.. GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1833.01.28 Nr23

Wielkiego J III

Xiestwa p O Z N A N S K I E G O,

Nakładem Drukarni Nadwornej' W. Dekera i Spółki; - Redaktor: A. WannoWsU.

)J( 23*

W Poniedziałek dnia 28. Stycznia* 18331

Wiadomości krajowe.

Z Berlina, dnia 24 Stycznia.

N. Królowa Niderlandzka udała się stąd do Hagi. p r z ej e ż d ż a ł (u: Cesarsfeo-B.ossyjski strzelec polowy B a r u k i n, gońcem z Petersbur ga do< Hagi, Z AK wisgranu, d. 17. Stycznia.

Przez postanowienie Najwyższe pod d. 10.

tn, b. raczył Król Jegomość rozkazać, aby korpus obserwacyjny nad Mozą ustawiony, został r.-związany i wszystkie wojska go skła dające do załóg swoich wróciły, wyjąwszy 3eią (kombinowaną) brygadę, która na dotychczasowej stopie i w teraźniejszem pozostanie stanowisku.. Wojska ggo korpusu armii'wrócą znowu na tę stopę, na której były przed d. 3. Listopada r. z. , a oddziały uzupełniające piechoty (Ersatz- Abiheilungen) podobnie się rozwiązują. Żołnierze do tych oddziałów należący zostaną zgromadzonymi i pod wodzą oficera aż do granicy obwodu Regencyjnego, do którego należą, odprowadzonymi. Z Kr e fe I d, d. 26. Stycznia.

Korpus obserwacyjny. Rozkaz dzienny.

Korpus obserwacyjny jest rozwiązany. Opu* ezwumy lewy. brzeg. Renu 2 szacunkiem dlamieszkańców onego. Ulegają oni* równie* jak my , porządkowi i prawom; pełni posłuszeństwa, jak my, i wiernego przywiązania,. ufają on» w mądrość Krela* nac*ego> Nas Q. ezą wspólne węzły. Międz-y tymi, co jedoem tchną ucsuciem, prawo gościnności miłe zostawia wspomnienia" a dzięki nitsą czozemi słowy. N»asi ziomkowie uznali Wasze usiłowania,abyulźj Ć im ciężaru kwaterunków, i przekonali się o tern, że wasz bonos na pełnieniu obowiązków zakładacie. Usprawiedliwiliście moje zaufanie. Trzymajcie się: nadal, jako prawdziwi żołnierze, tak-zaszczytnego postępowania, a będzie zawsze chluba, dla mnie, stać na czele wastem.(podp.) MiifHing.

WVbWM/VMHiVWV

Wiadomości zagraniczne,

A u s t 2 Y e.

Z Pragi (w Czechach), dnia 8. Styczni».

Karol X., bawiący w Hradszynie, choruje ciągle na podagrę, i dla tego niemoźe rozrywać się łowami. Spodziewają się (u przybycia Xięźny Berry w Marcu. Przed kilku dniami przybyły na 3ch statkach sprzęty Karola X, z Holyrood; między niemi znajduje się, bardzo piękne ŁC£?Iy i zwierciadła. · i, dnia 17. Stycznia.

Wedle listów tu nadeszłych z Antwerpii, «mIały po «siach w bliskości (ego miasta gro,ine wybuchnąć rozruchy, do których powodem stały się wojska belgijskie, wyręczające "'Francuzów po nad Skaidą. Przy sposobności zamieszek podobnych wieśniacy belgijscy tdarli Majorowi jakiemuś ępukty i szlify. »Głównych przjwodzców rokoszan przywieziono skrępowanych do Antwerpii. Jl e l g i a.

Z Bruxelli, dnia 1C. Stycznia.

Królestwo Jihmość powrócą do stolicy ,t» przyszły piątek.

,Ż Lille donoszą pod d. 15. m. b., że Król Leopold na balu dniem przedtem danym obe,«ny być nie mógł , ponieważ Królowa Ludo<wika zasłabła.- Przegląd dywizyonu Achard dzisiaj odbyty nieprzeszedł bez wypadków nieszczęśliwych. - Podczas, gdy wojska deliJowaly, plac zanadto był pełen ludzi, a oddział artyleryi, chcący dop.ędzić pierwsze cugi, czwałem puścił się dalej, poczęta wkrótce 7 ludzi się dostało pod kola armat. Dwaj umarli na miejscu, jednemu połamano obie Dogi, a reszta okropnie pokaleczona.

