GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.11.30 Nr281

Wielkiego

Xiestwa POZNANSKIEGO

----MMMMmBHaMIIBBEMMM A - m.

Nakładem Drukarni Nadwornej- IV. Dekera i Spółki,- Redaktor: A. Wannowski.

· JI/281.- W Piątek dnia 30. Listopada 1832.

Wiadolllości krajowe.

Z Rerlina, dnia 25 Listopada.

(Gaz, Rząd.) - G-enerał piechoty i komenderujący (rentrai VI I. korpusem armii, Baron Muffling, d, 21. m. b. na nowo z Dusseldorfu udał się do Krefeld. Z Miinster donoszą z d. 19. 01. b.: "Wczoraj zrana przybył tu batalion fizylierów i5 go pułku piechoty liniowej z Kielefeld; dzi.iiaj dzień odpoczynku; jutro uda się batalion ten dalej do Renu. Dwa drugie bataliony wspoioniontgo pułku mają dzisiaj tu stanąć." Z dnia 27. Listopada.

N. Pan rarzył Tajnemu N adradzcy poborów H e y dać order Orła Czerwonego 2. ki,b M« fWWWVVMjV

Wiadolllości zagraniczne.

A u s t 2 Y a.

Z Wiednia, dnia 7. Listopada.

Z Stambułu donoszą, źe pożądane układy r Jfelitmedem Ali wszczętp, znajdują nipjakie trudności, ponieważ Mehemed iąda wcielenia Syryi do Egipru i niepodległości tych krajów pod jego i jego familii berłem,- Porta zeawolimoże na ograniczoną samodzielność, z jaką Xiąźę Miłosz w Serbii rokuje, - W Stambule trwają ciągle uzbrojeniami wysełania wojsk do Azyj, podczas gdy stronnicy Mehemeda Alego niepokoją tu publiczne bezpieczeństwo. - Powtarzane bez przerwy podkładania ognia- okazują, źe w tym zamiarze formalny istnieje spisek. - Z Egiptu doszła do Stambułu wiadomość, iż Mehemed Ali zakazał obieg, monet lu» reckich. Z dnia 12. Listopada; N. Cesarz raczył w d, 6. b. m. uchwalić, aby - w Gdańsku ustanowiony byłtymczasowie C. K, austryacki Konsul, i lluejsce to nadał teraźniejszemu Kanclerzowi przy C K, Gen. konsulacie w Warszawie, Edwardowi kawalerowi de Henneberg. Dnia 36 Października r. b. raczył mianować pierwszego Vice-Rektora seminaryurn grecko-katolickiepo we Lwowie, Szczepana Telichowskiegt), Rektorem tegoż seminaryum, oraz Kanonikiem kapituły metropolitalnej obrządki grec, we Lwowie. Z Tryestu, dnia 9. Listopada.

Po długiej przerwie, przypłynął nareszcie wczoraj pierwszy okręt z Alexandryi, który po. dróż tę odbył w dniach 30; Kapitan okrętowy przywiózł wiadomość, że układy, które Mehemed Ali z Porta rozpoczął, przerwane zostały" ponieważ ta ostatnia odrzuciła wszelkie prop@ doniesienia, wysłał Mehemed Ali natychmiast gońców do floty i do armii lądowej z rozkazami, ażeby kroki nieprzyjacielskie bezzwłocznie na aowo rozpoczęte zostały. G a l i c y a.

Ze L w o w a, dnia 20. Listopada.

Nowy Gubernator Galicji Arcy-Xiai<; Ferdynand, dnia 18. b. tn. odbył świetny wjazd da Lwowa; ulice napełnione były ludem, witały Go, Duchowieństwo, wojsko 1 wszelkie władze.

Wieczorem całe miasto oświecono, a w teatrze publiczność radośnie powitała Arcy Xiecia, Dnia 13. b. m. po północy aż do rana we Lwowie widziano na Niebie bardzo ciekawy Meteor; widać było niezliczone mnóstwo gwiazd spadających, niektóre były 2 ogonami; to zjawisko tak rozj aśni ło h o ry j o u t, ze ludzie pobudzili się ze snu. 'l u 2 c y a.

Z Konstantynopola, d. J3. Paźdsiern.

Wszystko tu sposobi się do nowej kampanii.

Wielki Wezyr odpraw ia ciągle od dwóch tygodni przegląd wojska, i pracuje z naczelnikami różnych wydziałów administracyjnych, cehrn eapewnienia potrztb dla wojska. W ostatnim tygodniu przybywały tu codzitń liczne oddziały wojska, które mieszczono w koszarach. Pnia 25. - Układyrojporzęte głownie przez dowodzcow aogiehkAo 1 francuskiego stanowiska w Archipelagu, niedoprowadziły do żadnego rezultaiu, ponieważ Sułtan rozgniewany odrzucił wnioski Melle me da Ali. Teraźniejszy Kapud.in Hasja Hahl Rilat ma (jak słychać) zostać ambassadoreiii przy dworze londyrtskihi; w dowództwie floty zastąpiłby go T ahir Basza, oficer morski znany z rzadkiego inężtwa, Ahmt-d basza, którego Sultan wy. stał był do floty, wrócił do Stambułu w dniu fu. b. m»

Niderlandy, Z H a g i, dnia 20. Listopada.

Załogi w Vlitssingen i w warowni Bath Znacznie w ostatnich dniach wzmocniono.

