GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.10.18 Nr244

Wielkiego

Xiestwa PO ZNA N SKI EGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dektra i Spółki. - Redaktor: A. Wannowshi.

JW2M, -

W Czwartek dnia 18. Października 1832.

Wiadoll1ości krajowe.'

Z B e r l i n a, dnia 14. Października.

Przybył tu: Królewsko-Niderlandzki goniec gabinetowy, fi in o t, z Hagi. Wyjechali: JW. Generał-Porucznik, Szef fandarmeryi i Komendant Berlina, T i p p e l s - ki r c li, do Pomeranii; i Szambelan i Radzca legacyi, HI. D6nhoff, gońcem przez Hagę do Londynu,vww* jwwwww

Wiadoll1ości zagraniczne.

Niemcy.

Z Da rroaztaiu, d. 4. Października.

Z przyczyny wieczoru, danego dn. 18- rn. z.

na cześć odjeżdżającego Proiessora Koneck w sali tutejszego hotelu »Dworu" nastąpiło za rozkazem Ministeryum spraw wewnęirznych i policyi śledztwo ścisłe. Kilku urzędników co nieprzyzwoite wnieśli toasty, już zapozwano do indagacyi sądowej. A u s t 2 Y a.

Z T rye s i u, dnia 21. Września.

Nazwiska «łonkow deput.icyi greckiej, przybyłej na fregacie angieJbkiej, są następujące: Admirał Mtaulis, członek zgromadzenia na

rodowego z wysp; Generał Koliopuloe, członek zgromadzenia narodowego i r»ądu z Peloponezu; i Generał K. Bozaris, podobnież członek zgromadzenia narodowego a Rumelh. Kongres narodowy grecki wydał d. 1. Sierpnia odezwę, oznajmującą główniejełe przedmioty prac swoich. W ł ochy.

Z Rzymu, dnia 22. Września.

· (List wyjęty z gazety Powsz.) Głęboka cisza polityczna, panująca już od kilku tygodni w państwie Koście lnem, przerwała naturalnie udzielenia moje listowne; teraz zjawiska niektóre zwiastują niejakiś ruch w stosunkach politycznych, a tak i ja więc kreślę kilka słów do WPana. Sir Hamilton Seymour, Reprezentant angielski, d. 19. wrócił na miejsce posłannictwa swego do Florencyi. Dziwne zjawisko więc, zastępstwo Anglii w Rzymie ustało, chociaż (trzeba bowiem być dokładnym) Pan Aubin, attache przy poselstwie angielskiem w T 0skanie; który razem z Panem Hamiltonem tu przybył, miasta naszego jeszcze nieopuscił. Wiadomo zapewne Panu, iż już dawniej nadeszły tu depesze z Londynu, w których gabinet tameczny na opieszałość nasze w uskutecznieniu polepszeń krajowych narzeka i do większej nas zachęca energii. Gabinet angielski, z wypadku niezadowolony, skierował notę do reprezentantów 4 mocarstw w Rzymie przez Pa z stolicy naszej wyjechał. Missya jego miała dwojakie dążenie. Pizy krylycznem położeniu, w iiórćm się po zajęciu Ankony Austrya i Francya naprzeciw sobieznajlowały, jednern z zadań jego było pojednanie - któremu lei jak najlepiej zadość uczynił. Drugie zadanie dotyczyło się państwa samego, aby w połączeniu z jnnemi reprezentantami przyrzeczone reformy do skutku przywieść. Niewierny, czyi w jakim stopniu to się powiodło. Anglia z powodu moralnego i fizycznego położenia swego szczupły tylko bierze udział w sprawach Rzymekich - a tak rychły odjazd Ministra łatwo się da wytlóniaczyć. - Sir Hamilton Seymour zostawił tu pamięć po sobie najzaszczytniejszą. J ego czynność niezmordowana, otwartość męska, umiarkowanie i talent pojednawczy zabezpieczyły mu szacunek i względy powszechne. Dniem przed wyjazdem swoim miał on posłuchanie prywatne u Ojca ś., który sięz nim jak najfaskawićj żegnał." Szwajcarye.

