GAZETA POZNANSKIEGO

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.08.16 Nr190

Nakładem Drukarni Nadwornej W. JDekera i Spółki. - Redaktor: A. Wannowski.

<. JV 190. - W Czwartek dnia 16. Sierpnia 1832.

TyczY sig założenia instytutu wychowania dla dzieci ślepotą dotkniętych.

W chęci obchodzenia w godnym i cechą skromności oznaczonym sposobie rocznicy urodzin naszego powszechnie uwielbianego» Króla, nadesłano mi summę 2000 złi. pol. (333 Tal. ip sgr.) w polskich listach zastawnych, przeznaczona, na założenie fundamentu instytutu, w którymby nieszczęśliwym dzieciom, w poranku życia ślepota, dotkniętym, lub ślepourodzonym, nauka dawaną była, Iestto tchnący ludzkością, dar szanownego męża, którego cnotom obywatelskim takie inny, na dobroczynnych składkach oparty, i pomyślnie wzrastający, również powszechnie użyteczny instytut, początek swój zawdzięcza. Ztoźył on go z życzeniem, itby w dniu 3, Sierpnia przyezł. r. także w nowo utworzyć się mającym instytucie otworzonym został przytułek pociechy dla ubogich, których oczy dla wszelkiej radości i dla wszelkich darów światła są zamknięte. Tak silnie przemawiające do serc życzenie, zaiste każdy przyjaciel ludzkości podzielać będzie; wzywam zatem Imć Radzców Ziemiańskich i władze miejskie, równie Imć XX, Dziekanów i Superintandentów, ażeby w swych zakresach urzędowych interesowanie się dla rzeczy, która i tak pewną być może współudziału, usiłowali jeszcze z swej strony podnosić i przez składki pieniężne fundusz pierwiastkowy tak dalece powiększyć, iżby poświęcony ludzkości instytut-mógł być jak najprędzej do stutku przywiedzionym. Od kilku miesięcy połączonym został z tutejszern Król. Seminaryum nauczycielskiern instytut głuchoniemych, którego uczniowie pocieszające 2e wszech miar czynią postępy. Równym sposobem dałby się z niem połączyć instytut niewidomych, a seminarzyści otrzymaliby sposobność, stania się w przyszłem swem powołaniu i pod tym względem użyteczny. mi dobru ludzkości. Imć Radzce Ziemiańscy, władze miejskie, równie jak Imć Superintendent i Dziekani zechcą mnie uwiadomić po 8 tygodniach o skutku swych usiłowań ku osiągnientu zamierzonego celu. Życz)ć mocno należy, żeby składki pieniężne nieograniczały się tylko na d a n e, ale owszem takie na kilkoletni przeciąg czasu zapewnione były instytutowi. Poznań, dnia 10. Sierpnia 1832 Naczelny Prezes Wielkiego Xi<;stwa Poznańskiego, F lot t w e l l .

Królestwo Polskie.

Z W*reza»v, dnia JO. Sierpnia.

W imienin N. Mikołaja L, Cesarza wszech Kossyi, Króla Polskiego etc. etc etc.

Rada Administracyjna Królestwa, Podaje do powszechnej wiadomości, iź stósoivnie do najwyższej Jego Cesaisko- Krolewskiej Mości woli, osoby winne ukrywana broni w domach swoich, pod sąd wojenny oddane będą, dopóki w myśl Art. io. statutu organicznego ogłoszonemniezostanie prawo o karach za zbrodnie stanu. Wykonanie tej najwyższej woli Komrnissyi Rządowej spraw wewnętrznych, duchownych i oświecenia publicznego tudzież sprawiedliwości, w czeiri do której należy poruczonem zo gtaje. - Działo się w Warszawie na posiedzeniu Rady Administracyjnej dn. 5, (1 7.) Lipca 1832. r. (f H podpisy)