Podpułkownik» artyltryi, Bake, mianował Król KotiitndaiiUU) warowni Lille i Liefkenśhok. W Amsterdamie głoszono wczoraj na giełdzie, ze łregata nasza "ulotna ryba" aabrała korwetą łrancnzką. W flocie stojącej na Skaldzie zaszły niektóre odmiany w stanowiskach. Okręt liniowy "de Zt euw" djierzy posterunek na wysokości pod Terntujen, a korweta "de Dolphyn" rozłoi>ła się przed Balii; wzmocniono tę flotę w ciągu »tsjłego tygodnia znaczna liczbą imiiejszych statków.

B e 19 i a.

Z A n t we r p i i, dnia 21. Listopada.

Główna kwatera Marszalka Gerard została wczoraj przeniesiona do iionck, do domu Pana Depret Moretus. - W tutejszym dzienniku czytamy, co następuje: Armia hancuzka operacje swoje dalej popiera i za;mujestol)i:iowo przeznaczone dla siebie stanowiska, aby z jezdnej strony dokonać opasania warowni, a z drugiej przez dalsze posuwanie się ku granicy ho1enderskiej zasłaniać swoje dzielą kti oblężeniu warowni zakładane. Działa ciężkie przybywają do Boom, i za niemi postępujące w tymże samym kierunku wojsko. VVysadzenie na 1"'d odbyło s;ę z podziwienia godną łatwością i zręcznością, i wszystkie mattryały już są w drodze. Xiążęta Orltaliski i INemurski udali się na czele straży przedniej do West- W ez... Straż przedni» podczas oblężenia na tym punkcie zostanie; Xiążęta zaś udatiją się pod mury warowni, aby być naocznymi świadkami prac oblężnifzych, chyba żeby obecność ich przy snaży przedniej miała się stać niezbędnie po« trzebną- - Brygada Generała- J oriin zasłaniaj będzie armią obhgającą. Obsadziła ona już 5 całą linią od Pulte aż do Turnhout. Przygotowania idą skorym torem, gdy tymczasem liczne oddziały wojsk wszystkie zalegają drogi, - Twierdzą powszechnie, że Marszałek Ge» rard przed wyjazdem swoim do głównej kwatery dłogie i częste mu wal rozmowy z Królem Leopoldem, wynurzając N. l'aiiu wielokrotnie oba"? IWóję o miasio Antwerjną, losy tego nieszczęśliwego "miasta i obmyślenie środków pOHM'« y dla niego jedynetń są zajęcierr. Leopolda. Gazety głosją, że skierowano wezwanie do Gt n< rała Chasse, albo ie takowe skierować do niego postanowiono; niektóre z tych gazet utrzymują nawet, że warunki tych odezw im 8ą wiadome- Ale tu są wszystko czcze domysły, przJ\jiuszczenia i wnioski bez podstawy, dyplornacya wojenna nikomu swyih tajemnic nieudziela. Zresztą niemoże leż żadne wezwanie n.ieć miejsca przed rozjioczęciem robót, i otworzeniem przykopów, które zazwyczaj około 500 metrów przc-d stokiem (Glacis) bywają sypane. Oprócz tego armia oblegająca wtenczas dopiero jest zgiomadzona i uzupełnioną, kiedy wfszerkie maieryały ma w pogotowiu. - Trzeba też wszystkie te wieści i użycia nowo wynalezionych machin, za pomocą których łacnoby można wszyt>tko w perzynę obrócić, poczytywać za bajki. Aim a francuzka ma swój korpus inżynierów, swoje ar yleryą i swoje męztwo; niejiotrztbuje więc uciekać si J\ do crachin piekielnych." Donoszą as Boom pod dniem 20- m. b.: ,; Od qwóch dni przybywają tu kwatermistrze, iuraZerowie i oficerowie aityleryi; a ostami czynie potrzebne przygotowania ku zbudowaniu mostu łyiwowego dla I5.COO wojska francuzkic-go, Dzisiaj połowa onego juź nadeszła. Sprawiało to widok istotnie malowniczy, jak te massy baJ\netówl na przeciwległej stronie, rzeki Buppel słońcem wiosennem oświecone się migotały; jak później te mosty łyżwowe z przesjło aooludźmi ku Boom się przybliżały; wszystkie promy pełne koni, powozów i tłomokow, otoczone mnóstwem małych statków. Każdy <<ię dziwił postawie i wesołości żołnierzy- Przeprawienie przez rzekę rozpoczęta się o godz. 10. rrjna; teraz . wieczorem, a jeszcze ciągle idą staiki. Słflr.bać, że raiło tylko żołnierzy zostanie na przeciwnej stronic." F 2 a n c y u.

Z P a ryż a, dnia 19. Listopada.

