GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.08.18 Nr192

Wielkiego

Xiestwa OZNANSKIEGO

ISakładem Drukarni Nadwornej IV. Dekera i Spółki. - Redaktor: A. Wannawski.

Ę 192. - W Sobotę dnia 18. Sierpnia 1832.

Wiadolllości krajowe.

Z Re r u n s, dnia 15. Sierpnia.

N. Pan raczy} tajnych N adradzców sprawiedliwości M li 11 e r i M a ck c- p ra n g, jako lei Professorów Lancizolle i Dr. H. Ritter mianować członkami N adkollegium cenzuralnego. P r z y b y ł t u: Cesarsko - Austryacki goniec gab'netowy, Zanoni, z Wiednia. W y j e c h a ł : Cesarsko - Rossyjski Kapitan korpusu strzelców polowych, BI u m en t h a i, gońcem do Warszawywwwwwww-w

Wiadolllości zagraniczne.

Królestwo Polskie.

Z Warszawy, dnia 13. Sierpnia.

N. Cesarz i Król J mć raczył najłaskawiej nadać szlachectwo Patiu Karolowi Rehan, N aczelnikowi urzędu pocztowego w Zalesiu. U poważnieni jesteśmy zawiadomić czytelników, iź Rząd baczny na niedostatek bydła rogatego w tym roku, z powodu pomoru i klęsk woj ennych w kraju wynikły, a zarazem troskliwy o przyniesienie pomocy rolnictwu, obmyślił za pośrednictwem banku polskiego skuteczne środki, aby na nadchodzący jarmark w Łowiczu w dniu Śgo Mateusza, i na następnych targach piątkowych w Warszawie, znaczna ilość bydła rogatego, w celu opatrzenia tak rolników jako i rztźruków znajdować się mogła, przyczem nawet w wypłatach za woły do rolnictwa kupione obywatelom wszelkie czynione będą ułatwienia. R o s s y a.

Z Petersburga, dnia 25. L'pca. (s1. st) Ukazy Rządzącego Senatu, igo departamentu, d, 19, b. tn. Z ogłoszeniem rozkazu Cesarskiego z d, 24. Czerwca b. r., ij. N. Pan zostawuje Sobie samemu mianowanie i wybór paziów do Swego dworu, co się zaś tycz'" próśb o umieszczaniu młodych szlachty do korpusu paziów, te będą przyjmowane tylko o dzieciach urzędników wojskowych i cywilnych czterech pierwszych klass(tojest do General - Majora i rzeczywistego Radzcy stanu, włącznie); podawanie próśb o przyjęciu dzieci niiszjch urzędników zostaje odtąd zabronione i natomiast pozwala się prosić o umieszczenie ich w innych zakładach rządowych. W skutek Cesarskiego ukazu z d. 21, G ru dn.

1830. nałożone zostają areszta, w obwodzie Białostockim: na część majątku, złożonego z 700 dusz w powiatach Bielskim i Drobiczyńekim i ze 300.000 złotych, jaka się może dostać braciom Józefowi i Hermanowi, synom Jana, Hrabiom Potockim, za uczestnictwo wpowsu ciny zitini, wydj.ieJone z exdywizyi w pow. Diohiczyńskirn, zamieszkałym w Królestwie Polakiem: włościaninowi Piotrowi, synowi Pawia, Osińskiemu i żonie jego Annie, córce Stanisława - w gubtrnii Podolskiej: na wszelki, gdzieby się okazał, majątek pozostały po umarłym obywatelu powiatu Proskorowskiego, były"» Kapitan - Lejinancie morskiej służby, Klemensie synu Rafała Traskowskim, mający się dostać jego bratu Majorowi tegoż nazwiska i synowcowi Kaźmierzowi Trzaskowskiemu, za należenie icli do byłego powstania polskiego. Z pro w i IICY i O s t zej skich, - W Kurlandyi niedawno ponowiono zalecenie, aby wszystkie sądy grninowe uirzymy wały Kurlandską Łotewską gazetę. (Kurlandya ma do 400 6ądow gminowych. C< na gazdy 2 r. sr.) - U rzędowa Iflantska Ło ( e w E ka gazeta, o której niedawno w piśmie naszem wspominaliśmy, poseła się gratis do wszystkich plebanów. - Roboty około drogi z Petersburga na Dyneburg do Warszawy czynnie postępują. - Kopanie studni artezyjskiej pod Bygą doszło już do 135 stop w głębi, lecz woda jeszcze sie nieukazała. Niemcy.

