GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.11.24 Nr276

Czas czytania: ok. 9 min.

Wielkiego

JIXiestwa

NAŃ SKI EGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dektra i Spółki. - Redaktor: A. Wannowshi.

AH 276.

W Sobotę dnia 24. Listopada 1832.

Wiadolllości zagraniczne.

Królestwo Polskie, Z War s z a w y, dnia ig. Listopada.

Jutro ub.hodzoną będzie uroczystość Imieniu h C. iM. Wielkkgo Xiecia Michała, dostojnego brata N. Pana. Z L i p n a , dnia u. Listopada.

W dniu dzisiejszym z powodu narodzenia się Jego Cesarzewiczoskiej Mości Wielkiego Xiecia Michała Mikołaje wirja, odprawione zostało w kościele parafialnym tutejszym, w obecności władz administracyjnych i sądowych obwodu tutejszego, oddziału żandarmeryi tu konsystującego i licznie zebranego ludu, solenne nabożeństwo, podczas którego wznoszono modły do Najwyższego o pomyślność i powodzenie N. Cesarza i Króla, jako lei całej Najjaśniejszej Familii Jego. Wieczorem miasto oświecono. Rzeczpospolita Krah o wsh a , Z Krakowa, dnia 10. Listopada.

Stosownie do rozkazów N. Cesarza wszech Rossyi i Króla Polskiego, Missya J. C. K. M.

w Krakowie podaje do publicznej wiadomości Najwyższe postanowieni«; "W przeciągu 3 miesięcy od daty niniejszego obwieszczenia, b i d y poddany Królestwa Polskiego, mieszkający za grauic*, a który oiemial uczęstniitwa w powstaniu, obowiązany jest żądać upoważnienia bądź do powrotu do Królestwa, 'bądź do przedłużenia swego pobytu aa granicą,. Prośby wyrażające jedno- lub drugie? żądanie, mają być podawane przez proszących do naczelników legacyi lub konsulatów rossyjskieb, którzy takowe bezpośrednio przedstawią do decyzyi J O. Feldmarszałka Xiecia Warszawskiego. Rozumie się, że niniejsze postanowienie nierozciąga eię do tych a pod. danych Królestwa Polskiego, którzy od czasu przywrócenia prawego porządku w Królestwie otrzymali pozwolenie udania się zagranicę, lub przedłużenia swojego tamże zamieszkania i kiórzy są opatrzeni w legalne paszporia. - W Krakowie, dli, 25. Października ( 4 . L i s t o P O 1833» ( p o d p i « . ) "

B e l g i CC.

Z Bruxelli, dnia 15. Listopada.

Gazety tutejsze donoszą, że Królowa niezawodnie jest przy nadziei. I n d e p e n d a n t głosi: Rozeszła siej, pogłoska, ee między Marszałkiem Gerard i pewna, dostojną osobA nieporozumienia zaszły względem wejścia Francuzów do Belgii. Rozumiemy, ie niewypada z domysłami wchodzić w szczegóły tych wieści; alenaturalna, że jeśli takowe zatargi powstały, wkroczenie armii francuzkiej o kilka dai się, opóźni. c uz ów d u. i 7. m. b. w B r HX e 1 li s t a n i e , a .część armii d. ig. pod mury Antwerpii się posunie. Onegdajszy M o n i to r tutejszy donosi w części urzędowej, i£ rząd beigijski na oznajmienie .0 zaślubieniu Krolą Leopolda z Xiężniczką Ludwiką, otrzymał pistna odpowiednie' od N N . C< sarza Jmci Austryackiego i Króla Jmci Pruskiego; a na oznajmienie o wstąpieniu na tron i zaślubieniu, pisma odpowiednie od NN. Kroiła Jmci Sardynskiego, Króla Jmci Duńskiego i Króla Jm*:i Szwedzkiego, oraz od J. K. M.