Dziennik Sporów do artykułu dotyczącego się ustawienia korpusu obserwacyjnego pruskiego nad Mozą następujące dołącza uwagi: " W zb ranianie się Pius», aby mieć udjiai w środkach zniewalających przez traktat z d. 22. Paźd» . uchwa onych, niejest nowością Żadną; nikt nieobwieszczał , że Prussy staną się w tej sprawie uczestnikami. Trzy mocarstwa chęlnieby drodze układów pierwszeństwo flały przed drogą przymusu i usiłowaniom dyplomatycznym przed wójtkowemi; ttieczynily one z iycli zamiarów swoich tajemnicy. Francya i Anglia przeciwnie rozumiały, iź pracowawszy przez rok cały nadaremnie około wykonania traktatu z dnia 15, Listoj) ., nareszcie czas, do innych się uciec środków; uczyniły one to, nieepuezczając się bynajmniej "a wyraźne przyzwolenie i mb. carstw. Korpus ohstrw»cyjny, Łtory Prussy nsd Mozą rozstawi >ją, równie jak odmówione współdziałanie Jul) przyzwolenie, niesą noRym, nieprzewidzianym wypadkiem, któryby położenie rzeczy zmienił. Prussy obwieściły taraiar swój; obydwa gabinety o tern zawiadomione nieczują się prztz to niepokojonemu Uznały to one *a rzecz naturalną, że przy zbliżaniu się znacznych sił fraucuzkicli dogranie Holaudyi, Prussy korpus obserwacyjny nad Mozą ustawiają. Ministery um nasze środka ostrożności zapowiedzianego niepoczytuje wcale za znak kroków nieprzyjacielskich. Od 2 lat cała Europa pod bronią; od 2 lat wszystkie wojska zajęły stanowiska obserwacyjne; Prussy nic więcej nieczynią, jak tylko, że w ty« h środkach wytrwać chcą, Całe pytanie więc lyłko tego się dotyczy, czy ten korpus obserwacyjny jest godłem grożącej wojny. Z zaufaniem odpowiadamy: Bynajmniej, ani dzisiaj, ani podczas 2 lat uply nionych wojska obserwacyjne nitsisją się natychmiast wojskami napastniczemu Mażli publiczność nam albo przeciwnikom naszym wierzyć? Najlepiej, kiedy doświadczenie 2 ostatnich lat to pytanie rozstrzyga," (Gaz. Bząd.) N a t i o n a l, gazeta republikamka, wyraża» "Owe stronnictwo, któremu doświadczeni* S Jat ciągle kłamstwo zadeje, niewyznało jednak ani raz, iź się samo oszukało; wszystko zawsze przewidywało i obrachowało, ni« je nieprzeraża, nigdy mu nieschodzi na przytomności umysłu. Dokirynery gromadzili protokuiy na prutokuiy, aby pytanie holen» dersko-belgijskie drogą dyplomatyczną załatwić. Twierdzili oni, że Król Holenderski niebędzie lak uporczywym, aby się sprzęci« wiać żądaniu 5 mocarstw, zobowiązanych z swojej strony przez podpisanie traktatu z d. 15. Listopada. Z tych 5 mocarstw 5 się ca* fuęły. "" Przewidywaliśmy t o "" odpowiadają dokirynery, wiedzieliśmy o lern dokładnie, to nic nieszkodzi, mogłoby (o lyih ty!» ko zastanowić, którzy polityki 3 północnych mocarstw nieznaj ą. "" Kroi Holenderski na ' wezwanie, aby się zastosował do warunków traktatu, odpowiada, iź gotów, gwałt gwałtem odeprzeć. " "Wie dzieliśmy t o "" odzywają się dokirynery, "" tbcąc o tern powątpiewać, irzebaby byio zupełnie nieznać uporczywego charakteru Kroła Wilhelma, Wszakże'''' dodają, ""cała .Europa Króla Holenderskiego opuści, a przymierze Francyi i Anglii wkrótce go nawróci. "" Mim» to protestują Pruesy sprężysto przeciw gwałtowi, którego przeciw Holandyi użyć postanowiono, oświadczając w tonie oziębłym, }.Ul armia pruska ma być nad Mozą rozstawiona. N asi dokirynery tak się odzywają: "" T o nic nowego, nic nieprzewidywanego; wiedzieliśmy, że Prussy nie mogły zostać spokojnymi widzami wyprawy Francuzów przeciw An twerpii. "" Tych doktrynerów więc nic nie« wprawia w zadziwienie; cokolwiek bądź sit} dzieje, przewidywali oni to juź od 2 lat nierównie lepiej, niż inny świat."