Z Monachium, dnia 3i. Lipca.

Kapitan Trentini został niedawno wysłany gońcem do Grecyi. Bawiący 111 oil trojakiego czasu Posłauuik Greiki, Pan Aitemond, miał w tych dniach posłuchanie u Ministra spraw zagranir?n> rh Z Wijrzburga, dnia 30 Lipca.

Tutejsza gazeta pisze t "Słychać, iź J. K. M.

Xiążę j enaj ski Otto przyjął ofiarowany mu Iron Grec y i « Z K a rlsru h e, dnia 31. Lipca, Wydane dziś rządowe pismo, zawiera ?£iąźęce rozporządzenie z 20. t. m., .które wbkutek postanowił nia związkowego sejmu z dnia 5. m., znpsi prawo badtńskie o wolności diuku ł dnia 28- Grudnia r. z. jako niezgodne z ttraimtjsztjtn prawodawstwem związkowem. Tu 2 C Y a.

Z K o n s t a n t y n o p o l a, dnia 71 L>pr >M o n i t o rOllom a ń s ki pisze: "Donieśliśmy dawniej o zajęciu St, Jean d'Acre przez buntownika Ibrahima Ba3ję. Miasto Damaskus było zawsze uważane za św ęty przybytek, i dla tego Wielki S ul tan niechciał tej okolicy uczynić teatrem wojny. Wypadki które tam Easzły od roku, i które przypisano szczupłej liczbie złych ludzi, zostały pokryte płaszczem napomnienia, skoro znaczna większość mieszkańców do nich nienależałą. Rząd odpowiedział na akt 7. oświadczeniem ich poddania się, posełając tam Hadszi Ali Baszę, znanego

z 6Wojej łagodności i umiarkowania. Religijne to uszanowanie oddalało oraz od wysokiej Porty myśl z a ł . i e m a szańców w tern mieście, i umieszczenia w niem k<>rpusu wojska. Chciał rząd uniknąć nieszczęścia skalania tej świętej ziemi krwią muzułmańską przez Muzułmanów przelaną. Po zajęciu Acre łatwo można było przewidywać, że Ibrahim, który depce nogami wszystko, co u wiernych we czci zostaje, posunie się ku Damaskus. Ostatnie rapporta odebrane z tamtych okolic donoszą, ii część wojska zgromadzonego pod Acre opanowała Damaskus, Miasto to jest otwarte i nieobwarowane . Mieszkańcy więc niernogli dawać odporu, i Ali Basza, niemając żadnego wojska pod swojem rozporządzeniem, widział się zniewolonym opuścić miasto i cofnąć na równiny. Wojsko pod dowództwem Husseina Baszy ciągnie w najlepszym porządku i z takim pospiechem, ile gorąca pora roku dozwala. Pierwsze wystrzały jego dowiodą nie wątpliwie buntownikom, iź zamysły ich niemogą wziąśćskutku. Wielki Sułtan dowiedziawszy się, iź Basza Bagdadu zrzucony z urzędu za bunt, i bawiący teraz w Brussa, niema sposobu do utrzymania życia, wyznaczył mu i rodzinie jego pensyą roczną Monitor Ottomański wyraża w tej mierze: "Wielki Sułtan chce przebaczyć zbuntowanemu Baszy, który doznał całei surowości praw, i nadto wyrwać go z nędzy, kiora jest jednym ze smutny chskutkow rokoszu." Z L i w n a, dnia 7 Lipca.

Potwierdza się wiadomość, że Bany aluka poddał s t Mahmud Baszy, jako Wezyrowi pirawe. go rządu, a Kapitan Imzaga Suwazlich znikł; niewiadomo jeszcze czy zginął, lub się gdzie ukrywa. Donoszą z Serejewa, że gdy Mahmud .Masza za rozkazem Sułtana chciał w tem mieście wybierać r< kruta do regularnego wojska, mieszkańcy tegoż miasta wysłali 4 deputowanych z oświadczeniem, że tego nit dozwolą; za co rozgniewany Basza deputowanym głowy pościnać, a do miasta artyleryi ognia dawać rozkazał; tym sposobem zniewoli) mieszkańców )Jo znpeliHgo poddania się rozporządzeniom Sułtana.