U n i o n dzisiejszy opiewa: Donoszą nam, te rząd ż a d n y c h nieodebrał wiadomości , ,z którychby wynikało, że nieprzypuszczenie okręiu "Rodostaw" w Antwerpii polegało na .błędzie jakim. Skalda bez wyjątku dla okrętów wszystkich narodów jest zamknięta. F 2 a n c y a.

Z P a r y i a, dnia 17. Stycznia.

Marszałek Gerard wróci do tutejszej stolicy dnia dzisiejszego. Powiadają, iż rząd onegdaj odebrał wiadomość o śmiertelnej chorobie Kiężny Berry. Wyprawiono podobno gońca, aby dokładniejszej w tej mierze zasięgnąć pewności. Garety stolicy już zawierają doniesienie o .cofnięciu korpusu nad Mozą.

(Z Gaz. Frarikj) - Pan Dupin często teraz tworzy oppozyeyą p.-zeciw Ministrom i ostro na nich w swoim salonie powstaje. Gabinet okoliczność ta bardzo niepokoi i usiłuje OD dojść przyczyna zniechęcenia Prezesa Izby. Rozumieją, źe P. Dupin pod żadnym «warunkiem swojego nikomu niepodległego i korzystnego miejsca za tekę ministeryalną niezainieni. Bo cóż większego mógłby sobie życzyć, jak 80,000 fr. rocznej pensyi i nieograniczony wpływ na większość Deputowanych? Ale z Pana Dupin dziwna głowa, która nie«łba o to, ie w kaźdem położeniu swój sposób myślenia odmienia. Niedaje on się wdrożyć nazawsie w jeden systemat, czego

XI&A

ile.1 dostatecznie dowodzi owo .szybkie przechodzenie od jednego zdania do drugitgo, i owo wahanie się między oppozyeyą i mioisteryalizmem. Zresztą jednego tylko w Ministeryumznamy męża .prawdziwej sumienności, a tym jest Xiąźę Broglie; ale ten zanadto szczery i posiada filozoficzną naiwność, niezgadząjącą się z zauilemi stosunkami rządu reprezentacyjnego. W Kur y e r s e wczorajszym czy tamy- : "P r a,ce nad budżetem odbywają się z nieprzerwaną gorliwością we wszystkich Ministc-ryach. .Gabinet żąda, aby budżu w Marcu już był dokończony. Francya (wedle pogłoski) przodkować podtanowila pięknym przykładem rozbrojenia; niesie bowiem wieść, że armia o 100,000 ludzi i 26,000 koni ma być zmniejszoną. Budżet wojenny na r. 1834 stosownie do tego potrącenia został ułożony," G az e ta - b e m a p , h o r e de M a - r- s-e .ille U - dziela zeSmyrny wiadomości pod d. 18. Grudnia, wedle której między Sułtanem i Baszą Egiptu za pośrednictwem Francy i pokój miał być zawarty. (??) G a z e t a F r a n k f. donosi z Strasburga pod d. ł6. rn. b.: "Biega tu ciągle pogłoska, której my jednak niedajerny wiary, ze Pan Tallejrand na początku miesiąca Marca z widowni politycznej ustąpi i źe P. de Montalivet miejsce jego w Londynie zajmie. Prawda, że P. de Montalivet wiele posiada biegłości w interesach, i źe się w usiłowaniach dypiomacyi od wybuchu rewolucyiLipcowej zaszczytnie odznaczył. Ro« zumiemy jednak, źe wszystkie te znajomości równie go uzdatniają do kierowania sterem państwa, jak dokładna wiadomość o wezbraniu i opadaniu wody na morzu środziemnem, wynoszącego do 6 cali wysokości, uspasabia sternika, aby mógł kierować okrętem na wzburzonych bałwanach, łamiących się z łoskotem o nad« bczeża.