Deułz, który zdradził Xięźnę Rerry, zimy» śla wydać pisemko ku usprawiedliwieniu swe* mu, w kiorem podobno twierdzi, że szczera miłość ojczyzny do uczynku tego go spowodowała; udał on się w tym względzie do pisarza znajomego z zasad liberalnych, odebrał wszelako od lego odmowną odpowiedź. Zresztą wiemy teraz z pewnością, że zdrajca tea i fm V i u i * Mory 350,000 fI. wypłacono. Gderał Ramurino powrócił wczoraj tu b t n e r a f rr a III o hl rr o 1 z eiwl vntBt* 1«« donoszą wedle listów pry«alnych z Madrytu pod d. 8- m. b., ie bunt Kiroiaiowulieki już wybuchu, dnia wspo. nniome» został przytłumiony i ie liczne ™ KhIeK I. D O n U l i ł y przyaresztowania; ratrole przeciągały ulice slolicy 1 wojZTJ\!vHi biwakowały V»« bronią, na placach n..hl'i«nveh Niezakłócone- zresztą pokoju, ł" stronnicy Infanił Don Carlosa odłożyli i b n o wykonanie swych zamiarów do poi dnitiszei Pomiędzy aresztowanymi IL «fell! oficerów dawniejszej gwardyi Krójest wie. u fuvv aźaITlY ie gazety Madryiskie · 7rr « m b nic nieźawierają takiego, coby , \I, noiwierd.eoi» podanycb w.iadomości ełudopotw eruzeun j źyc mog o-Jdonosi z Nanlee pod d. 16. m. b.: PrnkurJ\tor Królewski, P. Demangeat, udał .'ie w««"ai w towarzystwie Sędziego Pofcoju i kilTu Ko mmissarzy pokoju, do mieszkania P n n LuEuieny, aby zdjąć pieczęcie taln · "ni ńe oraa pOBjukiwać liaty, papiery, WYClsn one, ł co było własnością \ JI» Berrv « zbadać kryjówki wszelkie Aiqzny y rytti} e prokurator .powróciw tym tomu. nj I wniosek, ażeby Panwszy 00 ry r a r e T r Xięźną do Blaye " ł ła nazad sprowadzono do Nautc-a, POi i Jelt w etanie oskarżonej i ma być slarzeds ad Assyzow w Blois. W do wioną p Kersabiec, Bccdelievre i u Pani r*c 1 przedsięwzięto poszukiwania, które · !T»wadnvch niewydały rezultatów." W Ile Kur y e r a fI. miały się między pa· · zabraiumi w domu Panny Duguigny p l e K III l . e B znaj dować dwa listy Aarola X" w bt>vch on przedsięwzięcie swojej synowy w I. 0ar,i i ia z naleganiem wzywa, aby wyraźnie g J\ . J\ Francyą op J\ J\ eieiejezycb jedynie tyltrallarrani Messenger, jakonajpós- - T h nzaca cazeta, wyjątki mowy Kroi ' e n r v n u przytacza, jakoteż wiadomość, źe la od tro I J e lon o # O tem donosi w na'3 snosób: "Właśnie, gdy Król zwra«I około mostu Pon t - Royal, aby się udać w z d S bulwarków, dano z pia.ole.u ognia na to zadowolenie donieść P ubhroarny 'L': J\ b d a przeleciawszy nad głową ko"n N' p ! n a wcale nieraziła. - Króla J mci III JI enie wcale niezatrwoźyło. Nieudało *? «rhwvtac zbrodniarza. (Sprzeciwia się więc to doniesieniom gazety S t e n o g r a p h e ,lO

Patrz Nr. ga». nasze, 273) Na ychrmaet po tym wyMrz 3 le wiiano króla jednozgodnemi o kr z y k. : " V i vel e R o i ! « J o u r n a l d u C o m m e r c e umieścił następujące szczegóły. "P. Dupin pracował wczo. raj prrer całą godzinę w księgozbiorze Izby Deputowanych. Rzeata sama r siebie IIIczJ\ca, j( st w związku z następującejn zdarzeniem: P. Dupin był onegda, u Króla, ktory dosyć długo z rum rojmawiał; mimo tego depu.owany niedowiedział aie. o ujęciu Xieinej Berry, jak dopieio z gaz- ty le N o u vfllie te.

Ten brak zaufania ze sirony Królewskiejwzględem quasi Ministra, a tak sławnego prawnika, zmartwił niemało P. Dupin; jakoi miał postanowić rzecz do tego doprowadzić stanu, ażeby Izba projekt do prawa, który Ministrowie względem Xieznej Herry nit ją, przedstawić, przez przystąpienie do porządku dziennego uchyliła. Wedtug wszo Ikiego podobieństwa, przybył on do biblioieki ażeby odczytał jeszcze raz narady Izby, nad prawem oddalającym Burbonów z Francyi. Dzia.ejazy N ou veillate umieścił kilka m.ejsc dla PanaDupm nader dotkliwych, z których wyraźnie s.ę okazuje, iż między mm a Munsteryum zaszły jakieś nieporozumienia. Słychać nawet, iż Ministrowie większą mu jeszcze psotę wyrządzić zamyślają, a to przez wyniesienie na dostojność jiarowbką wszystkich tych deputowanych, na których ma wpływ największy." pogłoska, źe Król nic-udzielił Panu Dupin wiadomości o ujęciu Xieznej iierry, i ie tenżo mocno tern był zmartwiony, zdaje się prz» z to nabierać wiarogodności, źe dwa dzienniki, któ!e szczególniej pod wpływtm Pana Dupin wy.

chodzą, to jest Co n s t i t u t i o n n e I i G a z e t - te de s T r i b u n a ux, jak najmocniej powstają przeciw prawu, które rozsirzygnienie iosuXieźnej Berry Izbom zostawiło. Prefekt marynarki, Baron Roussin, przybył tu onegdaj z Btest, a wczoraj przed południem rn;aj posłuchanie u Króla, który potem pracowaJ z Prezesem rady, oraz z Ministrami spraw wewnętrznych, oświecenia publicznego i spraw zagranicznych. Hrabia Sebastian!, który dla poratowania zdrowia chce przepędzić zimę w Rzymie, ma (jak słychać) nadzwyczajne zlecenie d o rządu papiezkiego, tyczące się zalog. w Ankonie. Uniwersytety w A.x, Besan<;on, Paryżu 1 Strasburgu, otrzymały znowu 33,530 frank, na wsparcie szkół elementarnych. bonosząz Bruxelli, źe Król Leopold życzy 80bie objąć dowództwo naczelne nad dwoma wojskami francuzkiem i belgijskiem, które mają oblegać Antwerpią. Niepodobna jest żeby się Marszalkowi Gerard i Xieciu Orleańskiemu. Akademia umiejętności po onegdajszem taj riem swojem posiedzeniu, rozdała nagrody pieniężne w ilości 17,500 franków różnym badaczom natury, którzy się uczonemi pracami odznaczyli. Dowódj.ca źandarmeryi Clioussenie, został mianowany dowódzcą zamku Blaye przez ciąg zostawania tam Xieznej Berry, Słychać o urządzeniu regularnego związku między Stambułem i Marsylią, a to statkami parowemi; przedsiębiercy chcą prosić rządu, aby oficerowie marynarki Królewskiej byli dowódzcami rzeczonych statków parowych. Zapewniają, iź generalny Konsul holenderski Fabritius, zastępujący nieobecnego Barona Fagel, ma dziś wyjechać z Paryża. Słychać «raz, iź wczoraj wieczorem posłano sztafetę z zaleceniem Posłowi naszemu w Hadze, aby ztam tąd wyjechał, Journal du Commerce zapewnia, iź Hrabia Sebastiani przed wyjazdem swoim do Włoch otrzymał dostojność paroską i źe postanowienie Królewskie w tej mierze będzie wkrótce ogłoszonem. Gazette de France obejmuje zbiór myśli wielkich polityków; w liczbie ich są następując e: "N ietworzy się konsiytucyi, lecz dobra konstytucya sama się robi; jest o na dzielern czasu i okoliczności, a Bóg pierwszym jej sprawcą. (Są to wyrazy Burkę). Francya jest monarchiczną z jeograficznego swego położenia. (Powiedział Mir?beau), W Paryżu dobra sława nieutrzymuje się dluźej jak poł roku. (Słowa N apoleona) w roku 1798) Paryż posiadać będzie zawsze przywilej powstania. - (Rzekł Gurat) . Los Francyi jest uczyć się zawsze wła.