Korresp. Nory mb. donosi z Lausanne pod dn. 5. Paź dz. , że Xiążę Brunświcki zaraz po przybyciu swojem do Orbe na wolność wypuszczonym i z honorami, jego randze odpowiadającemi, przyjmowanym został. Bez wątpienia odbierze wkrótce paszporta i pozyska pozwolenie jeżdżenia po Szwajcaryi, gdzie mu eię podoba. Niderlandy, Z Bruxelii, dnia 7. Października.

N owa organizacya sądownictwa powodowała L y n x do następujących rozwag: "Mamy więc nareszcie sędziów, których ruewolno złożyć z urzędu l. J estto w ogólności dobrodziejstwem; Jęcz jestżeź tern w obecnych okolicznościach? Powątpiewamy o tern. Zresztą ta do Żywotność urzędowania nieczyni na nas wrażenia głębokiego. Wczasach, w których żyjemy, niema nic trwałego, owszem u nas, podobnie jak i u sąsiadów naszych w instylucyach i urzędach ciągle zachodzą odmiany. Ileż Xiąiąt, zacząwszy od Karola I I, aż do Ludwika XVI I I, i Cesarza N apoleona, których na wieki z kraju wywołano, niewróciło do państw swoich? Ileż Królów konstytucyjnych i nieodpowiedzialnych, od Ludwika XVI. aż do Dom Pedra i Karola X, niezłoźono z odziedziczonych tronów?! Ileż obywateli na wiekuiste skazanych wygnanie, (n p. zabójcy Króla z r. 1793.), niedoźyło końca wygnania swego? Ileż na dożywocie mianowanych urzędników, konsulów, senatorów, parów i t. d. krótką tylko grało rolę na politycznym świecie. Wiele rzeczy więc, któremi nam zagrażają na zawsze, tylko przez krotki czas nas trapić będą; boleść

nasza, jeśli taŁą ielolnie uczujemy, dostąpi kresu swego - bo tyle pewna, (aby znowu wspomnieć o sędziach dożywotnich), że, jeśli istotnie za 10 dni mają być mianowani, w najwyższym stopniu podobnem jest do prawdy, że na krzesłach swoich nieumrą. " Z dnia 8. Październik».

Onegdaj po południu przybył tu Lord Durham, W. Zachowawca pieczęci i nadzwyczajny Poseł angielski przy dworze Petersburskim, i zajechał do hotelu Btlievue . Natychmiast po przybyciu swojem udał się do pałacu, gdzie prywatne miał posłuchanie u Króla. Wieczorem Lord 1 Lady Durham zaproszeni byli do Królestwa J chmci a jutro dalej puszczą się w podróż do Londynu. Memorial li e I g e donosi, że wielu oficerów belgijskich zgromadziwszy się onegdaj, adres skierować chcieli do Króla, prosząc go o oddalenie od służby wszystkich oficerów francuzkich służących warmii belgijskiej. Zgromadzenie to niemiało wszelako żadnego rezultatu, gdyż żaden z oficerów adresu już ułożonego podpisać oiechciał. L y n x dzisiejszy uważa dowcipnie: "Organa oppozycyi w pewnych krajach podobne są do próżnych beczek. VV tenczas dopiero przestają robić wrzawę, kiedy są pełne." trancha. Z P a ryż a, dnia 5. Października.

G a z e t a F r a n K f. wyraża: Granica Hiszpańska stanie się podobno wkrótce widownią ważnych nader wypadków. Powiadają, że korpus 20,OOOczny ma być ustawiony wzdłuż wschodnich Pirtneow. Cztery pułki piechoty, 4 pułki jazdy i pułk artyleryi otrzymały rozkaz, aby wyruszyć w pole. Generał Harispe, letó. remu powierzono naczelne dowództwo nad tą armią i który dotychczas w Lacarne przebywał, otrzymał w nocy Z dn 0,5. na 26. m. z, rozkaz, aby się natychmiast udał do Bayonne. Wszystkie wojska, obecnie 10. i n. dywizyon składające, zostawać będą odtąd pod wodzą tego Generała.