Przez postanowienia 2 d. 3. b. rn. Rada Administracyjna mianowała: JXiedza Wojciecha Hr. Ossolińskie-go, Kanonika piierwszt go i Doktora teologii, oraz Profeesora seminaryum głównego, Archidyakonem w Katedrze Podlaskiej, a JXiedza Szymona Gu tkowskiego, Kationika Gremialnego Katedry Podlaskiej, Pra. latem kustoszem w tejże Katedrze. W dniach 25 i 26. Lipca odbył się popis publiczny szkoły tymczasowo wydziałowej Piotr kowskiej XX. Pijarów, który zaszczycili swoją przytomnością JJ. WW. Tomaszewski Admistrator Generalny Dyecezyi Kujawsko-Kaliskiej, Lefran Officyał Piotrkowski i W. Skulski Kommissars obwodu Piotrkowskiego. JW. Administratorwrnowie pełnej zasad Chrześciańskich, wystawił młodzieży obowiązki, jakie ma względem Boga, Monarchy i całej społeczności.

A n g l i a.

Z Londynu, dnia 4. Sierpnia.

W Lloyds (kawiarni najcelniejszej) przybito wczoraj następującą wiadomość: "Wydział spraw zewnętrznych, d. 3. Sierp.

,Lord Palmerston zlecił mi oznajmić W Panu" abyś to do publicznej w Lloyds podał wiadomości, że w wydziale spraw zewnętrznych nadeszło uwiadomienie o formalnej blokadzie Tagu i miasta Ubes przez część wojska morskiego Jej Najwierniejszej M ości, Królowej D o nny Maryi da Gloria. Podobnież zawiadomiono rząd, ii dano rozkaz, aby odstąpiono oblężenia wyspy Madeiry. (podp.) Backhouse."" Do Pana J. Bernett, sekretarza w Lloyds.