Wielkiego Xcia Hesko-Darmstadzkiego. Tenie M o n i t o r donosi dalej, iż Vice - Hrabia Karol Vilain XIV. został przyjęty d. 17. Października od N. Arcy-Xieiny Maryi Ludwiki w Parmie, a dn. a6. Października od J. K. M. Wielkiego Xiecia Toskańskiego, jako nadzwyczajny Poseł N. Króla Belgijczyków.

b r a n c y o. Z P a ryż a, dnia 13. Listopada.

· Courrier du P a s de - Calais donosi pod dn, JO. Listop ,: "Ministrowi wojny przełożyli oficerowie inżynierów rozmaite plany zaczepne w wyprawie przeciw Antwerpii; Marszałek, chwaląc kaiJy z nich, dochował jednak ścisłego milczenia; niewierny więc jakiemu rozpoczęciu wojny, da pierwszeństwo. Zresztą dał on poznać zdanie swoje, ie trudności w zdobyciu warowni łatwo się dadzą pokonać. Zapewniają, ie froktarze okrętów{_t, '}. właściciele, Render) od rządu naszego listów kaparskich (t. j. prawo chwytania okrętów) wymacali, że j ednałctoiądanie jako ostateczny środek odrzucono, ponieważ Francya bynajmniej niezmierza do zniszczenia handlu holenderskiego. W gazecie B r e t o n, w N antes wychodzącej wiele szczegółów czytamy o Xieiniczce Berry: "Powiadają, £e Xiężna Rerry przed r tygodniami w N antes przebrana jauo siostra miłosierdzia od niejakiegoś Pana poznaną była, który oczy swoje wnię wlepiwszy te słowa dość głośno do niej przemówił: "Pani jesteś nazbyt nieostrożną!" Innego razu była ona obecna mszy ś. w kościele, a po raz tczeci poznano ją przechadzającą się przed giełdą. Policya śledziła miejsca jej pobytu od dni 19. - Pomiędzy oficerami żandarmów, którzy Xięźnąprzyaresztowali, poznała ona jednego i skierowała do niego następujące pytanie: WP an służyłeś wgwardyi, jeśli się niemylę? "Tak jest odpowiedział oficer"; "trzebamieć , jak ja, 8mio ro dzieci i ani kawałka chleba w domu, aby się takiemu oddać rzemiosłu, jakie ja teraz sprawuję. " Kilkadziesiąt adwokatów już się zgłosiło, pragnących bronić Xieiniczki przed sądem.

Mówiono dużo wczoraj wieczorem o zmianie w gabinecie, gdyi zatargi ciągłe między członkami rady zachodzą, Słychać, że Marszałek , Soult i Pan Thiers nowe utworzą Ministt ryurn.

Pogłoska, wczoraj rozprzestrzeniona, jakoby Pan Pohgnac miał był umknąć z zamku Hamm, pokazała się być pJ onną. Już czynią stosowne przygotowania ku zapobieżeniu powstaniom i zamieszkom na dzień zagajenia Izb. Kilka batalionów załogi, które dotychczas stały za miastem, odebrały rozkaz, wejść do stolicy. Dzisiejszy M o n i t o r umieścił postanowienie Królewskie, obejmujące 8 rozdziałów i 8& artykułów, względem nowego urządzenia szkoły politechnicznej. Pierwszy rozdział tyczy się celu tej szkoły, która szczególniej jest przeznaczoną do usposobienia młodzieńców do arty leryi wojska lądowego i floty, do korpusu inźenierów potęgi lądowej i morskiej, do wydziałów administracyi mostów, gościńców i kopalni, fabryk prochu i saletry, do głównego sztabu sekcyi miernictwa, oraz do wszystkich innych wydziałów, które wymagają rozciągłych wiadomości fizycznych i matematycznych. Szkoła ta zostaje pod kierunkiem Ministra wojny, a do zarządu jej należą: Generał jako dowódzca i naczelnik, oficer sztabowy, jako poddowódzca, 4 Kapitanowie, jako Inspektorowie nauk, Kapitan dyrygujący ćwiczeniami wojskowemi i 4 Adjutanći. Dowódzca i poddowódzca powinni byli być dawniej uczniami szkoiy. Kom missy a złożona z 4 examinatorow, corocznie mianowanych, examinuje kandydatów chcących wejść do szkoły. Będzie Dyrektor nauk i 11 Proiessorów, którzy uczyć będą analizy i mechaniki, geometryi, fizyki, chemii, miernictwa, topografii, nauki o maszynach, architektury, stylu irancuzkiego, języków niemieckiego i angielskiego, oraz 4 nauczycieli rysowania figur ikrajorysów , 1 nauczyciel do rysunków topograficznych, i 12 korrepetytorów. Wiei u oficerów paryzkiej załogi udało się przed kilkoma dniami do Marszałka Soult, prosząc go by ich wysłał do armii północnej. Xiąlę Dalmacyi odmówił im to, ponieważ wspomnione wojsko już uzupełnionem zostało. Tymczasem Marszałek Soult wydał nowe postanowienie, końcem powiększenia tej armii. Rozkazał albowiem grenadyerskiej kompanii każdego 4 batalionu pomaszerować do granicy, gdzie oprócz 2 pułków, przez czas belgijskiej kampanii tam zostawać mających, tworzyć będą korpus odwodowy. Głoszą, że następca tronu pruskiego przybył do Nadreńskich prowincyi, i obejmie dowództwo armii. (Z Dzienn. Warez.) Z L o n d y n u, dnia 13. Listopada.