Stosownie do najświeższych wiadomości z Madrytu, śpiewano już tamże z powodu polepszenia się zdrowia Króla we wszystkich kościołach Je Deum. G al ig n. M e s s e n g. pisze z Barcelony pod d, 26. m. z.: "Wiadomości, nadeszłe tu Z Madrytu i rozpostarte po całej Katalonii o niebezpieczeństwie, w jakiem się znajduje życie Kró» la, sprawiły tu wielkie poruszenie. Apostoliczni tak jawnie się oświadczyli za Infantem D o n Carlos, że wszysev przeciwnego zdania będący przez to wnajwyższymstopniuzostalioburzeni. Gdyby Król miał umrzeć, natenczas reakcya krwawa jest nieuchronną, Rzeczy tak są uło swego kilku okrętów się domagał, aby w razie potrzeby własność Francuzów tu zamieszkałych ocalić. Messager des Chambres donosi o zawiązaniu się w Paryżu towarzystwa w celu bronienia wolności druku. Podobne towarzystwa rozgałęzione będą i po Departamentach. Król z prywatnej swojej kassy przeznaczył 60,000 franków na budowy w rozmaitych gminach, aby uboższa klassa miała zarobek w zimie. J eden z tutejszychdziennikówpisze: W skutku zeznań pewnego urzędnika w Ministerstwie wojny, oskarżonego o intrygi karlistowskie, Sędzia instrukcyjny, Pan Fournerat, kazał aresztować 4 osoby, między któremi znajduje się znakomita dama, Hiszpania.

Z Madrytu, dnia 35. Września.

Buletynyo zdrowiu Króla w gazecie nadwornej sięgają aż do 23. m. b. Ostatnie dwa brzmią w sposób nasiępujący: "Spokojność Króla J mci trwa ciągle, ale niebezpieczeństwo nieminęło . " - "Nienastąpiło nic w stanie zdrowia N. Pana, coby niebezpieczeństwo życia zmniejszyć albo powiększyć miało." S z W 2 C Y a, Z Sztokholmu, dnia 5. Października.

Dodatek nadzwyczajny gazety P o s t und I nland z d. 4. zawiera wiadomość, że Major Baron Ernest Vegesack i Major Baron Gustaw Diiben wczoraj zostali aresztowani i w tymże samym dniu dostawieni do inkwizycyi sądowi Królewskiemu, obźbłowani o zbrodnię państwa. - Knuli oni spisek (chociaż rzecz cała jeszcze niewyjaśniona) na korzyść dawniejszego następcy tronu szwedzkiego, Gustawa,

ROZlllaite wiadolllości.

Donosiliśmy już dawniej, źe ziomek nasz, An toni Oleszczyński, wydaje w Paryżu obrazy z historyi polskiej, pod tytułem: "R o z - maitości polskie." Zamiarem jego jest, przenosić na papier pomniki Polaków" w krajach obcych będące, tudzież portrety sławnych w różnym względjie mężów. Przytaczamy mniej znane przedmioty zbioru tego: W 3ch obrazach złożył artysta hołd damom polskim, opiekunkom nauk 1 sztuk pięimych. Oto ich nazwy: Beata z Kościeleckich Ostrogska, Jadwiga Bonar, Zofia Sieniawska, Agniszka z Tęczyńekich Firlejowa, Katarzyna z Mieleckich Ostroroźyna, Barbara z Tarnowskich Zamojska, Anna Aloizya z Oslrogskich Chodkiewiczowa, Zofia z Odrowążów Kostczyna,