Po r t u g a l i a , Z Lizbony, dnia 29. Grudnia.

Rząd nasz protesiował przeciwko nadwerężonej neutralności angielskiej, ponieważ siatek; parowy angielski, mający 300 ludzi na pokładzie dla Dom Pedra pod zasłoną bandery angielskiej, pomimo ognia Miguelistowskich bateryi, wpłynął do Oporto, Komendantangielskiej fregaty "Brilon", kazał Kapitana statku parowego aresztować; co się tyczy wysadzonych w Oporto 300 ludzi, których oddalenia żądano, odpowiedział, iż to przechodzi granice jego władzy. Ciągle tu rekrutują, i pieniądze wybierają, szczególniej od kupców; Francuzi i Anglicy niesą także oszczędzani, dla tego P P, Lesseps i Hoppner stanowczo się o to upominali; francuzki Konsul radził nawet swo pięciu dni przeciągają, mocne patrole przez wszystkie ulicemiasia; gdyi obawiają, się ataku ze strony konst)tucyonistow, których znaczny oddział pod zasłoną floty Sartoryusza wypłynął z Oporto; mówią takie o nastąpione»! j ui wylądowaniu konstytucyonistów.; skąd dwóch ostatnią rażą tamie wysłanych gońców uiepowróciło. Wiadomości z prowincyi sa i)iepokojące. Listy z Oporto donoszą znowu · dziś, źe przedonegdaj wpłynęło 200 obcych wychodniow pod wodzą Generała Saldanha do Oporto. Pan Ltsseps w skutek odebranych od swego rządu rnstrukcyi, wezwai nasz rząd, aby w przeciągu 45 dni wypłacono 250,000 ir. wynagrodzenia niektórym Francuzom, za wyrządzone tymże krzywdy. Takowy ton zdaje się oznaczać, ii niemyślą szczególnie po przyjacielsku postępować z Dom Migutiein. Takie angielski Konsul miał do naszych iYJinisirów podobne uczynić wezwanie. Te i tym podobne okoliczności, mianowicie pomnożone siły wojska Dom Pedra, zdobycie i usadowienie się konstytucyonistów w Villa N ova, wylądowanie w Algabryi, podpłynienie pod Lizbonę zgromadzonej floty Sartoryusza, z znacznym na ląjie oddziałem wojska lądowego, nieukontentow?nie w kraju; wszystko to zapowiada bliskie nastąpienie zaczepnego przeciw naszej stolicy działania ze strony konstytucyonistów«

A n g l i a.

Z L o n d y n u, dnia 16. Stycznia.

T i m e s wyraża: "Listy prywatne z Madrytu piszą, o powstaniu w Tołedn, o klórem (yle robiono hałasu, iż (o błahe zupełnie zdarzenie. Ochotnicy Rojalistów, którzy stanęli na czele tych buntowniczych zamachów, są powiększę) części egzaltowani Karoliści, ale wcale nie w etanie, aby liczbą l ub taktyką stać się niebezpiecznymi rządowi. Przeciwnie rozumieją powszechnie, ie bezowocna ta demonstracja, podająca dowód słabości stronnictwa, innych od połączenia się z niem odstraszy." Królowa Hiszpanii zleciła Posłowi swemu tutejszemu, aby w jej imieniu «o funt. szterl. na pomnik dla Waltera Scott, który ma być wystawiony w Edynburgu, podpisał. Poseł pruski Baron Biilow dał w przeszłą sobotę w pomieszkaniu swojecn na Great Cumberland Place wspaniały festyn na cześć JHr. Pozzo di Borgo, Posła tureckiego N amik Baszy i Pana Maurojeni, na który lóż byli zaproszeni Xiążę Liewen z swoją małżonką, Xią£ę Tallejrand z Xiężną Dino, Baron Wessenberg, Hrabia i Hrabina Grey, Sir James Graham i Lord John Russell«