Wiochy.

Z Bononii, dnia 1. Sierpnia.

(Gazda Powszechna.') Z Aukorsy donoszą, ib Generał Cubieres po rozbrojeniu i rozpędzeniu zgromadzonych tamże Liberalising działa zupełnie w duchu rządu papieskiego. J"'owy duchowny Gubernator, Muneigrior Grcsellini, z Sycylii rodem, bawi wprawdzie jeszcze w Osimo, o 2 mile od Antony, ale wkrotre sapewne pnybędzie do reust», gdiie już eunęły IIeroe oddziały dra Cubans będąc wczoraj w Smigaglia, aby złozyc uszanowJnle swoje K r.lynałowi Albani, «ostał od niego mile przyjętym. Naturalnie zasmuca takowe postępowanie Francuzów partyą Liberalistów w wyeokim stopniu; o koncessyach, które rząd papiezki dawniej uczynić przyobiecał, ttraz ani mowy niema. l A n K o n y, dnia 29. Lipca. W skutek rozkazów Papieża, załoga francuz, ka n ieo be bod z iła uroczystości dni Lipco«y< b; tylko okręty w przysłani dały po trjykroć salwy zrana, w południe i w wieezor, a General Cubierts tylko oficerów swoich, nikogo zaś r mieszkańców, na obiad zaprosił.

Niderlandy.

l H a g i, dnia 8. Sierpnia. Wczoraj w nocy. wyjechał stąd goniec gabinetowy do Londynu. Wiezie on naszemu Pobłowi, baronowi vanluylen, odpowiedź rządową na udzielone przez niego nowe przełożenia konfertncyi. Powiadają powszechnie, że rząd nasz je przyjął. l Bruxeili, dnia 9. Sierpnia. Król w podroży swojej do Francyi w Hal, Tubise, Soignies, Brans-Ie-Comle i Mona jak najwspanialej został przyjęty. Wszędzie, gdji * prz«j< iilia, wystawione są bramy tryuufilue. Na graniiy francuzkiej witać go będą Xiąj!ę C h u i stu I, P. Le h o n, Prefekt departamentu północy, Baron Mecłiin i władze cywilne i wojskowe departamentu. Mocny oddział huzarów towarzyszył pojazdowi Królewskiemu; w Valenciennes wyjechał na spotkanie N. Pana Marszałek Gerard; działa salutowały, a garnizon rozstawiony na placu parady odbywał swe obroty przed oczyma Króla. N. Pan kazał potem Mtrszałkowi, tby obok niego usiadł w karecie. Dnia 5go przybył Król do Cainbray, gdzie go Generał T' b. Sebastiani przywitał. Rozmaite oddzia1\, które na drodze przy powrocie Królestwa Jmć z Francvi en ecbełlons będą rozstawione, odebrały rozkaz, dn. 12. m. b. stanąć na wyznatzonych mitjecacb. Królestwo jednak dopiero d, 15 m. b. wjazd ewoj uroczysty do BroxeJli odprawią, gilyż aż do tej porv na zamku Laeken rezydować będą. - Pan Chaeteler, już przy wyjtździe chory, musiał zostać w Valenciennes. - Spodziewamy się, it podróż KroJa do Francyi układy także dyplomatyczne za sobą pociągnie, ponieważ P. van de Weyer razem z Królem do Francyi się puścił, - Pan de Brouckere podziękował za służbę swoje, jako Adjutant Króla. Dnia 6. tn. b. wybuchły groźne rozruchy w ki>rpueie des Guides. Pułkownik albowiemzabronił im wYJscla z koszar, ponieważ d. 4. przy apelu 14 żołnierzy brakło. Część więc korpusu (1 szwadron) uzbroiwszy się, wyłamała brarny i rozpędziła wartę tam stojącą, przy której sposobności jednego żołnierza ciężko raniono. Wieczorem znowu brakło 49 ludzi. Onegdaj pokój niebyłjeszcze przywrócony i utarczki między wichrzycielami i ogółem wojska trwały ciągle. 'L Charit-ville donoszą, ie Marszałek Gerard główną kwaterę założy w Sedan. Journal de la Belgique opiewa, ie X>ążę Achilles Murat z Londynu do Oporto się udał. (Gazety angielskie o tem nic nie» wzmiankują.)