Barbara Firlej, Anna Kiezezyna, Xięźna Radziwiłłowa, Druźbacka. Ze wspomnień historycznych znajdują się następujące: 1) Niewinność Królowej Jadwigi i potwarz rzucona na nię przez Gniewosza, którą tenże publicznie odwołuje, 2) Władysław Herman pasuje na rycerza młodego Bolesława Krzywoustego. 3) Karzeł Krasowski i Król Francuzki Henryk I I I. 4) Tęczyński z kochanką swoją, Królewną Szwedzką. 5) Leszek Biały, matka jego Helena i Goworek. 6) Porwanie Sicińskiego do piekła (za wprowadzenie liberum veto). 7) Bitwa na Peiem Polu (HundsJeld). 8) Śmierć Stefana Czarnieckiego w Siobodówce. 9) Jakimowski z kochanką swoją Katarzyną (którą z niewoli tureckiej uwolni!) w Watykanie, io) Hołd Alberta Xiecia Brandeburgskiego, składany Zygmuntowi Augustowi, u) Śmierć Trepki (Scewoli polskiego). 12) Śmierć tragiczna Dymitra Wiśniowieckiego (zrzucony z wieży Stambułu przez Turków, uwiązł na haku i męczył się dni kilka). J3) Męstwo Chrzanowskiej w Trembowli. 14) Uczta dana pięciu Monarchom przez mieszczanina krakowskiego Wierzynka. 15) Zamojski pod Byczyną. 16) Stefan Batory i Posłowie hiszpańscy. )J;7)Praemyslaw i Ludgarda. 18) Śmierć Konona, ostatniego z J adźwingów. N a g r o b ki: Jana Kazimierza w kościele St. Germain w Paryżu; Króla Stanisława Leszczyńskiego i mai« żonki jego z domu Opalińskiej w Nancy; W obrazach są następujący mężowie: i) Wo* j o w n i c y: Gen. Karol Kniaziewicz, Kościuszko, Gen. J. H. Dąbrowski, Xią£ę Józef Poniatowski, Kazimierz Pułaski, Lisowski, wódz Lieowczyków, Lew Sapieha, Karol Chodkiewicz, Stanisław Żółkiewski, Stefan Czarniecki, Stanislaw Koniecpolski, Bogdan Chmielnicki, Jerzy Lubomirski, Kazanowski, jlelislaw, Krzysztof Arciszewski, wielkorządzca Brazylii, tudzież założyciel twierdz RioJaneiro, Bahii i Fernambuko, Gliński, Antoni Madalińeki, Michał Sokolnicki, Włodzimierz Potocki, Jan Skrzynecki. 2) Obywat e l e: Szamotuiski, Piotr Bieliński, Stanisław Nałęcz Małachowski, JanKiliński, Tadeusz Reyten, Wacław Rzewuski, Józef Kimbar, Jerzy Ossoliński, Xiężna Izabella Czartoryska, Xiążę Adam Czartoryski. 3) U c z e n i i znakomici artyści: Lexicki, malarz, Bernardyn z Krakowa; Andrzej i Jan Śniadeccy; Tadeusz Czacki; Leopolita (Lwowczyk); Szynion Czechowicz, malarz; Treter; Alexander Żółkowski; Brandt, muzyk; Jul, Urs. Niemcewicz; Łukasz Opaliński; Bobowski, (Hali beig); Abraham Stern; Menrński; Igo. Krasicki; Stanisław Susie; Jan Ko* sławny improwizator w Wenecyi roku ij84J eden obraz poświęcony jett obcym śpiewakom, zamieszkałym w dawnej Polsce; icb nazwy: Fink, Klaban, Oiomenes Caton, Antoni Fulvio, Jakób Niderland. Ogółowy tytuł dzieła: R o z m a i t o ś c i p o l s k i e (Varieles Polonaises) contenent une collection des ta» bleaux tires des sujets les plus memorables des annales nationales, et des portraits des hommes [es plus distingues dans la guerre, dans la vie civique, en litterature, sciences et beaux-arts. (Z Rozm. Lwowsk.) Nowe dzieła polskie. - W drukarni Piotra PilIera, we Lwowie, wyszły: i)" Wanda Potocka, czyli: Schronienie w lasku S. Zofii", wielkie melodrama wojenne, ze śpiewkami i tańcami. Rzecz i muzykę napisał Michał Suchorowski. (Dochód (z) dziełka, równie jak i (z) pierwszego przedstawienia dramatu, poświęcone są na wsparcie biednych sierot.) S) "Elmira" , powieść pierwotna; przez Julią Adelę Kamińska.