Dnia 10. ra. b. uczyniono Lordowi Palmerston i Xieciu Tallejrand proposycyą ze struny Holandyi, aby tylokrotnie wspominane przełożenia gabinetu pruskiego przyjęli za podstawę dalszych koncessyi; ponieważ jednak te koncessye niebyły dueiattcznie oznaczone, ani lei dzień wymieniony, w którym układy nanowo się zawiązać mające, miałyby być skończonetni, przeto przełożenia te obydwaj dyplomatycy o d r z u c i I i . Dnia I I. odbyła się rada gabinetowa w wydziale spraw zewnętrznych, po rozmowie długiej, którą Pan Zea Bermudez miał z Hr. Grey w wy» dziale skarbu. Podczas rady gabinetowej, Xiąźę Tallejrand, Baronowie Bulo w, von Wessenberg i Neumann ze6/ii się w wydziale spraw zewnętrznych i mieli tam rozmowę z Lordem Palmersion, którego wieczorem Pan vao de Weyer i Zea Bermudez odwiedzili . Dzisiaj przed południem odbyła znaczna liczba najceloiejszych kupców i bankierów w »City of London Tavern" walne zgromadzenie, w celu uchwalenia petycyi do Króla przeciw wydaniu wojny Holendrom, przy której sposobności najbogatsi kupcy stolicy P. Wilson i Thomas Barring ostro na Francyą powstawali. Zgromadzenie to w tej chwili jeszcze nieskończone. Uwagi godna ta okoliczność, źe P. Wilson, w tern posiedzeniu prezydujący, jednemu opponentowi głosu zabrać n i e p o z w o I ił. Okręty angielskie, co z Rotterdamu przybyły do Hull, oświadczają, źe ich osady w mieście wymienionem prawie ukamienowano. - Lloyds agent w Portland donosi, źe na tamecznej wysokości kuter angielski " S y I v i a" zabrał okręt holenderski "H e n - riette", z Kata wii do Amsterdamu płynący. Z Liwerpolu okręty holenderskie jeszcze w sam czas uszły i kutry angielskie nadaremno je ścigały. - W Plymouth jeszcze więcej okrętów wojennych uzbrajają. Z Porto nadeszły listy aź do d. 6. m, bief.