F r a n c y a.

l Paryża, dnia 5. Sierpnia. Król i familia Królewska udają się dzisiaj do Compiegne. Hrabia Monialivet już tak doloe odzyskał zdrowie, iż rozumieją, źe będj.ie mógł Królowi towarzyezyć. Generał-Porucznik Soliguac miał wczoraj posłuchanie prywatne u Króla Jmci. M o n i t o r dzisiejszy zamieścił sprawozdanie Ministra skarbu do Króla i datowane pod d. ij. m. z. Królewskie w skutek tego wydane postanowienie, wedle którego administracya borów i lasów nową otrzymuje organizacyą. Podług postanowienia tego kraj cały ma być podzielony na 40 obwodów leśnych (pod nazwiskiem Conservations forestieres), z których każdy stosownie do borów w n i m się znajdujących, jeden albo więcej departamentów obejmować będzie. Na czele każdego takiego obwodu stoi urzędnik, nazwany Conservateur. Posady te konserwatorów dzielą się na 3 kłassy; pierwsza ma rocznej płacy 9OCX) fr., druga 8000, a trzecia f£XX) fr. - Drugie postanowienie Królewskie w dzisiejszym Monitorze zawarte, wymienia nazwiska j( nowo mianowanych Podprefektów. Gwardya narodowa miasta Auriliac z powodu nieprzyzwoitego adresu, który deputa* cya jej Xieciu Orleańskiemu przejeżdżającemu przez miasto wspomnione, przeczytać się] ośmieliła, rozwiązaną została. Podług dzisiejszego buletynu cholery, lI1T3rło tu z dnia onegdajszego na wczorajszy na zarazę tę osób 30; 27 nowo zasłabłych umie« szczono w szpitalach. Dziennik Sporów (Journal des Debats) oświadczył był w swoirn numerze z dn. 24. m. z, względem wyroków zgromadzenia związkowego Niemieckiego, iż on w Niemczech niezna narodów, tylko Xiążąt, i że wmieszanie się Francyi w sprawy Nit mice tyl- o wtenczas mogłoby słusznie mieć miejsce, j śliby jakie państwo Niemieckie postradało niepod Europejskiej niebezpieczeństwo jakie zagrażało. - To oświadczenie powodowało przed niejakim czasem T i m e s do podania dziennikowi Sporów pytania, czyby k o n l i s k a c ya wo l i Xiąźąt nie wyrównywał a konfiskacyi i c h posiadłości. Na to pytanie dziennik wymieniony dzisiaj w ten spoeób odpowiada: "Jest wielu teraz ludzi na świecie, co natychmisst się srozą, skoro idzie o domniemane pognębienie Xiąźąt albo ludów. Gdybyśmy chcieli iśdź za przykładem tycb Ichmościów, wspieralibyśmy wybornie system propagandy. Miejmy się na ostrożności, abyśmy niebronili nikogo przeciw własnej jego woli. Pod tern zastrzeżeniem zgadzamy się z zdaniem angielskiej T i m e s , że zagrabienie woli Xiąźąt Niemieckich powinno być poczytane za wyrównywające zagrabieniu ich kraju i pod takim warunkiem uwłaczałoby ono równowadze w Europie." - Nad tymże samym przedmiotem Gazeta Francuzka następujące czyni uwagi: "N iemoźemy dość wybitnie zwracać uwagi dziennikarzy na wypadki w Niemczech. System angielski w owym kraju za przykładem Francuzów przyjęty do ostatecznej doszedł zajadłości. Wszelka prawna administracya stała się tam nareszcie niepodobną do wykonania, a władzcy wszyscy musieliby byli wraz z przywilejami swemi dać się ścieśnić, a potem zupełnie zgnębić, gdyby potęga zgromadzenia związkowego niebyła wkroczyła, aby ocalić powagę Xiąźą1. Takowe wdarcie się związku mogło jedynie zapobiedz ostatecznemu obaleniu onegoź. Zresztą uwagi jest godną rzeczą, źe tymczasem, kiedy rządy w Niemczech pod brzemieniem własnych ułomności chwieją się i upadają, hufce angielskich, francuzkich i portugalskich wychodźców usiłują, tenże sam system zaprowadzić na półwyspie Pyrenejskim; Xiąźę przez Kartę r Brazylii wygnany, za pomocą Karty pragnie wjazd swój odprawić do Lizbony. Twierdzono o koalicyi r r. 1792., iż niepojęła czasów swoich; równie słusznie taoźnaby teraz twierdzić o Dom Pedro i sprzymierzonych jego, źe się na swoich niepoznali. Gdyby się Xieciu temu z przedsięwzięciem swojem powiodło, tedy z pewnością wieszczyć można, że drzewo, które on w Portugalii zatknąć zamyśla, też same wyda owoce, jakie wydało » Paryżu, N iemczech i Brazylii, Po kilku ł a tac h p o d o b n i e i j e g o r z ą d s t a łby s i ę niemożliwym i widziałby się nareszcie zniewolonym, razem z rodziną swoją szukać przytułku we Prancj i. "