W Krakowie wyszły następujące nowe dzieła: i)' "Bajki X. Łańcuckiego"; 2) "Nowe wydanie kazań sejmowych Skargi." Nowy rocznik towarzystwa naukowego Krakowskiego znajduje się pod pras są. W Warszawie wyszło w r. b, pieemkp poezyjne, pod tytułem: Powietrze w WarD i e, i róż n e w i e r s z e , przez T. Łabunsfciego, mag. medycyny. Autor był w ostatniej wojnie tureckiej i tam te poezye pisał. Za godło położył następujące cztery wiersze: Mężczyzna czy tei kobieta Czytając, gdy znajdzie tledy, Niech przebaczy przez te względy, Zem jest lekarz nie poeta.

Młody, nieznany doląd skrzypek, Włodzimierz Majeranowski, dawał w Krakowie koncert dnia r. Września, i od nader licznego zgromadzenia mile był przyjęty. Ulubiony romansopisarz niemiecki, Alexander Bronikowski, wydał dwa nowe romans e: Die Frauen von Neidscliutz w arb. tom. i Reate (z dawnej kroniki bez tytułu) w 3dl tomach. Piszą dzienniki angielskie, źe sławna Hrabianka Platerówna umarła na granicy litewskiej, żyjąc w ukryciu przebrana za wieśniaczkę. Papuga, dziennik angielski, pisze: Wiemy rzecz jedne, o czem nikt niewie, czemu mole nikt nawet nieuwierzy , co jednak zupełnie jest prawdą, a to jest, że Xiai Tallejrand płaci za jeden trzewik - 60 gwineow. Xiąźę Tallejrand ma krzywą n o gę, do której zrobione jest osobne kopyto, a do kopyta trzewik, który jest arcydziełem w swoim rodzaju, ale lei 60 gwineów kosztuje.

PATENT STJBHASTACYJNY.

Dobra ziemskie Sworowo z przynależącą wsią Drogi w powiecie Krobskim położone, które według taxy sądowej na Tal. 32,433 sgr, 18 fen. 4 ocenione są, na żądanie wierzycieli z powodu długów publicznie najwięcej dające» mu sprzedane być mają, którym końcem terrnina licytacyjne na dzień 16. Czerwca, dzień 18. Września, termin zaś peremtoryczny na dzień 18- Grudnia r. b. zrana o godzinie gtćj, przed Sędzią naszym Ziemiańskim Wnym Wolff w miejscu, wyznaczone zostały. Zdolność kupienia posiadających uwiadomiamyo terminach tych z nadmienieniem, iż w terminie ostatnim nieruchomość ta najwięcej dającemu przybitą zostanie, i na późniejsze zaś podanie wzgląd mianym niebędzie, jeżeli prawne tego nitbędą wymagać powody. W przeciągu czasu aż do 4ch tygodni przed ostatnim terminem zostawia się zresztą każdemu wolność doniesienia nam o niedokładnościach, jakieby przy sporządzeniu taxy zajśdi były mogły. Taxa każdego czasu w Registraturze naszej przejrzaną być może. Wschowa, dnia 16. Lutego 1832.

Królewsko-Pruski Sad Ziemiański.

Ceny zboża na Pruska mIarę I wagę w Poznaniu. Dnia 17. Października 183*.

Tal. śfir . fen. do Tal. śII , Pszenica. 1 17 - 6 1 25 Zyto 27 6 1 2 Jęczmień «7 b 18 Owies 16 17 Groch . . . 1 1 2 Ziemiaki 7 8 Siana cetnar a no ff.. . 15 .- 17 Słomy kopa a 1200 ff . 3 15 3 20 Masła garniec 1 10 1 lb