snem nieszczęściem. (Oświadczył Colonne). Rząd może się tylko utrzymać zasadami i środkami, odpowiadającemi jego początkowi. (Rzekł Montesquieu.) Z dnia 20. Listopada.

F r a n c e n o u v e II e następujące podaje szczegóły o zamachu uczynionym na Króla: "Następujące wiadomości, za wiarogodność których ręczyć możemy, dowodzą, źe zbrodnia la niebyła odosobnioną. Zdaje się bowiem, źe sprawcę uczynku ciągle kilkadziesiąt otaczało osób, umyślnie krzyczących: "Niech żyje Król!" Nędzarz, aby się tylko dostać w pierwsze rzędy widzów, odepchnął młodą (ylkoco da Paryża przybyłą kobietę, ciekawą widzieć Króla, i stanął między podoficerem i fizylierem wojska liniowego; kobieta, aby tylko Króla zobaczyć, musiała stanąć na palcach, gdyż zbrodniarz jej zupełnie

prawie widoku ujmował; niespodzianie «postrzega, jak on wyciągnąwszy ramie z pistoletem celuje na Króla; wpada mu w objęcie, ale j 'J £ był wystrzelił; mocny buk każe się spodziewać, źe pistolet nazbyt był nabity, a być »noże, źe tej okoliczności Król winien ocalenie swoje. Wystrzeliwszy rzucił eię zbrodniarz, rozepchnąwsjy gwałtownie żołnierzy, między pospólstwo,gdzie międzylowymi kilkudziesięciu towarzyszami znikł, którzy z tein większem uniesieniem Króla p ozdrawiali, aby takim sposobem wszelkie podejrzenie od siebie,oddalić, i zbrodniarzowi ułatwić ucieczkę. Żołnierz, podoficer, w błi. skości stojący gwardzista municypalny i sierżant miasta usiłowali wedrzeć się w grupę, zasłaniającą zbrodniarza; ale gdy swego dokazali, jufź go niebyło. Wtenczas gdy owych a żołnierzy odepchnął, rzucił pistolet, z którego wystrzelił i inny, mocno nabity, na ziemię. Obydwa pistolety są w ręku polic y i. Prefekt rozkazał na miejscu wiele podejrzanych osób uwięzić; kilku już wysłuchano, zapewne nie bez rezultatów władza już ma podania i skazówki, za pomocą których sprawcę uczynku tego, zapewne wyśledzi." - Krotki artykuł o tym zamachu w Monitor z e zgadza się z F r a n c e N o u v e II e . Hiszpania.

Z Madrytu, dnia 9. Listopada.

Król przejeżdża się codzieź, i widocznie przychodzi do zdrowia. Dzisiejsza gazeta dworska umieściła 4 postanowienia Królowej, tyczące się polepszenia administracyi skarbowej. U tworzona będzie Kommissya złożona z członków Ministeistw, do zaprowadzenia oszczędności, jakąby przedsięwziąść można w rozmaitych wydziałach administracyjnych. Wszystkie dochody krajowe mają wpływać do kassy Ministerstwa skarbu. Utworzy się pewny rodzaj Ministerstwa spraw wewnętrznych pod nazwaniem Ministerstwa powiększeń bogactw krajowych, a tymczasowym naczelnikiem jego mianowany został Pan Encima y Piedra, Minister przychodów.

A n gl i a.

Z L o n d y n u, dnia 20, Listopada.

Depuiacya złożona z 40 osób, udała się dn.