Parlament U raz wkrótce zostanie rozwiązanym, chociaż (co wszelako co roksię wydjiza) znaczna liczba przedmiotów niejest jeszcze do końca doprowadzona, nawet ani wzięta pod rozbiór. Wykaz onych w tym liście niemógJby się pomieścić; jtdnak wymieniamy najcelniejsze: 1) Dokończenie rozpoznania względem interesów banku i ponowienia przywileju banku angielskiego, - który to przedmiot tętn większej jest wagi, gdyż z nim owo pytanie ściśle j* st połączonem, czy by było rzeczą korzystną pizyzwohć nadal cyrkulacyą nót 1 i 2 funt. wartości, gdyż wielka częśćpubliczności wstrzymaniu onych stagnacyą handlu i zarobkowości przypisuje, 2) Rozpoznanie względem handlu wschodnio indyjskiego i ponowienia przywileju towarzystwa wschodnio - indyjskiego, kiorego kupcy nienaleźący do stowarzyszenia uznać tnechcą. 3) Stan niewolników w Indyach zachodnich. 4) Wolny dowóz zboża, którego się fabrykanci z coraz większą domagają spięźystością. 5) Zamiana niektórych poooiówna podatek majątkowy. 6) Słuszniejszy podział dochodów duchowieństwa, mianowicie w Irlandyi, i iłine reformy w doczesności kościoła, które nade wszystko w Irlandy i eą konieczne. 7) Pulej)szetiie ustaw porządku dla ubogich, które w dotychczasowym kształcie mimo ciężaru spadającego przez to na klassę zamożnych, jednak tylko do zgorszenia ubogich się przyczyniają, 8) Zaprowadzenie prawnego wsjiarcia ubogich w Irlandyi. 9) Znakomite reformy w sądowni. ctwie. Parlament więc przyszły, widzi prled sobą ogrom prac herkult-sowych; choćby żadni- zakłócenia wewnątrz kraju, ani wojny zagraniczne innych mu niepodjwały pytań. Ale co się I)ierwszych tyczy, to na tych w Irlandyi prz) najmniej zapewne zbywać mebędzie; a nawet w Anglii 1 Szkocyi samej stowarzyszenia polityczne rząd wielkiego nabawią kłopotu. S towarzyszenie albowiem Birminghamskie, które złożone ze znakomitychobywateii, innym służy za wzór, nietylko się nierozwiązało , lecz owszem tygodnia tego doroczne swe odprawiło posiedzenie i obrało mimo wystąpienia niektórych szanownych fabrykantów na rok następujący urzędników swoich, którym dozór i piecz nad interesami towarzystwa poruczono. Na czele ich stoi znajomy bankier Tomasz Ati wood, upairyjący uszczęśliwienie narodu jedynie w I>rzywróceniu pieniędzy papierowych w miejsce złota; parlamentowi jeden tylko rok zostawiając, aby tym środkiem i innemi podobnemi zapobiedz nędzy kla6sy robotniczej, inaczej on i cała rada towarzystwa nanowo rozpoczną podżegać lud i rozciąglejszej domagać się reformy. Bile reformy 'wszystkie są także przyjęte przez Izbę wyższą, a ponieważ się ona podo pożjczki holenderskiej, więc Izba niższa spierać się z nią niebędzie, choćby inne bile, Lordom przesłane, tymczasowo miały być odrzucone. Między temi jest jeden bil, raz juz przyjęty w Izbie niższej ale przez Izbę wyższą, odrzucony, dotyczący sięzniesienia kary śmierci, przeznaczonej teraz prawnie za każde sfałszowanie, który następnie dla wstrętu publiczności od kary śmierci, oprócz za zabójstwo, skutek za sobą pociąga szkodliwy, że wielu innych zbrodniarzy obecnie zupełnie nieoskarzają. U dało się wprawdzie Izbie niższej, dopiąć po obszernych układach w Izbie wyższej zniesienia kary śmierci przeznaczonej za kradzież bydła; zamieniła ona jednak wniosek Izby niższej, polecającej takowe sprawy zdaniu sędziego i stanowiącej tylko w najgorszym raZie tleportacyą doż\ wotnią za najsroższą karę, w ten sposób, że sędziemu niepozostaje wybór źaclfii, lecz że każda kradzież bydła nia być ukaraną przezdeportacyądożywotnią. Skutkiem tego było najbliższym i naturalnym, że sędziowie sami na zbyteczną srogość ustawy takowej narzekali, tak dalece, że na posiedzeniach następnych trzeba było niektóre poczynić odmiany. - Bilowi zamieniającemu dziesięciny w Irlandyi na stałądumnie pieniężną, mającą być wypłacaną duchownym przez właścicielow stosownie do układów podanych przez komitet w tym celu utworzony, członkowie Irlandzcy po większej części dzielny stawiali opór, chociaż bil ten dwojaką wskazuje korzyść, raz że przez 10 prawdziwa wartość dziesięcin się poznaje, powtore że się takim sposobem duchowny uwalnia od kiotni i sporów, powadze jego uwłaczających z zabobonnymi i po większej części ubogimi dzierżawcami. Tymczasem 0bawią się publiczność, że przez wypadki najnowsze wstręt ku wypłacaniu dziesięcin w Irlandyi do tak wysokiego doszedł stopnia, iż wielkiej potrzeba bidzie pracy i wielokrotnej namowy, aby teraz co prawo przeprzeć, któreby przeel rokiem z największą przyjęto wdz:ęcznością. W każdym razie rząd na zajadły spór jest przygotowanym, gdyż wojska w Iriandyi stojące znacznie powiększa a więc postanowił, jak się zdaje, wyjednać prawom należącą eię im powagę i bronić własności. Jest to najsprawiedliwszą rzeczą, jakoż z drugiej strony przyszły parlament ociągać się niebędzie , skoro to nastąpi, w załatwieniu ostatecznem sprawy całej iuprzątnieniu przyczyn do zażalenia. - Cholera w Londynie podobno ustaje, wzmaga się zaś coraz bardziej po wsiach. Zdaje się, że niektórych miast, n.p.Edinburga i Glasgow, wcale opuszczać niechce . Dla tego też tu mało co spożywają owoców i jarzyn, choć rokten jest jeelnym z najbardziej błogosławionych i najtańszych, których Anglia kiedy dożyła. Nieczekamy więc tu dowozu zboża z zagranicy«l' r a n c y a. Z P ary ż a, dnia 4. Sierpnia.