W jednym z tychże wyraża nadsełacz: "Dom Miguel z siostrami swemi był w nas ze m s ą s i e d z t w i e . ByJ on w piątek (dn. 2.) w Vallonga, skąd się udał do Braga. Wojska liniowe cofnięto do Vallonga i okolic, zapewne aby zapobiedz, żeby na nasze stronę nieprzecbodziły; tak więc sama tylko milicya i guerylasy stoją przed murami miasta naszego. Wedle upowszechnionych pogłosek wojsko w ogólności niesprzyja Dom Miguelowi i czasem nawet niejeden z groźbą albo klątwą się odzywa. Przeciwnie naszesiły wzrastają codziennie? wczoraj przywiózł nam "Wellington " znaczne zapasy w koniach, amuaicyi i ludziach. -. Słychać dzisiaj, źe Anglicy warownią St. Juliao (pod Porto) zdobyli. Nieobawiamy się żadnej napaści nieprzyjaciela, przekonani, ź. -to tylko z największą dla siebie szkodą przedsięweźmie.'" - Inne Jieiy opiewają, źe Dom Pedro wnet sam zaczepne rozpocznie działania. Kuryer dzisiejszy wyraża zadziwienie swoje, dla czego Dom Pedro, mający juź 10,000 bitnego wojska, naprzód się nieposuwa. , Pan Denman został mianowany Lordem najwyższym Sędzią angielskim, w mIejSCe zmarłego Lorda Tenierden. Gazeta Kuryer wyraża: "Niernożna nic powiedzieć przeciw temu mianowaniu; honor bowiem i poczciwość Pana Denman stały się prawie przysłowiem; iyczyćby tylko wypadało, aby na teraźniejszym swoim urzędzie niech ciał powodować się zasadami Włiigów." Gazety stronnictwa Torysów oświadczają nieukontentowanie c tego mianowania. Długi zmarłego Waltera Scotta są juź zupełnie zapłacone. Professor John Leslie umarł w zeszłą sobotę w majętności swojej Eoates w hrabstwie Fife. Dawał nauki w uniwersytecie JBdymburgskim. Lord Kanclerz (Brougham) jeszcze ciągle choruje. Generał portugalski Stubbs, który od da« wna z największą gorliwością służył sprawie konstytucyonistów, a w Oporto jest bardzo lubiony i szacowany, odebrał rozkaz, aby tam przybył. Domyślają się, iź obejmie naczelne dowództwo armii, a posłannictwo do Madrytu ma być poruczone Generałowi Villa-Flor. Za wpływem i wstawieniem się Margrabiego Palm ella, Generał Stubbs został przywołany. Do batalionu angielskiego przyłączyło się 300 niedawno przybyłych żołnierzy, a do francuzkiego przybyło 30 wychodźców zagranicznych. Wojsko w Oporlo pała największą odwagą, i wielu oficerów jest tego zdania, iź Dom Pedro powinien udać się prosto do Lizbony. Admirał Sartorius naprawił uszkodzone okręty, i może znowu wyjść pod żagle. Zajęto się umocnieniem warowni da Fez.

Rozmaite wiadomości.

Most na Manconarze kosztował wedle BiiBchinga, 200,000 dukatów, a jednak w tej rze butelek wody.

W dzienniku miesięcznym Niemieckim, wydawanym przez F. Bucliholza, znajduje się rozprawa roztrząsająca to pytanie, czy mieszkańcy Królestwa Polskiego za powstanie swoje przez Statut Organiczny z dn. 26. Lutego ukarani zostali?

Zeszyt 1. Czasopisma naukowego na r. 1832.