6. b. m. pod przewodnictwem Lorda Prezydenta miasta, do Lordów Grey, Althorp i Riissel, w celu złożenia mu złotych puharow, które kupiono z zebranej składki. Deputacya ta została najpierwej wprowadzoną do Lorda Grey, któremu Lord Prezydent miasia podał puhar 2 stosowną przemową, a w niej oświadczył, iź więcej niż 300,000 współobywateli jego zebrało się dla uczczenia go tą oznaką wdzięczności za oraz życzenie, aby Lord Grey długo zostjwał na czele administracyi kraju. Lord Grfcyodpowiedział, iż uważa dar len za najszacowniejszy , jaki kiedykolwiek otrzymał. Podobniei podano puhary Lordom Althorp i Riissel. Pierwszy oświadczył, iż niejest w stanie wysłowić uczuć, jakie go przejmują, iż dar ten nietylko earn z siebie tak drogi, stał się przez okoliczności, które mu towarzyszyły, jeszcze droższym dla nit go, i że nic bardziej go rnecieszy, jak otrzymanie oznaki jednomyślnego zadowolenia tak ogromnej liczby ziomków jego. Lord Rusnel w odpowiedzi swojej wyraził, iż ten dowód przychylności współobywateli sowicie wynagradza pizy krości i gorycze życia publicznego. Tutejsza gazeta dworska donosi o mianowaniu Lorda Ponsonby, Posła naszego przy dworze N eapolitańskiin, Posłem ptzy Porcie Ottomańskićj; Pana Tempie, Posła przy Dworze Saskim w Dreźnie, Posłem przy Dworze Neapoliłańskim; Pana Forbes, Sekretarza poselstwa przy Dworze Austryackim, Posłem przy Dworze Saskim w Dreźnie; Pana Homer Fox Strangways, Sekretaiza poselstwa przy Dworze N eapolitańskim, Sekretarzem poselstwa przy Dworze Austryackim; Pan John Kennedy, urzędnika poselstwa w Stambule, Sekretarzem poselstwa przy Dworze Neapolitańskim. Pan Campbell został mianowany Generalnym Prokuratorem w miejscu Pana Denman. Pułkownik Cotter przybywszy 2 Oporto, uda) się do Irjandyi w celu uorganizowania tam batalionu dla Donny Maryi, który z samych Irlandczyków składać i własnym jej pułkiem nazywać się będzie. Powrót Pana Stanley nastąpił w skutek życzenia Xiecia Richmond, Lorda namiestnika Irlaudyi' Ministtr Lord Goderych będzie podług prawdopodohii ństwa i nadal zastępować Pana Stanley w jego urzędzie.

Gazety lorrysowskie, które wszystko co nam nasi przodkowie zostawili, za dobre uznają, Utraciły wsjtiki wpływ u ludu.

Hrabia Grey przeniesie się 2 całą swoją rodziną do ntiaita; ukończono bowiem naprawy w pałacu jtj»o przy ulicy Downing. Pan Robert Peel bawi jeszcze z licznymi przyjaciółmi swymi w dobrsih swoich Mener House, niedaleko Tannworth.

Wi, I*a, radość eprauiła w Oporto wiadomość o nowo zawartej pożyczce, która zapewni dobry skutek wyprawy D<>m Pedra. Przywiózł ją do Oporto dn. 4. b. rn. statek parowy fcPikt" z Anglii. Croniea do Porto donosi urzędowną Wiadomość, i« Dum Pedro pisał do Hrabie

14 O

go Villaflor, iż przechylaj ąc się do rady jego, sam obejmie dowodziwo armii, i że mu składa dzięki za dotychczasowe usługi, ora« okazaną wierność i męstwo. Podobnejze treści jest rozkaz dzienny, który Doia Pedro wydał do wojska. Rozkazuje oraz, ażeby wszyscy wojskowi portugalscy, którzy bawią za granicą i ktorycb oiewymawiają iadnepra« wne przeszkody, wrócili óo Portugalii, i w tym celu dla otrzymania potrzebnych środków, zgłosili się do Ministrów J. C. Mości. S z iv e c y a.

Z S z to K h o lin H, dnia 9. Listopada.

Dnia 6. b. m. obchodzono lu z przyzwoiła, okazałoścją rocznicę zgonu Gustawa Adolfa. W pierwszych dniach bieżącego tygodnia przybył tu Baron Palmstitrna, Poseł nasz przy dworze Petersburgskim. Od niejakiego czasu uczyniono w Szwecyi odkrycie, które podczas pożaru tak w mieście, jakoteż na wsi jest bardzo uźyteiznern dla do. mów drewnianych. Domy te oraz schody i drzwi smarują się ałunem rozpuszczonym. Ze zaś ałun niema w sobie nic palnego, użycia więc w powyższym sposobie okazało się bardzo odpowiadającetn celowi.

ROZlllaite wiadolllości.

Oildawna starano się o wydoskonalenie teleskopów, lecz wynajdowane w tym celu «posniiy zawsie dotąd nazbyt były kosztowne, łub niedostateczne. Soczewki achrornatyczne (bezfarbrie ), złożone z dwóch rożnych szkła g-ttunkow, usuwają wprawdzie niewy rażneść przedmiotu i kolory pochodzące z łamania się światła: lecz sztuk« otrzymywania znacznej średnicy tablic flintglasu, wolnych od wszelkich skaz i bąblow, połączona była zawsze z nieskończonymi trudnościami; a przynajmniej cena opatrzonych tiietni narzędaf. wys*łycii z pod biegłych rąk jakiego Franenhufera, Utzschneidera, lub Renchenbacha, niezmiernie była wysoką. Znany Dyrektor Cesarskiego Obserwatoryum w Wiedniu, Pro« febsor Lutrów, w pierwszym poszycie 4go tomu Wiedeńskiego dziennika fizyki i maternatyki, ogłosił rachunki wykazujące możność takiego urządzenia teleskopów, w kioremby sa pomocą małych sztuk flmtglaeu otrzymywać e>ę dawały tez same wypadki, i p n t s klortby nadto długość samych narzędzi mogła zostać skróconą: co uczyniłoby je wygodnitjsztmi do użycia i cenę ich znacznie zniżyło. Jakkolwiek te widuici były do prawdy ch unku, zbywało i« wszakże na praktyczne ™ wykonaniu, klóreby wypadkom analizy rieezywiste nadało życie, Dopiero znakomity Wiedtńeki optyk Piosl (którego drobnowidze · ą teraz pierwszemi prawie w Europie), podjął się urządzić ttitskop według planu Professera Łlttrow, i pierwsza jego próba tak dalece przeszła wszelkie oczekiwanie, iż usprawiedliwiać może nsjwiększe nawet nadzieje. Ukończony przez niego teleskop, lubo »tóeunkowie małego wymiaru, bo mający zaledwie w soczewce przedmiotowej 16 linii Irednicy, na długości dwóch stóp, zwiększając olirazy o 45 razy, ukazywał cień jednego 5l xiężyców Ji.wiszą na powierzchni lego głównego planety, doskonałe czarnym i najwyraźniej odfereślutiym; większe gwiazdy etałe, jak rrp. Captlb, Atsir, ukazywal> się również do brze zaokrąglone»)!, i przy świttle xieiyea niektóre gwiazdy, podwójne rozpoznawać się przezeń mogły z taką łatwością, «jaką zaledwie dostrzegać się dawały przez teleskopy dwa razy wi<;k«jej średnicy, powiększające przedmiot 100 przy najmniej razy. Takie skutki otrzymane przy pierwszej próbie zastosowania do praktyki rachunków P. Litlrow, ka£ą fię spodziewać po większych narzędziach według tej it metody urządzonych, wcale nadawyczajuych i zadziwiających wypadków«

Antwerpia l Skalda.

Kiedy oczy całej Europy zwrócone są na cytadelę antw» rpską, nasiępujący skrócony obraz tej twierdj.y i rzeki skaidy niebędzie pewnie, przez czytelników obojętnie przy jęt) tt), Skalda "ma Źródło swoje w departamencie Somme, oblewa mury Cambrays, liouchain, Valenciennes i Coude, przepływa polem graru'c<; belgijską i skręca się ku zachodniej północy. W dalszym swym biegu płynie pod Dooruik i mijając Oudenarae i G hent, przyjmuje kierunek coraz bardziej pofnorno-wscho dni. Ale od Dtndermonde zmierza znowu prosto ku północy ai do Antwerpii, gdzie skręciwszy się ku zachodowi i przebywszy granicę, holenderską, ciągle w kierunku zachodnim pospiesza do morza bałtyckiego. Arnwerpia położona jest na prawym brzegu Skaidy , która przedziela miasm od szańców Tei'e de Flandres (Vlaarnsclie Hoo/d). Przed samem miastem b u g Skaidy jest z zachodu ku wschodowi, zaraz za miastem przeciwnie ze wschodu ku zachodowi. Wzdłuż zaś miasta -tłynie rj,tka ta w prost\m kierunku z południa l(u północy, 1 prawie w polowie tego prostego

Jej biegu, znajduje się na lewym brzegu baterya dopiero co wspomniona. G lowne forty fikacye Antwerpii to jest te, które z największą ukończone zostały starannością, są: na lewym brzegu powyższa Tete de Flandres, a na prawym cytadela; warownia Moniebello i Norderlort. Te trzy ostainie leżą z tej samej strony Skaidy co i Antwerpia, i mają względem miasta to położenie, że cytadela 1 Moniebello leżą na południe, a Norderlort na polnoc Antwerpii. Tym sposobem przyjeżdżając ze sirony Bruxelh, znajduje sif cytadela i Moniebello przed miastem, N ordeifort za niem, a Tete de Flandres z drugiej strony rzeki naprzeci w niego. Cytadela leży bezpośrednio przy samy m brzegu skaidy i styka się z miastem, od którego tylko btokiem (esplanade), jest przedzielona. Przed nią leży luneta Kiel, która równie jak cytadella, dotąd jest w ręku Holtnderczykow. Monie bello leży równie z południowej strony miasta, ale na wschód cytadeli, azatem oddalone jest od brzegu. Położenie Worderfort jest na północ Antwerpii. Warownia la o 400 prętów od miasta oddalona, łączy się z niem prze* szereg świeżo założonych łurtylikacyi. Batcrye te mocno są obsadzone, i dawać mogą ognia na Skaidę w tym kierunku, który rzeka la poniżej miasta przybiera, to jest: ze wschodu na zachód, Warownia Isabelle panuje nad zatokami.

Tete de Flandres na lewym bizegu Skaidy, ma z jednej strony małą waiownię Bnrcht, a z drug ej Saint- Hilaire. Pierwszą obwarował był mocno Carnot, gdy za czasów Napoleona był Gubernatorem Antwerpii, Dzisiarw ręku U elgijcaykow, jest to miasfó, 75,000 mieszkam ow hcząCe, oraz warownie Moniebello 1 N ordeilort, z (ej strony Skaidy co i Antwerpia położonel. Ulice wiodące ku cytadeli i ku rzece-, mocno są barykadowane i obwarowane. PrJ\ez ulice nadbrzeżne prze* jazd dla wzniesionych lamie walów zupełnie jest aatamowanv. Piękna wieża kościoła katedralnego służy za stanowisko wojsko.ve dla dania znaków. Naprzeciw ratusza stoją na obszerny m rynku zatoczone działa w zupełnej goto» wości, a Ht Igijczykouie zaciągają co dzień na wartę w rynsztunku zupełnie bopiwym. Holcnderrzykow ie eą w posiadaniu cytadeli z lutnią Kiel (na prawym brzegu rzeki), oraz całego lewego brzegu, z warownią Tete de Flandres, i obszernie za nią lozlegającemi sięl łąkami Polders. Na tych łąkach, ktnreznasep piaszczystych powstały, stoi dj .iśartylerya; długa i mocna grobla ochran i a'łąki te mI zalewów, a przez przecięcie jej mogą lako we być zupeł jest flotyla holenderska z kilku statków kanonierskich złożonal, której prawe skrzydło opiera się o cytadelę, lewe ra& 0- warownia. Tete "de Flandres.