Dziennik handlowy pisze, co następuje: "Słychać, że zamierzona podróż Xięcia Orleańskh go do prowincyi zachodnich oienastąpi, » to dla (ego, ponieważ Król żąda, ażeby Xiążę podroż tę własnym odbywał kosztem. N adaremnie przedstawiał mu Xiążę, że w podróży do prowincyi południowych wydawszy prawie 500,000 fI., nieby niezatrzymał z dotacyi swojej rocznej, gdyby go nowa podróż drugie tyle kosztowała. Oświadczał oraz, że wycieczka takowa niejest podróżą rozrywkową, lecz z zamiarami politycznemi ściśle połączoną, powinnością więcby było rządu koszta na nią łożone rau wynagrodzić. Zd.ije się wszelako, że przedstawienia takowe Xigcia niemoty skutku pożądanego." Podług gazet tutejszych, zapisał. Xiążę Reichstadt szpadę ojca swego młodemu Hrabiemu Sr. Leu (synowi Ludwika Bonapartego) . M o n i t o r dzisiejszy donosi nareszcie, choć w części swojej nieurzędowej , źe dnia 9. Sierpnia, jako w drugi dzień doroczny wstąpienia na tron Króla naszego, obrządek zaślubienia Xiqzniczki Ludowiki niezawodnie nastąpi.Malarz Isabey wykona na żądanie Królowe; J mci wizerunek Xiężniczki.

Przy sposobności zaślubienia Xigzniczki L udowiki. nie miasto Paryż, lecz Król swoim kosztem 10 dziewic wyposaży. Rozumieją, że Xiążę TalJejrand powróciwszy ku końcowi miesiąca bieżącego do Paryża, dnia 10. Września wróci do Londynu. W wydziale spraw wewnętrznych obwieszczono dzisiaj, że Hrabia Montalivet niejest złożony sucho bolnośeią, lecz że dostał cho1ery.

Z Bourbon Vendee nadchodzą pod datą 30. m. z. wiadomości zasmucające o bezprawiach zrządzonych przez Szuanów w miasteczku Glisson podczas uroczystości dni Lipcowych. Banda Karolistów krzątająca się podczas tej uroczystości po wsiach, zatknęła chorągiew białą na rozwalinach zamku de la Penissiere. W nocy z d. .29. na 30. oblegali oni formalnie maira miasta St. Andre de Treize Vojee, którego w nogę ranili. Po kilkakroć dali ognia na dom jego. Wysłano oddział 56. pułku na ściganie tych napastnikó'--. Stosownie do wiadomości najnowszych z Madrytu z d. 25. ro. z, odwołano Generała Sarsfield, który dotychczas naczelne miał dowó portugalskiej. Powiadają, że Hr. d'Espagna obejmie miejsce jego. Zdaje się,że od kilku dni nanowo się wzmaga obaw» gabinetu Tuileryów względem wmieszania się rządu hiszpańskiego w sprawy portugalskie. Onegdaj dwa razy posłano oficera do hotelu Posła hiszpańskiego, celem zaproszenia go do Króla. Był on właśnie w Wersalu; Sekretarz legacyi natychmiast obydwa te wezwania przesiał do Hrabiego Ofalia, który niebawem wrócił i długą wczoraj miał rozmowę z Królem Jmcią. Twierdzą, że agenta holenderskiego wyprawiono do Cherbourg, celem zbadania liczby stojących tam okrętów, na Skaidę udać się mających. Słychać, że agent ten obszerną posłał do Hagi notę, zawierającą uwagi nad zamiarami gabinetów francuzkiego i angielskiego. Rozumie on podobno, źe połączone floty obydwóch państw tworzyć będą znamienitą potęgę morską, któraby słusznie największej obawy nabawić powinna Minister y um holenderskie. Zamierza oraz gabinet Tuileryów wojsko dość znaczne ściągnąć po nad granicą belgijską, przeznaczone wszelako stosownie do ugod zawartych z Anglią, do czynnego udziału tylko w przypadku naglącej potrzeby. - Zdaje się, ie się podobni agenci takie w Plymouth, Deal i Portsmouth znajdują, aby starannie czuwać nad poruszeniami floty angielskiej.