od zakładu narodowego knien. Ossolińskich wydawanego, już wyszedł z druku i zawiera następujące rzeczy: 1) Początki Sb wian; rozprawa druga J. M, Ossolińskiego. 2) Wiadomości zagraniczne o dziełach polskich; jirzez K. S. 3) Tranzakcya JW. Stanisława Żółkiewskiego, Kanclerza i Hetmana Koronnego z Skinder Baszą Hetmanem Cesarza Tureckiego. 4) Zdania o dziełku: "Biiwa pod Stubnem"; napisanem przez Stanisława J aszowekiego. 5) O szkole gospodarstwa wiejskiego. 6) Wiadomość o Wojciechu Mierze; przez A. B. Do tego dołączony: Katechizm poddanych galicyjskich (ark. 3 d), (Rozm. Lwówek.) J e dną z nowszych prac Adama Mickiewicza, którą w tych czasach drukiem ogłosić zamyśla, jest przekład G i a u r a z Byrona. Prócz tego wychodzi w Paryżu właśnie w tych czasach tom czwarty, a podobno i piąty oryginalnych jego poezyi,jako ciąg dalszy trzech tomów, dawniej w Paryżu wyszłych. Za kilka tygodni będzie juź można ich dostać po tutejszych księgarniach. Przyjaciel Mickiewicza, jeden z poetów pierwszego rzędu, powiada w liście swoim z d. 23 . Września t. r. do przyjaciela! "M am w tej chwili na stoli« ku całą tekę nie drukowanych pism Mickiewicza, które wystarczą na kilka grubych tomów." Szczególniej interesowna i ważna w literałurze polskiej jest treść czwartego tom u, który już natenczas był w druku, ma ona stanowić nową epokę poetycką Mickiewicza. Wspotnniony jego przyjaciel tak się o tero wyraża: "Dorad znaliście poezye młodzieńca, odtąd ujrzycie poezye męża - męża w zupełnej dojrzałości i potędze geniuszu." Takie zdanie tak właściwego sędziego w tym przedmiocie, zdolne jest wzbudzić najżywszą ciekawość licznych tego autora wielbicieli, - Odyniec przełożył Kor s a r z a, poemat Byr o n a , t u dz i e ż C z c i c i e l i o g n i a z T o n» . Moora. (Z Rozm. Lw.) Zbiór dzieł Alex, Bronikowskiego pomnoiony został nowym romansem historycznymw dwóch tomach, pod tytułem: P a n i e Ko« niecpołskie. - Nowy romans niemiecki z history i polskiej opuścił prassę w Lipsku, pod nazwą: Das Haus des Grajen Owiński. Rząd W. Brytanii zajmuje się teraz pięknem i wielkiem przedsięwzięciem, otworzenia I n d u handlowi angielskiemu. Rzeka ta jest żeglowną dla okrętów 200 beczkowych od ujścia swego, w zatoce Cutth aż do Lahore, na przestrzeni 760 mil geograficznych. Już pokilkakroć, lecz napróżno, starano się wprowadzić przez tę ogromną drogę wodną wyroby rękodzielni angielskich, aż wg'ąb państw, zostających pod rządem tamecznych Królików. ŚTodki teraz przedsięwzięte większy rokują skutek. Pułkownik Pottinger posłany został do amitów S ind u, dla wejścia w układy z tą potężną Rzeczypospolitą. Pułkownik Wade odebrał też podobne zlecenie do Rundjet- Sing, który panuje nad Kaszmirem i w Lahore; i Wiełkorządzcy Kalkutty i Bombaju zjechali się w Ajmire dla naradzenia się w tym ważnym przedmiocie.

PATENT SUBHASTACYJNY.

Gospodarstwo Piotra i Anny Krystyny z Fabianów małżonków Streich w wsi Kocanowie, Amtii Pobiedziskiego pod N o. 4. położone, sądownie na Tal. 460 sgr. lootaxowane, drogą, koniecznej subhastacyi w terminie dnia 11. Grudnia r. b. przed południem o godzinie 10tej w Izbie na* szej instiukcyjnej przez Deputowanego Sędziego Ziemiańskiego Bruckner publicznie najwięcej dającemu ma być sprzedane. Zdolność kupienia i zapłacenia posiadających uwiadomiamy o tym terminie z nadmienieniem, i£ taxa i warunki kupna w Registraturze naszej przejrzane być mogą, i źe przybicie nastąpi, jeżeli prawne przeszkody niezajdą. Oraz następujący wierzyciele realni, co do rch pobytu nieznajomi, jako t o: a) Anna Rozyna Streich, b) Gottfryd Streich, e) Anna Katarzyna Streich, d) Michał Streich, pod tern ostrzeżeniem się- zapozywają, 11 w razie niestawienia się nietylko przybicie dla rraj więcej dającego nastąpi, lecz oraz po sadowem złożeniu summy kupna, wymazanie intabulowanych i spadających pretensyi, a mianowicie tychże ostatnich, bez potrzeby nawet złożenia na ten koniec dokumentów nakazane zostanie, Poznań, d. 27. Sierpnia 1632.

Królewsko- Pruski Sad Ziemiański.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.11.24 Nr276 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry