczące się robienia dalszej pożyczki, dopóki do rozstrzygnięcia stałego całej sprawy nieprzyjdzie, W jak krytycznem położę* niu znajdować się musi Król Leopold, jak może znieść przewłokę niepewnego pokoju i układów z konfereneya, aby się przez to niepozbawił środków odpowiedzenia życzeniom konferencyi? J estźe jaka inna droga do utrzymania pokoju europejskiego, prócz wykonania trakiatu 15. Listopada? Jakozkolwiefc bądź, zobaczymy wkrótce znaczną odmianę; bo Leopold musi odrzucić wszelkie modyfikacye, a iśdź za głosem, który go powołał na tron. - Donoszą tu, ie właśnie 12,000 wojska skoncentrowało się pod Maetrychtem. Anglia.

Z Londynu, dnia 26. Lipca, Zbywa nam dotąd na wiadomościach wprost 1 Portugalii; pomimo to umieścił Kury er watne liiemt> przez sztafetę tu nadesłane z Bordeaux z dnia 21. donosi, ie podług tam nadeszlycił wiadomości, wojska Dom Pedra coraz dalej postępujące zająć miały A veiro, i w pochodzie do Coimbra być mają, gdzie się spodziewają znaleźć znaczną liczbę akademików, którzy się z niemi złączą. Część eskadry Dom Pedra miała istotnie z pod Oporto popłynąć do Mondego, aby tam wylądowała. - Okręt parowy tej eskadry miał dnia wczorajsz« go zawinąć do Faimouib, dła zabrania trzewików, odzieży i zapasów wojennych, które w ostatnią środęokrętem "Brockelbank" z Londynu wysłane zostały. Można się więc spodziewać jutro wiadomości w Londynie." - Właśnie nadeszło pismo korrespondenta naszego z Bordeaux, z którego następujący dajemy wyciąg: "Bordeaux, dnia 22. Lipca. - Mamy fu dziś wiadomości z Madrytu z d. i6. a z Vitloria z dnia 19. t. m. - Pierwsze donoszą, ie 3. i 4 korpus armii DomMiguela odebrać miał rozkaz, aby złączywszy się z 3 pułkami pod Via uderzył na wojsko Dom Pedra, które jest w pochodzie do Coiri.bra. - Arcybiskup z Braga i inne miasta dyecezyi jego miały wysłać deputacye do Dom Pedra, aby mu złożyły powinszowania na jego przybycie, z oświadczeniem, że owa prowincya pragnie mu dać wszelką pomoc. - Listy z Vitloria potwierdzają «we wiadomości i dodają, że Dom Pedro jui ma być w Coimbra. Poseł portugalski miał na mocylajnego układudworu portugalskiego z hiszpańskim, żądać pomocy hiszpańskiej; zdaje się jednak, że mu takową odmówiono, łubo wciąż wojska kiszpańskie idą ku granicy portugalskiej." "Prócz tego'C dodaje Kur y e r, czytaliśmy pismo przesłane z Portugalii do Francyi, w którem jest wiadomość, Że prowincye Min ho, Dnero i Tras-os-Montes wyraźnie przeciw Dom Migaeiowi powstały, ie jui od 4. t. m. trzej najbogatsi mieszkańcy owych prowincyi ukryłi się w Oporto, oczekując na przybycie D. Pedra, aby go o zamierzonem powstaniu uwiadomić; jako też, że ze wszystkich stron przybywają deputacye do Oporto, które nawet j ui rząd portugalski na czele Dorn Pedra miały ogłosić. Potwierdza się także wieść o wnijściu wojsk Dom Pedra do Coimbra. - Liczba wojsk Dom Ptdra ma podług tutejezysh pism publicznych, nie więcej j>k 11,000 wynosić.-r "Armia ta" mówi Kurytr, "niema wcale kawaleryi."- Spodaiewają się jednak powszechnie, ie dezercye z wojsk Dom Mrguela, ochotnicy i rnilicya, powięko?ą znacznie siły jego.

F r a n e y a.

Z Paryża, dnia 27. Lipca.

Król wyjedzie pojutrze rano o godzinie g/ej konno z Tuilleryuw na pole Elizejskie, gdzie w obecności jego, odbędą legiony gwardyi narodowej niektóre ćwiczenia woj enne. Journal des Debats donosi: "Przy sposobności rozgłoszenia komplotu sprzysięgłego przeciwko rodzinie królewskiej nadmienia Messager, ie Minister spraw wewnętrznych całą noc miał przepędzić w S1. Cloud; my zaś zan;czyć możemy, że doniesienie Messagera zupełnie kłamliwe. Teraz dziennik zapewniał niedawno, ie Pan Dijot ma być w Paryżu, to znowu drugie kłamstwo, gdyż tenże znajduje się w departamerice Sevres, Dz.ś w dniu pierwszym rocznicy owych 3ch pamiętnych dni ostatniej rewoiucyi, panuje w naszej stolicy tak wielka cisza, ie sam kalendarz powrót owego dnia daje się zwiastować, który obalił tron Burbonów. Wielu z pomiędzy najznakomitszych członków opozycyi, za» rzucając Ministrom umyślne osłabienie pamiątki wypadków lipcowych 1830-» oddaliło się ze stolicy, aby nie byli świadkami uroczystości, które za zupełnie niestosowne uważają. W roku przeszłym odprawiono przynajmniej uro» czyste nabożeństwo żałobne za poległych; ale dziś zaniedbano tego, i tylko niektórzy z uczestników owych dni lipcowych własnym kosztem wyprawiają tu takie nabożeństwo. A tak uroczystość dzisiejsza właśnie tylko jest dla ubóstwa, które hojnie ma być uczęstowane.

Świcie hoHendersfcie śledzie, które ostatnią pocztą otrzymał, przedaje po 5 sgr. Józef Verderber.

Ceny zboża w Berlinie.

· Dnia 2. Sierpnia 183 2.

Ł a d e m : Ta), igr. fen. Tal. Igr. fen.

Pszenica , 1 Zyto 1 2 1 3 Jęczmień wielki 1 ] 6 3 Jęczmień mały Owies Groch W o d a : Tal. igr- fen.

Pszenica (biała) 2 1 5 Zyto 1 25 Jęczmień wielki I 15 Jęczmień mały 1 12 Owies " , - ». I 3 Groch l 25 Kcpa słomy 7 Jt5 C e tnar siana 1 5

Tal.

2 2śgr. fen. 5 III 9

J Jl2.Q