OBWIESZCZENIE.

Do publicznej przedaźy papierni Hammer zwanej pod miastem Murowaną Gośliną leżącej, niemniej należącego do niej folwarku i wiatraku, wyznaczyliśmy powtórny termin licytacyjny na dzień 6, Listopada r, b. przed południem o godzinie 10, w Izbie naszej stron, przed Deputowanym Sędzią Ziemiańskim Bruckner, na który chęć kupienia mających z tern nadmienieniem wzywamy, ii każdy licytujący kaucyą 500 Tal. Deputowanemu złożyć musi. Przybicie nastąpi na rzecz najwięcej dającego, jeżeli przyczyny prawne niezajdą. Taxe, która 7921 Tal. 16 sgI. wynosi, i warunki kupna codzień w Registraturze naszej przejrzeć można. W ostatnim terminie podano 4000 Tal, Poznań, dnia 14. Lipca 1832.

&rólewsko-Pruski SądZiemiański,

WYWOŁANIE PUBLICZNE.

N a wniosek w. Maxymiliana Taczanov Iskie« go dziedzica, wzywają się wszyscy, którzy do kapitału dla sukcessorów Otockich na dobrach Bartoszewicach Powiatu Krobskiego w Rubr.

I I I. pod N ro. 2. z mocy dekretu z dnia 16. Maja 1803- r. w ilości 166 tal. 16 osm. czyli 1,000 złt. pols. zapisanego z jakiegokolwiek zrzódła pretensye mieć mniemają, mianowicie sukces« sorowie Otoccy, tychże cessyonaryusze, lub którzy w ich wstąpili prawa, aby swoje mieć mogące prawa w przeciągu trzech miesięcy, a najdalej w terminie na dzień 2 2. Września r. b. przed Delegowanym Wym Gaede Sędzią Ziemiańskim zrana o godzinie 9. wnaszem pomieszkaniu sadowem wyznaczonym, osobiście lub przez prawnie upoważnionych w informacją i plenipotencyą zaopatrzonych Mandataryuszów , na których im się w razie nieznajomości Kommissarze Sprawiedliwości Lauber, Fiedler i Stork proponują, do protokółu podali i udowodnili, albowiem w razie przeciwnym niezgłaszający się z pretensyarni swemi do po» mienionego według podania już zapłaconego kapitału wyłączeni będą i im w tej mierze wieczne milczenie nakazane, oraz po zapadłym wyroku prekluzyjnym extabulacya w księdze hipotecznej uskutecznioną zostanie. Wschowa, dnia 24. Maja 1832, Król. Pruski S ąd Ziemiański.

N a ulicy Berlińskiej pod Nr. 2T8» na podwórzu znajduje się na sprzedaż albo zamianę za konia pod wierzch, klacz, pod względem wieku, maści i rasy, zdatna na przychówek, ale niemogąca być użytą pod wierzch. Trudniących się chowem koni zwraca się na to uwagę.

Cenyzboża na Pruską miarg 1 w Poznaniu. Dnia 13. Sierpnia 1832.

Tal, śgr. ten. do Tal.

2 a 1 »5 1 27 6 1wagęfen;

Pszenica Zyto Jęczmień Owies .

Tatarkaigvi )];0 20 2 2

-

Ziemiaki Siana cetnar a 110 ff.. 20 25 Słomy kopa a 1200 ff . 4 2i> 5 Masła garniec I 10 1 15