Wychodźcy portugalscy w Rennes podali przez Generała Saidanha prośbę do rządu o wsparcie, aby mogli udać się do wyprawy D, Pedra. Minister Rigny odpowiedział Generałowi, iż przez ciąg wojny między Donna) Maryą i Dom Miguelem, prośba ta nierooźe wziąć skutku, albowiem rząd francuzki niechce się wdawać w tę okoliczność. J eden z odźwiernych pałacu Tuiileries w Paryżu, ma następujący dosłowny regest osób głównych, które w czasie służby jego, ow paląc zamieszkiwały: 1) Napoleon Bonaparte pierwszy Konsul Rzeczypospolitej, potem Cesarz Francuzów, wprowadził się 19, Lutego 1800. z pałacu Luxeroburgskiego; wyprowadzi! się 30. Marca 1 g 14. na wyspę Elbę. 2) Ludwik XVIII. Król Francyi i Nawarry wprowadził się 3, Maja 1814 - z Anglii, wyprowadził się 19. Marca 1815- do Belgii. 3) Napoleon Cesarz Francuzów wprowadził się 20. Marca 1815. z Elby, wyprowadził się 3, Lipca t. r, na wyspę Ś. Heleny. 4) Ludwik XVI I I. Król Fra'ncyi i Nawarry, wprowadził się 18. Lipca 18)5. z Belgii, wyprowadził się 16. Września 1824. do grobu. 5) Karol X.

Król Francyi i Nawarry, wprowadził się 16.

Września 1824. z pawilonu Marsan, wyprowadził się 29. Lipca 1830. do Szwajcaryi, 6) Lud paryzki wprowadził się 2.6, Lipca z ulicy, wyprowadził się 29. Sierpnia do swoich zatrudnień. 7) Ludwik Filip Król Francuzów, wprowadził się dnia 9. Sierpnia 1830. r. z Palais- Royal. )J a n i ai Z K o p e n h a g i, dnia 29. Lipca, Cesarsko- Rossyjski okręt liniowy i fregata przepłynęły tędy d. 24. b. m. na morze Bałtyckie, nazajutrz przepłynął także drugi okręt liniowy. Okręty te są nowe, zbudowane w Archangelu i udają się do Kronstad1. Dnia 25» b. m. przepłynęła fregata szwedzka "Champ« mann" ku południowi. ," lIJ I I IIMIIIIIIIIM-----B Na ulicy Berlińskiej pod Nr, 2T8. na podwórzu znajduje się na sprzedaż albo zamianę za konia pod wierzchj klacz, pod względem wieku, maści i rasy, zdatna na przychówek, ale niemogąca być użytą pod wierzch. Trudniących sie chowem koni swraca sie na to uwage.

Kf Wyborne świeże śledzie holenderskie po 3sgr., biorąc jednak całą albo pół kopy po 21 sgr. sztuka, jako też piękne cytryny sto sztuk za 4 Tal., poleca

J. H. Peiser, przy Szerokiej ulicy Nr. UJ.