Wczoraj dał Hrabia Grey w hotelu ewofm na ulicy Dowuing na cześć Hr. Pozzo di Borgo wielki obiad, na który między innymi zaproszeni byli Poseł turecki, Xiąię Liewen, Baronowie Biilow, Weesenberg i Neumann, Pan Maurojeni, Viscount Palmerston, Lord John Russell, P. Stanley, Viscount Howick i Sekretarz poselstwa tureckiego. Gazeta Sun pisze: "Niektóre pisma publiczne doniosły, ii Xiązę Tallejrand zamyśla złożyć urząd Posła dworu fraucuikiego. Nietak się rzecz ma. Wepomniony Xiąźę, oświadczył wprawdzie zamiar ucbyJenia się od politycznych czynności, a takie postanowienie jest go dnem (ego nadzwyczajnego męża; chociaż bowiem posiada zupełnie siły umysłowe, czuje atoli, iż człowiek soeio-Ietni przekłada spokojność nad życie wystawne; Jęcz jak mniemamy dopiero za kilka miesięcy zechce ten zamysł przywieść do ekutku. Trzej dyplomaci są już przez przyjaciół swoich wskazani ns następcę Xiecia: Generał Sebastian!, Generał Baudrand i Hrabia Fłahault, Według zdania naszego najpodobniejszem jest do prawdy, ii Generał Fłahault otrzyma ten urząd. Posiada on najwyższe (alenia, a ie małżonka jego jest znakomitą Angielka, (Baronową Keilb), sposób więc jego myślenia względem naszego kraju musi się zgadzać z polityką, która tenże kraj łączy z Fraucyą." Dochody krajowe w kwartale skończonym dnia 5. b. m, wynosiły 29,473 fumów szterlingów mniej, nii w takimie kwartale roku zeszłego. Wszakie dochody w ciągu całego roku zes"'łfgo byJy większe o 549,169 funi. szterlingów od dochodów w roku 1831. Niedaleko Hammerton, w Boiith i Tippe» rary, grasuje znowu cholera. W pierwszych 12 dniach umarło w ostatnićm mieście 60 osób. Listy 2 Mexyku pod dniem 5. Listopada donoszą, iż wojsko Generała Santaua otoczyło to miasto i przecięło mu dowóz żywności. Dnia 1, Listopada wepomniony Generał Wezwał miasto, aby się poddało, i zagroził szturmem. Generał Bustamente ciągnie z 4lysiącznćm wojskiem na odsiecz miaetu., i wkrótce spodziewać się należy stanowczej bitwy. Listy z Vera Cruz j>od d. 17. Lielopa* da wyrażają, iż Santana zaniechał oblężenia Mexyku, i z całem s wojem wojakiem udał się przeciw Generałowi Bustamente. Ostatnie wiadomości z Hio - Janeiro i Fernambuco są zaspokajające. Powstałe gdzie niegdzie zaburzenia zupełnie uśmierzono. W całej Brazylii ogłoszono prawo względem organizacyi gwardyi narodowej, «o sprawia powszechne zadowolenie. Kuiryer. dzisiejszy zawiera" co następuje: "Siatek parowy. "Carrou" wypłynąwszy z Lizbony d. 9, znana,. przybył tu- dzisiaj.. Lisiy, stamtąd tą rażą ciekawsze, niź zazwyczaj; Donoszą one, że Lord ttervey (sekretarz iegacyi przy poselstwie angielskiem. w Madrycie) tamie przybył i po częstych rozmowach z Lordem Rubstll, Admirałem Parker i z Konsulemfrancuzkim, rząilowi Dom Migutla uczynił udzieletiie, w skutek którego-po kilkudniowych Lprawie nieprzerwanych obradach depeszę'" wyprawiono do Dom Miguela, upraszając go, aby jak. najspieszniej wr.ócił do Lizbona. Twierdzą powszechnie, ieLord Heiwey zawieszenie broni między walecj.neini stronami propono - wał' i źe Ministrowie Dorn Miguela skłonność »woje, przyjęcia tej. propozycyi oświadczyli» Warunki nieznajome. Dodają, źe dwór hiszpański zaprowadzenia konstytucyi. w Portugalii tymczasem przynajmniej niezyczy. Lo rd' Hervey a Lizbony powrócił do Madrytu. - Ostatnie wiadomości z Porto" potwierdzają" jak się zdaje, podania powyższe; Dom Miguel albowiem opuściwszy główną kwaterę miał się: udać do> Lizbony. - N -owseycb doniesień z tejs Stolicy wyglądamy z natężoną ciekawością" gdyż tuszyć sobie wypada" iż takich użyją środków, które wojnie obydwom stronom-szkodliwej 0Btaieczny położą zakres."Kuter angielski "Seaflower'" wracając z Pbr> tugalii onegdaj zawinął do Falmouth. Wypłynąwszy dn. 2. m. b. z Lizbony w dn, 9» m. b. » Porto niemógł wiele przywieść nowin, gdyż "Pike", - o którego wiadomościach już mowa była, z miasta Porto d. 8 m. b, odjechał. Między wojskiem Dom.Pedra pod wodzą Generała. Solignac i Migiielistami przyszło do kilku utarczek w bliskości ITaru na* północnym- brzegu Duery, które żadnej stronie korzyści nieprzyniosły. Ponieważ M-igueliści ciągle grożą uderzyć na miasto, wojsko Dom Pedra dzień i noc było pod bronią; spodziewano się jednak, że Generał Solignac nieoczekując na. ich uderzenie, sam zaczepne rozpocznie działania. Korweta "Consiitutional" zawinęła z Vigp do Port o, gdzie co chwila przybycia całej eskadry, wyglądają. - Baterye Miguelistów niezaprzesta. ly rzucać bomb i kule do miasta«.