OBWIESZCZENIE, Niewiadomi sukcessorowie professora Fryderyka Blittner dnia 31. Lipca I. 18/\9. w Poznaniu zmarłego luh ich spadkobiercy albo leź najbliżsi krewni zapozywają się niniejszem na termin d n i a 2 9 g o S t Y z n i a 1 8 3 ?» zrana o godzinie 10. przed Deputowanym Konsyliarzem Culemanh w izbie naszej instrukcyj« Hej aby się ws legitymowali i pozosiałość tegoż odebrali a to z tern zagrożeniem, że jeżeli się przed lub w terminie na piśmie albo osobiście niezgłoszą spodziewać się mogą, ii pozostałość Butinera jako bezdziedziczna podług . 48K Ty t. 9. Części I. prawa powszechnego krajowego fiskusowi przysądzoną zostanie. Poznań, dnia g. Marca 1832» Kj-ól. Pruski Są d Ziemia ński.

ZAPUZEW EDYKIALNi.

Podpisany Sąd Ziemiański zapozywa niniejszem następujące nieprzytomne osoby, jakotor · i) Michała Rossman parobka z Tłukawy powiatu Obornickiego, którego w roku 1811, do wojska polskiego wzięto; 3) Anielę Grdułkow6ką, która tu stąd przed lat 40. z rodzicami swemi Marcinem j Reginą małżonkami Grdulkowskiemi do Rossyi wyprowadziła się; 3) ryrnarczyka Ignacego Prokowskisgo zBerdychowa pod Szremem rodem, który poszedłszy w roku 180r. na wędrówkę, służbę w wojsku austryackim przyjąć miał;? 4) Jana Bukowskiego z Szremu rodem, który już przed lat 50 do Polski pójść i tamże W wojsku służyć rniałj 5) Mikołaja Pisiewieza z Poznania rodem" który 1806. f» do» wojska polskiego pójść miał; którzy od czasu ich oddalenia się żadnej o so bie niedaii wiadomości, niemniej ich sukcessorów i spadkobierców, jakichby pozostawić rnogli" aby o swem życiu i pobycie niezwłocznie, a najpóźniej w terminie na d 2 i e ń r 11 y W r z e ś n i a 1 8 3 3W izbie sądowej zamku naszego, przed' depu>towanym Assessoren J\ Ur. Beyer o godzinie 11» przedpołudniem piśmiennie, lub osobiście donieśli i dalszych rozporządzeń oczekiwali» W razie albowiem przeciwnym, zostaną za

nieżyjących ogłoszeni i' majątek ich najbliższym wylegitymowanym, ich sukcessorom wydanym zostanie. Poznań, dnia 1. Listopada 1832.

Król. Pruski Sąd Ziemiański.

Podpisany królewski Sąd Ziemiański zapozywa wszystkich, którzy do kaucyi urzędowej przez Zofią z Werniewiczow Chmilewską nieruchomościami swemi w Kielrzewie pod N o . 56. połoźonemi w ilości 200Tal. za byłego txekntora Sądu Pokoju w Kościanie Kajetana Chmilewskiego zaręczonej z czasu urzędowania tegoż Chmilewskiego pretensye mieć mniemają, ażeby się w terminie na dzień 18 ty Lutego I. p. zrana o godzinie g, w tutejszem pomieszkaniu sadowem przed delegowanym Ur. Briizke Referendary usze m wyznaczonym osobiście lub przez prawomocnie upoważnionych pełnomocników stawili i pretensye swoje z czasu służby rzeczonego Chmilewskiego wiarogodnie udowodnili, albowiem w razie przeciwnym z takowerni do pomienionej kaocyi prekludowani i do osoby Chmilewskiego odesłani być mają. Wschowa, dnia 15. Listopada 1832.

Król. Pruski Sąd Ziemiański.

OriWIEsZCjOEMiu Termin na dzień 1 I. Grudnia I. b. do sprzedania dóbr Pogorzeli wyznaczony, zniesionym zosta) ; o czerń publiczność się u« iadomia, Krotoszyn, dnia 22. Listopada 183 2 > K> - ńl. P r u s k i s a d Z i e m i a ń s ki.

Klacz gniadą 71etnrą ( dobrej, niemięszanej rasy), chcę sprzedać, ądyź jest źrebną. FI. B i e l e f e l d .

Wyborne holenderskie śledzieMaljes zwane" w tej chwili otrzymał i przedaje takowe po 2sgf» Fr. B« ele lei d ! Wyciąg Z Berlińskiego kursu papierów i pieniędzy»

Dnia 2? Listopada 1 S3 2.

Papiera- Gotowimi i zna

Obligi dJtigu państwa. .. .

Obligi bankowe ai do włącznie lit. H. » · - .. · · Zachodhio- Pruskie listy zastaw n e » · » .. · - . Listy zastawne W» Xi<;stwapo 90ipo 90

Wschodmo-Pruskie . . 99} 105J,