RH.il.il UI,.fl.il.il.il.il.il.ilR.i.il .

Rozmaite wiadomości.

Z e E w o w s. - T o m pierwszy Dy'kcyona'" rza. uczonych Polaków (od A do K. włącznie), napisanego przez X. Cliodynieckiego , wyszedł ju t z druku,. B P; prenumeratorowief2 *

mogą od przyszłego poniedziałku, d, 14. Stycznia, odebrać swoje egzemplarze w łych księgarniach, w których prenumeratę złożyli, i raczą przytem zaliczyć przypadającą ilość I złr. 30 kI. w m. k, na torn drugi, który takźo jju2 jest pod prassą. We Lwowie w drukarni P. PilIera wyszło dzieło: Wyprawa Igora na Połowców, poemat sławiański, wydany przez A ug usta Bielo w8 ki e g o (i833»> Wdzięczni« jesteśmy PanuBielowskiemu, źe ten szacowny zabytek slawiańszczyzny, Czechom dawniej znany w przekładzie uczonego Hanki, tak pięknie na niwę oj czystą- przeszczepia Z litografii (także P. PilIera) wyszło: Wyo.

bra&mie Xiecia Lwa, założyciela Lwowa r. 1270, Z' obrazu olejnego, znajdującego się u tutejszych XX-, Bazylianów, pęzla Dolińskiego, kopiowane przez Stolza-, (Rozm. Lwów.) 1 KP Świeże elbląskie minogi po i sgr., achtelkami jeszcze taniej" wędzony łosoś funt po 20 sgr., wyborne pomorskie półgęski, bardzo dobre apelzyny i messeńskie cytryny otrzymał J- Verderber, 11 P', Korzeniewskiego Nr. 29r.. " eii-*

Wyciąg z Berlinskiego kursu papierów i pieniędzy.

Dnia 2d. Slyoznia 833\

Papiera- Gotowimi znąpo po e J 94} 93} - - 97} 96} 99} 98fc S - 105}

Obligi długu państwa .

Obligi bankowe ai do włączni lit. R.. . . . . . . Zachodifio- Pruskie listy zasta wne Listy zastawne W. Xicstwa Poznańskiego. , Wschodmo-Pruskie .

Szląskie-.

Ceny. zboża na. Pruska, mIarę I wagę, w Poznaniu* Dnia 25. Stycznia- 1833.Tal, igr. ten. do Tal. igr. fen, Pszenica 1 1 15 1 18 Zyto 28 l Jęczmień. Ib 18 QAvies . 15, 16 Tatarka * 2.V 28 Groch. «f Ziemiaki 9- 10 Siana cetnar'" a 110 fI.. 15 18 Słomy kopa a 1200 ff . 3 15 20 Masła earniec 1 lO- r *5